OPRACOWANIE PROJEKTU PLANU ZADAŃOCHRONNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000 SOO Jeleniewo (PLH200001) ETAP II

Transkrypt

1 OPRACOWANIE PROJEKTU PLANU ZADAŃOCHRONNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000 SOO Jeleniewo (PLH200001) ETAP II Koordynator: dr Małgorzata Falencka-Jabłońska Zakład Ekologii Lasu IBL

2 PRZEDMIOT OPRACOWANIA Zadanie: Opracowanie projektu planu zadańochronnych dla obszaru Natura 2000 SOO Jeleniewo (PLH200001)

3 Pow. 5910,1 ha SOO Jeleniewo

4 ZAKRES PRAC Sporządzenie projektu Planu składa się z trzech etapów: I. Wstępny II. Opracowanie projektu Planu III. Opiniowanie i weryfikacja projektu Planu

5 Etap II. Opracowanie projektu Planu Jego celem jest wdrożenie procesu planistycznego, podzielonego na trzy moduły: Moduł A 1) Wykonanie opisu granic obszaru Natura 2000, 2) Zgromadzenie dostępnych informacji o obszarze i przedmiotach ochrony, 3) Weryfikacja i uzupełnienie zgromadzonej informacji, Moduł B 1) Ocena stanu ochrony przedmiotów ochrony, 2) Identyfikacja i analiza zagrożeń, 3) Ustalenie celów działań ochronnych,

6 Sporządzenie projektu zarządzenia i dokumentacji Planu Wykonawcy przedłożąrdośdo zatwierdzenia projekt dokumentacji Planu i zarządzenia do 30 września 2011 r.

7 OSTOJA JELENIEWO Klasy siedlisk Lasy iglaste 1% Lasy liściaste 4% Lasy mieszane 2% Siedliska łąkowe i zaroślowe 1% Siedliska rolnicze 79% Wody śródlądowe (stojące i płynące) 13% Obszar morenowych wzniesieńpomiędzy CzarnąHańczą, a jeziorami: Szelment Wielki i Szelment Mały

8 EKSPERCI PRZYRODNICY dr Aleksander Rachwald dr Małgorzata Falencka-Jabłońska mgr inż. Grzegorz Pul Do wszystkich zadańkoordynatorem prac GIS oraz prowadzącym nadzór nad wykonaniem cyfrowych map tematycznych jest mgr inż. Wojciech Lomber (Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej). Wykonanie map cyfrowych mgr inż. Krzysztof Furmanek, mgr inż. Piotr Pluta, mgr inż. Magdalena Lewkowicz(Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej).

9 Szablon projektu dokumentacji Planu Dokumentacja Planu Zadań Ochronnych obszaru Natura Etap wstępny pracy nad Planem 1.1 Informacje ogólne azwa obszaru Kod obszaru Jeleniewo PLH Opis granic obszaru Plik shp z granicami obszaru, zgodnie z wymaganiami zawartymi w pkt. 13 SDF Plik PDF Standardowego Formularza Danych, zgodnie z instrukcją wypełniania SDF GDOŚ 2010, zgodnie z wymaganiami zawartymi w pkt 14. Położenie Powierzchnia obszaru (w ha) 5 910,1 Status prawny Województwo podlaskie, powiat suwalski, gmina: Jeleniewo Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej 2008/25/WE z dnia r., zmienione decyzją 2009/93/WE z dnia r., zmienione Decyzją 2010/44/UE z dnia r. i Decyzją 2011/64/UE z dnia r. Termin przystąpienie do sporządzenia Planu Termin zatwierdzenia Planu r. Terminem zatwierdzenia Planu jest data wydania zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku Koordynator Planu Dr Małgorzata Falencka- Jabłońska falenckm@ibles.waw.pl, Planista Regionalny Iwona Naliwajek w. 47 iwona.naliwajek@bialystok.rdos.gov.pl Sprawujący nadzór Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku, ul. Dojlidy Fabryczne 23, Białystok, tel , fax

