Aktualne wyzwania w budowaniu KIC F4F i inteligentnych specjalizacji w aspekcie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności i jakości życia

Transkrypt

1 Aktualne wyzwania w budowaniu KIC F4F i inteligentnych specjalizacji w aspekcie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności i jakości życia Prof. Tadeusz Trziszka UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCŁAWIU

2 Agenda 1. Wprowadzenie do zagadnienia, 2. Nowa formuła konkurencyjności w UE w perspektywie , 3. EIT, Horyzont 2020, KIC-e, Smart Specializations, 4. Polskie przedsięwzięcia w zakresie innowacji I budowania konkurencyjności na rynku nauki I biznesu w UE (KNOW, Mapa Drogowa, inicjatywy klastrowe, Stowarzyszenie Żywność dla Przyszłości, Inteligentne Specjalizacje), 5. Nasze szanse i możliwości w budowaniu nowej rzeczywistości w biogospodarce UE w perspektywie 2020, 6. Podsumowanie

3 Kreowanie nowego stylu życia wśród obywateli Unii Europejskiej wynika z faktu starzenia się ludności naszego kontynentu. Zakłada się, że w 2030 roku ponad 30% ludności przekroczy wiek 60 lat, a konsekwencją tego będzie liczba osób w wieku ponad 80 lat w 2050 roku, która przekroczyć może również 30 %. Powyższy fakt zobowiązuje do szczególnych wysiłków utworzenia unijnej polityki żywieniowej, w perspektywie na dalsze lata, z myślą o ochronie zdrowia obywateli, prowadzącą do obniżenia kosztów leczenia chorób metabolicznych powodowanych nieprawidłowym odżywianiem i wynikającym z tego chorób dietozależnych.

4 Zagadnienie bezpieczeństwa żywności jest ściśle powiązane z naukami medycznymi. Wyniki badań epidemiologicznych, badań klinicznych oraz prac, które były wykonane na zwierzętach, jednoznacznie wskazują, że styl życia rozumiany jako suma sposobu odżywiania się i aktywności fizycznej, aż w 50% ma wpływ na stan zdrowia człowieka. Według prognoz WHO, do 2020r choroby dietozależne będą przyczyną niemal trzech czwartych zgonów na świecie. Pokazuje to ogromną siłę profilaktyki drzemiącą w żywności, której wpływ na zdrowie konsumenta jest wypadkową działania wszystkich jej składników.

5 Obszary aktywności Polski w zakresie budowy KIC Food4Future NOWA STRATEGIA Produkcja żywności w Polsce ma szanse stać się kluczową dla naszego kraju specjalizacją. Posiadamy nowoczesny przemysł przetwórstwa żywności, ale jednocześnie część producentów surowców rolnych stanowi rozdrobnioną strukturę, skupiającą się często na produkcji ekologicznej, która ostatnio zaczyna mieć coraz większy udział w rynku produktów żywnościowych. Polskie instytucje badawcze oraz przemysł żywnościowy w ostatnich latach inwestują setki milionów euro na doskonalenie bazy naukowej oraz doskonalenie technologii przetwórstwa w celu wytwarzania produktów służących poprawie jakości życia.

6 AKTUALNE TRENDY ŚWIATOWE UWZGLĘDNIAJACE PODMIOTOWOŚĆ SPOŁECZEŃSTWA I KAŻDEGO CZŁOWIEKA JAKOŚĆ ŻYCIA, PROFILAKTYKA I ZDROWIE SPOŁECZEŃSTWA Z UWZGLĘDNIENIEM ASPEKTÓW EKONOMICZNYCH, W TYM KOSZTY PROFILAKTYKI I KOSZTY LECZENIA STARZEJĄCE SIĘ SPOŁECZEŃSTWO POWRÓT DO NATURY (NATURALNE SUBSTANCJE W PROFILAKTYCE I TERAPII CHORÓB CYWILIZACYJNYCH) PERSONALIZACJA PROFILAKTYKI I LECZENIA PROGRAMY REWITALIZACYJNE

7 INICJATYWY SFERY UNIWERSYTECKIEJ I GOSPODARCZEJ NA RZECZ PROJAKOŚCIOWEGO ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA I. EDUKACJA ŻYWIENIOWA II. PROJEKTY BADAWCZE III. DZIAŁALNOŚĆ MARKETINGOWA IV. WDRAŻANIE INNOWACJI ŻYWNOŚĆ FUNKCJONALNA ŻYWNOŚĆ EKOLOGICZNA, REGIONALNA, TRADYCYJNA NUTRACEUTYKI i SUPLEMENTY DIETY PREPARATY BIOMEDYCZNE INNE PRODUKTY ŻYWNOŚCIOWE O ASPEKTACH PROZDROWOTNYCH LUB LECZNICZYCH

8 DOKĄD ZMIERZA EUROPA??? * Strategia lizbońska (-) * Europa 2020 (?+) Horyzont 2020 Knowledge Innovation Communities (KIC) Smart specialization Konsorcja, Mapy drogowe (MD), m.in. -EnFoodLife -IATI QUO VADIS

