STAAL 40 AKD/AKDS, STAAL 100 AKD/AKDS, AKG-A/AKGS-A, ZTS, STAAL 40 AKK/AKKS, STAAL 100 AKK/AKKS, AKR/AKRS, ZRS, VTS, UGS. Instrukcja obsługi

Transkrypt

1 STAAL 40 AKD/AKDS, STAAL 100 AKD/AKDS, AKG-A/AKGS-A, ZTS, STAAL 40 AKK/AKKS, STAAL 100 AKK/AKKS, AKR/AKRS, ZRS, VTS, UGS Instrukcja obsługi

2 Nota wydawnicza Instrukcja obsługi Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody producenta zawartość nie może być rozpowszechniana, powielana, przetwarzana ani przekazywana osobom trzecim. Zmiany techniczne zastrzeżone. KSB Aktiengesellschaft, Frankenthal

3 Spis treści Spis treści Wykaz pojęć technicznych Uwagi ogólne Podstawy Adresaci Współobowiązujące dokumenty Symbolika Bezpieczeństwo Oznaczenia wskazówek ostrzegawczych Uwagi ogólne Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem Przeszkolenie i kwalifikacje pracowników Skutki i niebezpieczeństwa wynikające z nieprzestrzegania instrukcji Praca ze znajomością wymagań BHP Zasady bezpieczeństwa dla użytkownika/operatora Zasady bezpieczeństwa dotyczące prac konserwacyjnych, przeglądów i prac montażowych Niedopuszczalne sposoby eksploatacji Transport/składowanie/utylizacja Kontrola stanu dostawy Transport Składowanie/konserwacja Zwrot do producenta Utylizacja Opis armatury Opis ogólny Oznaczenie Zasuwa odcinająca Ciśnieniowe zabezpieczenie korpusu Klapy zwrotne Zamknięcie do prób ciśnieniowych Zakres dostawy Wymiary i ciężary Montaż Ogólne wskazówki/przepisy bezpieczeństwa Miejsce zabudowy i montażu Spawanie Armatura z napędem Izolacja Ciśnieniowe zabezpieczenie korpusu z 68

4 Spis treści 6 Uruchomienie/zatrzymanie Uruchomienie Wyłączenie z eksploatacji Konserwacja/utrzymanie sprawności technicznej Przepisy bezpieczeństwa Zakłócenia: przyczyny i usuwanie Deklaracja zgodności WE Deklaracja zgodności WE STAAL 40, STAAL 100, AKG-A/AKGS-A, AKR/AKRS, ZTS, ZRS, VTS...65 Indeks haseł z 68

5 Wykaz pojęć technicznych Wykaz pojęć technicznych DGR Dyrektywa 97/23/WE, oznaczona również jako dyrektywa ws. urządzeń ciśnieniowych, określa wymogi dla urządzeń ciśnieniowych, wprowadzanych do europejskiej przestrzeni ekonomicznej. Pełna dokumentacja Nasza dokumentacja znajduje się w katalogu produktów na stronie 5 z 68

6 1 Uwagi ogólne 1 Uwagi ogólne 1.1 Podstawy Instrukcja eksploatacji jest częścią dokumentacji typoszeregu i wersji wymienionych na stronie tytułowej. W instrukcji eksploatacji opisano prawidłowe i bezpieczne użytkowanie we wszystkich fazach eksploatacji. Na armaturze znajdują się następujące dane: Producent Oznaczenie typoszeregu Ciśnienie nominalne Średnica nominalna Rok produkcji Materiał Identyfikowalność materiału 1) Oznaczenie CE 2) Numer wyznaczonego urzędu 3) Aby zachować prawa płynące z gwarancji, w razie uszkodzenia należy niezwłocznie powiadomić właściwą sieć dystrybucyjną firmy KSB. 1.2 Adresaci Adresatami niniejszej instrukcji eksploatacji są pracownicy o wykształceniu technicznym. 1.3 Współobowiązujące dokumenty Tabela 1: Przegląd współobowiązującej dokumentacji Dokument Karta katalogowa Charakterystyki przepływu 4) Rysunek złożeniowy 5) Dokumentacja poddostawców 6) Spis treści Opis armatury Dane dotyczące wartości Kv oraz Zeta Opis armatury na rysunku przekrojowym Instrukcje eksploatacji oraz dodatkowa dokumentacja dla wyposażenia dodatkowego W przypadku wyposażenia dodatkowego należy stosować się do dokumentacji producenta. 1.4 Symbolika Tabela 2: Stosowane symbole Symbol Znaczenie Warunek w ramach instrukcji postępowania Polecenie w ramach wskazówek bezpieczeństwa Wynik działania Odsyłacze 1) od kategorii II DGR 97/23/EG 2) od kategorii I DGR 97/23/EG 3) od kategorii I DGR 97/23/EG zgodnie z modułem H 4) O ile jest dostępny 5) Jeśli zostały uzgodnione w zakresie dostawy, w przeciwnym razie część karty katalogowej 6) Jeśli został uzgodniony w zakresie dostawy 6 z 68

7 1 Uwagi ogólne Symbol Znaczenie Kroki instrukcji postępowania Wskazówka zawiera zalecenia i ważne wskazówki dot. obchodzenia się z produktem 7 z 68

8 2 Bezpieczeństwo! NIEBEZPIECZEŃSTWO 2 Bezpieczeństwo Wszystkie wskazówki wymienione w tym rozdziale odnoszą się do zagrożeń o wysokim stopniu ryzyka. 2.1 Oznaczenia wskazówek ostrzegawczych Tabela 3: Cechy wskazówek ostrzegawczych Symbol Wyjaśnienie! NIEBEZPIECZEŃSTWO NIEBEZPIECZEŃSTWO Hasło to oznacza zagrożenie o wysokim stopniu ryzyka, którego lekceważenie powoduje śmierć lub ciężkie obrażenia.! OSTRZEŻENIE OSTRZEŻENIE Hasło to oznacza zagrożenie o średnim stopniu ryzyka, którego lekceważenie może spowodować śmierć lub ciężkie obrażenia. UWAGA UWAGA Hasło to oznacza zagrożenie, którego lekceważenie może być niebezpieczne dla maszyny lub jej działania. Ochrona przeciwwybuchowa Symbol ten wskazuje informacje dot. ochrony przeciwwybuchowej w obszarach zagrożonych wybuchem, zgodnie z dyrektywą 94/9/WE (ATEX). Miejsce ogólnie niebezpieczne Symbol ten w połączeniu z hasłem NIEBEZPIECZEŃSTWO oznacza niebezpieczeństwa związane ze śmiercią i obrażeniami. Niebezpieczne napięcie elektryczne Symbol ten w połączeniu z hasłem NIEBEZPIECZEŃSTWO oznacza niebezpieczeństwa związane z napięciem elektrycznym i wskazuje informacje dot. ochrony przed napięciem elektrycznym. Uszkodzenia maszyny Symbol ten w połączeniu z hasłem UWAGA oznacza niebezpieczeństwa dla maszyny i jej działania. 2.2 Uwagi ogólne Instrukcja eksploatacji zawiera podstawowe wskazówki dot. montażu, eksploatacji i konserwacji, których przestrzeganie zapewnia bezpieczeństwo pracy z armaturą oraz pozwala uniknąć obrażeń ciała i szkód materialnych. Należy uwzględniać wskazówki bezpieczeństwa zawarte we wszystkich rozdziałach. Odpowiedzialny pracownik/użytkownik musi przeczytać instrukcję eksploatacji przed montażem i uruchomieniem oraz w całości ją zrozumieć. Instrukcja eksploatacji musi być stale dostępna dla pracownika w miejscu pracy. Wskazówki umieszczone bezpośrednio na armaturze muszą być przestrzegane i utrzymywane w całkowicie czytelnym stanie. Dotyczy to przykładowo: Strzałka kierunku przepływu Producent Oznaczenie typoszeregu Ciśnienie nominalne Średnica nominalna Rok produkcji Materiał Za przestrzeganie lokalnych przepisów nieuwzględnionych w instrukcji eksploatacji odpowiedzialny jest użytkownik. Armatura jest projektowana, produkowana i badana zgodnie z systemem zapewnienia jakości wg DIN EN ISO 9001 oraz europejskiej dyrektywy ws. urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE. Warunkiem jest przewaga obciążeń spoczynkowych. 8 z 68

