Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Miasto Złotów na

Transkrypt

1 Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie dla Gminy Miasto Złotów na lata i z działalności Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie za rok 2015 Złotów, marzec

2 Realizacja Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy ma na celu stworzenie wsparcia i profesjonalnej pomocy, zmierzającej do zwiększenia dostępności i skuteczności zorganizowanych form pomocy dla osób uwikłanych w przemoc, a co za tym idzie zmniejszenie skali zjawiska przemocy oraz stworzenia jednolitego profesjonalnego systemu interwencji i wsparcia dla osób zagrożonych, bądź uwikłanych w przemoc w rodzinie. Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na terenie Gminy Miasta Złotów na lata został przyjęty do realizacji uchwałą nr XXXVIII w dniu 30 września 2014 roku. Od wielu lat na terenie Złotowa podejmowane są działania mające na celu pomoc rodzinom dotkniętym przemocą domową. Powyższy Program stanowi interdyscyplinarną strategię działań na rzecz zapobiegania i zwalczania przemocy domowej przez wszystkie instytucje i organizacje zobligowane do podejmowania działań w tym zakresie, działające na poziomie gminnym. Głównym celem Programu jest przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w Gminie Miasto Złotów, zapewnienie ochrony jej ofiarom oraz skuteczne oddziaływanie na jej sprawców. Cel główny Programu realizowany jest w oparciu o cele szczegółowe: 1) wsparcie osób i rodzin dotkniętych przemocą domową, 2) podniesienie świadomości społecznej na temat zjawiska przemocy w rodzinie i możliwości uzyskania pomocy, 3) zacieśnienie współpracy pomiędzy podmiotami działającymi na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie, 4) zwiększenie działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie, 5) zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie i zwiększenie dostępności pomocy, 6) doskonalenie kadr pracujących ze sprawcami i ofiarami przemocy w rodzinie. Zważywszy, że Program ten został przyjęty Uchwałą Rady Miasta na lata jego główne działania i zamierzenia będą realizowane w latach następnych. Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie i Ochrony Ofiar na terenie miasta jest realizowany przez Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy, którego obsługę organizacyjno techniczną zapewnia. 2

3 Podstawą prawną działania Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie jest: 1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r. Nr 180, poz z późn. zm.); 2. Ustawa z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz z późn. zm.); 3. Uchwała Nr V/45/11 Rady Miejskiej z dnia 29 marca 2011 roku w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania, 4. Uchwała Nr VII/63/11 z dnia 28 czerwca 2011 roku zmieniającą uchwałę Nr V/45/11 w sprawie określenia trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków zespołu interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania, 5. Zarządzenie Nr 107/11 Burmistrza Miasta Złotów z dnia 25 sierpnia 2011 roku w sprawie powołania zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Do ustawowo określonych zadań Zespołu należy: 1) diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie, 2) podejmowanie działań w środowisku zagrożonym, przemocą w rodzinie, w celu przeciwdziałania temu zjawisku, 3) inicjowanie interwencji w środowisku dotkniętym przemocą w rodzinie, 4) rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym, 5) inicjowanie działań w stosunku do osób stosujących przemoc w rodzinie. Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego działają w oparciu o porozumienia zawarte między burmistrzem miasta Złotowa a podmiotami, których przedstawiciele wchodzą w skład Zespołu. Aktualny skład Zespołu Interdyscyplinarnego: Nazwisko i imię Instytucja Stanowisko służbowe Jolanta Witkowska Przewodniczący ZI Społecznej Starszy specjalista pracy socjalnej Bożena Spychała sekretarz ZI Społecznej Inspektor Dziamska Agnieszka Sąd Rejonowy Kurator 3

4 Gapińska Olimpia Fruzińska Julia Grzybek Anita Kowalska Katarzyna Manikowska Karina Olencka Hanna Piechocka Grażyna Piętka Mirosława Alicja Andrzejewska Pyszka Ewa Czarnotta Barbara Moczarska Grażyna Pałuczak Iwona Anna Suchodół Komenda Powiatowa Policji Sąd Rejonowy Szkoła Podstawowa Nr 1 w Złotowie Szpital Powiatowy Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Zespół Szkół Samorządowych Nr 1 w Złotowie Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Policjant Kurator zawodowy Pedagog Specjalista pracy socjalnej Pielęgniarka epidemiologiczna Psycholog, członek komisji Pedagog Specjalista pracy socjalnej Prezes Specjalista pracy socjalnej Pracownik socjalny Pracownik socjalny Specjalista pracy socjalnej Psycholog W roku 2015 roku w ramach swej działalności Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie realizował działania zawarte w gminnym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochronie ofiar przemocy gminy miasto Złotów w zakresie: koordynacji współpracy lokalnych podmiotów na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej w ramach 4 posiedzeń Zespołu, na których omawiano współpracę instytucji, ustalano zasady współdziałania, dokonywano niezbędnych korekt i uzgodnień mających na celu poprawę koordynacji współpracy. W ramach spotkań Zespołu omawiano także przypadki rodzin dotkniętych przemocą domową. organizacji szkoleń i spotkań informacyjno - edukacyjnych w 2015 Zespół 4

