Zbiór Orzeczeń. z dnia 30 stycznia 2019 r. * TRYBUNAŁ (pierwsza izba),

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zbiór Orzeczeń. z dnia 30 stycznia 2019 r. * TRYBUNAŁ (pierwsza izba),"

Transkrypt

1 Zbiór Orzeczeń WYROK TRYBUNAŁU (pierwsza izba) z dnia 30 stycznia 2019 r. * Odesłanie prejudycjalne Zbliżanie ustawodawstw Ważność dyrektywy 2014/40/UE Produkcja, prezentowanie i sprzedaż wyrobów tytoniowych Przepisy dotyczące składników Zakaz dotyczący aromatyzowanych wyrobów tytoniowych W sprawie C-220/17 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Verwaltungsgericht Berlin (sąd administracyjny w Berlinie, Niemcy) postanowieniem z dnia 21 kwietnia 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 27 kwietnia 2017 r., w postępowaniu: -Manufaktur Dr. Manfred Obermann GmbH & Co. KG przeciwko Land Berlin, TRYBUNAŁ (pierwsza izba), w składzie: R. Silva de Lapuerta, wiceprezes Trybunału, pełniąca obowiązki prezesa pierwszej izby, A. Arabadjiev, E. Regan, C.G. Fernlund i S. Rodin (sprawozdawca), sędziowie, rzecznik generalny: H. Saugmandsgaard Øe, sekretarz: R. Şereş, administratorka, uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 21 marca 2018 r., rozważywszy uwagi przedstawione: w imieniu -Manufaktur Dr. Manfred Obermann GmbH & Co. KG przez T. Masinga i C. Eckarta, Rechtsanwälte, w imieniu rządu hiszpańskiego przez S. Jiméneza Garcíę, działającego w charakterze pełnomocnika, w imieniu rządu francuskiego przez R. Coesme a i D. Colasa, działających w charakterze pełnomocników, w imieniu rządu węgierskiego przez G. Koósa i Z. Fehéra, działających w charakterze pełnomocników, PL * Język postępowania: niemiecki. 1

2 w imieniu rządu Zjednoczonego Królestwa przez S. Brandona, I. Rogersa i Z. Lavery, działających w charakterze pełnomocników, w imieniu rządu norweskiego przez P. Wenneråsa, M. Scheia i M. Reinertsen Norum, działających w charakterze pełnomocników, w imieniu Parlamentu Europejskiego przez L. Visaggia, U. Rössleina i J. Rodriguesa, działających w charakterze pełnomocników, w imieniu Rady Unii Europejskiej przez P. Plazę Garcíę, E. Karlsson oraz R. Wiemann, działające w charakterze pełnomocników, w imieniu Komisji Europejskiej przez M. Kellerbauera i J. Tomkina, działających w charakterze pełnomocników, po zapoznaniu się z opinią rzecznika generalnego na posiedzeniu w dniu 4 lipca 2018 r., wydaje następujący Wyrok 1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy ważności art. 7 ust. 1, 7 i 14, art. 8 11, a w szczególności art. 9 ust. 1 akapit drugi, art. 9 ust. 4 lit. a) zdanie drugie i art. 9 ust. 6, art. 10 ust. 1 lit. b), e) i f) oraz art. 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze, jak też art. 13 ust. 1 lit. c), oraz wykładni art. 7 ust. 14, a także art. 13 ust. 1 lit. c) i art. 13 ust. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów oraz uchylającej dyrektywę 2001/37/WE (Dz.U. 2014, L 127, s. 1; sprostowanie Dz.U. 2015, L 150, s. 24). 2 Wniosek ten został przedstawiony w ramach sporu pomiędzy spółką -Manufaktur Dr. Manfred Obermann GmbH & Co. KG (zwaną dalej ) a Land Berlin (krajem związkowym Berlin, Niemcy) w przedmiocie zakazu wprowadzania na rynek określonych wyrobów tytoniowych oraz przepisów w dziedzinie etykietowania i opakowywania wyrobów tytoniowych. Ramy prawne 3 Zgodnie z motywem 9 dyrektywy 2014/40: Konieczne jest wprowadzenie szeregu nowych definicji, aby zagwarantować, że niniejsza dyrektywa będzie jednolicie stosowana przez państwa członkowskie. Jeśli różne obowiązki nałożone niniejszą dyrektywą mają zastosowanie do różnych kategorii wyrobów, a odpowiedni wyrób należy do więcej niż jednej kategorii (np. fajka, tytoń do samodzielnego skręcania papierosów) zastosowanie powinny mieć surowsze obowiązki. 4 Motyw 16 tej dyrektywy stanowi: Prawdopodobieństwo zróżnicowania przepisów dodatkowo zwiększają obawy dotyczące wyrobów tytoniowych o aromacie charakterystycznym innym niż aromat tytoniu, które mogłyby sprzyjać wzrostowi początkowego spożycia tytoniu lub wpływać na strukturę spożycia. Należy unikać środków, które w nieuzasadniony sposób różnicowałyby traktowanie różnych typów aromatyzowanych 2

3 papierosów. Natomiast wyroby o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży jest wysoka, należy wycofywać stopniowo w dłuższym okresie, by dać konsumentom czas na przestawienie się na inne wyroby. 5 Artykuł 1 rzeczonej dyrektywy stanowi: Celem niniejszej dyrektywy jest zbliżenie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w celu ułatwienia prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów, mając na celu wysoki poziom ochrony zdrowia, zwłaszcza młodych ludzi, i wypełnienie obowiązków Unii wynikających z Ramowej konwencji [Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)] o ograniczeniu użycia tytoniu (FCTC) [zatwierdzonej decyzją Rady 2004/513/WE z dnia 2 czerwca 2004 r. w sprawie zawarcia ramowej konwencji antytytoniowej Światowej Organizacji Zdrowia (Dz.U. 2004, L 213, s. 8)]. 6 Artykuł 2 wskazanej dyrektywy przewiduje: Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje: 14)»nowatorski wyrób tytoniowy«oznacza wyrób tytoniowy, który: a) nie jest żadnym z następujących: papieros, tytoń do samodzielnego skręcania papierosów, tytoń fajkowy, tytoń do fajki wodnej, cygaro, cygaretka, tytoń do żucia, tytoń do nosa lub tytoń do stosowania doustnego;. 7 Artykuł 7 dyrektywy 2014/40 stanowi: 1. Państwa członkowskie zakazują wprowadzania do obrotu wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie. 7. Państwa członkowskie zakazują wprowadzania do obrotu wyrobów tytoniowych zawierających środki aromatyzujące w jakichkolwiek ich komponentach, takich jak filtry, papier, opakowania, kapsułki, lub nadawania wyrobom tytoniowym właściwości technicznych, które pozwalają na zmianę zapachu lub smaku danych wyrobów tytoniowych lub intensywności ich dymu. Filtry, papier i kapsułki nie zawierają tytoniu ani nikotyny. 12. Wyroby tytoniowe inne niż papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów są zwolnione z zakazów określonych w ust. 1 i W przypadku wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży w całej Unii wynosi 3% lub więcej w danej kategorii wyrobu, przepisy niniejszego artykułu zaczyna się stosować od dnia 20 maja 2020 r. 3

4 8 Artykuły 8 11 tej dyrektywy, zamieszczone w rozdziale II, zatytułowanym Etykietowanie i opakowania, tytułu II rzeczonej dyrektywy, zawierają odpowiednio przepisy ogólne, przepisy regulujące ogólne ostrzeżenia tekstowe i wiadomości informacyjne dotyczące wyrobów tytoniowych do palenia, przepisy regulujące mieszane ostrzeżenia tekstowe dotyczące wyrobów tytoniowych do palenia, a także przepisy dotyczące etykietowania wyrobów tytoniowych do palenia innych niż papierosy, tytoń do samodzielnego skręcania papierosów i tytoń do fajki wodnej. 9 W myśl art. 9 omawianej dyrektywy: 1. Na każdym opakowaniu jednostkowym i opakowaniu zbiorczym wyrobów tytoniowych do palenia zamieszcza się jedno z następujących ostrzeżeń ogólnych:»palenie zabija rzuć teraz!«lub»palenie zabija«. Państwa członkowskie ustalają, z którego z ostrzeżeń ogólnych, o których mowa w akapicie pierwszym, skorzystać. 4. Ostrzeżenie ogólne i wiadomość informacyjna, o których mowa w ust. 1 i 2, są: a) drukowane czarną, pogrubioną czcionką Helvetica na białym tle. W celu dostosowania wymogów językowych państwa członkowskie mogą ustalić rozmiar czcionki, pod warunkiem że rozmiar czcionki określony w przepisach krajowych zapewnia, że wymagany tekst zajmuje proporcjonalnie możliwie największą część powierzchni przeznaczonej dla ostrzeżenia zdrowotnego; 6. Komisja w drodze aktów wykonawczych określa dokładne umiejscowienie ostrzeżenia ogólnego i wiadomości informacyjnej na torebkach z tytoniem do samodzielnego skręcania papierosów, biorąc pod uwagę różne kształty torebek. 10 Artykuł 10 dyrektywy 2014/40 stanowi: 1. Na każdym opakowaniu jednostkowym i opakowaniu zbiorczym wyrobów tytoniowych do palenia zamieszcza się mieszane ostrzeżenia zdrowotne. Mieszane ostrzeżenia zdrowotne: b) zawierają informacje o zaprzestaniu palenia, takie jak numery telefonów, adresy lub adresy stron internetowych, gdzie konsumenci mogą zasięgnąć informacji o programach wsparcia dla osób, które chcą rzucić palenie; 4

