Instrukcja obsługi komputera przenośnego

Transkrypt

1 Instrukcja obsługi komputera przenośnego

2 Copyright 2010 Hewlett-Packard Development Company, L.P. ATI i ATI Mobility Radeon są znakami towarowymi firmy Advanced Micro Devices, Inc. Bluetooth jest znakiem towarowym należącym do właściciela i używanym przez firmę Hewlett-Packard Company w ramach licencji. Intel jest znakiem towarowym firmy Intel Corporation w Stanach Zjednoczonych i innych krajach/regionach. Microsoft i Windows są zastrzeżonymi w Stanach Zjednoczonych znakami towarowymi firmy Microsoft Corporation. Logo SD jest znakiem towarowym należącym do jego właściciela. Uwagi dotyczące produktu W niniejszej instrukcji obsługi opisano funkcje występujące w większości modeli. Niektóre z funkcji mogą być niedostępne w danym komputerze. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mogą zostać zmienione bez powiadomienia. Jedyne warunki gwarancji na produkty i usługi firmy HP są ujęte w odpowiednich informacjach o gwarancji towarzyszących tym produktom i usługom. Żadne z podanych tu informacji nie powinny być uznawane za jakiekolwiek gwarancje dodatkowe. Firma HP nie ponosi odpowiedzialności za błędy techniczne lub wydawnicze ani pominięcia, jakie mogą wystąpić w tekście. Wydanie pierwsze: kwiecień 2010 Numer katalogowy dokumentu:

3 Uwagi dotyczące bezpieczeństwa OSTRZEŻENIE! Aby zmniejszyć ryzyko oparzeń lub przegrzania komputera, nie należy umieszczać go bezpośrednio na kolanach i blokować otworów wentylacyjnych. Należy używać komputera tylko na twardej płaskiej powierzchni. Nie należy dopuszczać, aby przepływ powietrza został zablokowany przez inną twardą powierzchnię, na przykład przez znajdującą się obok opcjonalną drukarkę, lub miękką powierzchnię, na przykład przez poduszki, koc czy ubranie. Nie należy także dopuszczać, aby pracujący zasilacz dotykał skóry lub miękkiej powierzchni, na przykład poduszki, koca czy ubrania. Komputer i zasilacz spełniają ograniczenia dotyczące temperatury powierzchni dostępnych dla użytkownika, zdefiniowane w normie International Standard for Safety of Information Technology Equipment (IEC 60950). iii

4 iv Uwagi dotyczące bezpieczeństwa

5 Spis treści 1 Funkcje... 1 Identyfikowanie sprzętu... 1 Elementy... 1 Elementy w górnej części komputera... 1 Płytka dotykowa TouchPad... 1 Wskaźniki... 2 Przyciski i czytnik linii papilarnych (tylko wybrane modele)... 3 Klawisze... 4 Elementy z przodu komputera... 4 Elementy z prawej strony komputera... 5 Elementy z lewej strony komputera... 6 Elementy w dolnej części komputera... 7 Elementy wyświetlacza... 8 Anteny bezprzewodowe... 8 Dodatkowe elementy sprzętowe... 9 Etykiety Połączenia sieciowe Korzystanie z urządzeń bezprzewodowych Położenie ikon komunikacji bezprzewodowej i stanu sieci Korzystanie z elementów sterujących komunikacją bezprzewodową Korzystanie z klawisza komunikacji bezprzewodowej Korzystanie z programu HP Wireless Assistant Używanie elementów sterujących systemu operacyjnego Korzystanie z sieci WLAN Konfigurowanie sieci WLAN Ochrona sieci WLAN Łączenie się z siecią WLAN Roaming w innej sieci Korzystanie z bezprzewodowych urządzeń Bluetooth (tylko wybrane modele) Bluetooth i udostępnianie połączenia internetowego (ICS) Łączenie z siecią lokalną Urządzenia wskazujące i klawiatura Korzystanie z urządzeń wskazujących Konfigurowanie preferencji urządzenia wskazującego Korzystanie z płytki dotykowej TouchPad Włączanie lub wyłączanie płytki dotykowej TouchPad v

6 Wykonywanie gestów na płytce dotykowej TouchPad Przewijanie Szczypanie Podłączanie myszy zewnętrznej Korzystanie z klawiszy czynności Używanie skrótów klawiaturowych Używanie bloku klawiszy numerycznych Używanie zintegrowanej klawiatury numerycznej Korzystanie z opcjonalnej zewnętrznej klawiatury numerycznej Czyszczenie płytki dotykowej TouchPad i klawiatury Multimedia Funkcje multimedialne Położenie składników multimedialnych Regulowanie głośności Korzystanie z klawiszy aktywności nośnika Oprogramowanie multimedialne Korzystanie z programu HP MediaSmart Korzystanie z innego preinstalowanego oprogramowania multimedialnego Instalowanie oprogramowania multimedialnego z dysku Audio Podłączanie zewnętrznych źródeł audio Sprawdzanie funkcji audio Wideo Podłączanie monitora zewnętrznego lub projektora Podłączanie urządzeń HDMI Konfigurowanie audio dla połączenia HDMI (tylko wybrane modele) Kamera Zarządzanie energią Ustawianie opcji zasilania Korzystanie z ustawień oszczędzania energii Inicjowanie i wyłączanie stanu uśpienia Inicjowanie i wyłączanie stanu hibernacji Korzystanie z miernika baterii Korzystanie z planów zasilania Wyświetlanie bieżącego planu zasilania Wybór innego planu zasilania Dostosowywanie planów zasilania Ustawianie funkcji podawania hasła przy wznowieniu Korzystanie z zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym Podłączanie zasilacza prądu przemiennego Korzystanie z energii baterii vi

7 Znajdowanie informacji o baterii w module Pomoc i obsługa techniczna Korzystanie z narzędzia Battery Check Wyświetlanie informacji o poziomie naładowania baterii Wkładanie lub wyjmowanie baterii Ładowanie baterii Wydłużanie czasu pracy baterii Zarządzanie niskimi poziomami naładowania baterii Rozpoznawanie niskich poziomów naładowania baterii Rozwiązywanie problemu niskiego poziomu naładowania baterii Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy dostępne jest zewnętrzne źródło zasilania Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy dostępna jest naładowana bateria Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy nie są dostępne źródła zasilania Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy nie można wyłączyć trybu Hibernacja Kalibrowanie baterii Oszczędzanie energii baterii Przechowywanie baterii Utylizacja zużytej baterii Wymiana baterii Przełączanie między trybami graficznymi (dotyczy tylko niektórych modeli) Wyłączanie komputera Napędy Obsługa napędów Napęd optyczny Identyfikowanie zainstalowanego napędu optycznego Korzystanie z dysków optycznych Wybieranie właściwych dysków optycznych (CD, DVD i BD) Dyski CD-R Dyski CD-RW Dyski DVD±R Dyski DVD±RW Dyski LightScribe DVD+R Dyski Blu-ray (BD) Odtwarzanie dysku CD, DVD lub BD Konfigurowanie funkcji Autoodtwarzanie Zmiana ustawienia kraju/regionu napędu DVD Ostrzeżenie o prawach autorskich Kopiowanie dysku CD lub DVD Tworzenie (wypalanie) dysku CD lub DVD Wyjmowanie dysku CD, DVD lub BD vii

8 Korzystanie z napędów zewnętrznych Zwiększanie wydajności dysku twardego Korzystanie z programu Defragmentator dysków Korzystanie z programu Oczyszczanie dysku Wymiana dysku twardego we wnęce na podstawowy dysk twardy Wymiana dysku twardego we wnęce na pomocniczy dysk twardy Urządzenia zewnętrzne Korzystanie z urządzenia USB Podłączanie urządzeń USB Wyjmowanie urządzenia USB Korzystanie z urządzenia esata Podłączanie urządzenia esata Usuwanie urządzeń esata Zewnętrzne karty pamięci Korzystanie z gniazd kart Digital Media Wkładanie karty cyfrowej Wyjmowanie karty cyfrowej Moduły pamięci Bezpieczeństwo Ochrona komputera Korzystanie z haseł Ustawianie haseł w systemie Windows Ustawianie haseł w narzędziu Setup Utility Hasło administratora Zarządzanie hasłem administratora Wprowadzanie hasła administratora Hasło uruchomieniowe Zarządzanie hasłem uruchomieniowym Wprowadzanie hasła uruchomieniowego Korzystanie z oprogramowania antywirusowego Korzystanie z oprogramowania zapory Instalowanie krytycznych aktualizacji zabezpieczeń Instalowanie opcjonalnego kabla zabezpieczającego Korzystanie z czytnika linii papilarnych (tylko wybrane modele) Położenie czytnika linii papilarnych Rejestrowanie odcisków palców Używanie zarejestrowanego odcisku palca w celu zalogowania się do systemu Windows viii

9 11 Narzędzie Setup Utility (BIOS) Uruchamianie narzędzia Setup Utility Korzystanie z narzędzia Setup Utility Zmiana języka narzędzia Setup Utility Nawigacja i wybieranie opcji w narzędziu Setup Utility Wyświetlanie informacji o systemie Przywracanie domyślnych ustawień w narzędziu Setup Utility Zamknięcie narzędzia Setup Utility Menu narzędzia Setup Utility Menu Main (Główne) Menu Security (Zabezpieczenia) Menu System Configuration (Konfiguracja systemu) Menu Diagnostics (Diagnostyka) Aktualizacje oprogramowania Aktualizowanie systemu BIOS Sprawdzanie wersji systemu BIOS Pobieranie aktualizacji systemu BIOS Aktualizowanie programów i sterowników Wykonywanie kopii zapasowych i odzyskiwanie danych Tworzenie dysków do odzyskiwania Tworzenie kopii zapasowej danych Korzystanie z funkcji tworzenia kopii zapasowej i przywracania systemu Windows Korzystanie z punktów przywracania systemu Kiedy należy tworzyć punkty przywracania Tworzenie punktów przywracania systemu Przywracanie poprzedniego stanu systemu Przeprowadzanie odzyskiwania Odzyskiwanie z dysków do odzyskiwania Odzyskiwanie z dedykowanej partycji odzyskiwania (tylko wybrane modele) Rozwiązywanie problemów Nie można się połączyć z siecią WLAN Nie można nawiązać połączenia z siecią preferowaną Ikona sieci nie jest wyświetlana Aktualne kody zabezpieczeń sieci są niedostępne Połączenie WLAN jest bardzo słabe Nie można nawiązać połączenia z routerem bezprzewodowym Taca napędu optycznego nie otwiera się w celu wyjęcia dysku CD, DVD lub BD Komputer nie wykrywa zewnętrznego napędu CD, DVD lub BD Nie można odtworzyć dysku CD, DVD lub BD Dysk CD, DVD lub BD nie jest odtwarzany automatycznie ix

10 Film DVD lub BD zatrzymuje się, przeskakuje lub jest odtwarzany nieprawidłowo Film DVD lub BD nie jest wyświetlany na wyświetlaczu zewnętrznym Proces wypalania dysku CD lub DVD nie rozpoczyna się lub zatrzymuje przed zakończeniem Podczas odtwarzania dysku DVD lub BD w programie Windows Media Player nie słychać dźwięku ani nie jest wyświetlany żaden obraz Należy ponownie zainstalować sterownik urządzenia Uzyskiwanie najnowszych sterowników urządzeń HP Uzyskiwanie najnowszych sterowników urządzeń systemu Windows Indeks x

11 1 Funkcje Identyfikowanie sprzętu Elementy Aby wyświetlić listę sprzętu zainstalowanego w komputerze: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia. 2. W obszarze System kliknij opcję Menedżer urządzeń. Menedżer urządzeń umożliwia dodawanie sprzętu i modyfikowanie konfiguracji urządzeń. UWAGA: W systemie Windows dostępna jest funkcja Kontrola konta użytkownika, która zwiększa bezpieczeństwo komputera. Wykonanie pewnych zadań, takich jak instalowanie aplikacji, uruchamianie narzędzi czy zmienianie ustawień systemu Windows, może wymagać posiadania specjalnego uprawnienia lub podania hasła. Więcej informacji można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. Elementy w górnej części komputera Płytka dotykowa TouchPad Element (1) Przycisk włączania/wyłączania płytki dotykowej TouchPad (2) Strefa płytki dotykowej TouchPad* Opis Służy do włączania lub wyłączania płytki dotykowej TouchPad. Szybko stuknij dwukrotnie przycisk, aby włączyć i wyłączyć płytkę dotykową TouchPad. Umożliwia przesuwanie wskaźnika, a także zaznaczanie oraz aktywowanie elementów na ekranie. Identyfikowanie sprzętu 1

12 Element (3) Lewy przycisk płytki dotykowej TouchPad* (4) Prawy przycisk płytki dotykowej TouchPad* Opis Pełni te same funkcje, co lewy przycisk myszy zewnętrznej. Pełni te same funkcje, co prawy przycisk myszy zewnętrznej. * W tabeli zamieszczono ustawienia fabryczne. Aby wyświetlić lub zmienić ustawienia urządzeń wskazujących, wybierz kolejno Start > Urządzenia i drukarki. Następnie kliknij prawym przyciskiem myszy ikonę odpowiadającą używanemu urządzeniu i wybierz opcję Ustawienia myszy. Wskaźniki Elem ent Opis Funkcja (1) Wskaźnik caps lock Włączony funkcja caps lock jest włączona. (2) Wskaźnik zasilania Włączony komputer jest włączony. Miga komputer jest uśpiony. Wyłączony komputer jest wyłączony lub znajduje się w stanie hibernacji. (3) Wskaźnik wyciszenia dźwięku Bursztynowy dźwięk w komputerze jest wyłączony. (4) Wskaźnik komunikacji bezprzewodowej Biały wykryto wbudowane urządzenie bezprzewodowe, takie jak urządzenie bezprzewodowej sieci lokalnej (WLAN) i/lub urządzenie Bluetooth. Bursztynowy nie wykryto żadnych urządzeń bezprzewodowych. 2 Rozdział 1 Funkcje

13 Elem ent Opis Funkcja (5) Wskaźnik płytki dotykowej TouchPad Bursztynowy płytka dotykowa TouchPad jest wyłączona. (6) Wskaźnik czytnika linii papilarnych Biały odczytano linie papilarne. Bursztynowy nie odczytano linii papilarnych. Przyciski i czytnik linii papilarnych (tylko wybrane modele) Elem ent Opis Funkcja (1) Przycisk zasilania Naciśnij przycisk zasilania, aby: Włącz komputer. Zainicjować stan uśpienia Opuścić stan uśpienia. Opuścić stan hibernacji. Jeżeli komputer nie odpowiada i nie można użyć standardowej procedury zamykania systemu Windows, można go wyłączyć przez naciśnięcie przycisku zasilania i przytrzymanie go przez co najmniej 5 sekund. Aby uzyskać więcej informacji o ustawieniach zasilania, wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania. (2) Czytnik linii papilarnych (tylko wybrane modele) Umożliwia logowanie do systemu Windows na podstawie rozpoznania linii papilarnych, a nie podania hasła. Elementy 3

14 Klawisze W tabeli opisano ustawienia fabryczne. Informacje na temat zmiany ustawień fabrycznych zawiera moduł Pomoc i obsługa techniczna. Elem ent Opis Funkcja (1) Klawisz esc Naciśnij jednocześnie klawisze esc i fn, aby wyświetlić informacje o systemie. (2) Klawisz fn Naciśnij klawisz fn jednocześnie z klawiszem funkcyjnym lub klawiszem esc, aby uruchamiać często używane funkcje systemowe. (3) Klawisz z logo systemu Windows Wyświetla menu Start systemu Windows. (4) Klawisz aplikacji systemu Windows Umożliwia wyświetlanie menu skrótów dla elementu znajdującego się pod kursorem. (5) Zintegrowana klawiatura numeryczna Działa tak, jak klawisze na zewnętrznej klawiaturze numerycznej. (6) Klawisze czynności Umożliwiają wykonywanie często używanych funkcji. Elementy z przodu komputera Opis Głośniki Funkcja Umożliwiają odtwarzanie dźwięku. 4 Rozdział 1 Funkcje

15 Elementy z prawej strony komputera Elem ent Opis Funkcja (1) Wskaźnik zasilania Włączony komputer jest włączony. Miga komputer jest uśpiony. Wyłączony komputer jest wyłączony lub znajduje się w stanie hibernacji. (2) Wskaźnik dysku twardego Biały dysk twardy jest aktywny. Bursztynowy dysk twardy jest zaparkowany. (3) Porty USB (2) Umożliwiają podłączenie opcjonalnych urządzeń USB. (4) Wskaźnik napędu optycznego Miga uzyskiwanie dostępu do napędu optycznego. (5) Napęd optyczny Odczytuje dyski optyczne, a w wybranych modelach także zapisuje na nich. (6) Lampka zasilacza prądu przemiennego Włączona komputer jest podłączony do zewnętrznego źródła zasilania. Wyłączona komputer nie jest podłączony do zewnętrznego źródła zasilania. (7) Złącze zasilania Umożliwia podłączenie zasilacza prądu przemiennego. (8) Gniazdo kabla zabezpieczającego Umożliwia podłączenie opcjonalnego kabla zabezpieczającego. Kabel zabezpieczający utrudnia kradzież komputera, ale nie gwarantuje jego pełnego bezpieczeństwa. Elementy 5

16 Elementy z lewej strony komputera Elem ent Opis Funkcja (1) Otwory wentylacyjne (2) Umożliwia przepływ powietrza chłodzącego wewnętrzne części komputera. UWAGA: Wentylator komputera jest włączany automatycznie w celu chłodzenia elementów wewnętrznych i ich ochrony przed przegrzaniem. Włączanie się i wyłączanie wewnętrznego wentylatora podczas zwykłej eksploatacji jest normalnym zjawiskiem. (2) Port monitora zewnętrznego Umożliwia podłączenie monitora zewnętrznego VGA lub projektora. (3) Gniazdo sieciowe RJ-45 Umożliwia podłączenie kabla sieciowego. (4) Port HDMI Umożliwia połączenie komputera z opcjonalnym urządzeniem audio lub wideo, takim jak telewizor o wysokiej rozdzielczości, albo z dowolnym zgodnym urządzeniem cyfrowym lub audio. (5) Port esata/usb (tylko wybrane modele) Umożliwia podłączenie opcjonalnego urządzenia esata o wysokiej wydajności, jak zewnętrzny dysk twardy esata, lub opcjonalnego urządzenia USB. UWAGA: Zależnie od modelu komputera może być dostępny jedynie port USB. (6) Port USB Umożliwia podłączenie opcjonalnego urządzenia USB. (7) Gniazdo wejściowe audio (mikrofonowe) Umożliwia podłączenie opcjonalnego mikrofonu zestawu słuchawkowego komputera, mikrofonu kolumny stereo lub mikrofonu monofonicznego. (8) Gniazdo wyjściowe audio (słuchawkowe) Odtwarza dźwięk po podłączeniu do opcjonalnych, zasilanych oddzielnie głośników, słuchawek, zestawu słuchawkowego lub dźwięku z telewizji. (9) Czytnik kart SD Umożliwia odczytywanie kart SD wkładanych do czytnika. 6 Rozdział 1 Funkcje

17 Elementy w dolnej części komputera Elem ent Opis Funkcja (1) Wnęka baterii Miejsce na włożenie baterii. (2) Zatrzask zwalniający baterię Zwalnia baterię znajdującą się we wnęce. (3) Otwory wentylacyjne (7) Umożliwia przepływ powietrza chłodzącego wewnętrzne części komputera. UWAGA: Wentylator komputera jest włączany automatycznie w celu chłodzenia elementów wewnętrznych i ich ochrony przed przegrzaniem. Włączanie się i wyłączanie wewnętrznego wentylatora podczas zwykłej eksploatacji jest normalnym zjawiskiem. (4) Wnęka podstawowego dysku twardego Zawiera podstawowy dysk twardy, gniazda modułów pamięci oraz moduł WLAN (tylko w wybranych modelach). OSTROŻNIE: Aby zapobiec zawieszeniu systemu i wyświetleniu komunikatu ostrzegawczego, należy wymieniać moduł bezprzewodowy wyłącznie na urządzenie zatwierdzone do użytku przez agencję rządową regulującą urządzenia bezprzewodowe w danym kraju/regionie. Jeśli moduł zostanie wymieniony i pojawi się komunikat ostrzegawczy, należy wyjąć to urządzenie, aby przywrócić funkcje komputera, a następnie skontaktować się z pomocą techniczną, korzystając z modułu Pomoc i obsługa techniczna. (5) Zintegrowany głośnik basowy (tylko wybrane modele) Zapewnia lepszą jakość basów. Elementy 7

18 Elementy wyświetlacza Elem ent Opis Funkcja (1) Mikrofony wewnętrzne (2) Umożliwiają nagrywanie dźwięku. (2) Wskaźnik kamery internetowej Włączony kamera internetowa pracuje. (3) Kamera Umożliwia nagrywanie wideo oraz robienie zdjęć. Anteny bezprzewodowe W wybranych modelach komputerów co najmniej 2 anteny wysyłają i odbierają sygnały jednego lub kilku urządzeń bezprzewodowych. Anteny te nie są widoczne na zewnątrz komputera. 8 Rozdział 1 Funkcje

19 UWAGA: Aby zapewnić optymalną transmisję, należy pozostawić wolną przestrzeń w pobliżu anten. Więcej informacji o uregulowaniach prawnych dotyczących łączności bezprzewodowej, właściwych dla kraju/regionu, można znaleźć w sekcji Uregulowania prawne, przepisy bezpieczeństwa i wymagania środowiskowe dotyczącej odpowiedniego kraju/regionu. Informacje te znajdują się w module Pomoc i obsługa techniczna. Dodatkowe elementy sprzętowe Elem ent Opis Funkcja (1) Kabel zasilający* Umożliwia podłączenie zasilacza prądu przemiennego do gniazda sieci elektrycznej. (2) Zasilacz prądu przemiennego Przekształca prąd przemienny w prąd stały. (3) Bateria* Zapewnia zasilanie, gdy komputer nie jest podłączony do zewnętrznego źródła zasilania. Elementy 9

20 Etykiety * Baterie i kable zasilające różnią się wyglądem w zależności od kraju/regionu. Etykiety umieszczone na komputerze zawierają informacje niezbędne do rozwiązywania problemów z systemem lub podróżowania z komputerem za granicę. Etykieta serwisowa znajdują się na niej ważne informacje: Etykieta serwisowa znajduje się na spodzie komputera. Kontaktując się z pomocą techniczną, należy mieć te informacje pod ręką. Element Element Opis (1) Nazwa produktu Jest to nazwa produktu znajdująca się z przodu komputera. (2) Numer seryjny Jest to ciąg znaków alfanumerycznych unikatowy dla każdego produktu. (3) Numer produktu Jest to identyfikator alfanumeryczny, który zawiera dokładne informacje o składnikach sprzętowych. Numer produktu pozwala pracownikowi serwisu określić potrzebne elementy i części. (4) Okres gwarancji Długość okresu gwarancyjnego danego komputera (w latach). (5) Opis modelu (tylko wybrane modele) Jest to identyfikator alfanumeryczny, który umożliwia znalezienie dokumentacji, sterowników i zasobów pomocy technicznej do komputera. Certyfikat Autentyczności Microsoft znajduje się na nim klucz produktu systemu Windows. Klucz produktu może być wymagany przy aktualizacji systemu operacyjnego lub rozwiązywaniu związanych z nim problemów. Certyfikat znajduje się na spodzie komputera. Etykieta zgodności z normami znajdują się niej informacje o zgodności komputera z normami. Etykieta dotycząca zgodności z normami znajduje się we wnęce baterii komputera. Etykiety certyfikatów urządzeń bezprzewodowych (tylko wybrane modele) zawierają informacje o opcjonalnych urządzeniach bezprzewodowych oraz atesty niektórych krajów/regionów, w których urządzenia zostały dopuszczone do użytku. Opcjonalnym urządzeniem może być urządzenie bezprzewodowej sieci LAN (WLAN) lub opcjonalne urządzenie Bluetooth. Jeżeli dany model komputera jest wyposażony w jedno lub więcej urządzeń bezprzewodowych, jest do niego dołączona co najmniej jedna etykieta certyfikatów urządzeń bezprzewodowych. Informacje te mogą być potrzebne podczas podróży zagranicznych. Etykiety certyfikatów urządzenia bezprzewodowego znajdują się we wnęce baterii. 10 Rozdział 1 Funkcje