9 2 Bezpieczeństwo W przypadku armatury pracującej w trybie długotrwałym należy mieć na uwadze jej ograniczoną trwałość oraz obowiązujące przepisy. W przypadku wersji specjalnych na zamówienie klienta mogą obowiązywać dalsze ograniczenia dotyczące sposobu użytkowania oraz długotrwałego trybu pracy. Są one zawarte w dołączonej dokumentacji sprzedaży. Instrukcja eksploatacji nie uwzględnia: przypadków i zdarzeń, które mogą wystąpić podczas montażu, eksploatacji oraz konserwacji przez użytkownika. Do zachowania lokalnych przepisów bezpieczeństwa, występujących w miejscu zamontowania, zobowiązani są pracownicy wykonujący montaż i skierowani przez użytkownika. 2.3 Zastosowanie zgodne z przeznaczeniem Użytkować armaturę wyłącznie w nienagannym stanie technicznym. Nie eksploatować armatury w stanie częściowo zmontowanym. Przez armaturę mogą przepływać wyłącznie media, opisane w dokumentacji. Armaturę należy eksploatować wyłącznie w dopuszczalnych zakresach ciśnienia i temperatury. Uzgodnić inne sposoby użytkowania z producentem, o ile nie zostały one wymienione w dokumentacji. Unikać przewidywalnego błędnego zastosowania Nigdy nie przekraczać wskazanych w karcie danych lub w dokumentacji dozwolonych granic zastosowania w odniesieniu do ciśnienia, temperatury itp. Przestrzegać wszystkich zasad bezpieczeństwa oraz wskazówek dot. obsługi zawartych w instrukcji eksploatacji. 2.4 Przeszkolenie i kwalifikacje pracowników Pracownicy muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje dotyczące transportu, montażu, obsługi, konserwacji i wykonywania przeglądów oraz posiadać wiedzę na temat wzajemnego oddziaływania armatury i instalacji. Użytkownik musi dokładnie ustalić zakres odpowiedzialności, kompetencji oraz sposób sprawowania nadzoru nad pracownikami w trakcie transportu, montażu, obsługi, konserwacji i przeglądów. Kwalifikacje personelu należy uzupełniać poprzez szkolenia oraz instruktaże prowadzone przez odpowiednio przeszkolonych pracowników. W razie konieczności użytkownik może zlecić przeprowadzenie szkolenia producentowi/dostawcy. Szkolenia dotyczące armatury należy prowadzić pod nadzorem pracownika technicznego. 2.5 Skutki i niebezpieczeństwa wynikające z nieprzestrzegania instrukcji Nieprzestrzeganie niniejszej instrukcji eksploatacji prowadzi od utraty praw z tytułu gwarancji i odpowiedzialności za szkody. Nieprzestrzeganie instrukcji może powodować między innymi następujące zagrożenia: zagrożenie dla ludzi w wyniku oddziaływań elektrycznych, termicznych, mechanicznych i chemicznych oraz eksplozji zawodność ważniejszych funkcji produktu zawodność zaleconych metod dotyczących konserwacji i napraw zagrożenie dla środowiska naturalnego na skutek wycieku materiałów niebezpiecznych 9 z 68

10 2 Bezpieczeństwo 2.6 Praca ze znajomością wymagań BHP Oprócz wskazówek bezpieczeństwa zawartych w niniejszej instrukcji oraz wymagań związanych z zastosowaniem zgodnym z przeznaczeniem obowiązują następujące przepisy bezpieczeństwa: Przepisy o zapobieganiu wypadkom, przepisy bezpieczeństwa i przepisy zakładowe Przepisy ochrony przeciwwybuchowej Przepisy bezpieczeństwa dotyczące obchodzenia się z substancjami niebezpiecznymi Obowiązujące normy, dyrektywy i ustawy 2.7 Zasady bezpieczeństwa dla użytkownika/operatora Armatura z napędami jest przewidziana do pracy w strefie, gdzie normalnie nie przebywa personel. Eksploatacja armatury w obszarach z ruchem osobowym jest dopuszczalna tylko wtedy, gdy zamontowane są odpowiednie urządzenia ochronne. Zabezpieczenie takie leży po stronie użytkownika. Zamocować i sprawdzić działanie osłon montowanych na miejscu eksploatacji chroniących przed dotknięciem elementów gorących, zimnych lub ruchomych. Nie zdejmować osłon chroniących przed dotknięciem w trakcie pracy. Udostępnić pracownikom wyposażenie ochronne i dbać o jego stosowanie. Wycieki (np. na uszczelnieniu trzpienia) niebezpiecznych mediów (np. wybuchowych, trujących, gorących) należy odprowadzać w taki sposób, aby nie powodowały żadnego zagrożenia dla ludzi i środowiska. Należy przestrzegać przepisów obowiązujących w tym zakresie. Wykluczyć zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym (szczegóły patrz: przepisy danego kraju i/lub przepisy miejscowego zakładu energetycznego). 2.8 Zasady bezpieczeństwa dotyczące prac konserwacyjnych, przeglądów i prac montażowych Przebudowy lub modyfikacje armatury dopuszczalne są tylko po uzyskaniu zgody ze strony producenta. Należy stosować wyłącznie części oryginalne lub dopuszczone przez producenta. Stosowanie innych części może spowodować wygaśnięcie gwarancji. Użytkownik powinien zapewnić, żeby wszystkie prace konserwacyjne, montażowe i przeglądy były przeprowadzane przez autoryzowanych i wykwalifikowanych pracowników, którzy zapoznali się dokładnie z instrukcją eksploatacji. Prace na armaturze należy wykonywać tylko po jej wyłączeniu z ruchu. Korpus armatury musi osiągnąć temperaturę otoczenia. Korpus armatury musi być pozbawiony ciśnienia oraz musi być całkowicie opróżniony. W celu wyłączenia armatury z eksploatacji należy bezwzględnie przestrzegać metod postępowania opisanych w instrukcji eksploatacji. Armaturę tłoczącą media stanowiące zagrożenie dla zdrowia należy odkazić. Bezpośrednio po zakończeniu robót należy ponownie zamontować i uruchomić wszystkie urządzenia zabezpieczające i ochronne. Przed ponownym uruchomieniem należy przestrzegać zaleceń dotyczących uruchamiania. 2.9 Niedopuszczalne sposoby eksploatacji Nigdy nie użytkować armatury poza zakresem wartości granicznych, wskazanych w arkuszu danych oraz w instrukcji obsługi. Bezpieczeństwo eksploatacji dostarczonej armatury zapewnione jest tylko w przypadku użytkowania zgodnego z przeznaczeniem ( Rozdział 2.3 Strona 9). 10 z 68