9 EIT, HORYZONT 2020, KIC Biznes i innowacje Systemy edukacyjne Szkolnictwo wyższe KIC Badania naukowe Instytuty badawcze Uniwersytety TRÓJKĄT WIEDZY

10 Partnerzy KIC programy europejskie, europejskie fundusze strukturalne, fundacje, lokalne władze, banki. uczelnie i instytuty badawcze przemysł, duże firmy oraz SME organizacje rządowe, samorządowe biznes, banki inwestycyjne

11 Komisja planuje łącznie utworzyć 9 KIC ( ) Budżet EIT na ten cel około 3.4 mld EUR w okresie od 2014 do 2020 roku Aktualnie (do 2013 r.) istnieją KIC ds.: 1. Klimatu - węzeł EIT+ Wrocław 2. Energii (InnoEnergy) - Centrum kolokacji AGH Kraków

12 Proces tworzenia KIC do 2018 roku nastąpi w trzech falach: dwa w 2014: 3. Innowacji dla zdrowego stylu życia i aktywnego starzenia się, 4. Surowce - trwałe poszukiwania, wydobycie, przetwarzanie, recykling i substytucja (materiały zastępcze) dwa w 2016 r.: 5. Food4Future - zrównoważony łańcuch dostaw od zasobów do konsumentów; 6. Wartość dodana w produkcji jeden w 2018 roku: 7. Mobilność w miastach Pozostają w odwodzie 8. Manufacturing przemysł samochodowo-maszynowy 9. Inteligentne i bezpieczne społeczeństwa

13 ROLA POLSKI W SYSTEMIE GOSPODARCZYM UNII EUROPEJSKIEJ W ZAKRESIE AGROBIZNESU I PRZEMYSŁU ŻYWNOŚCIOWEGO

14 Polska należy do: - liczących się producentów żywności w UE i - liczących się eksporterów surowców i żywności przetworzonej. Polska posiada: - rozwinięty przemysł żywnościowy z nowoczesną infrastrukturą, - Wysoki potencjał intelektualny i naukowy w zakresie nauk o żywności, - Dobrze wyposażone laboratoria badawcze w uniwersytetach i instytutach, - Zasoby w zakresie rolnictwa ekologicznego oraz żywności regionalnej i tradycyjnej, - Wykształconą kadrę w zakresie rolnictwa, zootechniki, weterynarii, technologii żywności i biotechnologii, Polska rozwija bardzo intensywnie własny biznes żywnościowy od mikrofirm do dużych koncernów Tworzony jest system kooperacji jednostek naukowych i jednostek biznesowych, np. Klaster NUTRIBIOMED

15 Polska jest liczącym się partnerem w Unii Europejskiej w zakresie nauki i produkcji żywności, zwłaszcza żywności nowej generacji i tworzenia Smart specilization. Zatem Polska i polski przemysł żywnościowy musi odgrywać kluczową rolę w Unii Europejskiej Musi uczestniczyć w tworzeniu i oddziaływać na kształt KIC Food4Future Dlatego Polska nauka o żywności, przemysł żywnościowy i cały agrobiznes utworzyły STOWARZYSZENIE ŻdP.

16 NOWA FORMUŁA KONSOLIDACJI W AGOBIZNESIE, W TECHNOLOGII ŻYWNOŚCI ORAZ W NOWOCZESNEJ ANALITYCE W POLSCE 1. Budowanie silnego zaplecza naukowo-badawczego i edukacyjnego (Wrocław KNOW) 2. Budowanie bazy laboratoryjno technologicznej [Laboratoria specjalistyczne (Toruń), Centra technologiczne (Olsztyn), Inkubatoty i Parki technologiczne (Wrocław)] 3. Inicjatywy konsolidacji nauki z gospodarką z uwzględnieniem polityki klastrowej i transfer wiedzy (Wrocław, Toruń) 4. Inicjatywa stowarzyszeniowa w procesie rozwoju branży żywnościowej (Wrocław)

17 Platforma współpracy w środowisku wrocławskim (środowiska naukowego i biznesu): i miejsce Uniwersytetu Przyrodniczego Wspólne projekty Uczelnie i instytuty naukowe; TRANSFER WIEDZY WPT, Klaster NUTRIBIOMED, KNOW Wrocławskie Centrum Biotechnologii Wrocławskie Centrum Badań EIT+ Inne grupy biznesu BCC

18 DLACZEGO ŚRODOWISKO DOLNOŚLĄSKIE WROCŁAWSKIE UNIWERSYTET PRZYRODNICZY Podjęło się organizacji Stowarzyszenia torując drogę do KIC Food4Future???