5 e) widoczne są przy górnej krawędzi opakowania jednostkowego i opakowania zbiorczego i są umieszczone w tym samym kierunku, co wszystkie inne informacje umieszczone na tej płaszczyźnie opakowania. W państwach członkowskich, w których pozostają obowiązkowe znaki akcyzy lub krajowe znaki identyfikacyjne używane do celów fiskalnych, można stosować przejściowe zwolnienia z obowiązku dotyczącego umiejscowienia mieszanego ostrzeżenia zdrowotnego: (i) w tych przypadkach, jeśli znaki akcyzy lub krajowe znaki identyfikacyjne używane do celów fiskalnych są umieszczone przy górnej krawędzi opakowania jednostkowego wykonanego z kartonu, mieszane ostrzeżenie zdrowotne, które ma być umieszczone na tylnej płaszczyźnie, może być umieszczone bezpośrednio pod znakiem akcyzy lub krajowym znakiem identyfikacyjnym; (ii) w przypadku opakowania jednostkowego wykonanego z miękkiego materiału państwa członkowskie mogą zezwolić na prostokątną płaszczyznę dla znaku akcyzy lub krajowego znaku identyfikacyjnego używanego do celów fiskalnych, której wysokość nie przekracza 13 mm pomiędzy górną krawędzią opakowania a górnym krańcem mieszanych ostrzeżeń zdrowotnych. Zwolnienia, o których mowa w ppkt (i) oraz (ii) stosuje się przez okres trzech lat od dnia 20 maja 2016 r. Nad ostrzeżeniem zdrowotnym nie umieszcza się nazw marek ani logo; f) zachowuje format, układ, wygląd i proporcje określone przez Komisję na podstawie ust. 4;. 11 Artykuł 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze tej dyrektywy przewiduje: Państwa członkowskie mogą zwolnić wyroby tytoniowe do palenia inne niż papierosy, tytoń do samodzielnego skręcania papierosów i tytoń do fajki wodnej z obowiązków w zakresie zamieszczania wiadomości informacyjnej określonej w art. 9 ust. 2 oraz zamieszczania mieszanych ostrzeżeń zdrowotnych określonych w art Artykuł 13 rzeczonej dyrektywy stanowi: 1. Ani etykiet[y] opakowania jednostkowego i opakowania zbiorczego, ani sam wyrób tytoniowy nie mogą zawierać jakiegokolwiek elementu lub cechy, które: c) odnoszą się do smaku, zapachu, środków aromatyzujących lub innych dodatków bądź ich braku; 3. Elementy lub cechy, które są zakazane zgodnie z ust. 1 i 2, mogą obejmować m.in. teksty, symbole, nazwy, znaki towarowe, oznaczenia graficzne i inne. 13 Zgodnie z art. 29 ust. 1 owej dyrektywy: Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy do dnia 20 maja 2016 r. Niezwłocznie przekazują one Komisji tekst tych przepisów. Państwa członkowskie stosują te środki [przepisy] od dnia 20 maja 2016 r., bez uszczerbku dla art. 7 ust. 14, art. 10 ust. 1 lit. e), art. 15 ust. 13 i art. 16 ust. 3. 5

6 14 Artykuł 30 dyrektywy 2014/40 stanowi: Państwa członkowskie mogą zezwolić, by następujące wyroby, które nie spełniają wymogów niniejszej dyrektywy, były wprowadzane do obrotu do dnia 20 maja 2017 r.: a) wyroby tytoniowe wyprodukowane lub dopuszczone do swobodnego obrotu oraz oznakowane zgodnie z [dyrektywą 2001/37/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 czerwca 2001 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych (Dz.U. 2001, L 194, s. 26 wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 15, t. 6, s. 147)] przed dniem 20 maja 2016 r.;. Postępowanie główne i pytania prejudycjalne 15 Spółka produkuje i sprzedaje wyroby tytoniowe, w tym aromatyzowany tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. 16 W drodze Gesetz über Tabakerzeugnisse und verwandte Erzeugnisse (ustawy w sprawie wyrobów tytoniowych i wyrobów powiązanych) z dnia 4 kwietnia 2016 r. (BGBl I, s. 569, zwanej dalej TabakerzG ) dokonano transpozycji dyrektywy 2014/ W skardze wniesionej w dniu 25 kwietnia 2016 r. do Verwaltungsgericht Berlin (sądu administracyjnego w Berlinie, Niemcy) wniosła o stwierdzenie, że określone przepisy TabakerzG dotyczące zakazu stosowania aromatów, drastycznych zdjęć i zakazu reklamy aromatów nie mają zastosowania do jej wyrobów. podnosi także, że art. 7 ust. 1 i 7, art i art. 13 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2014/40 naruszają prawo pierwotne Unii, a w szczególności zasady pewności prawa, równego traktowania i proporcjonalności. 18 W pierwszej kolejności sąd odsyłający wyraża wątpliwości do ważności i wykładni przepisów dyrektywy 2014/40 dotyczących zakazu stosowania aromatów zawartych w wyrobach tytoniowych, zasad etykietowania i opakowywania tych wyrobów oraz zakazu reklamy aromatów. 19 Sąd odsyłający podnosi przede wszystkim kwestię wykładni art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40, a także zgodności tego przepisu z zasadą pewności prawa, w świetle zakazu wprowadzania na rynek, od dnia 20 maja 2016 r., wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, w wypadku gdy wielkość sprzedaży w całej Unii wynosi mniej niż 3% w danej kategorii wyrobów, oraz od dnia 20 maja 2020 r. w przeciwnym wypadku. Sąd odsyłający wyjaśnia, że producenci owych wyrobów tytoniowych nie są w stanie uzyskać informacji na temat wielkości sprzedaży w całej Unii, pomimo wprowadzenia przez Komisję w decyzji wykonawczej (UE) 2015/2186 z dnia 25 listopada 2015 r. ustanawiającej format przekazywania i udostępniania informacji o wyrobach tytoniowych (Dz.U. 2015, L 312, s. 5) systemu przekazywania informacji, służącego, w średnim okresie, do gromadzenia i udostępniania tychże informacji. Informacje tego rodzaju czy wskazówki umożliwiające ich uzyskanie nie są dostępne ani na stronach internetowych Komisji, ani na stronach internetowych właściwych władz niemieckich. Procedura, jaką należy wdrożyć w celu zastosowania odstępstwa przewidzianego w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, nie została więc jasno określona. 20 Ponadto wyrażenie kategoria wyrobu, którym posłużono się w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, nie zostało zdefiniowane w dyrektywie 2014/40 i nie można go w sposób pewny zdefiniować w drodze wykładni. W szczególności sąd odsyłający dąży do ustalenia, czy podziału na kategorie wyrobów należy 6

7 dokonywać jedynie na podstawie rodzaju wyrobu tytoniowego lub rodzaju zawartego w nim środka aromatyzującego, czy oba te kryteria należy połączyć (papierosy mentolowe, mentolowy tytoń drobno krojony itd.). 21 Sąd odsyłający zwraca również uwagę, że w odniesieniu do daty zastosowania zakazów dotyczących obrotu wyrobami tytoniowymi, art. 7 tej dyrektywy jest sprzeczny z zasadą równego traktowania, ponieważ rozróżnia on aromatyzowane wyroby tytoniowe w zależności od wielkości ich sprzedaży, podczas gdy wyroby te znajdują się w sytuacji porównywalnej z punktu widzenia wytyczonych w rzeczonej dyrektywie celów ochrony zdrowia konsumentów i usuwania przeszkód w wymianie handlowej. 22 Ponadto sąd odsyłający podnosi kwestię, czy w świetle terminów określonych w dyrektywie 2014/40 zakaz stosowania aromatów jest zgodny z zasadą proporcjonalności i z art. 34 TFUE z uwagi na niekorzystne konsekwencje gospodarcze i społeczne ponoszone przez małe i średnie przedsiębiorstwa specjalizujące się w wyrobach niszowych, których udział w rynku w całej Unii jest niższy niż 3% i których wprowadzanie na rynek jest wobec tego zakazane od dnia 20 maja 2016 r. 23 W drugiej kolejności sąd odsyłający zwraca także uwagę na to, że przewidziany w art. 29 ust. 1 dyrektywy 2014/40 termin upływający w dniu 20 maja 2016 r. na dokonanie transpozycji tej dyrektywy i rozpoczęcie stosowania przepisów krajowych jest krótki w kontekście dat przyjęcia decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2015/1735 z dnia 24 września 2015 r. w sprawie dokładnego umiejscowienia ostrzeżenia ogólnego i wiadomości informacyjnej na torebkach z tytoniem do samodzielnego skręcania papierosów (Dz.U. 2015, L 252, s. 49) i decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2015/1842 z dnia 9 października 2015 r. w sprawie specyfikacji technicznych dotyczących układu, wyglądu i kształtu mieszanych ostrzeżeń zdrowotnych dla wyrobów tytoniowych do palenia (Dz.U. 2015, L 267, s. 5). 24 W tym względzie sąd odsyłający stawia przede wszystkim pytanie, czy w świetle prawa Unii ustawodawca krajowy jest generalnie uprawniony do przyjmowania własnych przepisów przejściowych. Następnie, na wypadek udzielenia odpowiedzi przeczącej, sąd ten podnosi także kwestię, czy nałożenie na państwa członkowskie wymogu dokonania transpozycji dyrektywy 2014/40 przed upływem terminu określonego w art. 29 ust. 1 tej dyrektywy nie jest sprzeczne z zasadą lojalnej współpracy przewidzianą w art. 4 ust. 3 TUE w związku z zasadą jednolitego i skutecznego stosowania prawa Unii. 25 Sąd odsyłający podnosi także, że zbieżność czasowa terminu na dokonanie transpozycji dyrektywy 2014/40 i zastosowania przepisów krajowych jest trudna do pogodzenia z zasadą proporcjonalności. W tym względzie sąd odsyłający twierdzi, że ze względu na brak w decyzjach wykonawczych 2015/1735 i 2015/1842 wskazówek dotyczących w szczególności dokładnego umiejscowienia ostrzeżenia ogólnego i wiadomości informacyjnej na torebkach z tytoniem do samodzielnego skręcania papierosów, producenci nie byli w stanie zaprojektować ani zamówić matryc do opakowań i nadruków, ani też, w stosownym wypadku, zaplanować modyfikacji odpowiednich maszyn do napełniania i opakowywania. Tymczasem od przyjęcia tych decyzji do przewidzianej w art. 29 ust. 1 dyrektywy 2014/40 daty 20 maja 2016 r. upłynęło około siedmiu miesięcy. 26 W trzeciej kolejności sąd odsyłający dąży do ustalenia, w świetle zasady proporcjonalności, czy sama zamieszczona na opakowaniu jednostkowym lub opakowaniu zewnętrznym w neutralnej formie i niemająca charakteru reklamowego wzmianka o zawartym zgodnie z prawem w wyrobach tytoniowych aromacie lub substancji nadającej zapach lub smak, jest dozwolona na podstawie art. 13 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2014/ Sąd odsyłający podnosi wreszcie kwestię, czy art. 13 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2014/40, zakazujący stosowania określonych znaków towarowych, stanowi nieproporcjonalne wywłaszczenie w rozumieniu art. 17 ust. 1 zdanie drugie Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej kartą ). Właściciele znaków towarowych, o których mowa w tym przepisie, zostają w ocenie sądu odsyłającego 7