21 Etykieta karty SIM (tylko wybrane modele) znajduje się na niej numer ICCID (Integrated Circuit Card Identifier) karty SIM. Etykieta znajduje się we wnęce baterii komputera. Etykieta numeru seryjnego modułu HP Mobile Broadband (tylko wybrane modele) znajduje się na niej numer seryjny danego modułu HP Mobile Broadband. Etykieta ta jest umieszczona we wnęce baterii. Etykiety 11

22 2 Połączenia sieciowe Korzystanie z urządzeń bezprzewodowych Technologia bezprzewodowa umożliwia przesyłanie danych za pomocą fal radiowych zamiast przewodów. Komputer może być wyposażony w jedno lub kilka z następujących urządzeń bezprzewodowych: Urządzenie bezprzewodowej sieci lokalnej (WLAN) łączy komputer z bezprzewodowymi sieciami lokalnymi (nazywanymi sieciami Wi-Fi, bezprzewodowymi sieciami LAN lub WLAN) w biurach firmowych, w domu i w miejscach publicznych, takich jak lotniska, restauracje, kawiarnie, hotele i uniwersytety. W sieci WLAN każde mobilne urządzenie bezprzewodowe łączy się z routerem bezprzewodowym lub punktem dostępu bezprzewodowego. Urządzenie Bluetooth (tylko wybrane modele) tworzy sieć osobistą (PAN), umożliwiającą połączenia z innymi urządzeniami z obsługą technologii Bluetooth, takimi jak komputery, telefony, drukarki, zestawy słuchawkowe, głośniki i aparaty fotograficzne. Poszczególne urządzenia sieci PAN komunikują się bezpośrednio z innymi urządzeniami. Urządzenia muszą znajdować się względnie blisko siebie; zwykle nie dalej niż 10 metrów. Komputery z urządzeniami WLAN obsługują co najmniej jeden z następujących standardów przemysłowych IEEE: Standard b najbardziej popularny standard, zapewnia transmisję danych z szybkością do 11 Mb/s i działa w paśmie o częstotliwości 2,4 GHz. Standard g umożliwia transmisję danych z szybkością do 54 Mb/s i działa w paśmie 2,4 GHz. Urządzenia sieciowe g są zgodne wstecznie z urządzeniami b, dzięki czemu mogą działać w tej samej sieci. Standard a obsługuje transmisję danych do 54 Mb/s i działa w paśmie o częstotliwości 5 GHz. UWAGA: Standard a nie jest zgodny ze standardami b i g. Standard n obsługuje transmisję danych z szybkością do 450 Mb/s i działa w paśmie 2,4 lub 5 GHz, a także jest zgodny wstecznie ze standardami a, b oraz g. Więcej informacji o technologii bezprzewodowej oraz łącza do odpowiednich witryn można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. Położenie ikon komunikacji bezprzewodowej i stanu sieci Ikona Nazwa Opis Łączność bezprzewodowa (podłączona) Łączność bezprzewodowa (niepodłączona) Pokazuje położenie wskaźnika i klawisza komunikacji bezprzewodowej komputera. Identyfikuje także oprogramowanie HP Wireless Assistant na komputerze i informuje, że włączone jest co najmniej jedno z urządzeń bezprzewodowych. Identyfikuje oprogramowanie HP Wireless Assistant i informuje, że wszystkie urządzenia bezprzewodowe są wyłączone. 12 Rozdział 2 Połączenia sieciowe

23 Sieć przewodowa (połączona) Wskazuje, że zainstalowano co najmniej jeden sterownik sieciowy i co najmniej jedno urządzenie sieciowe jest podłączone do sieci przewodowej. Sieć przewodowa (wyłączona/rozłączona) Sieć (połączona) Sieć (rozłączona) Sieć (wyłączona/rozłączona) Wskazuje, że zainstalowano co najmniej jeden sterownik sieciowy, ale nie jest podłączone żadne urządzenie sieciowe (lub wszystkie urządzenia sieciowe są wyłączone w Panelu sterowania systemu Windows). Wskazuje, że zainstalowano co najmniej jeden sterownik sieciowy i co najmniej jedno urządzenie sieciowe jest podłączone do sieci bezprzewodowej. Wskazuje, że zainstalowano co najmniej jeden sterownik sieciowy i połączenia bezprzewodowe są dostępne, ale żadne urządzenie sieciowe nie jest podłączone do sieci bezprzewodowej. Wskazuje, że zainstalowano co najmniej jeden sterownik sieciowy, ale brak dostępnych połączeń bezprzewodowych (lub wszystkie bezprzewodowe urządzenia sieciowe zostały wyłączone klawiszem komunikacji bezprzewodowej bądź w programie HP Wireless Assistant). Korzystanie z elementów sterujących komunikacją bezprzewodową Dostępne są następujące sposoby sterowania urządzeniami bezprzewodowymi komputera: Klawisz czynności lub skrót klawiaturowy komunikacji bezprzewodowej (fn+f12) Oprogramowanie HP Wireless Assistant Oprogramowanie HP Connection Manager (tylko wybrane modele) Elementy sterujące systemu operacyjnego Korzystanie z klawisza komunikacji bezprzewodowej Komputer, w zależności od modelu, jest wyposażony w klawisz komunikacji bezprzewodowej, jedno lub więcej urządzeń bezprzewodowych oraz jeden lub dwa wskaźniki komunikacji bezprzewodowej. Wszystkie urządzenia bezprzewodowe w komputerze są fabrycznie włączone, więc po włączeniu komputera wskaźnik komunikacji bezprzewodowej świeci się na biało. Wskaźnik komunikacji bezprzewodowej określa ogólny stan zasilania urządzeń bezprzewodowych, a nie stan poszczególnych urządzeń. Jeśli wskaźnik komunikacji bezprzewodowej świeci się na biało, co najmniej jedno urządzenie bezprzewodowe jest włączone. Jeśli wskaźnik komunikacji bezprzewodowej świeci się na bursztynowo, wszystkie urządzenia bezprzewodowe są wyłączone. Ponieważ wszystkie urządzenia bezprzewodowe są fabrycznie włączone, za pomocą klawisza komunikacji bezprzewodowej można równocześnie włączać lub wyłączać urządzenia bezprzewodowe. Poszczególnymi urządzeniami bezprzewodowymi można sterować za pomocą programu HP Wireless Assistant. Korzystanie z programu HP Wireless Assistant Program HP Wireless Assistant umożliwia włączanie i wyłączanie urządzenia bezprzewodowego. Jeśli jednak urządzenie bezprzewodowe zostało wyłączone za pomocą narzędzia Setup Utility, trzeba je ponownie włączyć za pomocą tego narzędzia, zanim będzie można je włączyć lub wyłączyć za pomocą programu Wireless Assistant. Korzystanie z urządzeń bezprzewodowych 13

24 UWAGA: Włączenie urządzenia bezprzewodowego nie powoduje automatycznego połączenia komputera z siecią lub urządzeniem obsługującym technologię Bluetooth. Aby wyświetlić stan urządzeń bezprzewodowych, kliknij ikonę Pokaż ukryte ikony, strzałkę po lewej stronie obszaru powiadomień, i umieść wskaźnik myszy na ikonie komunikacji bezprzewodowej. Jeśli ikona komunikacji bezprzewodowej nie jest wyświetlana w obszarze powiadomień: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > Sprzęt i dźwięk > Centrum mobilności w systemie Windows. 2. Kliknij ikonę komunikacji bezprzewodowej na tabliczce programu Wireless Assistant wyświetlanej u dołu okna Centrum mobilności w systemie Windows. Zostanie wyświetlony program Wireless Assistant. 3. Kliknij przycisk Właściwości. 4. Zaznacz pole obok opcji Ikona HP Wireless Assistant w obszarze powiadomień. 5. Kliknij przycisk Apply (Zastosuj). 6. Kliknij przycisk Zamknij. Więcej informacji można znaleźć w pomocy programu Wireless Assistant. Aby uzyskać dostęp do pomocy: 1. Uruchom program Wireless Assistant, klikając dwukrotnie ikonę komunikacji bezprzewodowej w Centrum mobilności systemu Windows. 2. Kliknij przycisk Pomoc. Używanie elementów sterujących systemu operacyjnego Niektóre systemy operacyjne umożliwiają zarządzanie zintegrowanymi urządzeniami bezprzewodowymi oraz połączeniami bezprzewodowymi. Na przykład dostępne w systemie Windows Centrum sieci i udostępniania umożliwia skonfigurowanie połączenia lub sieci, nawiązanie połączenia z siecią, zarządzanie sieciami bezprzewodowymi, a także diagnozowanie i naprawianie problemów z siecią. Aby uzyskać dostęp do Centrum sieci i udostępniania, wybierz kolejno opcje Start > Panel sterowania > Sieć i Internet > Centrum sieci i udostępniania. Aby uzyskać instrukcje, kliknij przycisk Start, a następnie kliknij polecenie > Pomoc i obsługa techniczna. Korzystanie z sieci WLAN Urządzenie sieci WLAN umożliwia komputerowi uzyskiwanie dostępu do bezprzewodowej sieci lokalnej (WLAN), która składa się z innych komputerów i akcesoriów połączonych za pomocą routera bezprzewodowego lub punktu dostępu bezprzewodowego. UWAGA: Terminy router bezprzewodowy i punkt dostępu bezprzewodowego są często używane zamiennie. Duże sieci WLAN, takie jak korporacyjne lub publiczne sieci WLAN, zazwyczaj korzystają z punktów dostępu bezprzewodowego, które mogą obsługiwać dużą liczbę komputerów i akcesoriów oraz rozdzielać kluczowe funkcje sieci. Domowe sieci WLAN i sieci WLAN w małych biurach korzystają z routerów bezprzewodowych, które umożliwiają kilku komputerom połączonym bezprzewodowo i przewodowo 14 Rozdział 2 Połączenia sieciowe

25 współużytkowanie połączenia internetowego, drukarki i plików bez konieczności stosowania dodatkowego sprzętu czy oprogramowania. Aby korzystać z urządzenia WLAN ze swojego komputera, należy połączyć się z infrastrukturą WLAN udostępnianą przez dostawcę usług bądź sieć publiczną lub korporacyjną. Konfigurowanie sieci WLAN Do konfiguracji sieci WLAN i nawiązania połączenia z Internetem wymagane są: modem szerokopasmowy (DSL lub kablowy) (1) oraz usługa połączenia internetowego o dużej szybkości kupiona u usługodawcy internetowego (ISP), router bezprzewodowy (kupiony osobno) (2), komputer z urządzeniem do komunikacji bezprzewodowej (3). Na poniższej ilustracji przedstawiono przykład instalacji sieci bezprzewodowej podłączonej do Internetu. W miarę rozwoju sieci można do niej podłączać bezprzewodowo i przewodowo dodatkowe komputery w celu uzyskania dostępu do Internetu. Aby uzyskać pomoc na temat konfigurowania sieci WLAN, zapoznaj się z dokumentacją dostarczoną przez producenta routera lub dostawcę usług internetowych. Ochrona sieci WLAN Ponieważ w standardzie WLAN zaprojektowano jedynie ograniczone funkcje zabezpieczeń służące przede wszystkim do uniemożliwienia przypadkowego podsłuchiwania, a nie wydajnych form ataków bardzo ważne jest zrozumienie, że sieci WLAN są narażone na ataki z wykorzystaniem znanych i dobrze udokumentowanych słabości zabezpieczeń. Sieci bezprzewodowe w miejscach publicznych (tzw. hotspoty), np. w kawiarniach i na lotniskach, często nie zapewniają żadnych zabezpieczeń. Producenci sprzętu bezprzewodowego i dostawcy usług typu hotspot stale opracowują nowe technologie, które zwiększają bezpieczeństwo i lepiej chronią prywatność połączeń w miejscach publicznych. W razie wątpliwości co do bezpieczeństwa komputera podczas połączenia przez hotspot należy ograniczyć wykonywane czynności do mniej istotnej poczty elektronicznej i przeglądania zwyczajnych stron internetowych. Podczas konfigurowania sieci WLAN lub uzyskiwania dostępu do istniejącej sieci WLAN należy zawsze włączać funkcje zabezpieczeń, które pozwolą uchronić sieć przed nieautoryzowanym dostępem. Najczęściej stosowane poziomy zabezpieczeń to Wi-Fi Protected Access (WPA-Personal) i Wired Equivalent Privacy (WEP). Ponieważ bezprzewodowe sygnały radiowe są przesyłane poza siecią, inne Korzystanie z sieci WLAN 15

26 urządzenia WLAN mogą odbierać niezabezpieczone transmisje i albo bez upoważnienia dołączać się do sieci, albo przechwytywać informacje w niej przesyłane. Aby zabezpieczyć sieć WLAN: Korzystaj z nadajników bezprzewodowych z wbudowanymi zabezpieczeniami. Wiele bezprzewodowych stacji bazowych, bram lub routerów wyposażono we wbudowane funkcje zabezpieczeń, takie jak protokoły zabezpieczeń sieci bezprzewodowej i zapory. Właściwe przekaźniki bezprzewodowe mogą ochronić sieć przed najczęstszymi zagrożeniami występującymi w komunikacji bezprzewodowej. Korzystaj z zapory. Zapora sieciowa to bariera, która sprawdza przychodzące do sieci dane i żądania dotyczące danych, odrzucając wszelkie podejrzane transmisje. Zapory są dostępne w wielu różnych odmianach, zarówno programowych, jak i sprzętowych. W niektórych sieciach wykorzystywane są zapory obu tych rodzajów. Korzystaj z szyfrowania w sieci bezprzewodowej. W sieci WLAN można stosować wiele różnych zaawansowanych protokołów szyfrowania. Znajdź rozwiązanie, które najlepiej odpowiada potrzebom zabezpieczeń danej sieci: Wired Equivalent Privacy (WEP) to protokół zabezpieczeń sieci bezprzewodowej, którego użycie oznacza szyfrowanie wszystkich danych sieciowych za pomocą klucza WEP przed ich przesłaniem. Klucz WEP jest przypisywany przez sieć, ale można też skonfigurować własny klucz, wygenerować inny klucz lub wybrać inne opcje zaawansowane. Bez prawidłowego klucza użytkownicy nie mogą uzyskać dostępu do sieci WLAN. WPA (Wi-Fi Protected Access) podobnie jak WEP pozwala na szyfrowanie i odszyfrowywanie danych przesyłanych w sieci przy użyciu ustawień bezpieczeństwa. Jednak zamiast używać przez cały czas jednego, statycznego klucza zabezpieczeń (jak w przypadku protokołu WEP), protokół WPA wykorzystuje protokół integralności kluczy tymczasowych (TKIP), by dynamicznie generować nowy klucz dla każdego pakietu. Dodatkowo każdy komputer w sieci posiada własny zestaw kluczy szyfrujących. Łączenie się z siecią WLAN Aby połączyć się z siecią WLAN: 1. Upewnij się, że urządzenie WLAN jest włączone. Jeśli jest włączone, wskaźnik komunikacji bezprzewodowej będzie się świecić na biało. Jeśli wskaźnik komunikacji bezprzewodowej się nie świeci, naciśnij klawisz komunikacji bezprzewodowej. UWAGA: W przypadku niektórych modeli wskaźnik komunikacji bezprzewodowej ma kolor bursztynowy, kiedy wszystkie urządzenia bezprzewodowe są wyłączone. 2. Kliknij ikonę sieci w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. 3. Wybierz żądaną sieć WLAN na liście. 4. Kliknij przycisk Połącz. UWAGA: Jeśli na liście brak sieci WLAN, urządzenie znajduje się poza zasięgiem routera bezprzewodowego lub punktu dostępu bezprzewodowego. Jeśli sieć WLAN ma włączone zabezpieczenia, po wyświetleniu monitu wprowadź klucz zabezpieczeń sieciowych (kod zabezpieczeń) i kliknij przycisk OK, aby nawiązać połączenie. Jeśli sieć, z którą chcesz się połączyć, nie jest wyświetlana na liście, kliknij opcję Otwórz Centrum sieci i udostępniania, a następnie przycisk Skonfiguruj nowe połączenie lub 16 Rozdział 2 Połączenia sieciowe

27 nową sieć. Zostanie wyświetlona lista opcji. Można wyszukać sieć i się z nią połączyć lub utworzyć nowe połączenie sieciowe. Po utworzeniu połączenia umieść wskaźnik myszy nad ikoną sieci w obszarze powiadomień, aby sprawdzić nazwę i stan połączenia. UWAGA: Zasięg (odległość przesyłania sygnału połączenia bezprzewodowego) zależy od rodzaju sieci WLAN, producenta routera oraz zakłóceń powodowanych przez inne urządzenia elektroniczne lub przeszkody, na przykład ściany. Więcej informacji o korzystaniu z sieci WLAN można uzyskać z następujących źródeł: od dostawcy usług internetowych oraz z instrukcji dostarczonych z routerem bezprzewodowym i innymi urządzeniami WLAN, dzięki informacjom i łączom do witryn internetowych, dostępnym w Centrum pomocy i obsługi technicznej. Wykaz publicznych sieci WLAN w danej okolicy można uzyskać od usługodawcy internetowego lub znaleźć w Internecie. Witryny zawierające listy publicznych sieci WLAN to m.in. Cisco Internet Mobile Office Wireless Locations, Hotspotlist i Geektools. W każdej publicznej sieci WLAN mogą obowiązywać inne opłaty i wymagania związane z uzyskiwaniem połączenia. Roaming w innej sieci Jeżeli komputer zostanie przeniesiony w zasięg innej sieci WLAN, system Windows spróbuje nawiązać połączenie z nową siecią. Jeśli próba się powiedzie, komputer automatycznie połączy się z nową siecią. Jeśli nowa sieć nie zostanie rozpoznana, postępuj zgodnie z instrukcjami w sekcji Łączenie z siecią WLAN. Korzystanie z bezprzewodowych urządzeń Bluetooth (tylko wybrane modele) Urządzenie Bluetooth zapewnia komunikację bezprzewodową o małym zasięgu, zastępującą tradycyjne połączenia przewodowe z urządzeniami elektronicznymi, takimi jak: komputery (stacjonarne, przenośne, urządzenia PDA), telefony (komórkowe, bezprzewodowe, Smartphone), urządzenia do przetwarzania obrazu (drukarki, aparaty fotograficzne), urządzenia audio (zestawy słuchawek z mikrofonem, głośniki). Urządzenia Bluetooth umożliwiają nawiązywanie połączeń równorzędnych (typu peer-to-peer), a tym samym konfigurację sieci osobistej (PAN) obejmującej te urządzenia Bluetooth. Informacje na temat konfigurowania i używania urządzeń Bluetooth można znaleźć w pomocy oprogramowania Bluetooth. Bluetooth i udostępnianie połączenia internetowego (ICS) Firma HP nie zaleca konfigurowania komputera obsługującego Bluetooth jako hosta pełniącego rolę bramy dostępu do Internetu dla innych komputerów. Nawet jeśli kilka komputerów zostanie połączonych siecią Bluetooth i na jednym z nich włączone będzie udostępnianie połączenia internetowego (ICS), pozostałe komputery nie będą mieć połączenia z Internetem za pośrednictwem sieci Bluetooth. Podstawowym przeznaczeniem połączeń Bluetooth jest synchronizowanie transferów informacji między komputerem a urządzeniami bezprzewodowymi, takimi jak telefony komórkowe, drukarki, kamery, aparaty fotograficzne i komputery PDA. Brak możliwości zagwarantowania dostępu do Korzystanie z bezprzewodowych urządzeń Bluetooth (tylko wybrane modele) 17

28 Internetu kilku komputerom połączonym za pomocą sieci Bluetooth stanowi ograniczenie technologii Bluetooth i systemu operacyjnego Windows. Łączenie z siecią lokalną Łączenie z siecią lokalną (LAN) wymaga użycia 8-bolcowego kabla sieciowego RJ-45 (kupionego osobno). Jeżeli kabel sieciowy jest wyposażony w układ zapobiegający zakłóceniom pochodzącym od transmisji radiowych i telewizyjnych (1), należy skierować koniec kabla z tym układem (2) w stronę komputera. OSTRZEŻENIE! W celu ograniczenia ryzyka porażenia prądem elektrycznym, pożaru lub uszkodzenia sprzętu nie należy podłączać kabla modemowego ani telefonicznego do gniazda RJ-45 (sieciowego). Aby podłączyć kabel sieciowy: 1. Podłącz kabel sieciowy do gniazda sieciowego (1) w komputerze. 2. Podłącz drugi koniec kabla do ściennego gniazda sieciowego (2). 18 Rozdział 2 Połączenia sieciowe

29 3 Urządzenia wskazujące i klawiatura Korzystanie z urządzeń wskazujących Konfigurowanie preferencji urządzenia wskazującego Ekran Właściwości myszy w systemie Windows służy do dostosowywania ustawień urządzeń wskazujących, takich jak konfiguracja przycisków, szybkość kliknięcia i opcje wskaźnika. Aby uzyskać dostęp do właściwości myszy: 1. Wybierz kolejno Start > Urządzenia i drukarki. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy urządzenie odpowiadające komputerowi. 3. Wybierz opcję Ustawienia myszy. Korzystanie z płytki dotykowej TouchPad Włączanie lub wyłączanie płytki dotykowej TouchPad Płytka dotykowa TouchPad domyślnie jest wyłączona. Gdy obszar płytki dotykowej TouchPad jest aktywny, wskaźnik nie świeci się. Aby włączyć i wyłączyć płytkę dotykową TouchPad, dwukrotnie stuknij wskaźnik wyłączenia płytki dotykowej TouchPad. Aby przesunąć wskaźnik, należy przesunąć palcem po powierzchni płytki dotykowej TouchPad w wybranym kierunku. Lewego i prawego przycisku płytki dotykowej TouchPad używa się w taki sam sposób, jak odpowiadających im przycisków myszy zewnętrznej. Aby przewijać w górę i w dół za pomocą obszaru przewijania płytki dotykowej TouchPad, przesuwaj palec w pionie wzdłuż prawej krawędzi płytki. Korzystanie z urządzeń wskazujących 19

30 UWAGA: W przypadku korzystania z płytki dotykowej TouchPad do przesuwania wskaźnika, przed przeniesieniem palca na obszar przewijania należy go unieść. Przesunięcie palca z płytki dotykowej na obszar przewijania nie uaktywni funkcji przewijania. Wykonywanie gestów na płytce dotykowej TouchPad Przewijanie Na płytce dotykowej TouchPad można wykonywać wiele gestów. Aby uaktywnić obsługę gestów płytki dotykowej TouchPad, umieść na niej dwa palce zgodnie z opisem w kolejnych sekcjach. Aby włączyć lub wyłączyć obsługę gestów, kliknij ikonę Synaptics w obszarze powiadomień po prawej stronie paska zadań, a następnie odpowiednio zaznacz pole Wyłącz gesty lub anuluj jego zaznaczenie. Aby włączyć lub wyłączyć określony gest, wybierz kolejno opcje Panel sterowania > Sprzęt i dźwięk > Mysz > Ustawienia urządzenia > Ustawienia, a następnie odpowiednio zaznacz pole wyboru lub anuluj jego zaznaczenie dla gestu, który chcesz włączyć lub wyłączyć. Przewijanie jest przydatne przy przesuwaniu w dół lub w górę strony albo obrazu. Aby przewijać, połóż dwa nieco rozsunięte palce na płytce TouchPad i przeciągnij nimi po płytce w górę, w dół, w lewo lub w prawo. UWAGA: Szybkość przewijania zależy od szybkości ruchu palców. Szczypanie Funkcja szczypania umożliwia powiększanie i pomniejszanie takich elementów, jak dokumenty PDF, obrazy i zdjęcia. Aby wykonać gest szczypania: Aby zwiększyć rozmiar obiektu, połóż dwa zsunięte palce na płytce dotykowej TouchPad, a następnie rozsuń je. Aby zmniejszyć rozmiar obiektu, połóż dwa rozsunięte palce na płytce dotykowej TouchPad, a następnie złącz je ze sobą. 20 Rozdział 3 Urządzenia wskazujące i klawiatura

