Konkurs Humanistyczny Maturus BIBLIA

Transkrypt

1 BIBLIA Mądrość Biblii jest czymś niebywałym zupełnie. Ile razy czytałem Księgę Hioba, to miałem uczucie takiego zadziwienia, jak to możliwe, że ludzie tak dawno byli tacy mądrzy. Leszek Kołakowski Każdy człowiek chcący uchodzić za dobrze wykształconego i kulturalnego, winien znać Biblię. Nie trzeba znać jej na pamięć, ale trzeba ją znać, czyli orientować się w układzie ksiąg, prawidłowo odnajdywać wskazane rozdziały i wersety, umieć odpowiedzieć niektóre jej historie własnymi słowami, kojarzyć najważniejsze postacie, pojęcia, wydarzenia, cytaty. Mark Twain powiedział: klasyka to książki, które ludzie cenią i których nie czytają. Jest wiele przyczyn, dla których ludzie nie czytają Biblii. Jedni wyjaśniają, że są niewierzący, z kolei wierzący mówią, iż jej znajomość nie jest potrzebna do zbawienia, jeszcze inni obawiają się trudnego języka, a niejednemu po prostu nie chce się nic czytać, bo wygodniej jest oglądać telewizję. Humanista to taka osoba, której chce się podjąć wysiłek pracy nad swoim wykształceniem i jest gotowa poświęcić temu dużo wolnego czasu. Lektura Biblii nie należy do łatwych, często trzeba zaglądać do przypisów wyjaśniających te fragmenty, które bez głębokiej wiedzy historycznej i teologicznej mogą być fałszywie zrozumiane lub zupełnie niezrozumiane. Warto też, a niekiedy nawet trzeba, korzystać z pomocy rodziców, księdza, katechetki i innych osób. Inną trudnością, szczególnie dla młodych czytelników, jest objętość Biblii. Osoby nawykłe do kultury obrazkowej, wartkiej akcji i efektów specjalnych, szybko się nużą i zniechęcają. Aby temu zaradzić na Konkursie Humanistycznym Maturus będzie wymagana tylko znajomość tych historii, które są poniżej opisane lub wskazane do przeczytania. Umiejętność sprawnego wyszukiwania odpowiednich fragmentów należy koniecznie opanować. Do sporządzenia niniejszego wyboru posłużyła Biblia Tysiąclecia, wydanie trzecie poprawione, wydawnictwo Pallottinum. Biblia składa się z dwóch wielkich części: Starego Testamentu i Nowego Testamentu. Jest 46 ksiąg Starego Testamentu oraz 27 ksiąg Nowego Testamentu, czyli w sumie Biblia ma 73 księgi. Stary Testament zaczyna się pięcioma księgami napisanymi przez Mojżesza. Są to: Księga Rodzaju (skrót Rdz) Księga Wyjścia (Wj) Księga Kapłańska (Kpł) Księga Liczb (Lb) Księga Powtórzonego Prawa (Pwt) Chrześcijanie te pięć ksiąg nazywają po łacinie Pentateuch, czyli Pięcioksiąg. Żydzi na owe pięć ksiąg mojżeszowych mówią Tora, czyli Prawo. Potem mamy jeszcze 41 ksiąg. Oto niektóre z nich: Księga Jozuego (Joz) Księga Sędziów (Sdz) Pierwsza Księga Samuela (1 Sm) Druga Księga Samuela (2 Sm) Pierwsza Księga Królewska (1 Krl) Druga Księga Królewska (2 Krl) Księga Hioba (Hi) Księga Psalmów (Ps) Księga Koheleta (Koh) Mądrość Syracha (Syr)

2 Nowy Testament zaczyna się od najważniejszego miejsca w Biblii, czyli czterech Ewangelii: Ewangelia według świętego Mateusza (Mt) Ewangelia według świętego Marka (Mk) Ewangelia według świętego Łukasza (Łk) Ewangelia według świętego Jana (J) Ewangelie są opisami narodzin, życia, nauczania, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Celem ewangelistów nie było pisać dla przyjemności czytelników, tak jak się wymyśla fabułę książki przygodowej. Są to relacje czterech świadków, którzy byli uczniami Jezusa Chrystusa i opisali wydarzenia, które widzieli na własne oczy. 23 kolejne księgi to w kolejności: Dzieje Apostolskie (Dz) napisane przez św. Łukasza, opisują działalność Apostołów po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Jezusa Chrystusa List świętego Pawła do Rzymian (Rz) Pierwszy List świętego Pawła do Koryntian (1 Kor) Drugi List świętego Pawła do Koryntian (2 Kor) List świętego Pawła do Galatów (Ga) List świętego Pawła do Efezjan (Ef) List świętego Pawła do Filipian (Flp) List świętego Pawła do Kolosan (Kol) Pierwszy List świętego Pawła do Tesaloniczan (1 Tes) Drugi List świętego Pawła do Tesaloniczan (2 Tes) Pierwszy List świętego Pawła do Tymoteusza (1 Tm) Drugi List świętego Pawła do Tymoteusza (2 Tm) List świętego Pawła do Filemona (Flm) List świętego Pawła do Hebrajczyków (Hbr) Święty Paweł początkowo nienawidził Kościoła i starał się go zniszczyć na wszelkie sposoby, aż pewnego dnia ukazał mu się sam Jezus i od tej pory Paweł stał się jednym z najgorliwszych chrześcijan. Nazywa się go czasem trzynastym Apostołem. Listy św. Pawła do mieszkańców różnych miast w Cesarstwie Rzymskim są bardzo ważnym źródłem wiedzy o Kościele katolickim w pierwszych dekadach jego istnienia. Po listach św. Pawła następują kolejne: List świętego Jakuba (Jk) Pierwszy List świętego Piotra (1 P) Drugi List świętego Piotra (2 P) Pierwszy List świętego Jana (1 J) Drugi List świętego Jana (2 J) Trzeci List świętego Jana (3 J) List świętego Judy (Jud) Apokalipsa świętego Jana (Ap) Apokalipsa to opis widzenia, jakie miał św. Jan Apostoł na temat końca Świata, czyli czasu, kiedy historia ludzkości zostanie zakończona przez Jezusa Chrystusa, który przyjdzie na świat po raz drugi powrót Jezusa to paruzja. Jednak w czasie paruzji Jezus zstąpi z nieba już nie jako ubogi i bezbronny nauczyciel, lecz jako Król Wszechświata, któremu towarzyszyć będą niezwyciężone armie Aniołów. I wtedy nastąpi Sąd Ostateczny, czyli każdy, kiedykolwiek żyjący człowiek, będzie osądzony według swoich myśli, słów, czynów i zaniechań. Te wydarzenia właśnie opisał św. Jan Apostoł w Apokalipsie ostatniej księdze Biblii.

