D OZNAKOWANIE POZIOME

Transkrypt

1 SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA D OZNAKOWANIE POZIOME

2 D OZNAKOWANIE POZIOME 1. WSTP 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej Przedmiotem niniejszej ST s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonaniem oznakowania poziomego grubowarstwowego w ramach zadania: POPRAWA WARUNKÓW BEZPIECZESTWA RUCHU NA DW 932 I 935 NA OBSZARZE MIASTA ORY AL. ARMII KRAJOWEJ, DZIELNICA ZACHÓD Zakres stosowania ST Specyfikacja Techniczna jest stosowana jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji Robót wymienionych w punkcie Zakres Robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej ST dotycz zasad wykonywania Robót zwizanych z wykonaniem oznakowania poziomego. Oznakowanie poziome docelowe bdzie wykonane w technologii grubowarstwowej z masy termoplastycznej z mikrokulkami szklanymi. Zakres robót obejmuje: a) znaki podłune /linie/, b) strzałki wskazujce kierunek ruchu, c) znaki poprzeczne i uzupełniajce /pasy na przejciach dla pieszych, wygrodzenia, martwe powierzchnie itp./. Oznakowanie poziome tymczasowe bdzie wykonane w technologii z tam odblaskowych barwy ółtej. Zakres oznakowania ma by zgodny z Dokumentacj Projektow. a) 1.4. Okrelenia podstawowe Oznakowanie poziome znaki drogowe poziome, umieszczone na nawierzchni w postaci linii cigłych lub przerywanych, pojedynczych lub podwójnych, strzałek, napisów, symboli oraz innych linii zwizanych z oznaczeniem okrelonych miejsc na tej nawierzchni Znaki podłune linie równoległe do osi jezdni lub odchylone od niej pod niewielkim ktem, wystpujce jako linie segregacyjne lub krawdziowe, przerywane lub cigłe Strzałki znaki poziome na nawierzchni, wystpujce jako strzałki kierunkowe słuce do wskazania dozwolonego kierunku jazdy oraz strzałki naprowadzajce, które uprzedzaj o koniecznoci opuszczenia pasa, na którym si znajduj Znaki poprzeczne znaki wyznaczajce miejsca przeznaczone do ruchu pieszych i rowerzystów w poprzek jezdni oraz miejsca zatrzymania pojazdów Znaki uzupełniajce znaki w postaci symboli, napisów, linii przystankowych oraz inne okrelajce szczególne miejsca na nawierzchni Materiały do poziomego znakowania dróg materiały zawierajce rozpuszczalniki, wolne od rozpuszczalników, które mog zosta naniesione albo wbudowane przez malowanie, natryskiwanie, itp. na nawierzchnie drogowe, stosowane w temperaturze otoczenia. Materiały te powinny by retrorefleksyjne Materiały do znakowania grubowarstwowego materiały nakładane warstw gruboci od 0,9 mm do 5 mm. Pozostałe okrelenia s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami oraz ST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce Robót Ogólne wymagania dotyczce Robót podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt. 2. W ofercie oraz przed rozpoczciem robót Wykonawca ma obowizek przedstawi Aprobaty Techniczne IBDiM na wybrane przez siebie materiały. Wykonawca ponosi pełn odpowiedzialno za spełnienie wymaga ilociowych i jakociowych zastosowanych materiałów. Wykonawca powinien przeprowadzi dodatkowe badania tych materiałów, które budz wtpliwoci jego lub Inyniera, co do jakoci, w celu stwierdzenia czy odpowiadaj one wymaganiom okrelonym w punkcie 2. Badania te Wykonawca zleci IBDiM lub akredytowanemu laboratorium. Badania powinny by wykonane zgodnie z Warunkami technicznymi POD-97 Wykonawca zapewni, e składowane materiały bd zabezpieczone przed zanieczyszczeniem, zachowaj swoj jako i

