Programowanie Systemów Wbudowanych
|
|
- Ludwik Nowak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Programowanie Systemów Wbudowanych Główny system plików Linux Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG April 5, 2016
2 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i inne narzdzia do tworzenia kodu dla urzadzeń Bootloader inicjalizuje platform sprzętowa oraz ładuje jadro systemu Kernel serce systemu, zarzadza zasobami i komunikuje się ze sprzętem Root filesystem GUT Intel 2015/16 2/66 biblioteki i programy uruchamiane w systemie
3 Uruchamianie systemu Linux GUT Intel 2015/16 3/66
4 Po uruchomieniu jadra... Jadro szuka głównego systemu plików, którym może być: initramfs obraz systemu plików podany jako root= w linii poleceń jadra Jadro wykonuje program, którym domyślnie jest: /init dla initramfs, /sbin/init dla zwykłego systemu plików Program init uruchamiany jest z uprawnieniami root-a. Jest to pierwszy proces w systemie operacyjnym, więc otrzymuje PID 1 Jeśli init nie może zostać uruchomiony, wystapi kernel panic Po procesie init dziedzicza wszystkie inne procesy w systemie GUT Intel 2015/16 4/66
5 Zadania programu-demona init Init zarzadza cyklem życia OS, od uruchomienia do zamknięcia: Podczas rozruchu systemu - uruchamia programy-demony i konfiguruje parametry systemu [opcjonalnie] uruchamia program-demon getty w terminalach, który umożliwia logowanie Adoptuje osierocone procesy (w wyniku nagłego zamknięcia procesu-rodzica i braku innych procesów w grupie watków) Odpowiada na nagłe zamknięcie procesów-dzieci poprzez przechwycenie sygnału SIGCHLD (zapobieganie tworzeniu procesów-zombie) Uruchamia ponownie programy-demony Obsługuje proces zamykania OS GUT Intel 2015/16 5/66
6 Główny system plików: root filesystem Jadro OS ma do dyspozycji główny system plików jako: ramdisk - przekazany przez bootloader jako wskaźnik urzadzenie blokowe zamontowane w linii poleceń jadra poprzez parametr root= Po zamontowaniu głównego systemu plików jadro uruchamia pierwszy program: init Program init rozpoczyna przetwarzanie skryptów i uruchamia inne programy poprzez wywołania funckji biblioteki, które z kolei dokonuja wywołań systemowych GUT Intel 2015/16 6/66
7 Główny system plików - minimum init: uruchamia pierwsze skrypty i programy powłoka (shell): środowisko do wykonywania skryptów oraz linia poleceń użytkwonika demony (daemons): programy uruchamiane w tle biblioteki (libraries): statyczne i współdzielone pliki konfiguracyjne: jako pliki tekstowe ASCII, zwykle w /etc GUT Intel 2015/16 7/66
8 Główny system plików - minimum węzły urzadzeń (device nodes): pliki specjalne umożliwiajace dostęp do sterowników urzadzeń /proc i /sys: wirtualne systemy plików reprezentujace dane jadra OS moduły jadra (kernel modules): zwykle w /lib/modules/[kernel version].... oraz programy realizuj ace oczekiwane funkcjonalności systemu wbudowanego. GUT Intel 2015/16 8/66
9 Organizacja katalogów System operacyjny nie wymga specjalnej organizacji plików i katalogów (poza nazwa programu init= i rdinit=) Takiej specjalnej organizacji moga jednak oczekiwać uruchamiane programy Filesystem Hierarchy Standard (FHS) - standard definiuj acy rozmieszczenie plików i katalogów w systemach operacyjnych z rodziny Linux i Unix. GUT Intel 2015/16 9/66
10 Organizacja katalogów /bin: podstawowe pliki wykonywalne (binaries) dostępne dla wszystkich użytkowników (np. cat, ls, cp). /dev: pliki urzadzeń /etc: pliki konfiguracji OS /lib: biblioteki dla programów z katalogów /bin/ i /sbin/. /proc: wirtualny system plików proc informuj acy o stanie systemu i poszczególnych procesów, w większości pliki tekstowe (np. network). GUT Intel 2015/16 10/66
11 Organizacja katalogów /sbin: Pliki wykonywalne do zarzadzania systemem (system binaries; np. init, route, ifup). /sys: wirtualny system plików sysfs /tmp: pliki tymczasowe, których stan nie jest gwarantowany po zamknięciu systemu. /usr: tzw. drugorzędowa hierarchia dla danych (Unix system resources), dane tylko do odczytu. Powinnien zawierać co najmniej katalogi: /usr/bin, /usr/lib i /usr/sbin. Może być zamontowany na innej partycji niż główny system plików. /var: pliki często ulegaj ace zmianom (variable files) podczas działania OS, takie jak: logi, bazy danych, tymczasowe pliki . GUT Intel 2015/16 11/66
12 Katalog podstawowy (staging directory) Utworzenie katalogu podstawowego na komputerze host-a GUT Intel 2015/16 12/66
13 Prawa dostępu do plików Każdy proces (uruchomiony program) należy do określonego użytkownika oraz grupy użytkowników Użytkownik 32-bitowy identyfikator user ID (lub UID) informacja o użytkownikach jest przechowywana w /etc/passwd Grupa to 32-bitowy identyfikator group ID (lub GID) informacja o grupach jest przechowywana w /etc/group GUT Intel 2015/16 13/66
14 Prawa dostępu do plików Użytkownik główny (root user): UID = 0 nazywany również super-użytkownikiem (super-user) ma wszelkie prawa do wszystkich zasobów OS Grupa główna (root group): GID = 0 Bezpieczeństwo w systemach Linux to zarz adzanie uprawnieniami użytkowników i ograniczanie dostępu do konta root-a GUT Intel 2015/16 14/66
15 Prawa dostępu do plików Każdy plik i katalog ma swojego właściciela i grupę Poziom dostępu różnych użytkowników do zasobów - zbiór flag (access permission flags, mode of the file): trzy grupy po trzy bity: wartości grupy bitów: read (r), write (w), execute (x) GUT Intel 2015/16 15/66
16 Prawa dostępu do plików Dodatkowa grupa 3 bitów: SUID (4): pozwala na uruchomienie pliku wykonywalnego z prawami właściciela tego pliku często ustawiana flaga daje użytkownikowi tymczasowe prawo używania praw root-a SGID (2): pozwala na uruchomienie pliku wykonywalnego z prawami grupy tego pliku Sticky (1): plik może być usunięty lub przemianowany tylko przez właściciela pliku lub katalogu, lub jeśli proces ma prawo ich modyfikacji[1]. często stosowany w katalogach: /tmp i /var/tmp, do których dostęp moga mieć wszyscy użytkownicy systemu wyklucza usuwanie przez użytkowników plików do nich nienależacych GUT Intel 2015/16 16/66
17 Prawa dostępu do plików Polecenie chmod - ustawienie uprawnień Przykład: ustaw SUID dla /bin/ping GUT Intel 2015/16 17/66
