Powierzchnia soczewek kontaktowych a bezpieczeństwo i komfort użytkowania
|
|
- Aniela Piątkowska
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Powierzchnia soczewek kontaktowych a bezpieczeństwo i komfort użytkowania The surface of contact lenses and the safety and comfort of use Paulina Figura Mgr, optometrysta Master of Science in Clinical Optometry Professional Services Consultant Alcon Najważniejsze Technologia powierzchni soczewek kontaktowych ma wpływ na komfort i bezpieczeństwo ich użytkowania. Highlights Technology of lens surface influence comfort and safety use. Streszczenie Soczewki kontaktowe są coraz popularniejszą metodą korekcji i coraz więcej specjalistów sięga po takie rozwiązanie dla swoich pacjentów. Mimo postępu technologicznego cały czas mamy jednak do czynienia z porzuceniami soczewek kontaktowych. Przyczyna, która jest wskazywana jako najważniejsza, to dyskomfort. Badania jednoznacznie pokazują, że komfort użytkowania soczewek jest związany z ich powierzchnią powierzchnie zmodyfikowane, o dużym współczynniku lubrykacji dają dużo lepsze efekty. Co więcej, sama powierzchnia soczewek jest odpowiedzialna za gromadzenie się osadów, a to ma już bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo. Słowa kluczowe: soczewki kontaktowe, komfort, powierzchnia modyfikowana w plazmie, lubrykacja Abstract Contact lenses are becoming more popular method of correction and more specialists choose this solution for their patients. However, despite advances in technology we still have to deal with dropouts. The most popular reasons for its discomfort. Technology of lens surface is really important lubrication and wettability cooperate with comfort. Key words: contact lenses, comfort, plasma modified contact lens surface, lubrication 148
2 Wstęp W ostatnich 35 latach liczba użytkowników soczewek kontaktowych na świecie wzrosła z 10 do 140 milionów, przy czym najczęściej wybierane są miękkie soczewki kontaktowe (ponad 90%) [1]. W ostatnich 20 latach poczyniono ogromne postępy w dziedzinie kontaktologii. Problemy, z którymi borykano się jeszcze kilkanaście lat temu, a które spowodowane były głównie małą tlenoprzepuszczalnością materiałów, w obecnych czasach są już rzadkością. Obecnie soczewki z materiałów silikonowo-hydrożelowych (SIHy) wydają się oczywistym pierwszym wyborem specjalisty zajmującego się kontaktologią. Pojawienie się materiałów silikonowo-hydrożelowych o wysokiej przepuszczalności tlenu spowodowało jednak przeniesienie części zainteresowania i obserwacji klinicznych na inny ważny aspekt dyskomfort, który jest jedną z głównych przyczyn rezygnacji z noszenia soczewek kontaktowych przez użytkowników [2]. Pomimo tej pozornie optymistycznej sytuacji wielu użytkowników soczewek nadal nie jest z nich zadowolonych. Około 35% osób rezygnuje z ich używania, za co w większości przypadków odpowiadają mały komfort oraz suchość, szczególnie pod koniec dnia [3]. Oznacza to, że analizując soczewki pod kątem bezpieczeństwa i komfortu użytkowania, musimy wziąć pod uwagę znacznie więcej parametrów. Co ma wpływ na bezpieczeństwo użytkowania soczewek kontaktowych? Bezpieczeństwo użytkowania soczewek kontaktowych jest najważniejszym aspektem dla specjalisty. Ważne jest dla nas to, by użytkownik mógł w bezpieczny sposób korzystać z tej metody korekcji przez wiele lat. Do tej pory najważniejszym parametrem charakteryzującym soczewki kontaktowe, a wpływającym na owo bezpieczeństwo była tlenoprzepuszczalność materiału. W erze soczewek hydrożelowych powikłania spowodowane niedotlenieniem były koszmarem każdego specjalisty. Wydawałoby się, że pojawienie się soczewek silikonowo-hydrożelowych rozwiąże wszystkie problemy i rzeczywiście, liczba patologii wynikająca z niewystarczającej przepuszczalności tlenu znacznie zmalała. Nie uwolniliśmy się jednak całkowicie od problemów. Co jeszcze ma wpływ na bezpieczeństwo? Prawidłowe dopasowanie soczewek do indywidualnych potrzeb pacjenta wydawałoby się, że to truizm, lecz mówiąc o dopasowaniu, musimy jednak pamiętać nie tylko o odpowiednim ułożeniu soczewki na oku, ale również o dobraniu odpowiedniego materiału, konstrukcji oraz systemu pielęgnacji. Zwrócić należy również uwagę na konstrukcję soczewek kontaktowych także w aspekcie tlenoprzepuszczalności, a dokładnie w aspekcie mapy tlenoprzepuszczalności. Nowością dla większości specjalistów są zagadnienia dotyczące powierzchni soczewek kontaktowych jest to temat dość nowy, ponieważ pojawił się razem z soczewkami SIHy. Powierzchnia ma wpływ zarazem na komfort użytkowania i bezpieczeństwo. Dlaczego komfort jest ważny? Dyskomfort i objawy suchości oczu są wciąż najczęściej zgłaszanymi przyczynami porzuceń soczewek kontaktowych. Szacuje się, że stanowią one ok. 50% wszystkich takich przypadków [4-5]. Większość soczewek kontaktowych jest w pełni uwodniona i komfortowa w momencie aplikacji. Wiemy jednak, że u wielu użytkowników w ciągu dnia komfort noszenia spada bądź nasila się wrażenie suchości oka [6]. Dyskomfort związany z używaniem soczewek kontaktowych jest istotnym problemem dla pacjentów, kontaktologów i całej branży zajmującej się tą dziedziną. To ważne zagadnienie zarówno z klinicznego, jak i ekonomicznego punktu widzenia. Do tej pory zarówno specjaliści, jak i producenci skupiali się głównie na zagadnieniu bezpieczeństwa, ale wraz z rozwojem nowych technologii i materiałów problem powikłań jest nadal aktualny, chociaż nie jest już głównym tematem, a i skala problemu jest dużo mniejsza. Pojawił się natomiast kolejny problem, który z roku na rok coraz bardziej skupiał uwagę środowiska zaangażowanego w produkcję, badania i aplikację soczewek kontaktowych. Jest nim dyskomfort związany z soczewkami kontaktowymi (CLD, contact lens discomfort) [7]. Stanowi on istotną przyczynę rezygnacji z ich stosowania według różnych badań dotyczy to od 12% do nawet 51% użytkowników soczewek kontaktowych [8]. Według stworzonej przez ekspertów klasyfikacji dyskomfortu podczas używania soczewek kontaktowych możemy mówić o dwóch podstawowych czynnikach związanych z dyskomfortem. Pierwszym jest sama soczewka kontaktowa, a dokładniej cechy materiału, z którego jest zbudowana. Zawartość wody czy lubrykacja mogą być istotnymi czynnikami w odczuwaniu komfortu przez użytkownika. Geometria soczewki kontaktowej, a zwłaszcza profil jej brzegu i sposób interakcji z tkankami oka, również może wpływać na komfort. Znajomość tych parametrów i umiejętność wybierania odpowiednich rozwiązań może zmniejszyć ryzyko wystąpienia dyskomfortu. Drugim, równie ważnym elementem jest środowisko, w którym soczewka kontaktowa się znajduje. 149