31 Podłączanie myszy zewnętrznej Podłącz zewnętrzną mysz USB do jednego z portów USB komputera. Mysz USB można też podłączyć do komputera za pośrednictwem portów w opcjonalnym urządzeniu dokowania lub produkcie rozszerzeń. Korzystanie z klawiszy czynności Klawisze czynności są to klawisze w górnej części klawiatury, do których przypisano niestandardowe czynności. Aby użyć przycisku czynności, naciśnij i przytrzymaj go. W ten sposób zostanie uaktywniona przypisana funkcja. UWAGA: W zależności od używanej w danym momencie aplikacji naciśnięcie klawisza fn i jednego z klawiszy czynności powoduje otwarcie określonego menu skrótów w tej aplikacji. UWAGA: Funkcja klawiszy czynności jest włączona fabrycznie. Funkcję tę można wyłączyć w narzędziu Setup Utility. Jeśli funkcja zostanie wyłączona w narzędziu Setup Utility, uaktywnienie przypisanej funkcji będzie wymagać naciśnięcia klawisza fn i jednego z klawiszy czynności. Aby uzyskać dodatkowe informacje, sprawdź Narzędzie Setup Utility (BIOS) na stronie 81. Ikona Opis Otwiera moduł Pomoc i obsługa techniczna, który zawiera informacje na temat systemu operacyjnego Windows i komputera, odpowiedzi na pytania, samouczki i aktualizacje dla komputera. Moduł pomocy i obsługi technicznej zawiera również zautomatyzowane procedury rozwiązywania problemów oraz łącza do specjalistów wsparcia technicznego. Przytrzymanie tego klawisza powoduje stopniowe zmniejszanie jasności obrazu. Korzystanie z klawiszy czynności 21

32 Ikona Opis Przytrzymanie tego klawisza powoduje stopniowe zwiększanie jasności obrazu. Powoduje przełączenie wyświetlania obrazu między urządzeniami wyświetlającymi podłączonymi do komputera. Jeśli na przykład do komputera podłączony jest monitor, naciśnięcie tego klawisza spowoduje przełączenie obrazu z wyświetlacza komputera na monitor w celu jednoczesnego wyświetlania na komputerze i monitorze. Większość monitorów zewnętrznych odbiera dane wideo z komputera przy użyciu zewnętrznego złącza standardu VGA. Klawisz Przełączenie wyświetlania obrazu umożliwia również przełączanie wyświetlania obrazu między innymi urządzeniami odbierającymi sygnał wideo z komputera. Umożliwia odtwarzanie poprzedniego utworu z dysku CD Audio albo poprzedniej części dysku DVD lub BD. Umożliwia odtwarzanie, wstrzymywanie i wznawianie odtwarzania dysku CD audio, DVD lub BD. Umożliwia zatrzymanie odtwarzania audio lub wideo z dysku CD, DVD lub BD. Umożliwia odtwarzanie następnego utworu z dysku CD audio albo następnej części dysku DVD lub BD. Naciśnięcie i przytrzymanie tego klawisza powoduje stopniowe zmniejszanie głośności dźwięku. Naciśnięcie i przytrzymanie tego klawisza powoduje stopniowe zwiększanie głośności dźwięku. Wycisza lub przywraca dźwięk głośników. Umożliwia włączenie lub wyłączenie komunikacji bezprzewodowej. UWAGA: Ten klawisz nie powoduje ustanowienia połączenia bezprzewodowego. Aby ustanowić połączenie bezprzewodowe, należy skonfigurować sieć bezprzewodową. prt sc Umożliwia wykonanie zrzutu (obrazu) ekranu komputera i skopiowanie go do schowka. Używanie skrótów klawiaturowych Skróty klawiaturowe to kombinacje klawiszy esc (1) i fn (2). 22 Rozdział 3 Urządzenia wskazujące i klawiatura

33 Aby wyświetlić informacje o składnikach sprzętowych systemu i numer wersji systemu BIOS, naciśnij klawisze fn+esc. Aby użyć polecenia skrótu klawiaturowego: Naciśnij klawisz fn, a następnie naciśnij drugi klawisz polecenia skrótu klawiaturowego. lub Naciśnij i przytrzymaj klawisz fn, naciśnij drugi klawisz polecenia skrótu klawiaturowego, a następnie zwolnij równocześnie oba klawisze. Używanie bloku klawiszy numerycznych Komputer ma wbudowany blok klawiszy numerycznych, lecz można też używać opcjonalnej klawiatury numerycznej lub opcjonalnej klawiatury zewnętrznej z wbudowaną klawiaturą numeryczną. Używanie bloku klawiszy numerycznych 23

34 Elem ent Opis Funkcja (1) Klawisz num lk Włącza lub wyłącza zintegrowaną klawiaturę numeryczną. UWAGA: Funkcja klawiatury zewnętrznej aktywna w trakcie wyłączania komputera zostanie przywrócona przy kolejnym włączeniu komputera. (2) Zintegrowana klawiatura numeryczna Działa tak, jak klawisze na zewnętrznej klawiaturze numerycznej. Używanie zintegrowanej klawiatury numerycznej Klawisze zintegrowanej klawiatury numerycznej mają różne funkcje, w zależności od tego, czy jest włączony klawisz num lock. Tryb num lock jest fabrycznie wyłączony. Gdy tryb num lock jest włączony, klawisze te służą do wprowadzania cyfr. Gdy tryb num lock jest wyłączony, klawisze te pełnią funkcję klawiszy ze strzałkami, a także klawiszy page up i page down. Aby włączyć lub wyłączyć funkcję num lock, naciśnij klawisz num lk na zintegrowanej klawiaturze numerycznej. Korzystanie z opcjonalnej zewnętrznej klawiatury numerycznej Klawisze większości zewnętrznych klawiatur numerycznych mają inne funkcje, w zależności od tego, czy jest włączony klawisz num lock. (Tryb num lock domyślnie jest wyłączony). Gdy tryb num lock jest włączony, większość klawiszy służy do wprowadzania cyfr. Gdy tryb num lock jest wyłączony, większość klawiszy pełni funkcję klawiszy ze strzałkami, a także klawiszy page up i page down. Jeśli tryb num lock zewnętrznej klawiatury numerycznej jest włączony, wskaźnik num lock na komputerze świeci się. Jeśli tryb num lock zewnętrznej klawiatury numerycznej jest wyłączony, wskaźnik num lock na komputerze jest zgaszony. Aby włączyć lub wyłączyć tryb num lock na zewnętrznej klawiaturze numerycznej, naciśnij klawisz num lk na zewnętrznej klawiaturze numerycznej, a nie na klawiaturze komputera. Czyszczenie płytki dotykowej TouchPad i klawiatury Brud i tłuszcz na płytce dotykowej TouchPad mogą uniemożliwiać prawidłowe sterowanie ruchem kursora na ekranie. Aby tego uniknąć, należy czyścić płytkę dotykową TouchPad za pomocą zwilżonej ściereczki, a podczas używania komputera często myć ręce. OSTRZEŻENIE! Aby zmniejszyć ryzyko porażenia prądem elektrycznym lub uszkodzenia elementów wewnętrznych, do czyszczenia klawiatury nie należy używać odkurzacza. Odkurzacz może pozostawić na powierzchni klawiatury kurz i inne zanieczyszczenia. Klawiaturę należy czyścić regularnie, aby zapobiegać zacinaniu się klawiszy oraz usuwać kurz i zanieczyszczenia, które mogły się dostać pod klawisze. Zanieczyszczenia na klawiszach i między nimi najlepiej usuwać za pomocą puszki ze sprężonym powietrzem wyposażonej w długą i cienką końcówkę. 24 Rozdział 3 Urządzenia wskazujące i klawiatura

35 Czyszczenie płytki dotykowej TouchPad i klawiatury 25

36 4 Multimedia Funkcje multimedialne Komputer jest wyposażony w funkcje multimedialne, umożliwiające słuchanie muzyki oraz oglądanie filmów i zdjęć. Komputer może zawierać następujące elementy multimedialne: Napęd optyczny do odtwarzania dysków audio i wideo Wbudowane głośniki do słuchania muzyki Wbudowany mikrofon do nagrywania audio Zintegrowana kamera internetowa umożliwiająca przechwycenie i współdzielenie wideo Preinstalowane oprogramowanie multimedialne umożliwiające odtwarzanie i zarządzanie muzyką, filmami oraz zdjęciami i plikami wideo Klawisze multimedialne zapewniające szybki dostęp do zadań multimedialnych UWAGA: Komputer może nie zawierać wszystkich wymienionych składników. Położenie składników multimedialnych 26 Rozdział 4 Multimedia

37 Elem ent Opis Funkcja (1) Wewnętrzna, podwójna macierz mikrofonowa (2) Umożliwia nagrywanie dźwięku. (2) Wskaźnik kamery internetowej Świeci się, gdy oprogramowanie wideo uzyskuje dostęp do kamery internetowej. (3) Kamera Umożliwia nagrywanie wideo oraz robienie zdjęć. (4) Klawisz zmniejszania głośności Zmniejsza głośność. (5) Klawisz zwiększania głośności Zwiększa głośność. (6) Klawisz wyciszania głośności Wycisza i przywraca dźwięk głośników. (7) Głośniki (2) Umożliwiają odtwarzanie dźwięku. (8) Gniazdo wyjściowe audio (słuchawkowe) Umożliwia odtwarzanie dźwięku po podłączeniu do opcjonalnych głośników zasilanych, słuchawek, zestawu słuchawkowego lub dźwięku z telewizji. OSTRZEŻENIE! Ze względu na ryzyko uszkodzenia słuchu, przed założeniem słuchawek nausznych, dousznych lub zestawu słuchawek z mikrofonem, należy odpowiednio dostosować poziom głośności. Więcej informacji na temat bezpieczeństwa można znaleźć w dokumencie Uregulowania prawne, przepisy bezpieczeństwa i wymagania środowiskowe. UWAGA: Gdy urządzenie jest podłączone do wyjścia słuchawkowego, głośniki komputera są wyłączone. (9) Gniazdo wejściowe audio (mikrofonowe) Umożliwia podłączenie opcjonalnego mikrofonu zestawu słuchawkowego komputera, mikrofonu kolumny stereo lub mikrofonu monofonicznego. Regulowanie głośności Klawisze głośności komputera umożliwiają regulację głośności. Aby zmniejszyć głośność, naciśnij klawisz zmniejszania głośności (1). Aby zwiększyć głośność, naciśnij klawisz zwiększania głośności (2). Aby wyciszyć lub przywrócić dźwięk, naciśnij klawisz wyciszania głośności (3). Funkcje multimedialne 27

38 UWAGA: Sterowanie głośnością odbywa się za pomocą funkcji systemu operacyjnego Windows i niektórych programów. Korzystanie z klawiszy aktywności nośnika Klawisze aktywności nośnika umożliwiają sterowanie odtwarzaniem dysków CD audio, DVD lub BD w zewnętrznym napędzie optycznym (kupionym oddzielnie). Gdy dysk audio CD lub DVD nie jest odtwarzany, naciśnij klawisz Odtwórz/Wstrzymaj, aby odtworzyć dysk (2). Podczas odtwarzania dysków CD audio lub DVD używaj następujących klawiszy: Aby odtworzyć poprzedni utwór na dysku CD audio lub poprzednią sekcję na dysku DVD, naciśnij klawisz Poprzedni utwór (1). Aby wstrzymać lub wznowić odtwarzanie dysku, naciśnij klawisz Odtwórz/Wstrzymaj (2). Aby zatrzymać odtwarzanie dysku, naciśnij klawisz Zatrzymaj (3). Aby odtworzyć następny utwór na dysku CD audio lub następną sekcję na dysku DVD, naciśnij klawisz Następny utwór (4). 28 Rozdział 4 Multimedia

39 Oprogramowanie multimedialne Preinstalowane oprogramowanie multimedialne umożliwia odtwarzanie muzyki, oglądanie filmów i przeglądanie zdjęć. Korzystanie z programu HP MediaSmart Program HP MediaSmart zamienia komputer w przenośne centrum rozrywki. Można się cieszyć muzyką i filmami na dyskach DVD i BD, oglądać telewizję internetową oraz zarządzać kolekcjami zdjęć i je edytować. Funkcje programu MediaSmart: Telewizja internetowa w przypadku połączenia z internetem, klasyczne, stare gry, szereg programów i kanałów TV oraz nadawany strumieniowo kanał HP-TV, który można oglądać na pełnym ekranie. Możliwość przesyłania zdjęć i nagrań wideo: Wysyłanie zdjęć z programu MediaSmart do internetowych albumów fotograficznych, takich jak Snapfish. Wysyłanie domowych filmów wideo (wykonanych na przykład zintegrowaną kamerą internetową) do serwisu YouTube. Radio internetowe Pandora (tylko Ameryka Północna) słuchanie wybranej muzyki transmitowanej strumieniowo w sieci Internet. Aby uruchomić program MediaSmart, kliknij dwukrotnie ikonę MediaSmart na pulpicie komputera. Aby uzyskać więcej informacji na temat korzystania z programu MediaSmart, wybierz kolejno Start > Podręcznik pomocy i obsługi technicznej, a następnie w polu wyszukiwania wpisz MediaSmart. Korzystanie z innego preinstalowanego oprogramowania multimedialnego UWAGA: Niektóre programy mogą się znajdować w podfolderach. Aby umiejscowić inne preinstalowane oprogramowanie multimedialne: 1. Wybierz kolejno Start > Wszystkie programy. 2. Otwórz program multimedialny, którego chcesz używać. Na przykład, aby użyć programu Windows Media Player w celu odtworzenia dysku CD audio, kliknij pozycję Windows Media Player. Instalowanie oprogramowania multimedialnego z dysku Aby zainstalować oprogramowanie multimedialne z dysku CD lub DVD: 1. Włóż dysk do napędu optycznego. 2. Po uruchomieniu kreatora instalacji postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. 3. Jeśli zostanie wyświetlony odpowiedni monit, ponownie uruchom komputer. UWAGA: Informacje na temat korzystania z oprogramowania dostarczonego wraz z komputerem znajdują się w instrukcjach producentów oprogramowania. Instrukcje te mogą być dostarczone wraz z oprogramowaniem, na dysku lub na stronie producenta. Oprogramowanie multimedialne 29

40 Audio Komputer posiada szereg funkcji audio, które umożliwiają: Odtwarzanie muzyki przez głośniki komputera oraz podłączone głośniki zewnętrzne. Nagrywanie dźwięku za pomocą wewnętrznego mikrofonu lub podłączonego mikrofonu zewnętrznego. Pobieranie muzyki z Internetu. Tworzenie prezentacji multimedialnych z wykorzystaniem plików audio i obrazów. Przesyłanie dźwięku i obrazu za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Odbiór transmisji strumieniowych programów radiowych (tylko wybrane modele) lub sygnału radiowego FM. Tworzenie (wypalanie) dysków audio CD. Podłączanie zewnętrznych źródeł audio OSTRZEŻENIE! Ze względu na ryzyko uszkodzenia słuchu, przed założeniem słuchawek nausznych, dousznych lub zestawu słuchawek z mikrofonem należy odpowiednio dostosować poziom głośności. Więcej informacji na temat bezpieczeństwa można znaleźć w dokumencie Uregulowania prawne, przepisy bezpieczeństwa i wymagania środowiskowe. Aby podłączyć urządzenia zewnętrzne, takie jak głośniki zewnętrzne, słuchawki lub mikrofon, zapoznaj się z informacjami dostarczonymi z tym urządzeniem. Aby zapewnić prawidłowe działanie: Upewnij się, że kabel urządzenia jest dokładnie podłączony do odpowiedniego gniazda komputera. Wtyczki kabli są zazwyczaj oznaczone kolorami, odpowiadającymi kolorom właściwych gniazd komputera. Upewnij się, że zainstalowane są wszystkie sterowniki wymagane przez urządzenie zewnętrzne. UWAGA: Sterownik jest wymaganym programem, który działa jak tłumacz między urządzeniem i oprogramowaniem wykorzystywanym przez urządzenie. Sprawdzanie funkcji audio Aby sprawdzić dźwięk systemowy komputera: 1. Wybierz kolejno opcje Start > Panel sterowania. 2. Kliknij pozycję Sprzęt i dźwięk. 3. Kliknij pozycję Dźwięk. 4. Po otwarciu okna Dźwięk kliknij kartę Dźwięki. 5. W sekcji Zdarzenia programu wybierz dowolne zdarzenie dźwiękowe, np. brzęczyk lub alarm. 6. Kliknij przycisk Test. W głośnikach lub podłączonych słuchawkach powinien być słyszalny dźwięk. Aby sprawdzić działanie funkcji nagrywania: 1. Wybierz kolejno opcje Start > Wszystkie programy > Akcesoria > Rejestrator dźwięku. 2. Kliknij przycisk Rozpocznij nagrywanie i mów do mikrofonu. Aby uzyskać najlepsze rezultaty nagrywania, mów bezpośrednio do mikrofonu i nagrywaj dźwięk przy ustawieniu bez szumu otoczenia. 30 Rozdział 4 Multimedia

41 Wideo 3. Zapisz plik na pulpicie. 4. Otwórz program Windows Media Player lub MediaSmart i odtwórz dźwięk. Aby zatwierdzić zmianę ustawień audio komputera, wybierz kolejno Start > Panel sterowania > Sprzęt i dźwięk > Dźwięk. Komputer posiada szereg funkcji wideo, które umożliwiają: Oglądanie filmów. Granie w gry przez Internet. Edytowanie zdjęć i wideo w celu tworzenia prezentacji. Podłączanie zewnętrznych urządzeń wideo. Oglądanie telewizji, w tym telewizji o wysokiej rozdzielczości (tylko wybrane modele). Podłączanie monitora zewnętrznego lub projektora Port monitora zewnętrznego służy do podłączania do komputera zewnętrznego urządzenia wyświetlającego, takiego jak monitor lub projektor. Aby podłączyć urządzenie wyświetlające, należy podłączyć kabel urządzenia do portu monitora zewnętrznego. UWAGA: Jeżeli po prawidłowym podłączeniu zewnętrznego urządzenia wyświetlającego nie jest wyświetlany na nim obraz, należy przenieść obraz na urządzenie, naciskając klawisz Przełączenie wyświetlania obrazu. Kolejne naciśnięcia klawisza Przełączenie wyświetlania obrazu spowodują przełączanie obrazu między wyświetlaczem komputera a urządzeniem. Podłączanie urządzeń HDMI Komputer jest wyposażony w port HDMI (High Definition Multimedia Interface). Port HDMI umożliwia podłączanie komputera do opcjonalnego urządzenia audio lub wideo, takiego jak telewizor o wysokiej rozdzielczości lub dowolne zgodne urządzenie cyfrowe lub audio. Komputer obsługuje jedno urządzenie HDMI podłączone do portu HDMI, wyświetlając jednocześnie obraz na ekranie komputera lub innym obsługiwanym zewnętrznym urządzeniu wyświetlającym. Wideo 31

42 UWAGA: Do przesyłania sygnałów za pośrednictwem portu HDMI wymagany jest kabel HDMI (do nabycia osobno) dostępny w większości sklepów ze sprzętem elektronicznym. Aby podłączyć urządzenie wideo lub audio do portu HDMI: 1. Podłącz jeden koniec kabla HDMI do portu HDMI w komputerze. 2. Podłącz drugi koniec kabla do urządzenia wideo zgodnie z instrukcjami producenta urządzenia. 3. Naciśnij klawisz Przełączenie wyświetlania obrazu, aby przełączyć obraz między urządzeniami wyświetlającymi podłączonymi do komputera. Konfigurowanie audio dla połączenia HDMI (tylko wybrane modele) Konfigurowanie audio HDMI: 1. Podłącz do portu HDMI komputera urządzenie audio lub wideo, na przykład telewizor o wysokiej rozdzielczości. 2. Skonfiguruj domyślne urządzenie odtwarzania dźwięku: a. Kliknij prawym przyciskiem myszy ikonę Głośniki w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. b. Kliknij opcję Urządzenia do odtwarzania. c. Na karcie Odtwarzanie kliknij pozycję Wyjście cyfrowe lub Cyfrowe urządzenie wyjściowe (HDMI). d. Kliknij opcję Ustaw domyślne. e. Kliknij przycisk OK. Aby przywrócić odtwarzanie dźwięku w głośnikach komputera: 1. Kliknij prawym przyciskiem myszy ikonę Głośniki w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. 2. Kliknij opcję Urządzenia do odtwarzania. 3. Na karcie Odtwarzanie kliknij opcję Głośniki. 4. Kliknij opcję Ustaw domyślne. 5. Kliknij przycisk OK. 32 Rozdział 4 Multimedia

43 Kamera Komputer jest wyposażony w zintegrowaną kamerę internetową, umieszczoną u góry wyświetlacza. Kamera internetowa jest urządzeniem wejściowym do przechwytywania i udostępniania wideo. Aby używać kamery internetowej: 1. Kliknij ikonę HP MediaSmart na pulpicie. 2. Wybierz ikonę Wideo ze SmartMenu programu MediaSmart. 3. Kliknij opcję Kamera internetowa. Aby uzyskać więcej informacji na temat korzystania z programu HP MediaSmart, wybierz kolejno opcje Start > Podręcznik pomocy i obsługi technicznej, a następnie w polu wyszukiwania wpisz MediaSmart. Aby zapewnić optymalną pracę kamery internetowej: W przypadku problemów z przesyłaniem plików multimedialnych do urządzeń podłączonych do innej sieci LAN lub znajdujących się poza zaporą sieciową (albo odbieraniem plików z takich urządzeń) należy chwilowo wyłączyć zaporę, wykonać zamierzone czynności i ponownie włączyć zaporę. Aby rozwiązać ten problem na stałe, należy odpowiednio zmienić konfigurację zapory oraz dostosować reguły i ustawienia innych systemów wykrywania włamań. Jeśli to możliwe, należy usunąć źródła jasnego światła z obszaru pracy kamery, umieszczając je za nią. Kamera 33

44 5 Zarządzanie energią Ustawianie opcji zasilania Korzystanie z ustawień oszczędzania energii Komputer udostępnia dwa fabryczne ustawienia oszczędzania energii: tryb uśpienia i tryb hibernacji. Po zainicjowaniu trybu uśpienia wskaźniki zasilania migają i następuje wygaszenie ekranu. Praca jest zapisywana w pamięci, co powoduje, że wznowienie komputera ze stanu uśpienia przebiega szybciej niż wznowienie ze stanu hibernacji. Tryb Hibernacja jest inicjowany, jeśli komputer znajduje się w stanie uśpienia przez dłuższy czas oraz gdy bateria osiąga krytycznie niski poziom naładowania, podczas gdy komputer znajduje się w stanie uśpienia. Po uruchomieniu trybu Hibernacja praca jest zapisywana w pliku hibernacyjnym na dysku twardym, a następnie komputer zostaje wyłączony. OSTROŻNIE: Aby zapobiec obniżeniu jakości dźwięku i obrazu wideo, utracie lub przerwaniu odtwarzania audio lub wideo, lub utracie informacji, nie należy uruchamiać stanu uśpienia ani hibernacji podczas odczytu lub zapisu na dyskach lub kartach zewnętrznych. UWAGA: Gdy komputer znajduje się w stanie uśpienia lub hibernacji, nie można inicjować komunikacji sieciowej ani wykonywać żadnych czynności na komputerze. Inicjowanie i wyłączanie stanu uśpienia Ustawienia fabryczne systemu powodują inicjowanie stanu uśpienia po 15 minutach nieaktywności przy zasilaniu z baterii lub po 30 minutach nieaktywności przy zasilaniu ze źródła zewnętrznego. Ustawienia zasilania i limity czasu można zmieniać przy użyciu apletu Opcje zasilania w Panelu sterowania systemu Windows. Aby zainicjować stan uśpienia, gdy komputer jest włączony: Naciśnij przycisk zasilania. Zamknij wyświetlacz. Kliknij przycisk Start, kliknij strzałkę obok przycisku Zamknij, a następnie kliknij polecenie Uśpij. Aby wyłączyć stan uśpienia: Naciśnij przycisk zasilania. Jeżeli wyświetlacz jest zamknięty, otwórz go. Naciśnij klawisz na klawiaturze lub przycisk pilota zdalnego sterowania (tylko wybrane modele). Użyj płytki dotykowej TouchPad. Podczas wznawiania pracy komputera wskaźnik zasilania się włącza, a ekran jest przywracany do stanu z chwili uśpienia. UWAGA: Jeśli do opuszczenia stanu uśpienia wymagane jest hasło, wprowadź swoje hasło systemu Windows, gdy pojawi się takie żądanie. 34 Rozdział 5 Zarządzanie energią

