Ład korporacyjny, zarządzanie ryzykiem i kontrole wewnętrzne
|
|
- Sabina Ostrowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ład korporacyjny, zarządzanie ryzykiem i kontrole wewnętrzne Nowe regulacje i oczekiwania rynku czy jesteśmy przygotowani? Czy oceniliście Państwo wpływ nowych regulacji na Państwa organizację? Czy komitety audytowe właściwie wypełniają zadania i oczekiwania akcjonariuszy? Jak wdrożyć odpowiednie rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej? W jaki sposób wykorzystujecie Państwo system kontroli wewnętrznej do zarządzania ryzykiem, usprawnienia procesów biznesowych i podniesienia wartości spółki?
2
3 Szanowni Państwo, Ostatnia dekada przyniosła w wielu krajach nowe regulacje w zakresie ładu korporacyjnego i nadzoru nad spółkami interesu publicznego, w szczególności odnoszące się do oceny skuteczności systemu zarządzania ryzykiem oraz kontroli wewnętrznej. Polską odpowiedzią obok obecnie obowiązujących przepisów i dobrych praktyk spółek notowanych na GPW jest ustawa o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym, której projekt został w grudniu 2008 r. przyjęty przez Radę Ministrów. Celem niniejszej publikacji jest podsumowanie nowych obowiązków i zadań stojących przed zarządami i radami nadzorczymi oraz ogólna diagnoza stopnia przygotowania polskich spółek do wypełnienia nowych regulacji przeprowadzona na podstawie raportów bieżących spółek publicznych. Czy jednak efektywny nadzór, silne kontrole wewnętrzne i skuteczne zarządzanie ryzykiem to tylko kwestia spełnienia regulacji i dobrych praktyk czy raczej uzasadniona potrzeba biznesowa, której celem jest ochrona interesów akcjonariuszy oraz przeciwdziałanie praktykom mogącym skutkować poniesieniem strat, nadużyciami czy niekompletnym ujawnieniem informacji? Ostatnie miesiące były bogate w doniesienia o ryzykownych działaniach spółek czy nierzetelnym przekazywaniu informacji istotnych dla inwestorów. Niniejsza publikacja jest również odpowiedzią na pytania i wątpliwości zgłaszane przez rady nadzorcze, komitety audytu, zarządy, kierownictwa działów audytu wewnętrznego Jak wdrożyć skuteczny system kontroli wewnętrznej w sposób optymalny kosztowo?. Przedstawiamy przykładowe narzędzia i metodologie, jakie mogą być wykorzystane w celu wypełnienia nowych regulacji oraz w procesie wdrożenia i oceny efektywności systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem, jak również korzyści biznesowe takich działań. Jeśli mają Państwo pytania dotyczące tematyki zawartej w niniejszej publikacji, zapraszamy do kontaktu z naszymi ekspertami do spraw ładu korporacyjnego, zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Jacek Socha Wiceprezes Krzysztof Szułdrzyński Partner
4 Tylko kwestia spełnienia regulacji czy uzasadniona potrzeba biznesowa? Rada nadzorcza (lub działający w jej strukturach komitet audytu) monitoruje skuteczność istniejących w spółce systemów kontroli wewnętrznej oraz zarządzania ryzykiem obecnie dobra praktyka, niebawem po przyjęciu ustawy o nadzorze publicznym będzie to przepis obowiązującego prawa Tylko 1% respondentów wskazało, iż rady nadzorcze nie muszą podejmować żadnych dodatkowych działań, aby spełnić wymogi nowych regulacji Czy jednak efektywny nadzór, silne kontrole wewnętrzne i skuteczne zarządzanie ryzykiem to tylko kwestia spełnienia regulacji i dobrych praktyk czy raczej uzasadniona potrzeba biznesowa, której celem jest ochrona interesów akcjonariuszy oraz przeciwdziałanie praktykom mogącym skutkować poniesieniem strat, nadużyciami czy niekompletnym ujawnieniem informacji? W czerwcu 2008 r. Stowarzyszenie Emitentów Giełdowych (SEG) wraz z Giełdą Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) zorganizowały pod patronatem merytorycznym PricewaterhouseCoopers konferencję z udziałem kierownictwa spółek giełdowych i przedstawicieli instytucji rynku kapitałowego na temat Corporate Governance w spółkach giełdowych. Głównymi punktami konferencji były dyskusje na temat Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW, rozwiązań w zakresie Corporate Governance w innych krajach oraz nowe regulacje i najlepsze praktyki w zakresie ładu korporacyjnego w Polsce. Istotną częścią spotkania były dyskusje panelowe przeprowadzone na podstawie interaktywnego badania w grupie prawie 100 uczestników. Poniższe wybrane odpowiedzi potwierdzają istotne znaczenie, jakie spółki giełdowe w Polsce nadają zagadnieniom ładu korporacyjnego, zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej: 86% respondentów stwierdziło, że silny system kontroli wewnętrznej podnosi wartość spółki (bezpośrednio lub pośrednio poprzez odpowiednie wspieranie celów biznesowych oraz zarządzanie ryzykiem). 84% respondentów wskazało, że rada nadzorcza powinna dokonywać przynajmniej raz w roku niezależnej oceny efektywności budowy i działania kluczowych kontroli (poprzez np. cykliczny przegląd istotnych ryzyk, analizę raportów audytu wewnętrznego, wykorzystanie doradców do oceny systemu kontroli wewnętrznej, komunikację z zarządem). 63% respondentów stwierdziło, że jest zainteresowane usprawnieniami systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Jednocześnie 62% wskazało, że spośród obszarów określonych w Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na GPW, najtrudniejsze we wdrożeniu są te dotyczące członków rad nadzorczych. Spójrzmy na wybrane fragmenty artykułów prasowych z ostatnich miesięcy:
5 Ład korporacyjny, zarządzanie ryzykiem i kontrole wewnętrzne Nowe regulacje i oczekiwania rynku czy jesteśmy przygotowani? Zawartość Przegląd obowiązujących regulacji Ład korporacyjny, zarządzanie ryzykiem i kontrole wewnętrzne regulacje w wybranych krajach na świecie Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW rekomendacje i zakres stosowania Kodeks spółek handlowych oraz inne przepisy prawa Nowe regulacje i oczekiwania rynku czy jesteśmy przygotowani? Nowelizacja ustawy o rachunkowości Przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy z dnia 9 grudnia 2008 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym (ustawa o nadzorze publicznym ) Zadania komitetu audytowego Nowe regulacje i oczekiwania rynku - jakie działania podjąć? Diagnoza systemu kontroli wewnętrznej Samoocena efektywności komitetu audytu Przegląd systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem na poziomie spółki (entity-level controls) Analiza ryzyk sprawozdawczości finansowej i ocena procesu raportowania finansowego Automatyzacja kontroli wewnętrznych Inne działania w kierunku oceny i optymalizacji kontroli wewnętrznej Efektywny system kontroli wewnętrznej korzyści biznesowe Identyfikacja ryzyk i obszarów, w których istnieje potrzeba wzmocnienia kontroli wewnętrznej Usprawnienia procesów biznesowych i optymalizacja kontroli wewnętrznych poprzez ich automatyzację, likwidację zbędnych i wdrożenie brakujących kontroli Efektywniejsze raportowanie finansowe Skuteczna kontrola kosztów Zwiększenie świadomości i wiedzy na temat zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej
