PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI NOWE SZCZEPANKOWO

Transkrypt

1 PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI NOWE SZCZEPANKOWO NA LATA NOWE SZCZEPANKOWO 2011

2 Spis treści 1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI... 4 Położenie miejscowości... 4 Historia miejscowości... 4 Przestrzenna struktura miejscowości Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości... 9 Zasoby przyrodnicze... 9 Dziedzictwo kulturowe Infrastruktura techniczna Gospodarka i rolnictwo Kapitał społeczny i ludzki Koło Gospodyń Wiejskich Rada Sołecka Kółko Rolnicze Ocena mocnych i słabych stron (Analiza SWOT) Wnioski Opis planowanych zadań inwestycyjnych na lata Opis i charakterystyka obszarów związanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców

3 Projekt Planu Odnowy Miejscowości Nowe Szczepankowo na lata został opracowany przez pracowników Urzędu Miejskiego Śmigla przy ścisłej współpracy radnej, sołtysa, rady sołeckiej oraz przedstawicieli organizacji działających na wsi. Następnie został przedstawiony mieszkańcom Nowego Szczepankowa na zwołanym zebraniu wiejskim. Po konsultacjach społecznych Plan Odnowy Miejscowości Nowe Szczepankowo otrzymał treść jak podano niżej. 3

4 1. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI Położenie miejscowości Nowe Szczepankowo jest wsią usytuowaną w gminie Śmigiel, w powiecie kościańskim w województwie wielkopolskim. Położona jest w odległości 7 km na pd - zach od Śmigla. Jest to mała wieś sołecka licząca 80 mieszkańców, leżąca na wysokości ok 105 m n p m przy drodze powiatowej. Powierzchnia sołectwa wynosi 130,52 ha. W latach miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego. Historia miejscowości Pierwszy zapis miejscowości to Szczepanowo pochodzi z 1426 roku. Od roku Szczepankowo. Jest to nazwa dzierżawcza od imienia osadnika Szczepko - Szczepan. W XIX w. pojawia się nazwa zdrobniała. W,, Amtsblatt der Koniglichen Regierung zu Posen'' z dnia 18 IX 1838 roku zapisano;,, W skutek regulacji Szczepankowa powiatu kościańskiego, odbudowało się kilku gospodarzy tej wsi, przez co powstała nowa posada, której wedle życzenia dominium daliśmy nazwę Nowe Szczepankowo. Natomiast wieś sama Szczepankowo otrzymała nazwę Stare Szczepankowo'' - należy do sołectwa Nowe Szczepankowo. W 1517 roku Szczepankowo stanowiło własność Piotra Czmachowskiego 4

5 (Majątki Wielkopolskie). W 1628 roku Szczepankowo przeszło na własność Rozdrażewskich. Nowe Szczepankowo należało do folwarku Sokołowice to nieduża wieś w gminie Przemęt, położona 25 km na południowy wschód od Wolsztyna, w ładnej krajobrazowo okolicy, w dolinie strumienia spływającego do jezior boszkowskich. O wsi Sokołowice wspomniano po raz pierwszy w 1393 roku (Sokolono), gdy należała do rodziny Zbąskich. Później była w rękach Unrugów, Dokowskich i Rosnowskich, a w XVIII wieku jej właścicielami byli kolejno Mielżyńscy, Borzęccy, Zabłoccy i od 1806 roku Skarżyńscy. Nazwę Sokołowo zmieniono na obecną po I wojnie światowej. Na wzniesieniu górującym nad okolicą w 1806 roku powstał klasycystyczny dwór, zbudowany dla Andrzeja Skarżyńskiego. Wokół rozciąga się park (ok. 4,5 ha), rozplanowany w poł. XIX w., z dużym stawem w części zachodniej. Nad jego brzegiem wznosi się, pochodzący z 1 poł. XIX wieku, spichlerz z podcieniem od frontu i ścianami o drewnianej konstrukcji szkieletowej. Obecnie nie jest użytkowany. Stoi on na fundamentach gotyckiego dworu. Według zachowanych z 1524 roku dokumentów wynika, że mieścił się tu dwór obronny, który zawalił się w 1751 roku i prawdopodobnie po 1760 r. został odbudowany