10 1.2 Weryfikacja terenu objętego Planem L.p. Typ i nazwa krajowej formy ochrony przyrody pokrywającej się z Planem Typ dokumentu planistycznego Uzasadnienie wyłączenia części terenu z obszaru 1. Teren ten wchodzi w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu - Pojezierze Północnej Suwalszczyzny (2005 r., ha). Rozporządzenie Wojewody Podlaskiego 20/05 z dnia 25 lutego 2005 r. (ze zmianami nr 63/05 z dnia 21 lipca 2005 r.) Nie dotyczy

11 Przedmiot ochrony w obszarze SDF Ocena Po weryfikacji Powierzchnia [ha] Aktualność, kompletność i stopień wiarygodności danych Siedliska przyrodnicze 3140 Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea A 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 6210 Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 6230 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie) B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe

12 Przedmiot ochrony w obszarze SDF Ocena Po weryfikacji Powierzchnia [ha] Aktualność, kompletność i stopień wiarygodności danych Siedliska przyrodnicze 7110 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea) B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-pinetum) B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion) A 2010, aktualne uzupełnienia terenowe

13 Przedmiot ochrony w obszarze Ocena Liczebność Aktualność, kompletność i stopień wiarygodności SDF Po weryfikacji danych Gatunki roślin 1903 Liparis loeselii C Przedmiot ochrony w obszarze SDF Ocena Po weryfikacj i Liczebność Aktualność, kompletność i stopień wiarygodności danych Gatunki zwierząt 1308 Barbastella barbastellus C 2011, aktualne uzupełnienia terenowe 1318 Myotis dasycneme A? 500 Dane literaturowe i archiwalne, aktualne uzupełnienia terenowe 1337 Castor fiber B 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1355 Lutra lutra C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1166 Triturus cristatus C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1188 Bombina bombina C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1149 Cobitis taenia brak C 3 stanowiska w Jez. Szelment Wielki, liczebność na stanowiskach:3,8,11s zt 1145 Misgurnus fossilis brak C 2 stanowiska w Jez. Szelment Wielki, liczebność na stanowisku:3,3szt aktualne, niepublikowane badania terenowe aktualne, niepublikowane badania terenowe

14 Przedmiot ochrony w obszarze SDF Ocena Po weryfikacji Liczebność Gatunki zwierząt 1134 Rhodeus sericeus amarus brak C 2 stanowiska w Jez. Szelment Wielki, liczebność na stanowisku: 17,9szt 1098 Eudontomyzon mariae brak C Rz. Czarna Hańcza, dane niepełne 1163 Cottus gobio brak C Rz. Czarna Hańcza, dane niepełne 1134 Rhodeus sericeus amarus brak C 2 stanowiska w Jez. Szelment Wielki, liczebność na stanowisku: 17,9szt 1098 Eudontomyzon mariae brak C Rz. Czarna Hańcza, dane niepełne 1163 Cottus gobio brak C Rz. Czarna Hańcza, dane niepełne Aktualność, kompletność i stopień wiarygodności danych aktualne, niepublikowane badania terenowe aktualne, niepublikowane badania terenowe aktualne, niepublikowane badania terenowe aktualne, niepublikowane badania terenowe aktualne, niepublikowane badania terenowe aktualne, niepublikowane badania terenowe Poza jednym gatunkiem nietoperza z załącznika do Dyrektywy Siedliskowej (nocek łydkowłosy Myotis dasycneme, kluczowy dla obszaru), stwierdzono w kolonii w kościele w Jeleniewie obecność nietoperzy z gatunku mroczek późny Eptesicus serotinus. Wymieniony gatunek nie stanowi wprawdzie przedmiotu ochrony w samym obszarze, jednak wobec zajmowania kryjówki w tym samym budynku działania ochronne będą w znacznej mierze dotyczyć również jego, zatem stanie się on również przedmiotem ochrony.

