Zwyczaje i tradycje świąt Bożego Narodzenia. mgr Irena Nagrodzka
|
|
- Joanna Janowska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zwyczaje i tradycje świąt Bożego Narodzenia mgr Irena Nagrodzka Święta Bożego Narodzenia to święta rodzinne, pełne pięknych tradycji i podniosłego nastroju. Święta te rozpoczyna Wigilia która jest najbardziej wzruszającym wieczorem w całym roku 1. Od niepamiętnych czasów kolacja wigilijna składała się z potraw postnych. Na Litwie wieczerzę wigilijną często określano mianem kutia. Inne stare nazwy kolacji wigilijnej to kolenda lub Pańska Wieczerza 2. W miarę upływu czasu dla tej uroczystości przyjęto nazwę wieczerza wigilijna lub po prostu wigilia i tak pozostało do dnia dzisiejszego. Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że słowo wigilia pochodzi od łacińskiego słowa vigiliare, które oznacza nocne czuwanie 3. Do tradycji wigilijnych należy to, aby do wigilii zasiadała parzysta liczba osób. Jeżeli w gronie rodziny siadającej razem do stołu liczba osób była nieparzysta, to starym i pięknym zwyczajem zapraszano do stołów szlacheckich kogoś ze służby lub czeladzi, a chłopi i mieszczanie często zapraszali na wigilię żebraków. Robili to na pamiątkę tego, że Chrystus często jadał z ubogimi ludźmi. Do stołu zasiadano zwykle według wieku, a wieczerza wigilijna rozpoczynała się wspólną modlitwą, która miała charakter doniosły, uroczysty i niezwykle poważny. Nikomu oprócz gospodyni nie wolno było wstawać od stołu, nie można było też rozmawiać, jedzono poważnie i w milczeniu. Między jednym a drugim kęsem łyżkę podnoszono do góry, albo trzymano w ręce, nie kładąc jej na stole, ani na chwilę. Podczas jedzenia zachowywano uroczysty spokój tak, że oprócz gospodarza nikt głośno nie mówił, albo rozmawiały tylko osoby starsze, inni natomiast porozumiewali się na migi. Czynili to po to, aby w roku następnym nie było kłótni w domu, lub żeby w przyszłym roku nie byli gadułami 4. Zgodnie z polską tradycją jeszcze w XIX wieku na wsi wieczerzę wigilijną spożywano z jednej pięknie ozdobionej glinianej misy, którą stawiano na opłatku. Jeżeli opłatek przykleił się do jej dna to oznaczało dobry urodzaj tego, z czego była zrobiona potrawa. Na uwagę zasługuje ilość przygotowywanych potraw wigilijnych. Potraw powinna być liczba nieparzysta, czyli od 5 do 7 u chłopów, 9 u szlachty, natomiast 11 lub 13 u arystokracji. Przeróżne są tłumaczenia tego zwyczajowego wymogu, co do ilości potraw. I tak przyrządzano 7 potraw ze względu na ilość dni tygodnia, a 9 ze względu na pamiątkę dziewięciu chórów anielskich 5. Trzeba podkreślić, że w zamożnych domach staropolskich istniał zwyczaj przyrządzania na kolację wigilijną oprócz innych potraw dwunastu dań rybnych, które przygotowywano na pamiątkę 12 apostołów. I tak podawano smażone dzwonka ryb: karpi, szczupaków i karasi. Ryby przygotowywano na różny sposób: był więc karp smażony i karp po polsku w szarym sosie z rodzynkami i migdałami, karaś smażony i karaś w śmietanie, lin z grzybami w czerwonej kapuście, szczupak po żydowsku i szczupak w sosie chrzanowym, sandacz z jajkami i sandacz w jarzynach itd. W czasach współczesnych przeszły już do legendy wigilie o daniach rybnych, które nie mieściły się na żadnym półmisku i trzeba było pod nie robić specjalne deski obszywane serwetami. Obecnie o wigiliach z dwunastoma potrawami rybnymi nawet nikt nie pomarzy 6. 1 R. Hryń Kuśmierek, Z. Śliwa, Encyklopedia tradycji polskich, Poznań. Autorka mówi tu; że Święta Bożego Narodzenia zwano także Godami, Godnymi lub Godniami Świętymi, Świętymi Wieczorami, Koladką, s. 23. Dodaje też, że: Rozpoczyna je wieczór wigilijny (24 grudnia), a kończy dzień Trzech Króli (6 stycznia), s Por. Fundacja Opoka, Wigilia w polskiej tradycji, Autor szeroko omawia tu zwyczaje obchodzenia Wigilii świąt Bożego Narodzenia a pisze tak: W tradycji polskiej obchody Bożego Narodzenia, a zwłaszcza obchody dnia wigilijnego zajmują miejsce szczególne. W całej Polsce Wigilia Bożego Narodzenia jest bowiem dniem niezwykłym i przeżywanym w sposób szczególny (inaczej niż, np. w Anglii, w Niemczech czy we Francji, inaczej niż u protestantów polskich z Pomorza, Warmii i Mazur, gdzie do obchodów dnia wigilijnego nie przywiązywano szczególnej wagi), s H. Szymanderska, Polska Wigilia, Warszawa 1989, s Tamże, s R. Hryń- Kuśmierek, Encyklopedia...s. 23. Autorka przypomina tu, że: Od IV wieku Kościół uroczyście obchodzi pamiątkę narodzin Chrystusa w dniu 25 grudnia. Bogata obrzędowość świąt Bożego Narodzenia wchłonęła wiele przedchrześcijańskich rytuałów, obyczajów i wierzeń H. Szymanderska, Polska... s. 11.