6 (dwór w Sokołowicach) Wśród drzew wokół dworu dominują kasztanowce, dęby, robinie akacjowe, graby, klony i olsze, a do okazów pomnikowych należą dwa dęby o obwodach po 460 cm i lipa cm. Przy dworze rośnie grupa iglaków. Nad brzegiem stawu wznosi się zaniedbany spichrz z 1 połowy XIX wieku, z podcieniem od frontu i ścianach o drewnianej konstrukcji szkieletowej. Stoi on zapewne na fundamentach gotyckiego dworu, bowiem zachowały się murowane podziemia i ślady obronnego położenia (sztuczny kopiec, pozostałości fosy). Według zachowanych dokumentów w 1524 roku istniał tu dwór obronny, który zawalił się w roku 1751 i po 1760 roku został odbudowany. Przy skrzyżowaniu dróg koło stawu stoi figura Serca Pana Jezusa z 1932 roku. Zabudowania folwarczne zgrupowane są przy dwóch podwórzach gospodarczych: dużym od północy (po zachodniej stronie dworu) i małym od południa (na wzniesieniu, po drugiej stronie drogi do Szczepankowa). Wśród nich jest kamienno-ceglana rządcówka z końca XIX wieku i dwie stodoły z muru pruskiego z połowy XIX wieku. W dolinie obok drogi do 6

7 Szczepankowa urządzono stawy rybne. WIEŚ Nowe Szczepankowo należy do parafii w Dłużynie jest to wieś położona w województwie wielkopolskim, w latach miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego. W 1503 roku Dłużynę kupił chorąży poznański Piotr Opaliński od Andrzeja Gryżyńskiego. W roku 1660 w wyniku najazdu Szwedów zostało zniszczonych aż 11 domów na 25 istniejących. 9 października 1667 roku biskup Maciej Kurski konsekrował kościół w Dłużynie. 7

8 (Kościół pw. Św. Jakuba w Dłużynie) Przestrzenna struktura miejscowości W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Śmigiel tereny wsi Nowe Szczepankowo są częściowo oznaczone jako tereny przeznaczone pod strukturę przekształceń i intensyfikacji rozwoju systemu osadniczego, na których znajdują się między innymi układy zagrodowe. Część wsi Nowe Szczepankowo znajduje się w obszarze lokalizacji siłowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą. Na terenie wioski zlokalizowane są ; świetlica wiejska, obiekty handlowe i usługowe oraz budynki mieszkalne i gospodarcze. Miejscowość charakteryzuje się zabudową mieszkaniową jednorodzinną. Do sołectwa Nowe Szczepankowo należy również osada Stare 8

9 Szczepankowo. W Starym Szczepankowie znajduje się węzeł komunikacyjny - (drogi gminne gruntowe) z którego można dojechać do Bronikowa, Morownicy, Sikorzyna, Skarżynia i Biskupic wsie w powiecie wolsztyńskim. Znajduje się również droga powiatowa, którą można dojechać do Sokołowic - wieś w powiecie wolsztyńskim. Wieś Nowe Szczepankowo usytuowane jest wzdłuż drogi powiatowej, która dzieli wioskę na dwie części. Po jednej stronie pobudowane są budynki mieszkalne i gospodarcze, natomiast po drugiej stronie przeważają grunty orne. Na końcu wioski znajdują się granice trzech powiatów : Wolsztyn, Leszno i Kościan. 2. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Zasoby przyrodnicze Na terenie sołectwa Nowe Szczepankowo znajduje się park krajobrazowy, który w większej części należy do Gminy Przemęt. Park położony jest przy węźle komunikacyjnym dróg gminnych i powiatowych. W parku przeważają drzewa liściaste dęby, lipy, klony oraz drzewa iglaste: świerki i sosny. Przy wjeździe do Starego Szczepankowa rośnie szpaler drzew liściastych tworząc kilometrową aleję. Dominujące gatunki drzew to: klony, dęby i lipy. Drzewa mają obwody od 120 do 200 cm, a wysokość od 15 do 20 m. 9

10 Dziedzictwo kulturowe Nowe Szczepankowo może poszczycić się trzema wspaniałymi kapliczkami : - Około 1923 roku w Nowym Szczepankowie, w pobliżu zakrętu drogi w kierunku Starego Szczepankowa Jan Szudra wybudował kapliczkę słupową jako podziękowanie za szczęśliwy powrót z frontu. Umieścił w niej figurę Matki Boskiej. Kapliczka została rozebrana w czasie okupacji hitlerowskiej, ustawiona w 1959 roku przez Stanisława i Mariannę Stachowiaków na wzór groty znajdującej się przy kościele w Stęszewie. Umieszczono w niej dawną figurę. Prace murarskie wykonał Edmund Rzyski. 10