3 Termin ten obejmuje zarówno cechy pacjenta, takie jak wiek, płeć, choroby ogólne czy przyjmowane leki, jakość filmu łzowego, sposób mrugania, jak i jakość oraz wilgotność powietrza, w którym użytkownik najczęściej przebywa. Powierzchnia soczewek kontaktowych Zagadnienia związane z powierzchnią soczewek są dość nowe i dopiero obecnie, w erze dominacji soczewek SiHy, zyskały na znaczeniu. Odgrywa ona coraz większą rolę zarówno w kontekście bezpieczeństwa użytkowania, jak i komfortu związanego z soczewkami kontaktowymi. Na zmniejszenie komfortu związanego z noszeniem soczewek kontaktowych oraz na suchość wpływają różne czynniki, m.in. oddziaływanie między tylną powierzchnią soczewki a powierzchnią rogówki oraz między przednią powierzchnią soczewki a wewnętrzną powierzchnią powiek podczas mrugania. Soczewki błyskawicznie przyciągają różne składniki filmu łzowego, w szczególności białka i lipidy, które osadzają się na ich powierzchni [9]. Powyższe procesy mogą wpływać na zmiany powierzchniowe soczewek kontaktowych. One z kolei wpływają na siły tarcia występujące podczas mrugania. Ponadto odwodnienie soczewki kontaktowej może zwiększać oddziaływanie między powieką a soczewką kontaktową w wyniku zmniejszenia zwilżalności i lubrykacji przedniej powierzchni soczewki, może także powodować przebarwienia nabłonka rogówki z powodu odparowania wody, a następnie wysychania [10]. Materiały SiHy są bardziej podatne na osady lipidowe, ponieważ w znacznej części składają się z hydrofobowego silikonu, który można znaleźć na powierzchni niektórych soczewek. Soczewki SiHy znacznie się różnią pod względem ilości gromadzących się na ich powierzchni osadów lipidowych. Ma na to wpływ kombinacja cech wnętrza soczewki i jej powierzchni [11]. Wszystkie soczewki SiHy dobrze zwilżają się w początkowym okresie noszenia, ponieważ są zanurzone w roztworze soli fizjologicznej. Dzięki temu hydrofilne cząsteczki zwracają się w stronę powierzchni soczewki, a cząsteczki hydrofobowe w stronę jej bardziej hydrofobowego wnętrza. Spowodowało to, że rozwiązania pozwalające uzyskać hydrofilną powierzchnię w soczewkach SiHy stały się kluczowe w aspekcie komfortu, ale i bezpieczeństwa, które jest ściśle związane z podsychaniem soczewek i gromadzeniem się osadów. Niektóre soczewki zawierają wewnętrzne związki nawilżające systemy nawilżające, w innych natomiast wykorzystuje się procesy plazmowe do utleniania silikonu na powierzchni, dzięki czemu powstają szkliste wysepki krzemianu, jeszcze w innych stosuje się polimeryzację plazmową, która zapewnia soczewce trwałą, ciągłą, hydrofilną powierzchnię (technologia modyfikacji powierzchni w plazmie zastosowana w miesięcznych soczewkach Air Optix Aqua) [12]. Podczas noszenia soczewki kontaktowej przednia jej powierzchnia może wysychać między mrugnięciami, co powoduje, że hydrofobowe cząsteczki siloksanów obracają się na zewnątrz, w kierunku tego wysychającego środowiska, tworząc potencjalnie suche obszary. To z kolei przyciąga hydrofobowe osady lipidowe, które się przyczepiają, utleniają i są przyczyną dalszego wysychania [13]. To zjawisko powoduje, że suche obszary na powierzchni soczewki powiększają się, przez co pogarsza się jej zwilżalność i stabilność filmu łzowego. Pogarszająca się stabilność filmu łzowego w trakcie noszenia soczewek [14] wynika ze wzrostu hydrofobowości powierzchni, co wynika prawdopodobnie ze zwiększenia się ilości osadów. Nash i wsp. [15] określili ilość cholesterolowych i proteinowych osadów na powierzchni używanych soczewek kontaktowych w chwili ich zdejmowania. Z ich badań wynika, że soczewki SiHy z jednorodną powierzchnią modyfikowaną w plazmie mają znaczną przewagę pod względem unikania gromadzenia się osadów na powierzchni soczewki. Mechanizm ten występuje zatem w tych soczewkach SiHy, które nie mają właściwej modyfikacji powierzchni, a co za tym idzie obniża komfort ich użytkowania. Soczewki z modyfikacją powierzchni w plazmie cechują się niezmienną zwilżalnością powierzchni i jej lubrykacją. Z badań wynika, że cechą materiału soczewek kontaktowych, która może mieć znaczenie dla komfortu, jest lubrykacja (inaczej śliskość) powierzchni materiału soczewki kontaktowej. Z tego względu pożądanym zjawiskiem w przypadku każdej soczewki kontaktowej jest uzyskanie na jej powierzchni jak największej lubrykacji. Jak można zwiększyć lubrykację powierzchni W soczewkach kontaktowych wykorzystywanych jest kilka mechanizmów zwiększających zwilżalność soczewek oraz mających za zadanie utrzymać hydrofilność powierzchni w trakcie ich noszenia. Poza modyfikacją powierzchni dodaje się również do materiału czynniki zwilżające: alkohol poliwinylowy, poliwinylopirolidon czy kwas hialuronowy. Inne substancje pomagające utrzymać hydrofilność, takie jak hydroksypropylometyloceluloza i glikol polietylenowy, wykazały także poprawę zwilżalności soczewek. Warto zwrócić szczególną uwagę na ostatnie osiągnięcie w silikonowo-hydrożelowych soczewkach jednodniowych soczewkę z gradientem uwodnienia (w pomiarach in vitro soczewek nowych) od 33% uwodnienia w środku soczewki do ok. 80% na jej powierzchni [16, 17]. Powierzchnie żelowe, które są minimalnie usieciowane (grubość: 5 6 μm) na powierzchni silikonowo-hydrożelowych soczewek kontaktowych, mają gradację [20]. Sawyer 150