3

4 Aby zrozumieć Stary Testament, trzeba, przynajmniej pobieżnie, znać dzieje Żydów. Naród Izraela pojawił się w XVIII w. przed narodzinami Chrystusa. Początek dało mu trzech Patriarchów: Abraham, Izaak i Jakub. Abraham mieszkał początkowo w Mezopotamii, ale z polecenia Boga poszedł do Palestyny, zwanej wówczas Kanaanem. Tam zamieszkał, tam też urodził się Izaak, a potem Jakub, który miał 12 synów. Jeden z nich, Józef, został sprzedany przez braci w niewolę i trafił do Egiptu, gdzie faraon mianował go najwyższym urzędnikiem. Józef korzystając ze swojej władzy, sprowadził ojca i braci, dał im najlepsze ziemie nad Nilem i tak zamieszkali w Egipcie na stałe. Tam dwanaście rodzin pomyślnie rozmnożyło się w liczny i silny naród tzw. Naród Wybrany. Wybrany przez Boga. Minęło ponad 300 lat. W XIII w. p. n. e. mniej więcej wtedy, gdy Grecy podbili Troję jeden z potężnych faraonów, prawdopodobnie Ramzes II Wielki, zaczął bezlitośnie wykorzystywać Izraelitów niczym niewolników. Ci pragnęli uciec z Egiptu, ale faraon im na to nie pozwalał. Żydzi wiedzieli, że ani nie pokonają jego armii ani przed nią nie uciekną, więc musieli cierpieć w niewoli egipskiej. Pewnego dnia Bóg wybrał Mojżesza, by stał się przywódcą Żydów i wyprowadził ich na wolność. Obiecał, że jeśli Naród Wybrany będzie Mu wierny, ofiaruje mu wspaniałą krainę na własność. Pod wodzą Mojżesza Żydzi uciekli na wschód, przez Morze Czerwone, potem na południe Półwyspu Synaj, gdzie doszli do góry Synaj. Tam Mojżesz otrzymał Dekalog, który wyrył na dwóch kamiennych tablicach. Włożył je do specjalnie przygotowanej skrzyni zwanej Arką Przymierza. Gdy rozpoczęli dalszą wędrówkę, Arka Przymierza była niesiona na dwóch drążkach, natomiast na czas postoju rozbijano wielki, ozdobny namiot i w nim ustawiano Arkę był to tzw. Namiot Spotkań. Mojżesz niebawem doprowadził Żydów do Kanaanu (zwanego dziś Palestyną) - Ziemi Obiecanej im przez Boga. Okazało się jednak, że tam już mieszka wiele potężnych ludów, których Żydzi się wystraszyli. Zaczęli szemrać, że Bóg przyprowadził ich utaj podstępnie, by zginęli, że powinni wrócić do Egiptu, gdzie byli niewolnikami, ale za to byli bezpieczni. Bóg rozgniewał się za tak zuchwałe oskarżenia i za karę kazał Mojżeszowi zabrać Izraelitów na pustynię, gdzie mieli mieszkać przez następne 40 lat, aż wymrą ci, którzy woleli bezpieczną niewolę, niż zdobywaną w trudach wolność. Po 40 latach Naród Wybrany składał się już z ludzi, którzy wychowali się na pustyni, gdzie warunki były ciężkie, ale gdzie byli wolni. Wtedy Bóg kazał Mojżeszowi, by znowu poszli do Kanaanu. Gdy tam dotarli Mojżesz zmarł, a jego miejsce zajął Jozue. Pod którego wodzą Żydzi zdobyli Ziemię Obiecaną. Stolicą państwa o nazwie Izrael stała się Jerozolima. Nie pokonano jednak wszystkich ludów w Palestynie i Żydzi ciągle musieli toczyć wojny, między innymi z walecznym ludem Filistynów. Mniej więcej 1000 lat przed narodzinami Chrystusa, pierwszym królem Izraela został Saul. Okazał się jednak złym monarchą, więc Bóg odebrał mu władzę i dał ją młodemu pastuszkowi o imieniu Dawid, który w młodości zasłynął pokonaniem filistyńskiego wojownika Goliata. Po pomyślnych rządach Dawida, nastało długie i jeszcze wspanialsze panowanie jego syna Salomona. Izrael pod jego rządami był bogatym i silnym państwem, podzielonym na 11 części, w których mieszkało 11 pokoleń Izraela. Lewici, czyli Pokolenie Lewiego, byli kapłanami, nie mieli swojej części i mieszkali w całym kraju. Salomon słynął z wielkiej mądrości, a w Jerozolimie zbudował piękną Świątynię, gdzie od tej pory przechowywano Arkę Przymierza. Niestety pod koniec życia król zszedł z dobrej drogi i zaczął czcić wymyślonych bogów, co było złamaniem pierwszego przykazania. Za ten ciężki grzech musiała nastąpić kara. Po śmierci Salomona władzę przejął jego syn Roboam, ale rządził bardzo niemądrze, przez co dziesięć pokoleń Izraela odłączyło się od niego pod wodzą dawnego sługi Salomona Jeroboama. Doszło do podziału i od tej pory Roboam rządził tylko jednym pokoleniem, a Jeroboam dziesięcioma. Mijały wieki, Żydzi byli podzieleni i słabi, cierpieli najazdy okrutnych Asyryjczyków, aż nagle spadło na nich jeszcze gorsze nieszczęście. W VI w. p.n.e. Palestyna została podbita przez potężne państwo Babilon, którego król Nabuchodonozor II zdobył Jerozolimę, zniszczył Świątynię Salomona i wywiózł 12 plemion Izraela do Mezopotamii jako niewolników. Niemal pół wieku Żydzi byli sługami Babilończyków