8 pozbawieni możliwości jakiegokolwiek racjonalnego lub właściwego wykorzystania tych znaków, przy czym wykluczenie tej możliwości narusza ich interesy gospodarcze w taki sam sposób jak formalne wywłaszczenie. Wynikające z tego przepisu zasady odnoszące się do etykietowania skutkują tym, że właściciele znaków towarowych zostają w sposób trwały pozbawieni niektórych istotnych możliwości korzystania ze znaku, o których mowa w art. 10 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2436 z dnia 16 grudnia 2015 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych (Dz.U. 2015, L 336, s. 1). 28 W tych okolicznościach Verwaltungsgericht Berlin (sąd administracyjny w Berlinie) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi: 1) a) Czy art. 7 ust. 1 i 7 [dyrektywy 2014/40] w związku z art. 7 ust. 14 tej dyrektywy są nieważne z powodu naruszenia zasady pewności prawa z tego względu, że nakazują państwom członkowskim ustanowienie zakazu wprowadzania do obrotu niektórych wyrobów tytoniowych, przy czym nie jest jasne i jednoznaczne, które z tych wyrobów powinny zostać zakazane już od 20 maja 2016 r., a które dopiero od 20 maja 2020 r.? b) Czy art. 7 ust. 1 i 7 [dyrektywy 2014/40] w związku z art. 7 ust. 14 tej dyrektywy są nieważne z powodu naruszenia zasady równego traktowania z tego względu, że w odniesieniu do zakazów, które mają zostać ustanowione przez państwa członkowskie, dokonują rozróżnienia według wielkości sprzedaży, przy czym brak jest w tym względzie uzasadnienia? c) Czy art. 7 ust. 1 i 7 [dyrektywy 2014/40] jest nieważny z powodu naruszenia zasady proporcjonalności lub art. 34 TFUE z tego względu, że nakazuje on państwom członkowskim ustanowienie zakazu wprowadzania do obrotu już od 20 maja 2016 r. wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży w całej Unii wynosi mniej niż 3% w danej kategorii wyrobu? d) W razie udzielenia na pytanie pierwsze lit. a) c) odpowiedzi przeczącej: Jak należy interpretować pojęcie»kategorii wyrobu«w art. 7 ust. 14 [dyrektywy 2014/40]? Czy zaklasyfikowanie do»kategorii wyrobu«powinno być dokonywane według rodzaju charakterystycznego aromatu bądź według rodzaju (aromatyzowanego) wyrobu tytoniowego bądź na podstawie kombinacji obu tych kryteriów? e) W razie udzielenia na pytanie pierwsze lit. a) c) odpowiedzi przeczącej: W jaki sposób należy stwierdzić, czy w odniesieniu do określonego wyrobu tytoniowego osiągnięta jest granica 3% zgodnie z art. 7 ust. 14 [dyrektywy 2014/40], jeżeli brak jest w tym względzie oficjalnych i dostępnych publicznie liczb i statystyk? 2) a) Czy w ramach transpozycji do prawa krajowego art [dyrektywy 2014/40] państwa członkowskie mogą przyjąć uzupełniające przepisy przejściowe? b) W razie udzielenia na pytanie prejudycjalne drugie lit. a) odpowiedzi przeczącej: Czy art. 9 ust. 6 oraz art. 10 ust. 1 lit. f) [dyrektywy 2014/40] są nieważne z powodu naruszenia zasady proporcjonalności lub art. 34 TFUE z tego względu, że delegują one na Komisję ustalenie określonych wymogów dotyczących etykietowania i opakowania, nie wyznaczając jej w tym względzie terminu i nie przewidując szerszych przepisów przejściowych lub terminów zapewniających, że danym przedsiębiorcom pozostanie wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do wymogów dyrektywy? Czy art. 9 ust. 1 zdanie drugie (ostrzeżenie tekstowe) i ust. 4 zdanie drugie (rozmiar czcionki), art. 10 ust. 1 lit. b) (informacje o zaprzestaniu palenia) i lit. e) (umieszczanie ostrzeżenia) oraz art. 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze (etykietowanie) [dyrektywy 2014/40] są nieważne z powodu naruszenia zasady proporcjonalności lub art. 34 TFUE z tego względu, że przyznają państwom członkowskim różne prawa wyboru i regulacji, nie wyznaczając im w tym względzie terminu i nie przewidując szerszych przepisów przejściowych zapewniających, że danym przedsiębiorcom pozostanie wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do wymogów dyrektywy? 8

9 3) a) Czy art. 13 ust. 1 lit. c) [dyrektywy 2014/40] w związku z art. 13 ust. 3 tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nakazują one państwom członkowskim ustanowienie zakazu stosowania informacji odnoszących się do smaku, zapachu, środków aromatyzujących lub innych dodatków również wtedy, gdy nie stanowią one informacji mających charakter reklamowy i stosowanie danych składników jest nadal dozwolone? b) Czy art. 13 ust. 1 lit. c) [dyrektywy 2014/40] jest nieważny z tego względu, że jest on sprzeczny z art. 17 [karty]?. W przedmiocie pytań prejudycjalnych W przedmiocie pytania pierwszego lit. a) c) 29 Poprzez pytanie pierwsze lit. a) c) sąd odsyłający podnosi zasadniczo kwestię ważności przepisów art. 7 ust. 1 i 7 dyrektywy 2014/40 oraz art. 7 ust. 14 tej dyrektywy w świetle zasad pewności prawa, równego traktowania i proporcjonalności, a także art. 34 TFUE. W przedmiocie ważności art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 w świetle zasady pewności prawa 30 Sąd odsyłający stawia pytanie, czy art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40, który nakazuje państwom członkowskim ustanowienie zakazu wprowadzania do obrotu niektórych wyrobów tytoniowych, przy czym nie jest jasne i jednoznaczne, które z tych wyrobów powinny zostać zakazane już od 20 maja 2016 r., a które dopiero od 20 maja 2020 r., narusza zasadę pewności prawa? 31 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem zasada pewności prawa wymaga wprawdzie, aby dane uregulowanie Unii umożliwiało zainteresowanym dokładne zapoznanie się z zakresem obowiązków, które na nich nakłada, oraz aby mogli oni poznać jednoznacznie swoje prawa i obowiązki i podjąć w związku z tym odpowiednie działania (wyrok z dnia 25 lipca 2018 r., Teglgaard i Fløjstrupgård, C-239/17, EU:C:2018:597, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo) Należy jednak przypomnieć również, że nie jest konieczne, aby dany akt prawny sam zawierał doprecyzowanie kwestii technicznych i że prawodawca Unii ma prawo zastosować ogólne ramy prawne, które, w stosownym przypadku, podlegają następnie doprecyzowaniu (zob. podobnie wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Pillbox 38, C-477/14, EU:C:2016:324, pkt 78, 139). Okoliczność, że przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 z jednej strony nie zaliczają wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży w całej Unii wynosi 3% lub więcej, do określonej kategorii wyrobów, a drugiej strony nie przewidują konkretnej procedury mającej na celu ustalenie, które wyroby są objęte zakresem regulacji art. 7 ust. 14 tej dyrektywy, nie oznacza jednak, że przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 rzeczonej dyrektywy naruszają zasadę pewności prawa. W braku uregulowań w tym zakresie na poziomie Unii to do państw członkowskich lub, w stosownym przypadku, do samych producentów należy bowiem wybranie wiarygodnej metody, która może zapewnić spełnienie tego wymogu (zob. podobnie wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Pillbox 38, C-477/14, EU:C:2016:324, pkt 101). W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 nie naruszają zasady pewności prawa. 9

10 W przedmiocie ważności art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 w świetle zasad równego traktowania, proporcjonalności, a także art. 34 TFUE 35 Przede wszystkim sąd odsyłający dąży do ustalenia, czy poprzez dokonane w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40 rozróżnienie wyrobów tytoniowych w zależności od wielkości sprzedaży przepis ten narusza zasadę równego traktowania. 36 W tym względzie należy przypomnieć, że zasada równego traktowania jako ogólna zasada prawa Unii wymaga, aby porównywalne sytuacje nie były traktowane w sposób odmienny, a sytuacje odmienne nie były traktowane w sposób jednakowy, chyba że takie traktowanie jest obiektywnie uzasadnione (wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Pillbox 38, C-477/14, EU:C:2016:324, pkt 35). 37 Porównywalność odmiennych sytuacji należy oceniać w świetle ogółu cechujących je elementów. Elementy te winny być w szczególności określone i ocenione w świetle przedmiotu i celu aktu Unii, który wprowadza rzeczone rozróżnienie. Ponadto należy uwzględnić zasady i cele dziedziny prawa, do której należy sporny akt (wyrok z dnia 12 maja 2011 r., Luksemburg/Parlament i Rada, C-176/09, EU:C:2011:290, pkt 32). 38 I tak dyrektywa 2014/40 zmierza wedle jej art. 1 do osiągnięcia podwójnego celu polegającego na ułatwieniu prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów przy uwzględnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia, zwłaszcza młodych ludzi (wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Polska/Parlament i Rada, C-358/14, EU:C:2016:323, pkt 80). 39 Aby osiągnąć cel polegający na ułatwieniu prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów należy jak stanowi motyw 16 dyrektywy 2014/40 unikać środków, które w nieuzasadniony sposób różnicowałyby traktowanie różnych typów aromatyzowanych papierosów. 40 Ponadto w wyroku z dnia 4 maja 2016 r., Philip Morris Brands i in. (C-547/14, EU:C:2016:325, pkt 114), Trybunał stwierdził, że wyroby tytoniowe zawierające charakterystyczny aromat odznaczają się analogicznymi cechami obiektywnymi oraz podobnymi skutkami w zakresie rozpoczynania konsumpcji tytoniu i utrzymywania palenia. 41 Tak więc wyroby tytoniowe o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży w całej Unii Europejskiej wynosi mniej niż 3% w danej kategorii wyrobów, nie różnią się od wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży w całej Unii Europejskiej wynosi 3% lub więcej w danej kategorii wyrobów ani ze względu na cel polegający na ułatwieniu prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów, ani ze względu na cel polegający na zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego. 42 Wynika stąd, że wyroby aromatyzowane objęte zakazami stosowania charakterystycznych aromatów przewidzianymi w art. 7 ust. 1 i 7 dyrektywy 2014/40 znajdują się w sytuacjach porównywalnych z punktu widzenia stosowania zasady równego traktowania. 43 Jednakże, jak wynika z orzecznictwa przytoczonego w pkt 36 niniejszego wyroku, różnica traktowania podobnych sytuacji jest uzasadniona, o ile jest ona oparta na kryterium racjonalnym i obiektywnym, tzn. w sytuacji gdy pozostaje ona w związku z dopuszczalnym prawnie celem realizowanym przez sporne przepisy oraz gdy różnica ta jest proporcjonalna do celu realizowanego za pomocą danego traktowania (wyrok z dnia 16 grudnia 2008 r., Arcelor Atlantique et Lorraine i in., C-127/07, EU:C:2008:728, pkt 47). 44 Trybunał potwierdził szeroki zakres uznania przysługujący prawodawcy Unii w ramach wykonywania przyznanych mu kompetencji w dziedzinach zakładających konieczność podejmowania przez niego decyzji natury politycznej, gospodarczej i społecznej oraz wymagających od niego dokonywania 10

