PROTOKÓŁ. 1. Miejsce posiedzenia: sala Portretowa Urzędu Miasta Krakowa, plac Wszystkich Świętych 3-4.

Transkrypt

1 PROTOKÓŁ z posiedzenia Zespołu zadaniowego ds. realizacji wyników referendum w zakresie pytania obejmującego zagadnienie systemu monitoringu wizyjnego poprawiającego bezpieczeństwo w Krakowie odbytego w dniu 2 września 2014 r. 1. Miejsce posiedzenia: sala Portretowa Urzędu Miasta Krakowa, plac Wszystkich Świętych Uczestnicy posiedzenia: Przewodnicząca Zespołu prof. Janina Czapska, Członkowie Zespołu oraz obserwatorzy według załączonej listy. 3. Przebieg posiedzenia: Posiedzenie otworzyła Przewodnicząca Zespołu, która przedstawiła propozycję dotyczącą zasad działania Zespołu. Ustalono w uzupełnieniu zasad określonych w zarządzeniu, że: - Zespół będzie się spotykał nie rzadziej niż raz w miesiącu; - posiedzenia będą jawne, a informacje o terminie i miejscu spotkania ogłaszane będą na pięć dni przed posiedzeniem na stronie BIP UMK w dziale Rozwój Miasta - Polityki Bezpieczeństwo; - publiczność może uczestniczyć w posiedzeniach Zespołu bez prawa zabierania głosu; - na w/w stronie BIP udostępnione będą również: protokoły z posiedzeń oraz nagranie w postaci zapisu głosu; - uwagi dotyczące przedmiotu obrad obywatele mogą kierować na adres elektroniczny oc.umk@um.krakow.pl lub listownie na adres: Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta Krakowa, os. Zgody 2, Kraków. Przewodnicząca informuje o ich treści na najbliższym spotkaniu Zespołu; - decyzje podejmowane są zwykłą większością głosów przez członków Zespołu obecnych na posiedzeniu; - jeżeli ktoś zechce wprowadzić dodatkowy punkt, członkowie Zespołu powinni być o tym poinformowani wcześniej mailem. Ustalenia przyjęto jednogłośnie, nikt nie wstrzymał się od głosu. Profesor Janina Czapska oznajmiła, że na pierwszym posiedzeniu Zespół skupi się na trzech kwestiach: 1) Diagnozie stanu faktycznego monitoringu funkcjonującego w Krakowie. 2) Zapoznaniu się ze stanem prawnym dotyczącym monitoringu. 3) Interpretacji pytania referendalnego

2 Pani profesor stwierdziła, że głównym zadaniem Zespołu jest pomoc miastu w sformułowaniu strategii, którą w przyszłości będzie można skonkretyzować w odpowiednich decyzjach. Zespół wykorzystując wiedzę techniczną, prawną, oraz opartą na nauce w powiązaniu ze znajomością funkcjonowania miasta, ma stworzyć wizję tego, jak system monitoringu powinien wyglądać. Jeśli chodzi o kwestię finansową: Zespół może, po oszacowaniu kosztów, wystąpić do miasta o konkretne kwoty. Zadaniem Zespołu nie jest decydowanie, np. o tym, w których miejscach znajdą się kamery. Ad. 1 Jerzy Mądrzyk z-ca Dyrektora Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego na początku swojego wystąpienia przypomniał pytanie referendalne, które brzmiało: Czy jest Pani/Pan za stworzeniem w Krakowie systemu monitoringu wizyjnego, którego celem byłaby poprawa bezpieczeństwa w Mieście?. 70% głosujących było za, 30% przeciw. Dyrektor podał następnie informacje dotyczące monitoringu, jaki funkcjonuje obecnie w Krakowie. Dyrektor podzielił funkcjonujące w mieście kamery na 4 grupy: 1) Kamery obsługiwane przez Straż Miejską. 2) Kamery obsługiwane przez Policję 3) Zainstalowane przez spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. 