6 Przegląd obowiązujących regulacji Ostatnia dekada przyniosła w wielu krajach nowe regulacje w zakresie ładu korporacyjnego i nadzoru nad spółkami interesu publicznego, zarządzania ryzykiem oraz systemów kontroli wewnętrznej. W 2002 r. Stany Zjednoczone uchwaliły ustawę Sarbanes-Oxley (SOX) wymagającą od spółek publicznych wdrożenia i corocznej oceny efektywności działania systemu kontroli wewnętrznej. Od tego czasu wiele krajów przyjęło podobne rozwiązania dotyczące ładu korporacyjnego i kontroli wewnętrznej. Przykłady obejmują Kanadę (National Instrument ), Unię Europejską (Directive 2006/43/EC), Szwajcarię (Code of Obligations oraz Swiss Exchange Directive 2002/2006), Niemcy (German Corporate Governance Codec), Australię (Australian Corporate Reporting and Disclosure Law), Francję (French Law on Financial Security), Włochy (L262/ Italian legislation for financial services institutions), Wielką Brytanię (Revised guidance for directors on the combined code the Turnbull Guidance), Japonię (the Financial Instruments and Exchange Law J-SOX ), Chiny (The Basic Standard for Enterprise Internal Control). Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW Zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez PricewaterhouseCoopers na dzień 30 września 2008 r., niewiele ponad 20% spółek giełdowych w Polsce wdrożyło Dobre Praktyki bez żadnych wyjątków (na podstawie raportów spółek notowanych na GPW) Największe problemy wystąpiły przy wdrożeniu zasad dotyczących funkcjonowania i działania rad nadzorczych. Ponad 50% spółek zadeklarowało odstępstwa w obszarach niezależności członków rady nadzorczej, funkcjonowania komitetów audytowych, niezależnego członka komitetu posiadającego kompetencje w dziedzinie rachunkowości i finansów oraz stosowania zaleceń dotyczących roli dyrektorów niewykonawczych Kodeks spółek handlowych oraz inne przepisy prawa Regulacje obowiązujące w Polsce mają charakter zarówno rekomendacji i dobrych praktyk, jak też przepisów prawa. Dobre Praktyki Spółek Notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) to zbiór zasad ładu korporacyjnego oraz zasad określających normy kształtowania relacji przedsiębiorstw giełdowych z ich otoczeniem rynkowym. Celem Dobrych Praktyk jest umacnianie transparentności spółek giełdowych, poprawa jakości komunikacji spółek z inwestorami, wzmocnienie ochrony praw akcjonariuszy także w obszarach nieregulowanych przez prawo. Do ważnych z punktu widzenia nadzoru i systemu kontroli wewnętrznej należą m.in. następujące zapisy Dobrych Praktyk: Przynajmniej dwóch członków rady nadzorczej powinno spełniać kryteria niezależności. W ramach rady nadzorczej powinien funkcjonować co najmniej komitet audytu. W skład tego komitetu powinien wchodzić co najmniej jeden członek niezależny ( ), posiadający kompetencje w dziedzinie rachunkowości i finansów. W spółkach, w których rada nadzorcza składa się z minimalnej wymaganej przez prawo liczby członków, zadania komitetu mogą być wykonywane przez radę nadzorczą. Poza czynnościami wymienionymi w przepisach prawa rada nadzorcza powinna raz w roku sporządzać i przedstawiać walnemu zgromadzeniu zwięzłą ocenę sytuacji spółki, z uwzględnieniem oceny systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem istotnym dla spółki. W zakresie zadań i funkcjonowania komitetów działających w radzie nadzorczej powinien być stosowany Załącznik I do Zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczący roli dyrektorów niewykonawczych, m.in. w zakresie przeglądu, przynajmniej raz w roku, systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem pod kątem zapewnienia, że główne ryzyka są prawidłowo identyfikowane, zarządzane i ujawniane. Kodeks spółek handlowych wskazuje, iż rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena i zatwierdzenie rocznych sprawozdań finansowych oraz sprawozdania zarządu z działalności spółki w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym. Dodatkowe regulacje w zakresie nadzoru, kontroli i zgodności z przepisami prawa istnieją w wybranych sektorach (np. sektor bankowy i ubezpieczeniowy, telekomunikacyjny, energetyczny, farmaceutyczny).
7 Nowe regulacje i oczekiwania rynku czy jesteśmy przygotowani? Projekt ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym jest polską odpowiedzią na wymogi dyrektywy unijnej 2006/43/WE. Jednocześnie nowelizacja ustawy o rachunkowości rozszerza na radę nadzorczą obowiązek zapewnienia zgodności sprawozdania finansowego z ustawą. Czy jednak w kontekście obecnej wiedzy o stopniu wypełnienia Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW jesteśmy przygotowani na nowe regulacje i oczekiwania rynku? Ponad 50% spółek giełdowych zadeklarowało odstępstwa w obszarach niezależności członków rady nadzorczej, funkcjonowania komitetów audytowych, niezależnego członka komitetu posiadającego kompetencje w dziedzinie rachunkowości i finansów oraz stosowania zaleceń dotyczących roli dyrektorów niewykonawczych. Jednocześnie wiele spółek nie przedstawiło oceny systemu kontroli wewnętrznej i systemu zarządzania ryzykiem istotnym dla spółki. Ustawa o rachunkowości Nowelizacja ustawy o rachunkowości rozszerza od dnia 1 stycznia 2009 r. na radę nadzorczą obowiązek zapewnienia zgodności sprawozdania finansowego z ustawą Ustawa o nadzorze publicznym Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy z dnia 9 grudnia 2008 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, firmach audytorskich oraz o nadzorze publicznym (ustawa o nadzorze publicznym ) Art. 4a. Ustawy o rachunkowości: Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spełniały wymagania przewidziane w niniejszej ustawie. Kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej lub innego organu nadzorującego jednostki odpowiadają solidarnie wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem stanowiącym naruszenie obowiązku wynikającego z powyższego zapisu ustawy. Ustawa w artykule 77 przewiduje odpowiedzialność karną w przypadku nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych, a także niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych. Art. 86 projektu ustawy o nadzorze publicznym przyjętego przez Radę Ministrów określa, iż w jednostkach zainteresowania publicznego (obejmujących m.in. spółki giełdowe, banki, zakłady ubezpieczeniowe) działa komitet audytu, którego członkowie powoływani są spośród członków rady nadzorczej (w jednostkach, w których rada nadzorcza składa się z nie więcej niż 5 członków, zadania komitetu audytu mogą zostać powierzone radzie nadzorczej). W skład komitetu audytu wchodzi co najmniej 3 członków, w tym przynajmniej jeden członek powinien spełniać warunki niezależności i posiadać kwalifikacje w dziedzinie rachunkowości lub rewizji finansowej. Zgodnie z zapisami powyższej ustawy, w spółkach giełdowych i innych jednostkach zainteresowania publicznego działa komitet audytu, który m.in. monitoruje skuteczność systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem Do zadań komitetu audytu należy w szczególności: Monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej. Monitorowanie skuteczności systemów kontroli wewnętrznej, audytu wewnętrznego oraz zarządzania ryzykiem. Monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej. Monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej.
8 Nowe regulacje i oczekiwania rynku jakie działania podjąć? Poniżej przedstawiamy przykładowe narzędzia i metodologie (szerzej omówione w dalszej części dokumentu), jakie mogą być wykorzystane przez zarządy i komitety audytowe w celu wypełnienia nowych regulacji oraz w procesie wdrożenia i oceny efektywności systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem: Jak wdrożyć skuteczny i optymalny kosztowo system kontroli wewnętrznej? Podczas konferencji Corporate Governance w spółkach giełdowych wielu uczestników było zainteresowanych informacją na temat działań jakie zarządy i komitety audytowe powinny podjąć w celu sprostania nowym regulacjom i najlepszym praktykom, w szczególności jak wdrożyć skuteczny system kontroli wewnętrznej w sposób optymalny kosztowo Diagnoza i ocena systemu kontroli wewnętrznej. Samoocena efektywności funkcjonowania komitetu audytu. Przegląd systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem na poziomie spółki (entity-level controls). Analiza ryzyk sprawozdawczości finansowej, przygotowanie macierzy ryzyk i kontroli oraz ocena skuteczności procesu raportowania finansowego. Automatyzacja kontroli wewnętrznych. Inne działania w kierunku oceny i optymalizacji kontroli wewnętrznej: Analiza ryzyk operacyjnych i niezgodności z przepisami prawa. Wzmocnienie funkcji audytu wewnętrznego. Ocena budowy kontroli w procesach biznesowych innych niż proces raportowania finansowego. Cykliczne testy efektywności operacyjnej kluczowych kontroli w istotnych procesach biznesowych. Przegląd kontroli nad działalnością przekazaną do innych podmiotów (np. outsourcing IT). Dobrze skonstruowany system kontroli wewnętrznej powinien zapewnić równowagę pomiędzy jego skutecznością i kosztem zastosowanych rozwiązań: Skuteczny System zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej Optymalny kosztowo Powiązanie z celami strategicznymi, pokrycie wszystkich istotnych ryzyk Zapobieganie wystąpieniu istotnych błędów, pomyłek i nadużyć Szybkie wykrycie istotnych błędów, pomyłek i nadużyć w przypadku wystąpienia Wdrożenie i bieżący monitoring działań naprawczych / optymalizujących funkcjonowanie systemu kontroli wewnętrznych Ukierunkowanie systemu na pokrycie istotnych ryzyk Zintegrowanie kontroli wewnętrznych tak, aby adresowały jednocześnie ryzyka operacyjne, raportowania finansowego i niezgodności z prawem Odpowiednia proporcja pomiędzy kontrolami manualnymi i automatycznymi Odpowiednia proporcja pomiędzy kontrolami wykrywającymi i prewencyjnymi
