Poseł Hanna Zdanowska: 41. posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

Transkrypt

1 posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1856). O zabranie głosu proszę panią poseł Hannę Zdanowską w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. (Oklaski) Poseł Hanna Zdanowska: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić państwu stanowisko komisji Przyjazne Państwo wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego zawartego w druku nr Zaproponowane przez komisję przedłożenie przewiduje dodanie art w ustawie Kodeks postępowania cywilnego z dnia 17 listopada 1964 r. Przepis ten dotyczy odpowiedniego stosowania przepisów art ustawy (regulujących postępowanie cywilne w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką) do wykonania orzeczeń wydanych na podstawie art i 1a oraz art ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem, w przypadku gdy orzeczenia te nie są wykonywane albo są nieprawidłowo wykonywane. Warto nadmienić, iż przepisy art i 1a oraz art Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego upoważniają sądy do rozstrzygania o władzy rodzicielskiej oraz o kontaktach rodziców z dzieckiem. Odpowiednie zastosowanie przytoczonych przepisów będzie polegało na zleceniu przez sąd opiekuńczy kuratorowi sądowemu przymusowego wyegzekwowania kontaktów dziecka z rodzicem. W standardowych sytuacjach powinno to polegać na umówieniu spotkania rodzica z dzieckiem, a następnie stawieniu się kuratora na to spotkanie celem sprawdzenia, czy drugi rodzic to spotkanie umożliwił. W ekstremalnych przypadkach, w związku z możliwym odpowiednim zastosowaniem art Kodeksu postępowania cywilnego, na żądanie kuratora sądowego Policja będzie obowiązana do udzielenia mu pomocy przy czynnościach związanych z wyegzekwowaniem kontaktu rodzica z dzieckiem. Z kolei w związku z możliwym zastosowaniem art kodeksu, jeżeli rodzic, pod którego opieką znajduje się dziecko, ukrywa je, kurator sądowy powiadomi prokuratora. Jestem w pełni przekonana, że powyższe narzędzia prawne dadzą realne szanse na właściwe kontakty obojga rozwiedzionych rodziców z dzieckiem. Nowelizacja jest zgodna z ideą wspierania prawidłowego rozwoju psychofizycznego dzieci oraz zagwarantowania względnie nieskrępowanych więzi rodzicielskich rodzicom dziecka. Zmiana nie ma charakteru systemowego, ale jej wprowadzenie wywrze znamienny wpływ na życie wielu osób. Spodziewany pozytywny skutek społeczny będzie polegał na zapewnieniu zwiększenia trwałości więzów rodzinnych pomiędzy dziećmi a rodzicami, którzy ze względu na wcześniejszy rozwód z tymi dziećmi nie zamieszkują. Wprowadzenie komisyjnego przedłożenia spowoduje pewne obciążenia budżetowe zarówno dla budżetu państwa, jak i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, które jednak nie będą w swojej skali zbytnio znaczące. Ich wysokość zależeć będzie od liczby spraw, w których do wykonania orzeczeń wydanych na podstawie stosownych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem angażowani będą kuratorzy i inne podmioty, takie jak Policja. Kwestie uregulowane w przedłożeniu są prawnie indyferentne względem prawa Unii Europejskiej. Istotne jest również to, iż Sąd Najwyższy nie zgłosił żadnych zastrzeżeń do projektowanej nowelizacji. Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W związku z przedstawioną powyżej argumentacją wnoszę o przyjęcie prezentowanego projektu zmiany ustawy Kodeks postępowania cywilnego i skierowanie go do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo za uwagę. (Oklaski)