11 2 Bezpieczeństwo Armatura odcinająca nie jest przeznaczona do regulacji strumienia objętości. Zasuwy odcinające należy stosować tak, aby były albo całkowicie otwarte, albo całkowicie zamknięte. Położenie pośrednie (funkcja dławienia) jest niedozwolone. 11 z 68

12 3 Transport/składowanie/utylizacja 3 Transport/składowanie/utylizacja 3.1 Kontrola stanu dostawy 1. Podczas przekazywania towarów sprawdzić każdą jednostkę opakowania pod kątem uszkodzeń. 2. W przypadku uszkodzeń transportowych należy dokładnie ustalić szkodę, sporządzić dokumentację i niezwłocznie powiadomić pisemnie KSB punkt sprzedaży oraz ubezpieczyciela. 3.2 Transport Armaturę należy transportować tylko wtedy, gdy została ręcznie domknięta. Armatura dostarczana jest w stanie gotowym do eksploatacji oraz w razie konieczności z otworami do przyłączenia zabezpieczonymi pokrywami. Oryginalne części zamienne są gotowe do pracy dopiero po zamontowaniu i po wykonaniu próby ciśnieniowej/szczelności armatury. NIEBEZPIECZEŃSTWO Ześlizgnięcie się armatury z zamocowania Zagrożenie dla życia ze strony spadających elementów! Armaturę transportować tylko w zalecanej pozycji. Nigdy nie zawieszać armatury na pokrętle ręcznym. Przestrzegać podanego ciężaru i punktu ciężkości. Przestrzegać lokalnych przepisów BHP i przepisów o zapobieganiu nieszczęśliwym wypadkom. Stosować odpowiednie i dopuszczone środki do mocowania ładunku. Urządzenia transportowe występujące przy napędzie mogą nie nadawać się do zawieszenia całej armatury. Dopuszczalne obciążenia znajdują się w instrukcji obsługi napędu. Armaturę należy zamocować i transportować w sposób przedstawiony na rysunku. 12 z 68

13 3 Transport/składowanie/utylizacja Rys. 1: Transport armatury 3.3 Składowanie/konserwacja Jeśli uruchomienie ma nastąpić po upływie dłuższego czasu od dostarczenia, zaleca się na czas składowania armatury zastosowanie następujących środków: UWAGA Nieprawidłowe składowanie Uszkodzenie armatury na skutek zanieczyszczenia, korozji, wilgoci lub mrozu! Armaturę składować w pomieszczeniu zabezpieczonym przed mrozem o możliwie stałej wilgotności, wolnym od kurzu i wstrząsów, np. z odpowiednimi osłonami ochronnymi lub foliami. Przed składowaniem armaturę należy zamknąć przy użyciu niewielkiej siły i składować w stanie zamkniętym. Chronić armaturę przed kontaktem z rozpuszczalnikami, środkami smarnymi, paliwami oraz chemikaliami. Składowanie w prawidłowych warunkach w zamkniętym pomieszczeniu zapewnia ochronę przez maksymalnie 12 miesięcy. WSKAZÓWKA W przypadku armatury z napędem należy dodatkowo przestrzegać instrukcji obsługi napędu. 13 z 68

14 3 Transport/składowanie/utylizacja 3.4 Zwrot do producenta 1. Armaturę należy opróżniać w prawidłowy sposób. 2. Gruntownie wypłukać i oczyścić armaturę, zwłaszcza w przypadku szkodliwych, wybuchowych, gorących i innych groźnych mediów. 3. Jeśli tłoczone są media, których pozostałości w reakcji z wilgocią z powietrza mogą powodować korozję lub też zapalają się w zetknięciu z tlenem, wtedy armaturę należy dodatkowo zneutralizować i w celu osuszenia zastosować do przedmuchania bezwodny gaz obojętny. 4. W przypadku armatury z grupy płynów 1 należy zawsze załączyć kompletnie wypełnione zaświadczenie o braku zastrzeżeń względem stanu higienicznego. Należy koniecznie wskazać zastosowane środki bezpieczeństwa oraz środki odkażające. WSKAZÓWKA W razie potrzeby można pobrać zaświadczenie o braku zastrzeżeń z Internetu pod adresem: Utylizacja OSTRZEŻENIE Zagrażające zdrowiu i/lub gorące tłoczone media, materiały pomocnicze i eksploatacyjne Zagrożenie dla ludzi i środowiska! Zebrać płyn płuczący oraz w razie potrzeby pozostałą ciecz i zutylizować. W razie potrzeby nosić odzież ochronną oraz maskę ochronną. Przestrzegać ustawowych przepisów dot. utylizacji niebezpiecznych dla zdrowia substancji. 1. Zdemontować armaturę. W trakcie demontażu zebrać smary stałe i płynne. 2. Materiały armatury podzielić wg rodzaju, np. na: - metal, - tworzywo sztuczne, - złom elektroniczny, - smary stałe i płynne. 3. Zutylizować wg obowiązujących przepisów lub odstawić do wyspecjalizowanego zakładu utylizacji. 14 z 68

15 4 Opis armatury 4 Opis armatury 4.1 Opis ogólny Przedstawione w dalszej części przekroje stanowią przykłady zasad konstrukcji armatury. Dalsze oraz szczegółowe informacje znajdują się w poszczególnych kartach typoszeregu. Grupy płynów 1 i 2 Grupy płynów 4.2 Oznaczenie Tabela 4: Oznaczenie podstawowe Średnica nominalna DN... Ciśnienie nominalne lub maksymalne dopuszczalne ciśnienie/ temperatura PN... /... bar /... C Oznaczenie producenta KSB Oznaczenie typu/typoszeregu lub numer zamówienia NORI... Rok produkcji 20.. Materiał... Strzałka kierunku przepływu Identyfikowalność materiału... Oznakowanie CEDGR Numer wyznaczonego urzędu 0036 Oznaczenie wg wytycznych klienta np. numer urządzenia itp. Umieszczenie znaku CE na armaturze jest potwierdzeniem zgodności z europ. dyrektywą ws. urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE. Class PN DN Do 1. grupy zaliczają się płyny, które zaklasyfikowane są w następujący sposób: Wybuchowe Bardzo łatwo zapalne Łatwo zapalne Zapalne: maksymalna dopuszczalna temperatura jest wyższa niż temperatura zapłonu Bardzo trujące Trujące Podsycające ogień Do 2. grupy zaliczają się wszystkie płyny, niewymienione w grupie Zasuwa odcinająca Zasada działania zasuwy odcinającej z kołnierzem zaślepiającym Armatura składa się z części pracujących pod ciśnieniem: korpusu (100) i pałąka (166) oraz zespołu odcinającego. Korpus (100) i pałąk (166) są połączone śrubami dwustronnymi (902.1) lub sworzniami gwintowanymi (904) oraz nakrętkami (920.1) i uszczelnione od zewnątrz pierścieniem uszczelniającym (411.1). 15 z 68