11 - W 1923 roku Maria i Stanisław Kasperscy w Nowym Szczepankowie ustawili w ogródku na cokole kamienną, polichromową figurę Matki Boskiej. Przechowana przez okres okupacji, stoi na dawnym miejscu. Widnieje tam napis,, Pod Twoją Obronę'' - Około 1924 roku w Nowym Szczepankowie, w miejscu stojącego od niepamiętnych czasów przydrożnego krzyża, Ignacy Kunert wybudował słupową kapliczkę z figurą Najświętszego Serca Pana Jezusa i dość dużym dzwonem. Przez okres okupacji Kunertowie przechowali figurę u siebie, a dzwon zaginął. Kapliczka była rozebrana. W 1946 roku Ignacy Kunert odbudował kapliczkę. Po latach, gdy nieco zmienił się przebieg drogi ze Szczepankowa do Skarżynia, Marek Kunert wybudował nową kapliczkę bliżej szosy i umieścił w niej dawną statuę Najświętszego Serca pana Jezusa. Poświęcenia dokonał w 1990 roku ks. proboszcz Czesław Kochaniak. 11

12 Infrastruktura techniczna Nowe Szczepankowo posiada podstawową infrastrukturę techniczną - sieć wodociągową położoną w 1997 roku i telefoniczną. (poświęcenie nowo powstałej sieci wodociągowej) Wioska w dobrym stopniu zabezpieczona jest w energię elektryczną. Zapewnia ona w wystarczającym stopniu korzystanie z urządzeń zasilanych energią oraz oświetlenie całej wioski. Brak jest gazu ziemnego oraz możliwość stałego dostępu do Internetu. Brakuje także PKS - u nie kursuje żaden autobus. Dzieci dojeżdżają autobusem szkolnym do Bronikowa. Brakuje także sklepu, chleb dowożony jest przez pobliskie piekarnie. Mieszkańcy przemieszczają się do pobliskich miejscowości korzystając z własnego środka transportu (rower, samochód). Brakuje także kanalizacji sanitarnej. 12

13 Gospodarka i rolnictwo W 1857 roku w Szczepankowie Nowym było 13 rodzin, które stanowiły całość mieszkańców tej wioski, wśród nich było 10 rolników natomiast w Starym Szczepankowie w tym czasie można było naliczyć 19 rodzin(domów było mniej, bo stanowiły one mieszkania folwarczne, na ogół dla kilku rodzin każdy) Nie było tam gospodarzy, lecz różni pracownicy folwarku. Ogółem było ok 60,00 ha w tym ok 6,00 ha nieużytki, podwórza i drogi. Gospodarstwa specjalizowały się wtedy w reprodukcji nasion, zbóż i ziemniaków oraz buraków pastewnych. W latach powojennych w każdej zagrodzie była hodowla trzody chlewnej i koni do własnego użytku. Na dzień dzisiejszy sołectwo Nowe Szczepankowo liczy 130,51 ha w tym użytki rolne, łąki i pastwiska, rowy i nieużytki oraz użytki zielone. Na terenie Nowego Szczepankowa znajduje się pięć podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Urzędzie Miejskim Śmigla. Zajmują się one : - sprzedażą węgla, paszy dla zwierząt - usługami świadczonymi dla mieszkańców (malarz, stolarz) - produkcją trzody chlewnej - produkcją ogrodniczą 13

14 Na obszarze sołectwa Nowego Szczepankowa znajduje się 27 gospodarstw rolnych. Lp Grupa Ogólna liczba Liczba ha gospodarstw 1 Powierzchnia od 0-2 ha 9 12, Powierzchnia od 2-5 ha 3 9, Powierzchnia od 5-7 ha 4 24, Powierzchnia od 7-10 ha 6 49, Powierzchnia od ha 3 32, Powierzchnia od 0-1 ha 2 1,2500 Razem: ,5110 Struktura obszarowa gospodarstw rolnych na terenie sołectwa wskazuje duże zróżnicowanie - dominują gospodarstwa małe do 10 ha. Stanowią one prawie 50% ogółu. Zasadniczymi uprawami są żyto i pszenica. Rolnicy nastawieni są na hodowlę trzody chlewnej. Należy też wspomnieć o istotnym działaniu działów specjalnych w rolnictwie, a w szczególności produkcji pieczarek. Kapitał społeczny i ludzki W Nowym Szczepankowie działają następujące organizacje społeczne : - Koło Gospodyń Wiejskich - Kółko Rolnicze - Rada Sołecka Nowe Szczepankowo 14