4) Wszystkie pozostałe kamery zainstalowane np. przez banki, sklepy, różne instytucje a nawet osoby prywatne. Istnieją 3 miejskie systemy monitorowania : w Śródmieściu, w Nowej Hucie oraz w Podgórzu. W Nowej Hucie mieści się stanowisko odglądowe obsługujące 23 kamery, które obsługuje pięć osób. Monitorowany jest Plac Centralny, Centrum C i A, Bieńczyce oraz Kopiec Wandy. Na Woli Duchackiej znajdują się 22 kamery, które zostały zakupione przy współudziale Spółdzielni Mieszkaniowej Kurdwanów. W tym rejonie realizowana jest obecnie nowa inwestycja: instalacja 18 kamer. Przy czym Gmina Miejska Kraków zakupi 10, natomiast spółdzielnia Piaski Nowe pozostałe 8 kamer. Policja posiada 26 kamer, 16 spośród nich jest zainstalowanych jest na Rynku Głównym i w jego okolicach, a stanowisko odglądowe znajduje się w Komisariacie I. Pozostałe znajdują się przy innych komisariatach. ZIKiT: 97 kamer (monitorowane są drogi oraz węzły komunikacyjne). Są one wykorzystywane przede wszystkim do kierowania ruchem. MPK: 980 kamer w autobusach i blisko 700 w tramwajach. Mają one za zadanie zapewnić bezpieczeństwo pasażerom. Miejskie placówki oświatowe: w 274 miejskich placówkach zainstalowano kamery. Służą one personelowi szkół do obserwowania korytarzy szkolnych, boisk i wejść do szkół. W 2008 roku przygotowano dwa projekty związane z miejskim monitoringiem, pierwszy wariant zakładał, że zostanie zainstalowanych 400 kamer, z których obraz byłby na bieżąco śledzony, a w razie konieczności dodatkowe patrole natychmiast miałyby podejmować interwencje. Koszt całości oszacowano na 60 mln zł. Roczny koszt utrzymania takiego systemu wynosiłby 20 mln zł. Drugi wariant, tylko centrum miasta, z mniejszą ilością kamer (56 szt.), kosztowałby 16 ml zł, a koszt jego utrzymania to 3,5 mln zł. rocznie. Obydwa projekty pozostały jednak w sferze planów

3 Radny Bartłomiej Garda poinformował, że dane dotyczące monitoringu w Krakowie przedstawione przez dyr. Mądrzyka pochodzą z badań będących wynikiem wniesionej przez niego interpelacji. Zadał trzy pytania: w jaki sposób przechowuje się nagrania, czy są osoby odpowiedzialne za przechowywanie tych danych (szczególnie w placówkach oświatowych) oraz czy istnieje monitoring głosowy. Odpowiedzi udzielił Komendant Straży Miejskiej: przedstawił zasady przechowywania nagrań: nagrania przechowuje się 30 dni, są osoby odpowiedzialne za ich przechowywanie, przede wszystkim Administrator Bezpieczeństwa Informacji. Wszelkie dane przechowuje się zgodnie z wytycznymi zawartymi w ustawie o ochronie danych osobowych. Komendant poinformował również, że Straż Miejska nie może wykorzystywać monitoringu głosowego, ponieważ prawo nie przewiduje takiej możliwości. Z-ca Dyrektora ZIKiT, p. Franciszek Szczurko poinformował, że kamery wykorzystywane prze tę instytucję służą głównie do sterowania ruchem oraz zabezpieczenia ruchu drogowego. Pan Łukasz Wantuch zaproponował, żeby zastanowić się, co można zrobić, aby kamery były we wszystkich pojazdach komunikacji miejskiej. Poinformował również, że w wielu szkołach monitoring jest nie najlepszej jakości, w niektórych istnieje tylko w środku budynku i nie ma kamer na zewnątrz. Zwrócił uwagę na to, że monitoring można rozbudowywać w ramach budżetu obywatelskiego według niezbyt kosztownej technologii, takiej mianowicie, która wykorzystuje nowości technologiczne (m.in. internet). Poinformował również, że wystąpił z wnioskiem o dofinansowanie z budżetu obywatelskiego rozwoju monitoringu w szkołach, a koszt to ok. 850 tys. zł (w kilku dzielnicach). Dyrekcje szkół oraz rodzice wykazali duże zainteresowanie tym pomysłem. P. prof. Czapska zaproponowała, żeby zaprosić na kolejne spotkanie przedstawiciela MPK, który