9 Diagnoza i ocena systemu kontroli wewnętrznej Pierwszym działaniem w zakresie oceny systemu kontroli wewnętrznej przeprowadzanej przez kierownictwo i komitet audytu może być diagnoza i samoocena na podstawie warsztatów z kierownictwem odpowiedzialnym za finanse i sprawozdawczość, IT, główne procesy biznesowe oraz audyt wewnętrzny lub komórkę kontroli wewnętrznej. Ocena koncentruje się na dojrzałości i złożoności systemu kontroli wewnętrznej biorąc pod uwagę: Strukturę organizacyjną Zasoby ludzkie Procesy biznesowe Technologię Wynik przedstawiany jest w formie wykresu określającego (przy użyciu kodów kolorystycznych) obszary działań naprawczych i/lub istniejących możliwości optymalizacji Możliwe jest również porównanie wyników organizacji ze średnimi wynikami pozostałych spółek w Polsce i za granicą, które poddały się takiej ocenie (benchmarking) Raport z przeprowadzonej samooceny kierownictwa na temat systemu kontroli wewnętrznej może stanowić jedno z narzędzi wykorzystywanych przez rady nadzorcze w monitorowaniu kontroli wewnętrznych organizacji Podejście do ryzyka IT Zarządzanie zmianą Optymalizacja procesów Raportowanie na temat kontroli Czynności naprawcze Ocena przypadków niedziałania kontroli Mechanizmy wczesnego ostrzegania Podejście do testowania kontroli Automatyzacja procesów Arkusze kalkulacyjne Technnologia wspierająca efektywność kontroli Technologia wykorzystywana do oceny kontroli Zarządzanie ryzykiem IT Umowy z podmiotami zewn. Podział obowiązków Kontrole kluczowe Niezawodność kontroli Zmiany w systemach Zaangażowanie kierownictwa Niezależny nadzór nad kontrolami Model zarządzania zasobam Rola audytu wewnętrznego Lokalne zasady ładu korporacyjnego Dokumentacja kontroli Mapowanie ryzyk i kontroli z Optymalizacja kontroli wewnętrznych Inne wymogi prawne Zarządzanie ryzykiem Koszt kontroli Podejście kierownictwa najwyższego szczebla Kultura świadomego podejścia do ryzyka Zrozumienie procesów Odpowiedzialność za kontrole Szkolenia w zakresie kontroli Transfer wiedzy Mierzenie i monitorowanie wiedzy nt. kontroli wewnętrznych Znaczenie efektywności kontroli w ocenie pracy Zakres kontroli wewn. Znajomość ryzyk w procesach Przeprowadzona diagnoza pomoże ustalić, na którym etapie dojrzałości systemu kontroli wewnętrznej organizacja obecnie się znajduje oraz jakie mogą być dalsze działania odzwierciedlające aspiracje kierownictwa w zakresie poprawy kontroli wewnętrznej w krótkim i średnim okresie. Etapy dojrzałości systemu kontroli wewnętrznych Niewiarygodny Nieformalny Formalny Monitorowany Optymalizowany Nieprzewidywalne środowisko, czynności kontrolne nie zostały zaprojektowane lub wdrożone Czynności kontrolne zostały zaprojektowane i wdrożone, ale nie są odpowiednio udokumentowane ani monitorowane Czynności kontrolne zostały zaprojektowane i wdrożone oraz są odpowiednio udokumentowane Budowa i działanie czynności kontrolnych są okresowo testowane. Kierownictwo otrzymuje raporty Zintegrowany system kontroli wewnętrznych, bieżąco monitorowany i stale usprawniany
10 Samoocena efektywności funkcjonowania komitetu audytu Komitet audytu pełni kluczową rolę w procesie nadzoru nad działalnością organizacji poprzez monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej, skuteczności systemów kontroli wewnętrznej oraz zarządzania ryzykiem. Poniżej prezentujemy główne obszary zainteresowania i odpowiedzialności komitetu audytu: Do zadań komitetu audytu zgodnie z projektem ustawy o nadzorze publicznym należy w szczególności: Monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej. Monitorowanie skuteczności systemów kontroli wewnętrznej, audytu wewnętrznego oraz zarządzania ryzykiem. Monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej. Monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej. Proces sprawozdawczości finansowej Prawidłowość polityki (zasad) rachunkowości Uwzględnienie wymagań dotyczących ujawnień Prawidłowość i obiektywność sprawozdania z działalności jednostki Konwersja zapewniająca zgodność z GAAP Audyt zewnętrzny Wybór audytora i jego wynagrodzenie Zakres prac audytowych Wymogi dotyczące niezależności audytora Istotne obserwacje audytowe i rekomendacje Ocena jakości pracy audytora Analiza efektywności Potrzeby w zakresie szkoleń Dbałość o wiedzę w zakresie finansów Roczna ocena jakości pracy komitetu audytu Komitet audytu Główne zadania Komunikacja i raportowanie Relacje z kierownictwem Informowanie i przekazywanie rekomendacji Raportowanie do rady nadzorczej i akcjonariuszy Zarządzanie ryzykiem i system kontroli wewnętrznej Zrozumienie kluczowych obszarów ryzyka Skuteczność kontroli wewnętrznej Ryzyko nadużyć i działań niepożądanych Audyt wewnętrzny Statut audytu wewnętrznego, zadania i zasoby Zakres prac audytowych Efektywność audytu wewnętrznego Odpowiedzi na rekomendacje audytu wewnętrznego Regulacje i wymogi etyczne Skuteczność systemu zapewniającego zgodność z prawem Kodeks postępowania/etyki Przypadki naruszeń W szybko zmieniającym się środowisku biznesowym komitet audytu powinien regularnie dokonywać samooceny swoich działań w odniesieniu do głównych obszarów odpowiedzialności i oczekiwań ze strony akcjonariuszy. Proces samooceny może być wspierany przez podmiot zewnętrzny, co pomaga zapewnić jego obiektywizm oraz dokonanie porównania z najlepszymi praktykami. Dzięki bogatemu doświadczeniu w Polsce i innych krajach posiadających wieloletnią praktykę funkcjonowania komitetów audytu, wypracowaliśmy narzędzia wspierające ocenę efektywności działania komitetów audytu, w tym przykładowe regulaminy/statuty komitetów, programy do samooceny efektywności działania oraz zbiory najlepszych praktyk. Ref Praktyka Zaangażowanie Sposób oceny 4.1 Ocena adekwatności zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej na poziomie spółki (entity-level controls). 4.2 Zrozumienie i ocena wdrożonych przez kierownictwo systemów kontroli zapewniających prawidłowe rejestrowanie oraz właściwą autoryzację transakcji. 4.3 Ocena czy rekomendacje dotyczące zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznych sformułowane przez audytorów zewnętrznych oraz wewnętrznych zostały wdrożone. Komitet audytu, dział audytu wewnętrznego, doradca zewnętrzny. Kierownictwo, dział audytu wewnętrznego, doradca zewnętrzny. PRZYKŁAD Komitet audytu, dział audytu wewnętrznego, doradca zewnętrzny. Niezależny przegląd i raport doradcy zewnętrznego. Przeglądy i raporty kierownictwa, audytu wewnetrznego oraz niezależnego doradcy. Przegląd podjętych działań przez kierownictwo, wyrywkowe sprawdzenie przez audyt wewnetrzny. 4.4 Ocena działań kierownictwa w zakresie analizy ryzyk i przeglądu adekwatności kontroli wokół bezpieczeństwa IT. Kierownictwo, dział IT Niezależny audyt bezpieczeństwa IT.