45 Inicjowanie i wyłączanie stanu hibernacji System przechodzi w tryb hibernacji po okresie bezczynności trwającym 1080 minut (18 godzin) zarówno na zasilaniu bateryjnym, jak i zewnętrznym, a także zawsze, gdy bateria osiągnie krytycznie niski poziom naładowania. Ustawienia zasilania i limity czasu można zmieniać przy użyciu apletu Opcje zasilania w Panelu sterowania systemu Windows. Aby zainicjować tryb hibernacji, kliknij przycisk Start, kliknij strzałkę obok przycisku Zamknij, a następnie kliknij polecenie Hibernacja. Aby opuścić stan hibernacji, naciśnij przycisk zasilania. Wskaźnik zasilania się włączy, a ekran zostanie przywrócony do stanu z chwili przejścia w stan hibernacji. UWAGA: Jeśli do opuszczenia stanu hibernacji wymagane jest hasło, wprowadź swoje hasło systemu Windows, gdy pojawi się takie żądanie. Korzystanie z miernika baterii Miernik baterii znajduje się w obszarze powiadomień, z prawej strony paska zadań. Miernik baterii umożliwia użytkownikowi uzyskanie szybkiego dostępu do ustawień zasilania, wyświetlenie informacji o poziomie naładowania baterii i wybranie innego planu zasilania. Aby wyświetlić wartość procentową poziomu naładowania baterii i bieżący plan zasilania, należy przesunąć wskaźnik na ikonę miernika baterii. Aby uzyskać dostęp do opcji zasilania lub zmienić plan zasilania, kliknij ikonę miernika baterii i wybierz jedną z opcji z listy. Ikony miernika baterii pokazują, czy komputer działa na zasilaniu bateryjnym, czy zewnętrznym. Ikony sygnalizują również niski lub krytyczny poziom naładowania baterii, a także poziom naładowania baterii rezerwowej. Aby ukryć lub wyświetlić ikonę miernika baterii: 1. Kliknij prawym przyciskiem ikonę Pokaż ukryte ikony (strzałka po lewej stronie obszaru powiadomień). 2. Kliknij polecenie Dostosuj powiadomienia. 3. W kolumnie Zachowanie wybierz dla ikony Zasilanie opcję Pokazuj ikony i powiadomienia. 4. Kliknij przycisk OK. Korzystanie z planów zasilania Plan zasilania to zbiór ustawień systemowych pozwalający zarządzać sposobem zasilania komputera. Plany zasilania pomagają oszczędzać energię lub maksymalizować wydajność. Można zmienić ustawienia planu zasilania lub utworzyć własny plan zasilania. Wyświetlanie bieżącego planu zasilania Aby wyświetlić bieżący plan zasilania: Kliknij ikonę miernika baterii w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. lub Wybierz kolejno opcje Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania. Ustawianie opcji zasilania 35

46 Wybór innego planu zasilania Aby wybrać inny plan zasilania: Kliknij ikonę miernika baterii w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań, a następnie wybierz z listy plan zasilania. lub Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania, a następnie wybierz plan zasilania z listy. Dostosowywanie planów zasilania Aby dostosować plan zasilania: 1. Kliknij ikonę miernika baterii w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań, a następnie kliknij opcję Więcej opcji zasilania. lub Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania. 2. Wybierz plan zasilania, a następnie kliknij przycisk Zmień ustawienia planu. 3. Odpowiednio zmień ustawienia. 4. Aby zmienić dalsze ustawienia, kliknij opcję Zmień zaawansowane ustawienia zasilania i wprowadź zmiany. Ustawianie funkcji podawania hasła przy wznowieniu Aby włączyć wyświetlanie monitu o wprowadzenie hasła przy opuszczeniu trybu uśpienia lub hibernacji: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania. 2. W lewym okienku kliknij opcję Wymagaj hasła przy wznawianiu. 3. Kliknij opcję Zmień ustawienia aktualnie niedostępne. 4. Kliknij opcję Wymagaj hasła (zalecane). 5. Kliknij przycisk Zapisz zmiany. Korzystanie z zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym OSTRZEŻENIE! Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia problemów związanych z bezpieczeństwem, należy używać wyłącznie zasilacza prądu przemiennego dostarczonego wraz z komputerem, zamiennego zasilacza dostarczonego przez firmę HP lub zgodnego zasilacza prądu przemiennego zakupionego opcjonalnie w firmie HP. OSTRZEŻENIE! Nie należy ładować baterii komputera na pokładzie samolotu. Zewnętrzne zasilanie prądem przemiennym może być dostarczane przez: zatwierdzony zasilacz prądu przemiennego, opcjonalne urządzenie dokowania lub produkt rozszerzeń. 36 Rozdział 5 Zarządzanie energią

47 Komputer należy podłączać do zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym: podczas ładowania lub kalibrowania baterii, podczas instalowania lub modyfikowania oprogramowania systemowego, podczas zapisywania informacji na dysku CD lub DVD. Po podłączeniu komputera do zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym: Rozpoczyna się ładowanie baterii. Jeśli komputer jest włączony, ikona miernika baterii w obszarze powiadomień zmienia wygląd. Po odłączeniu komputera od zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym: Komputer przełącza się na zasilanie bateryjne. Jasność wyświetlacza jest automatycznie zmniejszana w celu przedłużenia czasu pracy baterii. Aby zwiększyć jasność wyświetlacza, naciśnij klawisz Zwiększanie jasności obrazu lub ponownie podłącz zasilacz prądu przemiennego. Podłączanie zasilacza prądu przemiennego OSTRZEŻENIE! Aby ograniczyć ryzyko porażenia prądem elektrycznym lub uszkodzenia sprzętu: Podłączaj kabel zasilający do gniazdka sieciowego znajdującego się w łatwo dostępnym miejscu. Odłączaj zasilanie od komputera przez wyjęcie kabla zasilającego z gniazdka sieciowego (a nie odłączenie kabla zasilającego od komputera). Jeżeli kabel zasilający jest zakończony wtyczką 3-bolcową, należy go podłączać do uziemionego, 3- przewodowego gniazdka sieci elektrycznej. Nie wolno w żaden sposób blokować bolca uziemiającego we wtyczce kabla zasilającego (np. przez podłączenie 2-stykowego adaptera). Bolec uziemiający pełni bardzo ważną funkcję zabezpieczającą. Aby podłączyć komputer do zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym: 1. Podłącz zasilacz prądu przemiennego do złącza zasilania (1) komputera. 2. Podłącz kabel zasilający do zasilacza prądu przemiennego (2). 3. Podłącz drugi koniec kabla zasilającego do gniazdka elektrycznego (3). Korzystanie z zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym 37

48 Korzystanie z energii baterii Komputer jest zasilany z baterii, gdy nie jest podłączony do zewnętrznego źródła zasilania i włożona jest naładowana bateria. Po podłączeniu do zewnętrznego źródła zasilania prądem przemiennym komputer jest zasilany prądem sieciowym. Jeżeli w komputerze znajduje się naładowana bateria i korzysta on z zewnętrznego zasilacza prądu przemiennego, w przypadku odłączenia zasilacza komputer przełącza się na zasilanie z baterii. UWAGA: Po odłączeniu zasilacza prądu przemiennego jasność wyświetlacza zostaje zmniejszona w celu przedłużenia czasu pracy baterii. Aby zwiększyć jasność wyświetlacza, naciśnij klawisz Zwiększanie jasności obrazu lub ponownie podłącz zasilacz prądu przemiennego. W zależności od sposobu pracy można pozostawiać baterię w komputerze lub przechowywać ją osobno. Pozostawienie baterii w komputerze powoduje, że zawsze przy podłączeniu komputera do źródła prądu przemiennego bateria jest ładowana. Ponadto wykonywana praca jest chroniona w przypadku awarii zasilania. Jednak bateria pozostawiona w komputerze powoli się rozładowuje, gdy komputer jest wyłączony i niepodłączony do zewnętrznego źródła zasilania. OSTRZEŻENIE! Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów związanych z bezpieczeństwem, należy używać wyłącznie baterii dostarczonej wraz z komputerem, zamiennej baterii dostarczonej przez firmę HP lub zgodnej baterii kupionej w firmie HP. Czas pracy baterii komputera może być różny w zależności od ustawień zarządzania energią, programów zainstalowanych na komputerze, jasności wyświetlacza, rodzaju urządzeń zewnętrznych podłączonych do komputera i innych czynników. Znajdowanie informacji o baterii w module Pomoc i obsługa techniczna W module Pomoc i obsługa techniczna dostępne są następujące narzędzia i informacje dotyczące baterii: Narzędzie sprawdzania baterii umożliwiające przetestowanie wydajności baterii Informacje na temat kalibracji, zarządzania energią oraz odpowiedniej konserwacji i przechowywania w celu wydłużenia czasu pracy baterii Informacje dotyczące typów baterii, danych technicznych, czasu pracy i pojemności Aby uzyskać dostęp do informacji o baterii, wybierz kolejno opcje Start > Pomoc i obsługa techniczna > Dowiedz się > Plany zasilania: Często zadawane pytania. Korzystanie z narzędzia Battery Check W module Pomoc i obsługa techniczna dostępne są informacje o stanie baterii zainstalowanej w komputerze: UWAGA: Komputer musi być podłączony do zasilania zewnętrznego, aby program Battery Check działał prawidłowo. Uruchamianie programu Battery Check: 1. Podłącz zasilacz do komputera. 2. Wybierz kolejno Start > Pomoc i obsługa techniczna > Rozwiązywanie problemów > Zasilanie, ciepło i mechanika. 3. Kliknij kartę Zasilanie, a następnie kliknij opcję Battery Check. Program Battery Check sprawdza baterię i jej ogniwa, by zweryfikować ich poprawne działanie, a następnie prezentuje wyniki sprawdzenia. 38 Rozdział 5 Zarządzanie energią

49 Wyświetlanie informacji o poziomie naładowania baterii Aby wyświetlić pozostały poziom naładowania, przesuń kursor na ikonę miernika baterii w obszarze powiadomień. Wkładanie lub wyjmowanie baterii OSTROŻNIE: Wyjęcie baterii stanowiącej jedyne źródło zasilania spowoduje utratę informacji. Aby zapobiec utracie danych, przed wyjęciem baterii należy uruchomić hibernację lub wyłączyć komputer za pomocą systemu Windows. Aby włożyć baterię: 1. Zamknij wyświetlacz. 2. Połóż komputer spodem do góry na płaskiej powierzchni. 3. Włóż baterię do wnęki baterii (1) i obróć ją, dociskając, aż zostanie odpowiednio osadzona (2). Zatrzask zwalniający baterię automatycznie zablokuje ją we właściwym miejscu. Aby wyjąć baterię: 1. Zamknij wyświetlacz. 2. Połóż komputer spodem do góry na płaskiej powierzchni. 3. Przesuń zatrzask zwalniający baterii, aby ją zwolnić (1). 4. Odchyl baterię do góry (2) i wyjmij ją z komputera (3). Korzystanie z energii baterii 39

50 Ładowanie baterii OSTRZEŻENIE! Baterii komputera nie należy ładować na pokładzie samolotu. Bateria jest ładowana za każdym razem, kiedy komputer jest podłączony do zewnętrznego źródła zasilania za pośrednictwem zasilacza prądu przemiennego, opcjonalnego produktu rozszerzeń lub opcjonalnego urządzenia dokowania. Baterie są ładowane zarówno przy włączonym, jak i wyłączonym komputerze, ale w drugim przypadku ładowanie przebiega szybciej. Ładowanie może trwać dłużej, jeżeli bateria jest nowa, nie była używana przez 2 tygodnie lub dłużej oraz gdy jej temperatura jest znacznie wyższa lub niższa od temperatury pokojowej. Aby wydłużyć czas pracy baterii i zoptymalizować dokładność wskazań poziomu naładowania: Jeśli ładowana jest nowa bateria, należy przed włączeniem komputera całkowicie ją naładować. Przed rozpoczęciem ładowania baterii należy ją rozładować przez normalne użytkowanie, aby poziom jej naładowania spadł poniżej 5%. Jeżeli bateria nie była używana przez miesiąc lub dłużej, zamiast ładowania wskazana jest kalibracja. Wydłużanie czasu pracy baterii Czas pracy baterii zależy od funkcji używanych podczas pracy na zasilaniu bateryjnym. Maksymalny czas pracy na baterii stopniowo się zmniejsza, gdyż pojemność baterii samoczynnie spada. Aby wydłużyć czas pracy baterii: Zmniejsz jasność wyświetlacza. Sprawdź ustawienie Oszczędzanie energii w Opcjach zasilania. Wyjmij baterię z komputera, gdy nie jest używana ani ładowana. Przechowuj baterię w chłodnym, suchym miejscu. 40 Rozdział 5 Zarządzanie energią

51 Zarządzanie niskimi poziomami naładowania baterii Informacje zawarte w tej części dotyczą alertów i komunikatów systemowych ustawionych fabrycznie. Niektóre alerty i komunikaty systemowe dotyczące niskiego poziomu naładowania baterii można zmieniać przy użyciu apletu Opcje zasilania w obszarze Panel sterowania w systemie Windows. Preferencje ustawiane przy użyciu apletu Opcje zasilania nie mają wpływu na wskaźniki. Rozpoznawanie niskich poziomów naładowania baterii Jeżeli bateria nie zostanie naładowana po osiągnięciu niskiego poziomu naładowania, komputer przechodzi w stan krytycznie niskiego poziomu naładowania. W przypadku krytycznie niskiego poziomu naładowania baterii podejmowane są następujące działania: Jeżeli włączono hibernację, a komputer jest włączony lub znajduje się w stanie uśpienia, nastąpi uruchomienie hibernacji. Jeżeli wyłączono hibernację, a komputer jest włączony lub znajduje się w stanie uśpienia, komputer pozostanie przez krótki czas w stanie uśpienia, a następnie zostanie wyłączony wszystkie niezapisane dane zostaną utracone. Rozwiązywanie problemu niskiego poziomu naładowania baterii OSTROŻNIE: Aby zmniejszyć ryzyko utraty informacji, gdy bateria osiągnie krytycznie niski poziom naładowania i komputer rozpocznie uruchamianie trybu Hibernacja, nie należy przywracać zasilania do momentu wyłączenia się wskaźników zasilania. Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy dostępne jest zewnętrzne źródło zasilania Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, gdy dostępne jest zasilanie zewnętrzne, podłącz jedno z następujących urządzeń: Zasilacz prądu przemiennego Opcjonalny produkt rozszerzeń lub urządzenie dokowania Zasilacz opcjonalny Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy dostępna jest naładowana bateria Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, gdy dostępna jest naładowana bateria: 1. Wyłącz komputer lub uruchom tryb hibernacji. 2. Wyjmij rozładowaną baterię, a następnie włóż baterię naładowaną. 3. Włącz komputer. Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy nie są dostępne źródła zasilania Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, gdy nie jest dostępne żadne źródło zasilania, wprowadź komputer w stan hibernacji lub zapisz pracę i wyłącz komputer. Korzystanie z energii baterii 41

52 Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, w sytuacji gdy nie można wyłączyć trybu Hibernacja Aby rozwiązać problem niskiego poziomu naładowania baterii, gdy komputer nie może opuścić trybu hibernacji: 1. Włóż naładowaną baterię lub podłącz komputer do zewnętrznego źródła zasilania. 2. Naciśnij przycisk zasilania, aby opuścić stan hibernacji. Kalibrowanie baterii Baterię należy kalibrować, gdy: wskazania poziomu naładowania baterii wydają się niedokładne, pojawi się znaczna zmiana czasu pracy baterii. Intensywnie używaną baterię należy kalibrować nie częściej niż raz w miesiącu. Nowej baterii nie należy kalibrować. Aby skalibrować baterię: 1. Całkowicie naładuj baterię. OSTRZEŻENIE! Nie należy ładować baterii komputera na pokładzie samolotu. UWAGA: Bateria jest ładowana zarówno przy włączonym, jak i wyłączonym komputerze, ale w drugim przypadku ładowanie przebiega szybciej. Aby całkowicie naładować baterię: a. Włóż baterię do komputera. b. Podłącz komputer do zasilacza prądu przemiennego, zasilacza opcjonalnego, opcjonalnego produktu rozszerzeń lub opcjonalnej stacji dokującej, a następnie podłącz zasilacz lub urządzenie do zewnętrznego źródła zasilania. c. Pozostaw komputer podłączony do zewnętrznego źródła zasilania do czasu pełnego naładowania baterii. 2. Wyłącz funkcje hibernacji i uśpienia. Aby wyłączyć funkcje hibernacji i uśpienia: a. Kliknij ikonę miernika baterii w obszarze powiadomień, a następnie kliknij przycisk Więcej opcji zasilania. lub Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania. b. Gdy realizowany jest bieżący plan zasilania, kliknij opcję Zmień ustawienia planu. c. Zanotuj ustawienia Wyłącz ekran w kolumnie Zasilanie bateryjne, aby je przywrócić po wykonaniu kalibracji. d. Zmień ustawienie Wyłącz ekran na Nigdy. e. Kliknij polecenie Zmień zaawansowane ustawienia zasilania. f. Kliknij plus obok pozycji Uśpij, a następnie kliknij plus obok pozycji Hibernacja po. g. Zapisz wartość ustawienia Bateria w obszarze Hibernacja po, aby można było ją przywrócić po kalibracji. h. Zmień ustawienie Bateria na Nigdy. 42 Rozdział 5 Zarządzanie energią

53 i. Kliknij przycisk OK. j. Kliknij przycisk Zapisz zmiany. 3. Rozładuj baterię. Aby rozładować baterię: a. Odłącz komputer od zewnętrznego źródła zasilania, ale go nie wyłączaj. b. Zasilaj komputer z baterii aż do jej rozładowania. W czasie rozładowywania baterii komputer musi pozostać włączony. Baterię można rozładowywać zarówno przy włączonym, jak i wyłączonym komputerze, jednak rozładowywanie przebiega szybciej, gdy komputer jest włączony. Jeśli na czas rozładowywania baterii planowane jest pozostawienie komputera bez nadzoru, przed rozpoczęciem rozładowywania należy zapisać pracę. Jeśli podczas rozładowywania baterii komputer będzie używany tylko co jakiś czas, a ustawione są limity czasu funkcji oszczędzania energii, można oczekiwać następującego zachowania systemu: Monitor nie będzie automatycznie wyłączany. Prędkość obrotowa dysku twardego nie będzie automatycznie zmniejszana podczas bezczynności komputera. System nie będzie inicjować hibernacji. 4. Ponownie naładuj baterię. Aby ponownie naładować baterię: a. Pozostaw komputer podłączony do zewnętrznego źródła zasilania do czasu pełnego naładowania baterii. W czasie ponownego ładowania baterii można korzystać z komputera, ale przy wyłączonym komputerze ładowanie przebiega szybciej. b. Jeśli komputer jest wyłączony, włącz go po pełnym naładowaniu baterii. 5. Ponownie włącz funkcje hibernacji i uśpienia. Aby ponownie włączyć funkcje hibernacji i uśpienia: OSTROŻNIE: Jeżeli funkcja hibernacji nie zostanie ponownie włączona po kalibracji, w przypadku osiągnięcia krytycznie niskiego poziomu naładowania istnieje ryzyko całkowitego rozładowania baterii i utraty danych. a. Kliknij ikonę miernika baterii w obszarze powiadomień, a następnie kliknij przycisk Więcej opcji zasilania. lub Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania. b. Gdy realizowany jest bieżący plan zasilania, kliknij opcję Zmień ustawienia planu. c. Ponownie wprowadź zapisane ustawienia dla pozycji w kolumnie Zasilanie bateryjne. d. Kliknij polecenie Zmień zaawansowane ustawienia zasilania. e. Kliknij plus obok pozycji Uśpij, a następnie kliknij plus obok pozycji Hibernacja po. f. Wprowadź ponownie ustawienie zapisane dla pozycji w kolumnie Zasilanie bateryjne. g. Kliknij przycisk OK. h. Kliknij przycisk Zapisz zmiany. Korzystanie z energii baterii 43

54 Oszczędzanie energii baterii Aby oszczędzać energię baterii: Wybierz kolejno opcje Panel sterowania > System i zabezpieczenia > Opcje zasilania > Plan zasilania Oszczędzanie energii. Wyłącz nieużywane połączenia z siecią lokalną (LAN) i bezprzewodową oraz zamknij aplikacje obsługujące modem. Odłącz nieużywane urządzenia zewnętrzne, które nie są podłączone do zewnętrznego źródła zasilania. Zatrzymaj, wyłącz lub wyjmij nieużywane karty zewnętrzne. Naciśnij klawisz Zmniejszanie jasności obrazu lub Zwiększanie jasności obrazu, aby dostosować jasność obrazu do potrzeb. W przypadku dłuższej przerwy w pracy uruchom stan uśpienia lub hibernacji albo wyłącz komputer. Przechowywanie baterii OSTROŻNIE: Aby zapobiec uszkodzeniu baterii, nie należy narażać jej na długotrwałe działanie wysokich temperatur. Jeżeli komputer będzie nieużywany i odłączony od zewnętrznego źródła zasilania przez ponad dwa tygodnie, wyjmij z niego baterię i przechowuj ją osobno. Aby zminimalizować stopień samoczynnego rozładowania się przechowywanej baterii, należy umieścić ją w suchym i chłodnym miejscu. UWAGA: Co sześć miesięcy sprawdzaj stan przechowywanej baterii. Jeśli pojemność baterii spadła poniżej 50 procent, naładuj baterię przed kolejnym okresem przechowywania. Przed użyciem baterii, która nie była używana przez co najmniej miesiąc, należy przeprowadzić jej kalibrację. Utylizacja zużytej baterii OSTRZEŻENIE! Ze względu na ryzyko pożaru i oparzeń nie wolno baterii demontować, zgniatać ani przebijać. Nie wolno zwierać zewnętrznych styków. Nie wolno wyrzucać baterii do ognia ani wody. Więcej informacji można znaleźć w dołączonym do komputera dokumencie Uregulowania prawne, przepisy bezpieczeństwa i wymagania środowiskowe. Wymiana baterii Czas pracy baterii komputera może być różny w zależności od ustawień zarządzania energią, programów zainstalowanych na komputerze, jasności wyświetlacza, rodzaju urządzeń zewnętrznych podłączonych do komputera i innych czynników. Narzędzie Battery Check informuje o konieczności wymiany baterii, gdy jej ogniwa nie ładują się prawidłowo lub gdy pojemność baterii stała się zbyt niska. Wyświetlony komunikat wskazuje witrynę HP, gdzie można uzyskać dodatkowe informacje na temat zamawiania baterii zamiennej. Jeśli bateria jest objęta gwarancją firmy HP, w instrukcjach znajduje się identyfikator gwarancji. UWAGA: HP zaleca kupowanie nowej baterii, gdy wskaźnik pojemności świeci się na zielono-żółto. 44 Rozdział 5 Zarządzanie energią