3 właciwo do robót i bd dostpne dla Zamawiajcego Masy termoplastyczne Masa termoplastyczna (termoplast strukturalny) stosowana na gorco, w skład której wchodz pigmenty, wypełniacze kruszywa, kulki szklane, rodki pomocnicze oraz syntetyczne ywica organiczna. Masa ta powinna zawiera minimum 20% wagowo odblaskowych kulek szklanych. Właciwoci materiałów do oznakowania grubowarstwowego i wykonanych elementów okrela Aprobata Techniczna odpowiadajca wymaganiom POD-97 i powinny one charakteryzowa si nastpujcymi parametrami: a) temperatura miknienia powinna by wiksza od 95 o C i odpowiada klasie masy termoplastycznej SP3 b) udarno powinna odpowiada klasie C11 c) zawarto składników lotnych (rozpuszczalników organicznych) nie powinna przekracza 2% (m/m). Nie dopuszcza si stosowania materiałów zawierajcych benzen i rozpuszczalniki chlorowane. d) widzialno w dzie okrelona współczynnikiem luminacji i barw wyznaczon przez współrzdne chromatycznoci x, y. Pomiary wykonuje si kolorymetrem o nastpujcych parametrach: geometria strumienia wiatła 45 o /0 o przy owietleniu wzorcowym ródłem wiatła D65. Dla oznakowanie białego współczynnik luminacji β powinien mie klas B2 i wynosi nie mniej ni 0,30. Punkt współrzdnych chromatycznych x i y dla suchego oznakowania musi mieci si w polu o współrzdnych granicznych podanych w POD-97 (tabela 6 strona 24). e) widzialno w nocy miar widzialnoci w nocy jest powierzchniowy współczynnik odblasku R L [mcd m -2 lx -1 ], który powinien odpowiada klasie R-2 i wynosi nie mniej ni 100 przy odbiorze robót oraz nie mniej ni 100 po 12 miesicach eksploatacji. Wymaganie widzialnoci w nocy nie obowizuje dla oznakowa na owietlonych drogach miejskich. f) szorstko warto wskanika szorstkoci STR mierzona wahadłem angielskim powinna odpowiada klasie S5 i wynosi nie mniej ni 45 jednostek STR dla nowego oznakowania i nie mniej ni 45 jednostek STR w cigu całego okresu uytkowania g) trwało jako stopie zuycia w 10-stopniowej skali na zasadzie porównania z wzorcami, zgodnie z NF P /1991, powinna wynosi po 12-miesicznym okresie uytkowania co najmniej 6 h) czas stygnicia za czas przyjmuje si czas upływajcy pomidzy wykonaniem oznakowania i oddaniem do ruchu. Czas schnicia nie powinien przekracza czasu gwarantowanego przez producenta, jednak nie moe by dłuszy ni 2 godziny Kulki szklane Do znakowania poziomego grubowarstwowego jako materiał odblaskowy naley stosowa mikrokulki szklane. Mikrokulki musz charakteryzowa si nastpujcymi cechami: współczynnik załamania wiatła - ponad 1,50, odpornoci na wod i chlorek sodowy, zawartoci kulek z defektami mniejsz od 20 % Tamy odblaskowe samoprzylepne Do oznakowania tymczasowego stosujemy odblaskowe tamy samoprzylepne w postaci folii przyklejanych do nawierzchni przez docisk bez podgrzewania. Oznakowanie powinno by barwy ółtej. Materiały powinny charakteryzowa si nastpujcymi parametrami: a) widzialno w dzie okrelona współczynnikiem luminacji i barw wyznaczon przez współrzdne chromatycznoci x, y. Pomiary wykonuje si kolorymetrem o nastpujcych parametrach: geometria strumienia wiatła 45 o /0 o przy owietleniu wzorcowym ródłem wiatła D65. Dla oznakowanie ółtego współczynnik luminacji β powinien mie klas B1 i wynosi nie mniej ni 0,20. Punkt współrzdnych chromatycznych