przybliżyłby zasady funkcjonowania monitorigu w samochodach i tramwajach komunikacji miejskiej oraz, żeby przeanalizować skuteczność monitoringu w szkołach. Przewodnicząca poprosiła następnie o przedstawienie aktualnej sytuacji w zakresie monitoringu wizyjnego Wojciecha Klickiego prawnika, przedstawiciela Fundacji Panoptykon. Zadał trzy pytania skierowane do jednostki stosującej monitoring: 1) Czy jasno i konsekwentnie stosuje się zasadę o informowaniu o monitoringu i w jaki sposób się to robi? 2) Czy przestrzega się zasad przechowywania i wykorzystywania nagrań? 3) Czy jednostka ma uprawnienia do korzystania z nagrań i czy stosuje ustawę o ochronie danych osobowych? Odpowiedzi udzieliła Marta Cieśla, z-ca komendanta straży miejskiej, która scharakteryzowała zasady, na jakich straż miejska korzysta z monitoringu. Ustawa o ochronie danych osobowych dotyczy tradycyjnych metod rejestrowania danych (dokumenty w wersji papierowej i elektronicznej). Dlatego nie wszystkie rozstrzygnięcia w tej kwestii są oczywiste w przypadku monitoringu. Po ostatniej kontroli GIODO w straży miejskiej, podjęto następujące ustalenia: - oznakowano drogi wjazdowe do miasta umieszczając napisy Miasto objęte monitoringiem wizyjnym ; - administratorem danych jest Straż Miejska Miasta Krakowa; - 3 -

4 - GIODO pozytywnie zaopiniował zastosowane przez straż techniczne oraz organizacyjne zabezpieczenia danych osobowych; - wszystkie wnioski o udostępnienie danych osobowych są rozpatrywane pod kątem przestrzegania ustawy o ochronie danych osobowych (tych wniosków nie jest dużo); - minimalny i maksymalny czas przechowywania nagrań wynosi od 20 do 60 dni. Nagrania przedstawiające wykroczenia czy przestępstwa są automatycznie zabezpieczane do postepowań. Pan Klicki poinformował, że prace nad ustawą o monitoringu wizyjnym trwają od 2009 r. i jest to temat bardzo skomplikowany, ponieważ wiąże się z naruszeniem konstytucyjnego prawa jednostki do prywatności. Ostatnio prace nabrały jednak tempa, ponieważ wiele podmiotów jest zainteresowanych tą regulacją, a minister Bartłomiej Sienkiewicz uznał ten temat za priorytetowy dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W grudniu 2013 przygotowano pierwszy projekt założeń do ustawy (teraz nieaktualny), a w lipcu b.r. - drugi. Ten drugi projekt jest obecnie na etapie konsultacji wpłynęło kilkadziesiąt komentarzy od miast, służb specjalnych, organizacji pozarządowych. Ustawa ogranicza się do monitoringu stosowanego tylko przez podmioty publiczne, przede wszystkim w przestrzeni publicznej dostępnej dla każdego i wyłącznie w celu zapewnienia bezpieczeństwa, ewentualnie zarządzania kryzysowego. Projekt wyklucza stosowanie monitoringu w innych celach, np. w celach komercyjnych. Projekt definiuje pojęcie monitoringu jako zdalny odbiór obrazów połączony z obserwacją i rejestracją prowadzony w sposób systematyczny. Kamery muszą być zainstalowane na stałe. Ustawa precyzuje również zasady, według których monitoring ma być stosowany, tj.: legalizm, celowość i profesjonalność. Ustawa określa też sposób, w jaki przestrzeganie tych zasad jest kontrolowane oraz zawiera tzw. katalog obowiązków, jakie podmiot prowadzący monitoring w przestrzeni publicznej powinien realizować. Do tych obowiązków należy przygotowanie podstaw prawnych do funkcjonowania (uchwała Rady Miasta/Gminy). Wprowadzenie monitoringu powinno być poprzedzone konsultacjami społecznymi oraz przeprowadzeniem analizy potrzeb i celowości jego zainstalowania