11 kompleksowych ocen (wyrok z dnia 16 grudnia 2008 r., Arcelor Atlantique et Lorraine i in., C-127/07, EU:C:2008:728, pkt 57). Prawodawca Unii mógłby wobec tego, w ramach korzystania z tego szerokiego zakresu uznania, przeprowadzić tylko harmonizację stopniową i ustanowić jedynie wymóg postępującego uchylania jednostronnych środków podjętych przez państwa członkowskie (zob. podobnie wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Philip Morris Brands i in., C-547/14, EU:C:2016:325, pkt 63, 134). 45 Tymczasem, co się tyczy celów realizowanych za pomocą art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, z motywu 16 tej dyrektywy wynika, że wyroby o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży jest wysoka, należy wycofywać stopniowo w dłuższym okresie, by dać konsumentom czas na przestawienie się na inne wyroby. 46 Jak stwierdził rzecznik generalny w pkt 48 opinii, kryterium wielkości sprzedaży wyrobów tytoniowych zawierających charakterystyczny aromat w ramach określonej kategorii wyrobów nie jest ukierunkowane na wyroby tytoniowe zawierające konkretny aromat i jest ono neutralne w odniesieniu do producentów. Z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, nie wynika bowiem, że wyroby tytoniowe zawierające konkretny charakterystyczny aromat, których wielkość sprzedaży w całej Unii wynosi mniej niż 3% w danej kategorii wyrobów, są zasadniczo wytwarzane przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Rzeczone kryterium należy zatem uznać za obiektywnie uzasadnione. 47 Ponadto za właściwe należy uznać przyznanie konsumentom czasu niezbędnego do przestawienia się na inne wyroby, gdyż pozwala to na pogodzenie skutków gospodarczych zakazu przewidzianego w art. 7 dyrektywy 2014/40 z celem polegającym na zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia. 48 Jak wskazał rzecznik generalny w pkt 50 opinii, kryterium oparte na wielkości sprzedaży wyrobów, takie jak rozpatrywane w postępowaniu głównym, odzwierciedla zarówno przyzwyczajenia konsumenckie, jak i gospodarcze znaczenie produkcji wyrobów, o których mowa. 49 W tych okolicznościach należy stwierdzić, że przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 nie naruszają zasady równego traktowania. 50 Sąd odsyłający podnosi następnie kwestię, czy przepisy art. 7 ust. 1 i 7 dyrektywy 2014/40 są zgodne z zasadą proporcjonalności ze względu na to, że zakazują one wprowadzania na rynek wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, których udział w rynku w skali Unii jest niższy niż 3% w określonej kategorii wyrobów. 51 W tym względzie, w myśl utrwalonego orzecznictwa, zasada proporcjonalności wymaga, by akty instytucji Unii były w stanie realizować uzasadnione cele, którym dane przepisy mają służyć, i nie wykraczały poza to, co konieczne do ich realizacji, przy czym gdy istnieje możliwość wyboru spośród większej liczby odpowiednich rozwiązań, należy stosować te najmniej restrykcyjne, a wynikające z tego niedogodności nie mogą być nadmierne w stosunku do zamierzonych celów (wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Polska/Parlament i Rada, C-358/14, EU:C:2016:323, pkt 78). 52 Jak wynika z orzecznictwa przytoczonego w pkt 44 niniejszego wyroku, w ramach sądowej kontroli warunków wymienionych w poprzednim punkcie niniejszego wyroku prawodawca Unii dysponuje szerokim zakresem uznania w dziedzinie takiej jak dziedzina rozpatrywana w niniejszej sprawie, wymagającej od niego dokonywania wyborów o charakterze politycznym, gospodarczym i społecznym, a także dokonania złożonych ocen. 53 Tymczasem, mając na względzie cel, któremu służy zakaz wprowadzania na rynek wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie, należy zaznaczyć, że zakaz ten jest także właściwy dla zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia, zwłaszcza ludzi młodych. Nie zostało bowiem 11

12 zakwestionowane, że niektóre aromaty są dla nich szczególnie atrakcyjne i ułatwiają rozpoczęcie konsumpcji tytoniu (wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Polska/Parlament i Rada, C-358/14, EU:C:2016:323, pkt 81, 82). 54 W wyrokach z dnia 4 maja 2016 r., Polska/Parlament i Rada (C-358/14, EU:C:2016:323, pkt 102) i z dnia 4 maja 2016 r., Philip Morris Brands i in. (C-547/14, EU:C:2016:325, pkt 190), Trybunał stwierdził w tym względzie, że w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40 prawodawca Unii wyważył pomiędzy skutkami gospodarczymi zakazu przewidzianego w art. 7 tej dyrektywy z jednej strony a koniecznością zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego w odniesieniu do produktu o szkodliwych właściwościach z drugiej strony. 55 W związku z tym należy stwierdzić, że zakaz wprowadzania na rynek wyrobów tytoniowych zawierających charakterystyczny aromat nie wykracza w sposób oczywisty poza to, co jest konieczne do osiągnięcia wskazanego celu. 56 W tych okolicznościach należy stwierdzić, że przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 nie naruszają zasady proporcjonalności. 57 Ponadto odnośnie do wyrażonych przez sąd odsyłający wątpliwości dotyczących zgodności art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 z art. 34 TFUE należy stwierdzić, że choć przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 tej dyrektywy stanowią ograniczenie w rozumieniu art. 34 TFUE, to jednak okazuje się jak stwierdzono w pkt 54 niniejszego wyroku że ograniczenie to jest uzasadnione wyważeniem między skutkami gospodarczymi zakazu przewidzianego w art. 7 dyrektywy 2014/40 a celem polegającym na zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia i nie narusza zasady proporcjonalności. Wobec tego przepisy art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40 nie naruszają także art. 34 TFUE. 58 W świetle wszystkich powyższych uwag na pytanie pierwsze lit. a) c) należy odpowiedzieć, że jego analiza nie wykazała, by istniał jakikolwiek czynnik mogący podważać ważność przepisów art. 7 ust. 1, 7 i 14 dyrektywy 2014/40. W przedmiocie pytania pierwszego lit. d) i e) 59 Poprzez pytanie pierwsze lit. d i e) sąd odsyłający zwraca się zasadniczo do Trybunału o dokonanie wykładni pojęcia kategorii wyrobu, użytego w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, i o wyjaśnienie, jaką procedurę należy zastosować, aby ustalić, czy w odniesieniu do określonego wyrobu tytoniowego przewidziana w tym artykule granica wynosząca 3% została osiągnięta. 60 Należy przypomnieć, że w celu dokonania wykładni przepisu prawa Unii należy wziąć pod uwagę nie tylko jego brzmienie, lecz także jego kontekst oraz cele regulacji, której część przepis ten stanowi (wyrok z dnia 26 września 2018 r., Baumgartner, C-513/17, EU:C:2018:772, pkt 23). 61 Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że pojęcie kategorii wyrobu, którym posłużono się w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, nie zostało zdefiniowane w art. 2 tej dyrektywy, zatytułowanym Definicje. 62 Następnie, jeśli chodzi o kontekst, w który wpisuje się art. 7 ust. 14 rzeczonej dyrektywy, należy zaznaczyć, że w myśl art. 7 ust. 12 dyrektywy 2014/40 papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów są jedynymi wyrobami tytoniowymi, które są objęte zakazem przewidzianym w art. 7 ust. 1 i 7 tej dyrektywy. 63 Ponadto art. 2 pkt 14 dyrektywy 2014/40, w którym zdefiniowano pojęcie nowatorskiego wyrobu tytoniowego, papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów przedstawiono jako odrębne kategorie wyrobów. 12

13 64 Co więcej, tytoń do samodzielnego skręcania papierosów wskazano jako przykład kategorii wyrobów w motywie 9 tej dyrektywy. 65 Papierosy stanowią zatem kategorię wyrobu w rozumieniu art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, podobnie jak tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. 66 Co się tyczy celów realizowanych za pomocą art. 7 ust. 14 tej dyrektywy, z motywu 16 wskazanego aktu wynika, że wyroby o charakterystycznym aromacie, których wielkość sprzedaży jest wysoka, należy wycofywać stopniowo w dłuższym okresie, by dać konsumentom czas na przestawienie się na inne wyroby. 67 Tymczasem, ponieważ z jednej strony wykładnia, zgodnie z którą papierosy stanowią kategorię wyrobu w rozumieniu art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, tak jak tytoń do samodzielnego skręcania papierosów, nie jest sprzeczna z tymi celami, a z drugiej strony można domniemywać, że te same pojęcia użyte w jednym akcie prawa Unii mają tożsame znaczenie, nie należy interpretować pojęcia kategorii wyrobu w rozumieniu tego przepisu w sposób odmienny od tego, w jaki jest interpretowane to samo pojęcie, gdy jest ono stosowane w innych przepisach tej dyrektywy. 68 Co więcej, jeśli chodzi o metodę pozwalającą ustalić, czy dany wyrób tytoniowy osiąga przewidziany w art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40 limit wynoszący 3%, w celu zastosowania przewidzianego w tym przepisie odstępstwa, z orzecznictwa przytoczonego w pkt 33 niniejszego wyroku wynika, że w braku uregulowań Unii określenie wiarygodnej metody umożliwiającej zapewnienie przestrzegania wynikającego ze wskazanego przepisu wymogu jest zadaniem państw członkowskich. 69 Jak wynika z przedstawionych Trybunałowi akt sprawy, Republika Federalna Niemiec wdrożyła zgodnie z tym orzecznictwem art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40, określając w 34 ust. 3 Verordnung über Tabakerzeugnisse und verwandte Erzeugnisse (rozporządzenia w sprawie wyrobów tytoniowych i wyrobów powiązanych) z dnia 27 kwietnia 2016 r. (BGBl I, s. 980), jakie aromaty powinny zawierać wyroby tytoniowe, aby zakaz sprzedaży tych wyrobów miał zastosowanie dopiero od dnia 20 maja 2020 r. 70 W świetle tych rozważań na pytanie pierwsze lit. d) i e) należy odpowiedzieć, że art. 7 ust. 14 dyrektywy 2014/40 należy interpretować w ten sposób, że, po pierwsze, pojęcie kategorii wyrobu w rozumieniu tego przepisu obejmuje papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów oraz, po drugie, że procedura, jaką należy zastosować w celu ustalenia, czy określony wyrób tytoniowy osiąga przewidziany w tym przepisie limit wynoszący 3%, powinna zostać określona zgodnie z prawem wewnętrznym danego państwa członkowskiego. W przedmiocie pytania drugiego W przedmiocie pytania drugiego lit. a) 71 Poprzez pytanie drugie lit. a) sąd odsyłający dąży zasadniczo do ustalenia, czy art dyrektywy 2014/40 należy interpretować w ten sposób, że pozwalają one państwom członkowskim ustanawiać dodatkowe terminy transpozycji poza tymi przewidzianymi w art. 29 ust. 1 i w art. 30 lit. a) tej dyrektywy. 72 Należy zaznaczyć, że art. 29 ust. 1 dyrektywy 2014/40 przewiduje, że państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania tej dyrektywy do dnia 20 maja 2016 r. i że stosują te przepisy od dnia 20 maja 2016 r., bez uszczerbku między innymi dla art. 7 ust. 14 wskazanej dyrektywy. 13

