OPRACOWANIE PROJEKTU PLANU ZADAO OCHRONNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000 OSTOJA SUWALSKA (PLH200003) ETAP II

Transkrypt

1 OPRACOWANIE PROJEKTU PLANU ZADAO OCHRONNYCH DLA OBSZARU NATURA 2000 OSTOJA SUWALSKA (PLH200003) ETAP II Koordynator: dr Małgorzata Falencka-Jabłooska Zakład Ekologii Lasu IBL

2 SOO OSTOJA SUWALSKA Pow ,5 ha

3 I. Wstępny ZAKRES PRAC Sporządzenie projektu Planu składa się z trzech etapów: II. Opracowanie projektu Planu III. Opiniowanie i weryfikacja projektu Planu

4 Etap II. Opracowanie projektu Planu Jego celem jest wdrożenie procesu planistycznego, podzielonego na trzy moduły: Moduł A 1) Wykonanie opisu granic obszaru Natura 2000, 2) Zgromadzenie dostępnych informacji o obszarze i przedmiotach ochrony, 3) Weryfikacja i uzupełnienie zgromadzonej informacji, Moduł B 1) Ocena stanu ochrony przedmiotów ochrony, 2) Identyfikacja i analiza zagrożeo, 3) Ustalenie celów działao ochronnych,

5 Sporządzenie projektu zarządzenia i dokumentacji Planu Wykonawcy przedłożą RDOŚ do zatwierdzenia projekt dokumentacji Planu i zarządzenia do 30 września 2011 r.

6 OSTOJA SUWALSKA Klasy siedlisk Lasy iglaste 2% Lasy liściaste 1% Lasy mieszane 17% Siedliska łąkowe i zaroślowe 2% Siedliska rolnicze 69% Wody śródlądowe (stojące i płynące) 9% Obszar obejmuje teren Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Unikatowy teren młodego krajobrazu polodowcowego (moreny czołowe i denne, głębokie rynny i doliny rzeczno-jeziorne); olbrzymia ilośd głazów narzutowych. 22 jeziora powyżej 2 hektarów.

7 dr inż. Rafał Paluch prof. dr hab. Jerzy Gutowski dr Małgorzata Falencka-Jabłooska mgr inż. Grzegorz Pul EKSPERCI PRZYRODNICY Do wszystkich zadao koordynatorem prac GIS oraz prowadzącym nadzór nad wykonaniem cyfrowych map tematycznych jest mgr inż. Wojciech Lomber (Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej). Wykonanie map cyfrowych mgr inż. Krzysztof Furmanek, mgr inż. Piotr Pluta, mgr inż. Magdalena Lewkowicz (Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej).

8 Szablon projektu dokumentacji Planu Dokumentacja Planu Zadao Ochronnych obszaru Natura Etap wstępny pracy nad Planem 1.1 Informacje ogólne Nazwa obszaru Kod obszaru Ostoja Suwalska PLH Opis granic obszaru Plik shp z granicami obszaru, zgodnie z wymaganiami zawartymi w pkt. 13 SDF Położenie Powierzchnia obszaru (w ha) 6 349,5 Status prawny Plik PDF Standardowego Formularza Danych, zgodnie z instrukcją wypełniania SDF GDOŚ 2010, zgodnie z wymaganiami zawartymi w pkt 14. Województwo podlaskie, powiat suwalski, gminy: Jeleniewo, Przerośl, Wiżajny, Rutka-Tartak Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej 2008/25/WE z dnia r., zmienione decyzją 2009/93/WE z dnia r., zmienione Decyzją 2010/44/UE z dnia r. i Decyzją 2011/64/UE z dnia r. Termin przystąpienie do sporządzenia Planu Termin zatwierdzenia Planu r. Terminem zatwierdzenia Planu jest data wydania zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku Koordynator Planu Dr Małgorzata Falencka- Jabłońska falenckm@ibles.waw.pl, Planista Regionalny Sprawujący nadzór w. 47 iwona.naliwajek@bialystok.rdos.gov.pl Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku, ul. Dojlidy Fabryczne 23, Białystok, tel , fax