15 W centrum wsi Nowe Szczepankowo zlokalizowana jest świetlica i przylegające do niej boisko sportowe. Miejsce to stanowi ośrodek życia społeczno - kulturalnego dla miejscowej społeczności. Obiekt wybudowano w czynie społecznym i oddano do użytku mieszkańcom wsi w 1992 roku. Obecnie świetlica służy wszystkim mieszkańcom Gminy Śmigiel i przyległym wioskom. Ponadto odbywają się tam różne uroczystości komersy, andrzejki. Mieszkańcy spotykają się w świetlicy przy okazji imprez organizowanych przez sołtysa, radę sołecką, Koło Gospodyń Wiejskich, kółko rolnicze, organy gminy czy inne organizacje zewnętrzne. Odbywają się tam zebrania i pokazy. Działające aktywnie na wsi organizacje społeczne organizują tam m.in. zabawy taneczne, wieczorki, spotkania towarzyskie, wigilijne oraz wielkanocne. Z pomieszczeń świetlicy korzystają również mieszkańcy organizujący przyjęcia weselne, 15

16 stypy, komunie, osiemnastki itp. Obiekt świetlicy jest intensywnie wykorzystywany i niewątpliwie tylko w dostatecznym stopniu zaspokaja podstawowe potrzeby społeczno - kulturalne mieszkańców, z uwagi na jego stan estetyczny i wyposażenie. Koło Gospodyń Wiejskich - ta prężnie działająca organizacja nieformalnie działa już od początku powstania świetlicy 1992 roku. Jest organizacją, która czynnie i aktywnie bierze udział we wszystkich imprezach lokalnych m.in. festynach, piknikach. Organizują zabawy taneczne w świetlicy i spotkania towarzyskie np. z okazji Dnia Kobiet. Koło Gospodyń Wiejskich liczy 10 kobiet. Rada Sołecka Nowego Szczepankowa wraz z sołtysem jest jedną z silniej działających organizacji na wsi. Zespół ten przyjął na siebie zarówno obowiązki jak i chęci nie tylko reprezentowania interesów wsi, ale również spełniania potrzeb materialno duchowych mieszkańców sołectwa. Organizują oni od lat poprzez angażowanie, co aktywniejszych mieszkańców popularne niegdyś czyny społeczne. Szczególnie było i jest to widoczne w formie pomocy szkole w Bronikowie, osobom samotnym, biednym i wszystkim tym, którzy oczekują pomocy. Angażują się nie tylko poprzez pracę w integrację mieszkańców i ich aktywizację, 16

17 ale również w zagospodarowanie wolnego czasu, mając na względzie małych jak i dorosłych mieszkańców wsi. Odbywa się to m.in. poprzez organizację zabaw, imprez okolicznościowych, pikników oraz wyjazdów do miejsc kultu religijnego. Wspomagają oni również inne organizacje działające na wsi. Rada Sołecka składa się z siedmiu członków. Kółko Rolnicze Nowe Szczepankowo jest małą wioską, liczy 90 mieszkańców, w tym dzieci. Do kółka rolniczego należy 12 mieszkańców (mężczyzn). Członkowie poza swoimi statutowymi działaniami zajmują się między innymi integracją wsi poprzez organizowanie festynów, zabaw, wieczorków itp. spotkań kulturalno rozrywkowych. Wszystkie te organizacje dla spełnienia swoich misji, przy okazji organizowania spotkań czy imprez itp. korzystają z pomieszczeń znajdujących się w obiekcie świetlicy. To dla nich i spotykających się ludzi, ważnym jest w jakich warunkach tam przebywają. Stąd też na wsi zrodziła się potrzeba dokonania zmian w wyglądzie pomieszczeń. Dzięki środkom, o jakie można się ubiegać w ramach działania Odnowa i rozwój wsi objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich i dzięki poparciu dla projektu Remontu świetlicy w Nowym Szczepankowie przez Burmistrza i Radę Miejską Śmigla zaistniała szansa, że obiekt wzniesiony w latach 90 stanie się znowu pięknym miejscem, gdzie wiele 17