11 Przegląd systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem na poziomie spółki (entity-level controls) Procedury oceny systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem na poziomie spółki (entity-level controls) proponujemy przeprowadzić w oparciu o zintegrowany model kontroli wewnętrznej COSO (Internal Control Integrated Framework opublikowany przez Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission), który jest obecnie najczęściej wykorzystywanym modelem kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem. Dodatkowe wskazówki COSO zostały również zawarte w modelu ERM (Enterprise Risk Management Conceptual Framework, COSO II) oraz Internal Control over Financial Reporting Guidance for Smaller Public Companies. Środowisko kontroli wewnętrznej Kodeks etyczny Rola komitetu audytu / rady nadzorczej Praktyki zarządzania organizacją Rozwój kompetencji pracowników Adekwatność struktury organizacyjnej Delegowanie uprawnień, podział obowiązków i odpowiedzialności Polityki i praktyki w obszarze zasobów ludzkich Ocena ryzyka Ustalanie celów strategicznych i operacyjnych Proces identyfikacji, oceny i zarządzania ryzykami Zarządzanie zmianami Ocena ryzyka działań niepożądanych Czynności kontrolne Powiązanie z oceną ryzyka i adekwatność budowy Kontrole w procesach biznesowych (manualne i automatyczne) Kontrole w środowisku IT Informacja i komunikacja Efektywność pozyskiwania i przepływu informacji Efektywność systemów informacyjnych Sprawozdawczość finansowa Komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna Bieżący nadzór Ciągły monitoring i okresowe oceny Raportowanie niezgodności i działania naprawcze Efektywność funkcji audytu wewnętrznego DZIAŁALNOŚĆ OPERACYJNA SPRAWOZDAWCZOŚĆ FINANSOWA Bieżący nadzór Informacja i komunikacja Czynności kontrolne Ocena ryzyka Środowisko kontroli wewnętrznej PRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW Procedury oceny systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem zwykle obejmują: Analizę istniejących polityk i procedur (np. mapy ryzyk, dokumentacja procesów, opis czynności kontrolnych, instrukcje). Warsztaty i spotkania z kierownictwem odpowiedzialnym za kluczowe obszary podlegające ocenie. Ocenę efektywności budowy przyjętych rozwiązań. Przygotowanie raportu wstępnego zawierającego zidentyfikowane obszary niezgodności i rekomendacje odnośnie działań naprawczych. Sporządzenie raportu końcowego zawierającego podsumowanie dla kierownictwa i/lub komitetu audytu oraz listę obserwacji i rekomendacji. Raport przedstawia również wyniki przeprowadzonych procedur w formie analizy poszczególnych elementów systemu kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem (w oparciu o model COSO) wraz ze wskazaniem, w jaki sposób zostały one wdrożone w organizacji. Raport stanowi dokumentację oceny istniejących kontroli na poziomie spółki (entity-level controls), która może zostać wykorzystana przez kierownictwo, zarząd i radę nadzorczą. ODDZIAŁ A ODDZIAŁ B Działanie 1 Działanie 2
12 Analiza ryzyk sprawozdawczości finansowej, przygotowanie macierzy ryzyk i kontroli oraz ocena skuteczności procesu raportowania finansowego Sprawozdawczość finansowa jest obszarem szczególnego zainteresowania akcjonariuszy i rynku kapitałowego z uwagi na wartość informacyjną o wynikach finansowych i sytuacji majątkowej spółek. Jednocześnie stanowi podstawę do podejmowania decyzji biznesowych przez kierownictwo i zarządy, a także organy nadzorcze. Dlatego jednym z kluczowych działań rekomendowanych w procesie wdrożenia i oceny skutecznych systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem jest przygotowanie macierzy ryzyk i kontroli dla sprawozdawczości finansowej oraz ocena skuteczności procesu przygotowania raportów finansowych. Poniżej prezentujemy przykłady macierzy ryzyk i kontroli oraz sposobu dokumentowania procesów: Obszar sprawozdania finansowego Cel biznesowy Ryzyko dla raportowania biznesowego Poziom ryzyka Kluczowa kontrola / podjęte działania Należności handlowe Zwiększenie sprzedaży eksportowej do krajów Europy Wschodniej. Wzrost sprzedaży na rynkach eksportowych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem ściągalności należności. Wysoki Dyrektor sprzedaży oraz kontroler finansowy dokonują co tydzień przeglądu analizy wiekowej należności w rozbiciu na odbiorców. Wyniki przeglądu są podstawą czynności windykacyjnych i/lub wstrzymania sprzedaży. Koszty operacyjne, zapasy, różnice kursowe Zakupy i zobowiązania Zwiększenie zakupów półproduktów i towarów z Chin Optymalizacja zarządzania kapitałem obrotowym Nieefektywna polityka zabezpieczeń przepływów pieniężnych. Nieprawidłowe zastosowanie rachunkowości zabezp Wysoki PRZYKŁAD Nadużycia i nieprawidłowości w procesie płatności Wysoki Strategia zakupów i zasad autoryzacji transakcji instrumentami pochodnymi zostały zdefiniowane i zatwierdzone przez zarząd i radę nadzorczą. Dzienne zestawienie transakcji jest raportowane do przeglądu dyrektora finansowego i drugiego członka zarządu. System proponuje płatności na podstawie pozytywnego uzgodnienia dokumentów zamówienia, dostawy i faktury. Podział obowiązków i autoryzacji w procesie zakupów i płatności został odpowiednio zaprojektowany. Wszystkie pozycje sprawozdania finansowego Sprawne zamknięcie okresu sprawozdawczego i sporządzenie raportów Błędy i przeoczenia wynikające z szybkiego zamknięcia przy jednoczesnym braku skutecznych kontroli Wysoki Proces zamknięcia miesiąca został przygotowany do raportowania wewnętrznego i zewnętrznego (automatyzacja przebiegu, zdefiniowanie czynności i punktów krytycznych oraz zaprojektowanie kluczowych kontroli w procesie). Cykl: 1 Zakupy i zobowiązania Proces: 1.1 Przyjęcie dostawy Właściciel procesu: XXX PRZYKŁAD Nr kontroli Cel kontroli Ryzyko Czynność kontrolna A C V R Otrzymane dostawy są zgodne z zatwierdzonym zamówieniem zakupu Otrzymane dostawy są zgodne z zatwierdzonym zamówieniem zakupu Nieprawidłowości w dostawach zakupowych są identyfikowane i odpowiednio zatwierdzane Zamówienia zakupowe są odpowiednio zatwierdzane Fikcyjne, nieuzgodnione dostawy są rejestrowane w systemie zakupowym Fikcyjne, nieuzgodnione dostawy są rejestrowane w systemie zakupowym Każda dostawa jest przeglądana pod względem jakościowym, ilościowym oraz jest uzgadniana z dokumentem zamówienia przez pracownika magazynu centralnego. System komputerowy nie zaakceptuje dostawy bez prawidłowej referencji do zatwierdzonego zamówienia zakupowego oraz uzgodnienia ilości otrzymanej z zamówioną. Fikcyjne, Kierownik działu zakupów autoryzuje nieuzgodnione otrzymane wyjaśnienia dotyczące dostawy są nieprawidłowości w dostawie i rejestrowane w ostatecznie zatwierdza przyjecie systemie zakupowym dostawy. Nieautoryzowane, fikcyjne zamówienia zakupowe są rejestrowane i realizowane PRZYKŁADx Kierownik działu zakupów akceptuje zamówienie zakupu w systemie komputerowym. Brak zatwierdzenia zamówienia uniemożliwia zarejestrowanie dostaw w systemie komputerowym. x x Kontrola aut/man P D x M D x x A P M P M P Częstotiwość Osoba wykonująca kontrolę kilka razy Pracownik dziennie magazynu kilka razy Kontrola dziennie systemowa kilka razy Kierownik dziennie działu zakupów kilka razy kierownik dziennie działu zakupów
13 Automatyzacja kontroli wewnętrznych Większość zintegrowanych systemów informatycznych posiada obecnie szerokie możliwości konfiguracji procesów wspomagających zarządzenie ryzykiem i automatyzację czynności kontrolnych. W porównaniu do czynności manualnych kontrole automatyczne cechują się większą niezawodnością oraz niższym kosztem utrzymania i testowania skuteczności ich działania. Systemy wspierają również procesy budżetowania i kontroli kosztów, analizy danych i bezpieczeństwa procesów. Pomimo wspomnianych funkcjonalności nadal obserwujemy jednak, iż w niewielkim stopniu organizacje przeprowadziły ocenę efektywności systemów pod kątem automatyzacji kontroli i przebiegu procesów. Poniżej przedstawiamy wybrane możliwości optymalizacji w tym zakresie. Czy poniższe przykładowe konfigurowalne kontrole automatyczne, raporty i statystyki oraz zasady bezpieczeństwa są wykorzystywane w Państwa organizacji i działają efektywnie? Kontrole automatyczne Limity kredytowe dla odbiorców. Kontrole nad limitami niezgodności dokumentów zamówienia, dostawy i faktur powodującymi blokadę płatności. Konfiguracja kont księgowych uniemożliwiająca ręczne księgowanie na kontach przeznaczonych jedynie do automatycznych zapisów. Wyłączenie możliwości modyfikacji danych stałych w przebiegu procesu. Automatyzacja procesu płatności. Analiza danych, raporty zdarzeń i wyjątków Raporty zmian danych stałych na przykład zmiany numerów rachunków bankowych dostawców, cen sprzedaży. Analiza potencjalnych duplikatów faktur, płatności, danych stałych. Raport zamówień i płatności o nietypowych charakterystykach, na przykład tuż poniżej limitów autoryzacji. Statystyki dotyczące nietypowych księgowań takich jak księgowania o nietypowych porach lub na nietypowe kombinacje kont. Uzgodnienia kont raporty przedstawiające szczegóły różnic pomiędzy kontami księgi głównej a księgami pomocniczymi. Bezpieczeństwo IT, prawa dostępu i odpowiedni poziom autoryzacji Zasady odpowiedniego podziału obowiązków, praw dostępu i poziomu autoryzacji transakcji. Kontrole nad dostępem do krytycznych funkcjonalności i danych poufnych. Monitorowanie przypadków naruszenia bezpieczeństwa. Zarządzanie zmianami w kluczowych aplikacjach i systemach. Planowanie ciągłości działalności.