w danym miejscu. Następnie miasto musi uchwalić program zapobiegania przestępczości i zarejestrować monitoring w GIODO, które będzie kontrolować prawidłowość funkcjonowania systemu. Uprawnienia do kontroli posiada również administrator systemu. Monitorowane miejsca muszą być dokładnie oznakowane (obecnie tablice informujące o monitoringu są tylko na drogach wjazdowych do miast). Dodatkowo, informacje o monitoringu, powinny być umieszczone w internecie: ilość kamer, zasięg, czas przechowywania danych, itd. Kolejnym obowiązkiem administratora jest coroczne prowadzenie statystyki zdarzeń, informowanie o wynikach policji oraz zapewnienie całodobowej obecności przeszkolonych obserwatorów. Ustawa zabrania stosowania atrap atrapą jest również kamera, która jest zepsuta dłużej niż 14 dni. To są podstawowe założenia nowej ustawy. Łukasz Wantuch zwrócił uwagę na to, że nowa ustawa nie reguluje kwestii związanych z kamerami przenośnymi. Wojciech Klicki przyznał, że rzeczywiście w ustawie jest mowa tylko o kamerach zamontowanych na stałe i rejestrujących obraz ciągle. Poinformował również, ze straż miejska nie może wykorzystywać kamer przypiętych do mundurów, ponieważ jest to niezgodne z przepisami ustawy o ochronie danych osobowych oraz narusza prawo do prywatności. Straż miejska nie może również rejestrować głosu, ponieważ nie ma do tego uprawnień. Radny Jerzy Woźniakiewicz zaproponował, żeby zespół rozmawiając o monitoringu czy planując działania, kierował się zasadami oraz terminologią zawartymi w projekcie ustawy

5 Prof.. Janina Czapska poprosiła p. Wojciecha Klickiego o wyjaśnienie tego, jakie są relacje pomiędzy projektem założeń do ustawy a samą ustawą. P. Wojciech Klicki odpowiedział, że projekt zostanie poddany konsultacjom społecznym, ponieważ jednak bardzo wiele jednostek (służby specjalne, samorządy, straże miejskie, policja, itd.) zgłasza swoje interpretacje i uwagi, prace na ustawą będą się przedłużać. Sekretarz Miasta p. Paweł Stańczyk poinformował zebranych, że Rada Miasta Krakowa w I połowie 2013 roku wystąpiła z rezolucją do MSW w sprawie przyspieszenia prac nad ustawą. We wrześniu 2013 roku minister Bartłomiej Sienkiewicz odpowiedział, że prace na projektem ustawy są bardzo zaawansowane i do końca 2013 roku projekt powstanie. Niestety, do tej pory nie podjęto żadnych rozstrzygnięć w tym zakresie. Pan Łukasz Wantuch zadał pytanie o powód, dla jakiego zgodnie z projektem nie można instalować ślepych kamer. Odpowiedział p. Wojciech Klicki uzasadniając, że ludzie muszą być pewni tego, że są nagrywani. Nie można stwarzać im złudnego poczucia bezpieczeństwa. Prof. Janina Czapska podziękowała przedmówcom i przeszła do kolejnego punktu posiedzenia. Na początku zaproponowała, żeby zastanowić się, jaki będzie zakres zadań Zespołu na podstawie tak skonstruowanego pytania referendalnego. Pani profesor skupiła się na pierwszej części pytania: Czy jest Pan/Pani za stworzeniem systemu monitoringu wizyjnego uznając, że stworzenie polega na budowie czegoś od początku, od podstaw a przecież monitoring w Krakowie funkcjonuje, chociaż w ograniczonym zakresie. Należy się więc zastanowić jak interpretować to sformułowanie, zwłaszcza w sytuacji kiedy 70% krakowian jest za stworzeniem systemu monitoringu wizyjnego. P. prof. zadała również pytanie jak rozumieć drugą część referendalnego czyli sformułowania: którego celem byłaby poprawa bezpieczeństwa w mieście, ponieważ pojawia się wątpliwość: czy poprawa bezpieczeństwa jest celem