INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA WNIOSKU O

Transkrypt

1 INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA WNIOSKU O UDZIELENIE DOFINANSOWANIA W FORMIE DOTACJI W RAMACH PROGRAMU PRIORYTETOWEGO WSPÓŁFINANSOWANIE PROGRAMU LIFE Informacje ogólne Celem przygotowywanego przez Państwa Wniosku jest udzielenie przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dofinansowania w formie dotacji w ramach programu priorytetowego Współfinansowanie programu LIFE. Po przeprowadzeniu oceny wniosku według kryteriów dostępu określonych w Programie priorytetowym Współfinansowanie Programu LIFE oraz następnie po przyjęciu przez Zarząd NFOŚiGW Listy wniosków spełniających kryteria oceny, NFOŚiGW wypełnia odpowiedni formularz wniosku do LIFE, w którym wstępnie deklaruje współfinansowanie przedsięwzięcia, po otrzymaniu dotacji z Komisji Europejskiej (zobowiązanie niepotwierdzone). Ww. formularz należy dołączyć do wniosku do LIFE wysyłanego do KE. UWAGA! Przed wypełnieniem wniosku o udzielenie dofinansowania przedsięwzięcia LIFE prosimy o zapoznanie się z Wieloletnim Programem Prac na lata dla Programu LIFE oraz pozostałych regulacji Programu LIFE opublikowanych przez KE wraz z zaproszeniem do składania wniosków do Programu LIFE. Wniosek o udzielenie dofinansowania przedsięwzięcia LIFE obejmuje Formularz Wniosku (w tym pliku.xls jako części F Wniosku) oraz załączniki: Deklaracji Wnioskodawcy, Deklaracji Współbeneficjentów (jeżeli dotyczy), Oświadczeń Wnioskodawcy i Współbeneficjentów (jeżeli dotyczy) dotyczących pomocy publicznej i Harmonogramu rzeczowo-finansowego. Wzór wniosku, deklaracje i oświadczenia są dostępne do pobrania jako plik tekstowy formatu MS Word, natomiast cześć F wniosku oraz Harmonogram rzeczowo-finansowy są dostępne do pobrania jako plik MS Excel ze strony Wnioskodawca zobowiązany jest do wypełnienia wniosku o dofinansowanie w formie dotacji w ramach programu priorytetowego Współfinansowanie programu LIFEw języku polskim. Wniosek należy złożyć w formie papierowej oraz w wersji elektronicznej na płycie CD/DVD (w formacie doc / xls). Obowiązkiem Wnioskodawcy jest wypełnienie wszystkich wolnych pól w formularzach. W przypadku, gdy nie jest możliwe podanie wymaganych informacji, w poszczególnych częściach obowiązkowych formularzy zaleca się wpisać nie dotyczy. Jeśli przy realizacji przedsięwzięcia przewidywany jest udział partnerów, Wnioskodawca składa jeden wniosek na całe przedsięwzięcie obejmujący wszystkie planowane działania, występujące zarówno po stronie Wnioskodawcy, jak i partnerów (określanych dalej jako Współbeneficjenci). Przekazanie środków pomiędzy Wnioskodawcą a Współbeneficjentami odbywa się na podstawie odrębnych umów pomiędzy nimi, które zostają dostarczone do NFOŚiGW po podpisaniu umowy Beneficjent Komisja Europejska. Prosimy zwrócić uwagę na fakt, że NFOŚiGW może współfinansować wyłącznie działania realizowane przez polskie podmioty na terenie Polski. W przypadku, gdy Współbeneficjentem jest podmiot zagraniczny, NFOŚiGW nie może współfinansować prowadzonych przez niego działań. Wnioskodawcy, którzy zostaną zakwalifikowani przez KE do etapu rewizji i poproszeni przez KE o przesłanie elektronicznej wersji wniosku LIFE, będą składać do NFOŚiGW aktualizację wniosku o dofinansowanie. Przekazana do NFOŚiGW aktualizacja Wniosku musi uwzględniać wszelkie ustalenia z KE, podjęte podczas oceny wniosków LIFE przez KE, w tym zmiany dotyczące budżetu przedsięwzięcia, udziału % oraz kwoty dofinansowania z KE. Po rozpatrzeniu zaktualizowanego wniosku i podjęciu przez Zarząd NFOŚiGW lub Radę Nadzorczą NFOŚiGW uchwały w sprawie dofinansowania projektu, NFOŚiGW wypełnia odpowiedni formularz wniosku do LIFE, w którym deklaruje współfinansowanie przedsięwzięcia (zobowiązanie potwierdzone). Ww. formularz należy dołączyć do wniosku do LIFE wysyłanego do KE. Uwaga: stronę tytułową Wniosku wypełnia NFOŚiGW. Strona 1 z 18

2 1. Formularz Wniosku CZEŚĆ A- INFORMACJE ADMINISTRACYJNE PRZEDSIĘWZIĘCIE Tytuł przedsięwzięcia (maksymalnie 120 znaków): powinien zawierać główne założenia i cele przedsięwzięcia, takie jak: nazwa obszaru objętego zakresem przedsięwzięcia, nazwy podstawowych gatunków, których dotyczy przedsięwzięcie itp. (Należy pamiętać, żeby podana w tym miejscu nazwa przedsięwzięcia nie różniła się od nazwy, jaka zostanie podana we wniosku do LIFE. Różne nazwy mogą skutkować uznaniem przez KE, że wypełniona przez NFOŚiGW deklaracja współfinansowania, dotyczy innego przedsięwzięcia. W przypadku wypełniania wniosku do LIFE w języku angielskim należy wpisać jednocześnie polskie tłumaczenie tytułu przedsięwzięcia oraz tytuł oryginalny. Ta sama adnotacja odnosi się do formularzy poparcia dołączanych do wniosku LIFE. Nazwa skrócona (akronim): przedsięwzięcie powinno być możliwe do zidentyfikowania we wszystkich formularzach Wniosku przy pomocy swojej nazwy skróconej, zgodnej z używaną we wniosku LIFE do KE (maksymalnie 25 znaków). Miejsce realizacji przedsięwzięcia: należy podać, według obowiązującego podziału administracyjnego, miejscowość, gminę, powiat, województwo. W przypadku, gdy przedsięwzięcie będzie realizowane w wielu lokalizacjach należy podać miejsca realizacji przedsięwzięcia z dokładnością do powiatu. Przewidywany termin rozpoczęcia przedsięwzięcia: najwcześniejszy możliwy termin rozpoczęcia przedsięwzięcia podawany jest w ogłoszeniu KE o naborze wniosków do Instrumentu Finansowego LIFE. Przy podawaniu dat należy zawsze używać następującego formatu: DD/MM/RRRR. WNIOSKODAWCA Należy podać nazwę Wnioskodawcy i nazwy Współbeneficjentów (zgodnie z kolejnością podawaną we wniosku do LIFE). W przypadku, gdy liczba Współbeneficjentów przedsięwzięcia jest większa niż liczba wierszy w formularzu, należy wprowadzić dodatkowe wiersze. DANE WNIOSKODAWCY Pełna nazwa (nazwa rejestrowa): należy podać nazwę, pod którą Wnioskodawca jest oficjalnie zarejestrowany. Powinna to być pełna nazwa jednostki organizacyjnej lub podmiotu będącego Wnioskodawcą, zgodnie z wpisem do rejestrów sądowych, ewidencji bądź określona w odpowiednich przepisach prawa lub akcie powołania/utworzenia. NIP: jeśli ma to zastosowanie, prosimy podać numer indentyfikacyjny podatnika (NIP) Wnioskodawcy. REGON: jeśli ma to zastosowanie, prosimy podać numer identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej Wnioskodawcy. KRS: jeśli ma to zastosowanie, prosimy podać numer Krajowego Rejestru Sądowego Wnioskodawcy. PKD: należy wpisać jeden numer, odpowiadający głównemu rodzajowi działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę. Należy wpisać klasę rodzaju działalności zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. Nr 251, poz. 1885). Tytuł: prosimy podać tytuł osoby do kontaktu: przykład: Pan, Pani, Doktor, Profesor. Stanowisko: prosimy podać stanowisko osoby do kontaktu. Przykład: Dyrektor zarządzający, Dyrektor finansowy, Kierownik działu sprzedaży, Kierownik projektu, etc. Nazwisko, imię, adres , telefon, faks: należy podać aktualne dane kontaktowe osoby wskazanej do kontaktowania się w sprawie Wniosku, a przede wszystkim adres , numer telefonu i faksu. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe podanie aktualnych danych kontaktowych, co umożliwi szybki kontakt w przypadku konieczności wyjaśnienia bądź uzupełnienia Wniosku. Nazwa Departamentu/Wydziału/Działu: nazwa jednostki organizacyjnej (departamentu/wydziału/działu) Wnioskodawcy, w której zatrudniona jest osoba wskazana do kontaktowania się w sprawie Wniosku. Strona 2 z 18