5 zorganizował i przeprowadził: - 1 spotkanie o charakterze informacyjno - edukacyjnym dla członków Zespołu dotyczące działań Policji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w spotkaniu udział wzięli przedstawiciele Komendy Powiatowej Policji szkolenie dla wszystkich członków Zespołu pt. Procedura Niebieskiej Karty w praktyce, Ponadto 2 członków Zespołu wzięło udział w szkoleniu dla kadr instytucji pomocy społecznej w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie organizowanym w Białobrzegach koło Warszawy. rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i możliwościach udzielenia pomocy w środowisku lokalnym działanie to było realizowanie poprzez: dystrybucję ulotek, plakatów skierowanych do ofiar przemocy w rodzinie, umieszczenie plakatów na tablicy informacyjnej w MOPS i innych instytucjach, a także stronę internetową prowadzoną przez Społecznej w Złotowie (informacje umieszczone i aktualizowane w zakładce Zespół Interdyscyplinarny ),umieszczenie na ścianie budynku MOPS tablicy informacyjnej dot. Zespołu Interdyscyplinarnego. udzielanie informacji i wyjaśnień głównie ofiarom przemocy domowej o możliwościach uzyskania wsparcia na terenie Złotowa (w ramach indywidualnych kontaktów z zainteresowanymi), informacji w zakresie przepisów prawnych oraz stosowania procedury związanej z przemocą w rodzinie, przekazywanie informacji sprawcom przemocy o prawnych konsekwencjach stosowania przemocy w rodzinie, diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie na terenie Złotowa Zespół Interdyscyplinarny gromadził i analizował dane dotyczące zjawiska przemocy w rodzinie na terenie Złotowa, zapewnienie osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc noclegowych w ośrodkach wsparcia Zespół zapewnia schronienie w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Pile, w 2015 roku z tej formy pomocy skorzystała 1 osoba z dzieckiem, ochrona ofiar przemocy przed dalszym krzywdzeniem-zadanie to jest realizowane przede wszystkim poprzez zapewnienie osobom doznającym przemocy bezpieczeństwa poprzez szybką i skuteczną interwencję służb do tego uprawnionych oraz podjęcie czynności, które zabezpieczają ofiarę przemocy przed dalszym jej 5

6 krzywdzeniem,np. odseperowanie osoby krzywdzonej od sprawcy przemocy, uniemożliwienie sprawcy korzystania z wspólnie zajmowanego mieszkania, wprowadzenie zakazu kontaktowania się i zbliżania do osoby krzywdzonej, prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie osoby dotknięte problemem przemocy w rodzinie mogą skorzystać z poradnictwa specjalistycznego tj. prawnego i psychologicznego prowadzonego przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Natomiast Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w ramach swoich zadań prowadzi m.in. Punkt Konsultacyjny dla osób uzależnionych, współuzależnionych i ofiar przemocy. W października 2015 roku został uruchomiony Punkt Interwecji Kryzysowej, którego organizacją zajęła się Gmina Miasto Złotów oraz Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W Punkcie tym dyżury pełnią psycholog, prawnik oraz terapeuta do spraw uzależnień. Specjalistyczna pomoc skierowana jest do mieszkańców miasta Złotowa, będących w sytuacji kryzysowej, w Punkcie Interwencji kryzysowej można skorzystać także z mediacji rodzinnych. podejmowanie interwencji wobec rodzin dotkniętych przemocą - działania te realizowano w oparciu o procedurę Niebieskie Karty, którą określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 roku w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów Formularzy Niebieska Karta. Procedura obejmuje ogół czynności podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy społecznej, gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, policji, oświaty i ochrony zdrowia, w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy. W ubiegłym roku do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 43 formularzy Niebieska Karta cz. A. Procedura ta została wszczęta przez Komendę Powiatową Policji w 38 zgłoszeniach i 5 zgłoszeń dokonanych przez pracowników socjalnych Miejskiego Ośrodka Pomocy. Procedurą Niebieskie Karty objęto łącznie 35 rodzin liczących ogółem 119 osób, w tym 43 kobiet, 40 mężczyzn i 36 dzieci. Liczba ogólna osób dotkniętych przemocą 61, w tym 32 dzieci. Ponadto w 2015 roku członkowie Zespołu prowadzili 21 spraw związanych z procedurą Niebieskiej Karty z lat ubiegłych. 6