2 Trzeba w tym miejscu podkreślić, że nieparzysta liczba potraw miała zapewnić urodzaj w roku następnym. Uważano, że potrawy na wieczerzę wigilijną powinny się składać z płodów pola i sadu, ogrodu lasu i wody. Stary zwyczaj nakazywał, aby w czasie wigilii spróbować każdej przygotowanej potrawy, gdyż w przeciwnym wypadku, tego, czego nie spróbowano, zabraknie w roku przyszłym 7. Zgodnie ze starym zwyczajem bardzo ważną rzeczą było przygotowanie izby jadalnej i nakrycie stołu. Starano się, aby cały pokój przypominał stajenkę betlejemską. Na Górnym Śląsku w pokoju w którym miała odbyć się wieczerza wigilijna, rozściełano na podłodze słomę, aby podczas kolacji pokój przypominał miejsce narodzin Dzieciątka Jezus. W rogach izby ustawiano snopy zboża starając się przygotowywać je już w czasie żniw, wierząc, że w tych snopach mieści się cały urodzaj. Jak obrządek każe dzienny, snopy wnosi sam gumienny i sam siankiem stół zaściela w pamięć żłobu Zbawiciela i po katach snopy stawi i coś z cicha błogosławi ( Wincenty Pol Pieśń o domu naszym ) 8. Do wieczerzy wigilijnej stół nakrywano zawsze śnieżnobiałym obrusem, a na stole pod obrusem rozściełano siano, na pamiątkę, że Jezus Chrystus narodził się w stajence i został złożony w żłóbku na sianie. Do wspólnej wieczerzy zasiadano, gdy pierwsza gwiazdka ukazała się na niebie 9. Po wieczerzy wigilijnej zlewano wszystkie resztki jedzenia do większej miski, gospodarz łamał opłatek, a potem chleb na kilka kawałków, ile miał koni i bydła. Opłatki i chleb wkładał do miski, a potem szedł do stajni i dawał jeść najpierw koniom, dziękując im za ich ciężką pracę, potem cielętom, żeby się darzyły, a potem krowom, aby dużo mleka dawały 10. Najważniejszym momentem wigilijnej wieczerzy jest dzielenie się opłatkiem 11. Zwyczaj ten powstał w dawnych wiekach na południu Europy i był to na początku zwyczaj dzielenia się zwykłym chlebem. W Polsce przekształcił się on w zwyczaj odrębny i jedyny, nie spotykany nigdzie indziej, zwyczaj łamania się opłatkiem 12. Łamanie się opłatkiem w wigilijny wieczór dla każdego Polaka ma ogromne znaczenie, można powiedzieć, że znaczenie mistyczne, nie dające się wytłumaczyć argumentami rozumowymi, ani też obyczajowymi. Polaka, żadne przeszkody, nawet wojny, atak czy też strzelanie, nie mogły powstrzymać w świętą noc wigilijną, od przepięknej tradycji. 7 Tamże. 8 Tamże, s Por. Fundacja Opoka, Wigilia... Autor przypomina tu zwyczaj rozkładania w Wigilię Bożego Narodzenia w mieszkaniach siana pisząc tak: W niektórych regionach Polski zaściełano słomą całą podłogę. Wszędzie, w miastach i na wsi, grubą warstwę siana kładziono na stole i dopiero na nim - lnianą płachtę lub obrus. Zwyczaj ten zachowuje się jeszcze w niektórych domach. Chociaż najczęściej na stole kładzie się już tylko małe pasemko siana. 10 H. Szymanderska, Polska... s Fundacja Opoka, Wigilia... Autor przypomina znany w Polsce zwyczaj łamania się opłatkiem, a pisze tak: W całej Polsce wieczerzę wigilijną poprzedza ceremonia dzielenia się opłatkiem, świętym chlebem na znak pojednania, miłości, przyjaźni i pokoju. Ten sam znak pojednania i pokoju czynią pomiędzy sobą wyznawcy prawosławia, dzieląc się przed wieczerzą wigilijną proskurą, zwaną także prosferą -bułką przaśną. Bułeczki takie używane są również w prawosławnych obrzędach cerkiewnych, s. 4. Następnie dodaje: Wyłącznie polski obyczaj dzielenia się opłatkiem ma już ponad dwieście lat. Najpierw praktykowany był na dworach, wśród szlachty, ale szybko rozprzestrzenił się także w innych stronach i to w całej Polsce, z wyjątkiem niektórych wsi na Pomorzu, Warmii i Mazurach, gdzie obyczaj dzielenia opłatka nie był znany, s H. Szymanderska, Polska... s
3 Zdarzało się wielokrotnie na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci, że Polacy będący w twierdzy, przy stołach okrytych sianem, oblężeni przez wroga łamali się opłatkiem, życząc sobie nawzajem pomyślności 13. Trzeba tu nadmienić, że Polacy nie tylko składają sobie w Wigilię życzenia i dzielą się opłatkiem, ale posyłają sobie opłatek nawzajem, posyłają opłatek tym osobom, które nie mogły zasiąść razem z nimi do kolacji wigilijnej składając sobie następujące życzenia: Do siego roku życząc panu bratu Kiedy w rozłące pędzim dni ostatek szlę Ci opłatek. Dla nas on zawsze świętość wyobraża: Pamiątkę łaski udzielonej z nieba A oprócz skarbu branego z ołtarza własny kęs chleba. Ojców to naszych obyczaj prastary Rodzinnej niwy maluje dostatek Symbol braterstwa, miłości i wiary święty opłatek 14. Historia naszego narodu na przestrzeni ostatnich dwustu lat była bardzo tragiczna. Różne wyroki i ukazy skazywały Polaków na Sybir i do obozów koncentracyjnych, a także na emigrację, ale zawsze i wszędzie w każdą noc wigilijną zbierali się Polacy, na całym świecie żeby okazać sobie łączność i wzajemną miłość, żeby przełamać się opłatkiem i złożyć sobie życzenia. Łamię się z wami dziś opłatkiem białym, Wy wszyscy moi dalecy czy bliscy, Wy, co za błędnej gwiazdy ideałem Po świecie się rozprószyli całym. Łamie się z Wami dziś opłatkiem białym M Ilnicka Opłatek wigilijny Zawsze i wszędzie, gdzie byli Polacy często mówiono Pamiętaj, będą ludzie smutni i opuszczeni niepotrzebni nikomu I nikt z nimi słowa nie zamieni Nie zaprosi ich do swego domu. Weź do ręki biały opłatek, Choćbyś nawet nie miał go z kim dzielić I życz szczęścia całemu światu; Niech się wszystkie serca rozweselą 15. Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że zwyczaj dzielenia się opłatkiem nie jest znany nigdzie indziej poza Polską. Opłatki wyrabiane były najczęściej przy kościołach i klasztorach, a wypiekano je wlewając bardzo rzadkie ciasto pszenne w żelazne foremki. W Warszawie najsłynniejsze opłatki pochodziły od Bernardynów. Takimi opłatkami dzielono się w czasie wigilii w mieszkaniu Szopenów na Krakowskim Przedmieściu. 13 Tamże. 14 Tamże, s Tamże, s
4 Dzielenie opłatkiem rozpoczynał pan domu, a w jego zastępstwie najstarszy syn, a potem każdy z obecnych składając życzenia musiał ułamać u drugiego kawałek opłatka i podać swój do ułamania. Gdy się wszyscy tak podzielili składając sobie życzenia i żegnając się krzyżem, można było zasiadać do wieczerzy wigilijnej 16. Inną bardzo ciekawą tradycją wigilijną jest strojenie choinki 17. Zwyczaj ten przywędrował do naszego kraju w latach od Niemców 18. W czasie tzw. czasów pruskich przyjął się w Warszawie zwyczaj ubierania w Wigilię Bożego Narodzenia dla dzieci sosenki lub jodełki orzechami, cukierkami, jabłkami i mnóstwem świeczek woskowych. Kościół katolicki przyjął choinkę i nadał jej symbolikę biblijnego drzewa wiadomości dobra i zła. Zielone drzewko wigilijne miało oznaczać wieczną zieleń i nadzieję nieba 19. Świece na drzewku miały przypominać przyjście na świat światłości świata Jezusa Chrystusa Rozrzucone na choince łańcuchy symbolizowały węża kusiciela, a jabłka wiszące na drzewku były odpowiednikiem owoców grzechu z rajskiego drzewa. Błyszcząca na wierzchołku drzewka gwiazda miała przypominać gwiazdę betlejemską. Ciekawostką niech będzie fakt, że w czasach kiedy Polska znajdowała się w niewoli łańcuch na choince miał inną symbolikę, był łańcuchem niewoli. Choinka, choinka, a co pod choinką, oczywiście prezenty, dużo prezentów, które były długo oczekiwane przez dzieci. Wigilijny zwyczaj obdarowywania się prezentami to jeszcze jeden bardzo miły zwyczaj bożonarodzeniowy 20. Zwyczaj ten został nazwany Gwiazdką ponieważ prezenty wręczano dopiero wtedy, gdy zapłonęła pierwsza gwiazdka, która wskazała drogę Trzem Królom spieszącym oddać hołd Dzieciątku Jezus 21. Bardzo piękną tradycją bożonarodzeniową jest śpiewanie w okresie świąt Bożego Narodzenia kolęd, czyli pieśni pełnych radości i wesela 22. Polskie kolędy były nie tylko modlitwą i pieśnią, ale były też opowiadaniami 23. W wielu tych pieśniach na pierwszym planie byli pasterze i parobcy oraz ich rozmowy, którym za tło służyło narodzenie Jezusa 16 Tamże, s R. Hryń Kuśmierek, Encyklopedia...s. 26. Zgodnie z polską tradycją Gospodarz rozpoczynał dzień wigilijny wyprawą do lasu po zielone gałęzie albo po drzewko. 