3 BUDŻET PRZEDSIĘWZIĘCIA ORAZ WNIOSKOWANE DOFINANSOWANIE ZE ŚRODKÓW NFOŚiGW Należy wypełnić wszystkie pola w wymaganej walucie (odpowiednio PLN i EUR). Określenie kosztów/wydatków, zakupów inwestycyjnych i kosztów bieżących powinno być zgodne z obowiązującą u Wnioskodawcy i Współbeneficjentów polityką rachunkowości. Kurs przeliczeniowy przyjmowany jest według kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w ostatnim dniu roboczym miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku. Przyjęty kurs przeliczeniowy we Wniosku o udzielenie dofinansowania musi być zgodny z kursem przyjętym we Wniosku do LIFE. Kurs przyjęty na etapie złożenia wniosku o współfinansowanie nie może ulec zmianie na etapie składania aktualizacji wniosku. Intensywność dofinansowania określona jest zapisami programu priorytetowego Współfinansowanie Programu LIFE w pkt 7.2. W przypadku ubiegania się przez Wnioskodawcę o dofinansowanie w formie dotacji do 35% kosztów kwalifikowanych, zgodnie z zapisami pkt 7.2 ppkt 3) programu priorytetowego, należy zamieścić stosowane wyjaśnienia w dalszej części Wniosku (CZEŚĆ WSPÓLNA DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH lub CZEŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARU PRIORYTETOWEGO 1.2) W tabeli Planowane źródła finansowania należy podać koszty niezbędne do realizacji przedsięwzięcia z podziałem na lata. Należy podać udział środków własnych Wnioskodawcy (1), środków Współbeneficjentów (2) oraz wnioskowanego dofinansowania ze środków pochodzących z Instrumentu Finansowego LIFE, NFOŚiGW lub też innych źródeł (3). Należy określić źródło pochodzenia dofinansowania. Prosimy zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy kosztem całkowitym przedsięwzięcia a kosztem kwalifikowanym przedsięwzięcia. W kolumnie Koszt kwalifikowany przedsięwzięcia należy podać sumę kosztów kwalifikowanych po stronie każdego ze źródeł finansowania przedsięwzięcia. Wszystkie kwoty powinny być zaokrąglone do 1 PLN/EUR. Uwaga! W tabeli zostały zastosowane formuły. Prosimy ich nie usuwać! FORMA PRAWNA Należy podać pełną nazwę rejestru i numer w rejestrze, do którego wpisany został Wnioskodawca. Jeśli Wnioskodawca działa na innej podstawie niż wpis do właściwego rejestru lub ewidencji działalności gospodarczej, należy wpisać nie dotyczy lub podać podstawę prawną działania (przepisy ustawy). W pozostałych rubrykach należy określić swój status prawny poprzez wpisanie w odpowiedniej pozycji znaku X. W przypadku, gdy punkty 3.1. do 3.8. nie określają właściwego rodzaju formy prawnej Wnioskodawcy, należy wypełnić pkt 3.9 (wpisać właściwy punkt artykułu 5 ustawy o finansach publicznych, na podstawie którego Wnioskodawca stanowi jednostkę sektora finansów publicznych). W pkt 4.5 i 5.2 należy wpisać odpowiednio rodzaj organizacji pozarządowej lub inną, nie wymienioną wcześniej formę prawną Wnioskodawcy. W przypadku zmiany formy prawnej w trakcie rozpatrywania Wniosku, Wnioskodawca zobowiązany jest do przekazania stosownej informacji do NFOŚiGW. INFORMACJA, CZY VAT JEST KOSZTEM DLA WNIOSKODAWCY Prosimy o podanie informacji czy podatek VAT stanowi koszt przedsięwzięcia i czy jest odliczany od podatku należnego w rozliczeniu składanym do Urzędu Skarbowego. W przypadku gdy podatek VAT stanowi koszt projektu (zgodnie z regulacjami Programu LIFE i nie jest odliczany od podatku należnego w rozliczeniu składanym do Urzędu Skarbowego, wnioskodawca, przed wypłatą pierwszej transzy dotacji dostarczy stosowne oświadczenie oraz oświadczenia Współbeneficjentów (jeśli dotyczy). Należy pamiętać, że kwalifikowalność podatku VAT w ramach projektu LIFE regulują zapisy Programu LIFE, a Beneficjent Koordynujący oraz Współbeneficjenci zaangażowani w projekt muszą spełnić m. in. warunek udokumentowania KE iż działań zaplanowanych w projekcie nie wykonują jako organ władzy publicznej. Krótki opis działalności Wnioskodawcy oraz doświadczenie w odniesieniu do planowanych działań (w realizacji przedsięwzięć o zbliżonej tematyce) Strona 3 z 18

4 Prosimy o podanie krótkiej charakterystyki Wnioskodawcy - opis organizacji, zakres działań, doświadczenie we wdrażaniu projektów z dziedziny objętej wnioskiem, zdolność instytucjonalna do realizacji przedsięwzięcia. Informacje zawarte w Formularzu Wniosku powinny być potwierdzone przez osobę/y reprezentującą Wnioskodawcę. Powinien widnieć podpis, data oraz pieczęć Wnioskodawcy. CZEŚĆ B - STRESZCZENIE TECHNICZNE, CELE PRZEDSIĘWZIĘCIA I OCZEKIWANE REZULTATY TEMATYCZNY OBSZAR DZIAŁANIA Prosimy o zaznaczenie jednego podprogramu/obszaru priorytetowego/priorytetu w ramach którego realizowany będzie składany wniosek. Wnioskodawca zobowiązany jest do uzasadnienia dokonanego wyboru poprzez odwołanie do konkretnych zapisów Wieloletniego Programu Prac na lata dla Programu LIFE lub pozostałych regulacji Programu LIFE opublikowanych przez KE wraz z zaproszeniem do składania wniosków do Programu LIFE. Uzasadnienie powinno być krótkie i ściśle wskazywać dokonany wybór. Po dokonaniu wyboru i jego uzasadnieniu należy wypełnić CZĘŚĆ WSPÓLNĄ DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH oraz CZĘŚĆ odnoszącą się bezpośrednio do wybranego obszaru priorytetowego. Formularze dotyczące pozostałych CZĘŚCI należy pozostawić puste. CZĘŚĆ WSPÓLNA DLA WSZYSTKICH OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH Wypełniają wszyscy Wnioskodawcy. STRESZCZENIE PRZEDSIĘWZIĘCIAnależy przedstawić krótki opis przedsięwzięcia z uwzględnieniem: - celów szczegółowych przedsięwzięcia - należy dostarczyć szczegółowy opis wszystkich celów projektu wnioskodawcy, rozpoczynając od najważniejszych. Cele te muszą być realne (osiągalne w ramach czasowych projektu oraz wnioskowanego budżetu i środków), muszą być przejrzyste (jednoznaczne). Cele przedsięwzięcia powinny wynikać z konieczności rozwiązania konkretnego problemu środowiskowego (zagrożeń, potrzeb) - planowanych działań i środków - należy w sposób przejrzysty wyjaśnić, jakie środki zostaną wykorzystane w trakcie projektu dla osiągnięcia celów określonych powyżej (nie należy wskazywać środków finansowych). Należy upewnić się, że istnieje ścisły związek pomiędzy proponowanymi działaniami i środkami a celami projektu, - oczekiwanych rezultatów bezpośrednio powiązanych z rozwiązaniem problemu środowiskowego, opisanych w sposób konkretny, realny i w miarę możliwości wyrażony ilościowo. WYKONANE DOTYCHCZAS DZIAŁANIA PRZYGOTOWAWCZE DO REALIZACJI PRZEDSIĘWZIĘCIAwszelkie działania (np. projekty, badania, ekspertyzy, opinie) podjęte bezpośrednio w ramach przygotowań do realizacji projektu, definiujące i określające problem środowiskowy, przyjętą metodykę działań, bądź oczekiwane rezultaty projektu. MIEJSCE REALIZACJI PRZEDSIEWZIĘCIAnależy opisać i uzasadnić wybór miejsca/zasięgu geograficznego/regionu na terenie których będzie realizowane przedsięwzięcie oraz planowany wpływ podjętych działań na dany obszar. PROBLEM ŚRODOWISKOWY, KTÓREGO DOTYCZY PRZEDSIĘWZIĘCIEnależy przedstawić przejrzysty i jasny opis problemu środowiskowego, którego rozwiązanie/zniwelowanie przewidziano w ramach realizacji przedsięwzięcia; problem środowiskowy powinien być poparty stosownymi danymi (w miarę możliwości wyrażonych ilościowo) i określony na dzień składania wniosku. SPODZIEWANE PROBLEMY I RYZYKA ZWIĄZANE Z WDRAŻANIEM PRZEDSIĘWZIĘCIA I SPOSÓB PRZECIWDZIAŁANIA IMnależy wskazać czynniki ryzyka w zarządzaniu i wdrażaniu przedsięwzięcia oraz uszeregować je wg stopnia istotności dla realizacji przedsięwzięcia; dla każdego zdefiniowanego problemu należy przedstawić działania służące zapobiegnięciu wystąpienia zdefiniowanych ryzyk planowane do podjęcia w trakcie realizacji, jak i działania naprawcze planowane po ich wystąpieniu tzw. plan naprawczy. INTERESARIUSZE PRZEDSIĘWZIECIA (INNI NIŻ BENEFICJENT KOORDYNUJĄCY I WSPÓŁBENEFICJENCI) ORAZ GRUPA DOCELOWA PRZEDSIĘWZIECIA Strona 4 z 18

5 Należy wskazać interesariuszy przedsięwzięcia, którzy mają być zaangażowani w realizację projektu oraz formę takiego zaangażowania. Należy określić, jakiego rodzaju wkładu oczekuje się od interesariuszy. Należy określić grupy docelowe oraz metody rozpowszechniania informacji. Należy opisać działania przewidziane dla ogółu społeczeństwa i/lub sposób rozpowszechniania informacji podczas realizacji projektu oraz po jego zakończeniu. Przy określaniu interesariuszy i grupy docelowej należy pamiętać, iż: - określenie Interesariusze odnosi się do podmiotów (organizacje, organy, osoby, grupy, itd.) zainteresowanych kwestiami, których dotyczy projekt. Uczestnicy projektu są z założenia interesariuszami i nie muszą być wymieniani w tej części. Podczas realizacji projektu należy zapewnić odpowiednią konsultację z interesariuszami., - grupa docelowa odnosi się do odbiorców (mieszkańcy, organizacje, inne podmioty) do których kierowane są działania przedsięwzięcia, powinni zostać precyzyjnie zdefiniowani (jakościowo i ilościowo) i muszą być bezpośrednio związani lub odpowiedzialni za problem środowiskowy, którego dotyczy projekt. UWAGA!!! W przypadku realizacji przedsięwzięcia w ramach: - obszaru priorytetowego 1.3 Zarządzanie w zakresie środowiska i informowanie lub - obszaru priorytetowego 2.3 Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu należy określić i opisać interesariuszy oraz jedynie wskazać grupę docelową. Szczegółowego opisu grupy docelowej należy dokonać w CZĘŚCI DOTYCZĄCEJ OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH 1.3, 2.3. POLSKI DOKUMENT STRATEGICZNY W REALIZACJĘ KTÓREGO WPISUJE SIĘ PRZEDSIĘWZIĘCIEnależy podać obowiązujący, polski dokument strategiczny o zasięgu ponadregionalnym, do którego bezpośrednio nawiązuje przedsięwzięcie; ważne, by główne działania podejmowane w ramach realizacji projektu spełniały założenia strategii, zarządzenia, rozporządzenia lub innych dokumentów strategicznych. SPEŁNIENIE WYMOGU NFOŚiGW ODPOWIEDZIALNOŚCI WSPÓŁBENEFICJENTÓW KOMERCYJNYCH ZA REALIZACJĘ ZADAŃ O BUDŻECIE 20% KOSZTÓW KWALIFIKOWANYCH (w przypadku wnioskowania o zwiększoną intensywność dofinansowania NFOŚiGW)- uzupełniają tylko Wnioskodawcy: - będący podmiotem sektora finansów publicznych (jako Beneficjent Koordynujący LIFE) i realizujący przedsięwzięcie w partnerstwie ze spółką/spółkami prawa handlowego lub osobą/osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą i ubiegający się o dofinansowanie NFOŚiGW w formie dotacji do 35% kosztów kwalifikowanych zgodnie z pkt 7.2 ppkt 3b), Część 2) programu priorytetowego Współfinansowanie Programu LIFE. Należy uzasadnić wybór Partnera/Partnerów, jednocześnie Współbeneficjenta/Współbeneficjentów i wykazać, że podjęta współpraca jest niezbędna i przyczyni się do realizacji przedsięwzięcia. Prosimy o przedstawienie zakresu działań Partnera/Partnerów wraz z wykazaniem (wyliczeniem), że budżet działań za które będą oni odpowiedzialni stanowi min. 20% budżetu kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARU PRIORYTETOWEGO 1.2 Wypełniają tylko Wnioskodawcy, którzy w TEMATYCZNYM OBSZARZE DZIAŁANIA dokonali wyboru obszaru priorytetowego 1.2 Przyroda i różnorodność biologiczna. OPIS OBSZARU PRZEDSIĘWZIĘCIA, W TYM FORM OCHRONY PRZYRODY WYSTĘPUJĄCYCH NA OBSZARZEnależy wyjaśnić znaczenie obszaru dla ochrony różnorodności biologicznej oraz opisać formy ochrony przyrody, które występują na obszarze planowanych działań; prosimy podać również powierzchnie obszaru (ha), przeważające formy użytkowania gruntu oraz formy własności obszaru przedsięwzięcia. OPIS OBJĘTYCH PRZEDSIEWZIĘCIEM GATUNKÓW/SIEDLISKnależy opisać gatunki i/lub siedliska, których ochronie będzie służył projekt, ich znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej; dla każdego głównego gatunku którego ochronie służą działania w przedsięwzięciu należy obok nazwy polskiej wskazać nazwę naukową (po łacinie), załącznik do unijnej dyrektywy ptasiej lub siedliskowej, wielkość populacji w obszarze realizacji projektu (jeśli możliwe), status ochrony zarówno w skali krajowej jak i europejskiej; dla każdego głównego siedliska, którego dotyczy przedsięwzięcie należy podać nazwę i kod obszaru NATURA 2000, powierzchnię danego obszaru, status ochrony. Strona 5 z 18

