Gminna bioenergetyka. Autorzy: Włodzimierz Kotowski, Eduard Konopka. ( Energetyka Gigawat listopad 2008)

Transkrypt

1 Gminna bioenergetyka Autorzy: Włodzimierz Kotowski, Eduard Konopka ( Energetyka Gigawat listopad 2008) Nie tylko posiadacze domów jednorodzinnych, ale juŝ dziś same gminy przełączają swoje zasilania energetyczne z kopalnych na odnawialne nośniki energii. Tę sytuację wymuszają systematycznie i silnie rosnące od kilku lat ceny głównie ropy oraz gazu ziemnego. Pierwszą gminą w Niemczech (patrz rys. 1), która utworzyła u siebie własną firmę energetyczną o nazwie BIOENERGIEDORF Jühnde eg jest miejscowość Jühnde, licząca 750 mieszkańców, która kosztem 5,4 mln wybudowała u siebie elektrociepłownię na bazie biogazu o mocy 712 kw El i 730 kw c, obok ciepłowni zasilanej zrębkami drewna odpadowego o mocy 550 kw c oraz instalację fotowoltaiczną o mocy 175 kw El. Sześćdziesiąt procent wytworzonej energii elektrycznej gmina przekazuje do ogólnokrajowej sieci energetycznej (J. Röpcke; Sonne, Wind & Wärme, 64, 14, 2008 r.) Źródło: Bioenergiedorf Juhnde Rys. 1. Gminna biogazownia z elektrociepłownią w miejscowości Jühnde, RFN Nie tylko w Europie kaŝda gmina dysponuje pokaźnymi ilościami odpadowej biomasy z własnego przemysłu rolno-spoŝywczego, czy odpadów komunalnych. Odpowiednią biogazownię moŝna wybudować firmami specjalistycznymi kaŝdego województwa równieŝ w Polsce. W dodatku nie ma powaŝnych problemów w pozyskiwaniu korzystnych kredytów a te z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Zasobów Wodnych bywają nawet w części umarzane. 1

2 Obecnie w Niemczech ponad 20 regionów (od małych gmin do wielkich powiatów) realizuje działania nad zaopatrywaniem się wyłącznie odnawialnymi nośnikami energii. Ta inicjatywa zyskała wsparcie Ministerstwa WyŜywienia i Rolnictwa rządu federalnego. W międzyczasie obok Jühnde kilka innych gmin juŝ się w znacznym stopniu uniezaleŝniło od nieodnawialnych nośników energii, które prezentuje poniŝsza tabela. Znamienną w tej tabeli jest ostatnia miejscowość Engelsberg w powiecie Lauterhofen. Tu od listopada 2006 roku pracuje ciepłownia zasilana zrębkami odpadowego drewna o mocy 320 kw c. Wykazuje ona bardzo wysoką sprawność termiczną, bo sięgająca prawie 90%. Wymieniona wyŝej miejscowość dysponuje 270 ha lasu z którego uzyskuje się relatywnie sporo odpadowego drewna. Przez to aŝ 24 spośród 110 mieszkańców Engelsbergu utworzyło własną firmę energetyczną, uzyskując wsparcie finansowe z Bawarskiego Programu Rozwoju na wybudowanie nowoczesnej ciepłowni, opalanej zrębkami drewna odpadowego. KaŜdy z mieszkańców opodatkował się kwotą na koszty budowy tej ciepłowni i zadeklarował przepracowanie 150 godzin przy określonych zadaniach inwestycyjnych. Na bliŝsze zaprezentowanie zasługuje równieŝ w omawianej tabeli miejscowość Mauenheim, będąca pierwszą w regionie Baden-Württenbergii, która przestawiła swoje zaopatrywanie w energię elektryczną oraz ciepło na źródła odnawialne. Źródło: Solarcomplex Rys. 2. Gminna biogazownia z elektrociepłownią w miejscowości Mauenheim, RFN 2

3 Tabela Niemieckie gminy zasilane bioenergią Nazwa gminy Ilość mieszkańców Koszty budowy Długość sieci grzewczej m Moc elektrociepłowni biogazowej Moc ciepłowni na zrębki drewna kw c Moc instalacji fotowoltaicznej kw el Pokrycie własnych potrzeb kw el kw c kw el kw c Jühnde 750 5,4 mln Mauenheim mln Lippertsreute 650 2,7 mln Schlatt 450 2,9 mln Randegg mln B.d. 75 Jossgrund Burgjoβ 700 2,5 mln B.d. B.d. 85 Wetter Oberrosphe 850 3,2 mln w inwestycji w inwestycji B.d. 50 Sauerlach mln B.d Wolpertshausen B.d B.d B.d. Engelsberg 110 0,32 mln B.d. B.d. 90 B.d. Brak danych 3