55 Przełączanie między trybami graficznymi (dotyczy tylko niektórych modeli) W komputerze zastosowano technologię Switchable Graphics, dzięki której obsługuje on dwa tryby przetwarzania grafiki. Po przejściu z zasilania sieciowego na zasilanie z baterii komputer przełącza się z trybu wysokiej wydajności w tryb oszczędzania energii. Z kolei po przejściu z zasilania z baterii na zasilanie sieciowe komputer przełącza się z powrotem w tryb wysokiej wydajności. UWAGA: Aby zoptymalizować wydajność komputera, system może nie dopuścić do przełączenia trybu lub wyświetlić monit z pytaniem o przełączenie trybu. Przed przełączeniem może być konieczne zamknięcie wszystkich programów. UWAGA: Wyświetlanie obrazu HDMI jest możliwe wyłącznie w trybie wysokiej wydajności. Obrazu HDMI nie można wyświetlać w trybie oszczędzania energii. Podczas przełączania między zasilaniem prądem przemiennym a zasilaniem z baterii pojawia się informacja o przełączaniu trybu graficznego komputera. Można wybrać opcję kontynuowania pracy w tym samym trybie graficznym. Podczas przełączania trybów ekran jest przez kilka sekund pusty. Po zakończeniu operacji przełączania w obszarze powiadomień pojawi się odpowiednie powiadomienie, a na ekranie ponownie zostanie wyświetlony obraz. UWAGA: Podczas pracy komputera w trybie tablicy (tylko wybrane modele) przełączenie trybu graficznego powoduje zresetowanie orientacji ekranu. Aby określić aktualnie używany tryb graficzny, kliknij prawym przyciskiem myszy pulpit systemu Windows i kliknij opcję Konfiguruj Switchable Graphics lub Konfiguruj ATI PowerXpress. Wyłączanie komputera OSTROŻNIE: Wyłączenie komputera powoduje utratę niezapisanych danych. UWAGA: Jeśli komputer znajduje się w stanie uśpienia lub hibernacji, przed jego wyłączeniem należy opuścić stan uśpienia lub hibernacji. Polecenie wyłączenia komputera zamyka wszystkie otwarte programy i system operacyjny, a następnie wyłącza wyświetlacz i komputer. Komputer należy wyłączać w przypadku: wymiany baterii lub uzyskiwania dostępu do elementów wewnątrz komputera; podłączania zewnętrznego urządzenia sprzętowego, które nie jest podłączane do portu USB; odłączania od zasilania zewnętrznego na dłuższy czas. Komputer można wprawdzie wyłączyć przyciskiem zasilania, jednak zalecanym przez firmę HP sposobem jest użycie polecenia wyłączenia w systemie Windows. Aby wyłączyć komputer: 1. Zapisz pracę i zamknij wszystkie otwarte programy. 2. Kliknij przycisk Start. 3. Kliknij polecenie Wyłącz komputer. Przełączanie między trybami graficznymi (dotyczy tylko niektórych modeli) 45

56 Jeżeli system nie odpowiada i nie można wyłączyć komputera przy użyciu zalecanych procedur zamykania, próbuj następujących procedur awaryjnych (w podanej kolejności): 1. Naciśnij kombinację klawiszy ctrl+alt+delete, a następnie naciśnij przycisk zasilania. 2. Naciśnij i przytrzymaj przycisk zasilania przez co najmniej pięć sekund. 3. Odłącz komputer od zewnętrznego źródła zasilania i wyjmij z niego baterię. 46 Rozdział 5 Zarządzanie energią

57 6 Napędy Obsługa napędów Napędy to bardzo delikatne elementy komputera, z którymi należy postępować ostrożnie. Podczas pracy z napędami należy pamiętać o następujących przestrogach: OSTROŻNIE: Aby zmniejszyć ryzyko uszkodzenia komputera i napędu bądź utraty danych: Przed przeniesieniem komputera z podłączonym zewnętrznym dyskiem twardym należy zainicjować stan uśpienia i poczekać na wygaszenie ekranu lub poprawnie odłączyć zewnętrzny dysk twardy. Przed rozpoczęciem obsługi napędu należy rozładować elektryczność statyczną, dotykając jego niemalowanej powierzchni metalowej. Nie należy dotykać styków złączy w napędzie wymiennym ani w komputerze. Z napędem należy postępować ostrożnie. Nie wolno go upuszczać ani umieszczać na nim żadnych przedmiotów. Przed wyjęciem lub włożeniem napędu należy wyłączyć komputer. W przypadku wątpliwości, czy komputer jest wyłączony, czy też znajduje się w trybie uśpienia lub hibernacji, należy go włączyć, a następnie wyłączyć za pomocą odpowiedniej funkcji systemu operacyjnego. Podczas wkładania napędu do wnęki nie należy używać zbyt dużej siły. W czasie zapisywania danych na dysk przez napęd optyczny nie należy korzystać z klawiatury ani przesuwać komputera. Wibracje mają wpływ na proces zapisu. Jeśli jedynym źródłem zasilania komputera jest bateria, przed przystąpieniem do zapisywania na nośniku należy upewnić się, że jest ona wystarczająco naładowana. Należy unikać wystawiania napędu na działanie ekstremalnych temperatur bądź wilgoci. Należy unikać wystawiania napędu na działanie cieczy. Nie należy spryskiwać napędu żadnymi środkami czyszczącymi. Przed wyjęciem napędu z wnęki bądź rozpoczęciem transportu, wysyłki lub przechowywania należy wyjąć z niego nośnik. Jeżeli konieczne jest przesłanie napędu pocztą, należy włożyć go do opakowania z folią bąbelkową lub do innego opakowania zabezpieczającego i opatrzyć opakowanie napisem OSTROŻNIE. Należy unikać umieszczania napędu w pobliżu urządzeń wytwarzających pole magnetyczne. Do wytwarzających pole magnetyczne urządzeń należą bramki bezpieczeństwa znajdujące się na lotniskach oraz ręczne wykrywacze metali. Stosowane na lotniskach urządzenia sprawdzające bagaż podręczny, np. taśmy transportowe, korzystają z promieni rentgenowskich, które są nieszkodliwe dla napędów. Napęd optyczny Komputer jest wyposażony w napęd optyczny, który poszerza funkcje komputera. Napędy optyczne umożliwiają odczyt dysków danych, odtwarzanie muzyki i oglądanie filmów. Jeśli komputer posiada napęd dysków ROM Blu-ray (BD), można na nim także oglądać wideo o wysokiej rozdzielczości. Obsługa napędów 47

58 Identyfikowanie zainstalowanego napędu optycznego Aby zidentyfikować napęd optyczny: 1. Wybierz kolejno opcje Start > Komputer. Zostanie wyświetlona lista wszystkich napędów zainstalowanych w komputerze. 2. Zidentyfikuj napęd optyczny zainstalowany w komputerze. Możliwe napędy optyczne zainstalowane w komputerze to między innymi: UWAGA: Niektóre napędy mogą nie być obsługiwane przez komputer. Połączony napęd LightScribe DVD±RW/R i CD-RW z obsługą standardu Double-Layer (DL) Napęd Blu-ray ROM DVD+/-RW SuperMulti DL Napęd Blu-ray ROM i LightScribe DVD+/-RW SuperMulti DL 48 Rozdział 6 Napędy

59 Korzystanie z dysków optycznych OSTROŻNIE: Aby zapobiec pogorszeniu jakości obrazu i dźwięku, utracie informacji lub utracie dźwięku albo funkcji odtwarzania wideo, nie należy uruchamiać stanu uśpienia lub hibernacji podczas odczytywania/zapisywania danych na dyskach CD/DVD. Napęd optyczny, taki jak napęd DVD-ROM, obsługuje dyski optyczne (CD i DVD). Tego rodzaju dysków używa się do przechowywania takich informacji, jak muzyka, zdjęcia i filmy. Jeśli napęd optyczny jest napędem dysków ROM Blu-ray, może on odczytywać także dyski Blu-ray. UWAGA: Niektóre z wymienionych napędów mogą nie być obsługiwane przez komputer. Typ napędu optycznego Zapis na dyskach CD-RW Zapis na nośnikach DVD±RW/R Zapis na nośnikach DVD+RW DL Zapisywanie etykiet na nośnikach LightScribe CD lub DVD±RW/R Połączony napęd SuperMulti LightScribe DVD±RW i CD-RW z obsługą standardu DL Napęd Blu-ray ROM i LightScribe DVD+/- RW SuperMulti DL Napęd Blu-ray ROM DVD+/-RW SuperMulti DL Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Nie Napęd optyczny 49

60 Wybieranie właściwych dysków optycznych (CD, DVD i BD) Dyski CD, wykorzystywane do przechowywania danych cyfrowych, a także używane do komercyjnych nagrań audio, są przydane do przechowywania informacji na prywatny użytek. DVD i BD są używane głównie do filmów, oprogramowania i wykonywania kopii zapasowych. Dyski DVD i BD są tego samego rozmiaru co CD, ale mają znacznie większą pojemność. UWAGA: Napęd optyczny może nie obsługiwać wszystkich typów dysków optycznych. Dyski CD-R Dyski CD-RW Dyski DVD±R Dyski DVD±RW Dyski jednokrotnego zapisu CD-R są często używane do tworzenia trwałych kopii danych do wykorzystania przez wszystkich. Następujące zastosowania są typowe: Rozpowszechnianie większych prezentacji Udostępnianie skanowanych i cyfrowych zdjęć, klipów wideo oraz zapisanych danych Tworzenie własnych muzycznych dysków CD Przechowywanie trwałych archiwów plików komputerowych oraz zeskanowanych dokumentów prywatnych Przenoszenie plików z dysku twardego, aby zwolnić miejsce na dysku Dyski CD-RW (wersja dysku CD do wielokrotnego zapisu) stosuje się do przechowywania dużych projektów, które muszą być często uaktualniane. Typowe zastosowania: Tworzenie i utrzymywanie dużych plików dokumentów i projektów Przenoszenie plików roboczych Tworzenie tygodniowych kopii zapasowych plików na dysku twardym Regularne uaktualnianie plików zdjęć, wideo, audio i danych Dyski DVD±R służą do trwałego przechowywania dużych ilości informacji. Po nagraniu danych nie można ich skasować ani nadpisać. Dyski DVD±RW wykorzystuje się wtedy, gdy potrzebna jest możliwość kasowania lub nadpisywania wcześniej zapisanych danych. Dyski tego typu najlepiej nadają się do zapisu plików danych oraz do testowania nagrań audio lub wideo przed nagraniem ich na dysku CD lub DVD, którego nie można już zmienić. Dyski LightScribe DVD+R Dyski LightScribe DVD+R stosuje się do udostępniania i przechowywania danych, domowych nagrań wideo i zdjęć. Te dyski można odczytywać w większości napędów DVD-ROM oraz odtwarzaczach wideo DVD. Za pomocą napędu obsługującego standard LightScribe i oprogramowania LightScribe można zapisać dane na dysku, a następnie na jego zewnętrznej powierzchni umieścić własną etykietę. 50 Rozdział 6 Napędy

61 Dyski Blu-ray (BD) UWAGA: Blu-ray to nowy format zawierający nowe technologie, tak więc mogą wystąpić problemy z pewnymi dyskami, połączeniami cyfrowymi, ze zgodnością i/lub wydajnością, które jednak nie oznaczają wady urządzenia. Nie można zagwarantować bezproblemowego odtwarzania we wszystkich systemach. Dysk BD to format dysku optycznego wysokiej gęstości służący do przechowywania informacji cyfrowych, w tym wideo wysokiej rozdzielczości. Jednowarstwowy dysk Blu-ray może pomieścić 25 GB, czyli ponad pięć razy więcej niż pojemność jednowarstwowego dysku DVD 4,7 GB. Dwuwarstwowy dysk Blu-ray może pomieścić 50 GB, czyli prawie sześć razy więcej niż pojemność dwuwarstwowego dysku DVD 8,5 GB. Typowe zastosowania: Przechowywanie dużej ilości danych Odtwarzanie i przechowywanie wideo o wysokiej rozdzielczości Gry wideo Odtwarzanie dysku CD, DVD lub BD Aby odtworzyć dysk optyczny: 1. Włącz komputer. 2. Naciśnij przycisk zwalniający (1) na przedniej ściance napędu, aby odblokować tacę dysku. 3. Wyciągnij tacę (2). 4. Chwyć dysk za krawędzie, aby uniknąć dotykania jego powierzchni, a następnie umieść go na trzpieniu etykietą do góry. UWAGA: Jeśli taca nośnika nie jest całkowicie wysunięta, ostrożnie nachyl dysk pod takim kątem, aby możliwe było umieszczenie go na trzpieniu. 5. Delikatnie naciskaj dysk (3) na trzpieniu, aż wskoczy na miejsce. 6. Zamknij tacę dysku. Napęd optyczny 51

62 Jeżeli nie skonfigurowano jeszcze funkcji Autoodtwarzanie, wyświetlone zostanie okno dialogowe Autoodtwarzanie z pytaniem o sposób skorzystania z zawartości nośnika. Więcej informacji można znaleźć w rozdziale Konfigurowanie funkcji Autoodtwarzanie. UWAGA: Aby osiągnąć najlepsze rezultaty odtwarzania dysków BD, upewnij się, że podczas odtwarzania zasilacz prądu przemiennego jest podłączony do zewnętrznego źródła zasilania. Konfigurowanie funkcji Autoodtwarzanie Aby skonfigurować funkcję Autoodtwarzanie: 1. Wybierz kolejno Start > Programy domyślne > Zmień ustawienia funkcji Autoodtwarzanie. 2. Upewnij się, że pole wyboru Użyj funkcji Autoodtwarzanie dla wszystkich nośników i urządzeń jest zaznaczone. 3. Kliknij polecenie Wybierz domyślny, a następnie jedną z dostępnych opcji dla każdego wymienionego typu nośnika. UWAGA: Użyj programu HP MediaSmart, aby odtworzyć dysk DVD. 4. Kliknij przycisk Zapisz. Więcej informacji o funkcji Autoodtwarzanie można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. Zmiana ustawienia kraju/regionu napędu DVD OSTROŻNIE: Ustawienie kraju/regionu napędu DVD można zmienić pięć razy. Ustawienie napędu wybrane jako piąte obowiązuje już przez cały okres użytkowania napędu DVD. Liczba pozostałych zmian krajów/regionów jest wyświetlana na karcie Region DVD. Większość dysków DVD zawierających pliki chronione prawami autorskimi zawiera także kody krajów/ regionów. Kody krajów/regionów ułatwiają ochronę praw autorskich na całym świecie. Dysk DVD zawierający kod kraju/regionu można odtwarzać tylko w tych napędach DVD, których kod kraju/regionu pasuje do kodu kraju/regionu danego dysku. Aby zmienić ustawienia regionu z poziomu systemu operacyjnego: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia. 2. W obszarze System kliknij opcję Menedżer urządzeń. UWAGA: W systemie Windows dostępna jest funkcja Kontrola konta użytkownika, która podnosi poziom zabezpieczeń komputera. Wykonanie pewnych zadań, takich jak instalowanie oprogramowania, uruchamianie narzędzi czy zmiana ustawień systemu Windows, może wymagać specjalnego uprawnienia lub podania hasła. Więcej informacji można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna systemu Windows. 3. Rozwiń listę napędów DVD/CD-ROM, aby wyświetlić wszystkie zainstalowane napędy. 4. Kliknij prawym przyciskiem myszy napęd DVD, którego ustawienia regionalne chcesz zmienić, a następnie kliknij opcję Właściwości. 5. Kliknij kartę Region DVD i zmień ustawienia. 6. Kliknij przycisk OK. 52 Rozdział 6 Napędy

63 Ostrzeżenie o prawach autorskich Zgodnie z właściwymi prawami autorskimi tworzenie nieautoryzowanych kopii materiału chronionego prawem autorskim, w tym programów komputerowych, filmów, audycji radiowych oraz nagrań dźwiękowych, jest przestępstwem. Tego komputera nie wolno używać w takich celach. OSTROŻNIE: Aby zapobiec utracie danych lub uszkodzeniu dysku: Przed rozpoczęciem zapisywania na dysku należy podłączyć komputer do niezawodnego zewnętrznego źródła zasilania. Nie należy zapisywać danych na dysku, gdy komputer jest zasilany z baterii. Przez rozpoczęciem zapisywania na dysku należy zamknąć wszystkie otwarte programy z wyjątkiem programu używanego do obsługi dysku. Nie należy kopiować bezpośrednio z dysku źródłowego na dysk docelowy ani z dysku sieciowego na dysk docelowy. Zapisz informacje na dysku twardym, a następnie wypal z dysku twardego na dysku docelowym. W czasie zapisywania na dysku nie należy używać klawiatury komputera ani go przesuwać. Wibracje mają wpływ na proces zapisywania. Szczegółowe informacje na temat korzystania z oprogramowania dołączonego do komputera można znaleźć w instrukcjach producenta dostarczonych z oprogramowaniem, na dysku, w pomocy oprogramowania lub w witrynie internetowej producenta. Kopiowanie dysku CD lub DVD Kopiowanie dysku CD lub DVD: 1. Wybierz kolejno polecenia Start > Wszystkie programy > CyberLink DVD Suites > Power2Go. 2. Włóż dysk do skopiowania do napędu optycznego. 3. Kliknij przycisk Copy (Kopiuj) w prawym dolnym rogu ekranu. Program Power2Go odczyta dysk źródłowy i skopiuje dane do folderu tymczasowego na dysku twardym. 4. Po monicie wyjmij dysk źródłowy z napędu optycznego i włóż do napędu pusty dysk. Po skopiowaniu informacji utworzony dysk zostanie automatycznie wysunięty. Tworzenie (wypalanie) dysku CD lub DVD OSTROŻNIE: Przestrzegaj ostrzeżenia o prawach autorskich. Zgodnie z właściwymi prawami autorskimi tworzenie nieautoryzowanych kopii materiału chronionego prawem autorskim, w tym programów komputerowych, filmów, audycji radiowych oraz nagrań dźwiękowych, jest przestępstwem. Tego komputera nie wolno używać w takich celach. Jeśli w komputerze zainstalowany jest napęd optyczny CD-RW, DVD-RW lub DVD±RW, to korzystając z odpowiedniego oprogramowania (np. Windows Media Player lub CyberLink Power2Go), można wypalać dane, pliki wideo i pliki dźwiękowe, a także pliki muzyczne MP3 i WAV. Napęd optyczny 53

64 Podczas wypalania dysku CD lub DVD należy przestrzegać następujących wytycznych: Przed wypaleniem dysku zapisz i zamknij wszystkie otwarte pliki i zamknij wszystkie programy. Dyski CD-R lub DVD-R nadają się najlepiej do wypalania plików audio, ponieważ skopiowanych informacji nie można już zmieniać. UWAGA: Program CyberLink Power2Go nie obsługuje tworzenia dysków DVD audio. Ponieważ niektóre odtwarzacze domowe i samochodowe nie odtwarzają dysków CD-RW, do wypalania dysków CD z muzyką należy stosować nośniki CD-R. Dyski CD-RW lub DVD-RW są zazwyczaj najlepsze do wypalania plików danych lub testowania nagrań audio lub wideo przed wypaleniem ich na dyskach CD lub DVD, których zawartości nie można już zmienić. Odtwarzacze DVD stosowane w systemach domowych nie obsługują wszystkich formatów dysków DVD. Listę obsługiwanych formatów można znaleźć w instrukcji obsługi dołączonej do posiadanego odtwarzacza DVD. Pliki MP3 są mniejsze niż inne formaty plików muzycznych, a proces tworzenia dysku MP3 jest taki sam jak proces tworzenia dysków z plikami danych. Pliki MP3 można odtwarzać w odtwarzaczach MP3 lub na komputerach z zainstalowanym oprogramowaniem MP3. Wypalanie dysku CD lub DVD: 1. Pobierz lub skopiuj pliki źródłowe do folderu na dysku twardym. 2. Umieść pusty dysk CD lub DVD w napędzie optycznym. 3. Wybierz kolejno Start > Wszystkie programy, a następnie wybierz nazwę programu, którego chcesz użyć. UWAGA: Niektóre programy mogą się znajdować w podfolderach. 4. Wybierz rodzaj tworzonego dysku CD lub DVD dane, audio lub video. 5. Kliknij prawym przyciskiem myszy przycisk Start, kliknij polecenie Otwórz Eksploratora Windows i przejdź do folderu, w którym znajdują się pliki źródłowe. 6. Otwórz ten folder, a następnie przeciągnij i upuść pliki do napędu zawierającego pusty dysk optyczny. 7. Rozpocznij proces wypalania według zaleceń wybranego programu. Szczegółowe instrukcje można znaleźć w dokumentacji producenta dołączonej do oprogramowania, znajdującej się na płycie lub dostępnej w witrynie internetowej producenta. 54 Rozdział 6 Napędy

65 Wyjmowanie dysku CD, DVD lub BD Aby wyjąć dysk optyczny: 1. Naciśnij przycisk zwalniający na obudowie napędu, aby odblokować tacę napędu (1). 2. Delikatnie wysuń tacę do samego końca (2). 3. Zdejmij dysk z tacy, delikatnie naciskając jej trzpień i podnosząc dysk za zewnętrzne krawędzie (3). Chwytaj dysk za krawędzie, nie za jego powierzchnię. UWAGA: Jeśli taca nośnika nie jest całkowicie wysunięta, ostrożnie nachyl dysk podczas wyjmowania. 4. Zamknij tacę dysku i schowaj dysk do pudełka. Korzystanie z napędów zewnętrznych Wymienne napędy zewnętrzne zwiększają możliwości przechowywania informacji i uzyskiwania do nich dostępu. Mysz USB można podłączyć do systemu za pomocą portów w opcjonalnym urządzeniu dokowania lub opcjonalnym produkcie rozszerzeń. Napędy USB to między innymi: Napęd dyskietek 1,44 MB Moduł dysku twardego (dysk twardy z podłączonym adapterem) Napęd DVD-ROM Połączony napęd DVD/CD-RW Połączony napęd DVD±RW i CD-RW Dodatkowe informacje na temat wymaganego oprogramowania, sterowników i portów w komputerze, których należy używać, można znaleźć w dokumentacji dostarczonej przez producenta. Aby podłączyć napęd zewnętrzny do komputera: Korzystanie z napędów zewnętrznych 55

66 OSTROŻNIE: Aby zmniejszyć ryzyko uszkodzenia sprzętu podczas podłączania napędu zasilanego, należy pamiętać o odłączeniu kabla prądu przemiennego. 1. Podłącz napęd do komputera. 2. W przypadku podłączania napędu zasilanego podłącz kabel zasilający napędu do uziemionego gniazdka sieci elektrycznej. Aby odłączyć napęd zasilany: 1. Odłącz napęd od komputera. 2. Odłącz sieciowy przewód zasilający. Zwiększanie wydajności dysku twardego Korzystanie z programu Defragmentator dysków Podczas korzystania z komputera pliki na dysku twardym ulegają fragmentacji. Program Defragmentator dysków konsoliduje pofragmentowane pliki i foldery w celu zwiększenia wydajności działania systemu. Po uruchomieniu Defragmentatora dysków program działa bez nadzoru. Zależnie od wielkości posiadanego dysku twardego i ilości zdefragmentowanych plików zakończenie pracy Defragmentatora dysków może wymagać ponad godziny. Można ustawić jego włączenie w nocy lub w innym czasie, gdy komputer nie jest używany. HP zaleca przeprowadzanie defragmentacji dysku twardego przynajmniej raz na miesiąc. Można ustawić miesięczny harmonogram uruchamiania Defragmentatora dysków, ale w dowolnym momencie możliwe jest też przeprowadzenie defragmentacji ręcznej. Aby uruchomić program Defragmentator dysków: 1. Wybierz kolejno Start > Wszystkie programy > Akcesoria > Narzędzia systemowe > Defragmentator dysków. 2. Kliknij przycisk Defragmentuj dysk. UWAGA: W systemie Windows dostępna jest funkcja Kontrola konta użytkownika, która podnosi poziom zabezpieczeń komputera. Wykonanie pewnych zadań, takich jak instalowanie oprogramowania, uruchamianie narzędzi czy zmiana ustawień systemu Windows, może wymagać specjalnego uprawnienia lub podania hasła. Więcej informacji można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. Więcej informacji można znaleźć w pomocy programu Defragmentator dysków. Korzystanie z programu Oczyszczanie dysku Program Oczyszczanie dysku przeszukuje dysk twardy pod kątem niepotrzebnych plików, które można bezpiecznie usunąć w celu zwolnienia miejsca na dysku i zwiększenia wydajności komputera. Aby uruchomić program Oczyszczanie dysku: 1. Wybierz kolejno Start > Wszystkie programy > Akcesoria > Narzędzia systemowe > Oczyszczanie dysku. 2. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. 56 Rozdział 6 Napędy