6 PROBLEMY I ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z ZACHOWANIEM RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJnależy przedstawić opisy rozpoznanych zagrożeń (w kolejności od najbardziej do najmniej istotnych) oraz ich wpływu na sytuację objętych przedsięwzięciem gatunków i/lub siedlisk (zarówno na obszarze projektu, jak i ogólnie) lub na różnorodność biologiczną; jeśli jest to możliwe - problemy/zagrożenia należy zlokalizować na konkretnym obszarze i opisać pod względem ilościowym, opis powinien obejmować: nazwę zagrożenia, jego opis, lokalizację (jeśli dotyczy), jego wpływ na różnorodność biologiczną obszaru lub gatunki/siedliska objęte przedsięwzięciem (jeśli to możliwe należy podać dane liczbowe) oraz ogólne wskazówki dotyczące metody rozwiązania problemu oraz zagrożeń w trakcie realizacji projektu. ODPOWIEDNIO NAJLEPSZA PRAKTYKA / PILOTAŻOWY / DEMONSTRACYJNY CHARAKTER PRZEDSIĘWZIĘCIAprzedsięwzięcie realizowane w ramach obszaru priorytetowego 1.2 powinno wykorzystywać najlepsze praktyki, ewentualnie mieć charakter pilotażowy bądź demonstracyjny; przez przedsięwzięcie dotyczące najlepszych praktyk, projektów pilotażowych/projektów demonstracyjnych rozumie się: - projekty dotyczące najlepszych praktyk oznaczają projekty, które stosują odpowiednie, efektywne pod względem kosztów i nowoczesne techniki, metody i podejścia, biorąc pod uwagę szczególny kontekst projektu. - projekty pilotażowe oznaczają projekty, w których zastosowana zostaje technika lub metoda nigdzie wcześniej niestosowana lub nietestowana, zapewniająca potencjalne korzyści dla ochrony elementów przyrody w porównaniu z istniejącymi najlepszymi praktykami i która może zostać następnie zastosowana w podobnych sytuacjach na szerszą skalę, - projekty demonstracyjne oznaczają projekty polegające na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metodyk lub podejść, które są nowe lub nieznane w określonym kontekście projektu, takim jak kontekst geograficzny, ekologiczny, społeczno-ekonomiczny, a które mogłyby być zastosowane w innym miejscu w podobnych okolicznościach. SPEŁNIENIE WYMOGU KE PRZEZNACZENIA 25% BUDŻETU PROJEKTU LIFE NA KONKRETNE DZIAŁANIA OCHRONNEprzynajmniej 25% planowanego budżetu projektu LIFE musi być przeznaczone na tzw. konkretne działania związane z ochroną przyrody"- są to działania, które bezpośrednio poprawiają (lub spowalniają/ zatrzymują/ odwracają efekty spowodowane pogorszeniem) stan ochrony gatunków i siedlisk objętych projektem; należy pamiętać: - działania przygotowawcze (np. planowanie i przygotowywanie konkretnych działań związanych z ochroną) oraz zakup gruntu/dzierżawa/opłaty kompensacyjne zaliczają się na poczet 25% w zakresie, w jakim działania te są bezpośrednio niezbędne dla wykonania konkretnych działań w trakcie realizacji projektu, wszelkie inwestycje niezbędne dla ułatwienia stałego zarządzania uważane są za działania konkretne, - monitorowanie gatunków reintrodukowanych uważa się za działania konkretne wyłącznie wtedy, gdy działania takie mogą wpłynąć na kierunki działań związanych z reintrodukcją, - ochrona prawna będzie uważane za konkretne działanie związane z ochroną przyrody, wyłącznie jeśli zostanie ona w pełni osiągnięta w czasie trwania projektu, - działania mające na celu wywarcie wpływu na zachowanie głównych zainteresowanych stron (np. rolników, myśliwych, rybaków, turystów), tak by w pośredni sposób przynieść korzyści na danym terenie/danym gatunkom/siedliskom, mogą zostać uznane za konkretne działania związane z ochroną przyrody, wyłącznie jeżeli: niewłaściwe zachowanie wspomnianych zainteresowanych stron stanowi poważne zagrożenie dla obszaru/gatunków/siedliska, których dotyczy wniosek, głównym celem działania jest zmiana zachowania konkretnej kategorii zainteresowanych stron w określony sposób, który wyraźnie korzystnie wpłynie na siedlisko/gatunki, dane zachowanie ma zostać zmienione w czasie trwania projektu; działanie ma odpowiedni wymiar (liczba osób, których dotyczy działanie, odsetek osób, których zachowanie ulegnie korzystnej zmianie w wyniku projektu, należy przedstawić prognozę, jeśli jest to możliwe, korzystnego wpływu na dane gatunki/siedliska), zmiana jest w sposób jednoznaczny monitorowana w ramach projektu w celu sprawdzenia wyników. - działania związane z zarządzaniem odwiedzającymi (np. stawianie płotów, ogrodzeń) będą uważane za konkretne działania związane z ochroną przyrody, jeżeli wniosek wykaże, że odwiedzający mają bezpośredni negatywny wpływ na stan ochrony siedlisk/gatunków. Zaleca się, aby projekty LIFE dotyczące przyrody i różnorodności biologicznej przewidywały znacznie więcej niż 25% budżetu na konkretne działania związane z ochroną przyrody. Wnioskodawca zobowiązany jest wykazać i uzasadnić planowane konkretne działania ochronne wraz z wyliczeniem ich łącznego budżetu i odniesieniem do budżetu całkowitego przedsięwzięcia. SPEŁNIENIE WYMOGU NFOŚiGW PRZEZNACZENIA 50% BUDŻETU KONKRETNYCH DZIAŁAŃ OCHRONNYCH NA OCHRONĘ GATUNKÓW / SIEDLISK PRIORYTETOWYCH (jeśli dotyczy)- Strona 6 z 18

7 uzupełniają tylko Wnioskodawcy ubiegający się o dofinansowanie NFOŚiGW w formie dotacji do 35% kosztów kwalifikowanych zgodnie z pkt 7.2 ppkt 3a) Część 2) programu priorytetowego Współfinansowanie Programu LIFE. Należy pamiętać, iż co najmniej 50% budżetu konkretnych działań ochronnych w rozumieniu LIFE musi posłużyć ochronie: - gatunków albo siedlisk o których mowa w punkcie F.1 Priorytetowych Ram Działań dla sieci Natura 2000 na Wieloletni Program Finansowania UE w latach , przekazanych przez Polskę do KE i dostępnych na stronie internetowej Ministerstwa Środowiska, - gatunków ptaków traktowanych jako priorytetowe do finansowania ze środków LIFE, - gatunków wymienionych w załączniku II Dyrektywy siedliskowej oraz w załączniku I Dyrektywy ptasiej i wymienionych równocześnie w Polskiej czerwonej księdze/liście roślin lub zwierząt o statusie wyższym niż VU. Prosimy wykazać i uzasadnić działania spełniające powyższe warunki wraz z wyliczeniem ich łącznego budżetu i odniesieniem do budżetu konkretnych działań ochronnych. CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH 1.1, 2.1, 2.2 Wypełniają tylko Wnioskodawcy, którzy w TEMATYCZNYM OBSZARZE DZIAŁANIA dokonali wyboru: - obszaru priorytetowego 1.1 Środowisko i zrównoważone korzystanie z zasobów lub - obszaru priorytetowego 2.1 Łagodzenie skutków zmiany klimatu lub - obszaru priorytetowego 2.2 Dostosowywanie się do skutków zmiany klimatu. OBECNY STAN WIEDZY I PILOTAŻOWE LUB DEMONSTRACYJNE ASPEKTY PROJEKTUnależy scharakteryzować obecny stan wiedzy w dziedzinie przewidywanych do zastosowania technik i metod; przygotować techniczny opis procesów i metod i/lub proponowanych innowacji, nowych elementów, udoskonaleń; należy opisać poprzednie badania i doświadczenie zdobyte w trakcie przygotowań do realizacji projektu, włączając w to analizy wykonalności. Należy zwrócić uwagę, że pilotażowy/demonstracyjny charakter planowanych działań rozumiany jest jako: - projekty pilotażowe oznaczają projekty, w których zastosowana zostaje technika lub metoda nigdzie wcześniej niestosowana lub nietestowana, zapewniająca potencjalne korzyści dla środowiska lub klimatu w porównaniu z istniejącymi najlepszymi praktykami i która może zostać następnie zastosowana w podobnych sytuacjach na szerszą skalę, - projekty demonstracyjne oznaczają projekty polegające na zastosowaniu w praktyce, testowaniu, ocenie i rozpowszechnianiu działań, metodyk lub podejść, które są nowe lub nieznane w określonym kontekście projektu, takim jak kontekst geograficzny, ekologiczny, społeczno-ekonomiczny, a które mogłyby być zastosowane w innym miejscu w podobnych okolicznościach. Przedsięwzięcia mogą być rozpatrywane w odniesieniu do rodzaju zastosowanych technologii, w odniesieniu do sposobów wdrażania poszczególnych technologii oraz w odniesieniu do modeli biznesowych i ekonomicznych opracowanych w projekcie. Powyższe wymiary projektów pilotażowych/demonstracyjnych powinny być porównane z obecnym stanem wiedzy na poziomie globalnym. Przedsięwzięcia nie powinny być ograniczone wyłącznie do osiągnięć technologicznych. Na przykład, nowa procedura może zmienić jeden określony etap w procesie wytwarzania produktu lub przyczynić się do ogólnych zmian w cyklu produkcyjnym, a zatem do całościowego wpływu takiego cyklu. Dotyczy to również nowych modeli ekonomicznych lub biznesowych, które będą miały możliwość za pośrednictwem reorganizacji procesów (reengineering) biznesowych lub zmiany modelu ekonomicznego, przekształcić w surowiec odpady dotychczas uznawane za bezwartościowe. Geograficzny transfer technologii lub praktyk (pozbawiony rzeczywistego rozwoju) nie będzie uznawany za działania pilotażowe/demonstracyjne. W równym stopniu, za takie projekty nie będą uchodzić projekty koncentrujące się wyłącznie na teoretycznych badaniach i opracowaniach naukowych lub czynnościach przygotowawczych do planowanych zmian (badania, przeglądy itd.). Przedsięwzięcia z obszaru priorytetowego 2.1 i 2.2, mogą być projektami przyrodniczymi odnoszącymi się do tematyki klimatu. Dotyczyć mogą i.in. przedsięwzięć ograniczających emisję dwutlenku węgla ze zdegradowanych torfowisk, nietechnicznych metod zarządzania zasobami wodnymi czy też wypracowania nowych mechanizmów redukujących emisję gazów szklarniowych lub działań adaptacyjnych do zmian klimatu (np. sadzenia pasów wiatrochronnych z drzew i krzewów). CZĘŚĆ DOTYCZĄCA OBSZARÓW PRIORYTETOWYCH 1.3, 2.3 Wypełniają tylko Wnioskodawcy, którzy w TEMATYCZNYM OBSZARZE DZIAŁANIA dokonali wyboru: - obszaru priorytetowego 1.3 Zarządzanie w zakresie środowiska i informowanie lub - obszaru priorytetowego 2.3 Zarządzanie i informacja w zakresie klimatu. Strona 7 z 18