19 Środowisko działań i otoczenie współpracy dla Inteligentnych Specjalizacji i Mapy Drogowej EnFoodLife Inicjatywa IATI Klaster NUTRIBIOMED 70 jednostek, Otoczenie biznesu BCC, Krajowy Naukowy Ośrodek Wiodący [KNOW] Wrocławskie Centrum Biotechnologii w zakresie nauk rolniczych. Konsorcjum 8 jednostek [UWr (2), PWr, UPWr (3), IITD, WSS B+R] Wrocławskie Centrum Badań EIT+ i jego rola w doskonaleniu badań naukowych WYTYCZONY KIERUNEK DZIAŁAŃ Stowarzyszenie Żywność dla Przyszłości, Wspólnoty Wiedzy i Technologii [KIC Food4Future], Zaplecze dla Inteligentnych Specjalizacji - WPT

20 Wrocław University of Environmental and Life Sciences

21 Wrocław University of Environmental and Life Sciences

22 Wrocław University of Environmental and Life Sciences

23 Wrocław University of Environmental and Life Sciences

24 Wrocław University of Environmental and Life Sciences

25 INTELIGENTNE SPECJALIZACJE Wyodrębniono 18 inteligentnych specjalizacji i określono w ramach następujących działów: ZDROWE SPOŁECZEŃSTWO 1. Technologie inżynierii medycznej, w tym biotechnologie medyczne 2. Diagnostyka i terapia chorób cywilizacyjnych oraz medycyna spersonalizowana 3. Wytwarzanie produktów leczniczych BIOGOSPODARKA ROLNO-SPOŻYWCZA, LEŚNO-DRZEWNA I ŚRODOWISKOWA 4. Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolnospożywczego i leśno-drzewnego 5. Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji) 6. Biotechnologiczne procesy i produkty chemii specjalistycznej oraz inżynierii środowiska

26 ZRÓWNOWAŻONA ENERGETYKA 7. Wysokosprawne, niskoemisyjne i zintegrowane układy wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii 8. Inteligentne i energooszczędne budownictwo 9. Rozwiązania transportowe przyjazne środowisku SUROWCE NATURALNE I GOSPODARKA ODPADAMI 10. Nowoczesne technologie pozyskiwania, przetwórstwa i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów 11. Minimalizacja wytwarzania odpadów, w tym niezdatnych do przetworzenia oraz wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku) 12. Innowacyjne technologie przetwarzania i odzyskiwania wody oraz zmniejszające jej zużycie

27 INTELIGENTNE SPECJALIZACJE W OBSZARZE BIOGOSPODARKA ROLNO-SPOŻYWCZA, LEŚNO-DRZEWNA I ŚRODOWISKOWA 4. Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolnospożywczego i leśno-drzewnego 5. Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji) - ŻYWNOŚĆ WYSOKIEJ JAKOŚCI (wersja ostateczna) 5. Biotechnologiczne procesy i produkty chemii specjalistycznej oraz inżynierii środowiska WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE Żywność funkcjonalna i nutraceutyki (w tym biotechnologia, żywność ukierunkowana na profilaktykę chorób cywilizacyjnych, technologie żywności, preparaty biomedyczne

28 Inteligentne Specjalizacje (Smart Specialization) URZĄD MARSZAŁKOWSKI DOLNEGO ŚLĄSKA NUTRIBIZNES W DOSKONALENIU JAKOŚCI ŻYCIA: Żywność funkcjonalna i nutraceutyki (w tym biotechnologia, żywność ukierunkowana na profilaktykę chorób cywilizacyjnych, technologie żywności, preparaty biomedyczne Łańcuch produkcji żywności - monitoring Naturalne surowce Innowacyjne technologie (nano- i biotechnologie) Żywność nowej generacji Produkty; żywność funkcjonalna, suplementy diety, nutraceutyki, preparaty biomedyczne Edukacja żywieniowa System prewencji i terapii chorób cywilizacyjnych. Centra rewitalizacji i jakości życia, Sieci sanatoryjno-szpitalne

29 KLASTER: NUTRIBIOMED Technologie Biomedyczne, doskonalenie i utrwalanie żywności, systemy bioopakowań Ferma niosek S. Gajewski Firma Tronina Firma Tasomix OVOVITA Ferma Niosek S. Gajewski Producenci mleka UCZELNIE Wrocławia U Wr PWr UP AM OVOPOL Transfer wiedzy WROCŁAWSKI PARK TECHNOLOGICZNY WPT SA Firmy Spin off Centra Srodowiskowe Firmy Dodatków do Żywności EUROPEJSKA PLATFORMA TECHNOLOGICZNA FOOD FOR LIFE BIOCHEFA Firma Farmaceutyczna RYNEK Suplementy diety HASCO LEK Firma Farmaceutyczna CENTRUM DIAGNOSTYKI BIOMEDYCZNEJ J POMONA Firma opakowań I N N O W BIOCHEF A C Y J N O Ś Ć HASCO LEK Specjalistyczne Przetwórstwo Mleczarskie Firmy Przemysłu Mięsnego Firmy Przetwórstwa Drobiarskiego Dziękuję za uwagę SYSTEMY DYSTRYBUCYJNE ŻYWNOŚCI