18 Tamże, s. 26. Autorka pisze tu o zwyczaju ubierania choinki: Choinka to najczęściej dziś spotykana, choć historycznie najmłodsza ozdoba domów w czasie Bożego Narodzenia. Przywędrowała do Polski na przełomie XVIII i XIX wieku wraz niemieckimi protestantami. Zwyczaj ustawiania ustrojonego drzewka wigilijnego znano w Niemczech już w XV wieku. W Polsce choinka przyjęła się początkowo w miastach, pod strzechy trafiła dopiero w latach 20-ych XX wieku, ale i tak nie była częstym gościem na wsi. Ozdabiano ją podobnie jak podłaźniki jabłkami, orzechami, piernikami, elementami wykonywanymi z wydmuszek, piórek, słomy i kolorowego papieru. 19 Fundacja Opoka, Wigilia...s. 2. Autor omawia tu mało znane tradycje związane z Wigilią: Inna zielona dekoracja świąteczna była charakterystyczna dla Polski południowej i południowo - zachodniej: Podhala, Pogórza, Śląska Cieszyńskiego, Ziemi Sądeckiej i Krakowskiej, okolic Jarosławia, Rzeszowa, Lublina i Sandomierza. Nad stołem wigilijnym wieszano tam rozwidlony czubek świerku lub sosny, a później obręcze starych sit owinięte sosnowymi gałązkami albo tarcze uplecione ze słomy, także ozdobione zielenią. Wieszano na nich ciastka domowej roboty, jabłka, orzechy, łańcuchy oraz inne wykonane w domu papierowe ozdoby i koniecznie wycinanki z opłatka oraz duży, barwny, sklejony z opłatków "świat". 20 R. Hryń Kuśmierek, Encyklopedia... Autorka podaje tu ciekawą informację na temat bożonarodzeniowych prezentów, piszą, że: Zwyczaj składania prezentów pod choinką znany był dawniej tylko w najbogatszych domach szlacheckich i mieszczańskich, s H. Szymanderska, Polska..., s Fundacja Opoka, Wigilia..., s. 6. Autor szeroko omawia zwyczaj śpiewania w noc wigilijną kolęd. O tym ciekawym polskim zwyczaju pisze następujący sposób: Po skończonej wieczerzy, kiedy już obdzielono jadłem zwierzęta i gdy dopełnione zostały wszystkie inne zwyczaje religijne, odpoczywano i śpiewano kolędy. 23 Tamże, s. 6. Autor mówi tu na temat pieśni zwanych kolędami. Stwierdza, że w XX wieku powstało ich wiele m.in. Mizerna cicha, którą napisał Teofil Lenartowicz. Dodaje, że w XVII wieku w kolędach polskich pojawiły się wątki ludowe, czyli w opowieść biblijną o Bożym Narodzeniu włączone zostały elementy folkloru polskiego. W kolędach tego rodzaju jest mowa o wędrówce pasterzy do Betlejem, do małego Jezusa, z pokłonem i darami, ze śpiewem i muzyką. Te wesołe, skoczne, pełne humoru kolędy nazywane są obecnie pastorałkami. 4
5 Chrystusa, Świecki pierwiastek w kolędach sprawił, że nabrały one narodowego charakteru, a wszyscy lubili je śpiewać. Można powiedzieć więc, że kolęda jest żywym pomnikiem, spuścizną, która nas łączy z przeszłością 24. Inną bardzo ciekawą tradycją jest urządzanie w okresie świąt Bożego Narodzenia jasełek, które zostały zapoczątkowane przez świętego Franciszka z Asyżu. Święty Franciszek wraz ze swoimi braćmi zakonnymi przedstawiał jako pierwszy narodzenie Pana Jezusa w prawdziwym żłobie na sianie. Przedstawienie to było później odgrywane w wielu kościołach i klasztorach franciszkańskich i bardzo szybko rozprzestrzeniło się po całej Europie. Obecnie jasełka są przedstawiane w okresie świąt Bożego Narodzenia w całej Polsce 25. Narodowe dzieje sprawiły, ze wigilia wpisała się w polską tradycję jako wieczór prawdziwego zbliżenia, wzajemnego odpuszczenia win, lekcją miłości, najbardziej uroczystym i rodzinnym świętem, w roku. LITERATURA 1. R. Hryń-Kuśmierek, Z. Śliwa, Encyklopedia polskich tradycji, Poznań. 2. H. Szymanderska pt. Polska Wigilia, Warszawa Fundacja Opoka, Wigilia w polskiej tradycji, 24 H. Szymanderska, Polska..., s Tamże, s
Tradycje Świąt Bożego Narodzenia
Tradycje Świąteczne OPRACOWAŁA Julia Wilk Klasa VI d 1 Wieczerza wigilijna, pierwsza gwiazdka Polską wieczerzę wigilijną charakteryzują postne potrawy, spożywane po zachodzie słońca. Ich rodzaj i kolejność
Bardziej szczegółowoGdy pierwsza gwiazdka. 23 grudnia 2018
Gdy pierwsza gwiazdka 1 23 grudnia 2018 Gdy pierwsza gwiazdka Wigilia to jeden z najpiękniejszych dni w roku. Niemal każdemu kojarzy się z zapachem choinki, suszonych grzybów, smażonego karpia, a przede
Bardziej szczegółowoPOLSKIE TRADYCJE BOŻONARODZENIOWE
Weź do ręki biały opłatek, Choćbyś nawet nie miał go z kim dzielić I życz szczęścia całemu światu Niech się wszystkie serca rozweselą POLSKIE TRADYCJE BOŻONARODZENIOWE Opracował Adam Śledź klasa VI b 1
Bardziej szczegółowoTradycje Świąt. Wykonali: Tomasz Borkowski i Adam Wyrwas. Bożego Narodzenia
Tradycje Świąt Wykonali: Tomasz Borkowski i Adam Wyrwas Bożego Narodzenia Opłatki Łamanie się opłatkiem jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych tradycji wigilijnych, nie tylko w Polsce, ale na całym
Bardziej szczegółowoTAJEMNICE NOCY WIGILIJNEJ BOŻE NARODZENIE WIERZENIA I TRADYCJE
TAJEMNICE NOCY WIGILIJNEJ BOŻE NARODZENIE WIERZENIA I TRADYCJE Boże Narodzenie jest czasem pełnym radości i zgody. Dawniej Boże Narodzenie jest czasem pełnym radości i zgody. Dawniej jednak dzień ten miał
Bardziej szczegółowoOpracował: Artur Bugaj kl.vi,,c
TADYCJE Opracował: Artur Bugaj kl.vi,,c Spis treści: Szopka... - 3 - Kolędy... - 4 - Opłatek... - 5 - Pierwsza Gwiazda... - 6 - Pasterka... - 7 - Choinka... - 8 - Święty Mikołaj... - 9 - Źródła informacji...-
Bardziej szczegółowoTRADYCJE BOŻEGO NARODZENIA. Przygotowała Katarzyna Semla SP 5, Żywiec
TRADYCJE BOŻEGO NARODZENIA Przygotowała Katarzyna Semla SP 5, Żywiec ADWENT Adwent (łac. adventus przyjście) okres rozpoczynający nowy rok kościelny. Obejmuje 4 kolejne niedziele, kończy się w dniu Bożego
Bardziej szczegółowoWigilia na wsi, czas szczególnej tradycji
https://www. Wigilia na wsi, czas szczególnej tradycji Autor: Daniel Biernat Data: 22 grudnia 2017 Święta Bożego Narodzenia, to jedne z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich, a zarazem najbardziej rodzinny
Bardziej szczegółowoECHA ŚWIETLICY- GRUDZIEŃ 2016
ECHA ŚWIETLICY- GRUDZIEŃ 2016 MIKOŁAJKI W WIELKOPOLSCE W Polsce imieniny Mikołaja obchodzone są 6 grudnia. Według panującego od dawna zwyczaju, w nocy z 5. na 6. grudnia do grzecznych dzieci przychodzi
Bardziej szczegółowoScenariusz wieczoru wigilijnego dla rodziców uczniów z kl.ii.