15 1.5. Opis założeń do sporządzenia Planu Obszar ten ( powierzchnia 5910, 1 ha) obejmuje obszar wzniesieńmorenowych pomiędzy CzarnąHańcząa rynnowymi jeziorami: Szelment Wielki i Szelment Mały. Tworzenie obszaru miało na celu ochronę największej w Polsce kolonii lęgowej nietoperza nocka łydkowłosego, który zostałuznany za jeden z najrzadszych i najbardziej zagrożonych gatunków nietoperzy w Europie. Powiekszenie pierwotnej powierzchni tego Obszaru Natura 2000 miało m.in. na celu ochronę równieżobszaru żerowisk tego nietoperza. Jednocześnie obszar ten obejmuje dolinęczarnej Hańczy, największej rzeki Suwalszczyzny (108 km położone w granicach naszego kraju) W okolicach Turtulu rzeka ta spowalnia swój bieg, czego wynikiem s jest jej meandrowanie rozległądolina w kierunku Suwałk. W sąsiedztwie jej koryta występują łęgi olszowo-jesionowe oraz wyjątkowo cenne przyrodniczo tzw. łęgi źródliskowe. Cechuje je różnorodność florystyczna, a na szczególnie rzadkie gatunki kalcyfilne. Ważne dla Europy( w tym priorytetowe) gatunkiem wśród roślin jest tu: zgodnie z Załącznikiem II Dyrektywy Siedliskowej : lipiennik Loesela, a zwierząt z ssaków: bóbr europejski, mopek, nocek łydkowłosy, wydra, a z ptaków: bąk, bielik, błotniak łąkowy, błotniak stawowy, bocian biały, czapla biała, derkacz, dzięciołczarny, gąsiorek, jarząbek, lerka, ortolan, zimorodek i żuraw (Załącznik I Dyrektywy Ptasiej) oraz z płazów: kumak nizinny i traszka grzebieniasta. Jednocześnie występujątu 10 typów siedlisk ( Załącznik I Dyrektywy Siedliskowej): Twardowodne oligo-i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników, murawy kserotermiczne priorytetowe sątylko murawy z stanowiskami storczyków, górskie i niżowe murawy bliźniczkowe, bogate florystycznie), niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie torfowiska wysokie, torfowiska przejściowe i trzęsawiska, górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk, bory i lasy bagienne,łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe W trakcie prowadzonych prac nad planem zadańochronnych w tym obszarze Natura 2000 lista przedmiotów ochrony może ulec zwiększeniu. Oznacza to zarówno możliwośćstwierdzenia siedlisk z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej jak i załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Podstawąprawnąprojektu PZO jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzenia projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura Celem opracowania PZO jest ocena stanu zachowania siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które mająznaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej. Plan zadańochronnych tworzony jest przez ekspertów przyrodników przy aktywnym współudziale społeczności lokalnych. Formątej współpracy są spotkania dyskusyjne na każdym etapie tworzenia projektu PZO:

16 ETAP I Wstępny: przygotowanie do prac nad projektem planu i utworzenie Zespołu Lokalnej Współpracy -9.V 2011 r., ETAP II Opracowanie projektu PZO (zgromadzenie informacji o obszarze i przedmiotach ochrony, ocena stanu ochrony, ustalenie i identyfikacja zagrożeń, harmonogram przeprowadzonych prac)- 18 VIII 2011 r. ETAP III Opiniowanie i weryfikacja projektu Planu Uwzględnienie uwag i wniosków wniesionych przez przedstawicieli społeczności lokalnych( jednostki administracji, samorządów, organizacji społecznych, potencjalnych inwestorów oraz mieszkańców) i przedstawienie działańochronnych oraz projektu zarządzenia i dokumentacji planu. Po przedstawieniu projektu PZO wraz z lokalizacjąmiejsc występowania gatunków oraz siedlisk (działki ewidencyjne) do publicznej wiadomości ( w terminie do dnia 30 września 2011 r.), mieszkańcy będąmogli po zapoznaniu sięz tym materiałem wnieść uwagi oraz wnioski. Opinie te zostaną wzięte pod uwagę przy redakcji ostatecznej wersji projektu planu zadań ochronnych (w terminie do 9 XII 2011 r.). W toku prowadzenia prac nad projektem PZO bieżące informacje o ich postępach i przebiegu będąpublikowane zarówno na stronie internetowej RDOŚ Białystok, oraz udostępnione wszystkim zainteresowanym stronom w siedzibach jednostek administracji samorządowej (gminy, starostwa). Umożliwi to ścisłąwspółpracęwykonawców projektu PZO z lokalnymi społecznościami, instytucjami oraz potencjalnymi inwestorami. Położenie: teren gminy Jeleniewo, Szypliszki, Przerośl i Rutka-Tartak.