x i y dla suchego oznakowania musi mieci si w polu o współrzdnych granicznych podanych w POD-97 (tabela 6 strona 24). b) widzialno w nocy miar widzialnoci w nocy jest powierzchniowy współczynnik odblasku R L [mcd m -2 lx -1 ], który powinien wynosi nie mniej ni 300. Wymaganie widzialnoci w nocy nie obowizuje dla oznakowa na owietlonych drogach miejskich. c) szorstko warto wskanika szorstkoci STR mierzona wahadłem angielskim powinna odpowiada klasie S1 i wynosi nie mniej ni 45 jednostek STR dla nowego oznakowania i nie mniej ni 45 jednostek STR w cigu całego okresu uytkowania 2.4. Przechowywanie i składowanie materiałów Materiały do znakowania nawierzchni powinny zachowa stało swoich właciwoci chemicznych i fizycznych przez okres co najmniej 6 miesicy składowania w warunkach okrelonych przez producenta. Materiały naley przechowywa w magazynach odpowiadajcych zaleceniom producenta, zwłaszcza powinny by zabezpieczone przed napromieniowaniem

4 słonecznym, opadami i przechowywane w temperaturze od 0 o do 25 o C. Materiały do poziomego znakowania dróg powinny by przechowywane w oryginalnych opakowaniach producenta. Opakowania powinny by zgodne z PN-O a ponadto na kadym opakowaniu powinien by umieszczony trwały napis zawierajcy: - nazw producenta i materiału, - masa brutto i netto, - numer partii i data produkcji, - informacje o szkodliwoci i klasie zagroenia poarowego, - ewentualne wskazówki dla uytkowników. 3. SPRZT Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt Sprzt do znakowania poziomego Do wykonania oznakowania poziomego grubowarstwowego naley stosowa nastpujcy sprzt: - układarki do tam prefabrykowanych - walec do wgniatania tam prefabrykowanych w nawierzchni - układarki termoplastów mechaniczne i rczne, - kotły do rozgrzewania masy. Znakowanie podłune musi by wykonywane wyłcznie sprztem mechanicznym. Znakowanie poprzeczne moe by wykonywane przy uyciu szablonów. Zestaw sprztu powinien posiada moliwo regulacji wydajnoci nanoszonych materiałów oraz gwarantowa równomierno ich podawania Do oczyszczenia znakowanej powierzchni mona uy szczotek mechanicznych oraz sprarek Sprzt towarzyszcy Wykonawca musi dysponowa pojazdami do rozstawiania pachołków. 4. TRANSPORT Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt Przewóz materiałów do poziomego znakowania dróg Wykonawca jest zobowizany do stosowania jedynie takich rodków transportu, które nie wpłyn niekorzystnie na jako wykonywanych robót. Materiały do poziomego znakowania dróg naley przewozi w pojemnikach zapewniajcych szczelno, bezpieczny transport i zachowanie wymaganych właciwoci materiałów. Pojemniki powinny by oznakowane zgodnie z norm PN Materiały do znakowania poziomego naley przewozi krytymi rodkami transportowymi, chronic opakowania przed uszkodzeniem mechanicznym, zgodnie z PN-C oraz zgodnie z prawem przewozowym. 5. WYKONANIE ROBÓT Ogólne zasady wykonywania Robót podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt Wymagania dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy Przed przystpieniem wykonania oznakowanie poziomego z uyciem termoplastów naley zapozna si z instrukcj producenta, a w szczególnoci ostrzeeniami dotyczcymi zagroe dla zdrowia, sposobami stosowania materiałów chemicznych. Z uwagi na stosowanie mas termoplastycznych rozgrzanych do wysokich temperatur, personel Wykonawcy wykonujcy oznakowanie