14 Implementacja nowych rozwiązań kontrolnych Wdrożenie struktury operacyjnej Odpowiednia kultura korporacyjna w dziedzinie kontroli i ciągła poprawa W kierunku optymalizacji kontroli Ocena potrzeb klienta Ocena stanu istniejącego systemu kontroli Inne działania w kierunku oceny i optymalizacji kontroli wewnętrznej Racjonalizacja kontroli Wiedza i umiejętności, odpowiedzialność, system motywacyjny Ocena ryzyka Powiązanie ryzyka i kontroli Analiza ryzyk operacyjnych i niezgodności z przepisami prawa Skuteczne zarządzanie ryzykiem to poza obszarami sprawozdawczości finansowej i raportowania zarządczego (przedstawionych we wcześniejszych częściach dokumentu) także analiza ryzyk operacyjnych oraz niezgodności z obowiązującymi przepisami prawa. Kluczowym działaniem ze strony kierownictwa jest identyfikacja, zarządzanie i monitorowanie ryzyk oraz kontroli wewnętrznych we wszystkich obszarach istotnych dla organizacji. Wzmocnienie funkcji audytu wewnętrznego Audyt wewnętrzny odgrywa istotną rolę w procesie nadzoru, zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Właściwie zbudowana funkcja pod względem zasobów, kompetencji oraz miejsca w organizacji wraz z odpowiednim planowaniem audytów na podstawie analizy ryzyk, stanowi ważny element systemu i skuteczne narzędzie dla komitetu audytowego i zarządu w realizacji zadań związanych z zarządzaniem ryzykiem i oceną systemu kontroli wewnętrznych. Ocena budowy kontroli w procesach biznesowych Kluczowe procesy biznesowe - na przykład proces sprzedaży i należności, zakupów i płatności czy wynagrodzeń - powinny podlegać ocenie pod kątem istotnych ryzyk oraz prawidłowości budowy i działania czynności kontrolnych (zarówno manualnych jak też automatycznych). Do tego celu mogą zostać wykorzystane zaprezentowane wcześniej mapy i opisy procesów oraz matryce ryzyk i kontroli. Cykliczne testy efektywności operacyjnej kluczowych kontroli Ryzyka i kontrole podlegają zmianom wraz ze zmieniającym się otoczeniem biznesowym czy zmianami wewnątrz organizacji jak wdrożenie systemu, restrukturyzacja czy połączenie. To czy zaprojektowane i wdrożone kontrole działają skutecznie powinno podlegać okresowej ocenie z wykorzystaniem dostępnych narzędzi, takich jak samoocena kierownictwa, audyty wewnętrzne i zewnętrzne, raporty wyjątków. Przegląd kontroli nad działalnością przekazaną do innych podmiotów Strategie biznesowe wielu organizacji opierają się obecnie na skupieniu uwagi kierownictwa na głównych kompetencjach i uzyskiwaniu przewagi konkurencyjnej w obszarach strategicznych dla organizacji, natomiast inne funkcje są wydzielane i przekazywane do wyspecjalizowanych podmiotów, np. przetwarzanie transakcji finansowo-księgowych, działalność IT czy naliczanie płac. Czy jednak outsourcing funkcji biznesowych oznacza również przekazanie ryzyk, odpowiedzialności i kontroli? Jednym z najczęściej wykorzystywanych narzędzi monitorowania ryzyk i kontroli wydzielonych funkcji biznesowych jest raport SAS 70 lub inna forma audytu procesów, kontroli, poziomu świadczonych usług i skuteczności zarządzania ryzykiem.
15 Efektywny system kontroli wewnętrznej korzyści biznesowe Mamy nadzieję, że przedstawiony w niniejszym dokumencie materiał jest dla Państwa przydatnym podsumowaniem obowiązujących regulacji i praktyk dotyczących ładu korporacyjnego, zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznych, a także zbiorem wskazówek na temat możliwych do podjęcia działań, które możecie Państwo wykorzystać w swoich organizacjach. Zarządzanie ryzykiem i kontrole wewnętrzne to jednak nie tylko kwestia regulacji i wymogów prawnych, ale przede wszystkim realne korzyści biznesowe i szansa na podniesienie wartości spółki dla akcjonariuszy. Korzyści biznesowe Zarządzanie ryzykiem i kontrole wewnętrzne Efektywne zarządzanie ryzykiem i poprawa bezpieczeństwa Skuteczna kontrola biznesu Mniejsze ryzyko wystąpienia działań niepożądanych i nadużyć Procesy biznesowe i czynności kontrolne Usprawnienie procesów biznesowych Optymalizacja kontroli (skuteczne i optymalne kosztowo) Zmniejszenie nakładu pracy np. poprzez automatyzację Raportowanie finansowe Skrócenie czasu zamknięcia okresu i sporządzenia raportów finansowych Mniejsze ryzyko błędów i przeoczeń Kompletność ujawnień Kontrola kosztów Wielopłaszczyznowe analizy wydatków i budżetowanie Lepsza informacja do podejmowania decyzji Raportowanie przypadków odstępstw od ustalonych zasad autoryzacji wydatków Świadomość i wiedza kierownictwa i pracowników Wdrożenie zasad kontroli biznesu do codziennych praktyk Podniesienie motywacji poprzez zróżnicowanie zadań Poprawa jakości wyników pracy
16 ł Krzysztof Szułdrzyński Partner kom: Piotr Urban Starszy Menedżer kom: Piotr Rówiński Menedżer kom: Jacek Masny Menedżer kom: Marcin Jędrkowiak Menedżer kom: PricewaterhouseCoopers. PricewaterhouseCoopers odnosi się do firm wchodzących w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny. Wszelkie prawa zastrzeżone.
www.pwc.com/pl Komitety Audytu rola, oczekiwania i najlepsze praktyki 8 listopada 2011 r.
www.pwc.com/pl Komitety Audytu rola, oczekiwania i najlepsze praktyki 8 listopada 2011 r. Agenda Rola Komitetów Audytu w świetle regulacji Oczekiwania rynku wobec Komitetów Audytu Jak działają komitety
Bardziej szczegółowoSystem Kontroli Wewnętrznej w Banku BPH S.A.
System Kontroli Wewnętrznej w Banku BPH S.A. Cel i elementy systemu kontroli wewnętrznej 1. System kontroli wewnętrznej umożliwia sprawowanie nadzoru nad działalnością Banku. System kontroli wewnętrznej
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTENU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W USTRONIU. I. Cele systemu kontroli wewnętrznej
OPIS SYSTENU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W USTRONIU I. Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku działa system kontroli wewnętrznej, którego celem jest wspomaganie procesów decyzyjnych,
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności i ocena pracy Rady Nadzorczej Arcus SA. w 2018 roku
Sprawozdanie z działalności i ocena pracy Rady Nadzorczej Arcus SA. w 2018 roku Zgodnie ze Statutem ARCUS SA Rada Nadzorcza Spółki składa się z 5 do 10 członków. Na dzień 01.01.2018 roku w skład Rady Nadzorczej
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Ziemi Kraśnickiej w Kraśniku
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym Ziemi Kraśnickiej w Kraśniku Kraśnik grudzień 2017 CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej 1. W Banku Spółdzielczym
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ BANKU BPH S.A.
Załącznik Nr 1 do Uchwały Rady Nadzorczej Banku BPH S.A. Nr 61/2017 REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ BANKU BPH S.A. Uchwalony Uchwałą Rady Nadzorczej Nr 8/2014 z dnia 1 kwietnia 2014 r. Zmieniony
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Millennium S.A.
System kontroli wewnętrznej w Banku Millennium S.A. I. Cele systemu kontroli wewnętrznej Głównymi celami systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie: 1) skuteczności i efektywności działania Banku; 2)
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w mbanku S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej w mbanku S.A. Jednym z elementów systemu zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej wspierający organizację w skutecznym i efektywnym działaniu procesów biznesowych.