4 stwierdził, że powierzchnie żelowe zapewniają lubrykację powierzchni soczewki z bardzo niskimi współczynnikami, co wiąże się z bardzo małym tarciem. Soczewki z gradientem uwodnienia (Dailies Total 1) charakteryzują się niezmiennością powierzchni przez cały czas użytkowania, co zapewnia niezmienny komfort. Wpływ jakości powierzchni soczewek na aspekt kliniczny Należy powiedzieć, że postęp, jaki dokonał się w nauce i technologii produkcji soczewek kontaktowych, wyeliminował lub zminimalizował wiele komplikacji wynikających głównie ze słabej przepuszczalności tlenu w materiałach, z których produkowano soczewki. Problemy, z którymi boryka się dzisiejsza kontaktologią, związane są jednak z osadzaniem się na soczewce denaturowanych białek lub innych zanieczyszczeń, które wywołują reakcje autoimmunologiczne, podrażnienie mechaniczne spojówki tarczkowej lub innych tkanek oka oraz, w niektórych przypadkach, poważny dyskomfort. Utrata lubrykacji i zwiększone tarcie jako wynik zanieczyszczenia powierzchni soczewki są prawdopodobnie odpowiedzialne za niepożądane reakcje na powierzchni oka. Z tego powodu bardzo istotne jest, by mierzyć tarcie nie tylko w przypadku soczewek fabrycznie nowych, ale także określić, w jaki sposób zmienia się ono w czasie noszenia soczewek i zwiększania się ilości osadów. Badania naukowe sugerują, że własności powierzchni soczewek kontaktowych dotyczące tarcia mogą być związane także z określonymi obserwowalnymi zjawiskami klinicznymi, m.in. ze zmianami patologicznymi na wewnętrznej powierzchni powiek, z wystąpieniem fałdów spojówki [18]. W końcu zwiększenie tarcia może prowadzić do brodawkowego zapalenia spojówek w wyniku mechanicznego oddziaływania spojówki z powierzchnią soczewki kontaktowej [19]. Olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek Olbrzymiobrodawkowe zapalenie spojówek (GPC, giant papillary conjunctivis) jest schorzeniem spowodowanym przez czynniki zarówno mechaniczne, jak i immunologiczne. W mechanizmie powstawania GPC biorą udział komórki tuczne i limfocyty T. Powtarzające się mikrourazy ułatwiają ekspozycję antygenów z filmu łzowego i z soczewki kontaktowej. Dodatkowo sam uraz na drodze mechanicznej wywołuje degranulację komórek tucznych i związane z tym konsekwencje. Zarówno komórki zapalne, jak i rozpad mastocytów rozpoczynają proces tworzenia się brodawek w zrębie tkanki limfatycznej spojówki. Olbrzymiobrodawkowe zapalenie umiejscowione jest głównie w spojówce powiekowej górnej. Brodawki drażnią rogówkę, w wyniku czego dochodzi do światłowstrętu. Występuje również decentracja soczewki, która przemieszcza się o 4 5 mm podczas normalnego mrugnięcia, co spowodowane jest utratą lubrykacji pomiędzy soczewką a powierzchnią powiek. Brodawkowe zapalenie spojówki wywołane noszeniem soczewek kontaktowych CLPC Jest to reakcja immunologiczna na soczewkę. Najczęstszym powodem jest mechaniczne drażnienie spojówki powiekowej w trakcie mrugnięć. Z taką sytuacją mamy do czynienia, gdy jest duży współczynnik tarcia między powierzchnią soczewki a wewnętrzną powierzchnią powieki. Dochodzi do tego w momencie, gdy używane są soczewki o słabej zwilżalności powierzchni, wynikającej z dużej ekspozycji silikonu. Stan ten pogłębiać będą dodatkowo soczewki, na których gromadzi się duża ilość osadów lipidowych. Przyczyną podrażnień spojówki i innych komplikacji związanych z noszeniem soczewek kontaktowych może być również połączenie płynów do ich pielęgnacji z materiałem, z którego wykonane są soczewki. W takich przypadkach istotne jest, aby w trakcie pielęgnacji soczewek nie zalecać formuły no rub, czyli czyszczenia bez pocierania. Tego rodzaju szybsza i łatwiejsza pielęgnacja soczewek nie usuwa wszystkich osadów z powierzchni miękkich soczewek kontaktowych, co może stanowić ważną przyczynę powikłań i infekcji. Zapalenie błony naczyniowej powieki Brzeg powieki, pasmo błony śluzowej na wewnętrznym brzegu powieki, jest pierwszą częścią wnętrza powieki mającą podczas mrugnięcia kontakt z powierzchnią oka lub soczewki. Powtarzające się tarcie o suchą powierzchnię może prowadzić do epiteliopatii brzegów powiek (LWE, lid-wiper epitheliopathy), uszkodzenia brzegu powiek, które objawia się barwieniem fluoresceiną lub zielenią lizaminy, i ma ścisły związek z objawami suchego oka [20]. W 2002 r. Korb i wsp. opisali ten stan patologiczny objawiający się pasem zmienionej tkanki zewnętrznej krawędzi spojówki, która porusza się po powierzchni oka. Oszacowano, że u użytkowników soczewek kontaktowych z symptomami suchego oka występował znacznie wyższy odsetek przypadków barwienia krawędzi powieki niż u użytkowników bez tych symptomów [21]. Fałdy spojówkowe równoległe do brzegu powieki Pult i wsp. opisali ten stan patologiczny jako podkliniczne fałdy w obszarze spojówki gałki ocznej równoległe do dolnej krawędzi powieki (LIPCOF, lid-parallel conjunctival folds) [22]. Prawdopodobna etiologia obu stanów, LWE i LIPCOF, jest mechaniczna, a w przypadku LWE spojówka tarczkowa podlega zwiększonemu tarciu (czyli zmniejszonej lubrykacji powierzchni soczewki kontaktowej), powodującemu mikrourazy komórek nabłonka. Ten stan może się pogor- 151
5 szyć na skutek braku lubrykacji łzami. Wymienione stany oraz inne bardziej subtelne, występujące razem z GPC wydają się mieć związek ze zmniejszoną lubrykacją, co powoduje symptomy dyskomfortu i suchości oka. Po przeanalizowaniu powyższych patologii jednoznacznie można stwierdzić, że jakość powierzchni soczewek kontaktowych ma znaczny wpływ na występowanie patologii w trakcie użytkowania soczewek kontaktowych, a co za tym idzie również na komfort, który jest tak istotny dla pacjentów. Podsumowanie W ostatnich latach wiele zmieniło się w świecie kontaktologii, ważność tlenoprzepuszczalności wydaje się oczywista dla każdego specjalisty. Pojawienie się nowych materiałów postawiło jednak nowe wyzwania, które nie do końca i wystarczająco są przez wszystkich zrozumiane. Zajmując się soczewkami kontaktowymi, wybierając odpowiedni produkt dla naszych pacjentów, powinniśmy brać pod uwagę nie tylko parametry, takie jak krzywizna czy konstrukcja soczewek, ale również zastanowić się nad charakterystyką danej powierzchni. Należy również pamiętać o tym, jak dana powierzchnia będzie się zachowywała podczas całego czasu użytkowania u konkretnego pacjenta, ponieważ w przypadku pacjentów z zatłuszczonym filmem łzowym soczewki z dużą ekspozycją silikonu na powierzchni mogą tylko pogłębiać dyskomfort związany z suchością. Wydaje się, że ostatnie badania jednoznacznie określają, iż im większa lubrykacja powierzchni, tym lepiej zarówno dla bezpieczeństwa, jak i komfortu tej metody korekcji. Powinniśmy jednak pamiętać również o istotności pielęgnacji, a wiąże się z tym też dopasowanie odpowiedniego systemu pielęgnacji do indywidualnych wymagań pacjenta, jak i soczewki, którą zaaplikowaliśmy. Nowoczesne płyny do pielęgnacji poza najważniejszym zadaniem, czyli dezynfekcją, są również dostosowane do wymagań użytkowników współczesnych soczewek kontaktowych, czyli zarówno doskonale usuwają osady lipidowe, jak i wspomagają nawilżenie soczewek. Adres do korespondencji Mgr Paulina Figura Alcon Polska Sp. z o.o Warszawa, ul. Marynarska 15 paulina.figura@alcon.com Piśmiennictwo 1. Nichols JJ. Contact Lenses Contact Lens Spectrum 2009; 24: Young G, Veys J, Pritchard N, et al. A multi-centre study of lapsed contact lens wearers. Ophthalmic Physiol Opt 2002; 22(6): Bontempo AR, Rapp J. Protein and lipid deposition onto hydrophilic contact lenses in vivo. CLAO J 2001; 27(2): Rumpakis J. New data on contact lens dropouts: An international perspective. Review of Optometry 2010 [online: (dostęp: ). 