5 to wydarzenie nazywa się niewolą babilońską. Bóg jednak zlitował się nad swym Narodem Wybranym i niespodziewanie Babilon został podbity przez walecznego króla Persji Cyrusa II Wielkiego. On pozwolił Żydom powrócić do Palestyny pod warunkiem, że będą mu posłuszni. Nie wszyscy jednak wrócili, znaczna część Izraelitów postanowiła pozostać w Mezopotamii i nie wiadomo jak dalej potoczyły się ich losy. Niektórzy sądzą, że owe zaginione pokolenia Izraela żyją gdzieś ukryte i kiedyś się ujawnią. Wiadomo natomiast, że Żydzi, którzy powrócili do Palestyny, zbudowali Drugą Świątynię Jerozolimską, nie odzyskali jednak niepodległości. Żyli najpierw pod panowaniem Perskim, potem Persję podbił Aleksander Wielki, więc znaleźli się pod rządami Macedończyków i Greków, tych natomiast pokonali Rzymianie i tak Palestyna stała się częścią potężnego Cesarstwa Rzymskiego (patrz podręcznik historii). Lud Izraela przez szereg wieków mieszkał w Ziemi Obiecanej, jednak bez władnego państwa. Mimo to nie tracił nadziei, gdyż w Biblii miał zapisaną wspaniałą przepowiednię. Proroctwo mówiło, że pewnego dnia przyjdzie do Żydów Mesjasz, czyli człowiek wysłany przez Boga, który przyniesie im wyzwolenie. Za każdym razem, jak rzymscy legioniści dręczyli Izraelitów albo podwyższano podatki, pocieszano się, że w końcu doczekają się nadejścia Mesjasza. Wyobrażali sobie, że ów Mesjasz będzie takim wodzem jak Aleksander Wielki, zorganizuje niepokonaną armię i poprowadzi Naród Wybrany na wojnę, podbije Rzym, a być może cały świat, i w ten sposób Żydzi będą rządzić na całej Ziemi. Tymczasem dwa tysiące lat temu w Betlejem narodził się Jezus Chrystus. Gdy miał ponad 30 lat, czyli około 30 roku, zaczął głosić, że On jest zapowiedzianym w proroctwie Mesjaszem, ale nie przyszedł po to, by wszczynać wojny i budować kolejne imperium, tylko po to, by wyzwolić wszystkich ludzi spod najgorszej niewoli niewoli grzechu, niewoli u Szatana, który zwodzi ludzkość od czasu grzechu pierworodnego i sprawia, że krzywdzimy się wzajemnie. Część Żydów uwierzyła słowom Jezusa i stali się chrześcijanami. Większość jednak uznała, że Jezus nie jest Mesjaszem, a w dodatku domagali się od Niego, by przestał tak o sobie mówić. Ponieważ Jezus nie posłuchał ich żądań, kapłani Izraela postanowili go zabić. Głównym sposobem wykonywania wyroków śmierci u Żydów było kamienowanie, czyli rzucanie kamieniami w skazańca tak długo, aż zginie. Problem polegał na tym, że wówczas Palestyną rządzili Rzymianie, a oni nie pozwalali nikogo zabijać bez zgody rzymskiego urzędnika, którym wtedy był Poncjusz Piłat. Poproszono więc Piłata, by skazał Jezusa na śmierć. Ten początkowo nie chciał tego zrobić, gdyż widział, że Jezus jest niewinny, ale kapłani namawiali go tak uparcie, że dla świętego spokoju uległ im i wydał wyrok skazujący. Rzymianie mieli zwyczaj wykonywać wyroki śmierci przez przybicie skazańca do krzyża. Tak właśnie uczyniono z Jezusem Chrystusem. Trzy dni później stało się coś niezwykłego grób Jezusa Chrystusa okazał się pusty, choć Rzymscy legioniści go pilnowali. Apostołowie zaczęli głosić na placach i rynkach, że Chrystus zmartwychwstał. Natomiast kapłani żydowscy zaczęli rozpowiadać, iż Jego ciało zostało skradzione przez Apostołów. Ci Żydzi, którzy uwierzyli w zmartwychwstanie Chrystusa, uwierzyli także w to, że jest Mesjaszem i stali się chrześcijanami. Większość Żydów jednak nie uwierzyła i do dnia dzisiejszego czekają na przyjście Mesjasza. Mijały kolejne lata, a wyczekiwany przez Żydów Mesjasz nie nadchodził. W końcu Izraelici postanowili wywołać wielkie powstanie, by samodzielnie wyzwolić się spod rządów Rzymu. W odpowiedzi cesarz przysłał potężne legiony, które w 70 r. rozbiły wojska żydowskie, zdobyły Jerozolimę i zniszczyły Drugą Świątynię. W dodatku Żydzi zostali wygnani z Ziemi Obiecanej i tak rozpoczęła się tzw. Diaspora, czyli rozproszenie Żydów po różnych krajach świata. Tymczasem Apostołowie głosili zbawienie od grzechów i zmartwychwstanie Chrystusa nie tylko Izraelitom, ale także Grekom, Egipcjanom, Rzymianom i wszystkim, którzy chcieli słuchać. Nie było to łatwe, gdyż w 64 r. szalony cesarz Neron wywołał wielki pożar Rzymu, a winę zrzucił na chrześcijan. Od tamtej pory w całym Cesarstwie Rzymskim wprowadzono karę śmierci za wiarę w Jezusa Chrystusa. Chrześcijan złapanych np. na uczestnictwie we Mszy Świętej wyprowadzano na areny i wpuszczano głodne lwy, by zrobić z ich męczeńskiej śmierci widowisko (patrz podręcznik historii). Mimo to chrześcijanie nie