9 1.2 Weryfikacja terenu objętego Planem L.p. Typ i nazwa krajowej formy ochrony przyrody pokrywającej się z Planem Suwalski Park Krajobrazowy Typ dokumentu planistycznego Plan Ochrony Suwalskiego Parku Krajobrazowego: Załącznik nr 1 do rozporządzenia nr 25/03 z dnia Wojewody Podlaskiego Uzasadnienie wyłączenia części terenu z obszaru Nie stwierdzono przesłanek określonych w art. 28 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody, które uzasadniałyby nieobejmowanie jakiejkolwiek części obszaru projektem Planu Rezerwat przyrody-głazowisko Łopuchowskie Plan Ochrony Suwalskiego Parku Krajobrazowego: Załącznik nr 1 do rozporządzenia nr 25/03 z dnia Wojewody Podlaskiego Nie stwierdzono przesłanek określonych w art. 28 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody, które uzasadniałyby nieobejmowanie jakiejkolwiek części obszaru projektem Planu Rezerwat przyrody Głazowisko Bachanowskie nad Czarna Hańczą Plan Ochrony Suwalskiego Parku Krajobrazowego: Załącznik nr 1 do rozporządzenia nr 25/03 z dnia Wojewody Podlaskiego Nie stwierdzono przesłanek określonych w art. 28 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody, które uzasadniałyby nieobejmowanie jakiejkolwiek części obszaru projektem Planu Rezerwat przyrody Jezioro Hańcza Plan Ochrony Suwalskiego Parku Krajobrazowego: Załącznik nr 1 do rozporządzenia nr 25/03 z dnia Wojewody Podlaskiego Nie stwierdzono przesłanek określonych w art. 28 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody, które uzasadniałyby nieobejmowanie jakiejkolwiek części obszaru projektem Planu Rezerwat Przyrody Rutka Plan Ochrony Suwalskiego Parku Krajobrazowego: Załącznik nr 1 do rozporządzenia nr 25/03 z dnia Wojewody Podlaskiego Nie stwierdzono przesłanek określonych w art. 28 ust. 11 ustawy o ochronie przyrody, które uzasadniałyby nieobejmowanie jakiejkolwiek części obszaru projektem Planu

10 1.4. Ustalenie przedmiotów ochrony objętych Planem Przedmiot ochrony w obszarze Ocena Powierzchnia/liczebność Aktualność, kompletność i stopień SDF Po weryfikacji wiarygodności danych Siedliska przyrodnicze 3140 A Na podstawie Na podstawie SDF oraz 2010, aktualne uzupełnienia terenowe Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea posiadanych danych nowe stwierdzenie własnych danych 6210 Murawy C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe kserotermiczne (Festuco- Brometea) - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków 6230 Górskie i D 2010, aktualne uzupełnienia terenowe niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie) 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) D 2010, aktualne uzupełnienia terenowe

11 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 7150 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 7210 Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) D 2010, aktualne uzupełnienia terenowe

12 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi- Pinetum, Pino D? 2010, aktualne uzupełnienia terenowe D? 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albofragilis, Populetum albae, Alnenion C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) A 2010, aktualne uzupełnienia terenowe Gatunki roślin 1903 Liparis loeselii C , aktualne uzupełnienia terenowe 1939 Agrimonia pilosa C P 2010, aktualne uzupełnienia terenowe

13 Rzepik szczeciniasty Lipiennik Loesela

14 Gatunki zwierząt 1308 Barbastella barbastellus 1318 Myotis dasycneme C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe C , aktualne uzupełnienia terenowe 1337 Castor fiber C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1355 Lutra lutra C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1166 Triturus cristatus 1188 Bombina bombina 1042 Leucorrhinia pectoralis C C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 2011, aktualne uzupełnienia terenowe 1037 Ophiogomphus cecilia 2011, aktualne uzupełnienia terenowe 1149 Cobitis taenia C C 5 stanowisk w Jez. Hańcza 1998r dane publikowane 1163 Cottus gobio C C 4 stanowisk w Jez. Hańcza i stanowiska w Rz. Czarna Hańcza, dane niepełne 1998r dane publikowane, aktualne, niepublikowane badania terenowe 1098 Eudontomyzon mariae brak C Rz. Czarna Hańcza, dane niepełne aktualne, niepublikowane badania terenowe 1032 Unio crassus C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 1060 Lycaena dispar C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe 4038 Lycaena helle C 2010, aktualne uzupełnienia terenowe