5. Dumbleton K, Woods CA, Jones LW, et al. The impact of contemporary contact lenses on contact lens discontinuation. Eye Contact Lens 2013; 39(1): Fonn D, Situ P, Simpson TL. Hydrogel lens dehydration and subjective comfort and dryness ratings in symptomatic and asymptomatic contact lens wearers. Optom Vis Sci 1999; 76(10): Nichols JJ, Jones L, Nelson JD, et al. The TFOS International Workshop on Contact Lens Discomfort: Introduction. Invest Ophthalmol Vis Sci 2013 October; 54: TFOS1-TFOS6 [doi: /iovs ]. 8. Nichols JJ, Willcox MDP, Bron AJ, et al. The TFOS International Workshop on Contact Lens Discomfort: Executive Summary. Invest Ophthalmol Vis Sci 2013 October; 54: TFOS7-TFOS13 [doi: /iovs ]. 9. Morgan PB, Woods CA, Tranoudis IG, et al. International contact lens prescribing in Contact Lens Spectrum 2012; 27(1): Pritchard N, Fonn D. Dehydration, lens movement and dryness ratings of hydrogel contact lenses. Ophthalmic Physiol Opt 1995; 15(4): Zhao Z, Carnt NA, Aliwarga Y, et al. Care regimen and lens material influence on silicone hydrogel contact lens deposition. Optom Vis Sci 2009; 86(3): Tighe B. Silicone hydrogels: Structure, properties and behaviour. In: Silicone Hydrogels: Continuous Wear Contact Lenses. Sweeney D (ed.). Butterworth-Heinemann, Oxford 2004:
6 13. Panaser A, Tighe BJ. Function of lipids their fate in contact lens wear: an interpretive review. Cont Lens Anterior Eye 2012; 35(3): Dogru M, Ward SK, Wakamatsu T, et al. The effects of 2 week senofilcon-a silicone hydrogel contact lens daily wear on tear functions and ocular surface health status. Cont Lens Anterior Eye 2011; 34(2): Nash W, Gabriel M, Mowrey-Mckee M. A comparison of various silicone hydrogel lenses; lipid and protein deposition as a result of daily wear. Optom Vis Sci 2010; 87(e-abstract: ). 16. Pruitt J, Qiu Y, Thekveli S, et al. Surface characterization of a water gradient silicone hydrogel contact lens (delefilcon A). Invest Ophthal Vis Sci 2012; 53. E-abstract Sawyer WG. Lubricity in high water content surface gel layers. Optom Vis Sci 2012; 89. E-abstract Berry M, Pult H, Purslow C, et al. Mucins and ocular signs in symptomatic and asymptomatic contact lens wear. Optom Vis Sci 2008; 85(10): E Pult H, Purslow C, Berry M, et al. Clinical tests for successful contact lens wear: relationship and predictive potential. Optom Vis Sci 2008; 85(10): E Donshik PC. Contact lens chemistry and giant papillary conjunctivitis. Eye Contact Lens 2003; 29(1 supl.): S37-9; dis.: S57-9, S Korb DR, Greiner JV, Herman JP, et al. Lid-wiper epitheliopathy and dry-eye symptoms in contact lens wearers. CLAO J 2002; 28(4): Pult H, Purslow C, Berry M, et al. Clinical tests for successful contact lens wear: relationship and predictive potential. Optom Vis Sci 2008; 85(10): E
Czynniki wpływające na komfort użytkowania soczewek kontaktowych
Czynniki wpływające na komfort użytkowania soczewek kontaktowych Factors affecting the comfort of contact lenses Dwight Akerman Dyrektor globalny zasobów profesjonalnych Inma Pérez-Gómez Dyrektor zasobów
Omówienie Raportu na temat dyskomfortu w soczewkach kontaktowych
Omówienie Raportu na temat dyskomfortu w soczewkach kontaktowych Report on International Workshop on Contact Lens Discomfort Sylwia Kropacz-Sobkowiak Alcon Polska Sp. z o.o. Pracownia Fizyki Widzenia i
Dzienne soczewki kontaktowe iloox CONTACT Daily
Dzienne soczewki kontaktowe iloox CONTACT Daily 5 sztuk soczewek gratis dokonując zakupu w salonie LOOX Galeria Optyki w Twoim mieście! Darmowa dostawa do domu, zamawiając soczewki w naszym internetowym
Część 1. Podstawowe zagadnienia 1. Informacje ogólne 1
Spis treści Wstęp do wydania czwartego Wstęp do wydania pierwszego Skróty xiii xiv xv Część 1. Podstawowe zagadnienia 1. Informacje ogólne 1 1.1 Anatomia stosowana 1 1.2 Fizjologia stosowana 4 1.3 Fizyczne
Pacjent z alergią w praktyce kontaktologicznej
Allergy in contact lens practice Piotr Marszalik 1,2, Paulina Figura 3 1 Oddział Okulistyczny, Specjalistyczne Centrum Medyczne S.A. w Polanicy-Zdroju Kierownik: lek. Piotr Marszalik 2 Ośrodek Okulistyki
INSPIROWANE NAUKĄ O ŁZACH
INSPIROWANE NAUKĄ O ŁZACH Lepsze zrozumienie tematu wzajemnych oddziaływań soczewki kontaktowej z okiem i filmem łzowym pomaga w opracowywaniu nowych technologii materiałowych jak donoszą Bart Johnson,
Czy możliwe jest uszkodzenie oka soczewką kontaktową?
Czy możliwe jest uszkodzenie oka soczewką kontaktową? Zakładanie i zdejmowanie soczewek są czynnościami, których trzeba się nauczyć, aby odbywało się w sposób prawidłowy. Wraz z upływem czasu czynności
Miesięczne soczewki kontaktowe iloox CONTACT
Miesięczne soczewki kontaktowe iloox CONTACT 1 soczewka gratis dokonując zakupu w salonach LOOX i sunloox w Twoim mieście! Darmowa dostawa do domu, zamawiając soczewki w naszym internetowym salonie optycznym
Oddziaływanie płynów do pielęgnacji soczewek kontaktowych na stan powierzchni oka u pacjenta kontaktologicznego
Oddziaływanie płynów do pielęgnacji soczewek kontaktowych na stan powierzchni oka u pacjenta kontaktologicznego Impact of lens care products on ocular surface in contact lens wearer Piotr A. Woźniak, MD
KATALOG PRODUKTÓW 2012. Dystrybutor
KATALOG PRODUKTÓW 2012 Dystrybutor WŁAŚCIWOŚCI: Wysoka przepuszczalność tlenu Bez technologii ulepszającej powierzchnię Niski moduł sprężystości Wysoka zawartość wody Asferyczna optyka Asferyczna powierzchnia
SOCZEWKA JEDNODNIOWA
SOCZEWKA JEDNODNIOWA DLA PACJENTÓW PRZEBYWAJĄCYCH W WYMAGAJĄCYCH WARUNKACH OTOCZENIA. Ponieważ nasz tryb życia staje się coraz bardziej wymagający, soczewki kontaktowe muszą dotrzymać mu kroku. Marcella
Dopasowanie soczewek. Przewodnik dla specjalistów
Dopasowanie soczewek torycznych Fitting toric - koniec lenses - no longer ze stygmatami! a stigma! Przewodnik dla specjalistów A Guide for Eye Care Professionals Sarah Morgan BSc(Hons) MPhil MCOptom FAAO
Jakie soczewki wybrać?