8 OPIS GRUPY DOCELOWEJ I KLUCZOWEGO PRZEKAZU SKIEROWANEGO DO NIEJnależy uzasadnić wybór grupy docelowej, prosimy pamiętać, że grupa docelowa powinna zostać precyzyjnie zdefiniowana (jakościowo i ilościowo) i być bezpośrednio związana lub odpowiedzialna za problem środowiskowy, którego dotyczy projekt. W miejscu tym należy również szczegółowo określić przekaz kierowany do grupy docelowej przedsięwzięcia. UZASADNIENIE WYBORU NARZĘDZI SŁUŻĄCYCH DOTARCIU DO GRUPY DOCELOWEJ- Wnioskodawca powinien opisać narzędzia, które posłużą dotarciu do grupy docelowej, powołując się na dane liczbowe, własne doświadczenia bądź najlepsze praktyki, oraz uzasadnić ich wybór i wpływ na grupę docelową, należy pamiętać, iż narzędzia / działania muszą konkretnie dotyczyć określonego problemu środowiskowego i być wyraźnie związane z celem przedsięwzięcia. Zachęcamy do stosowania podczas kampanii na rzecz podnoszenia świadomości innowacyjnych metod i narzędzi zorientowanych na rezultaty. Prosimy pamiętać, iż działania związane z przedsięwzięciem muszą prowadzić do wymiernej zmiany codziennych zachowań docelowych odbiorców i społeczeństwa, zwiększać poziom świadomości dotyczącej zagadnienia środowiska, w tym pozyskiwania wsparcia społeczeństwa i zainteresowanych podmiotów dla tworzenia unijnej polityki w dziedzinie środowiska, a także promocję wiedzy na temat zrównoważonego rozwoju i nowych modeli zrównoważonej konsumpcji. POTENCJAŁ WNIOSKODAWCY (WŁĄCZAJĄC WSPARCIE ZEWNĘTRZNE)- należy przedstawić strukturę instytucjonalną Wnioskodawcy/Współbeneficjentów, dostępne zaplecze kadrowe i techniczne oraz doświadczenie w realizacji projektów o zbliżonej tematyce. Wnioskodawca powinien określić działania, których wykonanie zostanie zlecone, uzasadnić przekazanie ich wykonania podmiotom zewnętrznym oraz potencjalne warunki, które będzie musiał spełnić wykonawca. CZEŚĆ C - SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ Wypełniają wszyscy Wnioskodawcy. Wnioskodawca zobowiązany jest przedstawić wszystkie zaplanowane do realizacji działania i przyporządkować je do jednej z poniższych kategorii w rozumieniu Programu LIFE: A. Działania przygotowawcze (jeśli potrzebne)- - powinny dotyczyć bezpośrednio i być niezbędne przyszłej realizacji przedsięwzięcia oraz być ograniczone w czasie (tzn. powinny trwać znacznie krócej niż okres realizacji przedsięwzięcia), w ramach tej kategorii działań muszą powstać praktyczne zalecenia dotyczące przyszłej realizacji, mogą obejmować: studia przygotowawcze, konsultacje z zainteresowanymi stronami, wnioski dotyczące upoważnień i pozwoleń itp. B. Działania wdrożeniowe- - główne działania przedsięwzięcia, stanowiące podstawę realizacji, bezpośrednio związane ze zdefiniowanym problemem środowiskowym, od których będzie zależeć powodzenie projektu i które w ramach jego realizacji powinny być na bieżąco monitorowane. C. Wykup gruntów (dotyczy jedynie obszaru priorytetowego 1.2)- - działania obejmujące głównie: koszty zakupu gruntu wraz z kosztami powiązanymi (np. opłaty notarialne, podatki itd.), koszty długoterminowej dzierżawy gruntu wraz z kosztami powiązanymi, koszty jednorazowych opłat kompensacyjnych wraz z kosztami powiązanymi. D. Monitoring wpływu działań projektu na osiągnięcie jego celu- - Wnioskodawca powinien na bieżąco monitorować zmiany jakie dokonują się w środowisku w związku z podjętymi działaniami i ich wpływ na rozwiązanie/zniwelowanie problemu środowiskowego, - zarządzający przedsięwzięciem powinien określić specjalne wskaźniki, które będą wykorzystywane do mierzenia wpływu przedsięwzięcia; wskaźniki te powinny być spójne z problemem środowiskowym, którego dotyczy wniosek oraz z rodzajem działań przewidywanych do realizacji w ramach przedsięwzięcia; należy ocenić sytuację wyjściową, która ma miejsce na początku realizacji przedsięwzięcia i w odniesieniu do niej badać regularnie postępy, - monitorowanie wpływu projektu powinno umożliwiać zarządzającym projektem potwierdzenie adekwatności środków opracowanych w celu rozwiązania poszczególnych problemów lub zagrożeń albo zakwestionowanie Strona 8 z 18

9 tych środków i ewentualne opracowanie nowych środków; na końcu realizacji przedsięwzięcia Wnioskodawca powinien być w stanie określić ilościowo osiągnięty postęp pod względem wpływu na przedmiotową kwestię. E. Komunikacja i rozpropagowywanie wyników projektu (działania obowiązkowe)- - działania informacyjne skierowane do społeczeństwa oraz zainteresowanych stron, mające na celu ułatwienie realizacji projektu oraz działania związane z podnoszeniem świadomości społecznej oraz upowszechnianiem, mające na celu zaprezentowanie projektu oraz jego wyników zarówno społeczeństwu, jak i pozostałym zainteresowanym stronom, które mogłyby w sposób skuteczny skorzystać z doświadczeń nabytych w trakcie realizacji projektu, - działania w danej kategorii są wymagane, mają na celu dodatkowo informowanie o otrzymanym dofinansowaniu UE i promocję Programu LIFE, - w ramach realizacji projektu Wnioskodawca musi zaplanować m.in. stronę internetową projektu, tablice informacyjne opisujące projekt oraz sprawozdanie dla laika. F. Zarządzenie projektem i monitoring zaawansowania projektu (działania obowiązkowe)- - działania powinny obejmować: opis sposobu zarządzania przedsięwzięciem obejmującego aspekty techniczne, finansowe i administracyjne, należy przedstawić strukturę zarządzania wraz ze schematem organizacyjnym oraz podziałem obowiązków osób zaangażowanych w realizację, współpracę z innymi projektami związanymi tematycznie w celu wymiany doświadczeń i sprawnego transferu know-how, plan komunikacji po zakończeniu realizacji projektu LIFE określający działania Wnioskodawcy, które będzie kontynuował po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia, audyt zewnętrzny (jeśli wymagane - patrz regulacje Programu LIFE) mający na celu sprawdzenie zgodności sprawozdań finansowych z krajowym ustawodawstwem oraz zasad księgowości oraz potwierdzenie, że wszystkie poniesione w ramach projektu koszty odpowiadają zapisom regulacji Programu LIFE, monitoring postępów w realizacji projektu - odpowiednie procedury umożliwiające ocenę postępu poszczególnych czynności związanych z projektem oraz projektu jako całości, należy wyraźnie odróżnić dane czynności od monitoringu wpływu projektu na odbiorców docelowych oraz na problem środowiskowy (działania D. Monitoring wpływu działań projektu na osiągnięcie jego celu). G. Szkolenia (dotyczy jedynie obszarów priorytetowych 1.3 i 2.3)- - działania te powinny mieć na celu wytworzenie wśród grupy docelowej niezbędnych umiejętności odnośnie do zagadnień środowiskowych, być jednym z narzędzi Wnioskodawcy do rozwiązania/zniwelowania problemu środowiskowego określonego w przedsięwzięciu. Uwagi ogólne Dla każdego planowanego we wniosku działania należy podać szczegółowy opis zawierający elementy: - symbol i nazwa kategorii działania (dotyczy pierwszego działania w danej kategorii), - numer (symbol i kolejny numer) oraz nazwa działania (np.: A1 Nazwa, A2 Nazwa), - uzasadnienie konieczności realizacji działania w zakresie przedmiotowym i ilościowym, - opis działania (co, gdzie, kiedy i jak), - beneficjent odpowiedzialny za realizację działania, - odpowiedzialność, jeśli kilka podmiotów realizuje dane działanie, - oczekiwane rezultaty, - planowane koszty. W przypadku opisu kosztów poszczególnych działań należy szczegółowo je opisać i uzasadnić wraz z odniesieniem do konkretnych informacji: cenników, wyników zapytań ofertowych, kosztorysów, profesjonalnych firm zajmujących się wyceną kosztów. Należy podawać zarówno planowane koszty poszczególnych elementów działania, jak i koszty jednostkowe. Przy podawaniu kosztów jednostkowych obejmujący zakres z Tabeli kosztów.. należy w miarę możliwości stosować jednostki miary podane w tej tabeli. CZEŚĆ F- CZEŚĆ FINANSOWA WNIOSKU DO LIFE Uwaga: Budżet przedsięwzięcia musi obejmować wyłącznie koszty zgodne z regulacjami Programu LIFE. Beneficjent koordynujący oraz współbeneficjenci, jak również inne spółki będące częścią tych samych grup lub holdingów, nie mogą występować jako podwykonawcy. Fakturowanie wewnętrzne (tj. koszty wynikające z transakcji pomiędzy działami beneficjenta) nie jest dozwolone, chyba, że możliwe będzie wykazanie, że takie transakcje odpowiadają najbardziej opłacalnej ofercie i wykluczają wszystkie elementy zysku, podatek VAT oraz koszty ogólne. Strona 9 z 18