67 Wymiana dysku twardego we wnęce na podstawowy dysk twardy OSTROŻNIE: Aby zapobiec utracie informacji lub zawieszeniu systemu: Przed wyjęciem dysku twardego z wnęki należy wyłączyć komputer. Nie wolno wyjmować dysku twardego, gdy komputer jest włączony lub znajduje się w stanie uśpienia bądź hibernacji. W przypadku wątpliwości, czy komputer jest wyłączony, czy też znajduje się w stanie hibernacji, należy go włączyć przyciskiem zasilania, a następnie wyłączyć za pomocą odpowiedniej funkcji systemu operacyjnego. Aby wyjąć podstawowy dysk twardy: 1. Zapisz pracę. 2. Wyłącz komputer i zamknij pokrywę z wyświetlaczem. 3. Odłącz wszystkie zewnętrzne urządzenia sprzętowe podłączone do komputera. 4. Odłącz kabel zasilający od gniazdka sieci elektrycznej. 5. Umieść komputer na płaskiej powierzchni spodnią stroną do góry, wnęką dysku twardego do siebie. 6. Wyjmij baterię. 7. Wykręć pięć śrub osłony dysku twardego (1). 8. Podnieś pokrywę dysku twardego i zdejmij ją z komputera (2). 9. Odłącz złącze kabla dysku twardego od płyty głównej (1). 10. Wykręć cztery śruby dysku twardego (2). Wymiana dysku twardego we wnęce na podstawowy dysk twardy 57

68 11. Wyjmij dysk twardy pionowo z komputera (3). Aby zamontować podstawowy dysk twardy: 1. Włóż dysk twardy do wnęki dysku twardego (1). 2. Dokręć cztery śruby dysku twardego (2). 3. Podłącz kabel dysku twardego do złącza dysku twardego na płycie głównej (3). 4. Wyrównaj wypustki na pokrywie dysku twardego z nacięciami w komputerze (1). 5. Zamknij pokrywę (2). 58 Rozdział 6 Napędy

69 6. Dokręć śruby pokrywy dysku twardego (3). 7. Wymień baterię. 8. Ustaw komputer prawą stroną do góry, a następnie podłącz ponownie zewnętrzne źródło zasilania i urządzenia zewnętrzne. 9. Włącz komputer. Wymiana dysku twardego we wnęce na pomocniczy dysk twardy OSTROŻNIE: Aby zapobiec utracie informacji lub zawieszeniu systemu: Przed wyjęciem dysku twardego z wnęki należy wyłączyć komputer. Nie wolno wyjmować dysku twardego, gdy komputer jest włączony lub znajduje się w stanie uśpienia bądź hibernacji. W przypadku wątpliwości, czy komputer jest wyłączony, czy też znajduje się w stanie hibernacji, należy go włączyć przyciskiem zasilania, a następnie wyłączyć za pomocą odpowiedniej funkcji systemu operacyjnego. Ten komputer ma wnękę na pomocniczy dysk twardy. Może ona być pusta lub zawierać pomocniczy dysk twardy. Aby wyjąć pomocniczy dysk twardy: 1. Zapisz pracę. 2. Wyłącz komputer i zamknij pokrywę z wyświetlaczem. 3. Odłącz wszystkie zewnętrzne urządzenia sprzętowe podłączone do komputera. 4. Odłącz kabel zasilający od gniazdka sieci elektrycznej. Wymiana dysku twardego we wnęce na pomocniczy dysk twardy 59

70 5. Umieść komputer na płaskiej powierzchni spodnią stroną do góry, wnęką dysku twardego do siebie. 6. Wyjmij baterię. 7. Wykręć pięć śrub osłony dysku twardego (1). 8. Podnieś pokrywę dysku twardego i zdejmij ją z komputera (2). 9. Odłącz złącze kabla dysku twardego od płyty głównej (1). 10. Wykręć cztery śruby dysku twardego (2). 11. Wyjmij dysk twardy pionowo z komputera (3). 60 Rozdział 6 Napędy

71 Aby zainstalować pomocniczy dysk twardy: 1. Włóż dysk twardy do wnęki dysku twardego (1). 2. Dokręć cztery śruby dysku twardego (2). 3. Podłącz kabel dysku twardego do złącza dysku twardego na płycie głównej (3). 4. Wyrównaj wypustki na pokrywie dysku twardego z nacięciami w komputerze (1). 5. Zamknij pokrywę (2). 6. Dokręć śruby pokrywy dysku twardego (3). Wymiana dysku twardego we wnęce na pomocniczy dysk twardy 61

72 7. Wymień baterię. 8. Ustaw komputer prawą stroną do góry, a następnie podłącz ponownie zewnętrzne źródło zasilania i urządzenia zewnętrzne. 9. Włącz komputer. 62 Rozdział 6 Napędy

73 7 Urządzenia zewnętrzne Korzystanie z urządzenia USB Port USB umożliwia podłączanie opcjonalnych urządzeń zewnętrznych USB takich jak klawiatura, mysz, napęd dyskowy, drukarka, skaner, koncentrator do komputera lub do opcjonalnego produktu rozszerzeń lub urządzenia dokowania. Do prawidłowego działania niektórych urządzeń USB konieczne może być zainstalowanie dodatkowego oprogramowania. Więcej informacji o oprogramowaniu dla danego urządzenia można znaleźć w instrukcjach producenta oprogramowania. Komputer jest wyposażony w 3 porty USB obsługujące urządzenia USB 1.0, USB 1.1 i USB 2.0. Aby dodać więcej portów USB, należy podłączyć do komputera dodatkowy koncentrator lub opcjonalny produkt rozszerzeń. Podłączanie urządzeń USB OSTROŻNIE: Aby zapobiec uszkodzeniu złącza USB, przy podłączaniu urządzenia USB nie należy używać zbyt dużej siły. Aby podłączyć urządzenie USB do komputera, należy podłączyć kabel USB urządzenia do portu USB. Po wykryciu urządzenia USB wyemitowane zostanie powiadomienie dźwiękowe. UWAGA: Przy pierwszym podłączeniu urządzenia USB w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań zostanie wyświetlony komunikat Instalacja oprogramowania sterownika urządzenia. Wyjmowanie urządzenia USB OSTROŻNIE: Aby zapobiec utracie informacji lub sytuacji, w której system przestanie odpowiadać, należy przestrzegać zaleceń w rozdziale Wyjmowanie urządzenia USB. OSTROŻNIE: Aby uniknąć uszkodzenia złącza USB, przy wyjmowaniu urządzenia USB nie należy wyrywać kabla ze złącza. Korzystanie z urządzenia USB 63

74 Aby wyjąć urządzenie USB: 1. Kliknij ikonę Bezpieczne usuwanie sprzętu i wysuwanie nośnika w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. Aby ikona Bezpieczne usuwanie sprzętu i wysuwanie nośnika została wyświetlona, należy kliknąć przycisk Pokaż ukryte ikony, czyli strzałkę po lewej stronie obszaru powiadomień. 2. Kliknij nazwę urządzenia na liście. Zostanie wyświetlony monit informujący, że usunięcie urządzenia jest bezpieczne. 3. Wyjmij urządzenie. Korzystanie z urządzenia esata Port esata umożliwia podłączenie opcjonalnego, wysokiej wydajności urządzenia esata, takiego jak zewnętrzny dysk twardy esata. Do prawidłowego działania niektórych urządzeń esata może być konieczne zainstalowanie dodatkowego oprogramowania. Więcej informacji o oprogramowaniu dla danego urządzenia można znaleźć w instrukcjach producenta oprogramowania. Instrukcje te mogą być dostarczone wraz z oprogramowaniem, na dysku, w pomocy oprogramowania lub na stronie producenta. UWAGA: Port esata obsługuje również urządzenia z interfejsem USB. Podłączanie urządzenia esata OSTROŻNIE: Aby zapobiec uszkodzeniu złączy portu esata, przy podłączaniu urządzenia z interfejsem esata należy używać minimalnej siły nacisku. Aby podłączyć urządzenie esata do komputera, należy podłączyć kabel esata urządzenia do portu esata. Podłączenie urządzenia do komputera jest sygnalizowane powiadomieniem dźwiękowym. Usuwanie urządzeń esata OSTROŻNIE: Aby zapobiec utracie informacji lub sytuacji, w której system przestanie odpowiadać, należy przestrzegać zaleceń w rozdziale Wyjmowanie urządzenia esata. 64 Rozdział 7 Urządzenia zewnętrzne

75 OSTROŻNIE: Aby zapobiec uszkodzeniu złączy portu esata, podczas odłączania urządzenia z interfejsem esata nie należy ciągnąć za kabel. Aby usunąć urządzenie esata: 1. Kliknij ikonę Bezpieczne usuwanie sprzętu i wysuwanie nośnika w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. Aby ikona Bezpieczne usuwanie sprzętu i wysuwanie nośnika została wyświetlona, należy kliknąć przycisk Pokaż ukryte ikony, czyli strzałkę po lewej stronie obszaru powiadomień. 2. Kliknij nazwę urządzenia na liście. Zostanie wyświetlony monit informujący, że usunięcie urządzenia jest bezpieczne. 3. Wyjmij urządzenie. Korzystanie z urządzenia esata 65

76 8 Zewnętrzne karty pamięci Korzystanie z gniazd kart Digital Media Opcjonalne karty cyfrowe umożliwiają bezpieczne przechowywanie i udostępnianie danych. Karty te są używane w aparatach fotograficznych obsługujących nośniki cyfrowe oraz urządzeniach PDA i w innych komputerach. Gniazdo nośników cyfrowych obsługuje następujące formaty kart cyfrowych: Memory Stick (MS) Memory Stick Pro (MSP) MultiMediaCard (MMC) Karta pamięci Secure Digital (SD) Karta pamięci SDHC (Secure Digital High Capacity) xd-picture Card (XD) xd-picture Card (XD) typu H xd-picture Card (XD) typu M Wkładanie karty cyfrowej OSTROŻNIE: Aby uniknąć uszkodzenia karty cyfrowej lub komputera, nie należy wkładać żadnych adapterów do gniazda nośników cyfrowych. OSTROŻNIE: Aby uniknąć uszkodzenia złączy karty cyfrowej, podczas wkładania karty cyfrowej nie należy używać zbyt dużej siły. 1. Trzymając kartę cyfrową etykietą do góry, skieruj ją złączem w stronę komputera. 2. Włóż kartę do gniazda nośników cyfrowych tak, aby została ona mocno osadzona. Po wykryciu urządzenia emitowane jest powiadomienie dźwiękowe i wyświetlane jest menu opcji. 66 Rozdział 8 Zewnętrzne karty pamięci

77 Wyjmowanie karty cyfrowej OSTROŻNIE: Aby zapobiec utracie danych lub sytuacji, w której system przestanie odpowiadać, należy przestrzegać zaleceń podanych w rozdziale Wyjmowanie karty cyfrowej. UWAGA: Aby zatrzymać transfer danych, kliknij przycisk Anuluj w oknie Kopiowanie w systemie operacyjnym. Aby wyjąć kartę cyfrową: 1. Zapisz wszystkie dane i zamknij wszystkie programy związane z kartą cyfrową. 2. Kliknij ikonę Bezpieczne usuwanie sprzętu i wysuwanie nośnika w obszarze powiadomień z prawej strony paska zadań. Aby ikona Bezpieczne usuwanie sprzętu i wysuwanie nośnika została wyświetlona, należy kliknąć przycisk Pokaż ukryte ikony, czyli strzałkę po lewej stronie obszaru powiadomień. 3. Kliknij nazwę karty cyfrowej na liście. Zostanie wyświetlony monit, że wyjęcie urządzenia sprzętowego jest bezpieczne. 4. Naciśnij kartę cyfrową (1), a następnie wyjmij ją z gniazda (2). Korzystanie z gniazd kart Digital Media 67

78 9 Moduły pamięci Komputer ma jedną komorę modułu pamięci, znajdującą się w dolnej części. Pojemność pamięci komputera można zwiększyć, dodając moduł pamięci do wolnego gniazda modułu rozszerzenia pamięci lub zamieniając istniejący moduł w gnieździe podstawowego modułu pamięci na moduł o większej pojemności. OSTRZEŻENIE! Aby zmniejszyć ryzyko porażenia prądem i uszkodzenia urządzenia, przed zainstalowaniem modułu pamięci należy odłączyć kabel zasilający i wyjąć wszystkie baterie. OSTROŻNIE: Wyładowania elektrostatyczne (ESD) powodują uszkodzenia podzespołów elektronicznych. Przed przystąpieniem do wykonywania jakiejkolwiek procedury należy odprowadzić ładunki elektrostatyczne, dotykając uziemionego metalowego przedmiotu. UWAGA: Aby skorzystać z konfiguracji dwukanałowej podczas dodawania drugiego modułu pamięci, upewnij się, że oba moduły są tej samej pojemności. Aby dodać lub wymienić moduł pamięci: 1. Zapisz pracę. 2. Wyłącz komputer i zamknij pokrywę. W przypadku wątpliwości, czy komputer jest wyłączony, czy też znajduje się w stanie hibernacji, należy go włączyć przyciskiem zasilania, a następnie wyłączyć za pomocą odpowiedniej funkcji systemu operacyjnego. 3. Odłącz wszystkie urządzenia zewnętrzne podłączone do komputera. 4. Odłącz kabel zasilający od gniazdka sieci elektrycznej. 5. Połóż komputer spodem do góry na płaskiej powierzchni. 6. Wyjmij baterię. 7. Wykręć pięć śrub komory modułu pamięci (1). 68 Rozdział 9 Moduły pamięci

79 8. Podnieś pokrywę komory modułu pamięci i zdejmij ją z komputera (2). 9. Jeśli wymieniasz moduł pamięci, wyjmij istniejący moduł: a. Odciągnij zaciski mocujące (1), znajdujące się po obu stronach modułu pamięci. Moduł pamięci zostanie otwarty. OSTROŻNIE: Aby nie uszkodzić modułu pamięci, należy trzymać go za krawędzie. Nie należy dotykać elementów modułu pamięci. 69

80 b. Chwyć brzeg modułu pamięci (2) i delikatnie wyjmij moduł z gniazda. Aby chronić moduł pamięci po wyjęciu z gniazda, należy go umieścić w pojemniku wolnym od wyładowań elektrostatycznych. 10. Włóż nowy moduł pamięci: OSTROŻNIE: Aby nie uszkodzić modułu pamięci, należy trzymać go za krawędzie. Nie należy dotykać elementów modułu pamięci ani go zginać. a. Wyrównaj wyciętą krawędź modułu pamięci (1) z wypustką w gnieździe. b. Trzymając moduł przechylony pod kątem 45 stopni do powierzchni komory modułu pamięci, wciskaj go do gniazda, aż zostanie prawidłowo osadzony (2). c. Delikatnie dociśnij moduł pamięci (3), naciskając jednocześnie na jego lewy i prawy brzeg, aż zaciski wskoczą na miejsce. 11. Dopasuj wypustki na pokrywie komory modułu pamięci (1) do otworów w komputerze. 70 Rozdział 9 Moduły pamięci

81 12. Zamknij pokrywę (2). 13. Dokręć pięć śrub komory modułu pamięci (3). 14. Wymień baterię. 15. Odwróć komputer. 16. Podłącz urządzenia zewnętrzne do komputera. 17. Podłącz komputer do zasilania sieciowego. 18. Włącz komputer. 71

82 10 Bezpieczeństwo Ochrona komputera Standardowe zabezpieczenia systemu operacyjnego Windows oraz niezależne od systemu narzędzie Setup Utility pozwalają chronić ustawienia osobiste i dane przed różnego rodzaju zagrożeniami. W tej instrukcji zostały opisane następujące zabezpieczenia: Hasła Oprogramowanie antywirusowe Oprogramowanie zapory Krytyczne aktualizacje zabezpieczeń Opcjonalny kabel zabezpieczający Czytnik linii papilarnych (tylko wybrane modele) UWAGA: Zabezpieczenia mają na celu zniechęcanie osób nieupoważnionych, ale niekoniecznie zapobiegną atakom na oprogramowanie i nie gwarantują fizycznego bezpieczeństwa komputera. UWAGA: Przed wysłaniem komputera do serwisu należy usunąć wszelkie zabezpieczenia hasłem i odczytem linii papilarnych. Ryzyko Korzystanie z komputera przez osoby nieupoważnione Wirusy komputerowe Funkcja zabezpieczająca Hasło uruchomieniowe Oprogramowanie Norton Internet Security Nieautoryzowany dostęp do danych Oprogramowanie zapory Aktualizacje systemu Windows Nieautoryzowany dostęp do ustawień narzędzia Setup Utility, ustawień BIOS oraz innych informacji identyfikacyjnych systemu Aktualne lub przyszłe zagrożenia dla komputera Nieautoryzowany dostęp do konta użytkownika systemu Windows Nieautoryzowane przenoszenie komputera Hasło administratora Krytyczne aktualizacje zabezpieczeń firmy Microsoft Hasło użytkownika Gniazdo kabla zabezpieczającego (używane z opcjonalnym kablem zabezpieczającym) Korzystanie z haseł Hasło to wybrany przez użytkownika ciąg znaków, służący do zabezpieczenia danych na komputerze. W zależności od pożądanej metody zabezpieczenia dostępu do danych można ustawić kilka rodzajów haseł. Hasła można ustawiać w systemie Windows lub w niezależnym od systemu, preinstalowanym na komputerze narzędziu Setup Utility. 72 Rozdział 10 Bezpieczeństwo

83 OSTROŻNIE: Aby zapobiec zablokowaniu sobie dostępu do komputera, zapisuj każde ustawiane hasło. Ponieważ większość haseł nie jest wyświetlana podczas ustawiania, modyfikowania i usuwania, niezwykle istotne jest, by natychmiast zapisać każde hasło i zachować je w bezpiecznym miejscu. Można używać takiego samego hasła dla funkcji zabezpieczeń narzędzia Setup Utility i funkcji systemu Windows, jak również dla poszczególnych funkcji zabezpieczeń narzędzia Setup Utility. Aby ustawić hasło w narzędziu Setup Utility: Utwórz ciąg maksymalnie 8 liter i cyfr. W hasłach jest rozróżniana wielkość liter. Gdy zostanie wyświetlony monit narzędzia Setup Utility, wprowadź hasło. Hasło ustawione w systemie Windows musi być wprowadzane po wyświetleniu monitu systemu Windows. Wskazówki dotyczące bezpiecznego tworzenia i zapisywania haseł: Przestrzegaj wymagań danego programu. Hasła należy zapisać i przechowywać w bezpiecznym miejscu z dala od komputera. Haseł nie należy zapisywać w pliku na komputerze. Nie używaj jako hasła swojego imienia ani nazwiska, ani innych informacji osobistych, które osoba postronna może łatwo ustalić. Aby uzyskać dodatkowe informacje na temat haseł systemu Windows (na przykład haseł wygaszacza ekranu), wybierz kolejno Start > Pomoc i obsługa techniczna. Ustawianie haseł w systemie Windows Hasło Hasło administratora Funkcja Blokuje dostęp do zawartości komputera dostępnej dla administratora. UWAGA: Hasła tego nie można użyć do uzyskania dostępu do zawartości narzędzia Setup Utility. Hasło użytkownika Blokuje dostęp do konta użytkownika systemu Windows. Zabezpiecza również dostęp do zawartości komputera i musi zostać wprowadzone po wyjściu ze stanu uśpienia lub hibernacji. Korzystanie z haseł 73

84 Ustawianie haseł w narzędziu Setup Utility Hasło Funkcja Hasło administratora Blokuje dostęp do narzędzia Setup Utility. Gdy to hasło zostanie ustawione, konieczne będzie jego podawanie przy każdym uruchomieniu narzędzia Setup Utility. OSTROŻNIE: Jeśli zapomnisz hasła administratora, nie będzie możliwe uzyskanie dostępu do narzędzia Setup Utility. Hasło uruchomieniowe Blokuje dostęp do zawartości komputera. Po ustawieniu tego hasła jego wprowadzanie jest konieczne przy każdym włączeniu, ponownym uruchomieniu komputera lub jego wznowienia ze stanu hibernacji. OSTROŻNIE: Jeśli zapomnisz hasła uruchomieniowego, nie będzie możliwe włączenie ani ponowne uruchomienie komputera, ani opuszczenie trybu hibernacji. Szczegółowe informacje o hasłach można znaleźć w sekcjach Hasło administratora i Hasło uruchomieniowe. Hasło administratora Hasło administratora chroni ustawienia konfiguracyjne i informacje identyfikacyjne systemu zawarte w narzędziu Setup Utility. Po ustawieniu tego hasła jego podawanie jest wymagane przy każdym uruchomieniu narzędzia Setup Utility. Hasło administratora nie jest powiązane z hasłem administratora systemu Windows, nie jest także wyświetlane podczas wpisywania, zmiany i usuwania. Należy upewnić się, że hasło zostało zapisane i że jest przechowywane w bezpiecznym miejscu. 74 Rozdział 10 Bezpieczeństwo

85 Zarządzanie hasłem administratora Aby ustawić, zmienić lub usunąć to hasło: 1. Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu w lewym dolnym rogu ekranu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f10. lub Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu w lewym dolnym rogu ekranu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz esc. Po wyświetleniu menu rozruchowego naciśnij klawisz f Za pomocą klawiszy ze strzałkami wybierz kolejno Security (Zabezpieczenia) > Set Administrator Password (Ustaw hasło administratora), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby ustawić hasło administratora, wpisz wybrane hasło w polach Enter New Password (Wprowadź nowe hasło) i Confirm New Password (Potwierdź nowe hasło), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby zmienić hasło administratora, wpisz bieżące hasło w polu Enter Current Password (Wprowadź bieżące hasło), wpisz nowe hasło w polach Enter New Password (Wprowadź nowe hasło) i Confirm New Password (Potwierdź nowe hasło), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby usunąć hasło administratora, wpisz bieżące hasło w polu Enter Password (Wprowadź hasło), a następnie cztery razy naciśnij klawisz enter. 3. Aby zapisać zmiany i zamknąć narzędzie Setup Utility, klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Saving Changes (Zapisz zmiany i zakończ). Zmiany zaczną obowiązywać po ponownym uruchomieniu komputera. Wprowadzanie hasła administratora Po wyświetleniu monitu Enter Password (Wprowadź hasło) wpisz hasło administratora, a następnie naciśnij klawisz enter. Jeśli trzy kolejne próby wprowadzenia hasła administratora były niepomyślne, należy ponownie uruchomić komputer i ponowić próbę. Hasło uruchomieniowe Hasło uruchomieniowe uniemożliwia nieautoryzowane korzystanie z komputera. Po ustawieniu tego hasła jego wprowadzanie jest konieczne przy każdym włączeniu, ponownym uruchomieniu komputera lub jego wznowienia ze stanu hibernacji. Hasło uruchomieniowe nie jest wyświetlane w trakcie jego ustawiania, wprowadzania, zmiany lub usuwania. Korzystanie z haseł 75