Wszystko, co chcielibyście wiedzieć o soczewkach kontaktowych Chcesz dobrze widzieć bez ograniczających pole widzenia ramek okularów? Uprawiać sport bez skrępowania, móc pokazać makijaż w pełnej krasie
INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA. (minimalne wymagania prawne konieczne do uzyskania oznakowania CE)
INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA Page 1 of 5 (minimalne wymagania prawne konieczne do uzyskania oznakowania CE) DAILIES TOTAL1 Jednodniowe miękkie soczewki kontaktowe wykonane z materiału Delefilcon A {logo firmy}
W. Tarkowski Udział roztoczy z rodzaju Demodex w etiopatogenezie STRESZCZENIE. Streszczenie
Streszczenie Nużeńce (Demodex spp.) to niewielkich rozmiarów pajęczaki, należące do rzędu roztoczy, występujące u wielu gatunków zwierząt i człowieka. Wszystkie są organizmami wysoce wyspecjalizowanymi
OD NAUKI DO PRAKTYKI: NOWA SOCZEWKA WIELOOGNISKOWA
OD NAUKI DO PRAKTYKI: NOWA SOCZEWKA WIELOOGNISKOWA W ostatnim artykule tej serii David Ruston, Anna Sulley i Anne Madec-Hily opisują doświadczenia specjalistów i pacjentów stosujących soczewki kontaktowe
Soczewki jednodniowe Wygoda odpowiadająca wyzwaniom nowoczesnego stylu życia
Soczewki jednodniowe Wygoda odpowiadająca wyzwaniom nowoczesnego stylu życia Soczewki jednodniowe Soczewki jednodniowe Dk/t (przy -3,00 DS) Dk (ISO 9913-1998) ZAKRES MOCY ŚREDNICA (mm) PROMIEŃ KRZYWIZNY
KARTA PRZEDMIOTU. Egzamin / zaliczenie na ocenę* WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI
WYDZIAŁ PPT Zał. nr 4 do ZW /01 KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim SOCZEWKI KONTAKTOWE Nazwa w języku angielskim CONTACT LENSES Kierunek studiów (jeśli dotyczy): OPTYKA Specjalność (jeśli dotyczy):
Znaczenie przenikalności tlenu przez róŝne tworzywa polimerowe dla optymalizacji funkcjonowania soczewek kontaktowych
Znaczenie przenikalności tlenu przez róŝne tworzywa polimerowe dla optymalizacji funkcjonowania soczewek kontaktowych Adam Grzech, Marta Misiuk-Hojło Katedra i Klinika Okulistyki Akademii Medycznej we
Instrukcje użytkowania
Instrukcje użytkowania NINIEJSZA ULOTKA ZAWIERA WAŻNE INFORMACJE NA TEMAT BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA PRODUKTU. PRZECZYTAJ JĄ DOKŁADNIE I ZACHOWAJ DO PÓŹNIEJSZEGO WYKORZYSTANIA. SOCZEWKI KONTAKTOWE POWINNY
KARTA PRZEDMIOTU. Egzamin / zaliczenie na ocenę* WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI
WYDZIAŁ PODSTAWOWYCH PROBLEMÓW TECHNIKI Zał. nr 4 do ZW /01 KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim SOCZEWKI KONTAKTOWE Nazwa w języku angielskim CONTACT LENSES Kierunek studiów (jeśli dotyczy): OPTYKA
OPTI-FREE RepleniSH wielofunkcyjny płyn dezynfekcyjny ULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA dotyczy butelek o wszystkich pojemnościach
OPTI-FREE RepleniSH wielofunkcyjny płyn dezynfekcyjny ULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA dotyczy butelek o wszystkich pojemnościach Prosimy o uważne przeczytanie i pozostawienie poniższej ulotki. OPTI-FREE
Sylwia Kropacz-Sobkowiak(Mgr/Msc) Master of Science kierunek Clinical Optometry Magister specjalność optometria Licencjat specjalność optyka okularowa
Sylwia Kropacz-Sobkowiak(Mgr/Msc) Master of Science kierunek Clinical Optometry Magister specjalność optometria Licencjat specjalność optyka okularowa Edukacja Optometrysta, optyk okularowy. W 2001 roku
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Artelac 3,2 mg/ml, krople do oczu, roztwór (Hypromellosum)
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Artelac 3,2 mg/ml, krople do oczu, roztwór (Hypromellosum) Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera
Powierzchnia oka a soczewki kontaktowe
Ocular surface and contact lenses Anna M. Ambroziak Zakład Optyki Informacyjnej, Instytut Geofizyki, Wydział Fizyki, Uniwersytet Warszawski Kierownik: dr hab. Rafał Kotyński NAJWAŻNIEJSZE W zwiększeniu
Wpływ noszenia soczewek kontaktowych na stan przedniego odcinka oka u pacjentów z cukrzycą typu I z uwzględnieniem komfortu noszenia
562/2 / optyka nauka Wpływ noszenia soczewek kontaktowych na stan przedniego odcinka oka u pacjentów z cukrzycą typu I z uwzględnieniem komfortu noszenia Mgr JOANNA KOSTAŃSKA-NOWACKA 1,3, lek. med. MAREK
Wszystko, co należy wiedzieć o użytkowaniu i pielęgnacji soczewek kontaktowych. a Novartis company
Wszystko, co należy wiedzieć o użytkowaniu i pielęgnacji soczewek kontaktowych a Novartis company Spis treści W trosce o Twoje oczy W TROSCE O TWOJE OCZY...3 SOCZEWKI KONTAKTOWE ALCON...5 DAILIES TOTAL1
INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA (minimalne wymagania prawne konieczne do uzyskania oznakowania CE)
INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA (minimalne wymagania prawne konieczne do uzyskania oznakowania CE) {logo firmy} MIESIĘCZNE MIĘKKIE SOCZEWKI KONTAKTOWE WYKONANE Z MATERIAŁU LOTRAFILCON B DO PRZEDŁUŻONEGO NOSZENIA
OPTI-FREE REPLENISH wielofunkcyjny płyn dezynfekcyjny ULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA dotyczy butelek o wszystkich pojemnościach
OPTI-FREE REPLENISH wielofunkcyjny płyn dezynfekcyjny ULOTKA DOŁĄCZONA DO OPAKOWANIA dotyczy butelek o wszystkich pojemnościach Prosimy o uważne przeczytanie i pozostawienie poniższej ulotki. Płyn OPTI-FREE
Zrozumieć soczewki wieloogniskowe i sprawić, aby zadziałały
Zrozumieć soczewki wieloogniskowe i sprawić, aby zadziałały DR TRUSIT DAVE W pierwszym z serii artykułów poświęconych zaletom miękkich wieloogniskowych soczewek kontaktowych, dr Trusit Dave sprawdza zasady
Liczba zadań a rzetelność testu na przykładzie testów biegłości językowej z języka angielskiego
Ewaluacja biegłości językowej Od pomiaru do sztuki pomiaru Liczba zadań a rzetelność testu na przykładzie testów biegłości językowej z języka angielskiego Tomasz Żółtak Instytut Badań Edukacyjnych oraz
INSTRUKCJA STOSOWANIA
