Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe

Transkrypt

1 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny oraz nowe rozwiązania prawne Paweł Sosnowski

2 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Podstawa prawna: DYREKTYWA 94/62/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 20 grudnia 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych zmiany: 2004/12/WE, 2005/20/WE, 2013/2/UE

3 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243, z późn. zm.), Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21), Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638, z późn. zm.), Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607, z późn. zm.). Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi

4 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Przepisy ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej stosuje się do przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1087), wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy, i produkty wymienione w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy oraz określa zasady ustalania i pobierania opłaty produktowej i opłaty depozytowej

5 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Ustawa dotyczy również: przedsiębiorców pakujących i wprowadzających na rynek krajowy produkty wytworzone przez innego przedsiębiorcę przedsiębiorców zlecających wytworzenie produktu i umieszczających swój znak na produkcie

6 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Przez oznaczenie rozumie się: - znak towarowy w rozumieniu ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz i z 2004 r. Nr 33, poz. 286) lub - firmę, nazwę przedsiębiorcy, a w przypadku osoby fizycznej imię i nazwisko przedsiębiorcy lub nazwę, pod którą wykonuje działalność gospodarczą

7 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Znak towarowy (Prawo własności przemysłowej) 1. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa

8 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Znak towarowy (Prawo własności przemysłowej) 2. Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy

9 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Ustawa dotyczy również: przedsiębiorców prowadzących jednostki handlu detalicznego o pow. handlowej powyżej 500m/2 lub prowadzących jednostki handlowe o łącznej pow.5000m/2, sprzedających produkty tam pakowane

10 Zwolnienie z obowiązków określonych przepisami ustawy, z wyłączeniem wymagań dotyczących opakowań, przedsiębiorców, którzy wprowadzają do obrotu produkty zapakowane w opakowania, których masa nie przekroczy w danym roku kalendarzowym 1 Mg. W zakresie, w jakim przepisy ustawy dotyczące opłaty produktowej nie mają zastosowania do przedsiębiorców stanowi to pomoc de minimis

11 Przedsiębiorcy (1 Mg) składają marszałkowi województwa, w terminie do dnia 15 marca każdego roku: 1) zaświadczenia lub oświadczenie o pomocy de minimis w zakresie, o którym mowa w art. 37 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404, z późn. zm.3); 2) informacje, których zakres został określony w przepisach wydanych na podstawie art. 37 ust. 2a ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, a w przypadku przedsiębiorców, do których nie stosuje się przepisów o rachunkowości, także inne dokumenty pozwalające ocenić sytuację finansową przedsiębiorcy w okresie 3 ostatnich lat obrotowych.

12 Wprowadzono rejestr przedsiębiorców, który ma na celu łatwiejszą identyfikację przedsiębiorców nieprzestrzegających przepisów w zakresie obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu. Wprowadzający produkty w opakowaniach Organizacja Odzysku Prowadzący recykling Prowadzący odzysk Eksporter wewn. dostawca odpadów Marszałek Województwa Główny Inspektor Ochrony Środowiska Minister Środowiska

13 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Ustawą objęto opakowania z: tworzywa sztucznego aluminium stali papieru i tektury szkła gospodarczego drewna wielomateriałowe

14 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Opakowania mające bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi określonymi w przepisach Prawa farmaceutycznego nie podlegają obowiązkowi recyklingu a także opakowania środków niebezpiecznych oraz środków ochrony roślin

15 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Opakowania lub produkt uważa się za wprowadzone do obrotu tylko raz. w przypadku wytworzenia produktu w opakowaniu wprowadzenie na terytorium kraju opakowań następuje w dacie ich wydania z magazynu w celu ostatecznego wprowadzenia do obrotu w przypadku importu produktów w opakowaniach uważa się, że importer wprowadza na terytorium kraju produkty w opakowaniach w dacie ich dopuszczenia do obrotu na terytorium kraju w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów w opakowaniach uważa się, że przedsiębiorca wprowadza na terytorium kraju produkty w opakowaniach w dacie wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe ich nabycie

16 Wprowadzenie do obrotu opakowań lub produktów w opakowaniach następuje w dniu ich: 1) wydania z magazynu albo przekazania osobie trzeciej, w przypadku opakowań i produktów w opakowaniach wytworzonych na terytorium kraju, 2) przywozu na terytorium kraju, 3) wystawienia faktury potwierdzającej odpowiednio wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowań albo wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniach. Jeżeli wprowadzenie do obrotu opakowań lub produktów w opakowaniach nastąpiło w dwóch różnych terminach za dzień wprowadzenia do obrotu opakowań lub produktów w opakowaniach uważa się dzień, w którym ich wprowadzenie do obrotu nastąpiło wcześniej.