18 Prawa dostępu do plików w ścieżce głównej Prawa dostępu do plików, które będa umieszczone na platformie docelowej: wrażliwe zasoby - tylko dostęp dla root-a programy uruchamiane z prawami zwykłego użytkownia - w razie ataku z zewnatrz umożliwia one dostęp do ograniczonych zasobów przykład: Plik urzadzenia /dev/mem umożliwia dostęp do pamięci. Powinien więc być własnościa root-a w trybie 600 (brak praw odczytu i zapisu dla wszystkich poza właścicielem) GUT Intel 2015/16 18/66
19 Programy głównego systemu plików: init Program init Pierwszy uruchamiany program ( PID 1 ). Uruchamiany jako własność root-a (potrzebny szeroki dostęp do zasobów platformy) Uruchamia skrypty powłoki, które uruchamiaja demony (programu działajace w tle, bez komunikacji z terminalem) GUT Intel 2015/16 19/66
20 Programy głównego systemu plików: powłoka (shell) Programy powłoki (shell): Uruchamia skrypty i obsługuje linię poleceń Przekazuja informacje między programami Przydatne w procesie rozwoju, debugowania, testowania Raczej nie przydatne w gotowym urzadzeniu GUT Intel 2015/16 20/66
21 Programy głównego systemu plików: powłoka (shell) Programy powłoki: bash (Bourne-Again Shell) - jedna z najpopularniejszych powłok systemów uniksowych. Domyślna w: większości dystrybucji systemu GNU/Linux systemie OS X od wersji 10.3 środowisku Cygwin dla systemów Win32. ash (The Almquist shell): systemy BSD. dużo mniejsza niż bash popularna w systemach wbudowanych obecna w BusyBox hush: bardzo mała powłoka (dla programów rozruchowych). przydatna w systemach o bardzo małej pamięci obecna w BusyBox Zawsze testów skrypty powłoki na maszynie docelowej! GUT Intel 2015/16 21/66
22 Programy głównego systemu plików: narzędzia (utlilities) Programy narzędziowe: sprawiaja, że powłoka jest użyteczna w minimalnej, podstawowej wersji systemu plików jest co najmniej 50 programów narzędziowych problem z kompilacja każdego z nich problem z rozmiarem plików wykonywalnych GUT Intel 2015/16 22/66
23 BusyBox BusyBox - projekt zrealizowany w 1996 roku przez Bruce Perens, który zbudował instalacje Debiana mieszczac a się na dyskietce 1.44 MB korzysta z zasady 80:20 (80% najbardziej potrzebnej funkcjonalności implementowane jest jako 20% kodu) łaczy funkcje podstawowych narzędzi Uniksa w jednym pliku wykonywalnym. używany w zastępstwie pakietu GNU Coreutils w małych, jednodyskietkowych lub wbudowanych dystrybucjach Linuksa. działanie programu jest zależne od tego pod jaka nazwa zostanie wywołany. "uniwersalny scyzoryk dla wbudowanego Linuksa". GUT Intel 2015/16 23/66
24 BusyBox zbiór apletów, każdy z nich udostępnia swoja funkcjonalność jako: [applet]_main. Przykład: polecenie: cat Składnia: implementacja: coreutils/cat.c $ busybox cat m y _ f i l e. t x t aplet: cat-main Polecenie busybox bez parametrów - lista dostępnych apletów GUT Intel 2015/16 24/66
25 BusyBox Tworzenie symbolicznego linku z /bin/cat do /bin/busybox: Po wywołaniu komendy cat uruchamiany jest program busybox, który sprawdza parametr wejściowy: GUT Intel 2015/16 25/66
26 BusyBox BusyBox ma ponad 300 apletów, w tym: program init kilka programów powłoki narzędzia do większości zadań administracyjnych prosty edytor vi Typowa instalacja BusyBox: pojedynczy program z linkami symbolicznymi dla każdego apletu. GUT Intel 2015/16 26/66
27 Budowanie BusyBox Budowanie BusyBox te same narzędzia Kconfig i Kbuild co dla jadra systemu Źródła: Domyślna konfiguracja: Uruchomienie make menuconfig - dopasowanie konfiguracji Ustawienie ścieżki instalacji (głównego katalogu) - Busybox Settings Installation Options (CONFIG_PREFIX) GUT Intel 2015/16 27/66
28 Building BusyBox Kompilacja skrośna: wynik - plik wykonywalny busybox. np. przy domyślnej konfiguracji dla ARM v7 - rozmiar 900 kb Instalacja: : Plik wykonywalny zostanie skopiowany do ścieżki określonej przez CONFIG_PREFIX i utworzone zostana linki symboliczne (odpowiadajace narzędziom powłoki) GUT Intel 2015/16 28/66
29 Główny system plików - biblioteki Jeśli programy używaja bibliotek współdzielonych, ich kopie musza się znaleźć w katalogu głównym dla platformy docelowej Skad wiadomo które? Można skopiować wszystkie, ale: pełna glibc jest duża (dziesiatki MB) można wykorzystać uclibc lub Musel libc Sprawdzenie, które biblioteki sa potrzebne GUT Intel 2015/16 29/66
30 Główny system plików - biblioteki Sprawdzenie katalogu głównego: Można go zapamiętać w zmiennej SYSROOT: Sprawdzenie powiazań dla /lib/ld-linux-armhf.so.3: Itd... Wszystkie linki symboliczne oraz pliki powinny być skopiowane do katalogów platformy docelowej GUT Intel 2015/16 30/66
31 Główny system plików - biblioteki Jak ograniczyć rozmiar bibliotek? Biblioteki i programy sa często kompilowane z tablica symboli dla debugera (opcja -g) Wyczyszczenie plików z tablic symboli pozwala zaoszczędzić miejsce: Czyszczenie modułów jadra - z opcja strip-unneeded GUT Intel 2015/16 31/66
32 Pliki urzadzeń (device nodes) W systemach Unix wszystko jest plikiem - poza interfejsami sieciowymi, które sa gniazdami (sockets) Większość urzadzeń reprezentowanych jest w systemie jako pliki (device nodes) Plik device node może dotyczyć: urzadzenia blokowego (block device) - urzadzenia pamięci masowej typu karty SD, dyski twarde urzadzenia znakowego (character device) - wszystkie pozostałe urzadzenia (poza interfejsami sieciowymi) Lokalizacja plików urz adzeń: /dev Przykład: port szeregowy - plik /dev/ttys0 GUT Intel 2015/16 32/66
33 Pliki urzadzeń (device nodes) Pliki urzadzeń tworzone sa za pomoca programu mknod (skrót od make node): name - nazwa pliku type - typ urzadzenia: c - znakowe, b - blokowe major number i minor number - używane przez jadro do łaczenia pliku urzadzenia z plikiem sterownika lista numerów: Documentation/devices.txt. Pliki urzadzeń moga być tworzone: ręcznie za pomoca polecenia mknod automatycznie (podczas działania systemu) za pomoca jednego z programów typu device managers GUT Intel 2015/16 33/66
34 Pliki urzadzeń Do uruchomienia BusyBox potrzebne sa tylko 2 pliki urzadzeń: console - dostępna dla root-a (właściciela pliku urzadzenia) - uprawnienia ustawione na 600. null - odczyt i zapis dla wszystkich - uprawnienia ustawione na 666 Ustawienie trybu pliku podczas jego tworzenia: opcja -m dla polecenia mknod Usunięcie pliku urzadzenia - standardowe polecenie rm GUT Intel 2015/16 34/66