16 4 Opis armatury Jednostka odcinająca składa się z uchwytu płyt (367), ruchomych płyt klinowych (360), trzpienia (200) i elementu manewrowego-pokrętła (961) lub napędu. Powierzchnie uszczelniające w korpusie (100) i płyt klinowych (360) są wzmocnione. Uszczelnienie dławnicowe (461), które uszczelnia trzpień (200), jest dociągnięte do dławika (452) przez śruby dwustronne (902.3) i nakrętki (920.2) Zasada działania zasuwy odcinającej z samouszczelniającym się zamknięciem pokrywy Zasuwy odcinające z płytami klinowymi (360) składają się z korpusu (100) z przyspawanymi stellitowanymi pierścieniami gniazda (515), ze stellitowanych powierzchni uszczelniających płyt klinowych (360), z elementu zamykającego (139) z uszczelnieniem dławnicowym (461) i pałąkiem (166) z elementem uruchamiającym. Funkcja odcięcia realizowana jest przez dwie ruchome płyty klinowe (360), które połączone ze sobą uchwytem (367), opierają się na wymiennych elementach dociskowych (553) ze sworzniem (563) i dociskają do pierścieni gniazda (515). Uchwyt (367) jest przykręcony do trzpienia (200). Płyty klinowe (360) są zabezpieczone przed przesunięciem w uchwycie (367) za pomocą pierścienia. Aby elementy odcinające przepływ nie obracały się, uchwyt na płyty jest prowadzony w bocznych listwach w korpusie (752). Armatura została wyposażona w samouszczelniającą się pokrywę. Ciśnienie w obudowie (100) dociska element zamykający (139) do pierścienia uszczelniającego (411.1), który opiera się na pierścieniu dociskowym (501). Śruby dwustronne (902.2) i nakrętki sześciokątne (920.6) dociskają poprzez płytę dociskową (414) element zamykający (139) do pierścienia uszczelniającego (411.1) także przy braku ciśnienia w obudowie (100). Do montażu zabezpieczenia korpusu przed wzrostem ciśnienia ( Rozdział Strona 29) (patrz karta katalogowa ) w obudowie (100) przyspawany jest króciec (131.2) o wymiarach 22/14 x 74 mm, który na czas dostawy jest zamknięty. Jeśli zabezpieczenie jest zamówione, nie jest ono fabrycznie montowane, tylko przymocowane osobno do zasuwy. Zamiast zabezpieczenia nadciśnieniowego korpusu użytkownik może również przewidzieć odciążenie całego wnętrza korpusu w kierunku króćca przyłączeniowego po stronie tłocznej zasuwy odcinającej, jak np. otwór odciążający w pierścieniu gniazda lub zewnętrzny przewód odciążający. W takim przypadku zasuwa odcinająca może być montowana tylko zgodnie z kierunkiem przepływu. Jeśli zasuwy odcinające i klapy zwrotne z samouszczelniającym się zamknięciem (element zamykający 139) są montowane po sobie tak, że przy zamkniętej armaturze możliwe jest nagrzanie się zamkniętej w niej cieczy, użytkownik musi zainstalować zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu. Uszczelnienie dławnicowe (461), które uszczelnia trzpień (200), jest dociągnięte do dławika (452) przez śruby dwustronne (902.3) i nakrętki (920.1). Trzpień (200) porusza się osiowo dzięki obracającej się tulei gwintowanej (544), która wyposażona jest w łożyska wałeczkowe (323). Trzpień (200) ciągnie płyty klinowe (360) do góry lub dociska je do pierścieni gniazda (515). Tuleja gwintowana (544) jest utrzymywana w głowicy pałąka przez kołnierz pośredni (729) za pomocą śrub z łbem walcowym (914.1). Pokrętło (961) jest osadzone na tulei gwintowanej (544) i połączone z nią za pomocą wpustu pasowanego (940). Do mocowania służy pierścień zabezpieczający (932). Zamocowana na trzpieniu (200) nakrętka oporowa (920.3) służy jako ogranicznik skoku w kierunku zamykania. Zapobiega ona zaklinowaniu się pakietu płyt i jest zabezpieczona kołkiem walcowym (562.3). 16 z 68

17 4 Opis armatury Zasuwy odcinające z płytami równoległymi różnią się od modeli z płytami klinowymi dwoma ruchomymi płytami uszczelniającymi (368), które są zamontowane w uchwycie (367) z wymiennymi sprężynami (950.1) z kołkiem walcowym (562.1) i są dociskane do pierścieni gniazda (515). Rys. 2: Płyty równoległe Zasuwy odcinające z kołnierzem pokrywy zgodne z DIN/EN STAAL 40 AKD/AKDS Dane eksploatacyjne Tabela 5: Właściwości eksploatacyjne Parametr Wartość Ciśnienie nominalne PN Średnica nominalna DN maks. dopuszczalne ciśnienie 40 bar maks. dopuszczalna temperatura 450 C Dobór wg tabeli zależności: ciśnienie temperatura ( Rozdział Strona 18) Media Woda Para Inne nieagresywne media, jak np. gaz czy olej, na zapytanie Budowa konstrukcyjna Konstrukcja Armatura wg karty katalogowej Korpus kuty lub spawany Kołnierz pokrywy Umieszczone na zewnątrz, nieobracające się wrzeciono Płyty klinowe Kołnierz przyłączeniowy przystosowany pod zabudowę napędu elektrycznego i pneumatycznego (DIN ISO 5210) Armatura spełnia wymagania w zakresie bezpieczeństwa wg europejskiej dyrektywy w sprawie urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE, załącznik 1 dla płynów grup 1 i 2. Armatura nie posiada własnego potencjalnego źródła zapłonu i może być stosowana wg ATEX 94/9/WE w strefach zagrożonych wybuchem grupy II, kategoria 2 (strefa 1+21) i kategoria 3 (strefa 2+22). Warianty Rura ochronna wrzeciona Rura ochronna ze wskaźnikiem położenia Rura ochronna wrzeciona z wyłącznikiem pozycyjnym 17 z 68

18 4 Opis armatury Obejście Króciec odwadniający Przyłącze wody uszczelniającej Napędy elektryczne Elementy zabudowy napędów Powierzchnie uszczelnienia z odpornego na zużycie i korozję stellitu Wrzeciono z Wersja zgodna z Instrukcją Techniczną o Utrzymywaniu Czystości Powietrza (bez sprężyn lub ze sprężynami) do zastosowania w temperaturze wg VDI 2440 do 250 C i ponad 250 C (maksymalnie 400 C) Inna obróbka kołnierza lub końcówek spawanych Odbiór końcowy zgodnie z przepisami np. TRD/TRB/AD2000 lub wg specyfikacji klienta Od DN 700 na zapytanie Tabela zależności: ciśnienie temperatura Tabela 6: Dopuszczalne nadciśnienie robocze w barach przy temperaturze w C (wg EN ) 7) Ciśnienie Materiał RT 8) nominalne 10 P 250 GH / P 265 GH 10,0 9,2 8,8 8,3 7,6 6,9 6,4 5,9 3, ,0 14,8 14,0 13,3 12,1 11,0 10,2 9,5 5, ,0 23,2 22,0 20,8 19,0 17,2 16,0 14,8 8, ,0 37,1 35,2 33,3 30,4 27,6 25,7 23,8 13,1 7) Dopuszczalne również nadciśnienie robocze wg DIN ) RT: Temperatura w pomieszczeniu (od -10 C do +50 C) 18 z 68