10 Uwagi ogólne do formularzy F1 F8 i FC Wszystkie koszty muszą być zaokrąglone do 1 PLN. Liczby dziesiętne nie mogą być wprowadzane do formularzy. Koszty muszą wykluczać podlegający zwrotowi podatek VAT, gdy Wnioskodawca może go odzyskać. Dla każdej linii kosztów, należy wpisać nazwę skróconą beneficjenta, który będzie ponosić odpowiednie koszty i liczbę działań, z którymi dany koszt jest związany. Nr beneficjenta: należy użyć numeru podanego w części A wniosku do NFOŚiGW Informacje administracyjne. Nr działania: należy wpisać numer działania, którego dotyczą koszty. Formularz F1 Bezpośrednie koszty osobowe Rodzaj umowy: prosimy podać rodzaj umowy na podstawie której będą zatrudnieni pracownicy przedsięwzięcia. Należy zauważyć, że umowy o świadczenie usług zawarte z osobami fizycznymi mogą być zaliczone do tej kategorii pod warunkiem, że prace wykonywane są przez takie osoby pod nadzorem beneficjenta oraz pod warunkiem, że praktyka taka jest zgodna ze stosownym krajowym ustawodawstwem podatkowym i społecznym. Uwaga: czas pracy każdego pracownika zaangażowanego w projekt będzie regularnie rejestrowany (tj. każdego dnia i tygodnia) przy użyciu ewidencji czasu pracy lub równoważnego systemu rejestracji czasu pracy ustalanego i regularnie certyfikowanego przez każdego z beneficjentów projektu. Kategoria/funkcja w projekcie: należy określić każdą kategorię zawodową w jasny i jednoznaczny sposób, aby możliwe było monitorowanie zasobów pracowniczych przeznaczonych na projekt. Jeżeli kategoria zawodowa nie objaśnia roli, jaką dana osoba będzie pełnić w projekcie, informacja taka również powinna zostać zawarta. Przykłady kategorii/funkcji pracowników w projekcie są następujące: starszy inżynier/kierownik projektu, technik/analityk danych, specjalista ds. administracyjnych/finansowych, itd. Stawka dzienna: stawka dzienna na każdego pracownika obliczana jest na podstawie miesięcznego lub tygodniowego wynagrodzenia brutto powiększonego o obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne, wszelkie inne koszty ustawowe, jednak z wyłączeniem innych kosztów; w celu ustalenia wniosku budżetowego, wynagrodzenie miesięczne musi być obliczane w oparciu o przykładowe średnie stawki, które są stosowne dla określonej kategorii pracowników, sektora, kraju, typu organizacji, itd. Szacując średnie stawki dzienne obowiązujące podczas realizacji projektu, należy wziąć pod uwagę przewidywalne podwyżki wynagrodzenia. Należy zauważyć, że każda stawka dzienna powinna być szczegółowo uzasadniona w opisie odpowiedniego działania przedsięwzięcia (CZĘŚĆ C SZCZEGÓŁOWY OPIS PLANOWANYCH DZIAŁAŃ). Łączna liczba osobodni na rok, powinna być obliczana na podstawie łącznej liczby godzin/dni pracy zgodnie z krajowymi ustawodawstwem, umowami zbiorowymi, umowami o pracę, itd. Przykład ustalenia łącznej liczby dni roboczych na rok mógłby być następujący (pod warunkiem, że jest zgodny z odpowiednimi przepisami prawa): dni/rok minus 52 weekendy minus coroczne święta minus ustawowe święta minus zwolnienia z powodu choroby/inne (jeśli dotyczy) = łączna liczba dni roboczych 365 dni 104 dni 21 dni 15 dni 10 dni 215 dni Należy pamiętać, że składając sprawozdania dotyczące kosztów projektu NIE WOLNO stosować stawek wskazanych w propozycji budżetu. Stawki w sprawozdaniach powinny uwzględniać rzeczywiście poniesione koszty, tj. faktyczne wynagrodzenie brutto, obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne oraz wszelkie inne koszty ustawowe, a także faktyczny czas roboczy dla danego roku. Liczba osobodni: liczba osobodni potrzebna do realizacji projektu. Bezpośrednie koszty osobowe: obliczane automatycznie poprzez pomnożenie łącznej liczby osobodni z danej kategorii przez stawkę dzienną dla danej kategorii. Formularz F2 Koszty podróży i utrzymania Uwaga: w ramach tej kategorii budżetowej Wnioskodawcy powinni przewidzieć koszty podróży dla dwóch osób uczestniczących w realizacji projektu w celu udziału w spotkaniu inauguracyjnym z przedstawicielami KE. Ogólne: należy ująć wyłącznie koszty podróży i koszty utrzymania; koszty związane z uczestnictwem w konferencjach, takie jak opłaty za konferencje powinny być ujęte w innej kategorii. Koszt uczestnictwa w konferencji uważany jest za kwalifikowany tylko wówczas, gdy projekt ma zostać zaprezentowany podczas konferencji. Liczba uczestników konferencji ograniczona jest tylko do tych uczestników, których obecność na konferencji jest uzasadniona merytorycznie. Miejsce podróży (Z/Do): należy określić miejsce rozpoczęcia podróży oraz jej cel, jednocześnie jeśli są znanekraj i miasto. Jeżeli dotyczy, dla powtarzających się wizyt w obszarze projektu, należy napisać obszar projektu. Strona 10 z 18

11 Cel podróży: cel podróży musi zostać wyraźnie określony, aby umożliwić ocenę kosztów związanych z celami projektu (przykłady: przedsięwzięcia polegające na upowszechnianiu, spotkania koordynacyjne w sprawach technicznych, wizyty w obszarze projektu ). Należy określić przewidzianą liczbę podróży oraz liczbę osób, które będą w nich uczestniczyć, jak również czas trwania podróży podając liczbę dni. Można wykorzystać więcej niż jedną linię dla celu podróży lub miejsca przeznaczenia, jeżeli to konieczne, jednak koszty muszą być przedstawione jako pogrupowane, np. odnośnie do wszystkich spotkań koordynacyjnych w sprawach technicznych. Koszty podróży: Koszty podróży będą obliczane zgodnie z wewnętrznymi zasadami Wnioskodawcy. Wnioskodawcy dołożą starań, aby podróżować w najbardziej ekonomiczny oraz przyjazny dla środowiska sposóbnależy każdorazowo rozważyć możliwość przeprowadzenia wideokonferencji jako rozwiązanie alternatywne. Przy braku zasad wewnętrznych obowiązujących w przypadku zwrotu kosztów użytkowania samochodów należących do organizacji (w przeciwieństwie do samochodów prywatnych) koszty związane z korzystaniem z nich będą szacowane z zastosowaniem stawek obowiązujących w prawie polskim Jeżeli przewidziane jest tylko pokrycie kosztów paliwa, należy w tym miejscu również o nich wspomnieć. Koszty utrzymania: koszty utrzymania będą obliczane zgodnie z wewnętrznymi zasadami beneficjenta (diety lub bezpośrednia zapłata za posiłki, koszty hotelu, miejscowy transport itd.) oraz regulacjami w prawie polskim. Należy upewnić się, że koszty posiłków związane z podróżą/spotkaniami beneficjentów nie zostaną zawarte, jeżeli koszty utrzymania zostały już ujęte w budżecie jako diety. Formularz F3 Koszty związane ze wsparciem zewnętrznym Ogólne: koszty związane z pomocą zewnętrzną dotyczą kosztów podwykonawstwa: tj. usług/prac wykonywanych przez spółki zewnętrzne lub osoby trzecie, jak również wynajmowania sprzętu lub infrastruktury np. stworzenie logo, ustalenie planu dotyczącego upowszechniania, zaprojektowanie produktów przeznaczonych do upowszechniania, usługi tłumaczeniowe, publikacja książki lub wypożyczenie materiałów. Koszty związane z zakupem lub dzierżawą (w przeciwieństwie do najmu) sprzętu oraz infrastruktury dostarczonych w ramach umowy podwykonawstwa powinny zostać ujęte w budżecie jako takie kategorie kosztów, a nie jako pomoc zewnętrzna. Koszty usług biegłego rewidenta związane z audytowaniem sprawozdań finansowych projektu zawsze powinny być ujmowane w tej kategorii budżetowej. Koszty te zawsze będą ponoszone wyłącznie przez beneficjenta koordynującego. Procedura: należy określić przewidzianą procedurę dotyczącą podzlecenia pracy, np. przetarg publiczny, umowa bezpośrednia, umowa ramowa, itd. Podwykonawcy muszą być wybierani zgodnie z regulacjami Programu LIFE. Opis: należy przedstawić jasny opis przedmiotu usługi, która zostanie podzlecona, np. dokonanie oceny wpływu, utrzymanie, wynajem, konsultacja w sprawie, rozbudowa strony internetowej, pomoc wewnętrzna, organizacja przedsięwzięcia polegającego na upowszechnianiu, itd. Można wykorzystać więcej niż jedną linię do opisu umowy podwykonawstwa, jeżeli to konieczne. Uwagi ogólne na temat Formularzy F4.a, F4.b oraz F4.c Środki trwałe W tej kategorii należy ująć jedynie te środki, które są klasyfikowane jako środki trwałe zgodnie z zasadami księgowości danego Wnioskodawcy. Nie należy natomiast zaliczać do tej kategorii żadnych pozycji, które nie są klasyfikowane jako środki trwałe zgodnie z księgowości wewnętrzną polityką rachunkowości danego beneficjenta. W podkategoriach sprzętu i infrastruktury należy wskazać faktyczny koszt jak również wartość amortyzacji, zgodnie z regulacjami Programu LIFE. Rzeczywisty koszt: Łączny koszt infrastruktury lub sprzętu bez uwzględniania kosztów amortyzacji. Amortyzacja: Łączna wartość amortyzacji na rachunkach beneficjentów na koniec projektu. W celu ustalenia wniosku budżetowego, beneficjenci powinni oszacować, tak dokładnie jak to możliwe, kwotę amortyzacji dla każdej pozycji, od dnia otwarcia rachunków (jeżeli dotyczy) do zakończenia projektu. Takie oszacowanie powinno opierać się o wewnętrzne zasady rachunkowości i/lub być zgodne z krajowymi zasadami rachunkowości. Formularz F4.a Koszty infrastruktury Procedura: Należy określić przewidzianą procedurę dotyczącą podzlecenia pracy, np. przetarg publiczny, umowa bezpośrednia, umowa ramowa, itd. Podwykonawcy muszą być wybierani zgodnie z regulacjami Programu LIFE. Opis: Należy przedstawić jasny opis oraz podział elementów infrastruktury w zależności od nakładów np.: wspierająca stalowa konstrukcja, podstawa instalacji, ogrodzenie itd. Uwaga: Wszelkie koszty związane z infrastrukturą, nawet jeżeli praca jest prowadzona w ramach umowy podwykonawstwa z podmiotem zewnętrznym, powinny być zgłaszane w ramach tej kategorii. Strona 11 z 18