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej
System kontroli wewnętrznej W Banku funkcjonuje system kontroli wewnętrznej w sposób zapewniający osiąganie celów kontroli, w tym: celów ogólnych oraz celów szczegółowych. I. Cele systemu kontroli wewnętrznej:
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A. Działający w Banku Pocztowym S.A. (dalej: Bank) system kontroli wewnętrznej stanowi jeden z elementów systemu zarządzania Bankiem.
Bardziej szczegółowoDobre Praktyki Komitetów Audytu w Polsce
Dobre Praktyki Komitetów Audytu w Polsce WPROWADZENIE Niniejsze Dobre praktyki komitetów audytu odzwierciedlają najlepsze międzynarodowe wzory i doświadczenia w spółkach publicznych. Nie jest to zamknięta
Bardziej szczegółowoOpis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Ropczycach.
Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Ropczycach. System zarządzania w Banku Spółdzielczym w Ropczycach System zarządzania,
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Mykanowie
Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Mykanowie Działając zgodnie z zapisami Rekomendacji H KNF, Bank Spółdzielczy w Mykanowie zwany dalej "Bankiem", przekazuje do informacji opis systemu
Bardziej szczegółowoRola i zadania Komitetu Audytu. Warszawa, 11.03.2013
Rola i zadania Komitetu Audytu Warszawa, 11.03.2013 Informacje o Grupie MDDP Kim jesteśmy Jedna z największych polskich firm świadczących kompleksowe usługi doradcze 6 wyspecjalizowanych linii biznesowych
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Gogolinie
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Gogolinie I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Gogolinie funkcjonuje system
Bardziej szczegółowoZatwierdzone przez Zarząd Banku uchwałą nr DC/92/2018 z dnia 13/03/2018 r.
Informacje ogłaszane przez Euro Bank S.A. zgodnie z art. 111a ust. 4 Ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późniejszymi zmianami) I. Opis systemu zarządzania,
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w SGB-Banku S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej w SGB-Banku S.A. Niniejsza informacja stanowi realizację wytycznej nr 1.11 określonej w Rekomendacji H dotyczącej systemu kontroli wewnętrznej w bankach wydanej przez
Bardziej szczegółowoSYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W LUBAWIE
Załącznik nr 7 do Regulaminu kontroli wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Lubawie SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W LUBAWIE I. CELE SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ : W Banku Spółdzielczym
Bardziej szczegółowoZasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym. w Łubnianach
Załącznik nr 3 do Regulaminu systemu kontroli wewnętrznej B S w Łubnianach Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Łubnianach Rozdział 1. Postanowienia ogólne 1 Zasady systemu kontroli
Bardziej szczegółowoDobre praktyki spółek notowanych na GPW 2016 Rola systemów i funkcji wewnętrznych
Dobre praktyki spółek notowanych na GPW 2016 Rola systemów i funkcji wewnętrznych Agnieszka Gontarek Dział Emitentów GPW Dobre praktyki spółek notowanych na GPW 2016 ( Dobre praktyki 2016 ) obowiązują
Bardziej szczegółowoOpis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A.
Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A. Niniejszy dokument przedstawia następujące elementy dotyczące Systemu Kontroli Wewnętrznej w Toyota Bank Polska S.A. (dalej Bank ): I. Cele Systemu
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Połańcu. 1. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej
Opis systemu kontroli wewnętrznej Banku Spółdzielczego w Połańcu 1. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej 1. 1. Stosownie do postanowień Ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ ULMA Construccion Polska S.A. ZA ROK 2014
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ ULMA Construccion Polska S.A. ZA ROK 2014 Sprawozdanie Rady Nadzorczej obejmuje okres od 01.01.2014 do 31.12.2014 roku. We wspomnianym wyżej okresie Rada Nadzorcza
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ
OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ Cele sytemu kontroli wewnętrznej Celem systemu kontroli wewnętrznej jest zapewnienie: 1. skuteczności i efektywności działania Banku, 2. wiarygodność sprawozdawczości
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Krakowskim Banku Spółdzielczym
System kontroli wewnętrznej w Krakowskim Banku Spółdzielczym Działając zgodnie z zapisami Rekomendacji H KNF, Krakowski Bank Spółdzielczy zwany dalej Bankiem przekazuje do informacji opis systemu kontroli
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr [ ] Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia MERCOR S.A. z siedzibą w Gdańsku ( Spółka ) z dnia 26 września 2019 r.
w sprawie wyboru Przewodniczącego Walne Zgromadzenie Spółki, działając na podstawie przepisu art. 409 1 Kodeksu Spółek Handlowych i 7 Regulaminu Walnego Zgromadzenia Spółki, wybiera Panią/Pana [--- na
Bardziej szczegółowoOpis systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Poznańskim Banku Spółdzielczym
Opis systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej w Poznańskim Banku Spółdzielczym SPIS TREŚCI 1. Opis systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej...3 1.1. Informacje o systemie
Bardziej szczegółowoZasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iławie
Załącznik do Uchwały Nr 120/AB/2017 Zarządu Banku Spółdzielczego w Iławie z dnia 29 grudnia 2017 roku Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iławie Iława 2017 r. 1 Spis treści Rozdział
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MIEDŹNEJ
BANK SPÓŁDZIELCZY W MIEDŹNEJ OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W MIEDŹNEJ Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Miedźnej funkcjonuje system kontroli wewnętrznej,
Bardziej szczegółowoSystem Kontroli Wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Andrespolu ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPOŁDZIELCZYM W ANDRESPOLU
System Kontroli Wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Andrespolu ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPOŁDZIELCZYM W ANDRESPOLU 1. 1. Stosownie do postanowień obowiązującej ustawy Prawo bankowe,
Bardziej szczegółowoSYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A.
SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W RAIFFEISEN BANK POLSKA S.A. Działając zgodnie z zapisami punktu 1.11 Rekomendacji H, Raiffeisen Bank Polska S.A., zwany dalej Bankiem przekazuje do informacji opis systemu
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 do Uchwały nr 5 Rady Nadzorczej spółki pod firmą Financial Assets Management Group S.A. z dnia 15 czerwca 2018 roku
Załącznik nr 1 do Uchwały nr 5 Rady Nadzorczej spółki pod firmą Financial Assets Management Group S.A. z dnia 15 czerwca 2018 roku Sprawozdanie Rady Nadzorczej z siedzibą w Warszawie z wyników oceny rocznego
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ ULMA Construccion Polska S.A. ZA ROK 2016
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ ULMA Construccion Polska S.A. ZA ROK 2016 Sprawozdanie Rady Nadzorczej obejmuje okres od 01.01.2016 do 31.12.2016 roku. We wspomnianym wyżej okresie Rada Nadzorcza
Bardziej szczegółowoIlona Pieczyńska-Czerny Dyrektor Departamentu Ofert Publicznych i Informacji Finansowej. Warszawa, 11 styczeń 2013 r.
Proponowane przez UKNF kierunki zmian przepisów prawa związane ze zwiększeniem transparentności rad nadzorczych i zwiększeniem niezależności i kompetencji komitetów audytu Ilona Pieczyńska-Czerny Dyrektor
Bardziej szczegółowoCentrum Banku Światowego ds. Reformy Sprawozdawczości Finansowej Komitety audytu: kluczowe ogniwo w procesie sprawozdawczości finansowej i audytu
Centrum Banku Światowego ds. Reformy Sprawozdawczości Finansowej Komitety audytu: kluczowe ogniwo w procesie sprawozdawczości finansowej i audytu Warszawa, 10 stycznia 2013 roku Hilde Blomme Wiceprezes
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Jordanowie
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Jordanowie I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Jordanowie funkcjonuje system
Bardziej szczegółowoRaport dotyczący stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez LSI Software S.A. w 2009 roku.
Raport dotyczący stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez w 2009 roku. Strona 1 z 6 Zgodnie z 91 ust. 5 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie informacji bieżących
Bardziej szczegółowoAudyt wewnętrzny i zewnętrzny oraz polityka zapewnienia zgodności
Audyt wewnętrzny i zewnętrzny oraz polityka zapewnienia zgodności System kontroli wewnętrznej Bank posiada system kontroli wewnętrznej dostosowany do struktury organizacyjnej, obejmujący swym zakresem
Bardziej szczegółowoRAPORT BIEŻĄCY EBI nr 1/2017
Miejsce wystawienia: Data wystawienia: Kożuszki Parcel 10 marca 2017 roku RAPORT BIEŻĄCY EBI nr 1/2017 Temat: Raport dotyczący zakresu stosowania Dobrych Praktyk Data sporządzenia: 10.03.2017r. Na podstawie
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w Polskim Banku Apeksowym S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej w Polskim Banku Apeksowym S.A. I. Informacje ogólne 1. Zgodnie z postanowieniami Ustawy Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 939), w ramach
Bardziej szczegółowoZasady sporządzania matrycy funkcji kontroli
Załącznik nr 1 do Regulaminu systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Dołhobyczowie Zasady sporządzania matrycy funkcji kontroli 1 Matryca funkcji kontroli Matryca stanowi opis, powiązania
Bardziej szczegółowoRaport dotyczący stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez LSI Software S.A. w 2010 roku.