15 Fioletek czerwooczyk Fioletek nieparek

16 1.5. Opis założeń do sporządzenia Planu Obszar ten (powierzchnia 6349,5 ha) obejmuje wyjątkowo urozmaicony krajobraz polodowcowy i charakteryzuje się występowaniem moren czołowych, dennych, licznymi ozami oraz głębokimi rynnami i dolinami rzek. Charakterystyczną cecha tego terenu jest ogromna liczba głazów narzutowych. W granicach Ostoi leży kilkadziesiąt jezior, a wśród nich najgłębsze w Polsce Hańcza ( 108,5 m głębokości). Na terenie tym dominują tereny użytkowane rolniczo( pola i łąki), a pośród nich znajdują się nieduże kompleksy leśne, bagna i małe jeziora. Cechą charakterystyczna Ostoi jest wyjątkowa różnorodność i mozaika siedlisk, co decyduje o bogactwie flory i fauny tego terenu. Ostoja Suwalska obejmuje teren najstarszego w Polsce- Suwalskiego Parku Krajobrazowego oraz 4 rezerwatów: Głazowisko Łopuchowskie, Głazowisko Bachanowskie nad Czarna Hańcza, Jezioro Hańcza, Rutka. Stwierdzono tu występowanie 650 gatunków roślin, wśród nich 34 jest objętych ochroną. Ostoja stanowi jedyne w Polsce stanowisko występowania glonu ramienicy szczeciniastej, tworzącej tu tzw. łąki podwodne. Ważnymi dla Europy gatunkami roślin zgodnie z Załącznikiem I Dyrektywy Siedliskowej, gatunkami priorytetowymi są tu: rzepik szczeciniasty i lipiennik Loesela. Gatunkami zwierząt zaś: ssaki: bóbr europejski, mopek łydkowłosy, wydra, z płazów: kumak nizinny, traszka grzebieniasta, z ryb głowacz białopłetwy, koza, a z bezkręgowców - czerwończyk fioletek, czerwończyk nieparek, skójka gruboskorupowa. Na terenie Ostoi stwierdzono występowanie 14 siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej a wśród nich twardowodne oligo i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic, priorytetowe murawy ze stanowiskami storczyków i niżowe murawy bliźniczkowe, zmiennowilgotne łąki trzęślicowe. Torfowiska przejściowe i trzęsawiska, torfowiska o charakterze młak i mechowisk, a z leśnych: grady, łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe oraz olsy źródliskowe. W trakcie prowadzonych prac nad planem zadań ochronnych w tym obszarze Natura 2000 lista przedmiotów ochrony może ulec zwiększeniu. Oznacza to zarówno możliwość stwierdzenia siedlisk i gatunków z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej jak i załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Podstawą prawną projektu PZO jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzenia projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura Celem opracowania PZO jest ocena stanu zachowania siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które mają znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej.

17 Plan zadań ochronnych tworzony jest przez ekspertów przyrodników przy aktywnym współudziale społeczności lokalnych. Formą tej współpracy są spotkania dyskusyjne na każdym etapie tworzenia projektu PZO: ETAP I Wstępny: przygotowanie do prac nad projektem planu i utworzenie Zespołu Lokalnej Współpracy -10.V 2011 r., ETAP II Opracowanie projektu PZO (zgromadzenie informacji o obszarze i przedmiotach ochrony, ocena stanu ochrony, ustalenie i identyfikacja zagrożeń, harmonogram przeprowadzonych prac)- 19 VIII 2011 r. ETAP III Opiniowanie i weryfikacja projektu Planu Uwzględnienie uwag i wniosków wniesionych przez przedstawicieli społeczności lokalnych( jednostki administracji, samorządów, organizacji społecznych, potencjalnych inwestorów oraz mieszkańców) i przedstawienie działań ochronnych oraz projektu zarządzenia i dokumentacji planu. Po przedstawieniu projektu PZO wraz z lokalizacją miejsc występowania gatunków oraz siedlisk (działki ewidencyjne) do publicznej wiadomości ( w terminie do dnia 30 września 2011 r.), mieszkańcy będą mogli po zapoznaniu się z tym materiałem wnieść uwagi oraz wnioski. Opinie te zostaną wzięte pod uwagę przy redakcji ostatecznej wersji projektu planu zadań ochronnych (w terminie do 9 XII 2011 r.). W toku prowadzenia prac nad projektem PZO bieżące informacje o ich postępach i przebiegu będą publikowane zarówno na stronie internetowej RDOŚ Białystok, oraz udostępnione wszystkim zainteresowanym stronom w siedzibach jednostek administracji samorządowej (gminy, starostwa). Umożliwi to ścisłą współpracę wykonawców projektu PZO z lokalnymi społecznościami, instytucjami oraz potencjalnymi inwestorami. Położenie: teren gmin : Jeleniewo, Przerośl, Wiżajny, Rutka-Tartak.