14 73 Artykuł 30 tej dyrektywy, zatytułowany Przepisy przejściowe przewiduje jednak w lit. a), że państwa członkowskie mogą zezwolić, by wyroby tytoniowe wyprodukowane lub dopuszczone do swobodnego obrotu oraz oznakowane zgodnie z dyrektywą 2001/37 przed dniem 20 maja 2016 r. były wprowadzane do obrotu do dnia 20 maja 2017 r. 74 Natomiast art dyrektywy 2014/40 nie przewidują terminów transpozycji, które zastępowałyby te przewidziane w art. 29 i 30 tej dyrektywy. 75 W świetle tych uwag na pytanie drugie lit. a) należy odpowiedzieć, że art dyrektywy 2014/40 należy interpretować w ten sposób, że nie pozwalają one państwom członkowskim ustanawiać dodatkowych terminów transpozycji poza tymi przewidzianymi w art. 29 i 30 tej dyrektywy. W przedmiocie pytania drugiego lit. b) 76 Poprzez pytanie drugie lit. b) sąd odsyłający dąży do ustalenia, czy w wypadku udzielenia odpowiedzi przeczącej na pytanie drugie lit. a) art. 9 ust. 1 akapit drugi, art. 9 ust. 4 lit. a) zdanie drugie, art. 9 ust. 6, art. 10 ust. 1 lit. b), e) i f), jak też art. 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze dyrektywy 2014/40 naruszają zasadę proporcjonalności oraz art. 34 TFUE. 77 W tym względzie sąd odsyłający przypomina, że art. 9 ust. 6 i art. 10 ust. 1 lit. f) dyrektywy 2014/40 powierzają Komisji ustanowienie określonych norm w dziedzinie etykietowania i opakowywania wyrobów tytoniowych, bez wyznaczenia terminu na wykonanie tego zadania i bez ustanowienia bardziej konkretnych przepisów i okresów przejściowych mających na celu zapewnienie, aby zainteresowane przedsiębiorstwa miały wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do wymogów tej dyrektywy. 78 Tymczasem, w odniesieniu do zasady proporcjonalności, należy stwierdzić, że skoro ogólne zasady prawa, wśród których figuruje zasada proporcjonalności, należą do porządku prawnego Unii, to muszą one być przestrzegane nie tylko przez instytucje Unii, lecz również przez państwa członkowskie podczas wykonywania powierzonych im przez dyrektywy Unii uprawnień (wyrok z dnia 2 czerwca 2016 r., ROZ-ŚWIT, C-418/14, EU:C:2016:400, pkt 20). 79 W tym wypadku, jak stanowi art. 32 dyrektywy 2014/40, weszła ona w życie w dniu 19 maja 2014 r., zaś państwa członkowskie miały obowiązek przyjęcia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do jej wykonania do dnia 20 maja 2016 r., bez uszczerbku między innymi dla art. 7 ust Pozostawiony do dyspozycji państw członkowskich dwuletni termin na dostosowanie rzeczonych przepisów w celu dokonania transpozycji dyrektywy 2014/40 i zapewnienia, aby zainteresowane podmioty gospodarcze miały wystarczająco dużo czasu na dostosowanie się do wymogów tej dyrektywy, jest wystarczająco długi w świetle zasady proporcjonalności. 81 Ponadto art. 30 dyrektywy 2014/40 uprawnia państwa członkowskie do zezwolenia na to, by wyroby tytoniowe wyprodukowane lub dopuszczone do swobodnego obrotu oraz oznakowane zgodnie z dyrektywą 2001/37 przed dniem 20 maja 2016 r. były wprowadzane do obrotu do dnia 20 maja 2017 r. 82 Co więcej, co się tyczy zgodności art. 9 ust. 1 akapit drugi, art. 9 ust. 4 lit. a) zdanie drugie, art. 9 ust. 6, art. 10 ust. 1 lit. b), e) i f), a także art. 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze dyrektywy 2014/40 z art. 34 TFUE, należy stwierdzić, że zasada swobodnego przepływu towarów nie stanowi przeszkody dla stosowania zakazów lub ograniczeń przywozowych, wywozowych lub tranzytowych uzasadnionych w szczególności względami ochrony zdrowia i życia ludzi (zob. podobnie wyrok z dnia 14 grudnia 2004 r., Swedish Match, C-210/03, EU:C:2004:802, pkt 60). 14

15 83 Wynika stąd, że przepisy art. 9 ust. 1 akapit drugi, art. 9 ust. 4 lit. a) zdanie drugie, art. 9 ust. 6, art. 10 ust. 1 lit. b), e) i f), a także art. 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze dyrektywy 2014/40, należy uznać za zgodne z zasadą proporcjonalności i z art. 34 TFUE. 84 W tym stanie rzeczy na pytanie drugie lit. b) należy odpowiedzieć, że analiza tego pytania nie wykazała, by istniał jakikolwiek czynnik mogący podważać ważność przepisów art. 9 ust. 1 akapit drugi, art. 9 ust. 4 lit. a) zdanie drugie, art. 9 ust. 6, art. 10 ust. 1 lit. b), e) i f), a także art. 11 ust. 1 akapit pierwszy zdanie pierwsze dyrektywy 2014/40. W przedmiocie pytania trzeciego W przedmiocie pytania trzeciego lit. a) 85 Poprzez pytanie trzecie lit. a) sąd odsyłający dąży do ustalenia, czy art. 13 ust. 1 lit. c) i art. 13 ust. 3 dyrektywy 2014/40 należy interpretować w ten sposób, że nakazuje on państwom członkowskim ustanowienie zakazu stosowania informacji odnoszących się do smaku, zapachu, środków aromatyzujących lub innych dodatków również wtedy, gdy nie stanowią one informacji mających charakter reklamowy i stosowanie danych składników jest nadal dozwolone. 86 Zgodnie z art. 13 ust. 1 lit. c) i art. 13 ust. 3 dyrektywy 2014/40 etykieta opakowania jednostkowego, opakowania zbiorczego, ani sam wyrób tytoniowy nie mogą zawierać jakiegokolwiek elementu lub cechy, które odnoszą się do smaku, zapachu, środków aromatyzujących lub innych dodatków bądź ich braku. Należy zaznaczyć, że owymi elementami lub cechami mogą być między innymi teksty, symbole, nazwy, znaki towarowe, oznaczenia graficzne i inne. 87 Zważywszy że, jak wynika z samego brzmienia art. 13 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2014/40, wyroby tytoniowe nie mogą zawierać jakiegokolwiek elementu lub cechy, które odnoszą się do zapachu, i że zgodnie z brzmieniem art. 13 ust. 3 tej dyrektywy owe elementy lub cechy mogą obejmować między innymi teksty, symbole, nazwy, znaki towarowe lub oznaczenia graficzne, które nie mają charakteru reklamowego, należy stwierdzić, iż zamiarem prawodawcy Unii nie było dokonanie rozróżnienia między informacjami o charakterze reklamowym a informacjami niemającymi takiego charakteru. Wykładnię tę potwierdza fakt, że w odróżnieniu od treści art. 13 rzeczonej dyrektywy, w art. 20 ust. 4 lit. b) tej samej dyrektywy prawodawca Unii wyraźnie postanowił, że opakowania jednostkowe i opakowania zbiorcze papierosów elektronicznych i pojemników zapasowych nie mogą posiadać elementów lub cech, o których mowa w art. 13 dyrektywy 2014/40, z wyłączeniem tych, o których mowa w art. 13 ust. 1 lit. c) tej dyrektywy, odnoszących się do środków aromatyzujących lub ich braku. 88 Ponadto, jak wskazał rzecznik generalny w pkt 78 opinii, producenci wyrobów tytoniowych mogą zawsze odróżniać wyroby o charakterystycznym aromacie od innych, o ile tylko nie stosują któregoś z elementów wyliczonych w art. 13 ust. 1 lit. a) e) wskazanej dyrektywy. 89 Co więcej, ponieważ w wyroku z dnia 4 maja 2016 r., Philip Morris Brands i in. (C-547/14, EU:C:2016:325, pkt 141), Trybunał orzekł, że zakaz posługiwania się elementami lub cechami odnoszącymi się do zapachu ma zastosowanie niezależnie od tego, czy dane informacje są prawdziwe, należy stwierdzić, iż zakaz ten dotyczy również informacji niemających charakteru reklamowego, wspominających o składnikach, których stosowanie jest dozwolone na podstawie dyrektywy 2014/40. 15

16 90 Wynika stąd, że przepisy art. 13 ust. 1 lit. c) i art. 13 ust. 3 dyrektywy 2014/40 należy interpretować w ten sposób, że nakazują one państwom członkowskim ustanowienie zakazu stosowania informacji odnoszących się do smaku, zapachu, środków aromatyzujących lub innych dodatków również wtedy, gdy informacje te nie stanowią informacji mających charakter reklamowy i stosowanie danych składników jest nadal dozwolone. W przedmiocie pytania trzeciego lit. b) 91 Poprzez pytanie trzecie lit. b) sąd odsyłający dąży do ustalenia, czy ze względu na znaczne ograniczenia posługiwania się znakami towarowymi, przewidziane w art. 13 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2014/40, przepis ten narusza art. 17 karty. 92 Należy zaznaczyć, że prawo własności chronione na podstawie art. 17 karty obejmuje także, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, własność intelektualną. 93 Poprzez zakazanie, aby etykieta opakowania jednostkowego, opakowania zbiorczego, jak też sam wyrób tytoniowy, zawierały znaki towarowe odnoszące się do zapachu, art. 13 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2014/40, w związku z art. 13 ust. 3 tej dyrektywy, ogranicza możliwość stosowania tych znaków. 94 Jednak prawo własności nie jest prawem absolutnym, lecz musi być widziane w perspektywie jego funkcji społecznej (zob. podobnie wyrok z dnia 15 stycznia 2013 r., Križan i in., C-416/10, EU:C:2013:8, pkt 113). 95 Okoliczność ta znajduje zaś odzwierciedlenie między innymi w sposobie stosowania zasady proporcjonalności na podstawie art. 52 ust. 1 karty (wyrok z dnia 22 stycznia 2013 r., Sky Österreich, C-283/11, EU:C:2013:28, pkt 47). 96 Zgodnie z tym przepisem wszelkie ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności chronionych na mocy karty muszą być przewidziane w ustawie i nie mogą naruszać istoty owych praw i wolności; z zastrzeżeniem zasady proporcjonalności muszą one być konieczne i rzeczywiście odpowiadać celom interesu ogólnego uznawanym przez Unię lub wynikać z potrzeby ochrony praw i wolności innych osób (wyrok z dnia 4 maja 2016 r., Pillbox 38, C-477/14, EU:C:2016:324, pkt 160). 97 W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że ograniczenie posługiwania się znakami towarowymi zostało ustanowione w dyrektywie 2014/40 i że dotyczy ono jedynie zamieszczania przez producentów ich znaków na etykietach opakowań jednostkowych, na opakowaniach zewnętrznych i na samych wyrobach tytoniowych, a zatem nie narusza ono samej istoty ich prawa do znaku, co ma na celu zagwarantowanie wysokiego poziomu ochrony zdrowia przy eliminowaniu przeszkód wynikających z przepisów krajowych w dziedzinie etykietowania [zob. podobnie wyrok z dnia 10 grudnia 2002 r., British American Tobacco (Investments) i Imperial Tobacco, C-491/01, EU:C:2002:741, pkt 150]. 98 Dyrektywa 2014/40 pozostawia bowiem właścicielom znaków towarowych, o których mowa w art. 13 ust. 1 lit. c) i w art. 13 ust. 3 swobodę ich eksploatacji w każdy inny sposób, w szczególności poprzez sprzedaż hurtową, niż sposoby wskazane w rzeczonych przepisach. Wobec tego wskazane w pkt 93 niniejszego wyroku ograniczenie posługiwania się znakami towarowymi nie jest równoznaczne z pozbawieniem własności. 99 Co więcej, ponieważ w myśl motywu 16 dyrektywy 2014/40 wyroby tytoniowe o charakterystycznym aromacie sprzyjają wzrostowi początkowego spożycia tytoniu i wpływają na strukturę spożycia, zakaz zamieszczania na etykietach opakowań jednostkowych, na opakowaniach zewnętrznych i na samych wyrobach tytoniowych oznaczeń odnoszących się do zapachu może zmniejszyć ich atrakcyjność i służy realizacji uznanych przez Unię celów leżących w interesie ogólnym, jako że przyczynia się do zagwarantowania wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego. 16