12 Formularz F4.b Koszty wyposażenia Procedura: Należy określić przewidzianą procedurę dotyczącą podzlecenia pracy, np. przetarg publiczny, umowa bezpośrednia, umowa ramowa, itd. Podwykonawcy muszą być wybierani zgodnie z zapisami regulacji Programu LIFE. Opis: Należy przedstawić jasny opis każdej pozycji, np. laptop, oprogramowanie bazy danych (gotowe oprogramowanie lub stworzone w ramach umowy podwykonawstwa), sprzęt pomiarowy, kosiarka, itd. Formularz F4.c Koszty prototypów Prototyp jest infrastrukturą i/lub sprzętem specjalnie stworzonym na potrzeby wdrożenia projektu i który nigdy nie był komercjalizowany i/lub nie jest dostępny jako produkt seryjny. Nie może być on używany w celach komercyjnych w czasie trwania projektu oraz w okresie pięciu lat po jego zakończeniu. Patrz postanowienia wspólne. Środki trwałe nabyte w ramach projektu mogą być ujmowane w tej kategorii kosztów jedynie wówczas, gdy są one istotne ze względu na innowacyjny lub demonstracyjny aspekt projektu. Definicję prototypu podano postanowieniach wspólnych. Procedura: Należy określić przewidzianą procedurę dotyczącą podzlecenia pracy, np. przetarg publiczny, umowa bezpośrednia, umowa ramowa, itd. podwykonawcy muszą być wybierani zgodnie z zapisami regulacji Programu LIFE. Opis: Należy podać jasny opis prototypu. Uwaga: Wszelkie koszty związane z prototypem, nawet jeżeli praca jest prowadzona w ramach umowy podwykonawstwa z podmiotem zewnętrznym, powinny być zgłaszane w ramach tej kategorii. Formularz F5 Zakup gruntu / długoterminowa dzierżawa / prawo użytkowania Ogólne: Należy odnieść się do postanowień wspólnych, aby sprawdzić zasady dotyczące zakupu gruntu. Jeżeli krótkoterminowa dzierżawa byłaby odpowiednia dla osiągnięcia celów projektu, koszty te powinny być przedstawione w ramach pomocy zewnętrznej. Opis zwrotu kosztów zakupu gruntu/ długoterminowej dzierżawy/ jednorazowego zwrotu kosztów: Należy przedstawić jasny opis każdej pozycji, np.: zakup kwaśnych łąk na terenie X, jednorazowa rekompensata za prawa użytkowania torfowisk na terenie Y, itd. Należy użyć różnych wierszy w tabeli do różnego rodzaju użytkowania gruntu/rodzajów siedlisk/terenów, jeżeli ich ceny znacznie się różnią. Formularz F6 Koszt materiałów zużywalnych Ogólne: Materiały zużywalne określone w tym formularzu muszą dotyczyć zakupu, produkcji, naprawy oraz korzystania z pozycji, które nie zostały zawarte w wykazie towarów trwałych Wnioskodawcy (takie jak materiały do eksperymentów, zapasy paszy dla zwierząt, materiały do upowszechniania, do naprawy dóbr trwałych, jeżeli nie są skapitalizowane oraz zostały zakupione na cele projektu lub wykorzystane w 100% na projekt, itd.). Gdyby projekt obejmował istotne działania upowszechniające, w których wykorzystuje się przesyłanie wiadomości, kopiowanie oraz inne formy komunikacji, odpowiednie koszty mogą również zostać w tym miejscu zadeklarowane. Koszty konsumpcyjne muszą być specjalnie związane z realizacją działań projektu. Ogólne materiały zużywalne/dostawy (w przeciwieństwie do kosztów bezpośrednich), takie jak koszty związane z rozmowami telefonicznymi, komunikacją, kopiowaniem, materiałami biurowymi, benzyną itd. ujęte są w kategorii kosztów ogólnych. Procedura: Należy określić przewidzianą procedurę dotyczącą podzlecenia pracy, np. przetarg publiczny, umowa bezpośrednia, umowa ramowa, itd. Podwykonawcy muszą być wybierani zgodnie z zapisami regulacji Programu LIFE. Opis: Należy przedstawić jasny opis rodzaju materiałów eksploatacyjnych, w powiązaniu z technicznym wdrożeniem projektu, np. surowce do działań eksperymentalnych 2, materiały biurowe związane z produktami do upowszechniania (produkt dostarczalny 5), itd. Formularz F7 Pozostałe koszty Ogólne: Koszty bezpośrednie, które nie należą do żadnej inne kategorii, powinny być ujęte w tym miejscu. Koszty opłat bankowych, opłat za konferencje, koszty ubezpieczenia (gdy koszty te powstały wyłącznie w wyniku wdrażania projektu), itd. powinny być ujęte w tym miejscu. Gwarancja bankowa powinna być zawsze zgłaszana w tej kategorii. Procedura: Należy określić przewidzianą procedurę dotyczącą podzlecenia pracy, np. przetarg publiczny, umowa bezpośrednia, umowa ramowa, itd. Podwykonawcy muszą być wybierani zgodnie z zapisami regulacji Programu LIFE. Opis: Należy przedstawić jasny opis każdej pozycji, w powiązaniu z technicznym wdrożeniem projektu. Strona 12 z 18

13 Formularz F8 Koszty ogólne Kwota kosztów ogólnych: Należy wskazać ogólne koszty pośrednie (koszty ogólne) dla każdego beneficjenta. Wnioskodawcy korzystający z dotacji operacyjnych udzielanych przez Komisję (takich jak np. zaproszenia do składania wniosków LIFE NGO) nie są uprawnieni do żądania zwrotu kosztów ogólnych. Kwoty nawiązujące do wkładów własnych oraz koszty całkowite są przenoszone automatycznie do formularzy A3 i A4. Kwoty nawiązujące do wkładów podmiotów współfinansujących przenoszone są automatycznie do formularza A6. 2. Załączniki: DEKLARACJA WNIOSKODAWCY Dotycząca współpracy z NFOŚiGW przy realizacji przedsięwzięcia finansowego w ramach instrumentu LIFE Wnioskodawca jest zobowiązany do złożenia oświadczenia, że na realizację przedsięwzięcia nie otrzymał do tej pory i nie będzie się ubiegał w przyszłości o dofinansowanie z innych środków wspólnotowych. Przed wypełnieniem formularza należy sprawdzić czy wobec Wnioskodawcy nie jest prowadzone żadne z postępowań, o którym mowa w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze ( t.j. Dz. U. z 2012 poz z późn. zm.), oraz postępowanie egzekucyjne, o którym mowa w Kodeksie postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2014 poz. 101 z późn. zm.) oraz czy Wnioskodawca nie zalega z płatnościami podatków oraz innych danin publicznoprawnych (opłat środowiskowych, opłat wobec ZUS-u, Urzędu Skarbowego, Funduszu Pracy, itp.), obowiązkowymi wpłatami na rzecz NFOŚiGW ani ze spłatą kredytów, pożyczek oraz innych niż wyżej wymienione zobowiązań finansowych. W punkcie 3. jego udział w sfinansowaniu przedsięwzięcia wyniesie:.pln co stanowi kwotę. Euro należy podać kwotę wkładu własnego Wnioskodawcy. Przyjęty kurs przeliczeniowy musi być zgodny z kursem przyjętym we Wniosku do LIFE i podanym w części Budżet przedsięwzięcia oraz wnioskowane dofinansowanie. Kwota ta musi być większa niż 0 euro i nie może zawierać żadnego dofinansowania uzyskanego celowo na potrzeby przedsięwzięcia z innych źródeł publicznych lub prywatnych (traktuje się to wtedy jako współfinansowanie). W punkcie 4. przypadająca na niego kwota dofinansowania ze środków NFOŚiGW wyniesie: PLN, co stanowi równowartość :. EUR należy podać kwotę, jaką Wnioskodawca otrzyma ze środków NFOŚiGW. Przyjęty kurs przeliczeniowy musi być zgodny z kursem przyjętym we Wniosku do LIFE i podanym w części Budżet przedsięwzięcia oraz wnioskowane dofinansowanie. Podpis: Formularz musi być podpisany przez osoby uprawnione do reprezentowania Wnioskodawcę, obok podpisu musi widnieć pieczątka i data. Należy podać nazwisko i stanowisko osoby podpisującej. DEKLARACJA WSPÓŁBENEFICJENTA w przypadku realizacji przedsięwzięcia przez kilku Współbeneficjentów, każdy Współbeneficjent wypełnia formularz oddzielnie Przed wypełnieniem formularza należy sprawdzić czy wobec Współbeneficjenta nie jest prowadzone żadne z postępowań, o którym mowa w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 z późn. zm.), oraz postępowanie egzekucyjne, o którym mowa w Kodeksie postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.) oraz czy Współbeneficjent nie zalega z płatnościami podatków oraz innych danin publicznoprawnych (opłat środowiskowych, opłat wobec ZUS-u, Urzędu Skarbowego, Funduszu Pracy, itp.), obowiązkowymi wpłatami na rzecz NFOŚiGW ani ze spłatą kredytów, pożyczek oraz innych niż wyżej wymienione zobowiązań finansowych. W punkcie 2. jego udział w sfinansowaniu przedsięwzięcia wyniesie:.pln co stanowi kwotę. Euro należy podać kwotę wkładu własnego Współbeneficjenta. Przyjęty kurs przeliczeniowy musi być zgodny z kursem przyjętym we Wniosku do LIFE i podanym w części Budżet przedsięwzięcia oraz wnioskowane dofinansowanie. Strona 13 z 18