17 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązek zapewnienia odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu przedsiębiorca może realizować: samodzielnie, za pośrednictwem organizacji odzysku. Przedsiębiorca lub organizacja odzysku może zlecić wykonanie poszczególnych czynności związanych z odzyskiem i recyklingiem osobie trzeciej czyli posiadaczowi odpadów spełniającemu wymagania określone w ustawie o odpadach

18

19 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Samodzielnie obowiązek może być realizowany przez przedsiębiorcę, który we własnym zakresie poddaje odzyskowi lub recyklingowi wyłącznie wytworzone przez siebie odpady opakowaniowe lub poużytkowe odpowiedniego rodzaju

20 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Przedsiębiorca może obowiązek realizować samodzielnie także poprzez poddanie odzyskowi lub recyklingowi odpadów takiego samego rodzaju i w takiej samej ilości jak wprowadzone przez siebie na terytorium kraju produkty lub produkty w opakowaniach, zebranych poprzez zorganizowaną przez siebie sieć selektywnego zbierania odpadów

21 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Organizacja odzysku przejmuje od przedsiębiorcy wszystkie obciążające go obowiązki wynikające z przepisów ustawy

22 Organizacja odzysku opakowań przejmuje obowiązek wprowadzającego produkty w opakowaniach na podstawie zawartej z nim w formie pisemnej pod rygorem nieważności umowy, w odniesieniu do całej masy opakowań jednego lub kilku rodzajów, jakie wprowadzający produkty w opakowaniach wprowadził do obrotu w danym roku kalendarzowym.

23 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Organizacja odzysku: prowadzi działalność w formie spółki akcyjnej, kapitał zakładowy wynosi co najmniej zł, prowadzi działalność związaną wyłącznie z odzyskiem, recyklingiem i edukacją ekologiczną.

24 Ustawa wprowadza nowe wymagania dotyczące organizacji odzysku: zobowiązanie organizacji odzysku opakowań do przeznaczania na publiczne kampanie edukacyjne co najmniej 5% swoich przychodów z przejęcia obowiązków określonych ustawą (co stanowi 2,5 mln PLN rocznie w skali kraju), podniesienie kapitału zakładowego z zł do zł, (art. 27 ust. 1) rozszerzenie nazwy z organizacja odzysku o człon organizacja odzysku opakowań wprowadzający produkty w opakowaniach jest obowiązany przekazać organizacji odzysku opakowań wszelkie niezbędne dane do realizacji przejętego przez nią od niego obowiązku, w tym informacje o wszystkich wprowadzonych przez niego do obrotu w danym roku kalendarzowym produktach w opakowaniach. (art. 17 ust. 5)

25 Organizacje odzysku zobowiązane będą uwzględnić w osiągniętym poziomie łącznego odzysku i łącznego recyklingu do dnia 31 grudnia 2020 r. docelowo co najmniej 50% odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych w łącznym odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, jakie przedsiębiorcy wprowadzających produkty w opakowaniach będą zobowiązani uzyskać w poszczególnych latach do końca 2020 r.

26 W przypadku odpadów opakowaniowych pochodzących wyłącznie z gospodarstw domowych dokumenty DPO i DPR są wystawiane przez przedsiębiorcę prowadzącego recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych na wniosek: 1) podmiotu odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości albo 2) prowadzącego instalację regionalną do przetwarzania odpadów komunalnych, albo 3) podmiotu prowadzącego punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, albo 4) gminy organizującej odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

27 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny W przypadku otwarcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości organizacji, obowiązki ponownie obciążają przedsiębiorcę w stosunku do ilości lub masy opakowań i produktów wprowadzonych przez niego na rynek krajowy od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu otwarcia likwidacji lub ogłoszeniu upadłości.

28 W przypadku otwarcia likwidacji albo ogłoszenia upadłości organizacji odzysku opakowań, przejęty przez nią obowiązek ponownie staje się, z dniem otwarcia likwidacji albo ogłoszenia upadłości, obowiązkiem wprowadzającego produkty w opakowaniach, od którego został on przejęty, w odniesieniu do masy opakowań wprowadzonych przez niego do obrotu od dnia 1 stycznia roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie likwidacji lub ogłoszenie upadłości organizacji odzysku opakowań.

29 W przypadku wprowadzenia na rynek krajowy produktu w opakowaniu wielomateriałowym, całą masę tego opakowania uwzględnia się w masie opakowań, których rodzaje wymieniono w załączniku nr 1 do ustawy, według rodzaju materiału, którego zawartość w masie opakowania wielomateriałowego jest największa Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny

30 W przypadku samodzielnej realizacji obowiązku wprowadzający środki niebezpieczne w opakowaniach, w tym środki ochrony roślin, lub produkty w opakowaniach wielomateriałowych został zobowiązany do zorganizowania systemu zbierania oraz zapewnienia odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych po tych środkach.