6 tylko nie porzucili wiary w Chrystusa, ale tak mężnie i godnie znosili prześladowania, że coraz więcej mieszkańców Rzymu nawracało się i przyjmowało chrzest. W ciągu kilku następnych wieków niemal wszyscy Rzymianie, a potem także Germanie, którzy podbili Cesarstwo Rzymskie, porzucili wiarę w wymyślonych bogów i zaczęli wyznawać Chrystusa. W VII wieku na Półwyspie Arabskim człowiek imieniem Mahomet zapoczątkował nową wiarę islam (patrz podręcznik historii). Muzułmanie, zwani też islamistami lub mahometanami, wyznają wiarę w Allacha. Niezwykle szybko podbili północną Afrykę, cały Bliski Wschód i znaczną część Azji. Próbowali też podbić Europę, ale powstrzymali ich rycerze chrześcijańscy. Jednak cała Ziemia Obiecana, zwana też Ziemią Świętą, wpadła w ich ręce na długie stulecia. W Jerozolimie, na Wzgórzu Świątynnym, gdzie stała niegdyś Pierwsza i Druga Świątynia Salomona, muzułmanie postawili Meczet Al-Aksa jedno z najświętszych miejsc islamu. Nieopodal niego wznieśli natomiast Kopułę na Skale, która przykrywa skałę, gdzie podobno Abraham miał złożyć Izaaka w ofierze. Wydawało się, że panowanie islamu w Palestynie będzie trwało na zawsze, ale po II wojnie światowej ( ) najsilniejsze państwa świata postanowiły, że Żydzi, którzy wiele wycierpieli w wyniku Holokaustu (patrz podręcznik historii), powinni znowu mieć swój własny kraj. Dzięki temu po prawie dwóch tysiącach lat Diaspory, Izrael znowu pojawił się na mapie i to jako zupełnie niepodległe państwo. Tyle tylko, że znaczna część Ziemi Świętej nadal była zamieszkana przez wyznawców Allacha. W wielu miejscach Żydzi i muzułmanie żyją wymieszani. Jedni i drudzy mają wobec siebie uzasadnione pretensje w bardzo skomplikowanych sprawach. Niektórym politykom wpadł do głowy pomysł, by zbudować mur oddzielający obie religie, ale wydaje się, że nie jest to sposób na trwałe zażegnanie wzajemnej niechęci (patrz podręcznik wiedzy o społeczeństwie). Zwłaszcza, że wciąż pozostaje najważniejsza niezałatwiona sprawa Świątynia Jerozolimska. Część Żydów pragnie zbudować Trzecią Świątynię w tym samym miejscu, gdzie stała pierwsza i druga. Ale tam już od dawna stoi Meczet Al-Aksa, którego bronią muzułmanie. Tutaj historia łączy się dniem dzisiejszym i nikt nie jest w stanie przewidzieć co przyniesie przyszłość. Żydzi cały czas cierpliwie czekają na przyjście Mesjasza, a chrześcijanie równie cierpliwie oczekują paruzji, czyli dnia, gdy Jezus Chrystus zmartwychwstały powróci w królewskiej chwale.