18 osób będzie miało szansę się spotykać. 3. Ocena mocnych i słabych stron (Analiza SWOT) SILNE STRONY SŁABE STRONY Barwne położenie miejscowości Dostęp do łączy telefonicznych Zły stan estetyczny obiektu świetlicy Brak zainteresowania i rozpowszechniania Rozwój przedsiębiorstw produkcyjno historii miejscowości wśród mieszkańców handlowych Brak dostępu do sieci gazowej Zaangażowanie mieszkańców w sprawy życia Zły stan nawierzchni dróg powiatowej społeczno kulturalnego i gminnych Dobra lokalizacja świetlicy na terenie Brak dostępu do Internetu miejscowości Dobry stan środowiska naturalnego Brak sieci PKSu Brak placu zabaw dla dzieci Parking w centrum wsi Niskie natężenie ruchu SZANSE ZAGROŻENIA Wzrost świadomości społecznej i Narastające problemy społeczne ekologicznej mieszkańców Możliwości techniczne wybudowania sieci Emigracja młodzieży do miast Niedostateczna profilaktyka zdrowotna gazowej Likwidacja gospodarstw rolnych Możliwość skorzystania z funduszy Unii i wyjazdy w poszukiwaniu pracy. Europejskiej i innych źródeł zewnętrznych Wzrost zainteresowania nauką wśród młodzieży Wzrost zainteresowania społeczeństwa udziałem w imprezach i szukaniem sposobów uzyskiwania środków finansowych Rozwój ogrodnictwa i w słabszym stopniu rolnictwa 18

19 Wnioski Z przeprowadzonej analizy wynika, że poziom życia mieszkańców Nowego Szczepankowa jest na dostatecznym poziomie, jednakże pozytywny wpływ otoczenia stwarza szansę na jego poprawę. Duża aktywność mieszkańców, jak również duże zainteresowanie nauką wśród młodzieży stanowi szansę na rozwój przedsiębiorczości, a tym samym wzrost zamożności mieszkańców. Wykorzystanie naturalnych atutów wsi może wpłynąć na rozwój życia kulturalnego i społecznego mieszkańców. Postępująca dywersyfikacja jest szansą na rozwój niegdyś typowo rolniczej miejscowości; wieś podąża w kierunku rozwoju usług, handlu i ogrodnictwa. 4. Opis planowanych zadań inwestycyjnych na lata Przebudowa budynku świetlicy w Nowym Szczepankowie Celem tej inwestycji jest poprawa jakości życia mieszkańców wsi. Po części zostaną zaspokojone potrzeby kulturalne i społeczne mieszkańców, co wpłynie korzystnie na wzrost atrakcyjności terenu Sołectwa. Zadanie to będzie realizowane w latach 2012 Szacunkowy koszt przedsięwzięcia ,86 zł Źródło finansowania : Budżet Gminy, PROW z działania Odnowa i rozwój Wsi 19

20 2. Przebudowa drogi powiatowej wzdłuż wsi Celem tej inwestycji jest poprawa bezpieczeństwa ruchu kołowego, pieszych oraz warunków życia mieszkańców Zadanie to będzie realizowane w latach Szacunkowy koszt przedsięwzięcia ,00 zł Źródło finansowania : Starostwo Powiatowe w Kościanie i Gmina Śmigiel 3. Budowa chodnika Celem tej inwestycji jest poprawa bezpieczeństwa pieszych Zadanie to będzie realizowane w latach 2018 Szacunkowy koszt przedsięwzięcia ,00 zł Źródło finansowania budżet Gminy i Starostwo Powiatowe w Kościanie. 5. Opis i charakterystyka obszarów związanych z kształtowaniem obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Budynek świetlicy w Nowym Szczepankowie położony jest w centrum wsi przy drodze powiatowej nr 3947P do Skarżenia. W budynku świetlicy swoją siedzibę mają różne organizacje działające na wsi. W pobliżu świetlicy położone jest boisko sportowe. Wybudowany parking dla samochodów będzie służył 20

21 infrastrukturze. Opisane miejsce jest miejscem sprzyjającym nawiązywaniu kontaktów społecznych, ze względu na swoje położenie oraz cechy funkcjonalno przestrzenne. 21