19 4 Opis armatury Materiały PN DN PN 40 DN Tabela 7: Przegląd dostępnych materiałów AKD AKDS AKD AKDS Nr części Oznaczenie Materiał Numer materiału Uwaga 100 Korpus P 250 GH P 265 GH DN Króciec P 235 GH P 265 GH DN Pałąk P 250 GH P 265 GH DN ) Trzpień X 20 Cr ) Łożysko osiowe St 360 9) Płyty klinowe P 250 GH P 265 GH DN ) Uchwyt płyt P 250 GH P 265 GH DN 250 Powierzchnie Korpus X 20 CrMo procentowa stal uszczelniające Płyty klinowe X 8 CrTi chromowa (Cr) 411 9) Pierścień Czysty grafit uszczelniający 452 Dławik P 250 GH/P 265 GH / ) Uszczelnienie Czysty grafit dławnicowe 544 9) Tuleja gwintowana 9 SMnPb 28 K nitrowana 723 Kołnierz P 250 GH Śruba dwustronna 25 CrMo Nakrętka C 35 E sześciokątna 961 Pokrętło Stal 9) Zalecane części zamienne 19 z 68

20 4 Opis armatury STAAL 100 AKD/AKDS Dane eksploatacyjne Tabela 8: Właściwości eksploatacyjne Parametry Wartości Ciśnienie nominalne PN Średnica nominalna DN Maks. dopuszczalne ciśnienie 100 bar Maks. dopuszczalna temperatura 530 C Dobór wg tabeli zależności: ciśnienie temperatura ( Rozdział Strona 21) Media Woda Para Inne nieagresywne media, jak np. gaz czy olej, na zapytanie Budowa konstrukcyjna Konstrukcja Armatura wg karty katalogowej Korpus kuty lub spawany Kołnierz pokrywy Umieszczone na zewnątrz, nieobracające się wrzeciono Płyty klinowe Kołnierz przyłączeniowy przystosowany pod zabudowę napędu elektrycznego i pneumatycznego (DIN ISO 5210) Armatura spełnia wymagania w zakresie bezpieczeństwa wg europejskiej dyrektywy w sprawie urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE, załącznik 1 dla płynów grup 1 i 2. Armatura nie posiada własnego potencjalnego źródła zapłonu i może być stosowana wg ATEX 94/9/WE w strefach zagrożonych wybuchem grupy II, kategoria 2 (strefa 1+21) i kategoria 3 (strefa 2+22). Warianty Rura ochronna wrzeciona Rura ochronna ze wskaźnikiem położenia Wyłącznik pozycyjny Obejście Króciec odwadniający Opancerzone uszczelnienie zwrotne Tulejka gwintowana w wykonaniu bez metali kolorowych Napędy elektryczne Pneumatyczne napędy nastawnika Przekładnia czołowa 20 z 68

21 4 Opis armatury Przekładnia stożkowa Tuleja napędowa do podłączenia zdalnego sterowania Inna obróbka kołnierza lub końcówek spawanych Odbiór końcowy zgodnie z przepisami np. TRD/TRB/AD2000 lub wg specyfikacji klienta Wersja kuta matrycowo do DN 250/250 i DN 300/250 na zapytanie. Od DN 500 na zapytanie Tabela zależności : ciśnienie temperatura Tabela 9: Dopuszczalne nadciśnienie robocze w barach dla temperatury w C (wg EN ) 10) Materiał PN 63 PN 100 Numer materiału RT 11) P 250 GH ,0 58,5 55,5 52,5 48,0 43,5 40,5 37,5 20,7 P 265 GH ,0 58,5 55,5 52,5 48,0 43,5 40,5 37,5 20,7 16 Mo ,0 63,0 63,0 63,0 61,5 54,0 51,0 47,1 43,5 40,3 37,2 34,1 31,0 27,9 13 CrMo ,0 63,0 63,0 63,0 63,0 63,0 60,0 56,7 53,1 50,5 47,9 45,4 42,8 41,1 34,8 28,2 23,4 P 250 GH ,0 92,8 88,0 83,3 76,1 69,0 64,2 59,5 32,8 P 265 GH ,0 92,8 88,0 83,3 76,1 69,0 64,2 59,5 32,8 16 Mo ,0 100,0 100,0 100,0 100,0 97,6 80,9 74,7 69,0 64,0 59,1 54,2 49,2 44,2 13 CrMo ,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 95,2 90,0 84,2 80,2 76,1 72,0 68,0 65,2 55,2 44,7 37, Materiały DN 50/50-250/200 DN 250/ /500 AKD AKD 10) Dopuszczalne również nadciśnienie robocze wg DIN ) RT: temperatura w pomieszczeniu (od -10 C do +50 C) 21 z 68

22 4 Opis armatury Tabela 10: Przegląd dostępnych materiałów DN 50/50-250/200 AKDS AKDS Nr części Oznaczenie Temperatura Materiał Numer materiału 100 Korpus do 450 C P 250 GH Uwaga Korpus kuty matrycowo i spawany 723 Kołnierz do 530 C 13 CrMo Króciec Możliwość dopasowania materiału do rurociągu ) Płyty klinowe ) Uchwyt płyt 166 Pałąk Powierzchnie uszczelniające Korpus do 450 C X 20 CrMo napawane Płyty klinowe do 530 C Stellit ) Trzpień do 530 C X 39 CrMo ) Pierścień /grafit Profil grzebieniowy uszczelniający 452 Dławik P 250 GH ) Pierścień G-X70 CrMo podstawowy 461.1/.2 12) Uszczelnienie dławnicowe Grafit Prasowane pierścienie (w komorze) ) Tuleja gwintowana Cu Zn 35 Ni na wieńcu wałeczkowym Śruba dwustronna 21 CrMoV Nakrętka 25 CrMo sześciokątna 961 Pokrętło GG Niewznoszące się Tabela 11: Przegląd dostępnych materiałów DN 250/ /500 Nr części Oznaczenie Temperatura Materiał Numer Uwaga materiału 100 Korpus do 400 C P 265 GH Korpus stalowy spawany do 500 C 16 Mo do 530 C 13 CrMo Kołnierz do 400 C P 250 GH/P 265 GH / do 500 C 16 Mo do 530 C 13 CrMo ) Zalecane części zamienne 22 z 68

23 4 Opis armatury Nr części Oznaczenie Temperatura Materiał Numer materiału Króciec do 400 C P 265 GH ) Płyty klinowe ) Uchwyt płyt 166 Pałąk Powierzchnie uszczelniające do 500 C do 530 C 16 Mo 3 13 CrMo Uwaga Korpus do 400 C X 8 CrTi napawane do 530 C Stellit Płyty klinowe do 400 C X 20 CrMo do 530 C Stellit Możliwość dopasowania materiału do rurociągu ) Trzpień do 530 C X 39 CrMo ) Pierścień do 530 C /grafit Profil grzebieniowy uszczelniający 452 Dławik P 250 GH/P 265 GH / ) Uszczelnienie dławnicowe Grafit Prasowane pierścienie (w komorze) ) Tuleja gwintowana Cu Zn 35 Ni Na łożysku osiowym 900 Śruba do 400 C 25 CrMo do 530 C 21 CrMoV Nakrętka do 400 C C 35 E sześciokątna do 530 C 25 CrMo Pokrętło do 530 C Stal Niewznoszące się Zasuwy odcinające z samouszczelniającym się kołnierzem pokrywy zgodne z DIN/EN AKG-A/AKGS-A Dane eksploatacyjne Tabela 12: Właściwości eksploatacyjne Parametr Wartość Ciśnienie nominalne PN Średnica nominalna DN 80/80-300/250 maks. dopuszczalne ciśnienie 160 bar maks. dopuszczalna temperatura 550 C Dobór wg tabeli zależności: ciśnienie temperatura ( Rozdział Strona 24) Media Woda Para Inne nieagresywne media, jak np. gaz czy olej, na zapytanie Budowa konstrukcyjna Konstrukcja Armatura wg karty katalogowej z 68