założonym wtedy domyślamy się, że poprawa nastąpi, gdy monitoring zostanie założony, czy też jest to cel osiągnięty, bo po jakimś czasie od założenia bezpieczeństwo poprawiło się faktycznie. Pani profesor skupiła się nad skutecznością monitoringu, stwierdzając, że może poprawiać bezpieczeństwo w mieście na różnych płaszczyznach: - w odniesieniu do społeczeństwa jako całości; - w odniesieniu do potencjalnych lub rzeczywistych ofiar oraz potencjalnych lub rzeczywistych sprawców; - w odniesieniu do służb, które zajmują się bezpieczeństwem w mieście; - w zakresie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Monitoring może pomóc: - zapobiegać przestępstwom zanim do nich dojdzie, - przyśpieszyć reakcję odpowiednich służb, - odnaleźć (dzięki nagraniom) sprawców przestępstw, a wymiarowi sprawiedliwości ich ukarać, - poprawić poczucie bezpieczeństwa obywateli. Każdy z tych celów może być realizowany bez zapewnienia pozostałych, mogą więc funkcjonować niezależnie od siebie. Ludzie różnie interpretują bezpieczeństwo : dla jednych jest to zmniejszenie ilości przestępstw, dla innych zapewnienie poczucia bezpieczeństwa nie - 5 -

6 stanowi elementu poprawy bezpieczeństwa. Należy się zastanowić, co to znaczy, że określone zadanie służy poprawie bezpieczeństwa. Punktem wyjścia dla Zespołu są dwie kwietniowe uchwały Rady Miasta, które jednak nie precyzują kwestii związanych z rozbudową monitoringu. Drugim źródłem wiedzy są opinie obywateli, którzy opowiedzieli się za rozbudową monitoringu. Opinie te zostały zebrane podczas konsultacji społecznych i są dostępne dla członków Zespołu. Trzecim źródłem informacji są wypowiedzi Przewodniczącego Rady Miasta zamieszczone na portalu Wiedzę na temat zależności obecności monitoringu a poprawą bezpieczeństwa można czerpać z tzw. dobrych praktyk miast, które monitoring stosują i mają już doświadczenie. Można również wykorzystać wiedzę instytucji stosujących monitoring. Przede wszystkim jednak, trzeba oprzeć się wynikach badań naukowych. Badania takie prowadził razem ze swoim zespołem prof. dr hab. inż. Andrzej Dziech z Katedry Telekomunikacji AGH. Członkowie Zespołu dostaną ten projekt do analizy. Na zlecenie Campbell Corporation przeprowadzono badania. Na ich podstawie przyjęto pewne założenia jakie badania nad monitoringiem muszą spełniać, aby można je było uznać za udokumentowane i wiarygodne. W Polsce takich badań nie przeprowadzono. Pani profesor Czapska zaproponowała, żeby zastanowić się co to znaczy, że zajmujemy się systemem, którego celem jest poprawa bezpieczeństwa w mieście. Po analizie badań jakie w tym celu przeprowadzono, można dojść do następujących wniosków: 1) Osiągnięcie tego celu nie jest możliwe - zadaniem Zespołu jest więc ustalić przyczyny, które nie pozwalają, aby to zadanie zrealizować. 2) Osiągnięcie tego celu jest możliwe wiemy, że system działa, ale nie mamy argumentów, że rzeczywiście tak jest. 3) Cel jest możliwy do osiągnięcia, ale nie wiadomo, jakie metody do niego doprowadzą. Kończąc swoją wypowiedź pani profesor stwierdziła, że Zespół musi przede wszystkim znaleźć odpowiedzi na pytania zawarte w pytaniu referendalnym - osiągnięcie tego celu wymaga zakreślenia form, w jakich Zespół chce działać oraz zapoznania się z tym, jak monitoring funkcjonuje w innych miastach i co do tej pory w kwestii monitoringu zrobiono w Krakowie. Kolejną osobą, która zabrała głos był prof. Andrzej Dziech, który opowiedział o europejskim projekcie badawczym, jaki realizował razem