powinien by zaopatrzony w ubrania ochronne i okulary Warunki atmosferyczne W czasie wykonywania oznakowania temperatura nawierzchni i powietrza powinna wynosi co najmniej 10 o C, a wilgotno wzgldna powietrza powinna by zgodna z zaleceniami producenta lub wynosi co najwyej 85% Usunicie istniejcego oznakowania Istniejce oznakowanie naley usun poprzez piaskowanie lub rutowanie bd w inny sposób trwałe usuwajcy istniejce oznakowanie bez uszkadzania nawierzchni, uzgodniony z Inynierem. rodki zastosowane do usunicia oznakowania nie mog wpływa ujemnie na przyczepno nowego oznakowania do podłoa, na jego szorstko, trwało oraz na właciwoci podłoa. Materiały pozostałe po usuniciu oznakowania naley usun z drogi tak, aby nie zanieczyszczały rodowiska Przygotowanie podłoa do wykonania znakowania Przed wykonaniem znakowania poziomego naley oczyci powierzchni nawierzchni z pyłu, kurzu, smarów, olejów i

5 innych zanieczyszcze, przy uyciu sprztu wymienionego w ST i zaakceptowanego przez Inyniera. Powierzchnia nawierzchni przygotowana do wykonania oznakowania poziomego musi by czysta i sucha Jednorodno nawierzchni znakowanej Poprawno wykonania znakowania wymaga jednorodnoci nawierzchni znakowanej. Nierównomiernoci i albo miejsca łatania nawierzchni, które nie wyróniaj si od starej nawierzchni i nie maj wikszego rozmiaru ni 15% powierzchni znakowanej, uznaje si za powierzchnie jednorodne Przedznakowanie W celu dokładnego wykonania poziomego oznakowania drogi, mona wykona przedznakowanie, stosujc si do instrukcji Inyniera oraz Załcznikiem Nr 1 do rozporzdzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (DzU. Nr 220 z dnia 23 grudnia 2003, poz. 218) Szczegółowe warunki techniczne dla znaków drogowych poziomych i warunki ich umieszczania na drogach. Do wykonania przedznakowania mona stosowa nietrwał farb, np. farb silnie rozcieczon rozpuszczalnikiem. Zaleca si wykonywanie przedznakowania w postaci cienkich linii lub kropek. Pocztek i koniec znakowania naley zaznaczy mał kresk poprzeczn Wykonanie oznakowania poziomego grubowarstwowego termoplastami Wykonanie znakowania powinno by zgodne z zaleceniami producenta materiałów, a w przypadku ich braku lub niepełnych danych zgodne z poniszymi wskazaniami. Rozgrzewanie masy przed aplikacj naley wykona w przeznaczonym do tego celu kotle z mieszalnikiem. Ze wzgldu na moliwo miejscowego przegrzewania materiału konieczne jest uycie kotłów z płaszczami olejowymi lub powietrznymi, zaopatrzone w system regulacji temperatury, W zalenoci od rodzaju materiału, recepty i temperatury otoczenia stopion mas podgrzewa si do temperatury o C. Masa nadaje si do rozkładania mechanicznego lub rcznego. Naley nanosi j na podłoe przygotowane zgodnie z pkt. 5.4 w warunkach atmosferycznych podanych w pkt W celu uzyskania wymaganej odblaskowoci naley bezporednio po nałoeniu masy posypa wie powłok mikrokulkami szklanymi w iloci 300 g/m 2. Wymagane s mikrokulki szklane refleksyjne bez powłoki silikonowej. Grubo nakładanej warstwy powinna wynosi minimum 3 mm. Grubo nanoszonej warstwy zaleca si kontrolowa 1 raz na 1 km kadej linii lub zgodnie z czstotliwoci okrelon przez Inyniera. Ilo materiału zuyta w czasie prac, okrelona przez rednie zuycie na metr kwadratowy, nie moe si róni od iloci ustalonej, wicej ni o 20%. 