7

8 STARY TESTAMENT Stary Testament zaczyna się od Księgi Rodzaju, która opisuje wydarzenia od stworzenia świata do popadnięcia Żydów w niewolę u Egipcjan. Świat tworzony przez Boga; Stworzenie człowieka; Pierwotny stan szczęścia; Upadek pierwszych ludzi, Kain i Abel Rdz 1, 1 4, 16 Po śmierci Abla i wygnaniu Kaina, Adam i Ewa mieli jeszcze wiele dzieci, a te miały swoje dzieci i tak ludzkość się rozmnożyła. Niestety Szatan tak jak skusił Adama i Ewę do sprzeciwienia się Bogu, a potem Kaina do zamordowania Abla, tak i teraz sprowadził prawie wszystkich ludzi na złą drogę. Zepsucie moralne ludzkości; Arka; Potop; Przymierze Boga z Noem Rdz 6, 5 9, 17 Po Potopie synowie Noego dali nowy początek ludzkości. Mijały lata, a Ziemia znowu zaroiła się od ludzi. Szatan jednak dalej zwodził człowieka, szczególnie podsycając w nim pychę, czyli pragnienie, by stawiać się na równi z Bogiem, by zamiast Wszechmocnego wielbić tylko samego siebie. I tak pewnego razu ludzie postanowili dorównać Bogu budując wieżę, której wierzchołek będzie sięgał nieba, symbol ludzkiej pychy i zarozumialstwa. Wieża Babel Rdz 11, 1 11, 8 Bóg mimo ludzkiego zuchwalstwa okazał litość i nie zesłał drugiego kataklizmu podobnego do Potopu. Ludzkość miała od tej pory różne języki, ale rozmnażała się dalej. Jednym z dalekich potomków Sema, syna Noego, był pasterz o imieniu Abram, który wraz ze swoją żoną Sarai i rodziną mieszkał w mieście Ur nad rzeką Eufrat w Mezopotamii. Było im tam dobrze, gdyż Mezopotamia słynęła z urodzajnych ziem, a dwie wielkie rzeki przez nią przepływające, Tygrys i Eufrat, zapewniały dostatek wszystkim mieszkańcom. Mijały całe pokolenia, a Szatan ciągle zwodził ludzi. Tym razem udało mu się wpoić wszystkim kłamliwą wiarę w istnienie wielu bogów. I ludzie znowu dali się oszukać! Każdy naród, a nawet każde miasto i plemię wymyślało sobie swoich własnych bogów, a następnie lepiono z gliny, strugano z drewna i rzeźbiono w kamieniu najdziwniejsze postacie, które uznawano za tych bogów właśnie. Budowano ołtarze i zabijano na nich byki, baranki, ptaki, a czasem nawet ludzi, w ofierze dla fałszywych bożków z gliny, drewna czy kamienia, a o Jedynym Bogu, który stworzył Świat, wszyscy zapomnieli. Jednak Bóg był bardzo cierpliwy i postanowił wyciągnąć ludzkość z kłamstwa. Nie zesłał już żadnej kary, tylko wybrał sobie Abrama i jemu postanowił objawić prawdę o Sobie. Abram okazał się uczciwym człowiekiem, od tej pory składał ofiary tylko Jedynemu Bogu i we wszystkim był mu posłuszny. Bóg powołuje Abrama; Abram w Egipcie; Abram rozstaje się z Lotem Rdz 12, 1 13, 18 Lot zamieszkał w Sodomie, której mieszkańcy byli bardzo grzeszni i niegodziwi. Tymczasem Abram wciąż nie miał potomka.