1 Raport dotyczący stosowania zasad Ładu Korporacyjnego przez w 2010 roku. Strona 1 z 6 2 Zgodnie z 91 ust. 5 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie informacji bieżących
Bardziej szczegółowoTytuł: Energoinstal Spółka Akcyjna Raport dotyczący zakresu stosowania Dobrych Praktyk
Raport Bieżący Spółka: Energoinstal Spółka Akcyjna Numer: 1/2016 Data: 2016-04-26 14:40:49 Typy rynków: CORPORATE GOVERNANCE - rynek regulowany Tytuł: Energoinstal Spółka Akcyjna Raport dotyczący zakresu
Bardziej szczegółowoRegulamin Komitetu Audytu CPD S.A.
Regulamin Komitetu Audytu CPD S.A. 1. [Wprowadzenie] 1.1. Niniejszy regulamin określa szczegółowo zasady działania i tryb prowadzenia prac przez Komitet Audytu spółki CPD Spółka Akcyjna. 1.2. Komitet Audytu
Bardziej szczegółowoSPÓŁDZIELCZY BANK POWIATOWY w Piaskach
SPÓŁDZIELCZY BANK POWIATOWY w Piaskach System kontroli wewnętrznej Spółdzielczego Banku Powiatowego w Piaskach Będącego uczestnikiem Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS Piaski, 2017 r. S t r o n a 2 I. CELE
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Łużyckim Banku Spółdzielczym w Lubaniu będącym uczestnikiem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS
System kontroli wewnętrznej w Łużyckim Banku Spółdzielczym w Lubaniu będącym uczestnikiem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iłży
Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Iłży W Banku funkcjonuje system kontroli wewnętrznej, który jest dostosowany do struktury organizacyjnej, wielkości i stopnia złożoności działalności
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU PCC EXOL SPÓŁKA AKCYJNA
REGULAMIN KOMITETU AUDYTU PCC EXOL SPÓŁKA AKCYJNA ZATWIERDZONY UCHWAŁĄ RADY NADZORCZEJ NR 46/13 Z DNIA 10 GRUDNIA 2013 ROKU 1 Komitet Audytu 1 Komitet Audytu PCC EXOL Spółka Akcyjna ( Spółka ) zwany dalej
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ BANKU BPH S.A.
Załącznik Nr 2 do Uchwały Rady Nadzorczej Banku BPH S.A. Nr 42/2014 REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ BANKU BPH S.A. Uchwalony Uchwałą Rady Nadzorczej Nr 8/2014 z dnia 1 kwietnia 2014 r. Zmieniony
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Krasnymstawie
Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Krasnymstawie Krasnystaw, Grudzień 2017r. I. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W MAŁOPOLSKIM BANKU SPÓŁDZIELCZYM. I. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej
OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W MAŁOPOLSKIM BANKU SPÓŁDZIELCZYM Małopolski Bank Spółdzielczy (dalej Bank) opracował i wprowadził system kontroli wewnętrznej z uwzględnieniem faktu funkcjonowania w
Bardziej szczegółowoBANK SPÓŁDZIELCZY W WOLBROMIU
BANK SPÓŁDZIELCZY W WOLBROMIU SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W WOLBROM Bank Spółdzielczy opracował i wprowadził system kontroli wewnętrznej z uwzględnieniem faktu funkcjonowania w Systemie
Bardziej szczegółowoSkuteczność komitetów audytu
www.forumradnadzorczych.pl Skuteczność komitetów audytu Krzysztof Szułdrzyński, Partner, PwC Producent teatralny Ponad 40 sztuk na Broadwayu Wielokrotny zdobywca prestiżowej Tony Award Zakończył edukację
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej (SKW) funkcjonującego w ING Banku Hipotecznym S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej (SKW) funkcjonującego w ING Banku Hipotecznym S.A. Jednym z elementów zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej (SKW), którego podstawy, zasady i cele wynikają
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Głogowie Małopolskim
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Głogowie Małopolskim I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Głogowie Małopolskim
Bardziej szczegółowoZasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A.
Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Spis treści Rozdział 1.Postanowienia ogólne... 2 Rozdział 2. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej... 2 Rozdział. 3.
Bardziej szczegółowoSystem Kontroli Wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Mińsku Mazowieckim
System Kontroli Wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Mińsku Mazowieckim I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele Systemu Kontroli Wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Mińsku Mazowieckim
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Lubaczowie
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Lubaczowie I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Lubaczowie funkcjonuje system
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W SIEMIATYCZACH
OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W SIEMIATYCZACH I. Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Siemiatyczach funkcjonuje system kontroli wewnętrznej, którego celem,
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej DGA S.A. za 2017 r.
Sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej DGA S.A. za 2017 r. Strona 1 z 7 I. Skład Rady Nadzorczej Rada Nadzorcza spółki DGA S.A. w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. działała w następującym
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej DGA S.A. za 2018 r. Poznań, r.
Sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej DGA S.A. za 2018 r. Poznań, 25.04.2019 r. Strona 1 z 7 I. Skład Rady Nadzorczej Rada Nadzorcza spółki DGA S.A. w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ ULMA Construccion Polska S.A. ZA ROK 2012
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ ULMA Construccion Polska S.A. ZA ROK 2012 Sprawozdanie Rady Nadzorczej obejmuje okres od 01.01 do 31.12.2012 roku. We wspomnianym wyżej okresie Rada Nadzorcza
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ CDRL S.A. z dnia 31 marca 2017 roku
SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ CDRL S.A. z dnia 31 marca 2017 roku Niniejsze Sprawozdanie zostało sporządzone w związku z następującymi regulacjami: art. 382 3 Kodeksu Spółek Handlowych; zasadą II.Z.10 Dobrych
Bardziej szczegółowoOrganizacja i funkcjonowanie Systemu Kontroli Wewnętrznej w HSBC Bank Polska S.A.
Organizacja i funkcjonowanie Systemu Kontroli Wewnętrznej w HSBC Bank Polska S.A. Wstęp Jednym z elementów zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej, którego podstawy, zasady i cele wynikają
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ AAT HOLDING S.A. ZA 2016 ROK
SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ AAT HOLDING S.A. ZA 2016 ROK I. Sprawozdanie z działalności Rady Nadzorczej AAT HOLDING S.A. w roku obrotowym 2016. Skład Rady Nadzorczej: W skład Rady Nadzorczej AAT HOLDING
Bardziej szczegółowoBANK SPÓŁDZIELCZY W SKAWINIE. Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Skawinie. SKAWINA, 2018 r.
BANK SPÓŁDZIELCZY W SKAWINIE Zasady systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Skawinie SKAWINA, 2018 r. 1 Spis treści Rozdział 1.Postanowienia ogólne... 3 Rozdział 2. Cele i organizacja systemu
Bardziej szczegółowoOpis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Banku Spółdzielczym w Brodnicy
Opis Systemu Kontroli Wewnętrznej funkcjonującego w Banku Spółdzielczym w Brodnicy Elementem zarządzania Bankiem jest system kontroli wewnętrznej, którego zasady i cele są określone w ustawie Prawo bankowe
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ. LSI Software S.A.
Regulamin Komitetu Audytu Rady Nadzorczej REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ (zatwierdzony uchwałą Rady nadzorczej nr 18/RN/2017 z dnia 20 października 2017 roku) 1 S t r o n a Regulamin Komitetu
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Leśnicy
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Leśnicy I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Leśnicy funkcjonuje system kontroli
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU
REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ ENERGOMONTAŻ-POŁUDNIE S.A. Katowice, Wrzesień 2010 r. 1 REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ ENERGOMONTAŻ-POŁUDNIE S.A. Postanowienia ogólne 1 Komitet Audytu
Bardziej szczegółowoRegulamin Komitetu Audytu Rady Nadzorczej spółki Comarch S.A. z siedzibą w Krakowie (Spółka)
Regulamin Komitetu Audytu Rady Nadzorczej spółki Comarch S.A. z siedzibą w Krakowie (Spółka) 1. Postanowienia ogólne 1. Komitet Audytu (zwany dalej Komitetem) jest stałym komitetem Rady Nadzorczej spółki
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ŁOSICACH
Załącznik nr 1 do Uchwały Zarządu Nr 4/VI/2019 Banku Spółdzielczego w Łosicach z dnia 06.06.2019 r. OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ŁOSICACH Łosice, 2019 r. I. CELE I ORGANIZACJA
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Krzywdzie
Opis systemu kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Krzywdzie Bank Spółdzielczy w Krzywdzie (dalej Bank) opracował i wprowadził system kontroli wewnętrznej z uwzględnieniem faktu funkcjonowania w
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ ARCHICOM S.A. Z DZIAŁALNOŚCI W OKRESIE OD DNIA 1 STYCZNIA 2016 R. DO DNIA 31 GRUDNIA 2016 R.
