Energieeffizientes Bauen im Handwerk technologia, wymagania prawne i programy wsparcia

Transkrypt

1 Renowacja energetyczna budynków w Niemczech: Energieeffizientes Bauen im Handwerk technologia, wymagania prawne i programy wsparcia Sächsisch-Polnischer Erfahrungsaustausch, Zgorzelec Seminarium Energooszczędne budownictwo w rzemiośle saksońsko-dolnośląska wymiana doświadczeń Zgorzelec, Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków budżetu państwa przy wsparciu Euroregionu Nysa

2 Energieeffizientes Energetycznie wydajne Bauen budowanie im Handwerk w działaniu Sächsisch-Polnischer Saksońsko-polska Erfahrungsaustausch, wymiana doświadczeń Zgorzelec Zgorzelec, Prelegent: Freia Frankenstein-Krug

3 Dlaczego wydajność energetyczna? przy ok. 100 $ za baryłkę!! Wzrost z ok. 3 $ do ponad 5 $ za baryłkę Początek kryzysu energetycznego

4 Ustawowe cele pochodzące z UE i prawa krajowego Nowelizacja Wytycznej Budynkowa UE wszystkie nowe budynki w UE od roku 2020 jako budynki o energii prawie zerowej ; - w przypadku budynków urzędowych już 2 lata wcześniej. Zarządzenie o oszczędzaniu energii ENEV weszło w życie z dniem , nowelizacja zarządzenia oczekiwana w 01/ zaostrzenie wymagań odnośnie jakości osłony konstrukcyjnej oraz wartości granicznych dla maks. zapotrzebowania na energię pierwotną o 30 % w porównaniu do ENEV Ustawa Cieplna o Odnawialnych Energiach znowelizowana w dniu obowiązek pokrycia zapotrzebowania energetycznego w nowych budowlach i po gruntownej modernizacji budynków publicznych częściowo ze źródeł energii odnawialnej.

5 Koncepcja energii Rządu Federalnego z dnia Neutralne klimatycznie zasoby budowlane do r Nowelizacją Zarządzenia EnEV 2012 wprowadza się standard emisji zerowej do 2050 r. dla wszystkich budynków w oparciu o parametry dla zużycia energii pierwotnej. - Harmonogram modernizacji rozpoczyna się w roku 2020, która stopniowo prowadzi do poziomu docelowego do roku Relatywnie umiarkowany standard dla roku Swoboda wyboru pomiędzy środkami na osłonie budynku, poprawą techniki instalacyjnej a zastosowaniem energii odnawialnych - Wyraźnie ulepszona polityka wspierania modernizacji energetycznej zasobów mieszkaniowych

6 Początek: Wojna Jom-Kippur Zmniejszenie produkcji ropy naftowej przez OPEC Wzrost ceny z 3 $ do ponad 5 $ / baryłka Początek kryzysu energetycznego Kryzys energetyczny Ustawa o oszczędzaniu energii 1. Zarz. o ochronie cieplnej 2. Zarz. o ochronie cieplnej 3. Zarz. o ochronie cieplnej Zarz. o oszczędzaniu energii ENEV Wytyczna 2002/91/WE o wydajności energetycznej budynków (Wytyczna Budynkowa UE) 3. Zarz. o kosztach ogrzewania 1. Zarz. o instalacjach grzejnych 5. Zarz. o instalacjach grzejnych Znow. zarz. o oszczędzaniu energii (EnEV 2004) Znow. zarz. o oszczędzaniu energii (EnEV 2007) Ustawa Cieplna o Odnawialnych Energiach (EEWärmeG) EnEV Od nowelizacja Ustawy Cieplnej o Odnawialnych Energiach Znow. zarz. o oszczędzaniu energii (EnEV 2009) Zaplanowana nowelizacja zarz. o oszczędzaniu energii (EnEV 2012)