24 4 Opis armatury Samouszczelniające zamknięcie pokrywy Nieobrotowy trzpień Płyty klinowe Kołnierz przyłączeniowy przystosowany pod zabudowę napędu elektrycznego i pneumatycznego (DIN ISO 5210) Armatura spełnia wymagania w zakresie bezpieczeństwa wg europejskiej dyrektywy w sprawie urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE, załącznik 1 dla płynów grup 1 i 2. Armatura nie posiada własnego potencjalnego źródła zapłonu i może być stosowana wg ATEX 94/9/WE w strefach zagrożonych wybuchem grupy II, kategoria 2 (strefa 1+21) i kategoria 3 (strefa 2+22). Warianty Korpus z kutej stali Wskaźnik położenia Wyłącznik pozycyjny Króciec odwadniający Opancerzone uszczelnienie zwrotne Głowica jarzmowa z podparciem przez sprężynę talerzową Płyty równoległe Obejście Przekładnia czołowa Przekładnia stożkowa Napędy elektryczne Pneumatyczne napędy nastawnika Tuleja napędowa do podłączenia zdalnego sterowania Inne wykonanie kołnierzy Inna obróbka spawanych końcówek Odbiór końcowy zgodnie z przepisami np. TRD/TRB/AD2000 lub wg specyfikacji klienta Tabela zależności: ciśnienie temperatura Tabela 13: Dopuszczalne nadciśnienie robocze w barach przy temperaturze w C 13) Kołnierz, typ AKGA-A (wg EN ) 14) Materiał PN 63 PN 100 PN 160 Numer materiału RT 15) P 250 GH ,0 58,5 55,5 52,5 48,0 43,5 40,5 37,5 20,7 13 CrMo ,0 63,0 63,0 63,0 63,0 63,0 60,0 56,7 53,1 50,5 47,9 45,4 42,8 41,1 34,8 28,2 23,4 18,3 14,7 P 250 GH ,0 92,8 88,0 83,3 76,1 69,0 64,2 59,5 32,8 13 CrMo ,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 95,2 90,0 84,2 80,2 76,1 72,0 68,0 65,2 55,2 44,7 37,1 29,0 23,3 P 250 GH ,0 148,5 140,9 133,3 121,9 110,4 102,8 95,2 52,5 13 CrMo ,0 160,0 160,0 160,0 160,0 160,0 152,3 144,0 134,8 128,3 121,8 115,3 108,8 104,3 88,3 71,6 59,4 46,4 37,3 Tabela 14: Dopuszczalne nadciśnienie robocze w barach przy temperaturze w C 13) Końcówki do spawania obrobione, typ AKGS-A Materiał PN 160 Numer materiału do P 250 GH CrMo ) Armaturę można stosować w temperaturze do -10 C. 14) Dopuszczalne również nadciśnienie robocze wg DIN ) RT: temperatura otoczenia (od -10 C do +50 C) 24 z 68

25 4 Opis armatury Materiały Tabela 15: Przegląd dostępnych materiałów DN 50/50-250/200 AKG-A AKGS-A Nr części Oznaczenie Temperatura Materiał Numer materiału Uwaga 100 Korpus do 450 C P 250 GH Korpus kuty matrycowo i spawany 723 Kołnierz do 550 C 13 CrMo Króciec Możliwość dopasowania materiału do rurociągu 139 Element zamykający ) Płyty klinowe ) Uchwyt płyt 162 Pałąk pokrywy do 550 C C 22 N Konstrukcja spawana Króciec 13 CrMo Powierzchnie Korpus do 450 C Opancerzenie napawane uszczelniające twarde Płyty klinowe do 550 C Opancerzenie ze stellitu ) Trzpień do 550 C X 39 CrMo ) Pierścień Czysty grafit uszczelniający 452 Dławik 13 CrMo ) Uszczelnienie Czysty grafit w komorze dławnicowe 501 Pierścień 13 CrMo wieloczęściowy ) Tuleja gwintowana Cu Zn 35 Ni na łożysku wałeczkowym ) Pokrętło GG DN 150 ze stali (spawane) 16) Zalecane części zamienne 25 z 68

26 4 Opis armatury ZTS Dane eksploatacyjne Tabela 16: Właściwości eksploatacyjne Parametry Wartość Ciśnienie projektowe ca. 600 bar Średnica nominalna DN Maks. dopuszczalne ciśnienie ca. 600 bar Maks. dopuszczalna temperatura 650 C Dobór wg tabeli zależności: ciśnienie temperatura ( Rozdział Strona 27) Media Woda Para Inne nieagresywne media, jak np. gaz czy olej, na zapytanie Budowa Konstrukcja Armatura wg karty katalogowej Korpus z kutej stali Samouszczelniające zamknięcie pokrywy Nieobrotowy trzpień Płyty klinowe Kołnierz przyłączeniowy przystosowany pod zabudowę napędu elektrycznego i pneumatycznego (DIN ISO 5210) Powierzchnie uszczelnienia z odpornego na zużycie i korozję stellitu Armatura spełnia wymagania w zakresie bezpieczeństwa wg europejskiej dyrektywy w sprawie urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE, załącznik 1 dla płynów grup 1 i 2. Armatura nie posiada własnego potencjalnego źródła zapłonu i może być stosowana wg ATEX 94/9/WE w strefach zagrożonych wybuchem grupy II, kategoria 2 (strefa 1+21) i kategoria 3 (strefa 2+22). Warianty Wykonanie kołnierza Obejście Króciec odwadniający Płyty równoległe (typ GTD) Zabezpieczenie nadciśnieniowe (system z 3 króćcami) Otwór odciążający w pierścieniu gniazda Opancerzone uszczelnienie zwrotne Pierścień blokujący w dławnicy Tuleja gwintowana ze wspomaganiem sprężyny talerzowej 26 z 68

27 4 Opis armatury Zestaw uszczelniający do wysokich temperatur Uszczelnienie pokrywy zamykającej z osłoną ze stali nierdzewnej Wskaźnik położenia Wyłącznik pozycyjny Przekładnia czołowa Przekładnia stożkowa Napędy elektryczne Pneumatyczne napędy nastawnika Tuleja napędowa do podłączenia zdalnego sterowania Tulejka gwintowana w wykonaniu bez metali kolorowych Blokada Odbiór końcowy zgodnie z przepisami np. TRD/TRB/AD2000 lub wg specyfikacji klienta Tabela zależności: ciśnienie temperatura Tabela 17: Dopuszczalne nadciśnienie robocze w barach dla temperatury w C 17) Podzespół B 18) Materiał Typoszereg Mo 3 B CrMo 4-5 B CrMo 9-10 B X10CrMoVNb B Tabela 18: Dopuszczalne nadciśnienie robocze w barach przy temperaturze w C 17)19) Podzespoły C, D, E i F Materiał Typoszereg P 250 GH C D E F NiCuMoNb C D E Mo C D E F CrMo C D E F CrMo C D E F X10CrMoVNb C D ) Armaturę można stosować w temperaturze do -10 C. 18) DN ) Ustalenie nadciśnienia testowego przebiega zgodnie z przepisami DGR 97/23/WE, DIN EN i EN z 68