w składzie: R. Silva de Lapuerta (sprawozdawca), prezes izby, J.C. Bonichot, A. Arabadjiev, J.L. da Cruz Vilaça i C. Lycourgos, sędziowie,

w składzie: R. Silva de Lapuerta (sprawozdawca), prezes izby, J.C. Bonichot, A. Arabadjiev, J.L. da Cruz Vilaça i C. Lycourgos, sędziowie, POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 3 grudnia 2014 r.(*) Dyrektywa 92/83/EWG Harmonizacja struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych Artykuł 27 ust. 1 lit. f) Zwolnienie od

Bardziej szczegółowo

DECYZJE. (Tekst mający znaczenie dla EOG)

DECYZJE. (Tekst mający znaczenie dla EOG) 14.10.2015 L 267/5 DECYZJE DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2015/1842 z dnia 9 października 2015 r. w sprawie specyfikacji technicznych dotyczących układu, wyglądu i kształtu mieszanych ostrzeżeń zdrowotnych

Bardziej szczegółowo

Podatek VAT Dyrektywa 2006/112/WE Zbycie przez gminę składników jej majątku

Podatek VAT Dyrektywa 2006/112/WE Zbycie przez gminę składników jej majątku POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (siódma izba) z dnia 20 marca 2014 r.(*) Podatek VAT Dyrektywa 2006/112/WE Zbycie przez gminę składników jej majątku W sprawie C 72/13 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) 29.9.2015 L 252/49 DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2015/1735 z dnia 24 września 2015 r. w sprawie dokładnego umiejscowienia ostrzeżenia ogólnego i wiadomości informacyjnej na torebkach z tytoniem do samodzielnego

Bardziej szczegółowo

w składzie: J.C. Bonichot (sprawozdawca), prezes izby, A. Arabadjiev i J.L. da Cruz Vilaça, sędziowie,

w składzie: J.C. Bonichot (sprawozdawca), prezes izby, A. Arabadjiev i J.L. da Cruz Vilaça, sędziowie, WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba) z dnia 18 grudnia 2014 r.(*) Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego Dyrektywa 2006/112/WE Podatek VAT Stawka obniżona Artykuły przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 19.6.2014 L 179/17 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 664/2014 z dnia 18 grudnia 2013 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w odniesieniu do ustanowienia

Bardziej szczegółowo

(Akty ustawodawcze) DYREKTYWY

(Akty ustawodawcze) DYREKTYWY 16.12.2011 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 334/1 I (Akty ustawodawcze) DYREKTYWY DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2011/91/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oznaczeń lub oznakowań identyfikacyjnych

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) L 131/48 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/779 z dnia 18 maja 2016 r. ustanawiające jednolite zasady dotyczące procedur ustalania, czy dany wyrób tytoniowy ma aromat charakterystyczny (Tekst

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 2232/96. z dnia 28 października 1996 r.

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 2232/96. z dnia 28 października 1996 r. Dz.U.UE.L.96.299.1 Dz.U.UE-sp.13-18-42 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR 2232/96 z dnia 28 października 1996 r. ustanawiające wspólnotową procedurę dla substancji aromatycznych używanych

Bardziej szczegółowo

PROJEKT ZAŁOŻEŃ PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY O WYROBACH BUDOWLANYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW

PROJEKT ZAŁOŻEŃ PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY O WYROBACH BUDOWLANYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW Projekt, z dnia 29 sierpnia 2012 r. PROJEKT ZAŁOŻEŃ PROJEKTU USTAWY O ZMIANIE USTAWY O WYROBACH BUDOWLANYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW I. WPROWADZENIE Z dniem 24 kwietnia 2011 r. weszło w życie rozporządzenie

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (szósta izba) z dnia 25 października 2012 r.(*)

WYROK TRYBUNAŁU (szósta izba) z dnia 25 października 2012 r.(*) WYROK TRYBUNAŁU (szósta izba) z dnia 25 października 2012 r.(*) Podatek VAT Dyrektywa 2006/112/WE Artykuły 306 310 Procedura szczególna dla biur podróży Usługi przewozu świadczone przez biuro podróży we

Bardziej szczegółowo

Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji

Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji dr Przemysław Mikłaszewicz 1. Zakres zastosowania prawa Unii 1.1.Kiedy równość wyrażona w Karcie praw podstawowych UE ma

Bardziej szczegółowo

Dokument z posiedzenia ERRATA. do sprawozdania

Dokument z posiedzenia ERRATA. do sprawozdania Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia 9.1.2018 A8-0395/2017/err01 ERRATA do sprawozdania w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie analizy proporcjonalności

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej III. (Akty przygotowawcze) RADA (2008/C 52/01)

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej III. (Akty przygotowawcze) RADA (2008/C 52/01) 26.2.2008 C 52/1 III (Akty przygotowawcze) RADA Inicjatywa Republiki Słowenii, Republiki Francuskiej, Republiki Czeskiej, Królestwa Szwecji, Republiki Słowackiej, Zjednoczonego Królestwa i Republiki Federalnej

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 28.5.2018 C(2018) 3120 final ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia 28.5.2018 r. ustanawiające zasady stosowania art. 26 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

Zwalczanie piractwa intelektualnego w internecie. perspektywa znaków towarowych

Zwalczanie piractwa intelektualnego w internecie. perspektywa znaków towarowych Zwalczanie piractwa intelektualnego w internecie perspektywa znaków towarowych Dr Mariusz Kondrat KONDRAT Kancelaria Prawno-Patentowa mariusz@kondrat.pl Znaki wyróżniają Znaki komunikują Luksus, prestiż,

Bardziej szczegółowo

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. zmieniająca dyrektywę Rady 2001/110/WE odnoszącą się do miodu

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. zmieniająca dyrektywę Rady 2001/110/WE odnoszącą się do miodu KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 21.9.2012 r. COM(2012) 530 final 2012/0260 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniająca dyrektywę Rady 2001/110/WE odnoszącą się do miodu PL PL

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie C-500/13

POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie C-500/13 POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie C-500/13 Artykuły 167, 187 i 189 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 7 lipca 2005 r. *

WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 7 lipca 2005 r. * NESTLÉ WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 7 lipca 2005 r. * W sprawie C-353/03 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Court

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 13 października 2005 r. 1

WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 13 października 2005 r. 1 RICHARD DAHMS WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 13 października 2005 r. 1 W sprawie C-379/04 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 427 31995D3052 30.12.1995 DZIENNIK URZĘDOWY WSPÓLNOT EUROPEJSKICH L 321/1 DECYZJA NR 3052/95/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 13 grudnia 1995 r. ustanawiająca procedurę wymiany informacji w sprawie

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania do suplementów diety

Zastosowanie rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania do suplementów diety KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. PRZEDSIĘBIORSTW I PRZEMYSŁU Wytyczne 1 Bruksela, dnia 1.2.2010 r. - Zastosowanie rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania do suplementów diety 1. WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że dyrektywa w sprawie zatrzymywania danych jest nieważna

Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że dyrektywa w sprawie zatrzymywania danych jest nieważna Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej KOMUNIKAT PRASOWY nr 54/14 Luksemburg, 8 kwietnia 2014 r. Kontakty z Mediami i Informacja Wyrok w sprawach połączonych C-293/12 i C-594/12 Digital Rights Ireland

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w róŝnorodności PL A7-0276/143. Poprawka 143 Jolanta Emilia Hibner, Bogusław Sonik i inni

PL Zjednoczona w róŝnorodności PL A7-0276/143. Poprawka 143 Jolanta Emilia Hibner, Bogusław Sonik i inni 4.9.2013 A7-0276/143 143 Motyw 15 (15) Prawdopodobieństwo zróŝnicowania przepisów dodatkowo zwiększają obawy dotyczące wyrobów tytoniowych, w tym bezdymnych, o aromacie charakterystycznym innym niŝ aromat

Bardziej szczegółowo

w składzie: K. Lenaerts, prezes izby, J. Malenovský, R. Silva de Lapuerta, G. Arestis (sprawozdawca) i D. Šváby, sędziowie,

w składzie: K. Lenaerts, prezes izby, J. Malenovský, R. Silva de Lapuerta, G. Arestis (sprawozdawca) i D. Šváby, sędziowie, WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 19 lipca 2012 r.(*) Rynek wewnętrzny Dyrektywa 98/34/WE Normy i przepisy techniczne Procedura udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych Automaty

Bardziej szczegółowo

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 20.12.2017 COM(2017) 792 final 2017/0350 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniająca dyrektywę (UE) 2016/97 w odniesieniu do daty rozpoczęcia stosowania

Bardziej szczegółowo

Opinia do ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. (druk nr 229)

Opinia do ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. (druk nr 229) Warszawa, dnia 15 lipca 2016 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (druk nr 229) I. Cel i przedmiot ustawy Ustawa o zmianie ustawy

Bardziej szczegółowo

STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM

STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM Przekazanie kompetencji ustawodawczych UE dr Aleksandra Sołtysińska Źródła prawa i procedury prawodawcze UE 1-2 grudnia 2017 roku przyjmowanie aktów prawnych wykonanie aktów prawnych środki proceduralne

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR L 351/40 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 20.12.2012 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 1219/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. ustanawiające przepisy przejściowe w zakresie dwustronnych

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna 16.6.2011 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW (53/2011) Przedmiot: Uzasadniona opinia włoskiej Izby Deputowanych, dotycząca wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu

Bardziej szczegółowo

Postępowanie konsolidacyjne a wpływ decyzji na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE.