9 Izmael; Obrzezanie; Bóg w gościnie u Abrahama; Zniszczenie Sodomy i Gomory Rdz 16, 1 19, 29 Narodziny Izaaka; Oddalenie Izamela; Rdz 21, 1 21 Bóg w zamian za wiarę i posłuszeństwo uczynił cud dając Abrahamowi syna Izaaka. Gdy ten był jeszcze dzieckiem, Bóg postanowił poddać Abrahama najcięższej próbie i zażądał złożenia Mu Izaaka w ofierze miał swojego ukochanego synka zabić na ołtarzu i spalić jako ofiarę całopalną. Abraham musiał być wstrząśnięty i załamany. Mimo to wiedział, że Izaaka nigdy by się nie narodził, gdyby nie cud Boży. Co Bóg dał, Bóg może zabrać człowiekowi nie wolno się temu prawu sprzeciwiać, więc Abraham z krwawiącym sercem uznał, że winien jest Bogu całkowite posłuszeństwo. Moria Rdz 22, 1 19 Izaak wraz z rodzicami, Abrahamem i Sarą mieszkał spokojnie w Kanaanie, a gdy dorósł, pojął za żonę kobietę o imieniu Rebeka. Niedługo potem Jakubowi i Rebece urodził się syn, któremu nadali imię Jakub. Wnuk Abrahama po osiągnięciu dojrzałości też postanowił znaleźć sobie żonę. Zakochał się w pięknej Racheli, ale jej ojciec nie chciał jej wydać za mąż dopóki nie znajdzie męża dla starszej siostry Racheli Lei. Jakub pojął więc za żonę najpierw Leę, a potem Rachelę i tak miał dwie żony. W dodatku każda z nich miała po jednej niewolnicy, które zgodnie z obowiązującymi wówczas zwyczajami, też mogły rodzić Jakubowi dzieci. Jakub (któremu Bóg nadał drugie imię Izrael) po wielu latach spokojnego życia, doczekał się jednej córki i aż dwunastu synów. Abraham, jego syn Izaak i tegoż syn Jakub (Izrael), są tzw. Patriarchami, czyli praojcami narodu, który od drugiego imienia Jakuba nazywa się Izraelitami. Dwunastu synów Izraela dało początek 12 pokoleniom narodu żydowskiego. Dzieje potomków Jakuba; Józef sprzedany przez braci Rdz 37, 1 36 Józef w Egipcie; Osiedlenie się rodziny Jakuba w Egipcie Rdz 39, 1 46, 7 Rządy Józefa w Egipcie w latach głodu Rdz 47, Gdy Izrael z synami i ich rodzinami osiedlili się w Egipcie, było im wszystkim bardzo dobrze, w końcu Józef był znaczącą osobą, dzięki czemu ród Izraela dostał najlepsze ziemie nad Nilem. Mijały lata, Józef i wszyscy jego bracia pomarli, ale ich liczne potomstwo rozmnażało się dalej. Po ok. 400 latach zamieszkiwania w Egipcie, 12 rodzin synów Izraela zmieniło się w wielki naród podzielony na 12 pokoleń. Naród ten określa się kilkoma nazwami, które można stosować wymiennie: naród Izraela, Izraelici, Izrael,

10 Naród Wybrany, gdyż pośród wszystkich narodów Ziemi, które czciły wymyślonych bogów, tylko temu jednemu objawił się Jedyny Bóg można też mówić Żydzi bądź Hebrajczycy. Żydzi byli bardzo pracowici i żyli dostatnio, co wzbudziło zawiść nowego faraona. Historycy nie są pewni, który to był faraon, ale prawdopodobnie wyjście Żydów z Egiptu nastąpiło za rządów Ramzesa II Wielkiego. Rozrost i ucisk Izraela; Powołanie Mojżesza; Mojżesz przed faraonem Wj 1, 8 6, 1 Plagi egipskie; Noc paschalna i wyjście z Egiptu; Cudowne przejście przez morze; Pieśń dziękczynna; Droga z Egiptu pod Synaj 7, 14 17, 7 Zawarcie przymierza na Synaju; Dekalog Wj 19, 1 20, 21 Tablice przykazań; Przybytek i jego sprzęty; Arka Przymierza Wj 24, 12 25, 22 Gdy pobyt Mojżesza na górze Synaj się przedłużał, lud Izraela zatęsknił do bogów, jakich czcili w Egipcie odlanych ze złota. Uczynili więc sobie złotego cielca, którego zaczęli czcić i wielbić, nie pamiętając tego jak wielkie cuda uczynił dla nich Bóg Prawdziwy. Gdy Mojżesz wrócił z Synaju i zobaczył niewierność Izraelitów, wpadł w taki gniew, że rozbił tablice Dekalogu. Kult złotego cielca Wj 32, 1 34, 35 Na górze Synaj Bóg Jahwe zawarł z Izraelem przymierze, czyli pewnego rodzaju umowę. On uczynił ich Narodem Wybranym, jedynym, który czcił prawdziwego Boga, podczas gdy wszystkie inne ludy wielbiły zmyślonych bożków. On zobowiązał się im pomagać i chronić przed niebezpieczeństwami, które czyhają na każdego uciekiniera. Wszak gdy byli niewolnikami, musieli znosić ciężką pracę u faraona, ale jednak tam byli bezpieczni. Po ucieczce zyskali wolność, ale już nie mieli ochrony armii egipskiej. Bóg więc się o nich troszczył, w końcu to Jego cud spowodował narodziny Izaaka, który spłodził Jakuba, a ten 12 synów, a ci cały naród. Bóg obiecał im jeszcze jedno piękną i żyzną krainę, w której będą mogli założyć swoje własne państwo. Tą Ziemią Obiecaną przez Boga był Kanaan, czyli dzisiejsza Palestyna kraina między Morzem Śródziemnym, a rzeką Jordan. Czego oczekiwał Bóg w zamian za objawienie im prawdy o Sobie, wyzwolenie z Egiptu, ochronę i Ziemię Obiecaną? Zaufania w Jego miłość i posłuszeństwa Jego przykazaniom, aby byli po prostu dobrymi ludźmi. Wywiad w ziemi Kanaan Lb 13, 1 14, 45 I tak za to, że Izraelici po raz kolejny obrazili Boga, nie mogli wejść do Ziemi Obiecanej, ale musieli przez następnych 40 lat błąkać się po pustyni. Po upłynięciu owej pokuty, Możesz znowu przyprowadził