18 1.7. Kluczowe instytucje/osoby dla obszaru i zakres ich odpowiedzialności Instytucja/osoby Marszałek Województwa Podlaskiego Starostwo Powiatowe w Suwałkach Urząd Gminy Jeleniewo Urząd Gminy Przerośl Urząd Gminy Wiżajny Urząd Gminy Rutka-Tartak Podlaska Izba Rolnicza Biuro Powiatowe w Suwałkach Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie Zarząd Zlewni Giżycko Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku Nadleśnictwo Suwałki Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku Instytut Badawczy Leśnictwa w Białowieży, Europejskie Centrum Lasów Naturalnych LITPOL LINK SP. Z O. O. Suwalski Park Krajobrazowy Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej

19 1.8. Zespół Lokalnej Współpracy Imię i nazwisko Iwona Naliwajek Dr Małgorzata Falencka- Jabłońska Marek Waszkiewicz Joanna Rokosz Andrzej Kurpiewski Barbara Gołowacz Teresa Świerubska Olgierd Furman Jadwiga Mierzejek Krystyna Okrasińska-Siergiej Krzysztof Furmanek Joanna Radkiewicz Grzegorz Piekarski Dorota Krzykwa-Vaszon Agnieszka Naruszewicz Rafał Paluch Andrzej Anuszkiewicz Justyna Kot Paweł Płoński Funkcja przedstawiciel RDOŚ Koordynator Planu Przedstawiciel Urzędu Gminy Jeleniewo Przedstawiciel Urzędu Gminy Przerośl Przedstawiciel LIT POL LINK Sp z o.o. Przedstawiciel RDLP w Białymstoku Przedstawiciel Suwalskiego Parku Krajobrazowego Przedstawiciel Nadleśnictwa Suwałki Przedstawiciel Starostwa Powiatowego w Suwałkach Przedstawiciel RZGW w Warszawie Zarząd Zlewni Giżycko Przedstawiciel BULiGL Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel IBL w Białowieży, Europejskie Centrum Lasów Naturalnych Przewodniczący Rady Gminy Rutka-Tartak Przedstawiciel RDOŚ Białystok Przedstawiciel Suwalskiego Parku Krajobrazowego

20 Etap II - Moduł A 1) Wykonanie opisu granic obszaru Natura 2000 wg Systemu Informacji Przestrzennej i uzyskanych danych terenowych eksperci Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej w Warszawie (mgr inż. Wojciech Lomber i mgr inż. Krzysztof Furmanek) sporządzili mapy tematyczne 2) Zgromadzenie dostępnych informacji o obszarze i przedmiotach ochrony - zgodnie z SDF w lutym 2008 r. została przeprowadzona aktualizacja danych o przedmiotach ochrony w oparciu o materiały i opracowania Suwalskiego Parku Krajobrazowego oraz Nadleśnictwa Suwałki 3) Weryfikacja i uzupełnienie zgromadzonej informacji i prace terenowe eksperci: dr inż. Rafał Paluch-Europejskie Centrum Lasów Naturalnych- IBL, Białowieża, Prof. dr hab. Jerzy Gutowski-Europejskie Centrum Lasów Naturalnych- IBL, Białowieża, Dr Małgorzata Falencka-Jabłooska- Zakład Ekologii Lasu- IBL, Mgr inż. Grzegorz Pul-Zarząd Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego-Białystok