35 Wirtualny system plików proc i sysfs proc i sysfs - wirtualne systemy plików umożliwiajace kontrolę pracy jadra dane jadra usystematyzowane sa jako hierarchiczne pliki odczyt pliku formatowanego w locie przez funkcje jadra możliwy jest zapis do niektorych plików -> wołanie funkcji jadra z nowymi danymi montowane w katalogach /proc i /sys: GUT Intel 2015/16 35/66
36 Wirtualny system plików proc proc - część systemu Linux od zawsze pierwotne przeznaczenie - przekazywanie informacji o procesach do przestrzeni użytkownika dla każdego procesu - katalog /proc/<pid> z informacja o jego stanie ps - szybka informacja o działajacych procesach /proc/cpuinfo - informacja o CPU /proc/interrupts - informacja o przerwaniach /proc/sys - pliki do obserwacji i zarzadzania stanem procesór jadra, pamięcia i siecia man page proc - pomoc (dokumentacja) GUT Intel 2015/16 36/66
37 Wirtualny system plików sysfs sysfs - od wersji Linux 2.6 informacje o systemie w bardziej zorganizowanej formie wiele plików zorganizowanych w drzewo katalogów GUT Intel 2015/16 37/66
38 Montowanie systemu plików Polecenie mount - umożliwia dołaczenie systemu plików do już istniejacej ścieżki Przykład: Główny system plików (root filesystem) - system plików na szczycie drzewa, montowany przez jadro OS podczas uruchamiania Montowanie systemu plików proc polecenie mount wymaga podania pliku urzadzenia, a taki nie istnieje dla proc można podać dowolna nazwę pliku urzadzenia. Przykład - dwa polecenia daja ten sam skutek: GUT Intel 2015/16 38/66
39 Moduły jadra Moduły jadra - instalowane w głównym systemie plików za pomoca polecenia make modules_install Moduły (wraz z plikami konfiguracyjnymi dla polecenia modprobe) kopiowane sa do katalogu /lib/modules/<kernel version> W ten sposób tworzone jest powiazanie między jadrem a głównym systemem plików Aktualizacji j adra zawsze powinna towarzyszyć aktualizacja systemu plików! GUT Intel 2015/16 39/66
40 Przenoszenie systemu plików na platformę docelowa Przeniesienie głównego systemu plików do katalogu głównego na platformie docelowej ramdisk: obraz systemu plików ładowany do RAM przez program rozruchowy łatwy do utworzenia, bez powiazań (np. do bibliotek współdzielonych) używany podczas aktualizacji głównego systemu plików (lub jego awarii) wczesna przestrzeń użytkownika w dystrybucjach Linux w małych systemach wbudowanych może być głównym systemem plików skompresowany ramdisk zajmuje bardzo mała ilość pamięci RAM zawartość ramdisk jest ulotna - dane stałe (np. konfiguracja) powinny być przechowywane w inny sposób GUT Intel 2015/16 40/66
41 Przenoszenie systemu plików na platformę docelowa Przeniesienie głównego systemu plików do katalogu głównego na platformie docelowej obraz dyskowy (disk image): kopia głównego systemu plików przykłady obraz w formacie ext4 kopiowany z karty SD obraz w formacie jffs2ładowany do pamięci flash przez bootloader jest to najbardziej popularny sposób przenoszenia systemu plików GUT Intel 2015/16 41/66
42 Tworzenie rozruchowego ramdisk Podczas rozruchu systemu Linux uruchamiany jest ramdisk rozruchowy (initial RAM filesystem, initramfs) Format cpio - stary format archiwum Unix, podobny do TAR i ZIP, ale łatwiejszy w dekodowaniu Do obsługi initramfs potrzebne jest ustawienie CONFIG_BLK_DEV_INITRD w jadrze Sposoby tworzenia rozruchowego ramdisk: samodzielne archiwum cpio - najbardziej elastyczny sposob, ale nie wszystkie programy rozruchowe umożliwiaja załadowanie niezależnego ramdisk, archiwum cpio wbudowane w jadro jako tabela urzadzeń przetwarzana przez jadro GUT Intel 2015/16 42/66
43 Samodzielny ramdisk Utworzenie kopii systemu plików, skompresowanie i dodanie nagłówka U-Boot: Oszacowanie rozmiaru: uramdisk file MiB (bez plików jadra) zimage file MiB U-Boot KiB = potrzeba 7.7 MiB by uruchomić platformę GUT Intel 2015/16 43/66
44 Samodzielny ramdisk Jeśli rozmiar jest problemem: Zmniejsz jadro (przez usunięcie niepotrzebnych sterowników i funkcji) Zmniejsz BusyBox (przez usunięcie niepotrzbnych narzędzi) Skompiluj BusyBox statycznie Użyj uclibc lub musl libc zamiast glibc GUT Intel 2015/16 44/66
45 Uruchamianie ramdisk Uruchomienie powłoki (interakcji z urzadzeniem): dodanie r d i n i t =/ bin / sh do linii poleceń jadra i rozruch Przykład: Montowanie proc - poprzez skrypt (przekazany jako parametr do rdinit=) GUT Intel 2015/16 45/66
46 Uruchamianie ramdisk w emulatorze QEMU Uruchomienie QEMU z opcja -initrd $ cd ~/ r o o t f s $ QEMU_AUDIO_DRV=none qemu system arm m 256M nographic M vexpress a9 k e r n e l zimage append " console=ttyama0 r d i n i t =/ bin / sh " dtb vexpress v2p ca9. dtb i n i t r d i n i t r a m f s. cpio. gz GUT Intel 2015/16 46/66
47 Wbudownie archiwum cpio w jadro systemu Jeśli program rozruchowy nie potrafi załadować samodzielnego ramdisk Konfiguracja jadra: ustawienie opcji CONFIG_INITRAMFS_SOURCE na ścieżkę do archiwum cpio Menuconfig - General setup Initramfs source file. Archiwum musi mieć czysty format.cpio (nie wersja gzip) Budowa jadra (będzie miało większy rozmiar) GUT Intel 2015/16 47/66
48 Wbudownie archiwum cpio w jadro systemu Uruchomianie w QEMU: $ cd ~/ r o o t f s $ QEMU_AUDIO_DRV=none qemu system arm m 256M nographic M vexpress a9 k e r n e l zimage append " console=ttyama0 r d i n i t =/ bin / sh " dtb vexpress v2p ca9. dtb Uruchomienie na platformie docelowej: Zawsze gdy zmienia się ramdisk trzeba przbudować jadro! GUT Intel 2015/16 48/66
49 Program Init Istnieje wiele programów init, jeden z nich zawarty jest w BusyBox init rozpoczyna działanie od przeczytania pliku konfiguracyjnego /etc/inittab pierwsza linia inittab - uruchomienie skryptu powłoki rcs druga linia inittab - wyświetlenie komunikatu Please press Enter to activate this console w konsoli i rozpoczęcie działania powłoki po Enter - przed /bin/ash - powłoka logowania (czyta /etc/profile i $HOME/.profile) GUT Intel 2015/16 49/66
50 Program Init BusyBox tworzy domyślny inittab, jeśli plik ten nie jest obecny w systemie plików Skrypt /etc/init.d/rcs - polecenia inicjalizujace (np. montowanie systemu plików proc i sysfs): rcs musi być wykonywalny! Sprawdzenie init w QEMU - dodanie opcji -append Sprawdzenie init na platformie docelowej: GUT Intel 2015/16 50/66