31 Organizacja samorządu gospodarczego reprezentująca grupę przedsiębiorców wprowadzających m. in. produkty w opakowaniach wielomateriałowych albo środki niebezpieczne w opakowaniach (w tym środki ochrony roślin), będzie mogła zawierać porozumienie z marszałkiem województwa w zakresie utworzenia i utrzymania systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych powstałych z tych opakowań. Porozumienie będzie określać m. in. cele i terminy realizacji tego porozumienia, sposób finansowania, podmioty uprawnione do kontroli realizacji porozumienia.

32 W przypadku gdy cele określone w porozumieniu nie zostaną osiągnięte w terminie, wprowadzający będący jego stronami są obowiązani do wniesienia opłaty produktowej, obliczonej jako iloczyn masy odpadów opakowaniowych brakującej do osiągnięcia przyjętych w porozumieniu poziomów odzysku i recyklingu liczonej w stosunku do masy opakowań wprowadzonych do obrotu przez danego przedsiębiorcę i podwójnej stawki opłaty produktowej określonej dla danego rodzaju opakowania, za każdy rok kalendarzowy, w którym cele te nie zostały osiągnięte.

33 Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, który sprzedaje środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin, jest obowiązany przyjmować od użytkowników odpady opakowaniowe po tych środkach. Użytkownik środków niebezpiecznych będących środkami ochrony roślin jest obowiązany zwrócić odpady opakowaniowe po tych środkach przedsiębiorcy prowadzącemu jednostkę handlu detalicznego.

34 Wprowadzający środki niebezpieczne będące środkami ochrony roślin jest obowiązany do sfinansowania kosztów zbierania przez przedsiębiorcę prowadzącego jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego oraz do odebrania od niego, na własny koszt, odpadów opakowaniowych po tych środkach.

35 publicznej kampanii edukacyjnej rozumie się przez to każde działanie mające na celu podnoszenie stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa, obejmujące informowanie o prawidłowym postępowaniu z odpadami opakowaniowymi, możliwym wpływie odpadów opakowaniowych na środowisko i zdrowie ludzi, dostępnych systemach zwrotu, zbierania i odzysku, w tym recyklingu, odpadów opakowaniowych, w tym kampanie w środkach masowego przekazu, ulotki i broszury informacyjne, plakaty, konkursy, konferencje oraz imprezy o charakterze informacyjno-edukacyjnym;

36 Wprowadzający produkty w opakowaniach jest obowiązany prowadzić publiczne kampanie edukacyjne Wprowadzający produkty w opakowaniach samodzielnie wykonując powyższy obowiązek: 1) przeznacza na publiczne kampanie edukacyjne lub 2) przekazuje na rachunek Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej łącznie co najmniej 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym.

37 Organizacja odzysku opakowań jest obowiązana: 1) przeznaczać na publiczne kampanie edukacyjne co najmniej 5% przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym z przejęcia obowiązków określonych w art. 17 ust. 1; 2) dokumentować przeznaczenie przychodów, o których mowa w pkt 1, na publiczne kampanie edukacyjne.

38 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Przedsiębiorcy podlegający przepisom ustawy zostali zobowiązani do osiągnięcia odpowiednich poziomów odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych

39 Wymagane poziomy odzysku i recyklingu liczone będą w odniesieniu do masy opakowań wprowadzonych do obrotu na terytorium kraju w poprzednim roku kalendarzowym. Wprowadzający produkty w opakowaniach, który rozpoczyna działalność w danym roku kalendarzowym, będzie liczył poziomy odzyski i recyklingu, w stosunku do opakowań wprowadzonych do obrotu na terytorium kraju w tym roku kalendarzowym.

40 Poz. Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych Rodzaj opakowania z którego powstał odpad Symbol PKWiU 1 opakowania razem bez względu na symbol PKWiU 2 opakowania z tworzyw sztucznych 3 opakowania z aluminium 4 opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej 5 opakowania z papieru i tektury 6 opakowania ze szkła gospodarczego, poza ampułkami bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU 7 opakowania z drewna bez względu na symbol PKWiU 2012 r r. % poziom % poziom odzy sku recykli ngu odzy sku recykli ngu , ,