2 41. posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. 293 Dziękuję bardzo, pani poseł. Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół. Otwieram dyskusję. Stanowisko klubu Platforma Obywatelska przedstawi pani poseł Bożena Szydłowska. Proszę uprzejmie. Poseł Bożena Szydłowska: Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego, druk nr Celem proponowanej zmiany jest wprowadzenie przepisów prawnych, które umożliwią wyegzekwowanie orzeczenia sądu opiekuńczego przyznającego prawo do kontaktu z dzieckiem obojgu rodzicom. Niestety, w niektórych przypadkach zdarza się, że jedno z rodziców, u którego dziecko mieszka, utrudnia lub wręcz uniemożliwia te kontakty drugiemu. Dzięki wprowadzonej zmianie sąd opiekuńczy będzie zlecał kuratorowi sądowemu nadzór nad poprawnym przebiegiem kontaktów rodziców z dzieckiem. Często będzie to polegało tylko na sprawdzeniu, czy spotkania odbywają w prawidłowy orzeczony przez sąd sposób. W sytuacji, kiedy kurator zaobserwuje próby utrudniania rzeczonych spotkań, będzie zobowiązany zawiadomić policję, która pomoże pokrzywdzonemu rodzicowi. W skrajnych przypadkach, np. permanentnego ukrywania dziecka, zawiadamiana będzie również prokuratura. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponowana zmiana wychodzi naprzeciw oczekiwaniom rodziców, których prawo do widywania się ze swoimi dziećmi jest łamane lub w znaczny sposób ograniczone. Dramat rodziców często staje się również tragedią niewinnego dziecka, które jest głównym poszkodowanym podczas rozwodu rodziców. Niestety, bywa również wykorzystywane jako broń skierowana przeciwko drugiemu rodzicowi. Rozwiązanie prawne zaproponowane przez komisję uniemożliwi takie postępowanie i zagwarantuje podtrzymywanie więzów rodzinnych pomiędzy dzieckiem i obojgiem rodziców. W imieniu posłów Platformy Obywatelskiej proszę o skierowanie projektu do komisji celem dalszego procedowania. (Oklaski) Dziękuję bardzo za syntetyczne przedstawienie stanowiska. Pan poseł Stanisław Szwed przedstawi stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość. Poseł Stanisław Szwed: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko klubu Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu zmiany ustawy Kodeks postępowania cywilnego, przygotowanego przez Komisję Nadzwyczajną Przyjazne Państwo, druk nr 1856, polegającego na dodaniu nowego przepisu określającego zasady postępowania w zakresie wykonywania orzeczeń sądowych dotyczących kontaktów rodziców z dzieckiem, a wydanych na podstawie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Chodzi o sytuację, gdy sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej, najczęściej przy przeprowadzaniu rozwodu, nad wspólnym małoletnim dzieckiem oraz rozstrzyga o kontaktach z dzieckiem obejmujących: zasady przebywania z dzieckiem, odwiedziny, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu czy porozumiewanie się z własnym dzieckiem w formie elektronicznej czy innej. I druga strona, czyli rodzic, u którego dziecko mieszka, który uniemożliwia bądź utrudnia kontakt z dzieckiem i nie respektuje decyzji sądu opiekuńczego. Poza szczególnymi wyjątkami możliwość kontaktów jest uprawnieniem zarówno dziecka, jak i każdego z rodziców. Wiemy, że jest z tym różnie i nieraz mamy do czynienia z sytuacją, że w sporach rodzinnych nie bierze się pod uwagę dobra dziecka. Niestety, zdarza się często, że spory wynikają na tle kontaktów jednego z rodziców z dzieckiem. Jak piszą w uzasadnieniu autorzy zmiany, dodawany art opiera się na funkcjonującym już w Kodeksie postępowania cywilnego rozwiązaniu dotyczącym uprawnień sądu opiekuńczego na wypadek konieczności odebrania dziecka i w tym przypadku sąd zlecałby kuratorowi sądowemu przymusowe wyegzekwowanie kontaktów dziecka z rodzicem. Pytanie, które się nasuwa, jest następujące: Czy obecne regulacje nie są wystarczające do prawidłowego egzekwowania decyzji sądu, jednocześnie w sposób jak najlepszy zabezpieczając interes dziecka? Z opinii Krajowej Rady Sądownictwa i Biura Analiz Sejmowych wynika, że po wejściu w życie zmian w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym z dniem 13 czerwca 2009 r. ta