51 Konfiguracja kont użytkowników Zła praktyka: uruchamianie wszystkich programów jako root Dobra praktyka: używanie kont użytkowników o ograniczonych przywilejach, kiedy tylko to możliwe Konfiguracja kont użytkowników: /etc/passwd Jeden użytkownik = jedna linia w pliku: nazwa (login) hasło (lub x jeśli hasło jest w /etc/shadow) UID GID komentarz (może być pusty) ścieżka domowa GUT Intel 2015/16 51/66
52 Konfiguracja kont użytkowników Przykład: pierwsza linia - root (UID 0), druga linia - daemon (UID 1): ustawienie /bin/false dla użytkownika daemon - brak możliwości logowania w powłoce Programy czytaja plik /etc/passwd - problem z bezpieczeństwem haseł! Hasła mog a być przechowywane w /etc/shadow (dostępnym tylko dla root-a) GUT Intel 2015/16 52/66
53 Konfiguracja grup użytkwoników Grupy użytkowników - plik /etc/group. Format: Przykład: nazwa grupy hasło (x jeśli grupa nie ma hasła) GID opcjonalnie - lista użytkowników należacych do grupy GUT Intel 2015/16 53/66
54 Dodanie użytkowników do głównego systemu plików Dodanie etc/passwd, etc/shadow (permission 600) i etc/group do głównego katalogu program init czyta plik /etc/inittab inittab restartuje getty po zakończeniu terminala powłoki getty - program do obsługi procedury logowania (część BusyBox) GUT Intel 2015/16 54/66
55 Uruchomienie procesu demona Przykład: syslogd (zbiera logi od innych programów, głównie demonów) Uruchomienie demona - dodanie linii do etc/inittab: respawn - jeśli program zakończy działanie, automatycznie uruchom go ponownie -n - uruchom jako proces w tle Log zapisywany jest w /var/log/messages. GUT Intel 2015/16 55/66
56 Konfiguracja sieci Podstawowa konfiguracja sieci - dla interfejsu Ethernet (eth0) i prostej konfiguracji IP v4 BusyBox ifup/ifdown - wystarczajace do najprostszych przypadków Główna konfiguracja sieci jest przechowywana w /etc/network/interfaces. Niezbędne lokalizacje w głównym katalogu: GUT Intel 2015/16 56/66
57 Konfiguracja sieci etc/network/interfaces dla statycznego IP : etc/network/interfaces dla dynamicznego IP otrzymanego od DHCP: udchpcd - klient DHCP (BusyBox). Potrzebuje skryptu /usr/share/udhcpc/default.script Domyślna konfiguracja: examples//udhcp/simple.script. GUT Intel 2015/16 57/66
58 Sieciowe składniki dla glibc glibc używa name service switch (NSS) do kontrolowania sposobu tlumaczenia nazw w numery identyfikowane w sieci: nazwy użytkowników -> UID przez plik /etc/passwd; usługi sieciowe ->numery portów przez plik /etc/services Konfiguracja - /etc/nsswitch.conf Wszystkie tłumaczenia odbywaja się przez odpowiednie pliki w /etc (nazwy hostów - dodatkowo z DNS) /etc/hosts powinien zawierać co najmniej adres localhost: GUT Intel 2015/16 58/66
59 Sieciowe składniki dla glibc Biblioteki, które obsługuja tłumaczenie nazw: pluginy ładowane na podstawie zawartości nsswitch.conf, nie pokazuja się w zależności po wywołaniu readelf Dla platformy docelowej - skopiuj je z katalogu głównego: GUT Intel 2015/16 59/66
60 Tworzenie systemu plików na podstawie tablicy urzadzeń gen_init_cpio - narzędzie jadra do tworzenia pliku cpio na podstawie informacji w pliku tekstowym device table, device table - pozwala zwykłemu użytkownikowi tworzyć pliki urzadzeń Dla innych formatów obrazów (niż cpio): jffs2: mkfs.jffs2 ubifs: mkfs.ubifs ext2: genext2fs GUT Intel 2015/16 60/66
61 Tworzenie systemu plików na podstawie tablicy urzadzeń Składnia (dla każdego narzędzia): <name> <type> <mode> <uid> <gid> <major> <minor> <start> <inc> <count> type: f: zwykły plik d: katalog c: plik urzadzenia znakowego b: plik urzadzenia blokowego p: FIFO (kolejka) major i minor: numery urzadzeń start, inc, i count: - do tworzenia grup urzadzeń (poczawszy od minor w start) GUT Intel 2015/16 61/66
62 Tworzenie systemu plików na podstawie tablicy urzadzeń Przykład device-table.txt: Użycie genext2fs do wygenerowania obrazu systemu plików (4 MiB = 4,096 bloków o domyślnym rozmiarze 1,024 bytes): GUT Intel 2015/16 62/66
63 Umieszczenie głównego systemu plików na karcie SD Montowanie systemu plików z urzadzenia blokowego (karta SD) na pierwszej partycji SD znajduja się pliki do rozruchu (np. MLO i u-boot.img) Po umieszczeniu karty w slocie urzadzenia, ustaw linię poleceń jadra na root=/dev/mmcblk0p2 Sekwencja rozruchowa: GUT Intel 2015/16 63/66
64 Montowanie głównego systemu plików z NFS Montowanie systemu plików z sieci (podczas rozwoju oprogramowania): daje dostęp do praktycznie nieskończonych zasobów aktualizacje wykonywane na maszynie hosta sa od razu dostępne na urzadzeniu docelowym Konfiguracja jadra: ustawiona opcja CONFIG_ROOT_NFS. Linia polecen jadra: r o o t =/ dev / nfs Sczegóły NFS: n f s r o o t =<host ip >: < root d i r > Konfiguracja interfejsu sieciowego, aby był dostępny podczas rozruchu (przed uruchomieniem programu init): i p =< t a r g e t ip > GUT Intel 2015/16 64/66
65 Montowanie głównego systemu plików z NFS Instalacja i konfiguracja serwera NFS na maszynie hosta: $ sudo apt get i n s t a l l nfs kernel server Które ścieżki będa eksportowane do sieci? Link do pliku /etc/exports: / < path to staging > ( rw, sync, no_subtree_check, no_root_squash ) Restart serwera: $ sudo / etc / i n i t. d / nfs kernel server r e s t a r t Documentation/filesystems/nfs/nfsroot.txt. GUT Intel 2015/16 65/66
66 Montowanie głównego systemu plików z NFS Testowanie na maszynie docelowej: Komendy w linii polecen U-Boot: setenv s e r v e r i p setenv ipaddr setenv npath [ path to staging d i r e c t o r y ] setenv bootargs console=ttyo0, r o o t =/ dev / nfs rw n f s r o o t =$ { s e r v e r Załadowanie jadra i drzewa urzadzeń z karty SD: f a t l o a d mmc 0:1 0x zimage f a t l o a d mmc 0:1 0x80f00000 am335x boneblack. dtb bootz 0x x80f00000 GUT Intel 2015/16 66/66
Komputery Przemysłowe i Systemy Wbudowane
1/50 Komputery Przemysłowe i Systemy Wbudowane Główny system plików Linux Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG October 5, 2016 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator
Programowanie Systemów Wbudowanych
Programowanie Systemów Wbudowanych Główny system plików Linux Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 22, 2017 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i inne narzdzia
Użytkownicy I. Użytkownik. Głównym celem istnienia użytkowników i grup w systemie jest utrzymanie porządku i separacja uprawnień.