41 ` Roczne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych w roku 2014 Poz. Odpad powstały z: Poziom rodzaj produktów symbol PKWiU odzysku recyklingu 1 opakowania razem bez względu na symbol PKWiU 60 1) 55 2 opakowania z tworzyw sztucznych bez względu na symbol PKWiU 3 opakowania z aluminium bez względu na symbol PKWiU 4 opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej bez względu na symbol PKWiU 5 opakowania z papieru i tektury bez względu na symbol PKWiU 6 opakowania ze szkła gospodarczego poza ampułkami bez względu na symbol PKWiU 7 opakowania z drewna bez względu na symbol PKWiU 1), 2) - 22,5-50 1) ) ) ) ) 1) Nie dotyczy opakowań mających bezpośredni kontakt z produktami leczniczymi określonymi w przepisach Prawa farmaceutycznego oraz opakowań po środkach niebezpiecznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. 2) Do poziomu recyklingu zalicza się wyłącznie recykling, w wyniku którego otrzymuje się produkt wykonany z tworzywa sztucznego.

42 Ustawa przewiduje określenie sposobu obliczenia opłaty produktowej w przypadku nieuzyskania przez przedsiębiorcę lub organizację odzysku wymaganego poziomu recyklingu dla wszystkich opakowań razem.

43 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Potwierdzeniem realizacji odzysku i recyklingu: Dokument potwierdzający odzysk i recykling, który prowadzący odzysk lub recykling jest obowiązany wydać na wniosek przedsiębiorcy lub organizacji odzysku, przekazujących odpady do odzysku lub recyklingu, w terminie 7 dni od dnia wpływu wniosku

44 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Prowadzący odzysk lub recykling sporządza dokument potwierdzający odzysk i recykling w trzech egzemplarzach, przy czym: jeden egzemplarz jest przeznaczony dla przekazującego odpad do odzysku i recyklingu, drugi egzemplarz dla przyjmującego odpad do odzysku i recykling, trzeci egzemplarz dla wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska

45 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Potwierdzeniem realizacji odzysku i recyklingu: W przypadku wywozu odpadów za granicę w celu odzysku czy recyklingu, masę lub ilość odpadów ustala się a podstawie dokumentów potwierdzających eksport lub faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów. W przypadku eksportu odpadów w celu poddania ich odzyskowi lub recyklingowi przedsiębiorca jest obowiązany przedstawić również oświadczenie, że odzysk lub recykling odbywa się w instalacjach spełniających takie same wymagania jak określone dla instalacji eksploatowanych na terytorium kraju

46 Wprowadzono nowe dokumenty EDPR (dokument potwierdzający odpowiednio eksport odpadów opakowaniowych albo wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych w celu poddania ich recyklingowi) i EDPO (dokument potwierdzający odpowiednio eksport odpadów opakowaniowych albo wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych w celu poddania ich innemu niż recykling procesowi odzysku).

47 Prowadzący recykling lub inne niż recykling procesy odzysku odpadów opakowaniowych, posiadający zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odzysku, o którym mowa w ustawie o odpadach, pozwalające na odzysk odpadów o masie przekraczającej 400 Mg, Eksportujący odpady opakowaniowe lub dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy odpadów opakowaniowych, którzy wystawili w danym roku kalendarzowym dokumenty EDPR i EDPO potwierdzające eksport i wewnątrzwspólnotową dostawę odpadów opakowaniowych o masie przekraczającej 400 Mg będą obowiązani do przeprowadzenia corocznego audytu zewnętrznego (na swój koszt), dokonywanego przez akredytowanego weryfikatora środowiskowego, w terminie do dnia 30 kwietnia.

48 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Opłata produktowa Przedsiębiorcy i organizacje odzysku, które nie osiągnęły wymaganego poziomu odzysku i recyklingu zobowiązane są do obliczenia i wpłacenia do urzędu marszałkowskiego opłaty produktowej obliczonej oddzielnie w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu odzysku oraz recyklingu

49 Jednostkowe stawki opłat produktowych dla opakowań Symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU bez względu na symbol PKWiU Rodzaje opakowań (jednostkowych, transportowych i zbiorczych) Jednostkowa stawka w zł za 1 kg opakowania z tworzyw sztucznych 2,73 2,73 opakowania z aluminium 1,37 1,37 opakowania ze stali, w tym z blachy stalowej 0,82 0,82 opakowania z papieru i tektury 0,65 0,65 opakowania ze szkła gospodarczego, poza 0,26 0,26 ampułkami opakowania z drewna 0,33 0,33

50 Porozumienie będzie mógł zawierać Minister Środowiska: z przedsiębiorcami wprowadzającymi produkty w opakowaniach, w zakresie utworzenia i utrzymania systemu zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów opakowaniowych, wprowadzającymi produkty w opakowaniach jednostkowych wielokrotnego użytku, w zakresie utworzenia i utrzymania systemu obrotu opakowaniami jednostkowymi wielokrotnego użytku.