7 Zakres obowiązywania zarządzenia ENEV 1. budynki, o ile są ogrzewane lub chłodzone poprzez zastosowanie energii, oraz 2. do instalacji i urządzeń techniki grzejnej, chłodniczej, powietrza przestrzennego i oświetleniowej oraz dla zaopatrywania w wodę budynków wg pkt kontrola energetyczna instalacji klimatycznych 4. uruchomienie kotłów grzejnych i innych systemów wytwarzania ciepła

8 Zarządzenie ENEV nie obowiązuje do: budynki zakładowe, które przeważnie są wykorzystywane do hodowli lub utrzymania zwierząt, budynki zakładowe, jeśli zgodnie z celem ich zastosowania muszą być utrzymywane na dużych powierzchniach i przez długi czas w stanie otwartym, budowle podziemne, urządzenia pod szkłem i pomieszczenia uprawne do hodowli, rozmnażania i sprzedaży roślin, hale wypełnione powietrzem nośnym i namioty, budynki przeznaczone do tego celu, które są wielokrotnie rozkładane i składane oraz budynki prowizoryczne o planowanym okresie użytkowania <2 lata, budynki przeznaczone do nabożeństw lub innych celów religijnych, budynki mieszkalne, przeznaczone na okres użytkowania < cztery miesiące w roku oraz inne budynki zakładowe, które są nagrzewane do <12 C lub w ciągu roku < cztery miesiące oraz w ciągu roku są chłodzone < dwa miesiące.

9 SKAMIELINY PRĄD Energetycznie Energieeffizientes wydajne Bauen budowanie im Handwerk w działaniu Warunki ramowe dla zarządzenia ENEV Zapotrzebowanie na energię pierwotną Miara dla bilansu CO2 budynku uwzględniając wytwarzanie energii Kunstlicht 2. Jednostkowy współczynnik przenikania ciepła Miara jakości energetycznej osłony budynku 3. Letnia ochrona ciepła Q I Miara jakości wykorzystania energii w lecie H T Q W Q I H T Strombedarf Zapotrzebowanie für na Kunstlicht prąd do światła sztucznego H V Q H Zapotrzebowania Kühlbedarf na chłodzenie Kühlbedarf Q W Nutzung Endenergie Strombedarf für H V Q H Transport FOSSIL STROM Umwandlung Przetwórstwo Primärenergie Energia pierwotna Gewinnung Wydobycie FOSSIL STROM Energia finalna Nutzung Wykorzystanie Transport Umwandlung Gewinnung Endenergie Primärenergie

10 Bilans Bilans całkowity Część Część 1 Warunki brzegowe Część 10 Przegląd części normy DIN Część 1: Ogólna metoda bilansowania, pojęcia, podział na strefy i ocena nośników energii Elektrociepłownia blokowa Część 9 Tech. pow. pom. i zimno Część 7 Bilans pom. Część 2 Went. mieszk. Część 6 Oświetlenie Część 4 En. użyt. tech.pow. pom. Część 3 Ogrzewanie Część 5 Ciepła woda pitna Część 8 Część 2: Zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i chłodzenia stref budynku Część 3: Zapotrzebowanie na energię użytkową do energetycznego kondycjonowania powietrza Część 4: Zapotrzebowanie na energię użytkową i finalną do oświetlenia Część 5: Zapotrzebowanie na energię finalną systemów grzejnych Część 6: Zapotrzebowanie na energię finalną instalacji wentylacyjnych mieszkań i instalacji ogrzewania powietrza do budownictwa mieszkaniowego Część 7: Zapotrzebowanie na energię finalną systemów techniki powietrza przestrzennego i chłodzenia klimatyzacyjnego do budownictwa niemieszkaniowego Część 8: Zapotrzebowanie na energię użytkową i finalną systemów kondycjonowania ciepłej wody Część 9: Zapotrzebowanie na energię finalną i pierwotną instalacji skojarzenia siły i ciepła Część 10: Warunki brzegowe użytkowania, dane klimatyczne