Użytkownicy I Głównym celem istnienia użytkowników i grup w systemie jest utrzymanie porządku i separacja uprawnień. Użytkownik login (nazwa) UID identyfikator numeryczny przynależność do grup, w tym dokładnie
Pracownia Technik Obliczeniowych
Pracownia Technik Obliczeniowych Instalowanie oprogramowania Paweł Daniluk Wydział Fizyki Wiosna 2016 P. Daniluk(Wydział Fizyki) PTO XI Wiosna 2016 1 / 16 Standardowy układ katalogów Systemy UNIXowe mają
IdyllaOS. Prosty, alternatywny system operacyjny. www.idyllaos.org. Autor: Grzegorz Gliński. Kontakt: milyges@gmail.com
IdyllaOS www.idyllaos.org Prosty, alternatywny system operacyjny Autor: Grzegorz Gliński Kontakt: milyges@gmail.com Co to jest IdyllaOS? IdyllaOS jest to mały, prosty, uniksopodobny, wielozadaniowy oraz
Typy plików. Oznaczenie f -
Typy plików Oznaczenie f - d b c l p s Typ Zwykły plik Katalog Urządzenie blokowe Urządzenie znakowe Dowiązanie symboliczne Potok (pipe) do komunikacji międzyprocesowej Gniazdo (socket) do komunikacji
Ćwiczenie Nr 7 Instalacja oraz konfiguracja wskazanego systemu operacyjnego
Ćwiczenie Nr 7 Instalacja oraz konfiguracja wskazanego systemu operacyjnego Cel ćwiczenia: Celem zajęć jest zdobycie doświadczenia i umiejętności instalacji systemu operacyjnego z rodziny Unix bez wykorzystania
Programowanie Systemów Wbudowanych
Programowanie Systemów Wbudowanych Debugowanie z GDB Iwona Kochańska Gdansk University of Technology GNU debugger Identyfikacja i naprawianie błędów to część procesu wytwarzania oprogramowania Techniki
Warstwy systemu Windows 2000
Warstwy systemu Windows 2000 Tryb użytkownika (User Mode) Tryb jądra (Kernel Mode) Tryb użytkownika (User Mode) Zarządzanie pamięcią wirtualną Cechy charakterystyczne systemu Windows XP: system bardzo
Instalacja Systemu Linux na maszynie writualnej
Instalacja Systemu Linux na maszynie writualnej Pobierz obraz systemu CentOS ze strony https://www.centos.org/download/ Wybierz obraz minimal ISO. Tworzenie maszyny wirtualnej 1. W Oracle VM VirtualBox
Linux: System Plików
Linux: System Plików Systemy Operacyjne Mateusz Hołenko 3 marca 2013 Plan zajęć Wszystko jest plikiem Obsługa systemu plików Prawa dostępu Wyszukiwanie Mateusz Hołenko Linux: System Plików [2/24] Wszystko
System plików Linuxa. Tomasz Borzyszkowski
System plików Linuxa Tomasz Borzyszkowski Diagram blokowy jądra systemu Programy użytkowników Poziom użytkownika Poziom jądra Biblioteki Interfejs funkcji systemowych Podsystem plików Bufor Znakowe Blokowe
K. Konopko; Toolchain. Jądro Linuksa. dr inż. Krzysztof Konopko
Jądro Linuksa dr inż. Krzysztof Konopko e-mail: k.konopko@pb.edu.pl 1 Jądro Linuksa Program wykładu: Właściwości jądra Linuksa. Pliki źródłowe jądra. Konfiguracja jądra. Kompilacja i kompilacja skrośna
System operacyjny UNIX system plików. mgr Michał Popławski, WFAiIS
System operacyjny UNIX system plików System plików systemu UNIX (s5fs) System plików ma strukturę drzewa. Na samym szczycie znajduje się korzeń (root), symbolicznie przedstawiany jako /. Z punktu widzenia
"Klasyczna" struktura systemu operacyjnego:
"Klasyczna" struktura systemu operacyjnego: Użytkownik Powłoka (shell) Programy użytkowe Programy systemowe API Jądro (kernel) Programy obsługi sprzętu (drivers) Sprzęt Funkcje systemu operacyjnego obsługa
Bezpieczeństwo systemów informatycznych
Bezpieczeństwo systemów informatycznych Rule Set Based Access Control ĆWICZENIE RSBAC 1 Wprowadzenie RSBAC to zestaw łat na jądro systemu Linux rozszerzających bezpieczeństwo systemu. Wspiera on mechanizmy
Księgarnia PWN: Emmett Dulaney - Novell Certified Linux Professional (NCLP)
Księgarnia PWN: Emmett Dulaney - Novell Certified Linux Professional (NCLP) O autorze 9 Dedykacja 9 Podziękowania 9 Kontakt z Czytelnikami 10 Rozdział 1. Proces zdobywania certyfikatów NCLP i planowanie
Administracja systemem Linux p. 1
Administracja systemem Linux mgr inż. Łukasz Kuczyński lkucz@icis.pcz.pl Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej Administracja systemem Linux p. 1 Start systemu Linux Administracja systemem Linux
Systemy operacyjne. Instrukcja laboratoryjna. Ćwiczenie 1: Polecenia systemu UNIX/LINUX. Opracował: dr inż. Piotr Szpryngier
Systemy operacyjne Instrukcja laboratoryjna Ćwiczenie 1: Polecenia systemu UNIX/LINUX Opracował: dr inż. Piotr Szpryngier Olsztyn 2009 1 Wprowadzenie. Cel zajęć praktycznych. Wymagania stawiane studentom
Utwórz na pulpicie katalog: pierwsza-litera-imienia_nazwisko (np. j_kowalski). W tym katalogu zapisz pliki, które będą tworzone w ramach ćwiczenia
Ćwiczenie 1 Utwórz na pulpicie katalog: pierwsza-litera-imienia_nazwisko (np. j_kowalski). W tym katalogu zapisz pliki, które będą tworzone w ramach ćwiczenia 1. Wykorzystując odpowiednie polecenie zapisz
SYSTEMY OPERACYJNE: STRUKTURY I FUNKCJE (opracowano na podstawie skryptu PP: Królikowski Z., Sajkowski M. 1992: Użytkowanie systemu operacyjnego UNIX)
(opracowano na podstawie skryptu PP: Królikowski Z., Sajkowski M. 1992: Użytkowanie systemu operacyjnego UNIX) W informatyce występują ściśle obok siebie dwa pojęcia: sprzęt (ang. hardware) i oprogramowanie
SYSTEMY OPERACYJNE I laboratorium 3 (Informatyka stacjonarne 2 rok, semestr zimowy)
Procesy i shell. Polecenia ps, sleep, exit, jobs, bg, fg, top, kill, bash, tcsh, which, type, whereis, touch. Metaznak & i >>. Dowiązania miękkie i twarde. Proces jest programem, który jest wykonywany
Gdy dystrybucja Linuksa staje się niepotrzebna
Gdy dystrybucja Linuksa staje się niepotrzebna Jarosław Messer Świerad Seweryn cochese Lipkowski Wszystko powinno być zrobione tak prosto, jak tylko to możliwe, ale nie prościej Albert Einstein 0x00. Wstęp
Programowanie Systemów Wbudowanych
Programowanie Systemów Wbudowanych OS Linux - Oprogramowanie rozruchowe Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 3, 2019 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i
Instalacja Linuksa i podstawowa konfiguracja. Marcin Bieńkowski. Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski
komputerowa Instalacja Linuksa i podstawowa konfiguracja Marcin Bieńkowski Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski komputerowa () Instalacja Linuksa 1 / 17 Linux: co to takiego? Linux Wielozadaniowy
Programowanie Systemów Wbudowanych
Programowanie Systemów Wbudowanych OS Linux - Oprogramowanie rozruchowe Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 30, 2016 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i
Linux Elementy instalacji. 1 Podział dysku na partycje. 2 Konfiguracja sprzętu (automatycznie) 3 Założenie użytkowników
Linux: co to takiego? Linux komputerowa Linuksa i podstawowa konfiguracja Marcin Bieńkowski Instytut Informatyki Uniwersytet Wrocławski Wielozadaniowy system operacyjny Darmowy i wolnodostępny Dość podobny
Programowanie Systemów Wbudowanych
Programowanie Systemów Wbudowanych OS Linux - Oprogramowanie rozruchowe Iwona Kochańska Katedra Systemów Elektroniki Morskiej WETI PG March 2, 2017 Elementy wbudowanego OS Linux Toolchain kompilator i
Architektura systemów informatycznych WPROWADZENIE DO SYSTEMU LINUX
Architektura systemów informatycznych WPROWADZENIE DO SYSTEMU LINUX Materiały: www.staff.amu.edu.pl/~evert/asi.php W razie nieobecności proszę o zapoznanie się z materiałem z ćwiczeń w domu Zaliczenie
Sprawozdanie z zadania 2. Artur Angiel, śr. 12:15
Sprawozdanie z zadania 2 Artur Angiel, śr. 12:15 hasło root'a: pldadmin Sprawozdanie z zadania 2 (instalacja i konfiguracja PLD) hasło userów: plduser 1. Wymagania wstępne 1.1. Tworzenie partycji i zakładanie
PROFESJONALNE USŁUGI BEZPIECZEŃSTWA
PROFESJONALNE USŁUGI BEZPIECZEŃSTWA Przewodnik instalacji i konfiguracji systemu zabezpieczeń Check Point VPN-1/FireWall-1 SmallOffice NG SmallOffice jest uproszczoną w zakresie zarządzania wersją systemu
Kurs systemu Unix wykład wstępny. Kurs systemu Unix 1
Kurs systemu Unix wykład wstępny Kurs systemu Unix 1 Cele wykladu Zdobycie podstawowej wiedzy o systemie i jego narzędziach. Poznanie unixowych języków skryptowych (bash, awk,...). Nauka programowania
Linux. Uprawnienia pliku / katalogu, właściciel pliku, UID, GID, sticky bit.