SPRAWOZDANIE RADY NADZORCZEJ ARCHICOM S.A. Z DZIAŁALNOŚCI W OKRESIE OD DNIA 1 STYCZNIA 2016 R. DO DNIA 31 GRUDNIA 2016 R. SPIS TREŚCI I. Skład Rady Nadzorczej Archicom SA i jej organizacja. II. Spełnianie
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej w PLUS BANK S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej w PLUS BANK S.A. System kontroli wewnętrznej stanowi jeden z elementów zarządzania Bankiem, którego zasady i cele wynikają z przepisów prawa i wytycznych Komisji Nadzoru
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A.
REGULAMIN KOMITETU AUDYTU RADY NADZORCZEJ ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A. 1. 1. Komitet Audytu Rady Nadzorczej ING Banku Śląskiego S.A., zwany dalej Komitetem Audytu lub Komitetem, pełni funkcje konsultacyjno-doradcze
Bardziej szczegółowoII. Sposób działania i zasadnicze uprawnienia Walnego Zgromadzenia oraz prawa akcjonariuszy wraz ze sposobem ich wykonywania.
Wykonując postanowienia uchwały 1013/2007 Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie oraz na podstawie 29 ust. 5 Regulaminu Giełdy, Zarząd Konsorcjum Stali S.A. z siedzibą Warszawie przekazuje niniejszym
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KOMITETU AUDYTU ECHO INVESTMENT S.A. z siedzibą w Kielcach z dnia 10 października 2017 roku
REGULAMIN KOMITETU AUDYTU ECHO INVESTMENT S.A. z siedzibą w Kielcach z dnia 10 października 2017 roku 1. Postanowienia ogólne 1.1. Niniejszy Regulamin (Regulamin) został przyjęty przez Radę Nadzorczą spółki
Bardziej szczegółowoI. Cele systemu kontroli wewnętrznej.
Opis systemu kontroli wewnętrznej Międzypowiatowego Banku Spółdzielczego w Myszkowie stanowiący wypełnienie zapisów Rekomendacji H KNF dotyczącej systemu kontroli wewnętrznej w bankach. I. Cele systemu
Bardziej szczegółowoWartość audytu wewnętrznego dla organizacji. Warszawa, 11.03.2013
Wartość audytu wewnętrznego dla organizacji Warszawa, 11.03.2013 Informacje o Grupie MDDP Kim jesteśmy Jedna z największych polskich firm świadczących kompleksowe usługi doradcze 6 wyspecjalizowanych linii
Bardziej szczegółowoPytania dotyczące CZĘŚCI III DPSN - DOBRE PRAKTYKI CZŁONKÓW RAD NADZORCZYCH
Pytania dotyczące CZĘŚCI III DPSN - DOBRE PRAKTYKI CZŁONKÓW RAD NADZORCZYCH 1. (Ad. III. 1) Jakie informacje powinna zawierać samoocena rady nadzorczej jako odrębny dokument (punkt III.1.2 Dobrych Praktyk)
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Limes Banku Spółdzielczym
System kontroli wewnętrznej w Limes Banku Spółdzielczym Spis treści Rozdział 1. Postanowienia ogólne Rozdział 2. Cele i organizacja systemu kontroli wewnętrznej Rozdział 3. Funkcja kontroli Rozdział 4.
Bardziej szczegółowoUchwała nr [ ] Rady Nadzorczej spółki Agora S.A. z dnia 30 marca 2017 roku
Uchwała nr [ ] Rady Nadzorczej spółki Agora S.A. z dnia 30 marca 2017 roku w sprawie przyjęcia sprawozdania Rady Nadzorczej z działalności w 2016 roku 1. Rada Nadzorcza przyjmuje sprawozdanie Rady Nadzorczej
Bardziej szczegółowoWYPEŁNIANIE ZASAD CORPORATE GOVERNANCE W SPÓŁKACH RESPECT INDEXU. Tomasz Bujak
WYPEŁNIANIE ZASAD CORPORATE GOVERNANCE W SPÓŁKACH RESPECT INDEXU Tomasz Bujak Ład korporacyjny co to takiego? Ład korporacyjny to proces, poprzez który organizacje są ukierunkowywane, regulowane i skłaniane
Bardziej szczegółowoINFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE
INFORMACJA POLSKIEGO BANKU SPÓŁDZIELCZEGO W WYSZKOWIE wynikająca z art. 111a ustawy Prawo bankowe Stan na 31 grudnia 2015 roku Wyszków, 2016r. Spis treści 1. Opis systemu zarządzania, w tym systemu zarządzania
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Staroźrebach
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Staroźrebach I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku funkcjonuje system kontroli wewnętrznej,
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Łużyckim Banku Spółdzielczym w Lubaniu będącym uczestnikiem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS
System kontroli wewnętrznej w Łużyckim Banku Spółdzielczym w Lubaniu będącym uczestnikiem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli
Bardziej szczegółowoBANK SPÓŁDZIELCZY W ŻOŁYNI
BANK SPÓŁDZIELCZY W ŻOŁYNI 37-110 Żołynia, ul. Kmiecie 1 / tel. 17 2243009, 17 2244057 / fax. 17 2250660 / www.bszolynia.pl / konsultant@bszolynia.pl Sąd Rejonowy w Rzeszowie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej. w Powiślańskim Banku Spółdzielczym w Kwidzynie
System kontroli wewnętrznej w Powiślańskim Banku Spółdzielczym w Kwidzynie Działając zgodnie z zapisami Rekomendacji H KNF, Powiślański Bank Spółdzielczy w Kwidzynie zwany dalej Bankiem, przekazuje do
Bardziej szczegółowoSYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W LEŚNICY
SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W LEŚNICY I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1. Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Leśnicy funkcjonuje system kontroli
Bardziej szczegółowoSystem kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Narolu
System kontroli wewnętrznej w Banku Spółdzielczym w Narolu I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Narolu funkcjonuje system kontroli
Bardziej szczegółowoSprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania. Sprawozdanie z badania rocznego sprawozdania finansowego
Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania Dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej ŚLĄSKIE KAMIENICE S.A Sprawozdanie z badania rocznego sprawozdania finansowego Opinia Przeprowadziliśmy
Bardziej szczegółowoRozdział 1 Postanowienia ogólne
Polityka zgodności Spis treści Rozdział 1 Postanowienia ogólne... 2 Rozdział 2 Cel i podstawowe zasady zapewnienia zgodności... 2 Rozdział 3 Zasady zapewnienia zgodności w ramach funkcji kontroli... 4
Bardziej szczegółowoSYSTEM KONTROLI WEWNETRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ZĄBKOWICACH ŚLĄSKICH
SYSTEM KONTROLI WEWNETRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ZĄBKOWICACH ŚLĄSKICH I. CELE I ORGANIZACJA SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ 1 Cele systemu kontroli wewnętrznej W Banku Spółdzielczym w Ząbkowicach Śląskich
Bardziej szczegółowoPrzestrzeganie Dobrych Praktyk przez spółki giełdowe
Przestrzeganie Dobrych Praktyk przez spółki giełdowe 1 Spis treści I. Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW....3 II. III. IV. Informacje o raporcie....4 Przestrzeganie rekomendacji Dobrych Praktyk Spółek
Bardziej szczegółowoOPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ŻORACH
OPIS SYSTEMU KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W BANKU SPÓŁDZIELCZYM W ŻORACH I. Cele systemu kontroli wewnętrznej Celem systemu kontroli wewnętrznej jest wspomaganie procesów decyzyjnych przyczyniające się do zapewnienia:
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ PZ CORMAY S.A. ZA 2010 ROK
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI RADY NADZORCZEJ PZ CORMAY S.A. ZA 2010 ROK Warszawa, kwiecień 2011 rok 1 Sprawozdanie Rady Nadzorczej zgodnie z przepisami art. 382 3 Kodeksu spółek handlowych oraz z zasadami
Bardziej szczegółowo