11 Metoda obliczenia energii z zarz. ENEV wg DIN Budynek wzorcowy Budynek planowany H T ; wzorc. H T ; rzecz. Technika pow. pom. wzorc. Fp, TPP, rzecz. Ogrzewanie wzorcowe Ciepła woda wzorcowa Oświetlenie wzorcowe Fp, ogrzew., rzecz. fp, CW;rzecz. fp, ośw.;rzecz. Q p,wz. = Q p,max Właściwe dla użytkowania: Temp. wewn. Wymiana powietrza Obciążenia cieplne Czasy wykorzystania Zapotrzebowania na ciepłą wodę Q p,rzecz. < Q p,max H T < ENEV proc. Wartość zad. < DIN 4108

12 Świadectwo energetyczne dla budynku mieszkalnego 1. Dane ogólne 2. Obliczone zapotrzebowanie energetyczne budynku

13 Świadectwo energetyczne dla budynku mieszkalnego 3. Zarejestrowane zużycie energii budynku 4. Objaśnienia

14 Parametr energii pierwotnej Straty ciepła przenikania odniesione do powierzchni obwodowej przenoszącej ciepło Miara jakości energetycznej osłony budynku/powierzchni obwodowej Wymagania wg EnEV 2) Zapotrzebowanie na energię pierwotną Wartość rzeczywista kwh/(m 2. a) Wartość wymagana Jakość energetyczna osłony budynku H T Wartość rzeczywista kwh/(m 2. K) Wartość wymagana Letnia ochrona cieplna (dla nowych budynków) zachowana

15 Straty ciepła przenikania odniesione do powierzchni obwodowej przenoszącej ciepło Miara jakości energetycznej powierzchni obwodowej Środki zastępcze 3) Wymagania wg 7 nr 2 EEWärmeG Wymagane wartości są zaostrzone o 15%. Wymagania wg 7 nr 2 w zw. z 8 EEWärmeG Wymagane wartości EnEV są zaostrzone o %. Zapotrzebowanie na energię pierwotną Zaostrzona wymagana wartość Strata ciepła przenikania H T Zaostrzona wymagana wartość

16 Świadectwo użytkowania i energetyczne dla budynku mieszkalnego Określenie wartości średniej z 3 rozliczeń rocznych Rejestracja przez użytkownika ogrzewanie i ciepła woda Nośnik energii Okres czasu Zużycie Udział Współczynnik Parametr zużycia energii w kwh (m 2. a) energii ciepłej wody klimatyczny (oczyszczony czasowo, klimatycznie) Ogrzewanie Ciepła woda Parametr od do [kwh] [kwh] 3. Zarejestrowane zużycie energii budynku

17 Świadectwo użytkowania i energetyczne dla budynku mieszkalnego 3. Zarejestrowane zużycie energii budynku

18 Różnica pomiędzy świadectwami energetycznymi Świadectwo zużycia energii albo albo? Świadectwo zapotrzebowania Każde świadectwo, które ma zostać wydane, musi zawierać zalecenie modernizacji; jeśli nie będzie to możliwe, wystawiający świadectwo powinien podać wskazówki.

19 54 kwh/m²a 30 kwh/m²a 20 kwh/m²a 15 kwh/m²a 100 kwh/m²a 70 kwh/m²a 50 kwh/m²a 35 kwh/m²a 180 kwh/m²a 250 kwh/m²a 250 kwh/m²a 350 kwh/m²a Energetycznie Energieeffizientes wydajne Bauen budowanie im Handwerk w działaniu Rozwój zapotrzebowania na energię grzewczą nowych budowli 400 kwh/m²a Źródło: Informacja specjalistyczna HEA dla wentylacji mieszkań 2009 Min. sezonowe zapotrzebowanie na energię Maks. sezonowe zapotrzebowanie na energię 350 kwh/m²a 300 kwh/m²a 250 kwh/m²a 200 kwh/m²a 150 kwh/m²a 100 kwh/m²a 50 kwh/m²a 0 kwh/m²a Altbau WSVO 77 WSVO 95 ENEV 2002/2007 ENEV 2009 ENEV 2012