Scenariusz wieczoru wigilijnego dla rodziców uczniów z kl.ii. Scenariusz wigilii szkolnej, przygotowany dla rodziców klasy I. Narratorzy: Serdecznie witamy naszych drogich gości na naszej wigilii. Przyszliście
Bardziej szczegółowo24 grudnia- Wigilia Choinka
24 grudnia- Wigilia Nazwa Wigilia pochodzi z języka łacińskiego i oznacza czuwanie, bezsenność, straż, wartę. Dzień Wigilii w Polsce jest tradycyjnie dniem postu. Przygotowuje się i ozdabia choinkę. Do
Bardziej szczegółowoTRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE
TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE Jesteśmy uczniami i nauczycielami Szkoły Podstawowej Nr 279 im. Batalionów Armii Krajowej Gustaw i Harnaś w Warszawie, stolicy Polski. Chcielibyśmy opowiedzieć
Bardziej szczegółowoBOŻE NARODZENIE w Polsce i Anglii
BOŻE NARODZENIE w Polsce i Anglii Gdzie spędzacie czas Świąt Bożego Narodzenia? * Wigilię spędzamy w domu. W okresie świątecznym odwiedzamy nasze rodziny i przyjaciół, żeby spędzić ten czas razem. Spędzamy
Bardziej szczegółowoCentralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie
Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej w Koszalinie Źródło: http://www.cos.strazgraniczna.pl/cos/aktualnosci/13277,spotkanie-oplatkowe-w-cossg.html Wygenerowano: Czwartek, 15 lutego 2018, 07:49
Bardziej szczegółowoZWYCZAJE WIGILIJNE W OBRZĘDACH LUDOWYCH
ZWYCZAJE WIGILIJNE W OBRZĘDACH LUDOWYCH W wierzeniach ludowych noc wigilijna to noc, w czasie której błąkają się duchy, jest to czas dziwów i nadprzyrodzonych mocy, rządzony przez nieodgadniony świat zmarłych.
Bardziej szczegółowoBoże Narodzenie w Rosji tradycje i zwyczaje świąteczne
Boże Narodzenie w Rosji tradycje i zwyczaje świąteczne Boże Narodzenie w Rosji obchodzone jest 7 stycznia zgodnie z kalendarzem juliańskim, według którego żyje Rosyjski Kościół Prawosławny. Obchodzone
Bardziej szczegółowoŚwięta tuż-tuż. Uzupełnij spis treści odpowiednimi naklejkami. Ozdoby choinkowe 4-5. Choinka 2-3. Święty Mikołaj 6-7. Wigilia 8. Potrawy wigilijne 10
Boże Narodzenie to jedno z najważniejszych świąt w roku. To czas szczególny dla ludzi na całym świecie. Każde państwo ma inne tradycje i zwyczaje związane z tym okresem. Poznajmy najważniejsze elementy
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć świetlicowych Przygotowania do świąt Bożego Narodzenia
Literka.pl Scenariusz zajęć świetlicowych Przygotowania do świąt Bożego Narodzenia Data dodania: 2012-05-14 21:47:45 Scenariusz zajęć świetlicowych dla dzieci klas drugich opracowany przez mgr. Renatę
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH
SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH w II kl. przeprowadzonych dnia 14.12.2004 r. PROWADZĄCY: HALINA TOMKIEWICZ CZAS ZAJĘĆ: 90 minut BLOK TEMATYCZNY: W ŚWIĄTECZNYM NASTROJU TEMAT DNIA: Poznajemy zwyczaje świąteczne
Bardziej szczegółowoSLO gan. Nr 81. Ważne tematy: -zwyczaje Bożonarodzeniowe - przeziębienia
SLO gan Nr 81 Ważne tematy: -zwyczaje Bożonarodzeniowe - przeziębienia 1 Boże Narodzenie 2 Symbole i zwyczaje Bożego Narodzenia Dzień wigilijny bogaty jest w zwyczaje i przesądy, które - jak wierzono -
Bardziej szczegółowoMariawita Ekspres Nr 6
Mariawita Ekspres Nr 6 Gazetka uczniowska - grudzień 2013/ styczeń 2014 Okres Bożego Narodzenia Nasze Jasełka styczeń 2014 Strona 1 Rys.Karolina Rutkowska Rys. Sebastian Stelmach Rys. Wiktoria Boruszczak
Bardziej szczegółowoAutor scenariusza: Maria Piotrowska. Blok tematyczny: W świątecznym nastroju. Scenariusz nr 1
Autor scenariusza: Maria Piotrowska Blok tematyczny: W świątecznym nastroju Scenariusz nr 1 I. Tytuł scenariusza zajęć: Góralska wigilia. II. Czas realizacji: 2 jednostki lekcyjne. III. Edukacje (3 wiodące):
Bardziej szczegółowoTradycje, zwyczaje i obrzędy Świąt Bożego Narodzenia w różnych krajach są różne
Tradycje, zwyczaje i obrzędy Świąt Bożego Narodzenia w różnych krajach są różne Boże Narodzenie to niezwykły okres dla wszystkich, bez względu na odległość, czy klimat. Wyjątkowa atmosfera towarzysząca
Bardziej szczegółowoTradycje świąt Bożego Narodzenia
"O święta noc! W tej ciszy Bóg przychodzi Przynosi nam z niebios stron zbawczą wieść. Niesie On moc, co ludzi oswobodzi Więc dajmy Mu z naszych serc należną cześć! OPRACOWAŁA: Patrycja Panek 6a Strona
Bardziej szczegółowoBożonarodzeniowe tradycje i zwyczaje oparte na ludowej tradycji
Bożonarodzeniowe tradycje i zwyczaje oparte na ludowej tradycji Przygotowała i opracowała pani Agata Szykuła Święta Bożego Narodzenia to dla Polaków najważniejsze i jednocześnie najbogatsze w tradycje
Bardziej szczegółowoBOŻE NARODZENIE. piękne kolędy i złożyli miłe życzenia. My również życzyliśmy im wiele dobrych
Rok 2009/2010 Grudzień 2009 Numer 24 BOŻE NARODZENIE Boże Narodzenie to jedno z wielkich świąt chrześcijańskich. Ma stałą datę i obchodzone jest w Polsce 25 grudnia lub 7 stycznia ( w parafiach prawosławnych
Bardziej szczegółowoBoże Narodzenie. 1a. Proszę podpisać obrazek. 1b. Co to jest?