ze swoim zespołem z Katedry Telekomunikacji AGH, jakim był projekt Indect. Brało w nim udział 17 krajów europejskich. Użytkownikiem końcowym programu była polska policja. Celem tego projektu było stworzenie tzw. inteligentnego monitoringu. Zostało opracowanych kilka nowatorskich rozwiązań, które mogą być wykorzystane również w rozległych systemach monitoringu miejskiego. Ewolucja systemu monitoringu jest następująca: najpierw były kamery analogowe, potem cyfrowe, teraz stworzono monitoring tzw. inteligentny. Ten monitoring pozwala na automatyczne wykrycie zagrożeń w celu zapobiegania przestępstwom, zanim do nich dojdzie. Polega to na tym, że jeśli ktoś np. wyciągnie broń w okolicach banku, kamera automatycznie zareaguje przesyłając informację do operatora, ten zaś podejmie dalsze, odpowiednie do sytuacji czynności. Zasadą monitoringu inteligentnego jest, że kamera nie musi w sposób ciągły przekazywać obrazu, pokazuje tylko ten obraz, na którym jest pokazane zagrożenie. O tym, czy to jest rzeczywiste zagrożenie, czy nie, decyduje operator. Inteligentne kamery pomagają również przy usprawnianiu ruchu drogowego oraz sygnalizują o zanieczyszczeniu powietrza. Są podstawą tego, co nazywamy Smart City, czyli Inteligentnego Miasta. Istnieją plany, aby Kraków w przyszłości realizował program Smart City. Prof. Dziech przedstawił wszystkie aspekty dotyczące działania Zespołu ds. monitoringu: - 6 -

7 1) Przeanalizowanie zasad działania monitoringu wizyjnego w innych miastach na świecie rozwiązania tam zastosowane są cały czas ulepszane, warto więc skorzystać z cudzych doświadczeń. 2) Sprawdzenie, jaka jest efektywność tego monitoringu. 3) Powiązanie monitoringu z realizacją programu Smart City. 4) Monitoring a kwestia ochrony danych osobowych, nad którą czuwa GIODO. 5) Sprawdzenie, z których rozwiązań zastosowanych przez inne Miasta, Kraków może skorzystać, a gdzie można wprowadzić innowacje. 6) Dopasowanie wizji monitoringu do możliwości finansowych Krakowa. Kończąc swoje wystąpienie prof. Dziech zobowiązał się, że przygotuje raport, w którym przedstawi jak monitoring wizyjny funkcjonuje na świecie jakie zastosowano rozwiązania i jak się modernizuje już istniejące systemy. Prof. Czapska dziękując za wystąpienie, podsumowała dotychczasowe ustalenia stwierdzając, że Zespół musi zastanowić się, które koncepcje związane z monitoringiem Kraków może wykorzystać, a które dostosować do własnych potrzeb. Kolejną osobą, która zabrała głos był radny p. Jerzy Woźniakiewicz, który odpowiedział na pytania związane z interpretacją pytania referendalnego. Poinformował, że przed głosowaniem przeprowadzone były konsultacje z mieszkańcami. Podczas spotkań, na których byli obecni przedstawiciele lokalnych władz, radni i mieszkańcy rozmawiano na temat zagrożeń oraz poczucia bezpieczeństwa mieszkańców. Na tej podstawie sformułowano pytanie referendalne. Radni zastanawiali się, czy stworzyć system monitoringu od nowa, czy rozbudować już istniejący, ponieważ uznali, że Kraków obecnie ma tylko kilka niezależnych systemów, należy więc stworzyć jeden, do którego zostaną przyłączone istniejące. Radni byli przekonani, że po stworzeniu systemu monitoringu, bezpieczeństwo mieszkańców wzrośnie, dlatego sformułowali tę tezę w pytaniu. Wskazali również, jaki rodzaj monitoringu należy stworzyć: - monitoring służący ochronie osób i mienia (na podstawie ustawy o ochronie osób i mienia); - monitoring służący zarządzaniu ruchem (taki monitoring istnieje w