14 Kwota ta musi być większa niż 0 euro i nie może zawierać żadnego dofinansowania uzyskanego celowo na potrzeby przedsięwzięcia z innych źródeł publicznych lub prywatnych (traktuje się to wtedy jako współfinansowanie). W punkcie 3. przypadająca na niego kwota dofinansowania ze środków NFOŚiGW wyniesie: PLN, co stanowi równowartość :. EUR należy podać kwotę, jaką Współbeneficjent otrzyma ze środków NFOŚiGW. Przyjęty kurs przeliczeniowy musi być zgodny z kursem przyjętym we Wniosku do LIFE i podanym w części Budżet przedsięwzięcia oraz wnioskowane dofinansowanie. Podpis: Formularz musi być podpisany przez osoby uprawnione do reprezentowania Współbeneficjenta, obok podpisu musi widnieć pieczątka i data. Należy podać nazwisko i stanowisko osoby podpisującej. OŚWIADCZENIE WNIOSKODAWCY/WSPÓŁBENEFICJENTA DOTYCZĄCE POMOCY PUBLICZNEJ Oświadczenie wypełnia odrębnie Wnioskodawca oraz każdy ze Współbeneficjentów. Pomoc publiczna, czyli pomoc państwa to przysporzenie korzyści finansowych określonemu przedsiębiorcy w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Artykuł 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TfUE), dawny art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, zakazuje udzielania pomocy publicznej, jako niezgodnej z zasadami rynku wewnętrznego Unii Europejskiej. Wiąże się to z unijną zasadą równych szans, gdyż beneficjenci otrzymujący pomoc publiczną znaleźliby się w uprzywilejowanej sytuacji rynkowej względem swoich konkurentów, co jest niepożądane. Zakaz udzielania pomocy publicznej nie ma jednak charakteru zupełnego. Prawo unijne określa pewne obszary, cele i charakter pomocy, którą, po spełnieniu określonych warunków, uważa się za zgodną z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej i dopuszczalną. W rozumieniu przepisów TfUE dofinansowanie ze środków NFOŚiGW ma charakter pomocy publicznej, gdy spełnione zostaną jednocześnie następujące warunki: dofinansowanie zostanie wykorzystane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji, dofinansowanie grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej. W celu udzielenia poprawnej odpowiedzi w punktach 1-4 należy interpretować je w sposób następujący: 1. Czy Wnioskodawca/Współbeneficjent prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji (tj. czy świadczy usługi lub oferuje towary na rynku)? Działalność gospodarcza, według unijnego prawa konkurencji rozumiana jest bardzo szeroko, jako oferowanie na rynku towarów bądź świadczenie na nim usług. Należy zwrócić uwagę, że zakres tego pojęcia jest szerszy niż w prawie krajowym (tj. np. w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej), ponieważ działalność nie musi mieć charakteru zarobkowego, ani być prowadzona w sposób zorganizowany lub ciągły. Każdy podmiot zaangażowany w działalność gospodarczą należy zatem uznać za przedsiębiorcę, niezależnie od jego formy prawnej i źródeł jego finansowania. Co więcej, nie ma znaczenia, czy jest to podmiot nastawiony na zysk czy też nie (non-profit organisation np. orzeczenie ETS z dnia 21 września 1999 r. w sprawie Albany C-67/96). Przedsiębiorcą może być więc również stowarzyszenie czy fundacja, które nie działają z zamiarem osiągania zysku. Należy podkreślić, iż przepisy prawa unijnego znajdują zastosowanie także w odniesieniu do podmiotów sektora publicznego jeśli prowadzą działalność gospodarczą, np. spółek jednostek samorządu terytorialnego, a nawet samych jednostek samorządu terytorialnego. Udzielając odpowiedzi należy zatem jedynie wziąć pod uwagę, czy Wnioskodawca/Współbeneficjent prowadzi taką działalność, która może generalnie podlegać normalnym zasadom gry rynkowej. (tj. że podmioty prywatne prowadzą podobną działalność) i nie chodzi tylko o działalność w zakresie której występuje o dofinansowanie do NFOŚiGW, ale o całą działalność podmiotu. Jeżeli Wnioskodawca/Współbeneficjent odpowiadając na pytanie 1 zaznaczył NIE i właściwie uzasadnił kwalifikację, wówczas na kolejne pytania należy również odpowiedzieć NIE, gdyż jeśli nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu unijnego prawa konkurencji, nie występuje groźba zakłócenia konkurencji. 2. Czy planowane przedsięwzięcie związane jest z działalnością gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji? Wnioskodawca/Współbeneficjent może prowadzić zarówno działalność gospodarczą, jak i inną działalność, niebędącą działalnością gospodarczą (w rozumieniu unijnego prawa konkurencji). Jeżeli ubiega się o dofinansowanie działalności nie będącej działalnością gospodarczą, wówczas możliwe jest wskazanie w tym punkcie NIE, pod warunkiem, że oba rodzaje działalności, ich koszty i finansowanie można wyraźnie rozdzielić tak, by działalność gospodarcza nie odnosiła korzyści z pmocy udzielonej w związku z działalnością niegospodarczą. Strona 14 z 18

15 Jeżeli Wnioskodawca/Współbeneficjent w na pytanie 2 odpowiedział NIE i właściwie uzasadnił kwalifikację, wówczas w kolejnych punktach zaznacza również NIE, gdyż jeśli dofinansowanie dotyczy działalności nie będącej działalnością gospodarczą w rozumieniu unijnego prawa konkurencji, nie występuje groźba zakłócenia konkurencji. 3. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie 2, czy w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca/Współbeneficjent spotyka się z konkurencją lub konkurencja taka może wystąpić (czy podobną działalność na rynku prowadzą lub mogłyby prowadzić inne podmioty)? Wsparcie stanowi pomoc publiczną, o ile przynajmniej potencjalnie wpływa na konkurencję. Należy zauważyć, iż istotne jest nie tylko faktyczne występowanie konkurencji, ale nawet możliwość jej wystąpienia. Pod pojęciem konkurenta należy rozumieć podmiot, który oferuje na rynku towary lub usługi podobne (mogące stanowić substytut) do towarów lub usług oferowanych przez Wnioskodawcę/Współbeneficjenta. W przypadku gdy na rynku istnieje potencjalna lub faktyczna konkurencja, wnioskowane dofinansowanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (ze względu na jego preferencyjny charakter) będzie groziło zakłóceniem konkurencji. 4. Czy dofinansowanie wpłynie lub może wpłynąć na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej? Aby wsparcie stanowiło pomoc publiczną, musi ono choćby potencjalnie oddziaływać na handel (tj. na przepływ towarów lub usług) pomiędzy poszczególnymi (przynajmniej dwoma) Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej. Jeżeli Wnioskodawca/Współbeneficjent, w zakresie przedsięwzięcia objętego wnioskiem, działa na rynku, na którym istnieje (lub mogłaby wystąpić) konkurencja, wnioskowane dofinansowanie z zasady będzie miało potencjalny wpływ na wymianę handlową pomiędzy Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej. Należy zaznaczyć, iż nie ma znaczenia fakt, że Wnioskodawca/Współbeneficjent faktycznie nie uczestniczy w tej wymianie, tj. np. nie eksportuje towarów na rynki innych Państw Członkowskich ani na rynki państw spoza Unii Europejskiej. Jeżeli nie jest spełniony co najmniej jeden z warunków wymienionych w punktach 1-4 (co najmniej raz zaznaczono NIE, z właściwym uzasadnieniem), wówczas wnioskowane dofinansowanie nie będzie stanowiło pomocy publicznej w rozumieniu art. 107 ust. 1 TfUE. Wnioskodawca/Współbeneficjent podpisuje wówczas Oświadczenie znajdujące się pod punktami 1-4. W przypadku zaś, gdy dofinansowanie stanowić będzie pomoc publiczną (w każdym punkcie zaznaczono TAK ), Wnioskodawca/Współbeneficjent powinien: a) przedstawić Informacje na formularzu stanowiącym załącznik do: rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc inną niż pomoc de minimis lub pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (Dz. U. Nr 53, poz. 312 z późn. zm.) w przypadku ubiegania się o pomoc inna niż de minimis lub rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis (Dz. U. Nr 53, poz. 311 z późn. zm.) w przypadku ubiegania się o pomoc de minimis, która nie zostanie wykorzystana na działalność w sektorze produkcji rolnej ani w sektorze rybołówstwa, lub rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2010 r. w sprawie informacji składanych przez podmioty ubiegające się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (Dz. U. Nr 121, poz. 810) w przypadku ubiegania się o pomoc de minimis, która zostanie wykorzystana w sektorze produkcji rolnej; (Wzory formularzy są dostępne, w formie przeznaczonej do edycji, na stronie internetowej: b) wykazać zgodność wnioskowanej pomocy z rynkiem wewnętrznym Unii Europejskiej Oznacza to, że w odrębnym załączniku do wniosku o dofinansowanie należy wykazać zgodność wnioskowanej pomocy publicznej z: właściwym programem pomocowym, lub właściwą decyzją Komisji Europejskiej w sprawie pomocy indywidualnej, lub rozporządzeniem Komisji Europejskiej w sprawie wyłączeń blokowych 1, lub rozporządzeniem Komisji (UE) Nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352, , str. 1), lub rozporządzeniem Komisji (UE) Nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE L 352, , str. 9). 1 Rozporządzenie obowiązujące od 1 lipca 2014 r. nie zostało jeszcze przyjęte przez KE. Niezwłocznie po uchwaleniu tego aktu, informacja w tym zakresie zostanie podana do wiadomości na stronach internetowych NFOŚiGW. Strona 15 z 18