Boże Narodzenie 1a. Proszę podpisać obrazek. kartka świąteczna Święty Mikołaj prezenty choinka bombki łańcuch choinkowy lampki choinkowe gwiazda........ 1b. Co to jest? a) Świąteczne drzewo z igłami:...
Bardziej szczegółowoW rodzinie wszystko się mieści Miłość i przyjaźń zawiera Rodzina wszystko oddaje Jak przyjaźń drzwi otwiera.
W rodzinie wszystko się mieści Miłość i przyjaźń zawiera Rodzina wszystko oddaje Jak przyjaźń drzwi otwiera. ZBIÓR WIERSZY TOM II Szczepan Polachowski Aspiration sp. z o.o. ul. Żwirki i Wigury 17 62-300
Bardziej szczegółowoWydanie Świąteczne. Święta Bożego Narodzenia grudnia
Wydanie Świąteczne Szkoła Podstawowa w Szelkowie Szelków 38 06-220, Stary Szelków Numer 5 11/18 ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER Święta Bożego Narodzenia 25-26 grudnia Święta Bożego Narodzenia, Narodzenie
Bardziej szczegółowoWieś strażnikiem tradycji: wigilia w różnych regionach Polski
.pl https://www..pl Wieś strażnikiem tradycji: wigilia w różnych regionach Polski Autor: Małgorzata Wróblewska-Borek Data: 24 grudnia 2015 Wigilia. Noc Bożego Narodzenia. Czas wyjątkowy i niezwykły, bogaty
Bardziej szczegółowoScenariusz nr 73 zajęć edukacji wczesnoszkolnej
Scenariusz nr 73 zajęć edukacji wczesnoszkolnej 1. Metryczka zajęć edukacyjnych Miejsce realizacji zajęć: sala szkolna Temat zajęć: Święta w moim domu Grupa dydaktyczna: uczniowie klasy I SP Czas przewidziany
Bardziej szczegółowoWarszawa, grudzień 2013 BS/175/2013 ŚWIĘTA BOŻEGO NARODZENIA 2013 KOMERCYJNE CZY TRADYCYJNE?
Warszawa, grudzień 2013 BS/175/2013 ŚWIĘTA BOŻEGO NARODZENIA 2013 KOMERCYJNE CZY TRADYCYJNE? Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2013 roku Fundacja Centrum
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE I W NIEMCZECH
PORÓWNANIE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA W POLSCE I W NIEMCZECH W NIEMCZECH ŚWIĘTA OBEJMUJĄ TRZY DNI, JEDNAK PRZYGOTOWANIA ZACZYNAJĄ SIĘ W PIERWSZĄ NIEDZIELE ADWENTU. W WIĘKSZOŚCI KATOLICKICH DOMÓW WIESZA SIĘ
Bardziej szczegółowoAutor scenariusza: Maria Piotrowska. Blok tematyczny: W świątecznym nastroju. Scenariusz nr 4
Autor scenariusza: Maria Piotrowska Blok tematyczny: W świątecznym nastroju Scenariusz nr 4 I. Tytuł scenariusza zajęć: Quiz wigilijny. II. Czas realizacji: 2 jednostki lekcyjne. III. Edukacje (3 wiodące):
Bardziej szczegółowoTradycje Świąt Bożego Narodzenia
Opracował Jakub Hyla Kl. VIa 1 Choinka Jest wiele teorii na temat genezy zwyczaju dekorowania choinek. Najstarsze informacje o drzewku przyozdabianym na Boże Narodzenie pochodzą z XV-i XVI-wiecznych kazań
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć z edukacji wczesnoszkolnej w klasie III
Scenariusz zajęć z edukacji wczesnoszkolnej w klasie III Blok tematyczny: Rodzinne święta Temat dnia: Z pierwszą gwiazdką Prowadząca: mgr Helena Miękus Cele ogólne: kształtowanie umiejętności wypowiadania
Bardziej szczegółowoMagia Świąt Bożego Narodzenia Projekt edukacyjny dla dzieci z oddziałów przedszkolnych przy Szkole Podstawowej w Rzechcie rok szkolny 2017/2018
Magia Świąt Bożego Narodzenia Projekt edukacyjny dla dzieci z oddziałów przedszkolnych przy Szkole Podstawowej w Rzechcie rok szkolny 2017/2018 Koordynatorki projektu: Małgorzata Kowalczyk, Izabela Pawlińska,
Bardziej szczegółowoKamila Kobylarz. A oto wyróżnione prace i kilka ciekawych opracowań: Wesołych Świąt
Uczniowie klas 4-6 wykonali kartki świąteczne techniką komputerową, a do tego opisywali krótko czym dla nich jest MAGIA ŚWIĄT Nagrodzono 2 prace: Kamili Kobylarz i Zuzanny Madejskiej gratulujemy A oto
Bardziej szczegółowoDLA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
Publiczne Przedszkole w Kotowiecku PROJEKT EDUKACYJNY DLA DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM Opracowanie projektu: Wstęp Święta Bożego Narodzenia są dla wszystkich ludzi a zwłaszcza dla dzieci szczególnym przeżyciem.
Bardziej szczegółowoBoże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu,
Boże Narodzenie 2018 i Nowy 2019 Rok Drodzy w Chrystusie Panu, w życiu Kościoła czas Bożego Narodzenia jest niezwykłym okresem duchowego odnowienia, w nim przejawia się bogactwo tajemnicy obecności Boga
Bardziej szczegółowoWigilia w internacie
Wigilia w internacie Tradycyjnie, jak co roku, w internacie naszej szkoły odbyła się kolacja wigilijna. Jest to zawsze bardzo uroczyste i wzruszające wydarzenie, na które mieszkańcy czekają z utęsknieniem.