17 1.7. Kluczowe instytucje/osoby dla obszaru i zakres ich odpowiedzialności Instytucja/osoby Marszałek Województwa Podlaskiego Starostwo Powiatowe w Suwałkach Urząd Gminy Szypliszki Urząd Gminy Jeleniewo Urząd Gminy Przerośl Urząd Gminy Rutka-Tartak Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie Zarząd Zlewni Giżycko Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku Nadleśnictwo Suwałki Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku Stowarzyszenie na Rzecz Suwalszczyzny LITPOL LINK SP. Z O. O. Suwalski Park Krajobrazowy Agencja Nieruchomości Rolnych OT Olsztyn GSP w Zielonym Kamedulskim z/s w Suwałkach BP Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Suwałkach Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Gazeta Współczesna Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska

18 1.8. Zespół Lokalnej Współpracy Imię i nazwisko Iwona Naliwajek Dr Małgorzata Falencka- Jabłońska Zbigniew Lutyński Marek Waszkiewicz Joanna Rokosz Daniela Jurewicz Andrzej Kurpiewski Emilia Sadłowska Jadwiga Jankowska Barbara Gołowacz Teresa Świerubska Olgierd Furman Bożena Jabłońska Jadwiga Mierzejek Krystyna Okrasińska-Siergiej Krzysztof Furmanek Joanna Radkiewicz Grzegorz Piekarski Dorota Krzykwa-Vaszon Agnieszka Naruszewicz Helena Wysocka Sławomir Kiszkurno Andrzej Anuszkiewicz Justyna Kot Funkcja Przedstawiciel RDOŚ Koordynator Planu Przedstawiciel Urzędu Gminy Szypliszki Przedstawiciel Urzędu Gminy Jeleniewo Przedstawiciel Urzędu Gminy Przerośl Przedstawiciel Urzędu Gminy Rutka-Tartak Przedstawiciel LIT POL LINK Sp z o.o. Przedstawiciel Stowarzyszenia na Rzecz Suwalszczyzny Przedstawiciel Agencji Nieruchomości Rolnych OT Olsztyn GSP w Zielonym Kamedulskim z/s w Suwałkach Przedstawiciel RDLP w Białymstoku Przedstawiciel Suwalskiego Parku Krajobrazowego Przedstawiciel Nadleśnictwa Suwałki Przedstawiciel BP ARiMR w Suwałkach Przedstawiciel Starostwa Powiatowego w Suwałkach Przedstawiciel RZGW w Warszawie Zarząd Zlewni Giżycko Przedstawiciel BULiGL Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel RDOŚ Białystok Dziennikarz Gazety Współczesnej Przedstawiciel GDOŚ Przewodniczący Rady Gminy Rutka-Tartak Przedstawiciel RDOŚ Białystok