7 W 8 rodzinach dochodziło do kolejnych interwencji domowych. W zakresie niezbędnym do udokumentowania nowego zdarzenia funkcjonariusze KPP ponownie wypełnili formularz Niebieska Karta cz. A. Tabela 1. Dane dotyczące przemocy w rodzinie w zestawieniu za 2015 rok na podstawie Niebieskich Kart, które wpłynęły do Zespołu: Sprawcy Przemocy: 2015 rok Kobiety 2 Mężczyźni 32 Nieletni 1 Liczba ofiar przemocy domowej w tym: dzieci Źródło: dane własne Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie Tabela 2. Rodzaje stosowanej przemocy w liczbach wg NK cz. A. Rok Przemoc fizyczna Przemoc fizyczna z uszkodzeniem ciała Przemoc psychiczna Inny rodzaj zachowań Źródło: dane własne Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie Na podstawie analizy posiadanej dokumentacji wynika, iż sprawcy przemocy to głównie mężczyźni, stosujący przemoc fizyczną i psychiczną po spożyciu alkoholu. W dalszym ciągu widoczny wysoki odsetek przemocy psychicznej. W przypadku sprawcy przemocy jako osoby nieletniej sprawa została przekazana do Sądu Rejonowego Wydział Rodzinny i Nieletnich. Spośród nadesłanych do Zespołu formularzy Niebieska Karta cz. A - 2 rodziny nie nawiązały kontaktu z członkami Zespołu Interdyscyplinarnego. W stosunku do sprawców przemocy domowej zostały podjęte następujące działania: - w 1 przypadku podjęto działania dot. odizolowania sprawcy od rodziny 7

8 - 4 osoby ( sprawcy przemocy ) objęte zostały dozorem kuratora - 2 osoby zostały pozbawione wolności - w 4 przypadkach wszczęto dochodzenie prowadzone przez Komendę Powiatową Policji w Złotowie - 1 osoba skierowana do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Działania na rzecz ofiar przemocy i ich rodzin: Sytuacja rodzinna ofiar przemocy domowej jest systematycznie monitorowana przez pracowników socjalnych MOPS oraz dzielnicowych KPP. W roku rodzin dotkniętych przemocą domową zostało objętych pomocą społeczną MOPS w tym: pomocą finansową 10, pomocą w formie usług opiekuńczych 1, bezpłatnymi posiłkami 3, schronienie w Specjalistycznym Ośrodku Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Pile 1 rodzina ( matka z dzieckiem ), 1 rodzina korzysta ze wsparcia asystenta rodziny. Ponadto pracownicy socjalni MOPS udzielają osobom i rodzinom wsparcia w formie szeroko rozumianej pracy socjalnej. W 2015 roku pomocą Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie objęto łącznie 116 osób, w tym 49 kobiet, 35 mężczyzn i 32 dzieci. Placówki oświatowe jak szkoły podstawowe prowadzą działania dydaktyczno - profilaktyczne z zakresu zapobiegania agresji słownej i fizycznej w kontaktach z opiekunami i rówieśnikami. Dzieci mają możliwość korzystania z pomocy Poradni Psychologiczno Pedagogicznej. W celu rozwiązania problemu przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach Zespół powołał 54 grup roboczych. W każdej grupie roboczej działał dzielnicowy i pracownik socjalny, który był zarazem koordynatorem grupy roboczej. Ponadto skład grupy roboczej ustalano adekwatnie do sytuacji rodzinnej. W przypadku: rodzin z dziećmi powoływano pedagogów szkolnych lub psychologa, rodzin objętych nadzorem kuratora powoływano kuratora zawodowego lub społecznego, w rodzinach z problemem alkoholowym powoływano członków Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 8

9 W 2 sprawach, które wpłynęły do Zespołu w 2015 roku zakończono procedurę Niebieskiej Karty. Na funkcjonowanie Zespołu Interdyscyplinarnego przeznaczono z budżetu kwotę 3.013,30 zł w tym: szkolenia 1400,00 zł, delegacje służbowe 364,02 zł, zakup materiałów biurowych na łączną kwotę 599,79 zł, korespondencja usługi doręczyciela 365,50 zł zakup tablicy informacyjnej i usługi pocztowe 283,99 zł). Wnioski końcowe Systematyczna ewaluacja Gminnego Programu stanowi podstawę do jego doskonalenia, a co za tym idzie wprowadzenia ewentualnych korekt, nowych rozwiązań wynikających z dynamiki zmieniających się uwarunkowań społecznych oraz doświadczeń podmiotów realizujących Program. Problemy rodzin dotkniętych przemocą domową mogą być skutecznie rozwiązywane jedynie przy efektywnej współpracy różnych osób i instytucji. Zasadnym jest wzmocnienie działań skierowanych do sprawców przemocy, w tym w zakresie programów korekcyjnoedukacyjnych, oraz działania o charakterze motywacyjnym. Z uwagi na interdyscyplinarność problemu przemocy w rodzinie istotnym czynnikiem zwiększającym skuteczność rozwiązywania problemów związanych z wystąpieniem przemocy domowej jest doskonalenie kadr, a przede wszystkim współdziałanie lokalnych instytucji, poprzez przekazywanie istotnych informacji w obszarze prowadzonych postępowań przez policję i prokuraturę. Mając na uwadze rozmiar problemu przemocy w rodzinie zasadnym jest umożliwienie rodzinom z dziećmi zagrożonych problemem przemocy domowej wzięcia udziału w warsztatach wzmacniających ich kompetencje rodzicielskie i umiejętności wychowawcze. Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie Jolanta Witkowska 9