Bardziej szczegółowoPoznajemy tradycje i zwyczaje świąt Bożego Narodzenia
Literka.pl Poznajemy tradycje i zwyczaje świąt Bożego Narodzenia Data dodania: 2008-05-15 07:21:30 Większość dzieci kojarzy święta Bożego Narodzenia wyłącznie z prezentami. Realizując mój projekt chciałam,
Bardziej szczegółowo* * * WITAJCIE! Dziś jest niedziela, posłuchajcie. opowieści. do jutra! Anioł Maurycy * * *
WITAJCIE! Niedługo będzie Boże Narodzenie! Każdego dnia będziemy się razem przygotowywać na te Święta. Dziś poczęstujcie się tymi pysznymi cukierkami. WITAJCIE! Dziś jest niedziela, posłuchajcie 2.12 opowieści.
Bardziej szczegółowoGRUDZIEŃ. Bazgroły ze szkoływiadomości 25. ma on 31 dni. Kiedyś. Grudzie ń to 12 miesiąc, prosieniem.
Bazgroły ze szkoływiadomości 25 Szkoła Podstawowa nr 25 im. Jana Pawła II ul.kotarbińskiego 18 41-819, Zabrze Numer 13 11/15 ORGNIZTOR PROJKTU PRTNR GRUDZIŃ "W grudniu rzadko ptak zaśpiewa, w srebrze stoją
Bardziej szczegółowoScenariusz projektu. Temat: Dlaczego jest Święto Bożego Narodzenia? zwyczaje i tradycje świąteczne. Motto ks. Jan Twardowski
Scenariusz projektu Temat: Dlaczego jest Święto Bożego Narodzenia? zwyczaje i tradycje świąteczne. Motto ks. Jan Twardowski Dlatego, żeby się uczyć miłości.. Dlatego, żeby podawać sobie ręce, Dlatego,
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WIGILIJNE TRADYCJE POLAKÓW BS/215/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2002
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-58 - 95, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoTradycje Bożonarodzeniowe
Tradycje Bożonarodzeniowe Rosja W samą wigilię Bożego Narodzenia (24 grudnia, czyli 6 stycznia według kalendarza juliańskiego), zwaną po rosyjsku soczelnikiem, obowiązuje prawosławnych najostrzejszy post
Bardziej szczegółowoWpisany przez Administrator niedziela, 13 stycznia :51 - Poprawiony niedziela, 23 grudnia :49
IV NIEDZIELA ADWENTU 23.12. - 30.12.2018 r. Nasza tęsknota za Zbawicielem się nie kończy, ale towarzyszy w przeżywaniu naszej wiary, aż ujrzymy Pana twarzą w twarz. W czasie tej Eucharystii oddajmy Bogu
Bardziej szczegółowoTRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA 2014
Opracowała: Natalia Olejarnik KL. VIA 1 WIECZÓR WIGILIJNY Wieczór wigilijny w tradycji polskiej jest najbardziej uroczystym i najbardziej wzruszającym wieczorem roku. Punktem kulminacyjnym przeżyć adwentowych
Bardziej szczegółowoKonkurs Przyszli my tu po kolędę Igołomia 2016
Załącznik 2 Święta Bożego Narodzenia - kwestionariusz Konkurs Przyszli my tu po kolędę Igołomia 2016 (Uwaga: wywiad powinien dotyczyć tradycyjnych, dawnych zwyczajów wigilijnych - najlepiej z okresu międzywojnia
Bardziej szczegółowosztuczna choinka narodziny zaspy śnieżyca kozaki kokarda pudełko świeca słodycze czapka kolędy świętować Święta zimno komin Wigilia
anioł sztuczna choinka dzwonki narodziny zaspy śnieżyca kozaki kokarda pudełko świeca słodycze czapka kartka świąteczna kolędnicy filet z ryby kolędy świętować Święta Boże Narodzenie kasztany chłód zimno
Bardziej szczegółowoŚwięta Bożego Narodzenia wiernych prawosławnych i grekokatolików
Święta Bożego Narodzenia wiernych prawosławnych i grekokatolików Tradycyjna kutia, barszcz z uszkami, kapusta z grzybami, ryby, kisiel z pewnością znajdą się 6 stycznia na wieczerzy wigilijnej w większości
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH Opracowała mgr Jadwiga Kozieł Klasa II Czas trwania 90 minut Temat kręgu: Czar Świąt. Temat dnia: Tradycje związane
SCENARIUSZ ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH Opracowała mgr Jadwiga Kozieł Klasa II Czas trwania 90 minut Temat kręgu: Czar Świąt. Temat dnia: Tradycje związane ze Świętami Bożego Narodzenia. Zagadnienia programowe:
Bardziej szczegółowoSTAROPOLSKA TRADYCJA czyli. Święta pełne magii
STAROPOLSKA TRADYCJA czyli Święta pełne magii WARSZTATY TWORZENIA ŚWIĄTECZNYCH OZDÓB Świąteczny Zakątek propozycja nr 1 Tworzenie świątecznych stroików to tradycja sięgająca kilkuset lat wstecz. Aby podkreślić
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ WIGILIA W 2003 ROKU - TRADYCJE RODZINNE I PLANY BS/195/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 2003
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółoworubinstein restauracja OFERTA
rubinstein restauracja OFERTA wigilijna Zapraszamy Państwa do zorganizowania uroczystego spotkania wigilijnego w Restauracji Rubinstein. Degustacja potraw, ze specjalnie przygotowanego na tę okazję menu,
Bardziej szczegółowoCENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoWigilia jest w naszym kraju świętem szczególnym, obchodzonym powszechnie.
CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET: http://www.cbos.pl
Bardziej szczegółowoW blasku wigilijnych świec... Jasełka w ZSO w Mogielnicy
W blasku wigilijnych świec... Jasełka w ZSO w Mogielnicy Anieli się w niebie cieszą, Pasterze do szopki śpieszą. Hej nam, hej! Pastorałka Wigilia dla większości z nas to najpiękniejszy i najbardziej wzruszający
Bardziej szczegółowoOzdabiamy choinkę. Moje rodzinne święta Bożego Narodzenia. Cześć!
nr 24 nr 24 Dodatek Zwiastuna Ewangelickiego dla dzieci 25.12.2018 Dziateczki, dziateczki, pospieszcie się wraz do żłóbka w stajence w godowy ten czas! ŚE 49,1 Moje rodzinne święta Bożego Narodzenia Porozmawiajmy...
Bardziej szczegółowoTradycje bożonarodzeniowe, wierzenia, zwyczaje, przesądy
https://www. Tradycje bożonarodzeniowe, wierzenia, zwyczaje, przesądy Autor: Tadeusz Śmigielski Data: 19 grudnia 2017 W trakcie trwania tych kilku pięknych dni nie ma miejsca na przypadek. Wszystko, od
Bardziej szczegółowoWarszawa, 17 grudnia 2007 r.