11 naród Izraela do granic Kanaanu i zgodnie z zapowiedzią Boga, mógł ją zobaczyć, ale nie było mu dane do niej wejść. Śmierć Mojżesza Pwt 34, 1 12 Na czele Narodu Wybranego stanął teraz Jozue, którego zadaniem było podbić Ziemię Obiecaną. Długo musieli Izraelici walczyć o Kanaan i różne były losy wojen z mieszkającymi tam ludami. Kiedy Naród Wybrany był wierny Bogu, wówczas Ten im sprzyjał i wygrywali. Gdy zaś zaczynali się odwracać ku wymyślonym bożkom, wtedy Bóg cierpliwie czekał aż się opamiętają, a gdy to nie następowało, dawał przewagę ich wrogom, np. Filistynom. Po jakimś czasie jednak Bóg znowu się litował nad swoim ludem i zsyłał im na pomoc kogoś dzielnego, kto wybawi ich z tarapatów. Pewnego razu zesłał wojownika o niesłychanej sile Samsona. Samson Sdz 13, 1 16, 31 Około 1000 roku przed narodzinami Chrystusa, gdy Żydzi mieli już swoje państwo, zapragnęli mieć króla został nim Saul. Ten jednak okazał się złym władcą, więc Bóg wysłał swojego proroka Samuela, by namaścił nowego króla Dawida. Namaszczenie Dawida; Dawid na łaskach monarchy; Walka Dawida z Goliatem 1 Sm 16, 1 18, 16 Dawid królem nad całym Izraelem; Klęska Filistynów; Arka Boża w Jerozolimie 2 Sm 5, 1 6, 23 Król Dawid był nie tylko dobrym przywódcą, ale i wspaniałym poetą. Warto znać napisane przez niego pod natchnieniem Bożym psalmy. Psalm 1 Psalm 2 Pasm 23 Po Dawidzie władzę objął jego syn Salomon, który zasłynął wielką mądrością, zbudował Świątynię Jerozolimską i uczynił z Izraela bardzo dobrze prosperujące państwo. Niestety nawet tak światły król nie uniknął podstępów Szatana i pod koniec życia zaczął łamać pierwsze przykazanie Dekalogu, co pociągnęło za sobą daleko idące konsekwencje. Salomon prosi Boga o mądrość; Wyroki sądowe Salomona 1 Krl 3, 4 3, 28 Mimo swej mądrości, Salomon nie dochował wierności Bogu, zaczął czcić obce bóstwa i to spowodowało, że Izrael zaraz po jego śmierci podzielił się, osłabł i niedługo potem popadł w zależność od obcych mocarstw. Najpierw Babilończyków, którzy zniszczyli Świątynię Jerozolimską i uprowadzili Żydów w niewolę, potem Persów, którzy pozwolili Żydom wrócić i odbudować Świątynię, ale nie wypuścili

12 Kanaanu spod swego zwierzchnictwa. Następnie Persję podbiła Macedonia, aż w końcu te tereny zdominowali Rzymianie. I tak Naród Wybrany mógł obserwować jak upadają kolejne imperia, ale sam bez przerwy pozostawał w niewoli. Izraelici pokładali jednak wielką nadzieję w przepowiedni, że pewnego dnia przyjdzie do nich Syn Boży Mesjasz, który będzie ich królem. Biblia nie tylko opisuje dzieje ludzkości i Narodu Wybranego. Jest też pełna niezgłębionej mądrości życiowej, która wbrew pozorom, nie straciła na swej aktualności i do dziś budzi zdumienie wnikliwych filozofów. Przydaje się też prostym ludziom w zwyczajnym życiu. Poniżej zamieszczonych jest kilka fragmentów Starego Testamentu, które są pełne ważnych nauk. Hi 1, 1 2, 13; Hi 42, 10 17; Koh 1, 1 4, 8; Syr 1, 1 6, 37, Syr 8, 1 19 NOWY TESTAMENT Nie zrozumie ani Biblii ani chrześcijaństwa nikt, kto nie pozna najważniejszego dzieła napisanego ręką ludzką, czyli Ewangelii. Zaznaczmy przy tym, że dla poznania Ewangelii nie wystarczy tylko ich przeczytać, trzeba je czytać. Żadna postać historyczna nie wywarła na historię ludzkości równie wielkiego i choćby w przybliżeniu tak błogosławionego wpływu, Jezus Chrystus. Jego słowa i czyny do dwóch tysięcy lat docierają nie tylko do umysłów, ale przede wszystkim do sumień wrażliwych i serc otwartych na mądrość, prawdę i dobro. Najlepiej przeczytać wszystkie cztery Ewangelie, ale na Konkursie wymagana jest tylko ta według św. Łukasza w całości. Po wniebowstąpieniu Jezusa Chrystusa, Jego uczniowie kontynuowali dzieło wyzwalania ludzkości z grzechów, spod władzy Szatana. Założony na Skale Kościół Chrystusa pod przewodnictwem św. Piotra, w wielu trudach i mimo wielkich przeciwności, rósł w siłę o tym opowiadają Dzieje Apostolskie. Dzieje Apostolskie 1, 1 11, 30 Listy św. Pawła, Piotra i innych Apostołów w jasny i treściwy sposób opisują na czym polega chrześcijaństwo, jak żyć po chrześcijańsku, jak kochać Boga i bliźnich, by odziedziczyć życie wieczne. Rz 1, 1 2, 24; Rz 7, 14 8, 39; 1 Kor 13, 1 13; Ef 5, 21 6, 20; 1 Tym 6, 3 19; Jk 3, 1 4, 5, 20 Pierwszy list świętego Piotra Apostoła całość; 1 J 1, 1 3, 3