Guide_utilisation_VA_eyebrid-Janv15.indd 1 2/02/15 11:21:22 INSTRUKCJA STOSOWANIA TWÓJ SPECJALISTA OD SOCZEWEK KONTAKTOWYCH Guide_utilisation_VA_eyebrid-Janv15.indd 2 2/02/15 11:21:25 :21:25 Przedstawiamy
ZESPÓŁ SUCHEGO OKA. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata
ZESPÓŁ SUCHEGO OKA Zespól suchego oka (ZSO) jest nieprawidłowością filmu łzowego wynikającą z niedoboru łez lub nadmiernego parowania, powodującą uszkodzenie powierzchni między- powiekowej oka, skutkującą
Streszczenie. Słowa kluczowe: kosmetyki, konserwanty, alergia, podrażnienia, powierzchnia oka, soczewki kontaktowe, film łzowy
Wpływ kosmetyków na powierzchnię oka i soczewek kontaktowych Impact of cosmetic products on ocular surface and contact lens material properties Katarzyna Krysztofiak Zakład Fizyki Medycznej, Wydział Fizyki,
bezpieczeństwo podczas noszenia soczewek kontaktowych
bezpieczeństwo podczas noszenia soczewek kontaktowych czyli co każdy pacjent powinien wiedzieć przed założeniem soczewki kontaktowej Pacjenci, którzy chcą bezpiecznie nosić soczewki kontaktowe, muszą przestrzegać
(x j x)(y j ȳ) r xy =
KORELACJA. WSPÓŁCZYNNIKI KORELACJI Gdy w badaniu mamy kilka cech, często interesujemy się stopniem powiązania tych cech między sobą. Pod słowem korelacja rozumiemy współzależność. Mówimy np. o korelacji
Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktu leczniczego Demezon
VI.2 VI.2.1 Podsumowanie danych o bezpieczeństwie stosowania produktu leczniczego Demezon Omówienie rozpowszechnienia choroby Deksametazonu sodu fosforan w postaci roztworu do wstrzykiwań stosowany jest
Poradnik. jak dbać o soczewki kontaktowe. Właściwa pielęgnacja soczewek kontaktowych
Poradnik jak dbać o soczewki kontaktowe Właściwa pielęgnacja soczewek kontaktowych Produkty: Forum: PureVision: Bausch&Lomb: Promocje: Aktualności: produkty.bauschlomb.pl www.forum.bauschlomb.pl www.purevision.eu/pl/
Jak ustalić datę poczęcia?
Jak ustalić datę poczęcia? Ciąża rozpoczyna się w chwili zapłodnienia komórki jajowej. Czy jest możliwe dokładne wyznaczenie dnia w którym do tego doszło? Istnieją kalkulatory, które obliczają prawdopodobną
{Do not translate text in brackets throughout the document} INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA (minimalne wymagania prawne konieczne do uzyskania oznakowania CE)
Page 1 of 7 INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA (minimalne wymagania prawne konieczne do uzyskania oznakowania CE) {logo firmy} MIESIĘCZNE MIĘKKIE SOCZEWKI KONTAKTOWE DO STOSOWANIA W TRYBIE DZIENNYM Z MATERIAŁU PHEMFILCON
(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2703878. (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 30.08.2013 13182509.
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2703878 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 30.08.2013 13182509.3 (13) (51) T3 Int.Cl. G02C 7/04 (2006.01)
TM technology. z technologią Smart Touch TM. Technology in balance
day Jednodniowa Silicone Hydrogel Silikonowo-Hydrożelowa contact lenses with Smart soczewka Touchkontaktowa TM technology z technologią Smart Touch TM Technology in balance Proud to introduce Miru day
Rada nadzorcza w procesie nadzoru i zarządzania. przedsiębiorstwem
Rada nadzorcza w procesie nadzoru i zarządzania przedsiębiorstwem Dr inż. Kazimierz Barwacz Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie Sopot 29 31.05.2011 r. 1 System zarządzania i nadzoru to konstrukcja
Final CE Master Text (cslt)
Final CE Master Text (cslt) INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA AOSEPT^ PLUS Płyn zawierający 3% nadtlenku wodoru do czyszczenia i dezynfekcji z formułą nawilżającą HydraGlyde* NINIEJSZA INSTRUKCJA ZAWIERA ISTOTNE
Prawidłowość doboru. 2. Dobór materiału
1. Porównanie materiałów 6. Wpływ konstrukcji na koszty 2. Dobór materiału 7. Technika łączenia - ogólnie 3. Grubości ścian 8. Technika łączenia - zgrzewanie 4. Wzmacnianie 9. Tolerancje 5. Położenie wlewka
PRAWDA O SOCZEWKACH KONTAKTOWYCH ECLF 2009
PRAWDA O SOCZEWKACH KONTAKTOWYCH Obalanie mitów Zestaw najczęściej zadawanych pytań i odpowiedzi dotyczących soczewek kontaktowych, kierowanych do lekarzy ogólnych, lekarzy pediatrów i lekarzy okulistów
Alergiczne choroby oczu
Alergiczne choroby oczu Podział alergicznych chorób oczu wg obrazu klinicznego Do alergicznych chorób oczu zaliczamy obecnie następujące jednostki chorobowe (podział zaproponowany przez polskich autorów)*:
Miękkie soczewki kontaktowe - - instrukcja dopasowania
SwissLens SA Chemin des Creuses 9 Szwajcaria 1008 Prilly www.swisslens.ch lens.info@swisslens.ch Tel + 41 21 620 06 68 Fax + 41 21 620 06 65 Miękkie soczewki kontaktowe - - instrukcja dopasowania Legenda
12 SQ-HDM Grupa farmakoterapeutyczna: Wyciągi alergenowe, kurz domowy; Kod ATC: V01AA03
SUBSTANCJA CZYNNA (INN) GRUPA FARMAKOTERAPEUTYCZNA (KOD ATC) PODMIOT ODPOWIEDZIALNY NAZWA HANDLOWA PRODUKTU LECZNICZEGO, KTÓREGO DOTYCZY PLAN ZARZĄDZANIA RYZYKIEM 12 SQ-HDM Grupa farmakoterapeutyczna:
Soczewki kontaktowe jako nowoczesna metoda korygowania wad wzroku
ROZDZIAŁ XXI Uniwersytet Medyczny w Lublinie Medical University of Lublin 1 Katedra i Zakład Mikrobiologii Lekarskiej Chair and Department of Medical Microbiology 2 Wydział Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu
INSTRUKCJA ZAKŁADANIA SOCZEWEK KONTAKTOWYCH.
INSTRUKCJA ZAKŁADANIA SOCZEWEK KONTAKTOWYCH. Przed przystąpieniem do zakładania soczewek należy dokładnie umyć ręce w ciepłej wodzie i wytrzeć je czystą ściereczką, która się nie mechaci i nie oddaje pozostałości
Nowe możliwości -każdy jest wygranym
Nowe możliwości -każdy jest wygranym Wybór odpowiedniej soczewki kontaktowej to jeden z głównych celów w trakcie pierwszej wizyty w gabinecie ich potencjalnego użytkownika, u którego nierzadko pojawiają
WAŻNE: Proszę starannie zapoznać się z instrukcją użytkowania i zachować te informacje do ewentualnego wykorzystania w przyszłości.