20 Rozwój wartości U zewnętrznych elementów konstrukcyjnych 3 Dach 2,5 2 Ściana zewnętrzna w stosunku do powietrza zewnętrznego Okna, drzwi okienne okna drewniane 2-szybowe 1,5 1 0,5 0 do do do do do do do 1994 do 1995 ENEV 2009 Dom pasywny Klasa wieku budynku

21 Rozwój jakości różnych systemów grzewczych mittlere Nutzungsgrade verschiedener Heizsysteme 140,00% 120,00% 100,00% 80,00% 60,00% 40,00% 20,00% 0,00% Kocioł na paliwo stałe (ok. 1970) Festbrennstoffkessel (um 1970) Festbrennstoffkessel (Stand heute) Kocioł na paliwo stałe (stan dzisiejszy) Kocioł na grudki paliwa Pelletkessel Öl/ Gas Niedertemperaturkessel (Stand heute) Kocioł olejowy / gazowy niskotemperaturowy (stan dzisiejszy) Kocioł gazowy opałowy (stan dzisiejszy) Gasbrennwertkessel (Stand heute) Gaswärmepumpen Pompy ciepła gazowego

22 ENEV Wymagania w stosunku do budynków mieszkalnych

23 Wymaganie Maßnahme ENEV budynek mieszkalny ENEV - modernizacja Forderung Poprawa osłony konstrukcyjnej ogrzewanego względnie chłodzonego budynku przy < 10% nieprzezroczystych lub przezroczystych powierzchniach elementów konstrukcyjnych danej całej powierzchni elementów konstrukcyjnych budynku Nie są wymagane świadectwa wg EnEV Poprawa osłony konstrukcyjnej 10% nieprzezroczystych i przezroczystych powierzchni elementów konstrukcyjnych danej całej powierzchni elementów konstrukcyjnych budynku Świadectwo elementu konstrukcyjnego zgodnie z 9; ust. 3 ENEV możliwe tylko przy zachowaniu wartości granicznych dla współczynnika przenikania ciepła wg załącznika 3 tabela 1 ENEV W przypadku niespełnienia wymagań Świadectwo całościowe Możliwe zgodnie z metodą obliczenia budynku wzorcowego wg DIN lub DIN EN 832 Świadectwo zgodnie z 3, ale wartości graniczne dla Q P i H T mogą przekraczać do 40 % wartości z tabeli 1 i 2 załącznika 1 ENEV.

24 Wymaganie ENEV budynek mieszkalny - modernizacja Środek Wymaganie ENEV Poszerzenie lub rozbudowa budynku o 15 m² do 50 m² Świadectwo elementu konstrukcyjnego dla nowo powstałych powierzchni zgodnie z 9; ust. 3 ENEV Wskazówka: należy zachować wartości graniczne dla współczynnika przenikania ciepła zgodnie z załącznikiem 3 tabela 1 ENEV. Poszerzenie lub rozbudowa budynku > 50 m² Świadectwo całościowe dla nowych budowli dla nowo powstałej części budynku świadectwo elementu konstrukcyjne jest niedopuszczalne; obliczenie dla nowej części budynku należy przeprowadzić zgodnie z 3; ENEV, zachowanie wymagań w stosunku do Q P ih T dla nowej budowli/przybudówki.

25 Zmiany wymagań wobec elementów konstrukcyjnych zarządzenia ENEV 2009 budynki mieszkalne; załącznik 3 tabela 1 Wiersz Element konstrukcyjny Wartość U z ENEV 2007 w W/m²K Wartość U z ENEV 2009 w W/m²K Zwiększenie wymagań / poprawa 1 Ściana zewnętrzna 0,35 0,24 ok. 31 % 2a Okna zewnętrzne; drzwi okienne 1,7 1,3 ok. 23 % 2b Okna dachowe 1,7 1,4 ok. 17 % 2c Przeszklenia 1,5 1,1 ok. 26 % 2d Fasady zasłonowe 1,9 1,5 ok. 21 % 3a Okna zewnętrzne; drzwi okienne o przeszkleniach specjalnych 2,0 2,0 % 3b Przeszklenia specjalne 1,6 1,6 % 3c Fasady zasłonowe z fasadami specjalnymi Możliwość dopuszczenia 2,3 2,3 %