nowelizacja jest zbędna. Przytoczę krótki fragment opinii Biura Analiz Sejmowych, które również wypowiada się w tej kwestii: Proponowane odesłanie do art Kodeksu postępowania cywilnego jest zbędne, bowiem przepisy te znajdują zastosowanie w omawianych przypadkach wprost. Tezę taką, odpowiednią uzasadnioną w drodze wykładni językowej oraz funkcjonalnej, przedstawił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 28 sierpnia 2008 r. Sąd wskazał w szczególności, że normując odebranie osoby, prawodawca nie wprowadza żadnych ograniczeń lub dystynkcji pomiędzy odebraniem na stałe a odebraniem na czas określony. Chodzi więc o każde odebranie osoby. (Podobne uzasadnienie Sądu Najwyższego uchwała z 26 maja 1975 r.) W obu wypadkach zbliżona jest, a nawet identyczna, istota obowiązków rodziców polegających

3 posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. Poseł Stanisław Szwed na wydaniu/wydawaniu, odebraniu/odbieraniu dziecka w określonym czasie i w określonych warunkach. Nie ulega przy tym wątpliwości, że korelatem nakazu wydania oraz odprowadzenia dziecka jest jego odebranie także przymusowe, jeżeli nie następuje w sposób dobrowolny. Proponowaną nowelizację uznać należy zatem za zbędną i niewłaściwą. Przepisy art Kodeksu postępowania cywilnego mogą być stosowane wprost do orzeczeń sądowych dotyczących kontaktów rodziców z dzieckiem, wydanych na podstawie art i art Kodeksu rodzinno-opiekuńczego. Inną kwestią jest kolejna próba wyrywkowej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, jak również innych kodeksów przez komisję Przyjazne Państwo, co nie jest dobrą praktyką. Jednocześnie trzeba nadmienić, że na następnym posiedzeniu Sejmu będzie procedowany rządowy projekt ustawy o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego. Z tych względów, jak również z racji wcześniej przytoczonych argumentów i opinii, których zasięgnąłem w sądach rodzinnych, w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zgłaszam wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo panu posłowi. A pani poseł Elżbieta Streker-Dembińska zapozna nas ze stanowiskiem klubu Lewica. Poseł Elżbieta Streker-Dembińska: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Lewica przedstawiam stanowisko wobec komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego (druk nr 1856). Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy jego celem jest wprowadzenie do polskiego procesu cywilnego uregulowania, dzięki któremu sądy opiekuńcze będą mogły wyegzekwować orzeczony kontakt obojga rodziców z dzieckiem w sytuacji, gdy jedno z rodziców ten kontakt uniemożliwia bądź utrudnia. Zdaniem autorów projektu w obecnym stanie polskie prawo nie przewiduje skutecznych rozwiązań dla umożliwienia takiego kontaktu. Dlatego proponują oni zmiany i skorzystanie odpowiednie z przepisów art , dotyczących uprawnień sądu i kuratora co do terminu odebrania osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką, co do odebrania takiej osoby przez kuratora sądowego, jeśli zobowiązany nie zastosuje się do poleceń sądu, co do wezwania policji celem udzielenia pomocy kuratorowi przy czynnościach związanych z przymusowym odebraniem wymienionej osoby i wreszcie co do zawiadomienia prokuratury o ukryciu osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką przez zobowiązanego. Według autorów nowelizacji wprowadzony do Kodeksu postępowania cywilnego nowy artykuł winien dawać realne szanse na całościowe kontakty z dzieckiem obojga rodziców rozwiedzionych, którzy o takie kontakty zabiegają. Oceniając inicjatywę Komisji Nadzwyczajnej Przyjazne Państwo, należy stwierdzić, że jest to krok w dobrym kierunku. Zmierza ona do rozwiązania problemów często nierozwiązywalnych z powodu kłótliwości, czasami złośliwości rodziców, byłych małżonków. Jednak brakuje bardzo ważnych opinii ekspertów, sędziów, kuratorów