51 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązki formalno-prawne dla przedsiębiorcy: Złożenie zawiadomienia do urzędu marszałkowskiego o rozpoczęciu działalności - 30 dni od daty jej rozpoczęcia, Zawiadomienie o zakończeniu działalności - 14 dni od daty likwidacji.

52 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązki formalno-prawne dla przedsiębiorcy: Przedsiębiorcy i organizacje odzysku zobowiązani są do złożenie sprawozdania rocznego zawierającego informacje o: ilości lub masie opakowań, produktów wprowadzonych na rynek, masie lub ilości opakowań lub produktów odzyskanych i poddanych recyklingowi, wpłaconej opłacie produktowej. Przedsiębiorcy zobowiązani są do prowadzenia dodatkowej ewidencji

53 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązki organów administracji publicznej Marszałek województwa: przesyła Ministrowi Środowiska i do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej roczne sprawozdanie zbiorcze z województwa, przekazuje do NFOŚiGW zebrane środki pochodzące z opłaty produktowej.

54 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Środki w wysokości 70% pochodzące z opłat produktowych za opakowania Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przekazuje do wojewódzkich funduszy a te z kolei przekazują je gminom, proporcjonalnie do ilości odpadów opakowaniowych, zebranych i przekazanych do odzysku i recyklingu

55 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Pozostałe środki w wysokości 30% wpływów z opłat produktowych za opakowania Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza na finansowanie różnorodnych przedsięwzięć w zakresie odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych oraz edukacji ekologicznej dotyczącej selektywnej zbiórki i recyklingu tych odpadów

56 Wprowadzenie obowiązku przeprowadzania przez marszałków województwa kontroli, co najmniej raz na 3 lata, przedsiębiorców, którzy prowadzą recykling lub inny niż recykling proces odzysku odpadów opakowaniowych oraz przedsiębiorców eksportujących odpady opakowaniowe lub dokonujących wewnątrzwspónotowej dostawy odpadów opakowaniowych. (art. 53) Wpływy z tytułu opłaty produktowej oraz dodatkowej opłaty produktowej w wysokości 10% stanowią dochody budżetu samorządu województwa z przeznaczeniem na koszty egzekucji należności z tytułu opłaty produktowej oraz dodatkowej opłaty produktowej i obsługę administracyjną systemu tych opłat. (art. 38 ust. 3)

57 Ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych

58 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Opakowaniami w rozumieniu ustawy są wprowadzone do obrotu wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów, przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów, od surowców do towarów przetworzonych, a także części opakowań i elementy pomocnicze połączone z opakowaniami i przeznaczone do tego samego celu, co dane opakowanie

59 1. Opakowaniem w rozumieniu ustawy jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych. 2. Za opakowanie uważa się: 1) wyrób spełniający funkcje opakowania, o których mowa w ust. 1, bez uszczerbku dla innych funkcji, jakie opakowanie może spełniać, z wyłączeniem wyrobu, którego wszystkie elementy są przeznaczone do wspólnego użycia, spożycia lub usunięcia, stanowiącego integralną część produktu oraz niezbędnego do przechowywania, utrzymywania lub zabezpieczania produktu w całym cyklu i okresie jego funkcjonowania;

60 2) wyrób spełniający funkcje opakowania, o których mowa w ust. 1: a) wytworzony i przeznaczony do wypełniania w punkcie sprzedaży, b) jednorazowego użytku sprzedany, wypełniony, wytworzony lub przeznaczony do wypełniania w punkcie sprzedaży; 3) część składową opakowania oraz złączony z opakowaniem element pomocniczy, spełniające funkcje opakowania, o których mowa w ust. 1, z tym że element pomocniczy przyczepiony bezpośrednio lub przymocowany do produktu uważa się za opakowanie, z wyłączeniem elementu stanowiącego integralną część produktu, który jest przeznaczony do wspólnego użycia lub usunięcia.

61 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Odpad opakowaniowy Wszystkie opakowania stanowiące odpad w rozumieniu ustawy o odpadach (w tym wielokrotnego użytku wycofane z ponownego użycia) odpadem opakowaniowym nie są odpady powstające w procesie produkcji opakowań

62 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązki: wykonanie umożliwiające wielokrotny użytek i późniejszy recykling najmniejsza ilość substancji stwarzających zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub środowiska maksymalna suma zawartości metali ciężkich: kadmu, chromu (VI) ołowiu i rtęci, nie może przekraczać 100 mg/kg dostosowanie wielkości opakowania do wielkości produktu

63 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązki: Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia opakowań prowadzi działania edukacyjne w zakresie właściwego gospodarowania odpadami opakowaniowymi