Krakowie); - monitoring służący nadzorowaniu jakości pracy; - monitoring służący badaniu jakości powietrza. Wszystkie te podsystemy tworzyłyby jeden miejski system nadzorowany przez jedno Centrum odglądu. Radny zauważył, że w pytaniu referendalnym frazę poprawa bezpieczeństwa można było zastąpić słowami ochrona bezpieczeństwa. Przy czym słowo poprawa określa jakąś dynamikę, zmianę na lepsze i to na tym właśnie zależało radnym w formułowaniu pytania. Uznali również, że monitoring przyśpieszy tempo reagowania służb na zdarzenia, przyczyni się do większej wykrywalności przestępstw, zapobiegnie niektórym przestępstwom. Radny zaproponował, żeby nie skupiać się na sprawach już przesądzonych. Prof. Czapska przyznała rację radnemu, że pytania już nie zmienimy, ale należy się zastanowić jak Zespół zrealizuje cel, jaki przed nim postawiono, ponieważ jak wykazała wcześniej nie istnieje jedna, bezsporna interpretacja pytania referendalnego

8 Radny Woźniakiewicz zasugerował, żeby dyskusję ograniczyć do: - sprawy budowy miejskiego systemu monitoringu w otwartej przestrzeni publicznej; - dyskusji nad wyborem administratora oraz ewentualnego operatora systemu; - zastanowienia się jak będzie wyglądało Centrum odglądu i cała infrastruktura służąca zabezpieczeniu danych. Radny stwierdził, że jest przekonany do tego, że musi powstać nowe centrum bezpieczeństwa miasta, ponieważ sam monitoring jako jego narzędzie, nie powinien być budowany w oderwaniu od Centrum, które byłoby miejscem współpracy wielu służb, a monitoring byłby tylko jego częścią; - dyskusji o prowadzenia bieżącego odglądu (w tej chwili odgląd bieżący jest prowadzony w różnych miejscach). Należy się zastanowić czy ten odgląd będzie prowadzony tylko w centrum, czy np. w komisariatach policji; - zdecydowania czy będzie to w całości monitoring inteligentny, czy jedynie we fragmentach; - zdecydowania, jakie będą kolejne etapy budowy monitoringu (np. najpierw Centrum i dzielnice ościenne, a później stopniowo reszta, ew. we wszystkich dzielnicach jednocześnie, można też zacząć od zmodernizowania istniejących sieci). Wszystkie decyzje powinny być poddane konsultacjom społecznym; - ustalenia minimalnych ramowych wymagań technicznych a także przyjęcia pewnych założeń nadmiarowości projektowania, żeby nie zbudować infrastruktury, która wkrótce po ukończeniu okaże się niewydolna. Prof.. Czapska zaproponowała, żeby poszczególni członkowie Zespołu przedstawili swoje propozycje związane z pracą zespołu. Głos zabrał Sekretarz Miasta p. Paweł Stańczyk, który uznał, że nie byłoby tego Zespołu, gdyby stylistyka pytania była jednoznaczna. Pytanie referendalne bardzo ogranicza możliwości Miasta w zakresie realizacji monitoringu służącego różnym innym celom. Prezydent/ Zespół jest zobowiązany realizować zapisy ustawy, która jasno precyzuje, że wola obywateli musi być spełniona (poprawa bezpieczeństwa przy pomocy monitoringu). Sekretarz uważa, że sprawę monitoringu należy prowadzić dwutorowo, tzn. ściśle projektować zadania związane z referendum (kwestia poprawy bezpieczeństwa) oraz zestawiać inne rekomendacje, które także mogą znaleźć zastosowanie. Zaproponował również, żeby Urząd Miasta zlecił przeprowadzenie takich badań, które będą służyły analizie wpływu systemu monitoringu wizyjnego na poprawę bezpieczeństwa. Kolejni zabierający głos członkowie Zespołu zwrócili uwagę, że: 1) Niefortunnie sformułowano pytanie referendalne. 2) Mieszkańcy, głosując w referendum na tak uznali, ze istniejący w Krakowie monitoring jest niewystarczający. 3) Należy wypracować pewne standardy, według których będzie funkcjonował monitoring. 4) Urząd Miasta powinien zlecić przeprowadzenie szczegółowych badań w zakresie wpływu monitoringu na poprawę bezpieczeństwa