Gwiazdka w domach internautów Warszawa, 17 grudnia 2007 r. O badaniu Celem badania było przedstawienie zwyczajów bożonarodzeniowych obchodzonych w domach internautów. Badani internauci odpowiedzieli na
Bardziej szczegółowoWIGILIJNE TRADYCJE SCENARIUSZ PRZEDSTAWIENIA BOŻONARODZENIOWEGO
WIGILIJNE TRADYCJE SCENARIUSZ PRZEDSTAWIENIA BOŻONARODZENIOWEGO Przygotowanie sceny: Scena podzielona na cztery części. W jednej stolik, przy którym gospodyni domowa przygotowuje posiłki, w drugiej gospodarz
Bardziej szczegółowoWarszawa, grudzień 2009 BS/169/2009
Warszawa, grudzień 2009 BS/169/2009 WIGILIA 2009 Zbliżają się święta Bożego Narodzenia, które w Polsce bardzo silnie kojarzone są z atmosferą dzieciństwa i tradycją. Panuje przekonanie, że prawdziwe święta
Bardziej szczegółowoNr 2. Z okazji świąt Bożego Narodzenia życzymy Wam:
Nr 2. Z okazji świąt Bożego Narodzenia życzymy Wam: zdrowia miłości szczęścia spokoju ducha uśmiechu poczucia humoru cierpliwości dalekich podróży życia bez kłótni radości sukcesów w Nowym Roku wielu,
Bardziej szczegółowoWszystkie one nawiązywały do gwiazdy, którą dostrzegł cały świat nad Betlejem, gdy narodził się Jezus. Wypiekano także rożnego rodzaju ciastka na choi
Dawniej, gdy klimat nie był tak rozregulowany przez emisję dwutlenku i inne czynniki, zima przychodziła prawie zawsze w swoim czasie. W miarę zbliżania się świąt, coraz intensywniej wpatrywaliśmy się w
Bardziej szczegółowo*. Czym jest Adwent? a) okresem smutku i pokuty, który poprzedza Boże Narodzenie. b) radosnym czasem oczekiwania na przyjście Pana Jezusa
*. Czym jest Adwent? a) okresem smutku i pokuty, który poprzedza Boże Narodzenie b) radosnym czasem oczekiwania na przyjście Pana Jezusa c) czasem po którym następuje kolejny rok kalendarzowy *. Kto zwiastował
Bardziej szczegółowoJezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici
Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi
Bardziej szczegółowoGRUDZIEŃ MIESIĘCZNIK DLA RODZICÓW DZIECI Z PRZEDSZKOLA NR 24 W CHORZOWIE
NR 72 (106) 2015 GRUDZIEŃ MIESIĘCZNIK DLA RODZICÓW DZIECI Z PRZEDSZKOLA NR 24 W CHORZOWIE Niech czas Świąt Bożego Narodzenia będzie pełen atmosfery radości, wytchnienia i zatrzymania od codziennego pędu.
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ ZAJĘĆ PROWADZONYCH METODĄ OŚRODKÓW PRACY. KLASA III DLA DZIECI Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU UMIARKOWANYM I ZNACZNYM.
SCENARIUSZ ZAJĘĆ PROWADZONYCH METODĄ OŚRODKÓW PRACY. KLASA III DLA DZIECI Z UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU UMIARKOWANYM I ZNACZNYM. Temat ośrodka okresowego: Tradycje Świąt Bożego Narodzenia. Temat
Bardziej szczegółowoV FESTIWAL KOLĘD I PASTORAŁEK KOLĘDOWE SERCE MAZOWSZA 2013
V FESTIWAL KOLĘD I PASTORAŁEK KOLĘDOWE SERCE MAZOWSZA 2013 Przykładowe utwory obowiązkowe (kolęda lub pastorałka powstała w latach 1424-1945): 1. Ach, ubogi żłobie. 2. Ach, witajże, pożądana. 3. Ach, zła
Bardziej szczegółowoTradycje Bożego Narodzenia
Tradycje Bożego Narodzenia PROJEKT EDUKACYJNY Grupa 5latki Ratownicy Miejskie Przedszkole Nr 1 Bajka w Szczytnie Termin realizacji: 01.12.2016 r.- 31.12. 2016r. Opracowały i przeprowadziły: Ewa Domurad,
Bardziej szczegółowoNarrator: (w ręku zapalona świeca)
Scenariusz Boże Narodzenie w poezji Opracowała : mgr Danuta Koprowska Narrator: (w ręku zapalona świeca) Nazwa Adwent pochodzi od łacińskiego słowa adventus i oznacza przyjście, przybycie. Adwent rozpoczyna
Bardziej szczegółowoChoinka... najczęściej zielony, pachnący świerk, czasem kłująca jodła...
Choinka... najczęściej zielony, pachnący świerk, czasem kłująca jodła... Jest nieomylnym znakiem nadchodzących świąt Bożego Narodzenia, uczestniczką Wigilii, świadkiem najpiękniejszych życzeń, strażniczką
Bardziej szczegółowoSzkoła Promocji Zdrowia
SLO-GAN Nr 65 Spis treści Szkoła Promocji Zdrowia 3 Boże Narodzenie w Polsce...4 Boże Narodzenie na świecie 5 Nowy Rok.6 Rozrywka.7 Redakcja pod opieką mgr Bożeny Dobczyńskiej: K.K, K.K, K.M, J.D, M.A
Bardziej szczegółowoMiesięcznik Przedszkola Nr 2 Grudzień 2017 r. Głos Puchatka, czyli o czym szumi Stumilowy las..?
Miesięcznik Przedszkola Nr 2 Grudzień 2017 r. Głos Puchatka, czyli o czym szumi Stumilowy las..? Pruszków 2017 Ludwik Jerzy Kern Kiedy choinka, leśna dama, Włoży już swoje stroje, A w kuchni ciasto piecze
Bardziej szczegółowoGimnazjalne Czytadełko
Miesięcznik Gimnazjum nr 3 im. Ignacego Krasickiego w Skierniewicach Gimnazjalne Czytadełko grudzień 2015 rys. Hania Tradycje i obrzędy świąteczne Wolne miejsce przy stole - miejsce to przeznaczone bywa
Bardziej szczegółowo,,Nasz udział w Forum Gazetek Szkolnych
Nr 2 /2016/2017 Redakcja Pinezki: uczniowie kl. 4-6: Natalia,Bogna, Iza, Emilka, dwie Magdy, Jaśmina, Oliwka, Jagoda, Kamila, Marysia, Zosia, Antosia i Filip. Oraz uczniowie doraźnie publikujący swoje
Bardziej szczegółowoO Wielkanocy. Symbolika Wielkanocy
O Wielkanocy Wielkanoc zwana również Paschą, jest najstarszym i najważniejszym świętem chrześcijańskim upamiętającym śmierć krzyżową i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący
Bardziej szczegółowoCHOINKA. Zwyczaje bożonarodzeniowe i świąteczne przygotowania
Czas przedświąteczny jest szczególny dla wszystkich ludzi. Od wieków odbywa się wtedy wielkie sprzątanie w domach, przygotowywanie potraw i prezentów, choć dziś w tej mierze liczymy bardziej na sklepy
Bardziej szczegółowoŚwięta Bożego Narodzenia
Święta Bożego Narodzenia Pierwsze wzmianki dotyczące tego dnia pochodzą z 365 roku. Chrześcijanie nie znający dokładnie dnia narodzin Zbawiciela, ustalili datę na 25 grudnia, jako przeciwwagę dla obchodzonego
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ WIGILIJNEGO SPOTKANIA RODZICÓW I UCZNIÓW
AUTOR: mgr RENATA MIROSŁAWSKA NAUCZYCIEL KSZTAŁCENIA ZINTEGROWANEGO W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ W WĄSOSZU SCENARIUSZ WIGILIJNEGO SPOTKANIA RODZICÓW I UCZNIÓW CELE SPOTKANIA: przeżywanie w gronie najbliższych
Bardziej szczegółowoŚwięta na wsi. Jak dawniej bywało?