o projekcie. Nie znamy także opinii rządu, Ministerstwa Sprawiedliwości. Dobrze by było, gdyby już na etapie pierwszego czytania można było sięgnąć do takich opinii i z nimi się zapoznać. Pozwoliłoby to na pewno na lepszą ocenę projektu ustawy. Niemniej, panie marszałku, Wysoki Sejmie, w imieniu Klubu Poselskiego Lewica wnoszę o skierowanie projektu do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Dziękuję. (Oklaski) To były wystąpienia w imieniu klubów. Zgłosiło się 5 osób do zadania pytań. Ustalam czas na zadanie pytania na 1,5 minuty. Jak pierwszy pan poseł Krzysztof Brejza, Platforma Obywatelska. Poseł Krzysztof Brejza: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłożony w druku nr 1856 projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego dotyka bardzo delikatnej i zarazem istotnej kwestii przymusowego egzekwowania kontaktu obojga rodziców z dzieckiem. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, jak ważny dla dobra dziecka jest prawidłowy kontakt z rodzicami. W związku z przedmiotem debatowanej nowelizacji proszę o odpowiedź na następujące pytania: Jak dotychczas wyglądała reakcja państwowych instytucji w sytuacji, gdy rodzic, który mieszka z dzieckiem, uniemożliwia kontakt drugiemu z rodziców? W związku z tym, że w chwili obecnej kontakty dziecka z jego krewnymi, zwłaszcza z dziadkami i rodzeństwem, nie są przedmiotem regulacji prawnej, mam pytanie: Czy planuje się wprowadzenie takiej instytucji? Wprawdzie Sąd Najwyższy i doktryna stoją na stanowisku, że można w takim przypadku stosować przez analogię art. 113 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jednak ze względu na doniosłość takich kontaktów dobrze byłoby, aby można było prawo do nich wywodzić bezpośrednio z przepisów prawa. Dziękuję.

4 41. posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. 295 Pan poseł Jerzy Gosiewski. (Poseł Mirosław Pawlak: Nie ma.) Pan poseł Mirosław Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe, obecny. Proszę bardzo. Poseł Mirosław Pawlak: Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Na ile nowa regulacja stanie się swoistego rodzaju gwarantem założeń, zważywszy, iż dzisiaj rodzice i byli małżonkowie nie stosują się częstokroć do wyroków i postanowień sądów? Pytanie drugie. Czy w proponowanej nowelizacji dopuszcza się z urzędu udział prokuratora, zważywszy na ważny interes małoletniego? Pytanie trzecie. Jakie stanowisko prezentowali w trakcie konsultacji sędziowie rodzinni oraz czy owe konsultacje ze środowiskiem prawniczym były prowadzone? Dziękuję. (Oklaski) Pani poseł Magdalena Gąsior-Marek, Platforma Obywatelska, dochodzi do mównicy. Proszę bardzo. Poseł Magdalena Gąsior-Marek: Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałabym zadać pytanie skierowane do reprezentanta komisji pani poseł Hanny Zdanowskiej. Cel proponowanej zmiany, aby sądy opiekuńcze mogły egzekwować swoje orzeczenia dotyczące kontaktu obojga rodziców z dzieckiem, na przykład w przypadku rozwodu, jest szczytny i zasadny. Jednak czy zwiększenie represyjności prawa w egzekwowaniu tych orzeczeń nie spowoduje dodatkowych stresów u dziecka? Dziękuję. (Oklaski) Pani poseł Joanna Fabisiak, Platforma Obywatelska. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kieruję pytanie do wnioskodawców. Na pewno takie uregulowania są potrzebne, bo często właśnie kierujący się złośliwością rodzice, nie patrząc na dobro dziecka, oddalają się od niego. Czasami może trzeba przymusić ich do tego kontaktu. Jednakże dobro dziecka powinno być dobrem najwyższym. Wobec tego pytam: Czy były konsultacje psychologiczne mające na celu ocenę tego projektu pod kątem dobra dziecka? Albowiem wyegzekwowanie kontaktów przy wykorzystaniu interwencji policji wydaje się być bardzo brutalne. Czasami takie kontakty mogą pozostawić ślady na całe życie. Jesteśmy w trakcie pierwszego czytania, zatem trzeba to wyważyć i zaproponować takie zapisy, które z jednej strony rzeczywiście zagwarantują rodzicom możliwość kontaktu z dzieckiem, z drugiej jednak strony, zakładając, że dobro dziecka jest dobrem najwyższym, te rozwiązania nie spowodują ran w psychice dziecka, których nic nie zamaże. Dziękuję bardzo. (Oklaski) Dotarł do nas pan poseł Jerzy Gosiewski, który i w tej sprawie ma pytanie. Proszę bardzo. Poseł Jerzy Gosiewski: Chciałbym bardzo podziękować panu marszałkowi, że dopuścił mnie do zadania pytania. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt ustawy przewiduje dodanie art w ustawie Kodeks postępowania cywilnego. Zmiana ta dotyczy odpowiedniego stosowania przepisów regulujących postępowania cywilne w sprawach o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką do czasu wykonania orzeczeń wydanych na podstawie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy w zakresie kontaktów rodziców z dzieckiem, w przypadku gdy orzeczenie to nie jest wykonywane lub brak jego prawidłowego wykonania. Pani Posłanko! Panie Ministrze! Kto będzie oceniał, czy orzeczenia wydane na podstawie art. 58 1, 1a oraz art ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy są wykonywane lub czy są nieprawidłowo wykonywane? W praktyce bowiem zdarza się, iż ocena każdej sytuacji może być subiektywna. I jakie znaczenie w tej kwestii będzie miała opinia osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką? Bardzo dziękuję. (Oklaski) Poseł Joanna Fabisiak: Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.

5 posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. Wicemarszałek Jerzy Szmajdziński Proszę o zabranie głosu, możliwie syntetycznie, podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Zbigniewa Wronę. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona: Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt jest niewątpliwie bardzo ważny, bo stanowi odpowiedź na ważną potrzebę społeczną. Rada Ministrów przedstawiła swoją opinię i nie jest ona pozytywna, aczkolwiek uważamy, że tego typu regulacje również powinny się tu znaleźć, ale jako jeden z wielu elementów. Przedstawię bardzo syntetycznie stanowisko. Obecnie jest taka sytuacja w zakresie kontaktów z dzieckiem, że inne formy kontaktu niż polegające na wydaniu dziecka osobie uprawnionej, czyli na przykład kontakty korespondencyjne, elektroniczne, mogą być realizowane przy zastosowaniu środka egzekucyjnego w postaci grzywien w celu przymuszenia bodajże z art Kodeksu postępowania cywilnego. Do tej pory było tak, że praktyka szła tym torem. Były tylko te grzywny w celu przymuszenia. Ale po uchwale z 28 sierpnia 2008 r. Sądu Najwyższego praktyka zaczyna iść tutaj w innym kierunku, jeżeli chodzi o wykonywanie kontaktów, które polegają na wydaniu dziecka. Zgodnie z tą uchwałą odpowiednio, nie wprost właściwie, stosuje się przepisy art. 598 z odpowiednimi znaczkami Kodeksu postępowania cywilnego. I tak wygląda sytuacja obecnie. Były pytania. Może za chwilę odpowiem na nie. Stanowisko rządu jest takie. Problem kontaktów z dzieckiem jest niezwykle różnorodny, ponieważ nowy Kodeks rodzinny i opiekuńczy po zmianach, które były w końcówce ubiegłego roku przeprowadzone, wyraźnie wylicza różne formy kontaktu. Nie zawsze odebranie dziecka będzie środkiem, który pozwoli zapewnić kontakt rodzica z dzieckiem. Poza tym uważamy, że odbieranie jest niezwykle stresogenne dla dziecka, może powodować trwałe urazy. Tutaj była mowa o zaangażowaniu policji. Obawiamy się, że taka regulacja, gdyby tylko ją wprowadzić, spowoduje, że od razu podejmiemy te najbardziej dolegliwe środki. Zdanie Ministerstwa Sprawiedliwości znalazło swój wyraz w opinii rządu przedstawionej w trybie uchwały o opiniowaniu projektów komisji Przyjazne Państwo przez Radę Ministrów, gdzie wskazano, że rząd pracuje w