16 Pomocne mogą być informacje dostępne na stronie internetowej: W szczególności, na podanej stronie znajdują się zatwierdzone programy pomocowe i pomoc indywidualna wraz z numerami. UWAGA: Dofinansowanie ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu LIFE nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu art. 107 ust. 1 TfUE.. WYDRUK WNIOSKU DO INSTRUMENTU FINANSOWEGO LIFE (wymagane jedynie na etapie składania aktualizacji wniosku) Do aktualizacji wniosku o udzielenie dofinansowania powinien zostać załączony poświadczony za zgodność z oryginałem wydruk wniosku o dofinansowanie ze środków Instrumentu Finansowego LIFE po etapie rewizji wraz z jego wersją elektroniczną (płyta CD/DVD). HARMONOGRAM RZECZOWO FINANSOWY UWAGA! w przypadku ubiegania się o dofinansowanie przez partnera projektu międzynarodowego wypełniając Harmonogram rzeczowo finansowy należy zawrzeć w nim wszystkie działania realizowane przez Wnioskodawcę na terenie Polski. Harmonogram rzeczowo finansowy nie obejmuje działań realizowanych przez zagranicznego Beneficjenta koordynującego. Informacje ogólne Harmonogram rzeczowo-finansowy- zawiera informację o planowanych działaniach i planowanych kosztach do poniesienia w ramach realizacji przedsięwzięcia. Ponadto w przypadku przyznania dofinansowania będzie stanowił integralną część Umowy o dofinansowanie przedsięwzięcia zawieranej pomiędzy NFOŚiGW a Beneficjentem. W Harmonogramie rzeczowo-finansowym powinny być uwzględnione wszystkie koszty planowanego przedsięwzięcia. Należy je przyporządkować do poszczególnych kategorii kosztów, które zostały utworzone na podstawie dokumentów LIFE. WAŻNE: Budżet przedsięwzięcia może zawierać wyłącznie koszty zgodne ze szczegółowymi wytycznymi zawartymi w regulacjach Programu LIFE. Zgodnie z powyższymi dokumentami koszty ponoszone w ramach przedsięwzięcia podzielone zostały na następujące kategorie: I. Bezpośrednie koszty osobowe II. Koszty podróży i utrzymania III. IV. Wsparcie zewnętrzne Środki trwałe: a. Infrastruktura b. Wyposażenie c. Prototypy V. Zakup gruntu/długookresowa dzierżawa VI. Materiały zużywalne VII. Inne koszty VIII. Koszty ogólne (Overheads) Wszystkie informacje w harmonogramie rzeczowo-finansowym powinny być spójne z kosztami podanymi w Formularzach finansowych wniosku do LIFE. Koszty w harmonogramie należy podać według przewidywanych cen realizacji przedsięwzięcia, w PLN w zaokrągleniu do 1 zł. Koszty nie mogą zawierać podatku VAT, w sytuacji, kiedy Wnioskodawca jest w stanie odzyskać kwoty podatku. Wkład finansowy NFOŚiGW powinien zostać obliczony w stosunku do sumy kosztów kwalifikowalnych przedsięwzięcia. NFOŚiGW jest zainteresowany dofinansowaniem w 100% wyodrębnionych działań stanowiących spójną całość, np.: zakupu sprzętu, budowy konkretnych obiektów służących ochronie przyrody, działań ochronnych, budowy prototypów itp., w ramach dostępnego współfinansowania przedsięwzięcia. Dopuszczalne jest również częściowe współfinansowanie przez NFOŚiGW wybranych działań. Jeśli przy realizacji przedsięwzięcia przewidywany jest udział Współbeneficjentów, Wnioskodawca składa jeden wniosek na całe przedsięwzięcie obejmujący wszystkie planowane koszty, występujące zarówno po stronie Wnioskodawcy, jak i Współbeneficjentów. Przekazanie środków pomiędzy Wnioskodawcą a Współbeneficjentami Strona 16 z 18

17 powinno się odbywać na podstawie odrębnych umów między nimi, które zostaną dostarczone do NFOŚiGW po podpisaniu umowy Beneficjent-Komisja Europejska. INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA HARMONOGRAMU RZECZOWO-FINANSOWEGO W nagłówku harmonogramu prosimy o wstawienie tytułu oraz nazwy skróconej przedsięwzięcia (zgodnych z tytułem we wniosku LIFE). Kolumna 2, 3, 4 Wyszczególnienie zgodnie z kategoriami kosztów określonymi w regulacjach Programu LIFE Wszystkie działania, jakie zamierzają Państwo zrealizować w trakcie trwania przedsięwzięcia należy rozbić na części składowe i każdą z nich przyporządkować do poszczególnych kategorii kosztów. W przypadku gdy liczba poddziałań jest większa niż liczba przewidzianych wierszy w danej kategorii kosztów, należy zwiększyć ich liczbę i kontynuować numerację. Przykład: W przypadku organizowania szkoleń, poszczególne koszty ponoszone przy realizacji szkolenia, należy przyporządkować do kategorii kosztów zgodnie z Postanowieniami Wspólnymi np.: koszty wynagrodzeń osób pracujących przy organizacji bezpośrednie koszty osobowe, koszty wynagrodzeń wykładowców wsparcie zewnętrzne, koszt wynajęcia sal wsparcie zewnętrzne, koszt wypożyczenia sprzętu wsparcie zewnętrzne, koszt cateringu materiały zużywalne (Consumables), koszt druku materiałów konferencyjnych materiały zużywalne (Consumables) itp. Wyjątek: W przypadku, gdy Beneficjent w całości korzysta z usług podwykonawcy np. zlecając organizację konferencji, odpowiednie koszty powinny być umieszczone w kategorii Wsparcie zewnętrzne. W ramach każdej z kategorii kosztów należy w miarę możliwości szczegółowo opisać rodzaje kosztów, jakie będą finansowane w jej ramach, np. w kategorii: Bezpośrednie koszty osobowe: należy podać rodzaj kosztów osobowych, w rozróżnieniu na formę zatrudnienia, np.: umowa o pracę, umowa o dzieło, umowa zlecenie; Koszty podróży i utrzymania: należy podać rodzaj planowanych podróży, np.: krajowe na miejsce realizacji przedsięwzięcia, zagraniczne; Wsparcie zewnętrzne: należy wyszczególnić wszystkie usługi/ prace, jakie będą zlecane na zewnątrz; Środki trwałe wyposażenie: należy wyszczególnić wszystkie elementy wyposażenia Prosimy o podawanie parametrów (lub zakresu parametrów) nabywanego sprzętu lub budowanej infrastruktury. Zakres rzeczowy (jednostki miary/ilość, liczba) w tym miejscu Wnioskodawca powinien podać podstawowe parametry charakteryzujące poszczególne elementy przedsięwzięcia (np.: liczba zatrudnionych pracowników, liczba podróży, liczba zakupionych komputerów, liczba egzemplarzy wydawanej publikacji, itp.). W każdym przypadku powinna być podana liczba poszczególnych elementów. Kolumna 5 i 6 Kolumna 6 Wartość pozycji (kategorii kosztów) w rozbiciu na koszty całkowite i koszty kwalifikowane wyliczana jest automatycznie zgodnie z formułą, jako suma kosztów poniesionych do dnia (kol. 8) oraz kosztów planowanych do poniesienia w kolejnych latach (kol. Razem rok ). Prosimy o skorygowanie formuł w przypadku dodania kolejnych kolumn (lat w rozbiciu na kwartały) w sekcji Planowane koszty do poniesienia. wiersze całkowite przedstawiają całkowity koszt związany z realizacją przedsięwzięcia, odnoszący się ogólnie do danej kategorii. W odniesieniu do każdej kategorii kosztów należy tu podać tylko jedną kwotę obejmującą wszystkie pozycje wymienione w kolumnie nr 2. wierszach kwalifikowane przedstawiają sumę kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia odnoszącą się ogólnie do danej kategorii. W odniesieniu do każdej kategorii kosztów należy tu podać tylko jedną kwotę obejmującą wszystkie pozycje wymienione w kolumnie nr 2. Strona 17 z 18

18 Kolumna 7 W kolumnie 7 Dofinansowanie kosztów kwalifikowanych ze środków NFOŚiGW należy podać kwoty w wysokości, w której NFOŚiGW udzieli dofinansowania (występuje się o dofinansowanie) dla danej kategorii kosztów. Kolumna 8 Kolumnę 8 Koszty poniesione do dnia na etapie składania wniosku należy pozostawić pustą. Kolumnę wypełnia się w przypadku aktualizacji HRF podczas realizacji przedsięwzięcia. W kolumnach 9 n Planowane koszty do poniesienia należy podać planowane wartości kosztu całkowitego i kosztów kwalifikowanych dla poszczególnych kategorii kosztów w harmonogramie rzeczowo-finansowym w podziale na kwartały. Kwoty należy wykazać w kwartałach, w których planowane jest ostateczne zakończenie i odbiór kompletnych obiektów lub wyodrębnionych elementów obiektów przewidzianych do rozliczenia lub też czynności przewidzianych do rozliczenia (prac, dostaw, zakupów) oraz pełne udokumentowanie kosztów poniesionych na ich realizację. Kolumny Razem rok wypełniane są automatycznie, zgodnie z formułą. W przypadku konieczności dodania kolejnych lat prosimy o skopiowanie kolumn zawierających podział na kwartały i podsumowanie Razem rok, z uwzględnieniem automatycznego sumowania kwartałów w kolumnie Razem rok. Wiersz Razem koszt całkowity wyliczany jest automatycznie zgodnie z formułą, jako suma wartości kosztów całkowitych poszczególnych kategorii kosztów harmonogramu rzeczowo-finansowego. Prosimy o rozszerzenie formuły o dodane pozycje kosztów całkowitych dla kolejnych działań wyszczególnionych w harmonogramie. Wiersz Razem koszty kwalifikowane wyliczany jest automatycznie zgodnie z formułą, jako suma wartości kosztów kwalifikowanych poszczególnych kategorii kosztów harmonogramu rzeczowo-finansowego. W wierszu tym ponadto w pozycji kolumna Dofinansowanie kosztów kwalifikowanych ze środków NFOŚiGW automatycznie wyliczana jest wartość dofinansowania ze środków NFOŚiGW. Prosimy o rozszerzenie formuły o dodane pozycje kosztów całkowitych dla kolejnych działań wyszczególnionych w harmonogramie. W wierszu w tym koszty bieżące-nieinwestycyjne wiersz do wypełnienia w przypadku ubiegania się o dofinansowanie przedsięwzięcia w formie dotacji, w innym przypadku (pożyczka) należy pozostawić wiersz niewypełniony) - należy wpisać, jeżeli występują, koszty bieżące zgodnie z obowiązującą u Wnioskodawcy polityką rachunkowości. Wiersz Razem koszty niekwalifikowane wyliczany jest automatycznie jako różnica kosztów całkowitych i kosztów kwalifikowanych. Wiersz Udział dofinansowania NFOŚiGW w kosztach kwalifikowanych przedsięwzięcia wyliczany jest automatycznie i przedstawia planowany udział dofinansowania środków NFOŚiGW w kosztach kwalifikowanych całego przedsięwzięcia. Pole Wyjaśnienia, uwagi do hrf - pole przeznaczone na dodatkowe wyjaśnienia, uwagi. UWAGA!!! Po sporządzeniu Harmonogramu rzeczowo-finansowego proszę sprawdzić, czy nie przekroczyli Państwo dozwolonych w LIFE limitów w szczególności w odniesieniu do minimalnego wkładu własnego, maksymalnego udziału wydatków na kategorię Wsparcie zewnętrzne, maksymalnego udziału kosztów ogólnych w budżecie projektu, kwot kwalifikowanych w odniesieniu do zakupu dóbr trwałych. Strona 18 z 18