19 Etap II - ModułA 1) Wykonanie opisu granic obszaru Natura 2000 wg Systemu Informacji Przestrzennej i uzyskanych danych terenowych eksperci Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Warszawie (mgr inż. Wojciech Lomber i mgr inż. Krzysztof Furmanek) sporządzili mapy tematyczne 2) Zgromadzenie dostępnych informacji o obszarze i przedmiotach ochrony -zgodnie z SDF w kwietniu 2009 r. została przeprowadzona aktualizacja danych o przedmiocie ochrony przez Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków. Dane źródłowe: Ciechanowski M., Sachanowicz K., Kokurewicz T Rare or underestimated? - The distribution and abundance of the pond bat (Myotis dasycneme) in Poland. Lutra , Pawlikowski P materiały niepublikowane. 3) Weryfikacja i uzupełnienie zgromadzonych informacji - prace terenowe: ekspert dr Aleksander Rachwald(IBL)

20 Etap II - ModułB Ekspert dr Aleksander Rachwald(IBL) 1) Ocena stanu ochrony przedmiotów ochrony, 2) Identyfikacja i analiza zagrożeń, 3) Ustalenie celów działań ochronnych.

21

22 3140 Twardowodne oligo-i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Rogatek sztywny Ramienica Wywłócznik kłosowy

23 3260 Nizinne i podgórskie rzeki ze zbiorowiskami włosieniczników Ranunculion fluitantis Rdestnica nawodna Włosienicznik rzeczny Rzęsa drobna

24 6210 Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) -priorytetowe sątylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Kukułka krwista Starzec polny Turzyca niska

25 6230 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie) Jastrzębiec kosmaczek Bliźniczka psia trawka Krzyżownica zwyczajna

26 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Kupkówka pospolita Kostrzewa łąkowa Rajgras wyniosły

27 7110 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą(żywe) Żurawina błotna Turzyca bagienna Wełnianka pochwowata

28 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea) Bagnica torfowa Wełnianka wąskolistna Bobrek trójlistkowy

29 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Lipiennik Loesela Turzyca żółta Kruszczyk błotny

30 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-pinetum, Pino) Brzoza omszona Borówka bagienna Pszeniec zwyczajny

31 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion)

32 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion) Niecierpek pospolity Chmiel zwyczajny Olsza czarna

33 STRUKTURA UŻYTKOWANIA UŻYTEK KOD UŻYTKU Pow. (ha) Tereny mieszkaniowe B 2,80 Inne tereny zabudowane Bi 5,20 Zurbanizowane tereny niezabudowane Bp 7,35 grunty rolne zabudowane Br 74,55 Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe Bz 6,98 Drogi dr 118,19 Użytki kopalne K 0,20 Lasy i grunty leśne Ls 672,68 Grunty zadrzewione i zakrzewione Lz 85,87 Łąki trwałe Ł 255,35 Nieużytki N 184,62

34 STRUKTURA UŻYTKOWANIA UŻYTEK KOD UŻYTKU Pow. (ha) Pastwiska trwałe Ps 753,10 Grunty orne R 2876,97 Sady S 10,93 Inne komunikacyjne Ti 1,50 Koleje Tk 7,25 Rowy W 24,93 Wody śródlądowe płynące Wp 669,85 Wody śródlądowe stojące Ws 42,91 Grunty pod stawami Wsr 33, ,02 Dla 75 ha brak informacji o użytkach

35 Organizacja procesu komunikacji Zakładka na stronie internetowej RDOŚBiałystok dotycząca Planu zadańochronnych dla obszarów Natura 2000 (terminy i miejsce spotkańdyskusyjnych, kolejne etapy prac oraz zgromadzone materiały), Możliwośćskładania uwag i wniosków przez wszystkich zainteresowanych do projektu Planu w formie pisemnej lub ustnej do protokółu na adres: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku ul. Dojlidy Fabryczne Białystok lub drogą elektroniczną na adres: iwona.naliwajek@bialystok.rdos.gov.pl

36 Po zamieszczeniu projektów Planu na stronie internetowej RDOŚw Białymstoku składanie uwag i wniosków możliwe będzie w terminie 21 dni od daty ich opublikowania. Zaproszenie do udziału w pracach Zespołu Lokalnej Współpracy. Dziękuję za uwagę!