ramach Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego nad własnym projektem. Tam widzimy również te najbardziej drastyczne środki jako ultima ratio, jako ostateczność. Natomiast wcześniej planujemy korzystanie z różnych innych środków, którymi są, a badamy ustawodawstwa europejskie, na przykład grzywna, która byłaby zasądzona w celu przymuszenia nie tylko na rzecz Skarbu Państwa, ale i na rzecz osoby uprawnionej do kontaktów. Ponadto w orzeczeniu już ustalającym formy kontaktów byłaby określona grzywna za naruszenie danego uprawnienia do kontaktu, czyli już z góry byłby jakiś cennik, pewien ryczałt za naruszenie. To ułatwiałoby egzekucję, ułatwiałoby wykonanie. Albo inny pomysł jest rozważany w ramach Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego: jeżeli na przykład przewidziane są w orzeczeniu rządowym periodyczne kontakty, np. raz w tygodniu, w niedzielę, i np. przez dwa miesiące są one nieralizowane, to przewidujemy kumulację, czyli byłoby prawo do tego kontaktu przez 8 dni. Innymi słowy, jest cała gama środków, a dopiero na samym końcu stosowanie przymusu i bezpośredniego fizycznego odebrania. Takie jest właśnie stanowisko rządu. W związku z tym wydaje się, że najwłaściwsze byłoby poczekanie, niestety, jeszcze kilka miesięcy, bo projekt nie jest jeszcze na etapie uzgodnień międzyresortowych, i połączenie tych prac w ramach komisji. Tak że nie jesteśmy przeciwko pójściu w tym kierunku, ale jako jeden z elementów wskazywalibyśmy tego typu regulacje. Jeżeli chodzi o pytania jeszcze bardziej szczegółowe, które tutaj były zadawane pan poseł Brejza pytał o inne osoby uprawnione. Otóż ten znowelizowany Kodeks rodzinny opiekuńczy przewiduje, że w orzeczeniu ustalającym kontakty z dzieckiem mogą być uwzględnieni nie tylko rodzice, ale również inne osoby spokrewnione i one tam są wskazane: np. dziadkowie, przysposobieni, powinowaci osób wskazane są kategorie pokrewieństwa czy powinowactwa. Pan poseł Pawlak pyta, na ile ten projekt daje gwarancje skuteczności. Otóż on ma jedną wadę: to odesłanie do odpowiedniego stosowania tutaj tych artykułów z tego rozdziału Kodeksu postępowania cywilnego nie jest pełne, bo nie obejmuje artykułów od do 398 4, a tam właśnie w tych przepisach jest przewidziane postępowanie rozpoznawcze, czyli dokładne rozpoznanie sytuacji, która zaistniała. Bez stosowania tych przepisów jest problematyczne, na jakiej podstawie sąd wyda określone orzeczenie nakazujące przymusowe odebranie dziecka, jeżeli nie ma pełnych podstaw prawnych do przeprowadzenia rozpoznania sytuacji, czyli tego postępowania uregulowanego w artykułach od do Pan poseł Pawlak: Czy dopuszcza się udział prokuratora? Tak, akurat w tych sprawach można, jeżeli wymaga tego interes społeczny, dopuścić prokuratora. Czy sędziowie rodzinni byli konsultowani? Nie wiem, to nie jest projekt rządowy. Rząd konsultował to z Komisją Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego i przedstawił swoją opinię. Pan poseł Gosiewski: Kto będzie oceniał, czy te orzeczenia określające sposób i formy kontaktów będą wykonywane? Otóż oczywiście w pierwszej kolejności oceniają osoby bezpośrednio zainteresowane, czyli uprawnieni, a jeżeli ich zdaniem te kontakty nie są realizowane albo niewłaściwie są realizowane, to oczywiście wtedy będzie to oceniał sąd, do którego skierowany zostanie wniosek o zastosowanie tych