Postępowanie konsolidacyjne a wpływ decyzji na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE. 128 Postępowanie konsolidacyjne a wpływ decyzji na wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi UE. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 16 kwietnia 2015 r. w sprawie sygn. C-3/14 I. Przedmiot

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 22.5.2018 C(2018) 2980 final ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 22.5.2018 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 29/2012 w odniesieniu do wymogów

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności 6.2.2015 2014/0096(COD) POPRAWKI 6-14 Projekt sprawozdania Giovanni La Via (PE546.615v01-00)

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna 13.3.2013 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW (27/2013) Przedmiot: Uzasadniona opinia parlamentu Danii, dotycząca wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i

Bardziej szczegółowo

Związek pomiędzy dyrektywą 98/34/WE a rozporządzeniem w sprawie wzajemnego uznawania

Związek pomiędzy dyrektywą 98/34/WE a rozporządzeniem w sprawie wzajemnego uznawania KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. PRZEDSIĘBIORSTW I PRZEMYSŁU Wytyczne 1 Bruksela, dnia 1.2.2010 r. - Związek pomiędzy dyrektywą 98/34/WE a rozporządzeniem w sprawie wzajemnego uznawania 1. WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

Unit 3-03/ Kompetencje Unii. Zasady strukturalne

Unit 3-03/ Kompetencje Unii. Zasady strukturalne Unit 3-03/09.11.2016 Kompetencje Unii. Zasady strukturalne Fragmenty z podręcznika: Zasady działania UE: pkt 73-74 Zasada przyznania kompetencji (kompetencje wyłączne i dzielone; kompetencje wyraźnie i

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 20.12.2017 r. C(2017) 8874 final ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia 20.12.2017 r. określające wymogi administracyjne i naukowe dotyczące wniosków, o których

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 6 lipca 2006 r. *

WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 6 lipca 2006 r. * CONIJN WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 6 lipca 2006 r. * W sprawie C-346/04 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Bundesfinanzhof

Bardziej szczegółowo

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 249 ust. 1, a także mając na uwadze, co następuje:

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 249 ust. 1, a także mając na uwadze, co następuje: 10.12.2018 L 313/39 DECYZJA KOMISJI (UE) 2018/1927 z dnia 5 grudnia 2018 r. ustanawiająca przepisy wewnętrzne dotyczące przetwarzania przez Komisję Europejską danych osobowych w dziedzinie konkurencji

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU z dnia 2 października 2014 r. w sprawie C-446/13

WYROK TRYBUNAŁU z dnia 2 października 2014 r. w sprawie C-446/13 WYROK TRYBUNAŁU z dnia 2 października 2014 r. w sprawie C-446/13 Artykuł 8 ust. 1 lit. a) szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich

Bardziej szczegółowo

Komisja Prawna. dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności

Komisja Prawna. dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna 25.6.2013 2012/0366(COD) OPINIA Komisji Prawnej dla Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności w sprawie wniosku

Bardziej szczegółowo

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) (2016/C 482/42) Poprawka. Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 1. Tekst proponowany przez Komisję

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) (2016/C 482/42) Poprawka. Wniosek dotyczący dyrektywy Motyw 1. Tekst proponowany przez Komisję 23.12.2016 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 482/227 P7_TA(2014)0028 Miód ***I Poprawki przyjete przez Parlament Europejski w dniu 15 stycznia 2014 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu

Bardziej szczegółowo

Dostosowanie niektórych aktów prawnych przewidujących stosowanie procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą do art. 290 i 291

Dostosowanie niektórych aktów prawnych przewidujących stosowanie procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą do art. 290 i 291 11.4.2019 A8-0020/ 001-584 POPRAWKI 001-584 Poprawki złożyła Komisja Prawna Sprawozdanie József Szájer A8-0020/2018 Dostosowanie niektórych aktów prawnych przewidujących stosowanie procedury regulacyjnej

Bardziej szczegółowo

DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) / z dnia r.

DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 25.1.2018 C(2018) 287 final DECYZJA DELEGOWANA KOMISJI (UE) / z dnia 25.1.2018 r. dotycząca mającego zastosowanie systemu do celów oceny i weryfikacji stałości właściwości

Bardziej szczegółowo

w składzie: L. Bay Larsen, prezes izby, K. Jürimäe, J. Malenovský, M. Safjan (sprawozdawca) i A. Prechal, sędziowie,

w składzie: L. Bay Larsen, prezes izby, K. Jürimäe, J. Malenovský, M. Safjan (sprawozdawca) i A. Prechal, sędziowie, WYROK TRYBUNAŁU (czwarta izba) z dnia 22 stycznia 2015 r.(*) Odesłanie prejudycjalne Rozporządzenie (WE) nr 44/2001 Artykuł 5 pkt 3 Jurysdykcja szczególna w sytuacji, gdy przedmiotem postępowania jest

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 27.05.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0436/2012, którą złożył Mark Walker (Wielka Brytania) w sprawie transgranicznego doradztwa prawnego 1.

Bardziej szczegółowo

Zbiór Orzeczeń. WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 5 października 2017 r. *

Zbiór Orzeczeń. WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 5 października 2017 r. * Zbiór Orzeczeń WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 5 października 2017 r. * Odesłanie prejudycjalne Współpraca sądowa w sprawach cywilnych i handlowych Rozporządzenie (WE) nr 44/2001 Jurysdykcja Artykuł

Bardziej szczegółowo

POPRAWKI (CZĘŚĆ I)

POPRAWKI (CZĘŚĆ I) PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów 2012/0366(COD) 8.5.2013 POPRAWKI 55-267 (CZĘŚĆ I) Projekt opinii Małgorzata Handzlik (PE508.048v01-00) Parlamentu Europejskiego

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością Kancelaria Sejmu s. 1/7 USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2001 r. Nr 128, poz. 1408; Art. 1. 1. Ustawa określa

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba) z dnia 29 września 2015 r. *

WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba) z dnia 29 września 2015 r. * WYROK TRYBUNAŁU (wielka izba) z dnia 29 września 2015 r. * Odesłanie prejudycjalne Podatek od wartości dodanej Dyrektywa 2006/112/WE Artykuł 9 ust. 1 Artykuł 13 ust. 1 Podatnicy Interpretacja określenia

Bardziej szczegółowo

Trybunał Sprawiedliwości dokonuje wykładni porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony wzmacniając ochronę pracowników

Trybunał Sprawiedliwości dokonuje wykładni porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony wzmacniając ochronę pracowników CJE/06/54 4 lipca 2006 Kontakty z Mediami i Informacja KOMUNIKAT PRASOWY nr 54/06 4 lipca 2006 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-212/04 Konstantinos Adeneler i in. / Ellinikos Organismos Galaktos

Bardziej szczegółowo

(Dz.U. L 66 z , s. 26)

(Dz.U. L 66 z , s. 26) 1999L0004 PL 18.11.2013 003.001 1 Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość B DYREKTYWA 1999/4/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Bardziej szczegółowo

Struktura i stawki akcyzy stosowane do wyrobów tytoniowych *

Struktura i stawki akcyzy stosowane do wyrobów tytoniowych * C 117 E/226 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 6.5.2010 Struktura i stawki akcyzy stosowane do wyrobów tytoniowych * P6_TA(2009)0160 Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 24 marca 2009

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

KOMUNIKAT DLA POSŁÓW PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Petycji 27.5.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0194/2013, którą złożył D. G. (Niemcy), w sprawie niejednorodności szkoleń dla koordynatorów ds. bezpieczeństwa

Bardziej szczegółowo

Dyrektywa 2006/121/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. z dnia 18 grudnia 2006 r.

Dyrektywa 2006/121/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. z dnia 18 grudnia 2006 r. 30.12.2006 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 396/795 Dyrektywa 2006/121/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. zmieniająca dyrektywę Rady 67/548/EWG w sprawie zbliżenia przepisów

Bardziej szczegółowo

Związek pomiędzy dyrektywą 2001/95/WE a rozporządzeniem w sprawie wzajemnego uznawania

Związek pomiędzy dyrektywą 2001/95/WE a rozporządzeniem w sprawie wzajemnego uznawania KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. PRZEDSIĘBIORSTW I PRZEMYSŁU Wytyczne 1 Bruksela, dnia 1.2.2010 r. - Związek pomiędzy dyrektywą 2001/95/WE a rozporządzeniem w sprawie wzajemnego uznawania 1. WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU z dnia 5 marca 2015 r. w sprawie C-479/13

WYROK TRYBUNAŁU z dnia 5 marca 2015 r. w sprawie C-479/13 WYROK TRYBUNAŁU z dnia 5 marca 2015 r. w sprawie C-479/13 Stosując stawkę obniżoną podatku od wartości dodanej do dostawy książek cyfrowych lub elektronicznych Republika Francuska uchybiła zobowiązaniom,

Bardziej szczegółowo

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 24.9.2010 KOM(2010) 506 wersja ostateczna 2010/0259 (COD) Wniosek DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie oznaczeń lub oznakowań identyfikacyjnych partii towaru,

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 112 I. Legislacja. Akty o charakterze nieustawodawczym. Rocznik kwietnia 2019.

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 112 I. Legislacja. Akty o charakterze nieustawodawczym. Rocznik kwietnia 2019. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 112 I Wydanie polskie Legislacja Rocznik 62 26 kwietnia 2019 Spis treści II Akty o charakterze nieustawodawczym REGULAMINY WEWNĘTRZNE Decyzja Europejskiego Banku Inwestycyjnego

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU z dnia 11 września 2014 r. w sprawie C-219/13

WYROK TRYBUNAŁU z dnia 11 września 2014 r. w sprawie C-219/13 WYROK TRYBUNAŁU z dnia 11 września 2014 r. w sprawie C-219/13 Artykuł 98 ust. 2 akapit pierwszy i pkt 6 załącznika III do dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu

Bardziej szczegółowo

Rzeszów, dnia 29 czerwca 2018 r. Poz UCHWAŁA NR XLI RADY GMINY W WIELOPOLU SKRZYŃSKIM. z dnia 15 maja 2018 r.