9 Komendant Miejski Policji zwrócił uwagę na to, że poczucie bezpieczeństwa mieszkańców Krakowa jest inne niż stan faktyczny pokazują to policyjne statystyki. We Wrocławiu, w którym monitoring funkcjonuje, o 30% wzrosła wykrywalność przestępstw. To może być równoznaczne z tym, że 30% ofiar przestępstw uzna, że poprawa bezpieczeństwa nastąpiła. Pozostali mogą uznać, że nie. Zdarza się, że obraz z nagraniem przestępstwa jest bardzo dobry jakościowo, a sąd uznaje, że nie może być dowodem w sprawie. Bywa również odwrotnie - nieczytelny obraz zostaje uznany za dowód. Prof. Czapska przypomniała, że w Krakowie wśród mieszkańców zostały przeprowadzone badania nad poziomem bezpieczeństwa. Pokazały one, że 90% badanych uznało, że okolica, w której mieszkają jest bezpieczna. Kolejne badania trwają obecnie, po ich zakończeniu zostaną przeprowadzone dokładne analizy i na ich podstawie będzie można ustalić, co należy zrobić, aby poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców wzrosło. Kolejna osobą zabierającą głos był p. Grzegorz Chomej specjalista, projektant i realizator systemów monitorowania. Skupił się na kwestii przesyłania danych: monitoring składa się z trzech części: kamery, przesyłania danych i odbiorcy danych. Największy koszt generuje przesyłanie danych, często stanowi nawet 80% całości kosztów. Przesyłanie obrazu za pomocą Internetu (jest to najtańsza forma przesyłu) jest ryzykowne ze względu na możliwość przechwycenia danych przez osoby nieupoważnione, dlatego należy się zastanowić nad odpowiednimi zabezpieczeniami. Członkowie Zespołu poruszyli jeszcze kwestie: - negatywnych skutków stworzenia monitoringu; - uwzględnienia praw głosujących przeciwko utworzeniu sieci monitoringu (30%); - NIK badała w b.r. systemy monitoringu działające w miastach z raportu wynika, że niektóre miasta wykorzystują monitoring w celu poprawy bezpieczeństwa, ale okazało się też, że w jednym z miast była 100% wykrywalność, ale dotyczyła ona tylko zdarzeń na drogach (złe parkowanie, łamanie przepisów). Można sobie zadać pytanie, jak te wyniki wpływają na poprawę bezpieczeństwa; - zamiast rozmawiać o poczuciu bezpieczeństwa należy się skupić na tym, jak za pomocą monitoringu poprawić bezpieczeństwo. Komendant Straży Miejskiej zwrócił uwagę na to, że Zespół powinien zastanowić się, komu i czemu ma służyć monitoring, zwłaszcza zaś nad tym, że monitoring: - może służyć służbom/władzy do kontrolowania czy mieszkańcy przestrzegają przepisów; - może służyć samym mieszkańcom (spółdzielniom) do kontrolowania bezpieczeństwa w ich okolicy. Monitoring będzie skuteczny, jeśli wszystkie jego elementy będą właściwie działać: obsługa będzie skuteczna, a patrole interwencyjne szybko będą podejmować interwencje. Członkowie Zespołu zwrócili również uwagę na to, ze monitoring jest systemem bardzo złożonym, jest narzędziem, które nieodpowiednio stosowane nie przyniesie zamierzonego skutku. Posiedzenie zakończyła pani prof. Czapska informując, że Zespół spotka się za trzy tygodnie. Na kolejnym posiedzeniu swoją wizję monitoringu przedstawi p. Grzegorz Chomej - 9 -

10 projektant i realizator systemów monitoringu. Szczegółowe informacje zostaną rozesłane do członków Zespołu mailowo. Sporządziła: A. Łabaj