Strona1 Linux Uprawnienia pliku / katalogu, właściciel pliku, UID, GID, sticky bit. Strona2 Spis treści Spis treści... 2 Ogólny schemat uprawnieo.... 3 Identyfikatory typu... 3 Sposoby nadawania uprawnieo...
Proces instalacji systemu operacyjnego Linux Red Hat 7.3 (1)
Proces instalacji systemu operacyjnego Linux Red Hat 7.3 (1) 1. Ustawiamy w biosie bootowanie systemu z CD-ROMu bądź z dyskietki (tworzymy wówczas dyskietki startowe). 2. Aby rozpocząć proces instalacji
GRUB (GRand Unified Bootloader) - jest bootloaderem instalowanym standardowo w Ubuntu, potrafiącym obsłużyć kilka systemów jednocześnie (Multiboot).
GRUB (GRand Unified Bootloader) - jest bootloaderem instalowanym standardowo w Ubuntu, potrafiącym obsłużyć kilka systemów jednocześnie (Multiboot). GRUB ładuje system operacyjny do pamięci przekazuje
Zespól Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 17 im. Jana Nowaka - Jeziorańskiego Al. Politechniki 37 Windows Serwer 2003 Instalacja
7 Windows Serwer 2003 Instalacja Łódź, styczeń 2012r. SPIS TREŚCI Strona Wstęp... 3 INSTALOWANIE SYSTEMU WINDOWS SERWER 2003 Przygotowanie instalacji serwera..4 1.1. Minimalne wymagania sprzętowe......4
Zakład Systemów Rozproszonych
Zakład Systemów Rozproszonych Politechnika Rzeszowska Moduł 1: Wprowadzenie do systemu UNIX Interpretator poleceń Interpreter poleceń użytkownika, czyli inaczej powłoka. Powłoka pośredniczy pomiędzy użytkownikiem
IBM SPSS Modeler Social Network Analysis 16 podręcznik instalowania i konfigurowania
IBM SPSS Modeler Social Network Analysis 16 podręcznik instalowania i konfigurowania Spis treści Rozdział 1. Wprowadzenie do programu IBM SPSS Modeler Social Network Analysis.............. 1 IBM SPSS
Ćwiczenie 1. Podstawowe wiadomości
Ćwiczenie 1. Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z podstawowymi poleceniami systemu Linux. Poznanie praw dostępu do plików oraz struktury katalogów systemu Linux. Podstawowe informacje o systemie. Podstawowe
Pracownia Komputerowa wykład III
Pracownia Komputerowa wykład III dr Magdalena Posiadała-Zezula http://www.fuw.edu.pl/~mposiada/pk16 1 Powłoki - rodzaje! W Linux ie mamy kilka powłok do wyboru:! sh : Bourne Shell, oryginalna powłoka systemu
Tworzenie oprogramowania
Tworzenie oprogramowania dr inż. Krzysztof Konopko e-mail: k.konopko@pb.edu.pl 1 Tworzenie oprogramowania dla systemów wbudowanych Program wykładu: Tworzenie aplikacji na systemie wbudowanym. Konfiguracja
System plików Linuksa
Łódzka Grupa Użytkowników Linuksa Studenckie Koło Naukowe PŁ Strona 1 z 15 System plików Linuksa Bartłomiej Świercz 20 maja 2002 roku Strona 1 z 15 1. Wstęp Podstawowymi składnikami jądra Linux a są: moduł
ABA-X3 PXES v. 1.5.0 Podręczna instrukcja administratora. FUNKCJE SIECIOWE Licencja FDL (bez prawa wprowadzania zmian)
Grupa Ustawienia Sieciowe umożliwia skonfigurowanie podstawowych parametrów terminala: Interfejs ETH0 Umożliwia wybór ustawień podstawowego interfejsu sieciowego. W przypadku wyboru DHCP adres oraz inne
UNIX SYSTEM PLIKÓW. UNIX System plików
UNIX SYSTEM PLIKÓW UNIX System plików UNIX SYSTEM PLIKÓW Jednym z podstawowych zadań SO jest zarządzanie zasobami danych Komputer może być wyposażony w różnego rodzaju urządzenia przechowujące dane i programy
Graficzny terminal sieciowy ABA-X3. część druga. Podstawowa konfiguracja terminala
Graficzny terminal sieciowy ABA-X3 część druga Podstawowa konfiguracja terminala Opracował: Tomasz Barbaszewski Ustawianie interfejsu sieciowego: Podczas pierwszego uruchomienia terminala: Program do konfiguracji
Okiełznać Pingwina.... czyli podstawy systemu GNU/Linux
Rozkład jazdy Teoria funkcjonowania systemu GNU/Linux Struktura systemu plików, systemy plików Standard hierarchii systemu plików (FHS) Konsola, terminal, powłoka Używanie konta super użytkownika Instalacja
Kernel Kompilacja jądra
Kernel Kompilacja jądra systemu Co to jest jądro systemu operacyjnego Jądro systemu operacyjnego jest rozpowszechniane na licencji GNU General Public License (GPL) określonej przez konsorcjum Free Software
System operacyjny Linux
Paweł Rajba pawel.rajba@continet.pl http://kursy24.eu/ Zawartość modułu 13 NFS Wprowadzenie Konfiguracja Polecenie exportfs Problemy Podłączanie zasobów sieciowych Dwie uwagi na koniec - 1 - Wprowadzenie
Linux Ubuntu - zarządzanie użytkownikami
Linux Ubuntu - zarządzanie użytkownikami Z SOISK systemy operacyjne i sieci komputerowe Spis treści 1 Zarządzanie użytkownikami GUI 2 Plik /etc/passwd 3 Plik /etc/shadow 4 /etc/login.defs 5 chage 6 useradd
Pracownia komputerowa. Dariusz wardecki, wyk II
Pracownia komputerowa Dariusz wardecki, wyk II Systemy operacyjne Desktopowe Mobilne Systemy operacyjne Systemy Unixowe Windows! Windows 8 Windows 7 Windows Vista Windows XP... Linux Mac OS X Mountain
Język JAVA podstawy. wykład 1, część 2. Jacek Rumiński. Politechnika Gdańska, Inżynieria Biomedyczna
Język JAVA podstawy wykład 1, część 2 1 Język JAVA podstawy Plan wykładu: 1. Krótka historia Javy 2. Jak przygotować sobie środowisko programistyczne 3. Opis środowiska JDK 4. Tworzenie programu krok po
Uruchomienie Raspberry Pi
Imie i nazwisko Nr indeksu Liczba punktów: Ramki oznaczone kolorem żółtym należy uzupełnić odpowiednią informacją! Po zakończeniu ćwiczenia niniejszą formatkę należy wysłać na adres: iwona.kochanska@eti.pg.gda.pl
Administracja serwerami
1. Start systemu. System operacyjny Linux startuje w następujących krokach; o BIOS i Boot Manager (GRUB); o Jądro systemu (Kernel); o Startowy ramdysk (Initial Ram File System, Initial RAM Disk); o Proces
Konsola Linux. autor: Mariusz Barnaś