86 Zarządzanie hasłem uruchomieniowym Aby ustawić, zmienić lub usunąć hasło uruchomieniowe: 1. Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu w lewym dolnym rogu ekranu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f10. lub Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu w lewym dolnym rogu ekranu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz esc. Po wyświetleniu menu rozruchowego naciśnij klawisz f Klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Security (Zabezpieczenia) > Set Power-On Password (Ustaw hasło uruchomieniowe), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby ustawić hasło uruchomieniowe, wpisz wybrane hasło w polach Enter New Password (Wprowadź nowe hasło) i Confirm New Password (Potwierdź nowe hasło), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby zmienić hasło uruchomieniowe, wpisz bieżące hasło w polu Enter Current Password (Wprowadź bieżące hasło), wpisz nowe hasło w polach Enter New Password (Wprowadź nowe hasło) i Confirm New Password (Potwierdź nowe hasło), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby usunąć hasło uruchomieniowe, wpisz bieżące hasło w polu Enter Current Password (Wprowadź bieżące hasło), a następnie cztery razy naciśnij klawisz enter. 3. Aby zapisać zmiany i zamknąć narzędzie Setup Utility, klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Saving Changes (Zapisz zmiany i zakończ). Zmiany zaczną obowiązywać po ponownym uruchomieniu komputera. Wprowadzanie hasła uruchomieniowego Po wyświetleniu monitu Enter Password (Wprowadź hasło) wpisz swoje hasło, a następnie naciśnij klawisz enter. Jeśli trzy kolejne próby wprowadzenia hasła były niepomyślne, należy ponownie uruchomić komputer i ponowić próbę. Korzystanie z oprogramowania antywirusowego Jeśli komputer jest używany do przesyłania poczty elektronicznej bądź korzystania z sieci lokalnej lub Internetu, może być narażony na działanie wirusów. Wirusy komputerowe zakłócają działanie systemu operacyjnego, programów lub narzędzi bądź powodują ich nieprawidłowe działanie. Oprogramowanie antywirusowe wykrywa i niszczy większość wirusów, a w większości przypadków pozwala też naprawić wyrządzone szkody. Aby zapewnić bieżącą ochronę przed nowymi wirusami, oprogramowanie antywirusowe musi być regularnie aktualizowane. Na komputerze jest preinstalowany program antywirusowy Norton Internet Security. Dostarczone oprogramowanie obejmuje 60 dni bezpłatnych aktualizacji. HP zaleca zapewnienie ochrony komputera przed nowymi wirusami również po upływie 60 dni przez wykupienie przedłużonych aktualizacji. Instrukcje dotyczące używania i aktualizowania oprogramowania Norton Internet Security oraz wykupienia przedłużonych aktualizacji można znaleźć w samym programie. Aby wyświetlić i otworzyć program Norton Internet Security, wybierz kolejno opcje Start > Wszystkie programy > Norton Internet Security. 76 Rozdział 10 Bezpieczeństwo

87 Aby uzyskać więcej informacji o wirusach komputerowych, wpisz hasło wirusy w polu wyszukiwania modułu Pomoc i obsługa techniczna. Korzystanie z oprogramowania zapory Gdy używa się komputera do sprawdzania poczty bądź uzyskiwania dostępu do sieci lub Internetu, istnieje ryzyko uzyskania przez nieuprawnione osoby dostępu do komputera, plików osobistych i innych informacji o użytkowniku. Użyj preinstalowanego oprogramowania zapory, aby chronić prywatność. Funkcje zapory obejmują rejestrowanie i raportowanie aktywności w sieci oraz automatycznie monitorowanie całego ruchu wychodzącego i przychodzącego. Więcej informacji można znaleźć w instrukcji obsługi zapory lub uzyskać od producenta. UWAGA: W pewnych warunkach zapora blokuje dostęp do gier internetowych, zakłóca udostępnianie plików i drukarek w sieci lub blokuje autoryzowane załączniki do wiadomości . Aby tymczasowo rozwiązać problem, wyłącz zaporę na czas wykonywania zadania, a następnie włącz ją ponownie. Aby całkowicie rozwiązać ten problem, można zmienić konfigurację zapory. Instalowanie krytycznych aktualizacji zabezpieczeń OSTROŻNIE: Firma Microsoft wysyła alerty dotyczące krytycznych aktualizacji. Aby chronić komputer przed zagrożeniami z sieci oraz wirusami, należy zainstalować wszystkie krytyczne aktualizacje oferowane przez Microsoft, gdy tylko pojawi się dany alert. Już po dostarczeniu komputera mogły zostać udostępnione aktualizacje systemu operacyjnego i innych programów. Aby mieć pewność, że wszystkie dostępne aktualizacje są zainstalowane na komputerze: Po skonfigurowaniu komputera uruchom usługę Windows Update. Skorzystaj z łącza aktualizacyjnego: Start > Wszystkie programy > Windows Update. Następnie uruchamiaj funkcję Windows Update raz na miesiąc. Z witryny firmy Microsoft oraz za pośrednictwem łączy aktualizacyjnych modułu Pomoc i obsługa techniczna można pobierać bieżące aktualizacje systemu Windows i innego oprogramowania firmy Microsoft. Instalowanie opcjonalnego kabla zabezpieczającego UWAGA: Kabel zabezpieczający utrudnia kradzież komputera, ale nie gwarantuje jego pełnego bezpieczeństwa. UWAGA: Położenie gniazda kabla zabezpieczającego może się różnić w zależności od modelu komputera. Aby podłączyć kabel zabezpieczający: 1. Przymocuj kabel zabezpieczający do nieruchomego przedmiotu. 2. Włóż klucz (1) do blokady kabla (2). 3. Włóż blokadę kabla do gniazda w komputerze (3), a następnie zamknij ją za pomocą klucza. Korzystanie z oprogramowania zapory 77

88 Korzystanie z czytnika linii papilarnych (tylko wybrane modele) UWAGA: Lokalizacja czytnika linii papilarnych może się różnić w zależności od komputera. Położenie czytnika linii papilarnych Czytnik linii papilarnych to niewielki metaliczny czujnik, znajdujący się: W pobliżu dolnej krawędzi płytki dotykowej TouchPad Z prawej strony klawiatury Na górze z prawej strony wyświetlacza Po lewej stronie wyświetlacza W zależności od modelu komputera czytnik linii papilarnych może być ustawiony poziomo lub pionowo. Niezależnie od jego ułożenia palec należy przesuwać prostopadle do metalicznego czujnika. 78 Rozdział 10 Bezpieczeństwo

89 Rejestrowanie odcisków palców Czytnik linii papilarnych umożliwia logowanie do systemu Windows na podstawie odcisku palca zarejestrowanego w programie DigitalPersona Personal (zamiast hasła systemu Windows). Aby zarejestrować jeden lub kilka odcisków palca: 1. W systemie Windows kliknij ikonę DigitalPersona Personal w obszarze powiadomień. 2. Przeczytaj tekst powitalny, a następnie kliknij przycisk Dalej. Zostanie wyświetlone okno Verify Your Identity (Potwierdzanie tożsamości). 3. Wprowadź hasło systemu Windows dla użytkownika, jeśli zostało ustawione, i kliknij przycisk Next (Dalej). UWAGA: Jeśli nie posiadasz hasła systemu Windows, zostanie wyświetlone okno Protect Your Windows Account (Ochrona konta systemu Windows). Można utworzyć hasło systemu Windows lub pominąć ten krok, klikając przycisk Dalej. Ustawienie hasła systemu Windows zapewni większe bezpieczeństwo komputera. Zostanie wyświetlone okno Fingerprint Registration Training (Nauka rejestracji odcisku palca). 4. Obejrzyj demonstrację, a następnie kliknij przycisk Next (Dalej). Zostanie wyświetlone okno Register a Fingerprint (Rejestracja odcisku palca). 5. Na ekranie wybierz palec, który chcesz zarejestrować. Zostanie wyświetlone następne okno, na którym ten palec będzie zaznaczony na zielono. 6. Powoli przesuń wybrany palec po czytniku linii papilarnych. UWAGA: Jeżeli palec nie został przesunięty prawidłowo przez czytnik, pojawi się komunikat z wyjaśnieniem. UWAGA: Aby uzyskać najlepsze wyniki, przy każdym użyciu czytnika linii papilarnych przesuwaj po nim ten sam palec w tym samym kierunku. 7. Powtarzaj przesuwanie tego samego palca po czytniku linii papilarnych, aż zostaną wykonane cztery pomyślne odczyty. Po pomyślnym zarejestrowaniu odcisku palca zostanie wyświetlone okno Register a Fingerprint (Rejestracja odcisku palca), umożliwiające zarejestrowanie kolejnych odcisków palca. Powtarzaj kroki od 5 do 7, aby zarejestrować kolejne odciski palców. 8. Po zakończeniu rejestrowania odcisków palców kliknij Next (Dalej). Jeżeli zarejestrowałeś tylko jeden odcisk palca, pojawi się komunikat z zaleceniem rejestracji dodatkowych palców. Kliknij Yes (Tak), aby zarejestrować więcej odcisków palców, po czym potwórz kroki od 1 do 8 dla każdego rejestrowanego odcisku palca. lub Kliknij przycisk No (Nie), jeśli nie chcesz rejestrować kolejnych odcisków palców. Zostanie wyświetlone okno Registration Complete (Rejestracja zakończona). 9. Kliknij przycisk Finish (Zakończ). UWAGA: Powtarzaj kroki od 1 do 9 dla każdego kolejnego użytkownika. Korzystanie z czytnika linii papilarnych (tylko wybrane modele) 79

90 Używanie zarejestrowanego odcisku palca w celu zalogowania się do systemu Windows Aby zalogować się do systemu Windows za pomocą linii papilarnych: 1. Po zarejestrowaniu swoich odcisków palców ponownie uruchom system Windows. 2. Przesuń zarejestrowany palec w celu zalogowania się do systemu Windows. 80 Rozdział 10 Bezpieczeństwo

91 11 Narzędzie Setup Utility (BIOS) Uruchamianie narzędzia Setup Utility Narzędzie Setup Utility to program zapisany w pamięci ROM, który umożliwia uzyskiwanie informacji i dostosowywanie ustawień, nawet jeśli nie działa system operacyjny Windows. UWAGA: Czytnik linii papilarnych (w wybranych modelach) nie działa w trakcie korzystania z narzędzia Setup Utility. To narzędzie wyświetla raporty dotyczące komputera i udostępnia ustawienia uruchamiania, ochrony i innych preferencji. Aby uruchomić narzędzie Setup Utility: Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f10. lub Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz esc. Po wyświetleniu menu rozruchowego naciśnij klawisz f10. Korzystanie z narzędzia Setup Utility Zmiana języka narzędzia Setup Utility Aby zmienić język narzędzia Setup Utility: UWAGA: Jeśli narzędzie Setup Utility nie zostało jeszcze uruchomione, rozpocznij od kroku 1. Jeśli narzędzie Setup Utility jest uruchomione, rozpocznij od kroku Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f10. lub Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz esc. Po wyświetleniu menu rozruchowego naciśnij klawisz f Klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje System Configuration (Konfiguracja systemu) > Language (Język), a następnie naciśnij klawisz enter. 3. Klawiszami strzałek wybierz język, a następnie naciśnij klawisz enter. 4. Po wyświetleniu monitu o potwierdzenie wybranego języka naciśnij klawisz enter. 5. Aby zapisać zmiany i zamknąć narzędzie Setup Utility, klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Saving Changes (Zapisz zmiany i zakończ), a następnie naciśnij klawisz enter. Uruchamianie narzędzia Setup Utility 81

92 Zmiany zaczną obowiązywać natychmiast. Nawigacja i wybieranie opcji w narzędziu Setup Utility Narzędzie Setup Utility nie obsługuje płytki dotykowej TouchPad, ponieważ nie działa pod kontrolą systemu Windows. Do nawigacji i wybierania opcji należy używać klawiszy. Aby się poruszać po narzędziu Setup Utility: Klawiszami strzałek wybierz menu lub pozycję menu. Do wybierania pozycji z listy lub przełączania pola wyboru (np. pola Włącz/Wyłącz) należy używać klawiszy strzałek lub klawiszy f5 i f6. Aby wybrać element, naciśnij klawisz enter. Aby zamknąć pole tekstowe lub powrócić do wyświetlania menu, naciśnij klawisz esc. Aby wyświetlić dodatkowe informacje o nawigacji i wybieraniu opcji, naciśnij klawisz f1. Wyświetlanie informacji o systemie Narzędzie Setup Utility umożliwia wyświetlanie systemowej daty i czasu oraz informacji identyfikujących komputer. Aby wyświetlić informacje o systemie za pomocą narzędzia Setup Utility: UWAGA: Jeśli narzędzie Setup Utility jest już uruchomione, rozpocznij od kroku 1. Jeśli narzędzie Setup Utility nie jest uruchomione, rozpocznij od kroku Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f10. lub Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz esc. Po wyświetleniu menu rozruchowego naciśnij klawisz f Wybierz menu Main (Główne). 3. Aby zamknąć narzędzie Setup Utility, nie zmieniając żadnych ustawień, klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Discarding Changes (Odrzuć zmiany i zakończ), a następnie naciśnij klawisz enter. Przywracanie domyślnych ustawień w narzędziu Setup Utility Aby przywrócić domyślne ustawienia narzędzia Setup Utility: 82 Rozdział 11 Narzędzie Setup Utility (BIOS)

93 UWAGA: Jeśli narzędzie Setup Utility nie zostało jeszcze uruchomione, rozpocznij od kroku 1. Jeśli narzędzie Setup Utility jest uruchomione, rozpocznij od kroku Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f10. lub Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz esc. Po wyświetleniu menu rozruchowego naciśnij klawisz f Klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Load Setup Defaults (Załaduj ustawienia domyślne), a następnie naciśnij klawisz enter. 3. Po wyświetleniu ekranu Setup Confirmation (Potwierdzenie ustawień) naciśnij klawisz enter. 4. Aby zapisać zmiany i zamknąć narzędzie Setup Utility, klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Saving Changes (Zapisz zmiany i zakończ), a następnie naciśnij klawisz enter. Ustawienia domyślne narzędzia Setup Utility zaczną obowiązywać po ponownym uruchomieniu komputera. UWAGA: Przywrócenie domyślnych ustawień fabrycznych nie powoduje zmiany ustawień hasła, zabezpieczeń ani języka. Zamknięcie narzędzia Setup Utility Podczas zamykania narzędzia Setup Utility wprowadzone zmiany można zapisać lub odrzucić. Aby zamknąć narzędzie Setup Utility i zapisać zmiany wprowadzone w bieżącej sesji: Jeśli menu narzędzia Setup Utility nie są widoczne, naciśnij klawisz esc, aby powrócić do wyświetlania menu. Klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Saving Changes (Zapisz zmiany i zakończ), a następnie naciśnij klawisz enter. Aby zamknąć narzędzie Setup Utility bez zapisywania zmian wprowadzonych w bieżącej sesji: Jeśli menu narzędzia Setup Utility nie są widoczne, naciśnij klawisz esc, aby powrócić do wyświetlania menu. Klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Discarding Changes (Odrzuć zmiany i zakończ), a następnie naciśnij klawisz enter. Po wybraniu jednej z tych opcji komputer zostanie ponownie uruchomiony z systemem Windows. Menu narzędzia Setup Utility W tabelach menu omówiono opcje narzędzia Setup Utility. UWAGA: Niektóre pozycje menu narzędzia Setup Utility mogą nie być obsługiwane przez komputer. Menu narzędzia Setup Utility 83

94 Menu Main (Główne) Wybierz opcję Aby System information (Informacje o systemie) Wyświetlić i zmienić ustawienia godziny i daty w systemie. Wyświetlić informacje identyfikacyjne dotyczące komputera. Wyświetlić informacje na temat procesora, ilości pamięci, systemu BIOS i wersji kontrolera klawiatury (tylko wybrane modele). Menu Security (Zabezpieczenia) Wybierz opcję Hasło administratora Hasło uruchomieniowe Aby Wprowadzić, zmienić lub usunąć hasło administratora. Wprowadzić, zmienić lub usunąć hasło uruchomieniowe. Menu System Configuration (Konfiguracja systemu) Wybierz opcję Language Support (Obsługa języka) Virtualization Technology (Technologia wirtualizacji) (tylko wybrane modele) LAN Power Saving (Oszczędzanie energii LAN tylko wybrane modele) Fan Always On (Wentylator zawsze włączony) Action Key Mode (Tryb klawiszy czynności) Aby Zmienić język narzędzia Setup Utility. Włączyć/wyłączyć technologię wirtualizacji procesora. Włączyć/wyłączyć funkcję LAN Power Saving (Oszczędzanie energii LAN). Gdy opcja jest włączona, powoduje to oszczędność energii w trybie zasilania z baterii. Włączyć/wyłączyć funkcję Fan Always On (Wentylator zawsze włączony). Gdy opcja jest włączona, wentylator komputera jest zawsze włączony. Włączyć/wyłączyć tryb klawiszy czynności. Boot Options (Opcje rozruchu) POST (power-on self test) f10 and f12 Delay (seconds) ustawianie opóźnienia klawiszy f10 i f12 dla funkcji narzędzia Setup Utility w odstępach pięciosekundowych (0, 5, 10, 15, 20). CD-Rom Boot (Rozruch z dysku CD-ROM) włączanie/wyłączanie rozruchu z dysku CD-ROM. Floppy Boot (Rozruch z dyskietki) włączanie/wyłączanie rozruchu z dyskietki. Internal Network Adapter Boot (Rozruch z wewnętrznej karty sieciowej) włączanie/wyłączanie rozruchu z wewnętrznej karty sieciowej. Boot Order (Kolejność rozruchu) wybieranie kolejności rozruchu dla: Notebook Hard Drive (Dysk twardy komputera przenośnego) Internal CD/DVD ROM Drive (Wewnętrzny napęd CD/DVD ROM) USB Diskette on Key/USB Hard Drive (Dyskietka na kluczu USB/dysk twardy USB) 84 Rozdział 11 Narzędzie Setup Utility (BIOS)

95 Wybierz opcję Aby USB CD/DVD ROM Drive (Napęd CD/DVD ROM typu USB) USB Floppy (Dyskietka USB) Network adapter (Karta sieciowa) Menu Diagnostics (Diagnostyka) Wybierz opcję Primary Hard Disk Self Test (Autotest podstawowego dysku twardego) Secondary Hard Disk Self Test (Autotest pomocniczego dysku twardego) (tylko wybrane modele) Memory Test (Test pamięci) Aby Przeprowadzić dokładny autotest dysku twardego. Przeprowadzić dokładny autotest pomocniczego dysku twardego. Przeprowadzić test diagnostyczny pamięci systemowej. Menu narzędzia Setup Utility 85

96 12 Aktualizacje oprogramowania W witrynie internetowej HP mogą być dostępne zaktualizowane wersje oprogramowania dostarczonego z komputerem. Udostępniane w tej witrynie aktualizacje oprogramowania i systemu BIOS mają najczęściej postać skompresowanych plików, tzw. pakietów SoftPaq. Niektóre pakiety do pobrania zawierają plik o nazwie Readme.txt, w którym znajdują się informacje dotyczące instalowania oprogramowania oraz rozwiązywania związanych z nim problemów. Aby zaktualizować oprogramowanie: 1. Sprawdź model komputera, kategorię produktu i serię lub rodzinę. Przygotuj się do aktualizacji systemu BIOS, sprawdzając wersję systemu BIOS aktualnie zainstalowanego na komputerze. Jeśli komputer jest podłączony do sieci, przed zainstalowaniem jakichkolwiek aktualizacji oprogramowania (szczególnie aktualizacji systemu BIOS) zalecane jest skonsultowanie się z administratorem sieci. UWAGA: System BIOS komputera jest przechowywany w systemowej pamięci ROM. System BIOS inicjuje system operacyjny, określa sposób współdziałania komputera z urządzeniami sprzętowymi i umożliwia transfer danych (m.in. daty i godziny) między urządzeniami. UWAGA: W systemie Windows dostępna jest funkcja Kontrola konta użytkownika, która podnosi poziom zabezpieczeń komputera. Wykonanie pewnych zadań, takich jak instalowanie oprogramowania, uruchamianie narzędzi czy zmiana ustawień systemu Windows, może wymagać specjalnego uprawnienia lub podania hasła. Więcej informacji można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. 2. Uzyskaj dostęp do aktualizacji w witrynie HP pod adresem 3. Zainstaluj aktualizacje. Aktualizowanie systemu BIOS W celu aktualizacji BIOS najpierw należy ustalić bieżącą wersję systemu BIOS, a następnie pobrać i zainstalować jego nową wersję. Sprawdzanie wersji systemu BIOS W celu ustalenia, czy dostępne aktualizacje systemu BIOS zawierają wersje systemu BIOS nowsze od obecnie zainstalowanej na komputerze, trzeba sprawdzić wersję zainstalowanego systemu BIOS. Informacje o wersji systemu BIOS (określane także jako Data systemu ROM i System BIOS) można wyświetlić, naciskając klawisze fn+esc (jeśli uruchomiony jest system Windows) lub otwierając narzędzie Setup Utility. 86 Rozdział 12 Aktualizacje oprogramowania

97 Aby wyświetlić informacje o systemie BIOS za pomocą narzędzia Setup Utility: 1. Otwórz narzędzie Setup Utility, włączając lub ponownie uruchamiając komputer. Po wyświetleniu komunikatu Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego) naciśnij klawisz f Jeśli po otwarciu narzędzia Setup Utility informacje o systemie są niewidoczne, wybierz menu Main (Główne) za pomocą klawiszy strzałek. Po wybraniu menu głównego (Main) zostaną wyświetlone informacje o systemie BIOS oraz inne informacje systemowe. 3. Aby zamknąć narzędzie Setup Utility, klawiszami strzałek wybierz kolejno opcje Exit (Zakończ) > Exit Discarding Changes (Odrzuć zmiany i zakończ), a następnie naciśnij klawisz enter. Pobieranie aktualizacji systemu BIOS OSTROŻNIE: Aby zapobiec uszkodzeniu komputera lub nieprawidłowemu zainstalowaniu aktualizacji systemu BIOS, należy ją pobierać i instalować tylko wtedy, gdy komputer jest podłączony do niezawodnego zewnętrznego źródła zasilania za pomocą zasilacza prądu przemiennego. Aktualizacji systemu BIOS nie należy pobierać ani instalować, jeśli komputer jest zasilany z baterii, zadokowany w opcjonalnym urządzeniu dokowania lub podłączony do opcjonalnego źródła zasilania. Podczas pobierania i instalacji należy przestrzegać następujących zasad: Nie wolno odłączać komputera od źródła zasilania przez odłączenie przewodu zasilającego od gniazdka elektrycznego. Nie wolno wyłączać komputera ani wprowadzać go w stan uśpienia czy hibernacji. Nie wolno wkładać, wyjmować, podłączać ani odłączać żadnych urządzeń, kabli czy przewodów. Aby pobrać aktualizację systemu BIOS: 1. Wybierz kolejno opcje Start > Pomoc i obsługa techniczna > Konserwacja > Aktualizacje oprogramowania, aby uzyskać dostęp do strony w witrynie HP, gdzie można pobrać oprogramowanie dla danego komputera. 2. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie, aby zidentyfikować komputer i uzyskać dostęp do pliku aktualizacji systemu BIOS, który chcesz pobrać. 3. Podczas pobierania: a. Zidentyfikuj aktualizację systemu BIOS zawierającą wersję systemu BIOS nowszą niż aktualnie zainstalowana na komputerze. Zanotuj datę, nazwę lub inny identyfikator. Te informacje mogą być potrzebne w celu odszukania aktualizacji po pobraniu i zapisaniu plików na dysku twardym. b. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie, aby pobrać wybrany plik na dysk twardy. Zapamiętaj miejsce na dysku twardym, w którym zostanie zapisana pobrana aktualizacja BIOS. Po pobraniu aktualizacji należy przejść do tego folderu, aby zainstalować aktualizację. UWAGA: Jeśli komputer jest podłączony do sieci, przed zainstalowaniem jakichkolwiek aktualizacji oprogramowania (szczególnie aktualizacji systemu BIOS) zalecane jest skonsultowanie się z administratorem sieci. Aktualizowanie systemu BIOS 87