.pl https://www..pl Święta na wsi. Jak dawniej bywało? Autor: Małgorzata Chojnicka Data: 24 grudnia 2017 Święta na wsi były przede wszystkim skromne. Dawniej Boże Narodzenie wyglądało zupełnie inaczej.
Bardziej szczegółowoCBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ POLSKA WIGILIA A.D BS/178/178/98 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, GRUDZIEŃ 98
CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:
Bardziej szczegółowoTRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA PROJEKT EDUKACYJNY PRZEPROWADZONY W GRUPIE 6-LATKÓW FASOLKI
TRADYCJE ŚWIĄT BOŻEGO NARODZENIA PROJEKT EDUKACYJNY PRZEPROWADZONY W GRUPIE 6-LATKÓW FASOLKI Święta Bożego Narodzenia są dla nas wszystkich, zwłaszcza dla dzieci szczególnym przeżyciem. Najbardziej ekscytujący
Bardziej szczegółowoTradycyjne potrawy świąteczne w różnych częściach Polski
https://www. Tradycyjne potrawy świąteczne w różnych częściach Polski Autor: mgr Tomasz Wandas Data: 23 grudnia 2017 Polska wieś kryje w sobie wiele piękna. Niewątpliwie, aby je zgłębić, opisać, nie starczyłoby
Bardziej szczegółowoJezus Chrystus. Niech będzie. pochwalony. SP Klasa VI, temat 60
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus Serwus Witam Dobry wieczór Dzień dobry Szczęść Boże Chrystus zmartwychwstał Króluj nam, Chryste Grupa 1 Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus Zapoznajcie się z tekstem
Bardziej szczegółowoANIELSKIE WIEŚCI. W numerze:
Grudzień 2014 Wydanie specjalne W numerze: - Czym jest Anielisko? - Wycieczka do SE-MA- FORa - Skąd się wzięła choinka? - Skąd wędrowali Trzej Królowie? - Tradycje świąteczne - Wywiad z Łukaszem Biskupem
Bardziej szczegółowoPROPOZYCJE AKTYWNOŚCI W ZAKRESIE PERCEPCJI SŁUCHOWEJ
Klasa III / Scenariusz nr 16 PROPOZYCJE AKTYWNOŚCI W ZAKRESIE PERCEPCJI SŁUCHOWEJ Temat ośrodka tygodniowego: Święta Bożego Narodzenia. Temat ośrodka dziennego: Jeden dzień w roku. Kształtowane umiejętności
Bardziej szczegółowoDLA DZIECI Z ODDZIAŁÓW PRZEDSZKOLNYCH
Szkoła Podstawowa w Rzechcie im. Bohaterów Walk Nad Wartą Września 1939r" PROJEKT EDUKACYJNY DLA DZIECI Z ODDZIAŁÓW PRZEDSZKOLNYCH Opracowanie projektu: - Izabela Pawlińska - Małgorzata Kowalczyk - Jolanta
Bardziej szczegółowoKonspekt zajęć zintegrowanych w klasie II. j. polski matematyka środowisko technika muzyka A,P.E,O
Konspekt zajęć zintegrowanych w klasie II Prowadząca: mgr Marzena Łukasiewicz Ośrodek tematyczny: BOŻE NARODZENIE TUŻ TUŻ Temat dnia: WIGILIJNY WIECZÓR Rozmowa o tradycjach wigilijnych na podstawie wiersza
Bardziej szczegółowoINFORMACJE. Stanisław Kusior. Burmistrz Żabna. Barszcz czerwony, żurek wiejski, święconka i Śmigus Dyngus czyli idą święta
INFORMACJE Wielkanoc '2006 W ten czas pokory i nadziei Mieszkańcom naszej gminy życzymy Licznych chwil radości i spokoju Wolnych od trosk, niepokojów. Niech czas ten rodzinnie spędzany Radością i miłością
Bardziej szczegółowoAle jaja! Czyli pisanki, kraszanki, drapanki...
https://www. Ale jaja! Czyli pisanki, kraszanki, drapanki... Autor: Daniel Biernat Data: 1 kwietnia 2018 Pisanki wielkanocne to nieodłączny atrybut Świąt Wielkiej Nocy. Jajko jest symbolem początku nowego
Bardziej szczegółowoTradycje i zwyczaje bożonarodzeniowe:
Gazetka Samorządu Wychowanków Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Wałbrzychu Obchodzenie Świąt Bożego Narodzenia 25 grudnia Boże Narodzenie, Narodzenie Pańskie w tradycji chrześcijańskiej święto upamiętniające
Bardziej szczegółowoTradycje Świąt Bożego Narodzenia. w wybranych krajach Unii Europejskiej
Tradycje Świąt Bożego Narodzenia w wybranych krajach Unii Europejskiej Belgia Potrawy: Wigilia zazwyczaj nie jest postna, pojawiają się zarówno ostrygi, homary, jak i indyk oraz baba z kremem mokka. Głównym
Bardziej szczegółowopójdziemy do kina Gimnazjum kl. I, Temat 57
pójdziemy do kina pragnę sprawić Ci radość kupię kwiaty chcę być z Tobą ofiaruję prezent dobrze jest być razem przygotuję dobre jedzenie przyjaźń z Tobą jest dla mnie ważna Grupa 1 Przeczytaj poniższy
Bardziej szczegółowoŚwięty Mikołaj. Elżbieta Chmura DLA NAJMŁODSZYCH. Strona 61
Strona 61 Święty Mikołaj Elżbieta Chmura Kim był Święty Mikołaj? Czy zastanawialiście się, kim był Święty Mikołaj? Czy też chodził tak ubrany? Gdzie mieszkał? Dlaczego został Świętym? Co to był za człowiek?
Bardziej szczegółowoŚwięta Bożego Narodzenia polskie tradycje i zwyczaje
Święta Bożego Narodzenia polskie tradycje i zwyczaje Opłatek, sianko pod obrusem, ustrojona choinka, pierwsza gwiazdka, karp i kutia to atrybuty Świąt Bożego Narodzenia. Rokrocznie 24 i 25 grudnia chrześcijanie
Bardziej szczegółowoW październiku rozpoczęliśmy przygodę z programem edukacyjnym Etnolog zaloguj się na ludowo! Pierwszym etapem przygotowującym nas do pracy w
W październiku rozpoczęliśmy przygodę z programem edukacyjnym Etnolog zaloguj się na ludowo! Pierwszym etapem przygotowującym nas do pracy w projekcie była wycieczka do Muzeum w Raciborzu gdzie uczniowie
Bardziej szczegółowoA jak odebrali nas, aktorów, widzowie? Oto sprawozdanie jednego z nich uczennicy klasy VI:
Jasełka W dniu 21 grudnia o godzinie 10:45 na sali gimnastycznej naszej szkoły odbyło się uroczyste przedstawienie z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia. Jasełka z Małym Księciem przygotowane
Bardziej szczegółowo