28 4 Opis armatury Materiał Typoszereg E F X10CrWMoVNb C D E F Materiały DN 50/50-200/175 DN 200/ /450 Tabela 19: Przegląd dostępnych materiałów z króćcem podtoczonym bez króćca podtoczonego Nr części Oznaczenie Materiały do temperatury roboczej do [ C] Dolna część korpusu Górna część korpusu P 250 GH Korpus Króciec 139 Element zamykający 10 CrMo ) Pierścień wieloczęściowy ) Płyty klinowe wzmocnienie stellitowane ) Płyty równoległe wzmocnienie stellitowane Pierścień gniazda 13 CrMo 4-5 wzmocnienie stellitowane NiCuMoNb Mo Króciec 13 CrMo Pałąk 13 CrMo CrMo CrMo CrMo CrMo CrMo CrMo X10CrMoVNb X10CrWMoVNb X10CrMoVNb X10CrMoVNb X10CrWMoVNb ) Zalecane części zamienne 28 z 68

29 4 Opis armatury Nr części Oznaczenie Materiały do temperatury roboczej do [ C] ) Trzpień X39CrMo X22CrMoV X22CrMoV X5NiCrTi ) Uchwyt płyt 13 CrMo NiCuMoNb5 10 CrMo 9-10 X10CrMoVNb ) Pierścień Czysty grafit z osłonami ze stali szlachetnej uszczelniający 452 Dławik 13 CrMo CrMo ) Uszczelnienie Czysty grafit / pierścienie komorowe ze stalą nierdzewną dławnicowe ) Tuleja gwintowana Stopy miedzi 961 Pokrętło Stal 4.4 Ciśnieniowe zabezpieczenie korpusu UGS Dane eksploatacyjne Tabela 20: Właściwości eksploatacyjne Parametry Wartości Ciśnienie nominalne PN 40 Średnica nominalna DN 15 Maks. dopuszczalne ciśnienie Od 25 do 750 bar Media Woda Para Inne nieagresywne media, jak np. gaz czy olej, na zapytanie Budowa konstrukcyjna Konstrukcja Korpus z kutej stali Grzybek kwasoodporny (UGS i UGSV) Regulowany pakiet sprężyn z łożyskiem igiełkowym (UGS i UGSV) Regulacja ciśnienia upustowego za pomocą przyłącza śrubunkowego Stellitowana manszeta Zaplombowana śruba zabezpieczająca przed niezamierzoną zmianą ciśnienia upustowego Armatura spełnia wymagania w zakresie bezpieczeństwa wg europejskiej dyrektywy w sprawie urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE, załącznik 1 dla płynów grup 1 i 2. Armatura nie posiada własnego potencjalnego źródła zapłonu i może być stosowana wg ATEX 94/9/WE w strefach zagrożonych wybuchem grupy II, kategoria 2 (strefa 1+21) i kategoria 3 (strefa 2+22). 29 z 68

30 4 Opis armatury Warianty Płytka zabezpieczająca (UGSV i UGSVA) Urządzenie blokujące Z blokowanym zaworem odcinającym Materiały 2) 1) 1) 1) 3) UGS: bez płytki zabezpieczającej, ze sprężyną UGSV: z płytką zabezpieczającą, ze sprężyną UGSVA: z płytką zabezpieczającą, bez sprężyny Tabela 21: Zestawienie dostępnych materiałów 1) Plomba 2) Lakowanie 3) Tabliczka znamionowa płytki zabezpieczającej Praca tylko z blokowanym zaworem odcinającym. Nr części Oznaczenie Materiał Numer materiału Uwaga 32-2 Osiowe łożysko igiełkowe St 160 Pokrywa P 250 GH Grzybek X 39 CrMo Pierścień X6CrNiTi Tuleja 13 CrMo Stellitowana Podkładka X 20 Cr Płytka zabezpieczająca 316 SS 574 Drążek X 39 CrMo Przyłącze rurowe śrubunkowe P 250 GH Stellitowana 13 CrMo CrMo X 10 CrMoVNb z 68

31 4 Opis armatury Nr części Oznaczenie Materiał Numer materiału Uwaga 734 Przyłącze śrubunkowe 9 SMn28 k 900 Śruba Śruba z łbem 8.8 sześciokątnym 920 Nakrętka sześciokątna Sprężyna talerzowa Inconel Nagrzewanie cieczy w przestrzeni zamkniętej W zasuwach odcinających łatwo dochodzi do nagrzewania się cieczy zamkniętej wewnątrz zasuwy. Ciecze pozostające w środku korpusu po próbie ciśnieniowej lub kondensat zbierający się w określonych warunkach eksploatacyjnych mogą spowodować niebezpieczny wzrost ciśnienia wskutek nagrzewania się korpusu z jednej lub z obu stron za sprawą gorącej wody lub pary. Wzrost ciśnienia jest uzależniony zarówno od temperatury, jak również od stopnia napełnienia korpusu i w krótkim czasie może osiągnąć niedozwoloną wartość. Problem nagrzewania się cieczy zamkniętych w korpusie jest szczególnie niebezpieczny w przypadku zasuw odcinających z samouszczelniającym się zamknięciem pokrywy, gdyż uszczelka pokrywy przy wzroście ciśnienia staje się jeszcze bardziej szczelna. Ciśnienie może wielokrotnie przewyższyć wartość ciśnienia roboczego. W zasuwach odcinających z pokrywą zamykającą przy niedozwolonych wzrostach ciśnienia powstają nieszczelności na uszczelnieniu pokrywy z jednoczesnym spadkiem ciśnienia. Z tego powodu w zasuwach odcinających z samouszczelniającym się zamknięciem pokrywy należy instalować zabezpieczenia nadciśnieniowe korpusu zasuwy, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo nagrzewania się cieczy w obudowie. Dzięki temu obudowa jest chroniona w każdej sytuacji przed przeciążeniem i odkształceniem oraz tym samym eliminuje się ryzyko zmniejszenia się poziomu bezpieczeństwa. Możliwość nagrzewania się jest zależna od rodzaju instalacji i podlega indywidualnej ocenie przez zamawiającego dla każdej zasuwy odcinającej. W związku z powyższym zabezpieczenia nadciśnieniowe korpusu powinny być również zamawiane dla każdej zasuwy odcinającej osobno. Sprężynowe zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu (UGS) Sposób działania Zabezpieczenie nadciśnieniowe obudowy jest dostępne w trzech różnych wersjach: Sprężynowe zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu (UGS) Sprężynowe zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu z płytką bezpieczeństwa (UGSV) Wersja bez sprężyny z płytką bezpieczeństwa i blokowanym zaworem odcinającym (UGSVA). Stożek ze stali nierdzewnej (350) dociska przez pakiet regulowanych sprężyn (950) oraz tarczę (550.1) z drążkiem (574) do gniazda stellitowanego złącza rurowego (731) zapewniając szczelność. Wymagane naprężenie wstępne sprężyn talerzowych (950) ustawia się za pomocą przyłącza śrubunkowego (734). Łożysko igiełkowe (32-2) ułatwia czynności nastawcze. Przyłącze śrubunkowe (734) jest zablokowane za pomocą śruby (900). Wartość ciśnienia wydmuchu jest zasadniczo ustawiana fabrycznie i wygrawerowana na obudowie zabezpieczenia nadciśnieniowego. Uwzględnia ona typ armatury, dane eksploatacyjne i maksymalnie dopuszczalne obciążenie korpusu zasuwy. Każde zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu zasuwy jest sprawdzane i następnie zabezpieczone plombą. W przypadku zerwania plomby wygasają wszelkie prawa do gwarancji. 31 z 68