98 Procedury instalacji systemu BIOS są różne. Należy postępować zgodnie z instrukcjami wyświetlonymi na ekranie po ukończeniu pobierania. Jeśli nie zostaną wyświetlone instrukcje: 1. Otwórz Eksploratora Windows, wybierając kolejno Start > Komputer. 2. Kliknij dwukrotnie ikonę dysku twardego. Z reguły dysk twardy jest oznaczony jako Dysk lokalny (C:). 3. Przejdź do zapamiętanego folderu pobierania aktualizacji na dysku twardym. 4. Kliknij dwukrotnie plik z rozszerzeniem exe (np. nazwapliku.exe). Rozpocznie się proces instalacji systemu BIOS. 5. Ukończ instalację, postępując zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. Po udanej aktualizacji systemu BIOS system ten zamyka się automatycznie. UWAGA: Po pojawieniu się na ekranie komunikatu o pomyślnej instalacji można usunąć pobrany plik z dysku twardego. Aktualizowanie programów i sterowników Aby pobrać i zainstalować inne oprogramowanie niż aktualizacja systemu BIOS: 1. Otwórz przeglądarkę internetową i przejdź do adresu a następnie wybierz kraj lub region. 2. Kliknij opcję pobierania oprogramowania i sterowników, wpisz numer modelu komputera w polu wyszukiwania i naciśnij klawisz enter. 3. Kliknij odpowiedni produkt na liście modeli. 4. Wybierz system operacyjny. 5. Po wyświetleniu listy sterowników kliknij zaktualizowany sterownik, aby otworzyć okno zawierające dodatkowe informacje. 6. Kliknij przycisk Zainstaluj teraz, aby zainstalować zaktualizowany sterownik. UWAGA: W niektórych lokalizacjach można pobrać sterownik i zainstalować go później. Aby to zrobić, kliknij przycisk Tylko pobierz i zapisz plik na komputerze. Po monicie kliknij przycisk Zapisz, a następnie wybierz lokalizację do zapisu na dysku twardym. Po pobraniu pliku przejdź do folderu, gdzie został zapisany plik, a następnie kliknij go dwukrotnie w celu zainstalowania. 7. Jeśli zostanie wyświetlony monit o ponowne uruchomienie komputera po zakończeniu instalacji, ponownie uruchom system i sprawdź działanie urządzenia. 88 Rozdział 12 Aktualizacje oprogramowania

99 13 Wykonywanie kopii zapasowych i odzyskiwanie danych Po awarii systemu możliwe jest odzyskanie danych, które znajdują się w najnowszej kopii zapasowej. Firma HP zaleca utworzenie dysków do odzyskiwania natychmiast po skonfigurowaniu oprogramowania. W miarę instalowania nowych programów i zapisywania nowych plików należy regularnie tworzyć kopie zapasowe systemu, aby zawsze mieć możliwie aktualną kopię danych. Narzędzia zawarte w systemie operacyjnym i oprogramowanie HP Recovery Manager zaprojektowano, by pomóc w wykonywaniu poniższych zadań mających na celu ochronę informacji i umożliwić przywrócenie ich w przypadku awarii systemu: Tworzenie zestawu dysków do odzyskiwania za pomocą programu Recovery Manager dyski do odzyskiwania służą do uruchamiania (rozruchu) komputera i odzyskiwania ustawień fabrycznych systemu operacyjnego i oprogramowania w razie awarii systemu lub jego niestabilnego działania. Regularne wykonywanie kopii zapasowych informacji w celu ochrony ważnych plików systemowych. Tworzenie punktów przywracania systemu (funkcja systemu operacyjnego) punkty przywracania systemu umożliwiają cofnięcie niepożądanych zmian w komputerze przez przywrócenie go do wcześniejszego stanu. Odzyskiwanie programu lub sterownika (funkcja oprogramowania Recovery Manager) ta funkcja ułatwia ponowną instalację programu lub sterownika bez konieczności przeprowadzania pełnego odzyskiwania systemu. Przeprowadzanie pełnego odzyskiwania systemu (funkcja programu Recovery Manager) program Recovery Manager umożliwia odtworzenie pełnego obrazu fabrycznego w przypadku awarii lub niestabilności systemu. Program Recovery Manager działa na dedykowanej partycji odzyskiwania (tylko wybrane modele) na dysku twardym lub na dyskach odzyskiwania utworzonych przez użytkownika. UWAGA: Jeśli komputer jest wyposażony w dysk SSD, może on nie zawierać partycji odzyskiwania. Do komputerów, które nie mają partycji odzyskiwania, dołączane są dyski do odzyskiwania. Dyski te służą do odzyskiwania systemu operacyjnego i aplikacji. Aby sprawdzić, czy istnieje partycja odzyskiwania, wybierz kolejno opcje Start > Komputer. Jeśli partycja jest obecna, w sekcji Dyski twarde zostanie wyświetlony dysk odzyskiwania HP. Tworzenie dysków do odzyskiwania Firma HP zaleca utworzenie dysków do odzyskiwania, aby zapewnić możliwość przywrócenia oryginalnego stanu fabrycznego systemu w przypadku poważnej awarii lub niestabilności systemu. Dyski te należy utworzyć po pierwszej konfiguracji komputera. Z dyskami należy obchodzić się ostrożnie i przechowywać je w bezpiecznym miejscu. Oprogramowanie tworzy tylko jeden zestaw dysków do odzyskiwania. Tworzenie dysków do odzyskiwania 89

100 UWAGA: Jeśli komputer nie jest wyposażony w wewnętrzny napęd optyczny, do tworzenia dysków odzyskiwania można używać opcjonalnego zewnętrznego napędu optycznego (kupionego oddzielnie). Można też kupić dyski do odzyskiwania w witrynie internetowej HP. Przed utworzeniem dysków do odzyskiwania: Potrzebne są najwyższej jakości dyski DVD-R, DVD+R, BD-R (zapisywalne dyski Blu-ray) lub dyski CD-R. Wszystkie te dyski są dostępne oddzielnie. Dyski DVD i BD mają dużo większą pojemność niż dyski CD. Jeśli używane będą dyski CD, może być ich potrzeba nawet 20, natomiast dysków DVD lub BD wystarczy kilka. UWAGA: Dyski do wielokrotnego zapisu, takie jak CD-RW, DVD±RW, dwuwarstwowe DVD±RW oraz BD-RE (wielokrotnie zapisywalne Blu-ray) nie są zgodne z programem Recovery Manager. Podczas tego procesu komputer musi być podłączony do źródła prądu przemiennego. Dla danego komputera tworzony jest tylko jeden zestaw dysków do odzyskiwania. Przed włożeniem do napędu optycznego dyski należy ponumerować. W razie potrzeby można zamknąć program przed zakończeniem procesu tworzenia dysków do odzyskiwania. Przy kolejnym uruchomieniu programu Recovery Manager zostanie wyświetlony monit o kontynuowanie procesu tworzenia dysków. Aby utworzyć zestaw dysków do odzyskiwania: 1. Wybierz przycisk Start > Wszystkie programy > Recovery Manager > Tworzenie dysków do odzyskiwania. 2. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. Tworzenie kopii zapasowej danych W miarę instalowania nowych programów i zapisywania nowych plików należy regularnie tworzyć kopie zapasowe systemu, aby zawsze mieć możliwie aktualną kopię danych. Zaleca się tworzenie kopii zapasowej systemu w następujących przypadkach: Regularnie w zaplanowanym czasie UWAGA: Ustaw przypomnienia o okresowym tworzeniu kopii zapasowych. Przed naprawą komputera lub przywracaniem danych. Przed dodaniem bądź modyfikacją sprzętu lub oprogramowania. Podczas tworzenia kopii zapasowych: Należy tworzyć punkty przywracania systemu za pomocą funkcji przywracania systemu Windows i okresowo kopiować je na dysk. Należy przechowywać pliki osobiste w bibliotece dokumentów i regularnie wykonywać kopię zapasową tego folderu. Należy tworzyć kopie zapasowe szablonów przechowywanych w powiązanych z nimi programach. Należy zapisywać dostosowane ustawienia okna, paska narzędzi lub paska menu, wykonując zrzut ekranu przedstawiający te ustawienia. Zrzut ekranu pozwala zaoszczędzić sporo czasu, jeśli konieczne będzie zresetowanie preferencji. 90 Rozdział 13 Wykonywanie kopii zapasowych i odzyskiwanie danych

101 Aby skopiować zawartość ekranu i wkleić ją do dokumentu edytora tekstów: 1. Wyświetl ekran. 2. Skopiuj ekran: Aby skopiować tylko aktywne okno, naciśnij kombinację klawiszy alt+fn+prt sc. Aby skopiować cały ekran, naciśnij kombinację klawiszy fn+prt sc. 3. Otwórz dokument edytora tekstu i wybierz opcję Edycja > Wklej. 4. Zapisz dokument. Zapisz kopię zapasową danych na opcjonalnym zewnętrznym dysku twardym, dysku sieciowym lub innych dyskach. W przypadku zapisywania kopii zapasowej na innych dyskach należy używać następujących rodzajów dysków (kupionych oddzielnie): CD-R, CD-RW, DVD+R, DVD-R lub DVD±RW. Rodzaj użytego dysku zależy od rodzaju napędu optycznego zainstalowanego w komputerze. UWAGA: Dyski DVD mają większą pojemność niż dyski CD. Wykorzystywanie ich do tworzenia kopii zapasowych umożliwia zmniejszenie liczby wymaganych dysków do odzyskiwania. Podczas tworzenia kopii zapasowych na dyskach należy je ponumerować przed włożeniem do napędu optycznego komputera. Korzystanie z funkcji tworzenia kopii zapasowej i przywracania systemu Windows Aby utworzyć kopię zapasową za pomocą funkcji tworzenia kopii zapasowej i przywracania systemu Windows: UWAGA: Przed rozpoczęciem procesu tworzenia kopii zapasowej należy upewnić się, że komputer jest podłączony do zasilania sieciowego. UWAGA: Proces tworzenia kopii zapasowej może trwać ponad godzinę, w zależności od rozmiaru pliku i szybkości komputera. 1. Wybierz Start > Wszystkie programy > Wszystkie programy > Kopia zapasowa/ Przywracanie. 2. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. UWAGA: W systemie Windows dostępna jest funkcja Kontrola konta użytkownika, która podnosi poziom zabezpieczeń komputera. Wykonanie pewnych zadań, takich jak instalowanie oprogramowania, uruchamianie narzędzi czy zmiana ustawień systemu Windows, może wymagać specjalnego uprawnienia lub podania hasła. Więcej informacji można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. Korzystanie z punktów przywracania systemu Podczas wykonywania kopii zapasowej systemu tworzony jest punkt przywracania systemu. Punkt przywracania systemu to migawka stanu dysku twardego w określonym momencie, zapisana pod konkretną nazwą. Istnieje możliwość przywrócenia systemu do tego punktu w celu cofnięcia późniejszych zmian wprowadzonych w systemie. UWAGA: Odzyskiwanie systemu z wcześniejszego punktu przywracania nie wpływa na pliki danych ani wiadomości zapisane lub utworzone po utworzeniu ostatniego punktu. Tworzenie dodatkowych punktów przywracania oznacza lepszą ochronę plików i ustawień systemowych. Tworzenie kopii zapasowej danych 91

102 Kiedy należy tworzyć punkty przywracania Punkty przywracania należy tworzyć: przed dodaniem lub istotniejszą modyfikacją oprogramowania lub sprzętu, okresowo gdy komputer działa optymalnie. UWAGA: W przypadku zmiany decyzji o przywróceniu ustawień z punktu przywracania można cofnąć tę operację. Tworzenie punktów przywracania systemu Aby utworzyć punkt przywracania systemu: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > System. 2. W lewym okienku kliknij przycisk Ochrona systemu. 3. Kliknij kartę Ochrona systemu. 4. W obszarze Ustawienia ochrony wybierz dysk, dla którego chcesz utworzyć punkt przywracania. 5. Kliknij przycisk Utwórz. 6. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. Przywracanie poprzedniego stanu systemu Aby wrócić do utworzonego wcześniej punktu przywracania, gdy komputer działał optymalnie: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia > System. 2. W lewym okienku kliknij przycisk Ochrona systemu. 3. Kliknij kartę Ochrona systemu. 4. Kliknij przycisk Przywracanie systemu. 5. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. Przeprowadzanie odzyskiwania UWAGA: Można odzyskiwać tylko pliki, których kopie zapasowe zostały wcześniej utworzone. Firma HP zaleca, aby niezwłocznie po skonfigurowaniu komputera utworzyć za pomocą programu HP Recovery Manager zestaw dysków do odzyskiwania (kopię zapasową całego dysku). Program Recovery Manager umożliwia naprawienie lub przywrócenie systemu w przypadku awarii lub niestabilności. Program Recovery Manager działa na dyskach odzyskiwania lub na dedykowanej partycji odzyskiwania (tylko wybrane modele) na dysku twardym. Jeżeli jednak komputer jest wyposażony w dysk SSD, może nie posiadać partycji odzyskiwania. W takim przypadku do komputera dołączane są dyski do odzyskiwania. Dyski te służą do odzyskiwania systemu operacyjnego i aplikacji. UWAGA: System Windows zawiera wbudowane funkcje naprawcze, takie jak Przywracanie systemu. Z tych funkcji należy korzystać przed użyciem programu Recovery Manager. UWAGA: Program Recovery Manager umożliwia przywracanie wyłącznie preinstalowanego oprogramowania. Oprogramowanie niedołączone do komputera należy pobrać z witryny internetowej producenta lub ponownie zainstalować z dysku dostarczonego przez producenta. 92 Rozdział 13 Wykonywanie kopii zapasowych i odzyskiwanie danych

103 Odzyskiwanie z dysków do odzyskiwania Aby przywrócić system z dysków do odzyskiwania: 1. Wykonaj kopię zapasową wszystkich plików osobistych. 2. Włóż pierwszy dysk odzyskiwania do napędu optycznego i ponownie uruchom komputer. 3. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. Odzyskiwanie z dedykowanej partycji odzyskiwania (tylko wybrane modele) UWAGA: Jeśli komputer jest wyposażony w dysk SSD, może on nie zawierać partycji odzyskiwania. Do komputerów, które nie mają partycji odzyskiwania, dołączane są dyski do odzyskiwania. Dyski te służą do odzyskiwania systemu operacyjnego i aplikacji. Aby sprawdzić, czy istnieje partycja odzyskiwania, wybierz kolejno opcje Start > Komputer. Jeśli partycja jest obecna, w sekcji Dyski twarde zostanie wyświetlony dysk odzyskiwania HP. W niektórych modelach można przeprowadzić odzyskiwanie z partycji na dysku twardym. Przywraca to komputer do stanu fabrycznego. Aby przywrócić system z tej partycji: 1. Otwórz narzędzie Recovery Manager jednym z następujących sposobów: Wybierz kolejno opcje Start > Wszystkie programy > Recovery Manager > Recovery Manager. lub Włącz lub ponownie uruchom komputer i naciśnij klawisz esc, kiedy u dołu ekranu pojawi się komunikat Press the ESC key for Startup Menu (Naciśnij klawisz ESC, aby wejść do menu rozruchowego). Gdy pojawi się komunikat Press <F11> for recovery (Naciśnij klawisz F11, aby wykonać odzyskiwanie), naciśnij klawisz f Kliknij opcję Odzyskiwanie systemu w oknie programu Recovery Manager. 3. Postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. Przeprowadzanie odzyskiwania 93

104 14 Rozwiązywanie problemów Nie można się połączyć z siecią WLAN Przed przystąpieniem do rozwiązywania problemu z połączeniem sieciowym upewnij się, że zainstalowane są sterowniki wszystkich urządzeń bezprzewodowych. UWAGA: Bezprzewodowe urządzenia sieciowe są dołączone tylko do wybranych modeli komputera. Jeśli obsługa sieci bezprzewodowej nie jest wyszczególniona na liście funkcji zamieszczonej na oryginalnym opakowaniu komputera, należy kupić odpowiednie bezprzewodowe urządzenie sieciowe, aby była ona możliwa. Możliwe przyczyny problemów z połączeniem bezprzewodowym: Zmiana konfiguracji sieci (identyfikatora SSID lub klucza zabezpieczeń). Wyłączenie lub nieprawidłowe zainstalowanie urządzenia bezprzewodowego. Awaria sprzętowa urządzenia bezprzewodowego lub routera. Zakłócenia ze strony innych urządzeń. W razie problemu z nawiązaniem połączenia WLAN należy się upewnić, że zintegrowane urządzenie WLAN jest prawidłowo zainstalowane na komputerze: UWAGA: W systemie Windows dostępna jest funkcja Kontrola konta użytkownika, która podnosi poziom zabezpieczeń komputera. Wykonanie pewnych zadań, takich jak instalowanie oprogramowania, uruchamianie narzędzi czy zmiana ustawień systemu Windows, może wymagać specjalnego uprawnienia lub podania hasła. Więcej informacji można znaleźć w module Pomoc i obsługa techniczna. 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia. 2. W obszarze System kliknij opcję Menedżer urządzeń. 3. Rozwiń listę adapterów sieciowych, klikając ikonę plusa (+). 4. Na liście Karty sieciowe odszukaj urządzenie bezprzewodowe WLAN. Pozycja urządzenia WLAN na liście może zawierać określenia bezprzewodowa, sieć bezprzewodowa, WLAN, Wi-Fi lub Jeśli żadne urządzenie WLAN nie jest wymienione, oznacza to, że w komputerze nie ma zintegrowanego urządzenia WLAN lub sterownik urządzenia WLAN nie jest poprawnie zainstalowany. Więcej informacji o rozwiązywaniu problemów z sieciami WLAN można uzyskać, korzystając z łączy do witryn internetowych podanych w Podręczniku pomocy i obsługi technicznej. 94 Rozdział 14 Rozwiązywanie problemów

105 Nie można nawiązać połączenia z siecią preferowaną System Windows automatycznie naprawia uszkodzone połączenie WLAN: Jeśli w obszarze powiadomień wyświetlana jest ikona stanu sieci, kliknij ją prawym przyciskiem myszy, a następnie kliknij polecenie Rozwiąż problemy. System Windows zresetuje urządzenie sieciowe i podejmie próbę ponownego połączenia z jedną z sieci preferowanych. Jeśli w obszarze powiadomień nie jest wyświetlana ikona sieci: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > Sieć i Internet > Centrum sieci i udostępniania. 2. Kliknij przycisk Rozwiąż problemy i wybierz sieć, którą chcesz naprawić. Ikona sieci nie jest wyświetlana Jeśli po skonfigurowaniu sieci WLAN nie jest wyświetlana ikona sieci w obszarze powiadomień, oznacza to brak sterownika oprogramowania lub jego uszkodzenie. Może być wyświetlany komunikat o błędzie systemu Windows Urządzenie nieodnalezione. Należy ponownie zainstalować sterownik. Najnowszą wersję oprogramowania urządzenia WLAN i sterowniki dla danego komputera można pobrać w witrynie internetowej HP pod adresem Jeśli używane urządzenie WLAN było kupione osobno, sprawdź dostępność najnowszego oprogramowania w witrynie internetowej producenta. Aby znaleźć najnowszą wersję oprogramowania urządzenia WLAN: 1. Otwórz przeglądarkę internetową i przejdź do strony 2. Wybierz kraj lub region. 3. Kliknij opcję pobierania oprogramowania i sterowników. 4. W polu wyszukiwania wpisz numer modelu komputera. 5. Naciśnij klawisz enter i postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. UWAGA: Jeśli używane urządzenie WLAN było kupione osobno, sprawdź dostępność najnowszego oprogramowania w witrynie internetowej producenta. Aktualne kody zabezpieczeń sieci są niedostępne Jeśli po połączeniu z siecią WLAN zostanie wyświetlony monit o klucz sieciowy lub nazwę SSID, sieć jest chroniona przez system zabezpieczeń. Nawiązanie połączenia z zabezpieczoną siecią wymaga podania aktualnych kodów. Nazwa SSID i klucz sieciowy to kody alfanumeryczne, których wprowadzenie pozwala zidentyfikować komputer w sieci. Aby znaleźć te kody: W przypadku sieci podłączonej do osobistego routera bezprzewodowego należy ustawić te same kody w routerze i urządzeniu WLAN zgodnie z instrukcją obsługi routera. W przypadku sieci prywatnej, np. w biurze lub w publicznym pokoju rozmów internetowych, należy uzyskać kody od administratora sieci i wprowadzić je po wyświetleniu odpowiedniego monitu. Niektóre sieci, aby poprawić zabezpieczenia, regularnie zmieniają identyfikatory SSID lub klucze sieciowe używane w routerach lub punktach dostępu. W takim przypadku należy również zmieniać odpowiedni kod na komputerze. Nie można nawiązać połączenia z siecią preferowaną 95

106 W przypadku otrzymania nowych kluczy lub nazwy SSID dla sieci bezprzewodowej, z którą wcześniej było ustanawiane połączenie, wykonaj następujące kroki, aby połączyć się z tą siecią: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > Sieć i Internet > Centrum sieci i udostępniania. 2. W lewym okienku kliknij opcję Zarządzaj sieciami bezprzewodowymi. Zostanie wyświetlona lista dostępnych sieci WLAN. Jeśli znajdujesz się w miejscu, w którym jest aktywnych kilka sieci WLAN, na liście będzie widocznych wiele sieci. 3. Zaznacz sieć na liście, kliknij ją prawym przyciskiem myszy, a następnie kliknij polecenie Właściwości. UWAGA: Jeśli żądana sieć nie jest wyszczególniona na liście, skontaktuj się z administratorem sieci, aby się upewnić, że router lub punkt dostępu działa. 4. Kliknij kartę Bezpieczeństwo i wpisz odpowiednie dane szyfrowania transmisji bezprzewodowych w polu Klucz zabezpieczeń sieci. 5. Kliknij przycisk OK, aby zapisać te ustawienia. Połączenie WLAN jest bardzo słabe Jeśli sygnał połączenia jest bardzo słaby lub komputer nie może nawiązać połączenia z siecią WLAN, postaraj się w następujący sposób zminimalizować zakłócenia ze strony innych urządzeń: Przesuń komputer bliżej routera bezprzewodowego lub punktu dostępu. Tymczasowo wyłącz takie urządzenia, jak kuchenka mikrofalowa, bezprzewodowy telefon stacjonarny lub telefon komórkowy. Aby wymusić ponowne ustawienie wszystkich parametrów połączenia przez urządzenie: 1. Wybierz kolejno Start > Panel sterowania > Sieć i Internet > Centrum sieci i udostępniania. 2. W lewym okienku kliknij opcję Zarządzaj sieciami bezprzewodowymi. Zostanie wyświetlona lista dostępnych sieci WLAN. Jeśli znajdujesz się w miejscu, w którym jest aktywnych kilka sieci WLAN, na liście będzie widocznych wiele sieci. 3. Wybierz sieć i kliknij przycisk Usuń. Nie można nawiązać połączenia z routerem bezprzewodowym Jeśli próby nawiązania połączenia z routerem bezprzewodowym kończą się niepowodzeniem, zresetuj router, odłączając go od zasilania na sekund. Jeśli komputer nie może nawiązać połączenia z siecią WLAN, ponownie uruchom router bezprzewodowy. Szczegółowe informacje znajdują się w instrukcjach producenta routera. Taca napędu optycznego nie otwiera się w celu wyjęcia dysku CD, DVD lub BD 1. Wsuń końcówkę spinacza biurowego w otwór zwalniania na przedniej obudowie napędu (1). 2. Delikatnie wciskaj spinacz aż do momentu zwolnienia tacy napędu, a następnie wyciągnij ją do samego końca (2). 96 Rozdział 14 Rozwiązywanie problemów

107 3. Zdejmij dysk z tacy, delikatnie naciskając jej trzpień i podnosząc dysk za zewnętrzne krawędzie (3). Chwytaj dysk za krawędzie, nie za jego powierzchnię. UWAGA: Jeśli taca nośnika nie jest całkowicie wysunięta, ostrożnie nachyl dysk podczas wyjmowania. 4. Zamknij tacę dysku i schowaj dysk do pudełka. Komputer nie wykrywa zewnętrznego napędu CD, DVD lub BD Jeśli zainstalowane urządzenie nie jest wykrywane w systemie Windows, może brakować jego sterownika lub może on być uszkodzony. Jeśli istnieje podejrzenie, że napęd optyczny nie został wykryty, sprawdź, czy napęd optyczny występuje na liście w programie Menedżer urządzeń: 1. Wyjmij dysk z napędu optycznego (jeśli jest włożony). 2. Wybierz kolejno opcje Start > Panel sterowania > System i zabezpieczenia. 3. W obszarze System kliknij przycisk Menedżer urządzeń. 4. W oknie Menedżera urządzeń kliknij strzałkę obok pozycji Stacje dysków DVD/CD-ROM, aby rozwinąć listę wszystkich zainstalowanych napędów. 5. Kliknij prawym przyciskiem myszy napęd optyczny, aby wykonać jedno z następujących zadań: Aktualizacja sterowników Wyłączenie Odinstalowanie Komputer nie wykrywa zewnętrznego napędu CD, DVD lub BD 97