6. KONTROLA JAKOCI ROBÓT Ogólne zasady kontroli jakoci Robót podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt Kontrola jakoci materiałów Masa termoplastyczna i materiały do posypywania powinny posiada wan Aprobat Techniczn wydan przez IBDiM. Kontrola masy termoplastycznej i mikrokulek szklanych powinna dotyczy cech wymienionych w pkt. 2 jednorazowo dla kadej dostawy Badanie przygotowania podłoa i przedznakowania Powierzchnia jezdni przed wykonaniem znakowania poziomego musi by całkowicie czysta i sucha. Przedznakowanie powinno by wykonane zgodnie z wymaganiami punktu Kontrola wykonywanego oznakowania poziomego Wykonawca wykonujc znakowanie poziome przeprowadza przed rozpoczciem kadej pracy oraz w czasie jej wykonywania, co najmniej raz dziennie, nastpujce badania: a) przed rozpoczciem pracy: sprawdzenie oznakowania opakowa, wizualn ocen stanu materiału, w zakresie jego jednorodnoci i widocznych wad, pomiar wilgotnoci wzgldnej powietrza, pomiar temperatury powietrza i nawierzchni, - b) w czasie wykonywania pracy: pomiar czasu stygnicia masy wg Aprobaty Technicznej, wizualn ocen równomiernoci rozłoenia kulek szklanych, pomiar gruboci warstwy oznakowania co najmniej 1 badanie na 1 km kadej linii, pomiar poziomych wymiarów oznakowania, na zgodno z Dokumentacj Projektow i Załcznikiem Nr 1 do 14

6 rozporzdzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (DzU. Nr 220 z dnia 23 grudnia 2003, poz. 218) Szczegółowe warunki techniczne dla znaków drogowych poziomych i warunki ich umieszczania na drogach c) kontrola wykonanego oznakowania widzialno w nocy (wykonywana z czstotliwoci minimum co 1 km z zastrzeeniem, e w przypadku nie uzyskania wymaganych wyników - zagszczenie punktów pomiarowych co 300 m) widzialno w dzie (wykonywana z czstotliwoci minimum co 1 km z zastrzeeniem, e w przypadku nie uzyskania wymaganych wyników - zagszczenie punktów pomiarowych co 300 m) szorstkoci (badanie wykonuje si w jednym miejscu wskazanym przez Inyniera), okrelenia barwy czyli oznaczenie składowych trójchromatycznych x, y przy zdefiniowanym ródle wiatła (2 pomiary okrelajce pole barwy), odpowiadajcych wymaganiom podanym w pkt. 2.1 Protokół z przeprowadzonych bada wraz z jedn próbk na blasze (300x250x0,8mm) Wykonawca powinien przechowa do czasu upływu okresu gwarancji Tolerancje wymiarów oznakowania Tolerancje nowo wykonanego oznakowania poziomego, wykonanego zgodnie z Dokumentacj Projektow i Załcznikiem Nr 1 do rozporzdzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (DzU. Nr 220 z dnia 23 grudnia 2003, poz. 218) Szczegółowe warunki techniczne dla znaków drogowych poziomych i warunki ich umieszczania na drogach, powinny odpowiada nastpujcym warunkom: - szeroko linii moe róni si od wymaganej o ± 5mm - długo linii moe by mniejsza od wymaganej co najwyej o 50 mm lub wiksza co najwyej o 150 mm, - dla linii przerywanych, długo cyklu składajcego si z linii i przerwy nie moe odbiega od redniej liczonej z 10 kolejnych cykli o wicej ni ± 50 mm długoci wymaganej - dla strzałek, liter i cyfr rozstaw punktów naronikowych nie moe mie wikszej odchyłki od wymaganego wzoru ni ± 50 mm dla wymiaru długoci i ± 20 mm dla wymiaru szerokoci. 7. OBMIAR ROBÓT Ogólne zasady obmiaru Robót podano w ST D-M "Wymagania ogólne" p Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest 1 m 2 (metr kwadratowy) dla oznakowania poziomego. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru Robót podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt. 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z wymaganiami Inyniera, Dokumentacj Projektow i ST, jeli wszystkie badania i pomiary, z zachowaniem tolerancji wg pkt. 6, dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu, w zalenoci od przyjtego sposobu wykonania robót, moe by dokonany po: usuniciu istniejcego oznakowania oczyszczeniu powierzchni nawierzchni, przedznakowaniu Odbiór warunkowy Odbioru warunkowego naley dokona po całkowitym zakoczeniu robót, na podstawie wyników pomiarów i bada jakociowych okrelonych w punktach od 2 do Odbiór ostateczny Odbioru ostatecznego naley dokona po upływie okresu gwarancyjnego. Sprawdzeniu podlegaj cechy oznakowania okrelone w POD-97. Przyjmuje si, e okres gwarancyjny dla oznakowania poziomego stałego grubowarstwowego z masy termoplastycznej bdzie wynosił 4 lata. 9. PODSTAWA PŁATNOCI Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w ST D-M "Wymagania ogólne" pkt Cena jednostkowa Cena jednostkowa 1 m 2 oznakowania poziomego wykonanego przy uyciu termoplastów obejmuje: prace pomiarowe, przygotowawcze i oznakowania robót, zakup, dostarczenie i przygotowanie materiałów, 14

7 oczyszczenie podłoa (nawierzchni) przedznakowanie, wykonanie oznakowania termoplastami (tam odblaskow samoprzylepn przy oznakowaniu tymczasowym) ochrona znaków przed zniszczeniem przez pojazdy w czasie prowadzenia robót, przeprowadzenie pomiarów i bada laboratoryjnych wymaganych w specyfikacji technicznej. Cena jednostkowa 1 m 2 usunicia istniejcego oznakowania poziomego uwzgldnia: prace pomiarowe i przygotowawcze, oznakowanie robót, usunicie istniejcego oznakowanie przez piaskowanie, rutowanie lub inn metod okrelon przez Inyniera usuniecie oznakowania tymczasowego usunicie materiałów po usunitym oznakowaniu z drogi, koszt utylizacji i transport materiałów. 10. PRZEPISY ZWI ZANE Normy PN-EN 1436 Wymagania dotyczce poziomych oznakowa dróg. PN-EN 1423 Materiały do poziomego oznakowania dróg. Materiały do posypywania. Kulki szklane, kruszywa przeciwpolizgowe i ich mieszaniny. PN-EN 1824 Materiały do poziomego oznakowania dróg odcinki dowiadczalne. PN-C Wyroby lakierowe. Pakowanie, przechowywanie i transport PN-O Opakowania. System wymiarowy PN-O Opakowania transportowe z zawartoci. Znaki i znakowanie. Wymagania podstawowe Inne dokumenty 1. Rozporzdzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 w sprawie znaków i sygnałów drogowych. Dz.U. Nr 170 z dnia 12 padziernika 2002 r. poz. 93 Załcznik Nr 1 do rozporzdzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urzdze bezpieczestwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (DzU. Nr 220 z dnia 23 grudnia 2003, poz. 218) Szczegółowe warunki techniczne dla znaków drogowych poziomych i warunki ich umieszczania na drogach 2. Warunki techniczne. Poziome znakowanie dróg. POD-97. Seria I : - Informacje. Instrukcje. Zeszyt Nr 55. IBDiM. 3. Warunki techniczne. Zasady oceny stanu technicznego oznakowania poziomego na drogach publicznych. POD IBDiM Warszawa 5. WT-W 97 Warunki techniczne. Materiały do poziomego znakowania dróg: wymagania. IBDiM. 4. DIN Cz.3 Materiały retrorefleksyjne w bezpieczestwie ruchu drogowego. Fotometryczna ocena, pomiary i charakterystyka materiałów retrorefleksyjnych. 5. Aprobaty techniczne IBDiM na stosowane materiały 14