UNIWERSYTETY TRZECIEGO WIEKU

Transkrypt

1 Gdynia, dn.17 marca 2016r. UNIWERSYTETY TRZECIEGO WIEKU WSTĘPNE WYNIKI BADANIA Dominika Czarnecka Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Wydział Statystyki Edukacji i Kultury Główny Urząd Statystyczny

2 1.27. EDUKACJA 1. Symbol badania: (081) 2. Temat badania: Uniwersytety Trzeciego Wieku 3. Rodzaj badania: Badanie nowe cykliczne 4. Prowadzący badanie: Prezes Głównego Urzędu Statystycznego 5. Cel badania Celem badania Uniwersytety Trzeciego Wieku (UTW) jest uzyskanie informacji wspierających tworzenie polityki w zakresie aktywności edukacyjnej osób starszych. Badanie dostarczy danych do monitorowania zarówno potencjału organizacyjnego, jak też form i skali działalności prowadzonej przez UTW. Wyniki badania pozwolą analizować rozwój UTW jako formy edukacji umożliwiającej zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności niezbędnych do samodzielnego, niezależnego i satysfakcjonującego życia w zmieniającym się otoczeniu technologicznym i instytucjonalnym, nawet mimo pewnych ograniczeń funkcjonalnych osób starszych, oraz ich aktualizację. Na podstawie zebranych danych będzie także możliwe określenie wkładu UTW w aktywizację społeczną i kulturalną seniorów. Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych zakresem monitorowania sytuacji osób starszych w Polsce obejmuje między innymi aktywność społeczną i obywatelską oraz aktywność edukacyjną i kulturalną. (Dz.U.2015, nr poz.1705)

3 Listopad 2015 r - badanie na formularzu UTW-1 zostało po raz pierwszy przeprowadzone w Głównym Urzędzie Statystycznym za rok akademicki 2014/2015 (N=464) Listopad 2012 r. badanie ZOOM na UTW po raz pierwszy przeprowadzone na dużą skalę przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę finansowany w ramach programu Obserwatorium kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego za rok akademicki 2011/2012 (N=282) Lipiec październik 2009 r. badanie diagnostyczne zrealizowane przez Ogólnopolską Federację Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku (N=87) Listopad 2015 r badanie słuchaczy warszawskich Uniwersytetów Trzeciego Wieku zrealizowane przez pbs dla Urzędu m.st Warszawy (N=19) Liczba UTW według formy organizacyjno-prawnej w 2012 i 2015 r. STOWARZYSZENIA LUB FUNDACJE SZKOŁY WYŻSZE OŚRODKI KULTURY/BIBLIOTEKI INSTYTUCJE POMOCY SPOŁECZNEJ LUB INNE JEDNOSTKI POWOŁYWANE PRZEZ URZĄD MIASTA/GMINY INNA FORMA 4 2 FILIE

4 Cele działalności, jakie wyznaczają sobie Uniwersytety Trzeciego Wieku Cele działalności Uniwersytetów Trzeciego Wieku KSZTAŁCENIE/NAUKA/POSZERZANIE WIEDZY SŁUCHACZY 95,9% Angażowanie słuchaczy w aktywność społecznie użyteczną, pracę społeczną, wolontariat, pomoc innym według formy organizacyjno-prawnej ROZWIJANIE ZAINTERESOWAŃ SŁUCHACZY 95,9% 63,6% 63,2% AKTUALIZACJA UMIEJĘTNOŚCI SŁUCHACZY NIEZBĘDNYCH DO AKTYWNEGO ŻYCIA WE WSPÓŁCZESNYM ŚWIECIE 79,1% STWORZENIE SŁUCHACZOM MOŻLIWOŚCI AKTYWNEGO SPĘDZANIA WOLNEGO CZASU 94,4% 48,7% STWORZENIE SŁUCHACZOM MOŻLIWOŚCI NAWIĄZYWANIA LUB UTRZYMANIA KONTAKTÓW TOWARZYSKICH 82,1% 38,5% REPREZENTOWANIE INTERESÓW SŁUCHACZY WOBEC WŁADZ LOKALNYCH/RZĄDOWYCH 39,7% ORGANIZOWANIE POMOCY WZAJEMNEJ WŚRÓD SŁUCHACZY 35,6% ANGAŻOWANIE SŁUCHACZY W AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNIE UŻYTECZNĄ, PRACĘ SPOŁECZNĄ, WOLONTARIAT, POMOC INNYM 55,2% UPOWSZECHNIANIE ZDROWEGO TRYBU ŻYCIA 90,5% INNE 8,8% INSTYTUCJA POMOCE SPOŁECZNEJ/ INNA JEDNOSTKA POWOŁANA PRZEZ URZĄD GMINY/MIASTA OŚRODEK KULTURY/BIBLIOTEKA SZKOŁA WYŻSZA STOWARZYSZENIE LUB FUNDACJA