Rzeszów, dnia 29 czerwca 2018 r. Poz UCHWAŁA NR XLI RADY GMINY W WIELOPOLU SKRZYŃSKIM. z dnia 15 maja 2018 r. DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO Rzeszów, dnia 29 czerwca 2018 r. Poz. 2987 UCHWAŁA NR XLI.280.2018 RADY GMINY W WIELOPOLU SKRZYŃSKIM z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie uchwalenia regulaminu

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (siódma izba) z dnia 5 lutego 2015 r.(*)

POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (siódma izba) z dnia 5 lutego 2015 r.(*) POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (siódma izba) z dnia 5 lutego 2015 r.(*) Odesłanie prejudycjalne Opodatkowanie produktów energetycznych Dyrektywa 2003/96/WE Artykuł 2 ust. 3 Bezpośrednia skuteczność Dodatki do

Bardziej szczegółowo

PL Zjednoczona w różnorodności PL. Poprawka. Martina Dlabajová w imieniu grupy ALDE

PL Zjednoczona w różnorodności PL. Poprawka. Martina Dlabajová w imieniu grupy ALDE 25.5.2018 A8-0319/51 Poprawka 51 Martina Dlabajová w imieniu grupy ALDE Sprawozdanie Elisabeth Morin-Chartier Delegowanie pracowników w ramach świadczenia usług (COM(2016)0128 - C8-0114/2016-2016/0070(COD))

Bardziej szczegółowo

KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. KONKURENCJI

KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. KONKURENCJI KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. KONKURENCJI Bruksela, 25 marca 2019 r. ZAWIADOMIENIE DLA ZAINTERESOWANYCH STRON WYSTĄPIENIE ZJEDNOCZONEGO KRÓLESTWA Z UE A PRAWO KONKURENCJI UE W dniu 29 marca

Bardziej szczegółowo

Wniosek DYREKTYWA RADY

Wniosek DYREKTYWA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.12.2015 r. COM(2015) 646 final 2015/0296 (CNS) Wniosek DYREKTYWA RADY zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w zakresie

Bardziej szczegółowo

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 3.1.2011 KOM(2010) 791 wersja ostateczna 2011/0001 (COD) Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 w sprawie

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 18 sierpnia 2016 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 18 sierpnia 2016 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 18 sierpnia 2016 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2016/0248 (NLE) 11723/16 TRANS 324 WNIOSEK Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 17 sierpnia 2016

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 20 grudnia 2017 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 20 grudnia 2017 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej Rada Unii Europejskiej Bruksela, 20 grudnia 2017 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2017/0349 (CNS) 15904/17 FISC 365 ECOFIN 1134 WNIOSEK Od: Data otrzymania: 19 grudnia 2017 r. Do:

Bardziej szczegółowo

DECYZJA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE)

DECYZJA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) 1.6.2017 L 141/21 DECYZJA EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO (UE) 2017/935 z dnia 16 listopada 2016 r. w sprawie przekazania uprawnień do przyjmowania decyzji w przedmiocie kompetencji i reputacji oraz oceny

Bardziej szczegółowo

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA 10.1.2019 L 8 I/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/26 z dnia 8 stycznia 2019 r. uzupełniające prawodawstwo Unii dotyczące

Bardziej szczegółowo

Przyjęta w dniu 23 stycznia 2019 r.

Przyjęta w dniu 23 stycznia 2019 r. Opinia nr 3/2019 w sprawie pytań i odpowiedzi dotyczących wzajemnych zależności między rozporządzeniem w sprawie badań klinicznych (RBK) a ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych (RODO) (art. 70 ust.

Bardziej szczegółowo

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek dotyczący DECYZJI RADY

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek dotyczący DECYZJI RADY KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 19.1.2005 COM(2005) 4 końcowy Wniosek dotyczący DECYZJI RADY upoważniającej Republikę Cypryjską do wprowadzenia środka stanowiącego odstępstwo od art. 11 szóstej

Bardziej szczegółowo

Wniosek ROZPORZĄDZENIE RADY

Wniosek ROZPORZĄDZENIE RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 25.5.2018 COM(2018) 349 final 2018/0181 (CNS) Wniosek ROZPORZĄDZENIE RADY zmieniające rozporządzenie (UE) nr 389/2012 w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) 30.12.2017 L 351/55 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2017/2468 z dnia 20 grudnia 2017 r. określające wymogi administracyjne i naukowe w odniesieniu do tradycyjnej żywności z państw trzecich zgodnie

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 11.3.2014 r. COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności PL

Bardziej szczegółowo

Zalecenie DECYZJA RADY

Zalecenie DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 3.5.2017 r. COM(2017) 218 final Zalecenie DECYZJA RADY upoważniająca Komisję do rozpoczęcia negocjacji dotyczących umowy ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i

Bardziej szczegółowo

Zbiór Orzeczeń. WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 16 lutego 2017 r. 1. TRYBUNAŁ (druga izba),

Zbiór Orzeczeń. WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 16 lutego 2017 r. 1. TRYBUNAŁ (druga izba), Zbiór Orzeczeń WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 16 lutego 2017 r. 1 Odesłanie prejudycjalne Własność intelektualna Dyrektywa 2006/115/WE Artykuł 8 ust. 3 Wyłączne prawo organizacji nadawczych Publiczne

Bardziej szczegółowo

Produkcja, prezentowanie i sprzedaż wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów ***I

Produkcja, prezentowanie i sprzedaż wyrobów tytoniowych i powiązanych wyrobów ***I C 181/106 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 19.5.2016 uwzględniając art.55 Regulaminu, uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Transportu i Turystyki

Bardziej szczegółowo

Projekt. ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) nr /.. z dnia [ ]r.

Projekt. ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) nr /.. z dnia [ ]r. PL PL PL KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia xxx r. C(20..) yyy wersja ostateczna Projekt ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) nr /.. z dnia [ ]r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii

Bardziej szczegółowo

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster Sygn. akt I CSK 814/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 września 2016 r. SSN Irena Gromska-Szuster w sprawie z powództwa Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przeciwko Bank (...)

Bardziej szczegółowo

Wniosek DYREKTYWA RADY

Wniosek DYREKTYWA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 7.8.2013 COM(2013) 577 final 2013/0280 (CNS) C7-0268/13 Wniosek DYREKTYWA RADY zmieniająca dyrektywy 2006/112/WE i 2008/118/WE w odniesieniu do francuskich regionów najbardziej

Bardziej szczegółowo

11917/12 MSI/akr DG C1

11917/12 MSI/akr DG C1 RADA UNII EUROPEJSKIEJ Bruksela, 26 września 2012 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny nume r referencyjny: 2010/0197 (COD) 11917/12 WTO 244 FDI 20 CODEC 1777 OC 357 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy:

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 20.12.2017 r. C(2017) 8871 final ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia 20.12.2017 r. określające wymogi administracyjne i naukowe w odniesieniu do tradycyjnej

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (ósma izba) z dnia 7 września 2017 r.(*)

WYROK TRYBUNAŁU (ósma izba) z dnia 7 września 2017 r.(*) Wydanie tymczasowe WYROK TRYBUNAŁU (ósma izba) z dnia 7 września 2017 r.(*) Odesłanie prejudycjalne Transport Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Artykuł 7 ust. 1 Wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla

Bardziej szczegółowo

Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość

Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość 2014L0040 PL 06.01.2015 001.002 1 Dokument ten służy wyłącznie do celów dokumentacyjnych i instytucje nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za jego zawartość B DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Bardziej szczegółowo

w składzie: R. Silva de Lapuerta, prezes izby, J.C. Bonichot, A. Arabadjiev, J.L. da Cruz Vilaça (sprawozdawca) i C. Lycourgos, sędziowie,

w składzie: R. Silva de Lapuerta, prezes izby, J.C. Bonichot, A. Arabadjiev, J.L. da Cruz Vilaça (sprawozdawca) i C. Lycourgos, sędziowie, WYROK TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 22 kwietnia 2015 r.(*) Odesłanie prejudycjalne Podatki Dyrektywa 2008/7/WE Artykuł 2 ust. 1 lit. b) i c) Podatki pośrednie od gromadzenia kapitału Opodatkowanie podatkiem

Bardziej szczegółowo

Uchwała z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 124/08

Uchwała z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 124/08 Uchwała z dnia 5 grudnia 2008 r., III CZP 124/08 Sędzia SN Barbara Myszka (przewodniczący) Sędzia SN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa "B.",

Bardziej szczegółowo

8741/16 KW/PAW/mit DGG 2B

8741/16 KW/PAW/mit DGG 2B Rada Unii Europejskiej Bruksela, 10 czerwca 2016 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2012/0102 (CNS) 8741/16 FISC 70 ECOFIN 378 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy: DYREKTYWA

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością

USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2001 r. Nr 128, poz. 1408, z 2003 r. Nr 171, poz.

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 22 października 2015 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 22 października 2015 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 22 października 2015 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2015/0242 (NLE) 13296/15 FISC 132 PISMO PRZEWODNIE Od: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej,

Bardziej szczegółowo

WYROK TRYBUNAŁU (szósta izba) z dnia 27 października 2011 r. *

WYROK TRYBUNAŁU (szósta izba) z dnia 27 października 2011 r. * WYROK TRYBUNAŁU (szósta izba) z dnia 27 października 2011 r. * Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego Dyrektywa 2003/98/WE Ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego Nieprawidłowa

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) L 274/16 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2018/1640 z dnia 13 lipca 2018 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy L 127. Unii Europejskiej. Legislacja. Akty ustawodawcze. Tom kwietnia Wydanie polskie. Spis treści DYREKTYWY

Dziennik Urzędowy L 127. Unii Europejskiej. Legislacja. Akty ustawodawcze. Tom kwietnia Wydanie polskie. Spis treści DYREKTYWY Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 127 Wydanie polskie Legislacja Tom 57 29 kwietnia 2014 Spis treści I Akty ustawodawcze DYREKTYWY Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia

Bardziej szczegółowo

Wyroby budowlane wprowadzone do obrotu w świetle obowiązujących przepisów.

Wyroby budowlane wprowadzone do obrotu w świetle obowiązujących przepisów. Wyroby budowlane wprowadzone do obrotu w świetle obowiązujących przepisów. Wyroby budowlane w świetle ustawy Prawo Budowlane Art. 10 Stosownie do postanowień art. 10 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo

Bardziej szczegółowo

- - Numer Sentencja

- - Numer Sentencja Gminne jednostki budżetowe a podatnicy podatku od wartości dodanej (Gmina Wrocław v. Ministrowi Finansów) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 29 września 2015 r. C276/14 Teza Podmioty prawa publicznego,

Bardziej szczegółowo

Wniosek DECYZJA RADY

Wniosek DECYZJA RADY KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 14.8.2017 r. COM(2017) 425 final 2017/0191 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie stanowiska, jakie należy przyjąć w imieniu Unii Europejskiej w odniesieniu do wniosków

Bardziej szczegółowo

GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH Michał Serzycki Warszawa, dnia 25 czerwca 2010 r. DOLiS /10

GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH Michał Serzycki Warszawa, dnia 25 czerwca 2010 r. DOLiS /10 GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH Michał Serzycki Warszawa, dnia 25 czerwca 2010 r. DOLiS 035 1419/10 Pan Jerzy Miller Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

Bardziej szczegółowo

w składzie: M. Safjan, prezes izby, A. Prechal (sprawozdawca) i K. Jürimäe, sędziowie,

w składzie: M. Safjan, prezes izby, A. Prechal (sprawozdawca) i K. Jürimäe, sędziowie, POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (dziewiąta izba) z dnia 5 czerwca 2014 r.(*) Odesłanie prejudycjalne Podatek VAT Dyrektywa 2006/112/WE Odliczenie podatku naliczonego Dobra inwestycyjne Nieruchomości Korekta odliczeń

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. UE L z dnia 29 kwietnia 2014 r.)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz.U. UE L z dnia 29 kwietnia 2014 r.) Dz.U.UE.L.2014.127.1 DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/40/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie

Bardziej szczegółowo

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia 13.8.2008 COM(2008) 514 wersja ostateczna VOL.I 2008/0167 (CNS) 2008/0168 (CNS) Wniosek ROZPORZĄDZENIE RADY zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2182/2004

Bardziej szczegółowo