32 4 Opis armatury Sprężynowe zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu z płytką bezpieczeństwa (UGSV) Kalibracja i kontrola odbywa się na podstawie instrukcji lub specyfikacji na specjalnym przyrządzie kontrolnym. Ponowna kalibracja może być wykonana tylko fabrycznie. Zabezpieczenie nadciśnieniowe korpusu zasuwy z płytką bezpieczeństwa składa się głównie z dwóch podzespołów: Płytki bezpieczeństwa z elementami mocującymi bierne sprężynowe zabezpieczenia nadciśnieniowego obudowy Między złączem rurowym (731) i tuleją (520) znajduje się płytka bezpieczeństwa (550.2) uszczelniona za pomocą pierścienia (500). Załączane biernie sprężynowe zabezpieczenie nadciśnieniowe obudowy, zgodnie z opisem wyżej. W momencie pęknięcia płytki (550.2) wskutek zbyt dużego ciśnienia we wnętrzu obudowy zasuwy powstaje również nadciśnienie między płytką (550.2) a gniazdem zabezpieczenia nadciśnieniowego obudowy. Unosi ono stożek (350) od powierzchni uszczelniającej i następuje redukcja ciśnienia przez zabezpieczenie nadciśnieniowe obudowy. Nadciśnienie zostaje zredukowane i tym samym również obciążenie obudowy. Po rozładowaniu ciśnienia zabezpieczenie nadciśnieniowe zamyka się ponownie. Mimo pękniętej płytki bezpieczeństwa zasuwa może pracować dalej z załączanym biernie sprężynowym zabezpieczeniem nadciśnieniowym obudowy aż do następnej inspekcji. Płytkę bezpieczeństwa należy wymienić na nową. Wskaźnikiem informującym o aktywowaniu się zabezpieczenia nadciśnieniowego obudowy i że należy wymienić płytkę bezpieczeństwa jest znacznik barwny na przejściu drążka (574) przez przyłącze śrubunkowe (734), który otwiera się w momencie zadziałania sprężynowego zabezpieczenia nadciśnieniowego obudowy. Z tego względu należy regularnie kontrolować stan znacznika. Znacznik barwny nie ma wpływu na działanie zabezpieczenia nadciśnieniowego obudowy. WSKAZÓWKA Uszkodzenie płytki bezpieczeństwa oznacza zawsze sytuację, w której nastąpiło niedozwolone przekroczenie ciśnienia. Przed wymianą płytki bezpieczeństwa należy ustalić przyczynę uszkodzenia, aby wykluczyć niekorzystny wpływ na działanie armatury. Wersja bez sprężyny z płytką bezpieczeństwa (UGSVA) Zawór odcinający w normalnych warunkach pracy jest zablokowany w położeniu otwartym. Przy zamkniętym zaworze odcinającym podczas pracy zabezpieczenie nadciśnieniowe nie funkcjonuje. Zawór odcinający pozwala zredukować ciśnienie wychodzącego medium w sytuacji pęknięcia płytki bezpieczeństwa, np. podczas procesu odjazdu. 4.5 Klapy zwrotne Zasada działania klap zwrotnych z zaślepką Klapa zwrotna składa się z kutego korpusu (100) ze wzmocnionymi powierzchniami osadzenia. Zamknięcie następuje również poprzez wzmocnioną klapę (746), połączoną ruchomo z dźwignią (570) zabezpieczoną nakrętką i trzpieniem bezpieczeństwa. Korpus (100) jest połączony z pokrywą (161) śrubami dwustronnymi (902.1) i uszczelniona od zewnątrz pierścieniem uszczelniającym (411.1). Obrotowy zespół klapowy jest osadzony na przegubie (230) przyspawanym do pokrywy (161) lub wałku (210) przymocowanym w korpusie. 32 z 68

33 4 Opis armatury Zasada działania klapy zwrotnej z samouszczelniającym się zamknięciem pokrywy Klapa zwrotna jest wyposażona szczelną pokrywę ciśnieniową. Ciśnienie w obudowie (100) dociska element zamykający (139) do pierścienia uszczelniającego (411.1), który poprzez pierścień dociskowy (500) opiera się na pierścieniu dzielonym (501) umiejscowionym w rowku obudowy. Śruby dwustronne (902.2) i nakrętki sześciokątne (920.6) dociskają poprzez pokrywę (161) element zamykający (139) do pierścienia uszczelniającego (411.1) także przy braku ciśnienia w obudowie (100). Na wale (210) łożyskowanym na tulejach łożyskowych (545) jest zawieszona uchylna dźwignia (570) z klapą (746), która tworzy wraz z płytą (198) kompletny podzespół. Jest on umieszczony w obudowie (100) i za pomocą płyt (196) zamocowany w rowku na obwodzie korpusu. 33 z 68

34 4 Opis armatury Klapy zwrotne z kołnierzem pokrywy STAAL 40 AKK/AKKS Dane eksploatacyjne Tabela 22: Właściwości eksploatacyjne Parametr Wartość Ciśnienie nominalne PN Średnica nominalna DN maks. dopuszczalne ciśnienie 40 bar maks. dopuszczalna temperatura 450 C Dobór wg tabeli zależności: ciśnienie temperatura ( Rozdział Strona 35) Media Woda Para Inne nieagresywne media, jak np. gaz czy olej, na zapytanie Budowa konstrukcyjna Konstrukcja Armatura wg karty katalogowej Korpus kuty lub spawany Kołnierz pokrywy Wał wewnętrzny Armatura spełnia wymagania w zakresie bezpieczeństwa wg europejskiej dyrektywy w sprawie urządzeń ciśnieniowych 97/23/WE, załącznik 1 dla płynów grup 1 i 2. Armatura nie posiada własnego potencjalnego źródła zapłonu i może być stosowana wg ATEX 94/9/WE w strefach zagrożonych wybuchem grupy II, kategoria 2 (strefa 1+21) i kategoria 3 (strefa 2+22). Warianty Wał zewnętrzny od DN 250 (dla dźwigni i ciężarka) Inne wykonanie kołnierzy Inna obróbka spawanych końcówek Króciec odwadniający Powierzchnie uszczelnienia z odpornego na zużycie i korozję stellitu Odbiór końcowy zgodnie z przepisami np. TRD/TRB/AD2000 lub wg specyfikacji klienta Od DN 500 na zapytanie. 34 z 68