Konsola Linux autor: Mariusz Barnaś Wstęp Pierwsze uruchomienie Operacje na plikach Poruszanie się po katalogach Tworzenie plików i katalogów Wypisanie zawartości katalogu Dowiązania między plikami Łączenie
2. System uprawnień w linuxie
2. System uprawnień w linuxie Uprawnienia do plików: -rw-r--r-x 1 pawelza students 0 Lis 17 08:21 plik Mamy tutaj trzy grupy uprawnień: -rw - dla właściciela (owner, oznaczany też "user" reprezentowany
IBM SPSS Statistics dla systemu Linux Instrukcje instalacji (licencja sieciowa)
IBM SPSS Statistics dla systemu Linux Instrukcje instalacji (licencja sieciowa) Przedstawione poniżej instrukcje dotyczą instalowania IBM SPSS Statistics wersji 20 przy użyciu licencja sieciowa. Ten dokument
Kompilacja jądra systemu Linux
Instytut Teleinformatyki Wydział Inżynierii Elektrycznej i Komputerowej Politechnika Krakowska Laboratorium Administrowania Systemami Komputerowymi Kompilacja jądra systemu Linux ćwiczenie numer: 2 2 Spis
Q E M U. http://www.qemu.com/
http://www.qemu.com/ Emulator procesora Autor: Fabrice Bellard Obsługiwane platformy: Windows, Solaris, Linux, FreeBSD, Mac OS X Aktualna wersja: 0.9.0 Większość programu oparta na licencji LGPL, a sama
System operacyjny Linux wybrane zagadnienia. Magda Mielczarek Katedra Genetyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
System operacyjny Linux wybrane zagadnienia Magda Mielczarek Katedra Genetyki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Linux Open Source Stale rozwijany Darmowy (wersje niekomercyjne) Bezpieczny Stabilny
Uruchomienie Raspberry Pi
Imie i nazwisko Nr indeksu Liczba punktów: Ramki oznaczone kolorem żółtym należy uzupełnić odpowiednią informacją! Po zakończeniu ćwiczenia niniejszą formatkę należy wysłać na adres: iwona.kochanska@eti.pg.gda.pl
Niektóre katalogi są standardowymi katalogami zarezerwowanymi do użytku przez system. Znaczenie wybranych katalogów systemowych jest następujące:
Podstawy systemu Linux Linux jest systemem operacyjnym dla komputerów PC, opracowany na początku lat dziewięćdziesiątych przez Linusa Torvaldsa. Podobnie jak Unix jest on systemem wielozadaniowym - umożliwia
KATEGORIA OBSZAR WIEDZY NR ZADANIA. 2.1.2. Podstawowe informacje i czynności
Moduł 2 - Użytkowanie komputerów - od kandydata wymaga się zaprezentowania wiedzy i umiejętności w zakresie wykorzystania podstawowych funkcji komputera klasy PC i jego systemu operacyjnego. Kandydat powinien
Zarządzanie użytkownikami w
Zarządzanie użytkownikami w systemie Linux Konta użytkowników Konto to wszystkie pliki, zasoby i informacje należące do użytkownika. Każdy użytkownik jest identyfikowany przez unikatową liczbę całkowitą
Podstawy systemów UNIX
Podstawy systemów UNIX Autor: Maciej Friedel Zajęcia prowadzone dla Polskiej Szkoły IT Wrocław, 2008 Struktura systemu UNIX POWŁOKA (SHELL) JĄDRO SPRZĘT Pracę całego systemu koordynuje
Kalipso wywiady środowiskowe
Instrukcja instalacji Kalipso wywiady środowiskowe I. Na systemie operacyjnym Ubuntu (TM) II. Na systemie operacyjnym Windows INFO-R Spółka Jawna - 2017 43-430 Pogórze, ul. Baziowa 29, tel. (33) 479 93
Acronis Backup & Recovery 10 Server for Linux. Instrukcja szybkiego rozpoczęcia pracy
Acronis Backup & Recovery 10 Server for Linux Instrukcja szybkiego rozpoczęcia pracy W tym dokumencie opisano sposób instalowania programu Acronis Backup & Recovery 10 Server for Linux oraz rozpoczynania
Narzędzia zarzadzania i monitorowania w systemach Linux
Narzędzia zarzadzania i monitorowania w systemach Linux Institute of Computing Science Poznań University of Technology Zarządzanie sieciami komputerowymi. Narzędzia zarzadzania i monitorowania w systemach
Konfiguracja i kompilacja jądra Linux. Based on Free Electrons
Konfiguracja i kompilacja jądra Linux Based on Free Electrons Obsługiwane platformy Rodzaje obsługiwanych architektury katalog arch/ Minimum: 32 bit, opcjonalnie MMU, gcc Architektura 32 bit: arm, avr32,
2009-03-21. Paweł Skrobanek. C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl
Wrocław 2007-09 SYSTEMY OPERACYJNE WPROWADZENIE Paweł Skrobanek C-3, pok. 321 e-mail: pawel.skrobanek@pwr.wroc.pl pawel.skrobanek.staff.iiar.pwr.wroc.pl 1 PLAN: 1. Komputer (przypomnienie) 2. System operacyjny
Podstawowa konfiguracja routerów. Interfejsy sieciowe routerów. Sprawdzanie komunikacji w sieci. Podstawy routingu statycznego
Podstawowa konfiguracja routerów Interfejsy sieciowe routerów Sprawdzanie komunikacji w sieci Podstawy routingu statycznego Podstawy routingu dynamicznego 2 Plan prezentacji Tryby pracy routera Polecenia
Podstawy użytkowania Linux a
Podstawy użytkowania Linux a Systemy Operacyjne Mateusz Hołenko 3 marca 2013 Plan zajęć Rozpoczynanie pracy z systemem Podstawowe polecenia Pomoc systemowa Interpreter poleceń Mateusz Hołenko Podstawy
PAMIĘĆ OPERACYJNA...107
SPIS TREŚCI: Od Autora...9 PODSTAWY...11 Charakterystyka systemu...13 Standardy...15 PIERWSZE KROKI...31 Uruchomienie...33 Instalacja na twardym dysku...34 Czynności poinstalacyjne...49 Program instalacyjny...49
Pracownia Komputerowa wykład III
Pracownia Komputerowa wykład III dr Magdalena Posiadała-Zezula dr Jan Suffczyński 1 Powłoki - rodzaje! W Linux ie mamy kilka powłok do wyboru:! sh : Bourne Shell, oryginalna powłoka systemu unix! csh :
Wstęp do systemów wielozadaniowych laboratorium 02 Praca w systemie plików
Wstęp do systemów wielozadaniowych laboratorium 02 Praca w systemie plików Jarosław Piersa Wydział Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika 2013-10-08 Co to jest konsola / terminal UNIX-owy?
Czym jest router?... 3 Vyatta darmowy router... 3 Vyatta podstawowe polecenia i obsługa... 3 Zarządzanie użytkownikami... 3 Uzupełnianie komend...