WAŻNE: Proszę starannie zapoznać się z instrukcją użytkowania i zachować te informacje do ewentualnego wykorzystania w przyszłości. Stosują państwo sztywne soczewki gazoprzepuszczalne (RGP) firmy Menicon:
WSZYSTKO CO ZAWSZE CHCIAŁEŚ WIEDZIEĆ
WSZYSTKO CO ZAWSZE CHCIAŁEŚ WIEDZIEĆ O SOCZEWKACH KONTAKTOWYCH Dostępne również dla osób z astygmatyzmem ACUVUE to jedyne soczewki kontaktowe blokujące ponad 98% promieniowania UVB i 85% UVA, co jest standardem
AOSEPT PLUS CE INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA
AOSEPT PLUS CE INSTRUKCJA UŻYTKOWANIA NINIEJSZA INSTRUKCJA ZAWIERA ISTOTNE INFORMACJE DOTYCZĄCE SPOSOBU UŻYCIA I BEZPIECZEŃSTWA STOSOWANIA PRODUKTU. PROSIMY O UWAŻNE ZAPOZNANIE SIĘ Z JEJ TREŚCIĄ. INSTRUKCJĘ
Okulistyka. Klasyfikuj prace: Pielęgniarstwo okulistyczne w WY 158.
WW Okulistyka Klasyfikuj prace: Pielęgniarstwo okulistyczne w WY 158. WW 1-100 Wydawnictwa informacyjne i ogólne WW 101-290 Oko WW 101-113 Anatomia. Fizjologia. Higiena WW 140-160 Choroby. Postrzeganie
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE
moduł II foliogram 1 PROMIENIOWANIE SŁONECZNE CIEPLNE (podczerwone) NADFIOLETOWE WIDZIALNE RADIOWE RENTGENOWSKIE CZĄSTECZKOWE >> NIE DOCIERA DO POWIERZCHNI ZIEMI W ISTOTNEJ ILOŚCI moduł II foliogram 2
KRYSTYNA PRZYBYŁOWSKA, EWA CZYŻ, EWA CZAPLICKA, JADWIGA BERNARDCZYK-MELLER
Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, 328 333 KRYSTYNA PRZYBYŁOWSKA, EWA CZYŻ, EWA CZAPLICKA, JADWIGA BERNARDCZYK-MELLER WPŁYW NOSZENIA MIĘKKICH SOCZEWEK KONTAKTOWYCH O RÓŻNYM WSPÓŁCZYNNIKU GAZOPRZEPUSZCZALNOŚCI
Załamanie na granicy ośrodków
Załamanie na granicy ośrodków Gdy światło napotyka na granice dwóch ośrodków przezroczystych ulega załamaniu tak jak jest to przedstawione na rysunku obok. Dla każdego ośrodka przezroczystego istnieje
Soczewki kontaktowe klasyfikacja
1 Soczewki kontaktowe klasyfikacja Soczewki kontaktowe klasyfikacja opracowanie własne Lekseek Polska SOCZEWKI KONTAKTOWE MIĘKKIE SZTYWNE Soczewki miękkie hydrożelowe lub silikonowo-hydrożelowe soczewki,
Metody numeryczne w zagadnieniach optycznych. Soczewki kontaktowe
Metody numeryczne w zagadnieniach optycznych Politechnika Wrocławska Inżynieria biomedyczna II st. Wydział Mechaniczny 2014/2015r. Skipirzepa Dagmara Wróbel Eliza Soczewki kontaktowe Soczewki kontaktowe
INSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ
INSTRUKCJA POBIERANIA MATERIAŁU DO LABORATORYJNYCH BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH OD CHORYCH PODEJRZANYCH O ZAKAśENIE WIRUSEM GRYPY SEZONOWEJ Cel badania Badanie ma na celu potwierdzenie zakaŝenia wirusem grypy
Wskazówki dopasowania soczewek RGP
Wskazówki dopasowania soczewek RGP Standardowe Sferyczna strefa optyczna asferycznym spłaszczeniem Sferyczne bifokalne / multifokalne, przednia powierzchnia z asferycznym spłaszczeniem Sferyczna strefa
Prosta i skuteczna, nowa metoda leczenia jaskry
Implant XEN Nowa skuteczna metoda leczenia jaskry Dla osób, u których ciśnienie w gałce ocznej jest zbyt wysokie pomimo stosowania kropli przeciwjaskrowych Obniża ciśnienie wewnątrz gałki ocznej, aby zapobiec
(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2086467 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 26.11.2007 07824706.1 (13) (51) T3 Int.Cl. A61F 2/16 (2006.01)
Dobór miękkich soczewek kontaktowych u dzieci w wieku szkolnym
Dobór miękkich soczewek kontaktowych u dzieci w wieku szkolnym Soft contact lenses fitting for school-aged children Katarzyna J. Witkowska, MD, PhD Section of Ophthalmo-Pharmacology, Department of Clinical
Tajemnice świata zmysłów oko.
Tajemnice świata zmysłów oko. Spis treści Narządy zmysłów Zmysły u człowieka Oko Budowa oka Model budowy siatkówki Działanie oka Kolory oczu Choroby oczu Krótkowzroczność Dalekowzroczność Astygmatyzm Akomodacja
Zasilanie silnika indukcyjnego poprzez układ antyrównoległy
XL SESJA STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH Zasilanie silnika indukcyjnego poprzez układ antyrównoległy Wykonał: Paweł Pernal IV r. Elektrotechnika Opiekun naukowy: prof. Witold Rams 1 Wstęp. Celem pracy było przeanalizowanie
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA. ALLERGODIL, 0,5 mg/ml, krople do oczu, roztwór Azelastini hydrochloridum
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA ALLERGODIL, 0,5 mg/ml, krople do oczu, roztwór Azelastini hydrochloridum Należy przeczytać uważnie całą ulotkę, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla
Siarczan polikarboksymetyloglukozy RGTA Wyrób medyczny. Informacja dla pacjenta
Siarczan polikarboksymetyloglukozy RGTA Wyrób medyczny Informacja dla pacjenta CZYM JEST ROGÓWKA? Rogówka to przejrzysta przednia część oka, przypominająca okno w kształcie kopuły. Jej powierzchnię pokrywa
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Linomag, 200 mg/g krem (Lini oleum virginale)
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Linomag, 200 mg/g krem (Lini oleum virginale) Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje
JAK ZATRZYMAĆ CIEPŁO W DOMU?