13 Michał Anioł Buonarroti, Stworzenie Adama Michał Anioł Buonarroti, Stworzenie Ewy

14 Grzech pierworodny i wygnanie z raju Adam próbuje zrzucić winę na Ewę

15 Wygnanie z raju

16 Adam i Ewa jako śmiertelnicy Adam i Ewa jako śmiertelnicy Na pierwszym planie widać pracującego Adama oraz Ewę zajmującą się Kainem i Ablem. Dalej widoczna scena wygnania z raju. Kain (troszkę większy) patrzy się jak ojciec przekopuje ziemię, gdyż w przyszłości zostanie rolnikiem. Kain spogląda na baranka, gdyż jak dorośnie zostanie pasterzem.

17 Kain i Abel składają ofiary Bogu Dym unoszący się do nieba świadczy o tym, że Bóg przyjął ofiarę Abla, gdyż ten składał mu ofiary z najpiękniejszych zwierząt, jakie udało mu się wyhodować. Ofiara Kaina nie została przyjęta (dym pełza przy gruncie) prawdopodobnie dlatego, że nie ofiarował Bogu najlepszych owoców ziemi, którą uprawiał. Kain zabija Abla

18 Ludzie wyśmiewają Noego Budowa Arki

19 Załadunek zwierząt na arkę Załadunek zwierząt na arkę

20 Arka unosi się na falach potopu Arka unosi się na falach potopu

21 Arka Noego na górze Ararat Noe wypuszcza zwierzęta z arki

22 Noe składa ofiarę Bogu

23 Wieża Babel Peter Bruegel Starszy Parlament Europejski w Strasburgu. Jedna z wielu inspiracji biblijnych w sztuce europejskiej.

24 Abram składa Bogu ofiarę pod dębem More Bóg obiecuje Abramowi potomstwo liczne jak gwiazdy na niebie

25 Bóg w gościnie u Abrahama Lot z rodziną ucieka z Sodomy.

26 Ofiarowanie Izaaka Józef sprzedany przez braci

27 Jakub rozpacza widząc szatę Józefa Józef tłumaczy faraonowi sen o krowach

28 Józef jako rządca Egiptu robi zapasy zboża Siostra obserwuje Mojżesza

29 Mojżesz odnaleziony przez córkę faraona Powołanie Mojżesza

30 Plaga szarańczy Egipskie ciemności

31 Śmierć pierworodnych w Egipcie Śmierć pierworodnego syna faraona

32 Mojżesz otwiera drogę przez Morze Czerwone Mojżesz otrzymuje tablice Dekalogu

33 Żydzi czczą złotego cielca Mojżesz rozbija tablice z Dekalogiem

34 Mojżesz przynosi nowe tablice Michał Anioł Buonarroti, Mojżesz

35 Arka Przymierza Arka Przymierza

36 Gabriel i Zachariasz Zwiastowanie Maryi

37 Nawiedzenie Elżbiety Narodziny Jana Chrzciciela

38 Narodziny Jezusa Chrystusa Trzej Królowie ze Wschodu

39 Maryja i Jezus Chrystus Maryja i Jezus Chrystus Józef i Jezus Chrystus

40 Kuszenie na pustyni Jezus spotyka Piotra i Andrzeja

41 Kazanie na górze Uciszenie burzy

42 Salome z głową Jana Chrzciciela Rozmnożenie chleba

43 Jezus uzdrawia chorych Jezus wręcza Piotrowi klucze Królestwa Niebieskiego św. Piotr

44 Przemienienie na górze Tabor

45 Miłosierny Samarytanin Powrót syna marnotrawnego

46 Rembrandt Powrót syna marnotrawnego Jezus pytany o podatki

47 Leonardo da Vinci, Ostania wieczerza Ostania wieczerza

48 Modlitwa Jezusa w ogrodzie Getsemani Judasz zdradza Jezusa

49 Judasz zdradza Jezusa Judasz oddaje 30 srebrników

50 Judasz idzie się powiesić Piotr zapiera się Jezusa

51 Skrucha Piotra Jezus przed Piłatem

52 Piłat pyta Żydów kogo ma uwolnić Piłat umywa ręce

53 Cierniem ukoronowanie i wyszydzenie Jezusa Ubiczowanie Jezusa Droga krzyżowa

54 Ukrzyżowanie Jezus ukrzyżowany między łotrami. W tle widać Drugą Świątynię Jerozolimską

55 Maryja pod krzyżem

56 Śmierć Jezusa Chrystusa

57 Złożenie Jezusa do grobu Zmartwychwstanie Jezusa

58 Zmartwychwstanie Jezusa

59 Apostoł Tomasz dotyka ran Jezusa Jezus zmartwychwstały

60 PARUZJA, CZYLI OCZEKIWANE POWTÓRNE PRZYJŚCIE JEZUSA CHRYSTUSA JAKO KRÓLA ŚWIATA Paruzja

61 Paruzja

62 Paruzja