64 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Obowiązki: Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia opakowań, o których mowa w ust. 1, może zlecić działania edukacyjne w zakresie właściwego gospodarowania odpadami opakowaniowymi organizacji odzysku

65 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Oznakowanie opakowań: Określa: - Rodzaj materiałów wykorzystanych do produkcji opakowania - Możliwość wielokrotnego użytku - Przydatność opakowania do recyklingu Umieszczenie: - Na opakowaniu - Na naklejonej etykiecie - Na dołączonej informacji Cechy: - Wyraźne - Widoczne - Czytelne - Trwałe po otwarciu opakowania

66 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny SPRAWOZDANIE O masie wytworzonych, przywiezionych i wywiezionych za granicę opakowań, według rodzajów materiałów z jakich opakowania zostały wykonane (OPAK1, OPAK2 i OPAK3), Składanie corocznie Marszałkowi Województwa w terminie do 31 marca następnego, roku za poprzedni rok kalendarzowy. Okres przechowywania dokumentów, na podstawie których sprawozdanie zostało sporządzone-5 lat

67 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Producent, importer i dokonujący wewnątrzwspólnotowego środków niebezpiecznychzobowiązani są do: Ustalenia wysokości kaucji za opakowanie jednostkowe w wysokości od 10-30% ceny substancji, Odbierania na własny koszt od sprzedawcy opakowań wielokrotnego użytku i odpadów opakowaniowych po tych substancjach.

68 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny środki niebezpieczne - rozumie się przez to: a) substancje chemiczne i ich mieszaniny zaklasyfikowane na podstawie przepisów o substancjach chemicznych i ich mieszaninach jako bardzo toksyczne, toksyczne, rakotwórcze kategorii 1 lub 2, mutagenne kategorii 1 lub 2, działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1 lub 2 lub niebezpieczne dla środowiska z przypisanym symbolem N lub b) substancje chemiczne i ich mieszaniny zaklasyfikowane na podstawie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz. Urz. UE L 353 z , str. 1), zwanego dalej "rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008", w klasie toksyczności ostrej w kategorii 1, 2 lub 3 lub jako rakotwórcze kategorii 1A lub 1B, mutagenne kategorii 1A lub 1B, działające szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B lub jako stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego ze względu na toksyczność ostrą w kategorii 1 lub ze względu na toksyczność przewlekłą w kategorii 1 i 2, lub c) środki ochrony roślin zaklasyfikowane jako bardzo toksyczne, toksyczne lub niebezpieczne dla środowiska wodnego z przypisanym symbolem N na podstawie przepisów o substancjach chemicznych i ich mieszaninach lub zaklasyfikowane w klasie toksyczności ostrej w kategorii 1, 2 lub 3 lub jako stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego ze względu na toksyczność ostrą w kategorii 1 lub ze względu na toksyczność przewlekłą w kategorii 1 i 2 na podstawie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1272/2008, lub d) środki ochrony roślin zaklasyfikowane jako toksyczne dla pszczół lub organizmów wodnych,

69 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Sprzedawca: Pobiera kaucję od użytkownika za opakowanie jednostkowe w wysokości ustalonej przez producenta, Przyjmuje od użytkownika odpady opakowaniowe i opakowania wielokrotnego użytku, a następnie przekazuje je importerowi lub producentowi oraz zwraca pobraną kaucję użytkownikowi. Producent, importer, wewnątrzwspólnotowy nabywca i sprzedawca zobowiązani są do uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych

70 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Jednostki handlu detalicznego: Przekazywanie użytkownikom informacji o: Dostępnych systemach zwrotu, zbiórki odzysku, w tym recyklingu, Właściwym postępowaniu z odpadami opakowaniowymi, Znaczeniu oznaczeń stosowanych na opakowaniach, Obowiązek przyjmowania zwracanych i na wymianę opakowań wielokrotnego użytku po produktach w opakowaniach jakie są w ich ofercie handlowej.

71 Opakowania oraz odpady opakowaniowe i poużytkowe obecny stan prawny Jednostki handlu detalicznego o powierzchni powyżej 25 m2 (sprzedające napoje w opakowaniach jednorazowych): Obowiązek posiadania w ofercie handlowej podobnych produktów, dostępnych w opakowaniach wielokrotnego użytku. Jednostki handlu detalicznego powyżej 2000 m2: Obowiązek prowadzenia na własny koszt selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych.

72 Zakazuje się dystrybucji produktów w opakowaniach wprowadzanych do obrotu przez wprowadzającego produkty w opakowaniach, który nie jest wpisany do rejestru. Ustawa przewiduje w tym przypadku karę pieniężna w wysokości od zł do zł.