ENERGOOSZCZĘDNE CIEPŁE PARAPETY JAK ZATRZYMAĆ CIEPŁO W DOMU? XXI wiek to epoka szczelnych budynków, okien i drzwi o niskim współczynniku przenikalności cieplnej i zaawansowanych technologicznie rozwiązań,
Okulistyka - opis przedmiotu
Okulistyka - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Okulistyka Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-O Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Lekarski Profil praktyczny Rodzaj studiów jednolite
- najważniejsze narzędzie pracy nauczyciela
- najważniejsze narzędzie pracy nauczyciela lek. laryngolog, spec. foniatra Arkadiusz Mikulski, 24.09.2011 Konferencja pt. W trosce o głos nauczyciela Budowa i czynnośćnarządu głosu Głos powstaje dzięki
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Vidisic 2 mg/g, żel do oczu, Carbomerum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Vidisic 2 mg/g, żel do oczu, Carbomerum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne
Egzamin / zaliczenie na ocenę*
WYDZIAŁ WPPT KARTA PRZEDMIOTU Zał. nr 4 do ZW /01 Nazwa w języku polskim Fizyka biomateriałów Nazwa w języku angielskim Physics of biomaterials Kierunek studiów (jeśli dotyczy): Optyka Specjalność (jeśli
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Catalin, 0,75 mg, tabletka i rozpuszczalnik do sporządzania kropli do oczu
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Catalin, 0,75 mg, tabletka i rozpuszczalnik do sporządzania kropli do oczu 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 tabletka zawiera 0,75 mg
Miękkie soczewki kontaktowe u dzieci kontrowersje
Soft contact lens fitting in children controversies Ewa Wojciechowska Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska, Szczecin NAJWAŻNIEJSZE Dopasowanie soczewek kontaktowych u dzieci jest w środowisku
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School
Lista najczęściej pojawiających się problemów
Lista najczęściej pojawiających się problemów Zanim skontaktujesz się z administratorem platformy, skorzystaj z listy najczęściej pojawiających się problemów. Być może tutaj znajdziesz odpowiedź i rozwiążesz
Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid
http://www.maggiedeblock.be/2005/11/18/resolutie-inzake-de-klinischebiologie/ Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Obecna Minister Zdrowia Maggy de Block wraz z Yolande Avontroodt, i Hilde Dierickx
ORGANIZACJA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO - LISTA PYTAŃ KONTROLNYCH
ORGANIZACJA DZIAŁAŃ W ZAKRESIE OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO - LISTA PYTAŃ KONTROLNYCH Przedstawiona lista dotyczy podstawowych zagadnień związanych z oceną ryzyka zawodowego. Odpowiedź tak oznacza, że przyjęte
Porównanie systemów stabilizacyjnych stosowanych w miękkich torycznych soczewkach kontaktowych
362/2 / optyka nauka Porównanie systemów stabilizacyjnych stosowanych w miękkich torycznych soczewkach kontaktowych Mgr JAKUB FIC, dr n. med. ANDRZEJ STYSZYŃSKI, prof. dr hab. RYSZARD NASKRĘCKI Pracownia
INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie. Rozdział 1 Definicje
Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr /2006 z dnia 2006r. INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie Rozdział 1 Definicje 1.
W 2016 roku produkt otrzymał nagrodę PERŁA DERMATOLOGII ESTETYCZNEJ dla najlepszego urządzenia na rynku.
Urządzenie medyczne jest jedynym urządzeniem w Polsce działającym na zasadzie generowania mikrowiązki plazmy, które nie powoduje przepływu prądu przez ciało pacjenta. Zanim produkt trafił na rynek minęło
INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie
Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr /2005 Z dnia 2005 r. INSTRUKCJA oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz wynikające z niej działania w Starostwie Powiatowym w Gryfinie 1. DEFINICJE. 1) RYZYKO
Urazy. Zebrała i opracowała Maria Sałamacha
Urazy Zebrała i opracowała Maria Sałamacha Zagrożenia w domu i w szkole Krwotoki i krwawienia Leczenie oparzeń Nie wolno bagatelizować żadnych objawów jego uszkodzenia,
Optyka geometryczna. Podręcznik metodyczny dla nauczycieli
Podręcznik metodyczny dla nauczycieli Optyka geometryczna Politechnika Gdańska, Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej ul. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk, tel. +48 58 348 63 70 http://e-doswiadczenia.mif.pg.gda.pl
Pomiar wilgotności : Biomasa, pelety i zrębki drewniane. Potrzeba pomiaru w czasie rzeczywistym.
Pomiar wilgotności : Biomasa, pelety i zrębki drewniane. Potrzeba pomiaru w czasie rzeczywistym. Proces produkcji peletu odbywa się poprzez wtłaczanie suchych trocin, zrębków drzewnych pod dużym ciśnieniem
POLSKI. Harmonogram noszenia. jednodniowe dziennego. dziennego. Do noszenia. Sferyczne soczewki kontaktowe marki ACUVUE zabarwiane z filtrem UV
POLSKI Ważne: Należy uważnie przeczytać te informacje i zachować je do użytku w przyszłości. Ta ulotka jest przeznaczona dla specjalistów, ale na żądanie powinna być udostępniana pacjentom. Zawiera ważne
WAŻNE: Specjalista powinien przekazać pacjentowi potrzebne informacje na temat dopasowanych soczewek oraz omówić z nim ryzyko związane z ich
WAŻNE: Specjalista powinien przekazać pacjentowi potrzebne informacje na temat dopasowanych soczewek oraz omówić z nim ryzyko związane z ich noszeniem, jak również zasady pielęgnacji. POLSKI Ważne: Należy
Zespół oka czerwonego jako manifestacja zespołu suchego oka.
Zespół oka czerwonego jako manifestacja zespołu suchego oka. Red eye syndrome as a manifestation of dry eye Dr n. med. Anna Zaleska- Żmijewska Prof. dr hab. n. med. Jerzy Szaflik Katedra i Klinika Okulistyki
Granudacyn. Nowoczesne i bezpieczne przemywanie, płukanie i nawilżanie ran.
Granudacyn Nowoczesne i bezpieczne przemywanie, płukanie i nawilżanie ran. Granudacyn to roztwór do szybkiego czyszczenia, nawilżania i płukania ostrych, przewlekłych i zanieczyszczonych ran oraz oparzeń
Analizowane obawy. Obawa dotycząca bezpieczeństwa. Brak. wątpliwości w zakresie skuteczności. Brak. zminimalizowanie ryzyka
Soolantra (Ivermectinum), krem, 10 mg/g. Numer procedury: SE/H/1428/001/DC CZĘŚĆ VI: PODSUMOWANIE DZIAŁAŃ W PLANIE ZARZĄDZANIA RYZYKIEM WEDŁUG PRODUKTU VI.1 Elementy do tabel podsumowujących w EPAR VI.1.1
O nas. Wszystkie ochronniki słuchu HASPRO posiadają 5 letnią gwarancję, która obejmuje prawidłowość wykonania oraz dopasowania zatyczek.
O nas Haspro to firma działająca na rynku od ponad 10 lat. Specjalizuje się w produkcji oraz dystrybucji profesjonalnych ochronników słuchu dla każdego rodzaju przemysłu (w tym szczególnie dla przemysłu
SpeediCath. Standard w cewnikowaniu przerywanym
SpeediCath Standard w cewnikowaniu przerywanym Cewnik to po prostu cewnik. Wyjątkiem jest SpeediCath Speedicath wyznacza globalny standard w cewnikowaniu przerywanym od prawie 15 lat. Naszą ambicją jest
Presbiopia LAT LAT LAT LAT. Z wiekiem oko traci swoją elastyczność i coraz trudniej dopasowuje się do zmiennej odległości patrzenia.
Presbiopia Z wiekiem oko traci swoją elastyczność i coraz trudniej dopasowuje się do zmiennej odległości patrzenia. 20 30 40 50 LAT LAT LAT LAT Osoba 20-letnia może czytać tekst bez wysiłku nawet z bardzo
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. ALLERGODIL, 0,5 mg/ml, krople do oczu, roztwór Azelastini hydrochloridum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta ALLERGODIL, 0,5 mg/ml, krople do oczu, roztwór Azelastini hydrochloridum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ
NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA
NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA Nietolerancja i alergia pokarmowa to dwie mylone ze sobą reakcje organizmu na pokarmy, które dla zdrowych osób są nieszkodliwe. Nietolerancja pokarmowa w objawach przypomina