26 Zmiany wymagań wobec elementów konstrukcyjnych zarządzenia ENEV 2009 budynki mieszkalne; załącznik 3 tabela 1 Wiersz Element konstrukcyjny 4a Stropy, dachy i skosy dachowe Wartość U z ENEV 2007 w W/m²K Wartość U z ENEV 2009 w W/m²K Zwiększenie wymagań / poprawa 0,3 0,24 ok. 20 % 4b Dachy płaskie 0,25 0,2 ok. 20 % 5a Stropy i ściany w stosunku do nieogrzewanych powierzchni lub ziemi 0,4 0,3 ok. 25 % 5b Konstrukcje podłogowe % 0,5 nowe 5c Stropy skierowane w dół w stosunku do powietrza zewnętrznego % 0,24 nowe

27 ENEV budynek mieszkalny nowa budowla Dla wszystkich nowych budowli, dla których złożono wniosek po dniu , obowiązuje Ustawa Cieplna o Odnawialnych Energiach Środek Wymaganie ENEV Nowo zbudowany budynek mieszkalny Osiągnięcie celów dla nowych budowli; 3 ENEV Metoda obliczenia budynku wzorcowego wg DIN lub metoda znana z ENEV 2007 wg DIN EN 832 w połączeniu z DIN V i DIN V Zachowanie wymagań w stosunku do Q P i H T zgodnie z wymaganiami z tabeli 1 (budynek wzorcowy) i 2 załącznika 1 ENEV

28 nie ma już H T w zależności od stosunku A/V! Energetycznie Energieeffizientes wydajne Bauen budowanie im Handwerk w działaniu Wymagania w stosunku do H T dla nowo zbudowanego budynku mieszkalnego/ w stosunku do wartości maksymalnych straty właściwej przenikania ciepła odniesionej do powierzchni obwodowej przenoszącej ciepło zgodnie z tabelą 2 załącznika 1 ENEV Wiersz Typ budynku 1 Wolno stojący budynek mieszkalny przy A N 350m² przy A N > 350m² Wartość maksymalna straty właściwej ciepła przenikania H T = 0,40 W/(m 2 K) H T = 0,50 W/(m 2 K) 2 Jednostronnie dobudowany budynek mieszkalny H T = 0,45 W/(m 2 K) 3 Wszystkie inne budynki mieszkalne H T = 0,65 W/(m 2 K) 4 Poszerzenia i rozbudowy budynków mieszkalnych zgodnie z 9 ustęp 5 H T = 0,65 W/(m 2 K)

29 Wymagania w stosunku do Q P / budynku wzorcowego wg ENEV 2009 budynek mieszkalny z załącznika 1 tabela 1 Lp.: Element konstrukcyjny / system Wykonanie wzorcowe / wartość (jednostka miary) 1.1 Ściana zewnętrzna, strop kondygnacyjny w stosunku do powietrza zewnętrznego 1.2 Ściana zewnętrzna w stosunku do ziemi, ścian i stropów do przestrzeni nieogrzewanych (oprócz pozycji z wiersza 1.1) 1.3 Dach, najwyższy strop kondygnacyjny, ściany do naw bocznych Współczynnik przenikania ciepła Współczynnik przenikania ciepła Możliwość dopuszczenia Współczynnik przenikania ciepła 1.4 Okna, drzwi okienne Współczynnik przenikania ciepła U = 0,28 W/(m² K) U = 0,35 W/(m² K) U = 0,20 W/(m² K) U w = 1,30 W/(m² K) Całkowity stopień przepuszczania energii przez przeszklenie 1.5 Okna dachowe Współczynnik przenikania ciepła Całkowity stopień przepuszczania energii przez przeszklenie g = 0,60 U w = 1,40 W/(m² K) g = 0,60