73 Nowelizacja ustawy o bateriach i akumulatorach

74 Zwolnienie z wykonywania obowiązków W przypadku baterii i akumulatorów przenośnych proponuje się wprowadzenie zwolnienia dla przedsiębiorców, którzy wprowadzają do obrotu do 1 kg baterii i akumulatorów przenośnych, W przypadku wprowadzających baterie i akumulatory samochodowe lub baterie i akumulatory przemysłowe zwolnienie dotyczyć będzie tych, którzy wprowadzają do obrotu do 100 kg rocznie.

75 Proponuje się pozostawienie dla zwalnianych przedsiębiorców obowiązku wpisu do rejestru, obowiązku składania sprawozdań o masie wprowadzanych do obrotu baterii i akumulatorów, celem pozyskania informacji w tym zakresie. Ponadto proponuje się pozostawienie obowiązku finansowania publicznych kampanii edukacyjnych W przypadku gdy wysokość środków przeznaczanych na publiczne kampanie edukacyjne nie przekroczy 10 zł wówczas wprowadzający baterie lub akumulatory nie finansuje tych kampanii.

76 Dla ujednolicenia stosowania definicji, jak i jasności stosowania przepisów uzupełniono definicję wprowadzającego baterie i akumulatory o wskazanie, że wprowadzającym jest również ten przedsiębiorca, który zlecił wytworzenie baterii lub akumulatorów oraz, którego oznaczenie zostało umieszczone na bateriach lub akumulatorach.

77 Podmioty pośredniczące W projekcie ustawy wskazano, że pomiędzy wprowadzającym baterie lub akumulatory, a podmiotem pośredniczącym uczestniczącym w realizacji obowiązków wprowadzającego baterie lub akumulatory powinna zostać zawarta umowa w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Dodano również możliwość przejęcia obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych i przedkładania sprawozdań z zorganizowanych kampanii przez osoby trzecie.

78 Podmioty pośredniczące będą miały obowiązek wpisania do rejestru prowadzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Proponuje się również, aby podmioty pośredniczące miały obowiązek wdrożenia systemu zarządzania środowiskowego zgodnego wymaganiami systemu ekozarządzania i audytu (EMAS), lub z normą ISO (12 miesięcy od wejścia ustawy w życie).

79 Zrezygnowano z obowiązku prowadzenia przez wprowadzających baterie lub akumulatory ewidencji baterii i akumulatorów uwzględnieniem liczby wprowadzanych do obrotu baterii i akumulatorów (pozostawiono tylko masę).

80 Proponuje się zmianę sposobu wyliczania wysokości opłaty na publiczne kampanie edukacyjne, która uiszczana jest przez wprowadzających baterie lub akumulatory. Dotychczas opłata wynosiła równowartość 0,1% przychodów z tytułu wprowadzenia do obrotu baterii i akumulatorów na terytorium kraju osiąganych w danym roku kalendarzowym (problem stanowi obecnie wyliczenie przychodu z tytułu wprowadzenia do obrotu baterii i akumulatorów na terytorium kraju w przypadku, gdy baterie lub akumulatory stanowią cześć innego produktu i nie da się dla nich wyliczyć przychodu). Proponuje się więc wprowadzenie prostszego mechanizmu wyznaczania wysokości opłaty na publiczne kampanie edukacyjne, która będzie liczona od masy wprowadzonych baterii lub akumulatorów, przyjmując stawkę w wysokości 0,02 zł za kg wprowadzonych baterii lub akumulatorów.

81 W przypadku samodzielnego finansowania kampanii edukacyjnych wprowadzający baterie lub akumulatory finansować będzie kampanie edukacyjne do 1 marca następnego roku, którego dotyczy opłata. Natomiast przekazanie środków na rachunek urzędu marszałkowskiego może odbyć się do 15 marca. Jeżeli przedsiębiorca nie zdołał we własnym zakresie całkowicie wykonać omawianego obowiązku, wówczas jest możliwe przekazanie na konto urzędu marszałkowskiego środków, które pozostały do pokrycia pełnej wysokości opłaty na publiczne kampanie edukacyjne.

82 Marszałek województwa Proponuje się, aby marszałkowie województw przekazywali środki zebrane z uiszczonych przez przedsiębiorców opłat na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w terminie 30 dni po upływie każdego kwartału. Ponadto zaproponowano rezygnację z nakładania na marszałków wojewódzkich obowiązku realizacji zadania w zakresie prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych.