5 Słuchacze Uniwersytetów Trzeciego Wieku w roku akademickim 2014/2015 Słuchacze UTW według grup wieku Udział słuchaczy UTW ze względu na płeć 11% 1% 11% do 50 roku życia mężczyźni 15% 15% lat lat 29% 33% lat lat 76 lat i więcej kobiety 85% Słuchacze UTW według poziomu wykształcenia Słuchacze UTW według statusu na rynku pracy 10% 4% 8% podstawowym 3% emeryta 39% 49% zasadniczym zawodowym średnim wyższym 86% 1% rencisty osoby pracującej zarobkowo osoby bezrobotnej

6 Najważniejsze źródła finansowania Uniwersytetów oraz czynniki utrudniające tą działalność Najważniejsze źródła finansowania UTW 3% 11% środki przekazane od instytucji/organizacji, w ramach której działa UTW składki członkowskie Najważniejsze czynniki utrudniające działalność UTW NIEWYSTARCZAJĄCE ŚRODKI FINANSOWE UTW ZBYT NISKIE DOCHODY SŁUCHACZY UTRUDNIAJĄCE IM WNOSZENIE OPŁAT 39,9% 49,1% 25% 18% opłaty słuchaczy (wpisowe, czesne, za zajęcia) ZBYT MAŁO WOLONTARIUSZY 27,8% 8% 35% dotacje ze źródeł publicznych rządowych dotacje ze środków samorządowych (miasta, gminy, powiatu, województwa) inne BRAKI W WYPOSAŻENIU NIE WYSTĄPIŁY ŻADNE CZYNNIKI UTRUDNIAJĄCE DZIAŁALNOŚĆ UTW UTRUDNIONY DOSTĘP DO SAL I POMIESZCZEŃ 24,1% 22,8% 19,8% ZBYT MAŁO PRACOWNIKÓW DO OBSŁUGI UTW 18,8%

7 Dostępność oferty Uniwersytetów Trzeciego Wieku sukcesywnie się poprawia. Świadczy o tym liczba mieszkańców w wieku powyżej 50 lat przypadająca na 1 UTW. Liczba mieszkańców w wieku 50+ przypadająca na 1 UTW UWAGA: w roku 2012 analiza obejmuje wszystkie 372 działające UTW

8 Raport z badania UTW w 2015 r. przeprowadzonego przez pbs dla UM Warszawa: Raport z badania UTW w 2012 r. przeprowadzonego przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę : Marta Lenart, Raport z diagnozy Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Polsce, Nowy Sącz 2009 Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów Trzeciego Wieku Beata Ziembińska, Uniwersytety Trzeciego Wieku jako instytucje przeciwdziałające marginalizacji osób starszych, Katowice 2007 praca doktorska Federacja UTW: Fundacja dla Uniwersytetu Jagiellońskiego - organizacja koordynującą i wspierająca Uniwersytety Trzeciego Wieku z całej Polski działająca od 2004 roku wraz z Polsko - Amerykańską Fundacją Wolności Uniwersytety Trzeciego Wieku wstępne wyniki badania GUS

9 Dziękuję za uwagę Dominika Czarnecka Tel.(22)