21 Etap II - Moduł B Eksperci: - siedliska nieleśne dr Małgorzata Falencka-Jabłooska (IBL) - siedliska leśne dr inż. Rafał Paluch (IBL) - entomofauna- prof. dr hab. Jerzy Gutowski (IBL) - ichtiofauna- mgr inż. Grzegorz Pul (ZO PZW) 1) Ocena stanu ochrony przedmiotów ochrony, 2) Identyfikacja i analiza zagrożeo, 3) Ustalenie celów działao ochronnych.

22 3140 Twardowodne oligo- i mezotroficzne zbiorniki wodne z podwodnymi łąkami ramienic Charetea Ramienica zwyczajna Łąki ramienicowe Ramienica szczeciniasta

23 6210 Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) - priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków Storczyk męski Koniczyna polna Szelężnik większy

24 6230 Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion - płaty bogate florystycznie) Wielosił błękitny Bliźniczka psia trawka Koniczyna długokłosowa

25 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) Trzęślica modra Jaskier ostry Rdest wężownik

26 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium) Wierzbownica kosmata Kielisznik zaroślowy Sadziec konopiasty

27 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Bodziszek łąkowy Dzwonek rozpierzchły Rajgras wyniosły

28 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) Turzyca nitkowata Bagnica torfowa Lipiennik Loesela

29 7150 Obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion Przygiełka brunatna Kruszczyk błotny Turzyca bagienna

30 7210 Torfowiska nakredowe (Cladietum marisci, Caricetum buxbaumii, Schoenetum nigricantis) Marzyca czarniawa Kłod wiechowata Turzyca Buxbauma

31 7230 Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Torfowiec błotny Turzyca dwupienna Dziewięciornik błotny

32 91D0 Bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi-pinetum, Pino Modrzewnica zwyczajna Wełnianka pochwowata Bagno zwyczajne

33 91E0 Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion Olsza czarna Kosaciec żółty Wierzba biała

34 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) Przytulia leśna Gwiazdnica wielkokwiatowa Zdrojówka rutewkowata

35

36

37

38

39

40

41

42 STRUKTURA UŻYTKOWANIA UŻYTEK KOD UŻYTKU Pow. (ha) Tereny mieszkaniowe B 2,57 Inne tereny zabudowane Bi 1,28 Zurbanizowane tereny niezabudowane Bp 4,80 grunty rolne zabudowane Br 49,98 Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe Bz 0,80 Drogi dr 86,14 użytki ekologiczne E-Wp 148,19 użytki kopalne K 1,13 Lasy i grunty leśne Ls 1566,72 Grunty zadrzewione i zakrzewione Lz 98,56 Łąki trwałe Ł 259,41

43 STRUKTURA UŻYTKOWANIA (c.d.) UŻYTEK KOD UŻYTKU Pow. (ha) Nieużytki N 198,49 Pastwiska trwałe Ps 794,68 Grunty orne R 2033,37 Sady S 9,35 Rowy W 18,04 Wody śródlądowe płynące Wp 197,80 Wody śródlądowe stojące Ws 16,98 grunty pod stawami Wsr 8,62 Dla 853 ha brak informacji o użytkach 5496,90

44 Organizacja procesu komunikacji Zakładka na stronie internetowej RDOŚ Białystok dotycząca Planu zadao ochronnych dla obszarów Natura 2000 (terminy i miejsce spotkao dyskusyjnych, kolejne etapy prac oraz zgromadzone materiały), Możliwośd składania uwag i wniosków przez wszystkich zainteresowanych do projektu Planu w formie pisemnej lub ustnej do protokółu na adres: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku ul. Dojlidy Fabryczne Białystok lub drogą elektroniczną na adres: iwona.naliwajek@bialystok.rdos.gov.pl

45 Po zamieszczeniu projektów Planu na stronie internetowej RDOŚ w Białymstoku składanie uwag i wniosków możliwe będzie w terminie 21 dni od daty ich opublikowania. Dziękuję za uwagę!