83 Opłata depozytowa Proponuje się wprowadzenie zapisów, aby opłata depozytowa pobierana była przy sprzedaży baterii i akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych, od użytkowników końcowych niebędących przedsiębiorcami. Dodatkowo doprecyzowano, że opłata depozytowa powinna być pobierana przez sprzedawców detalicznych przy sprzedaży baterii i akumulatorów samochodowych kwasowo-ołowiowych sprzedawanych nie jako przynależność albo część składowa innych urządzeń, np. przy sprzedaży samochodów zawierających akumulatory, a wyłącznie jako samodzielny produkt. Sprzedawca detaliczny przekazuje nieodebraną opłatę depozytową na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na siedzibę sprzedawcy detalicznego.

84 Zaświadczenia Proponuje się przyjęcie rozwiązania analogicznego, jak w ustawie o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (art. 50), gdzie zbierający zużyte baterie i akumulatory oraz prowadzący zakład przetwarzania jest obowiązany wydać zaświadczenie o zużytym sprzęcie. Wskazano również, że wydane zaświadczenia, które przedstawiają dane niezgodne z rzeczywistością, nie będą stanowić dowodu zebrania lub przetworzenia zużytych baterii lub zużytych akumulatorów.

85 Nowelizacja ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym

86 Zakres Od dnia wejścia w życie dyrektywy do 6 roku po wejściu w życie dyrektywy (okres przejściowy do dnia 14 sierpnia 2018 r), dyrektywę stosuje się do sprzętu należącego do kategorii wymienionych w załączniku I. Od 6 roku po wejściu w życie dyrektywy przepisy dotyczą sprzętu należącego do kategorii wymienionych w załączniku III do dyrektywy.

87 1. Sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury 2. Ekrany, monitory i sprzęt zawierający ekrany o powierzchni większej niż 100 cm2 3. Lampy 4. Sprzęt wielkogabarytowy (którykolwiek z zewnętrznych wymiarów przekraczający 50 cm), w tym między innymi: Urządzenia gospodarstwa domowego; sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny; sprzęt konsumencki; oprawy oświetleniowe; sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu, sprzęt muzyczny; narzędzia elektryczne i elektroniczne; zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy; wyroby medyczne; przyrządy stosowane do monitorowania i sterowania; automaty wydające; sprzęt do wytwarzania prądów elektrycznych. Niniejsza kategoria nie obejmuje sprzętu ujętego w kategoriach 1 3.

88 5. Sprzęt małogabarytowy (żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm), w tym między innymi: Urządzenia gospodarstwa domowego; sprzęt konsumencki; oprawy oświetleniowe; sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu, sprzęt muzyczny; narzędzia elektryczne i elektroniczne; zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy; wyroby medyczne; przyrządy stosowane do monitorowania i sterowania; automaty wydające; sprzęt do wytwarzania prądów elektrycznych. Niniejsza kategoria nie obejmuje sprzętu ujętego w kategoriach 1 3 i Małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny (żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm).

89 Zbieranie dystrybutorzy zapewniają posiadaczom końcowym bez konieczności zakupienia odpowiednika sprzętu nieodpłatną zbiórkę w sklepach detalicznych o powierzchni sprzedaży wynoszącej co najmniej 400 m2 lub w ich bezpośredniej bliskości małogabarytowego WEEE (żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm), chyba że ocena pokaże, że istniejący alternatywny system zbiórki może być przynajmniej co najmniej tak samo skuteczny

90 Do dnia 1 stycznia 2016 r. stosowany jest w dalszym ciągu poziom zbiórki selektywnej wynoszący przeciętnie co najmniej 4 kilogramy WEEE pochodzącego z gospodarstw domowych na mieszkańca rocznie lub tę samą ilość WEEE co średnia roczna masa zebrana w tym państwie członkowskim w ciągu trzech poprzedzających lat, w zależności od tego, która z tych wartości jest większa. Państwa członkowskie mogą ustanowić bardziej ambitne poziomy selektywnego zbierania WEEE i w takim przypadku zgłaszają to Komisji.

91 Poziomy zbierania Od 4 roku (2016 r.) po wejściu w życie dyrektywy minimalny poziom zbierania wynosi mniej niż 45% i więcej niż 40% i jest obliczany na podstawie całkowitej masy WEEE zebranego w danym roku w danym państwie członkowskim, wyrażonego jako procentowa wartość średniej rocznej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w poprzednich trzech latach w tym państwie członkowskim. Państwa członkowskie zapewniają, aby ilość zebranego WEEE zwiększała się stopniowo w okresie od 4 roku do 9 roku. Od 9 roku (2021 r.) minimalny roczny poziom zbierania do osiągnięcia wynosi 65 % średniej rocznej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu w trzech poprzedzających latach w danych państwach członkowskich, lub ewentualnie 85 % masy WEEE powstałego w tym państwie członkowskim

92 Dziękuję za uwagę Paweł Sosnowski