Czym jest router?... 3 Vyatta darmowy router... 3 Vyatta podstawowe polecenia i obsługa... 3 Zarządzanie użytkownikami... 3 Uzupełnianie komend... 4 Historia komend... 4 Wywołanie komend operacyjnych w
Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC. MultiCon Emulator
Wspomagamy procesy automatyzacji od 1986 r. Skrócony przewodnik OPROGRAMOWANIE PC MultiCon Emulator Wersja: od v.1.0.0 Do współpracy z rejestratorami serii MultiCon Przed rozpoczęciem użytkowania oprogramowania
Embedded GNU/Linux. Krzysztof Mazur
Embedded GNU/Linux Krzysztof Mazur 26 czerwca 2014 0.1 autoconf $./configure --build=build-type \ --host=host-type \ --target=target-type Forma kanoniczna: machine-os-release arm-linux-elf arm-softfloat-none-eabi
Prawa dostępu do plików
Prawa dostępu do plików Wszystkie pliki systemów uniksowych posiadają swoje prawa dostępu dla zapisu, odczytu i wykonywania. Jeżeli dotychczas spotykałeś się z systemami Windows na partycjach FAT - możesz
Znaki globalne w Linuxie
Znaki globalne w Linuxie * reprezentuje jeden lub wiele znaków (wild-card character)? reprezentuje dokładnie jeden znak (wild-card character) [abcde] reprezentuje dokładnie jeden znak z wymienionych [a-e]
Qmail radość listonosza. Autorzy: Bartosz Krupowski, Marcin Landoch IVFDS
Qmail radość listonosza Autorzy: Bartosz Krupowski, Marcin Landoch IVFDS 1 STRESZCZENIE Artykuł jest przedstawieniem podstawowej konfiguracji jednego z najpopularniejszych agentów MTA (Mail Transfer Agent)
Systemy Operacyjne I: System plików
Politechnika Poznańska 18 marca 2014 Materiały Prezentacja oraz inne materiały zostały przygotowane na podstawie: Użytkowanie systemu operacyjnego UNIX - dr D.Wawrzyniak Systemy operacyjne - skrypt - dr
Instalacja serwera baz danych PostgreSQL ze źródeł i pierwsze uruchomienie
Instalacja serwera baz danych PostgreSQL ze źródeł i pierwsze uruchomienie Kroki wstępne 1. Uruchamiamy wcześniej utworzoną maszynę wirtualną 2. Po uruchomieniu systemu ukaże się ekran logowania: 3. Logujemy
U M L. System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux)
http://user-mode-linux.sourceforge.net/ System operacyjny Linux zagnieżdżony w zewnętrznym systemie operacyjnym (Linux) Autor: Jeff Dike Koncepcja powstała w 1999 r. Początkowo jako patch do jądra 2.0
Acronis Universal Restore
Acronis Universal Restore Update 4 PODRĘCZNIK UŻYTKOWNIKA Spis treści 1 Czym jest narzędzie Acronis Universal Restore...3 2 Instalowanie narzędzia Acronis Universal Restore...3 3 Tworzenie nośnika startowego...3
Instrukcja obsługi. Grand IP Camera III. Kamera IP do monitoringu
Instrukcja obsługi Grand IP Camera III Kamera IP do monitoringu 1 ROZDZIAŁ 1 1.1Wstęp Grandtec przedstawia kamerę IP z wbudowanym serwerem web i możliwością zarządzania przez WWW. Produkt stanowi idealne
Linux cz.2: terminal, użytkownicy, grupy
Linux cz.2: terminal, użytkownicy, grupy Wykład: terminal, konsola, GUI, pseudoterminal, proces, zadanie, usługa, daemon, użytkownicy w Linuxie, grupy, logowanie, uwierzytelnianie, autoryzacja, moduł ładowalny,
Działanie komputera i sieci komputerowej.
Działanie komputera i sieci komputerowej. Gdy włączymy komputer wykonuje on kilka czynności, niezbędnych do rozpoczęcia właściwej pracy. Gdy włączamy komputer 1. Włączenie zasilania 2. Uruchamia
Automatyczna instalacja oraz zmiana konfiguracji w ramach całego klastra.
Automatyczna instalacja oraz zmiana konfiguracji w ramach całego klastra. WP 12 Marek Zawadzki Częstochowa Gdańsk, Poznań, Zielona Góra Plan prezentacji: zarządzanie oprogramowaniem
Uruchomienie Intel Galileo
Imie i nazwisko Nr indeksu Liczba punktów: Ramki oznaczone kolorem żółtym należy uzupełnić odpowiednią informacją! Po zakończeniu ćwiczenia niniejszą formatkę należy wysłać na adres: iwona.kochanska@eti.pg.gda.pl
System komputerowy. System komputerowy
System komputerowy System komputerowy System komputerowy układ współdziałających ze sobą (według pewnych zasad) dwóch składowych: sprzętu komputerowego (hardware) oraz oprogramowania (software) po to,
Instrukcje dotyczące systemu Windows w przypadku drukarki podłączonej lokalnie
Strona 1 z 6 Połączenia Instrukcje dotyczące systemu Windows w przypadku drukarki podłączonej lokalnie Uwaga: Przy instalowaniu drukarki podłączonej lokalnie, jeśli dysk CD-ROM Oprogramowanie i dokumentacja
Struktury systemów operacyjnych
Struktury systemów operacyjnych Jan Tuziemski Część slajdów to zmodyfiowane slajdy ze strony os-booi.com copyright Silberschatz, Galvin and Gagne, 2013 Cele wykładu 1. Opis usług dostarczanych przez OS
Egzamin pisemny z przedmiotu: Systemy operacyjne Semestr I
Egzamin pisemny z przedmiotu: Systemy operacyjne Semestr I Uwaga: Test odnosi się do systemu operacyjnego Linux! 1) Linux jest systemem wielodostępnym, co oznacza, że: a) pozwala na logowanie się do systemu
Komputery bezdyskowe - wprowadzenie
Komputery bezdyskowe - wprowadzenie Jakub 'skaarj' Kulczyński qba@bryza.net 3 VII 2005 Zastosowania Terminale dla pracowników w firmie Komputery domowe Stacje robocze Routery Serwery Komputer bezdyskowy
PROGRAM DO ARCHIWIZACJI NOŚNIKÓW KOPII ELEKTRONICZNEJ
POSNET POLSKA S.A. ul. Municypalna 33 02-281 WARSZAWA tel. +48 22 86 86 888 fax. +48 22 86 86 889 www.posnet.com PROGRAM DO ARCHIWIZACJI NOŚNIKÓW KOPII ELEKTRONICZNEJ INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA WERSJA 2.4
Pracownia Komputerowa wykład II
Pracownia Komputerowa wykład II dr Magdalena Posiadała-Zezula http://www.fuw.edu.pl/~mposiada 1 Systemy operacyjne! Windows np. Windows 8.! Systemy unixowe:! Linux i Mac OS X 2 Logowanie na konta studenckie!
Szybki start instalacji SUSE Linux Enterprise Server 11 SP1
Szybki start instalacji SUSE Linux Enterprise Server 11 SP1 Szybki start instalacji SUSE Linux Enterprise Server 11 SP1 SKRÓCONA INSTRUKCJA OBSŁUGI NOVELL Aby zainstalować nową wersję produktu SUSE Linux
Skanowanie podsieci oraz wykrywanie terminali ABA-X3
Skanowanie podsieci oraz wykrywanie terminali ABA-X3 Terminale ABA-X3 od dostarczane od połowy listopada 2010 r. są wyposażane w oprogramowanie umożliwiające skanowanie podsieci w poszukiwaniu aktywnych
Dokumentacja fillup - MS SQL
Dokumentacja fillup - MS SQL e-file.pl 28 lipca 2017 Spis treści Wstęp 2 Wymagania sprzętowe 2 Windows Server 2012.......................... 2 Windows 10............................... 3 MS SQL Server.............................
SPIS TREŚCI: KARTY GRAFICZNE... 15
SPIS TREŚCI: Od Autora... 13 KARTY GRAFICZNE... 15 PRZEGLĄDANIE GRAFIKI... 17 Nowe formaty danych... 17 Program CyberView... 18 Konfiguracja za pomocą parametrów ikony... 21 Ustawianie parametrów ekranu