4 Elektrociepłownia sprzęŝona z biogazownią osiąga moc 430 kw el oraz 400 kw c. Natomiast dodatkowo wybudowana ciepłownia, zasilana zrębkami odpadowego drewna, osiąga moc kw c i sprzedaje ten nośnik energii po 4,9 eurocentów/kwh. Wspólnie z instalacją fotowoltaiczną miejscowy kompleks energetyczny (o nazwie Solarcomplex GmbH & Co. KG ) wytwarza 9-krotnie więcej energii elektrycznej, niŝ wynosi zapotrzebowanie gminy. Spośród prawie 100 gospodarstw 70% jest podłączonych do miejscowej sieci ciepłowniczej z relatywnie pokaźnym poborem tego nośnika energii. W miejscowości Randegg zostanie w następnym roku przekazana do ruchu nowoczesna ciepłownia opalana zrębkami odpadowego drewna wraz z peletami, wytwarzanymi z trocin. Charakterystycznym oraz godnym podkreślenia dla miejscowości, ujętych prezentowaną tabelą jest fakt, Ŝe część ich mieszkańców zawiązało lokalne firmy energetyczne, które zorganizowały niezbędne działania inwestycyjne na bazie rodzimych odnawialnych nośników energii. Znamienny jest tu następujący przekład. Pan Klaus Kleespies prowadzi w miejscowości Jossgrund Burgjoβ liczącej 700 mieszkańców salon fryzjerski. Gdy w 2005 roku gmina dostała nieoczekiwanie środki z Ministerstwa Ochrony Środowiska na roboty modernizacyjne, to mieszkańcy dyskutowali nad róŝnymi wariantami inwestycyjnymi. Salon fryzjerski jest juŝ tradycyjnie w Europie znaczącym ośrodkiem róŝnorakich dyskusji. Jako właściciel salonu fryzjerskiego w tej miejscowości, zaproponował budowę lokalnego kompleksu energetycznego na bazie odnawialnych nośników energii. Ten projekt szybko się w gminie rozpowszechnił i zyskał pełną akceptację mieszkańców. Równie szybko wybudowano nowoczesną elektrociepłownię typu ORC (w której zamiast układu wodnoparowego między kotłem-turbiną, sprzęŝoną z elektrogeneratorem i kondensatorem, będący równieŝ ciepłownią wymiennikiem ciepła krąŝy węglowodór, będący izobutanem). Takiemu ukierunkowaniu dyskusji pomógł fakt, Ŝe wielu mieszkańców gminy miało juŝ na dachach swoich budynków baterie ogniw fotowoltaicznych czyli problematyka odnawialnych źródeł energii była im powszechnie znana. Dziewięćdziesięciu mieszkańców podpisało w krótkim czasie deklarację, powołującą do Ŝycia gminną spółkę energetyczną. Wymieniona wyŝej elektrociepłownia typu ORC jest opalana zrębkami odpadowego drewna. W miejscowości Wetter-Oberrosphe członkowie lokalnej spółki energetycznej postanowili najpierw wybudować nowoczesną, wysokoefektywną ciepłownię o mocy 850 kw c, opalaną 4

5 zrębkami odpadowego drewna, a dopiero potem zajęć się pozyskiwaniem energii elektrycznej. Trzeba w tym miejscu odnotować fakt, Ŝe w tej gminie działa juŝ 77 prywatnych instalacji ogniw fotowoltaicznych o pokaźnej mocy. Źródł:o Bioenergiedorf Oberrosphe Rys. 3. Przebudowa kolektorów sieci ciepłowniczej w miejscowości Wetter- Oberrosphe, RFN Przedstawione wyŝej działania nad szybką rozbudową lokalnych elektrociepłowni są inspirowane tak przez władze samorządowe, jak i miejscowe uczelnie politechniczne. Nasz kraj dysponuje ogromnymi technicznymi moŝliwościami oraz licznymi fachowcami dla pełnej realizacji wyŝej zaprezentowanych inwestycji w obszarze lokalnych elektrociepłowni na bazie odnawialnych nośników energii. Natomiast brak jakichkolwiek działań promocyjnych w tym strategicznie waŝnym obszarze bezpieczeństwa energetycznego kraju jest powodem, Ŝe w Unii Europejskiej w tej dziedzinie działań jesteśmy w ogóle niezauwaŝalni, a ma to znaczący wpływ na relatywnie wysoką emisję CO 2 przez polską energetykę do atmosfery. 5