6 41. posiedzenie Sejmu w dniu 8 maja 2009 r. 297 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona środków przewidzianych w przepisach, o których mowa w tej noweli. Ale tu właśnie jest kłopot z tym niepełnym odesłaniem, ponieważ te przepisy dotyczące postępowania rozpoznawczego art przewidują możliwość ustalenia faktów, które miały miejsce, i ta ocena może być niepełna ze względu na ograniczenie tego odesłania w tym zakresie. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten środek, który tu jest proponowany, też powinien być stosowany, ale jako ostateczność. Proponujemy, aby jednak kilka miesięcy poczekać, aż rząd przedstawi bogatszą paletę środków, które mogą być w różnych sytuacjach związanych z kontaktami z dzieckiem stosowane, i połączyć do rozpoznania wspólnego oba te projekty. (Oklaski) Dziękuję. Na zakończenie poseł wnioskodawca pani Hanna Zdanowska. Poseł Hanna Zdanowska: Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałabym bardzo podziękować za udział w tej dyskusji. Ze swojej strony praktycznie na większość pytań był uprzejmy odpowiedzieć pan minister, ja chciałabym tylko powiedzieć jedno: że w trakcie obrad komisji bo spotykaliśmy się i nad tym tematem obradowaliśmy praktycznie czterokrotnie byli również przedstawiciele kuratorów, byli przedstawiciele sądów opiekuńczych i nie zgłaszali zastrzeżeń, wprost przeciwnie podkreślali konieczność wprowadzenia dodatkowych rozwiązań w jakiś sposób obligujących osoby, które faktycznie próbują poprzez dziecko rozgrywać między sobą jakieś swoje animozje. Bardzo dziękuję za słowa pana ministra i bardzo prosimy w takim razie, jeżeli jest taka możliwość, o skierowanie projektu do dalszych prac. Myślę, że później w komisji ten projekt będzie czekał na projekt rządowy. (Oklaski) Zamykam dyskusję.* ) W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy zatem na następnym posiedzeniu Sejmu. Dziękuję bardzo panu ministrowi. Dziękuję państwu. * ) Teksty wystąpień niewygłoszonych w załączniku nr 1. Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1852). Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Andrzeja Parafianowicza w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. Proszę uprzejmie. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Andrzej Parafianowicz: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Realia gospodarki rynkowej wymagają sprawnego zarządzania administracją skarbową, przejawiającego się we właściwym odczytywaniu i zdefiniowaniu zadań administracji. Służy temu przewartościowanie działań kontroli skarbowej polegające na ukierunkowaniu ich na zwalczanie szczególnie szkodliwych oszustw podatkowych. Należy tu wymienić działania mające na celu ujawnienie dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodu, kontrolę niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, a także zwalczanie oszustw w zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. Wdrożenie wskazanych zamierzeń wymaga podjęcia zróżnicowanych działań, w tym także zmiany stanu prawnego. Elementem poczynań w tym obszarze jest przedstawiana Wysokiemu Sejmowi nowelizacja ustawy o kontroli skarbowej. Celem zaproponowanych zmian jest uczynienie postanowień tej ustawy korzystniejszymi nie tylko dla Skarbu Państwa, lecz także dla przedsiębiorców. Celem zaprezentowanej zmiany ustawy o kontroli skarbowej jest doprecyzowanie jej przepisów dotyczących kompetencji organów kontroli skarbowej oraz procedury postępowania kontrolnego, tak by usprawnić i zwiększyć efektywność zadań realizowanych przez kontrolę skarbową oraz wyjaśnić wątpliwości interpretacyjne związane ze stosowaniem niektórych przepisów tej ustawy. Z uwagi na fakt, że działania kontroli skarbowej ingerują w uprawnienia obywatelskie, konieczne było takie przekonstruowanie przepisów ustawy o kontroli skarbowej, aby zrealizować zasadę jasności i klarowności prawa. Zmiany obejmują skorygowanie niektórych rozwiązań organizacyjnych i uściślenie przepisów regulujących uprawnienia organów kontroli skarbowej, szczególnie w zakresie zadań realizowanych przez generalnego inspektora kontroli skarbowej. Znowelizowane zostały również przepisy z zakresu postępowania kontrolnego i procedury kontrolnej, których stosowanie wywołuje rozbieżności interpretacyjne lub które w obecnym kształcie ograniczają efektywność działania kontroli skarbowej.