Mirosław Sieja ul. Piłsudskiego 10B/ Kdzierzyn-Kole

Transkrypt

1 SPECYFIKACJE TECHNICZNE NALEYTEGO WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT DO PROJEKTU BUDOWLANEGO PRZEBUDOWA DROGI POWIATOWEJ UL. WARYSKIEGO I MOSTOWEJ W KDZIERZYNIE KOLU Inwestor : POWIATOWY ZARZD DRÓG W KDZIERZYNIE KOLU KDZIERZYN KOLE UL. SKARBOWA 3 E Jednostka projektowa : Przedsibiorstwo Usługowo-Projektowe MI Mirosław Sieja ul. Piłsudskiego 10B/ Kdzierzyn-Kole ZAWARTO OPRACOWANIA 1. D WYMAGANIA OGÓLNE 2. D ODTWORZENIE TRASY I PUNKTÓW WYSOKOCIOWYCH 3. D ROZBIÓRKA ELEMENTÓW DRÓG 4. D RECYKLING FREZOWANIE NAWIERZCHNI ASFALTOWYCH NA ZIMNO 5. D WYKONANIE WYKOPÓW W GRUNTACH NIESKALISTYCH 6. D PROFILOWANIE I ZAGSZCZANIE PODŁOA 7. D WARSTWY ODCINAJCE 8. D PODBUDOWA Z TŁUCZNIA KAMIENNEGO 9. D PODBUDOWA Z CHUDEGO BETONU 10. D a REGULACJA PIONOWA STUDZIENK KANALIZACYJNYCH, I INNYCH ELEMENTÓW URZDZE PODZIEMNYCH WYNIESIONYCH NA PAS DROGOWY 11. D KRAWNIKI BETONOWE 12. D BETONOWE OBRZEA CHODNIKOWE 13. D CHODNIKI Z BRUKOWEJ KOSTKI BETONOWEJ 14. D NAWIERZCHNIA Z KOSTKI BRUKOWEJ BETONOWEJ 15. D NAWIERZCHNIA Z KOSTKI KAMIENNEJ 16. D a OCZYSZCZENIE NAWIERZCHNI DROGOWEJ 17. D SKROPIENIE WARSTW KONSTRUKCYJNYCH 18. D WYRÓWNANIE PODBUDOWY MIESZANKAMI MINERALNO-ASFALTOWYMI 19. D d ZASTOSOWANIE SIATKI Z DRUTU STALOWEGO 20. D NAWIERZCHNIA Z MIESZANEK MINERALNO-ASFALTOWYCH WYTWARZANYCH I WBUDOWYWANYCH NA ZIMNO 21. D NAWIERZCHNIA Z BETONU ASFALTOWEGO 22. D NAWIERZCHNIA Z MIESZANKI MASTYKSOWO-GRYSOWEJ (SMA) SPORZDZIŁ: MIROSŁAW SIEJA PADZIERNIK 2009

2 WYMAGANIA OGÓLNE 1. WSTP 1.1. Przedmiot Specyfikacji technicznej (ST) Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania ogólne dotyczce wykonania i odbioru robót drogowych i mostowych Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji obejmuj wymagania ogólne, wspólne dla robót objtych specyfikacjami technicznymi dla poszczególnych asortymentów robót drogowych 1.3. Okrelenia podstawowe Uyte w ST wymienione poniej okrelenia naley rozumie w kadym przypadku nastpujco: Budowla drogowa - obiekt budowlany, nie bdcy budynkiem, stanowicy cało techniczno-uytkow (droga) albo jego cz stanowic odrbny element konstrukcyjny lub technologiczny Chodnik - wyznaczony pas terenu przy jezdni lub odsunity od jezdni, przeznaczony do ruchu pieszych Droga - wydzielony pas terenu przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów oraz ruchu pieszych wraz z wszelkimi urzdzeniami technicznymi zwizanymi z prowadzeniem i zabezpieczeniem ruchu Dziennik budowy zeszyt z ponumerowanymi stronami, opatrzony pieczci organu wydajcego, wydany zgodnie z obowizujcymi przepisami, stanowicy urzdowy dokument przebiegu robót budowlanych, słucy do notowania zdarze i okolicznoci zachodzcych w toku wykonywania robót, rejestrowania dokonywanych odbiorów robót, przekazywania polece i innej korespondencji technicznej pomidzy Inwestorem (Inspektorem nadzoru),a Wykonawc i projektantem Inwestor (Inspektor nadzoru) osoba wymieniona w danych kontraktowych (wyznaczona przez Zamawiajcego, o której wyznaczeniu poinformowany jest Wykonawca), odpowiedzialna za nadzorowanie robót i administrowanie kontraktem Jezdnia - cz korony drogi przeznaczona do ruchu pojazdów Kierownik budowy - osoba wyznaczona przez Wykonawc, upowaniona do kierowania robotami i do wystpowania w jego imieniu w sprawach realizacji kontraktu Korona drogi - jezdnia (jezdnie) z poboczami lub chodnikami, zatokami, pasami awaryjnego postoju i pasami dzielcymi jezdnie Konstrukcja nawierzchni - układ warstw nawierzchni wraz ze sposobem ich połczenia Korpus drogowy - nasyp lub ta cz wykopu, która jest ograniczona koron drogi i skarpami rowów Koryto - element uformowany w korpusie drogowym w celu ułoenia w nim konstrukcji nawierzchni Ksika obmiarów - akceptowany przez Inwestora zeszyt z ponumerowanymi stronami, słucy do wpisywania przez Wykonawc obmiaru dokonywanych robót w formie wylicze, szkiców i ew. dodatkowych załczników. Wpisy w ksice obmiarów podlegaj potwierdzeniu przez Inspektora nadzoru Laboratorium - drogowe lub inne laboratorium badawcze, zaakceptowane przez Zamawiajcego, niezbdne do przeprowadzenia wszelkich bada i prób zwizanych z ocen jakoci materiałów oraz robót Materiały - wszelkie tworzywa niezbdne do wykonania robót, zgodne z dokumentacj projektow i specyfikacjami technicznymi, zaakceptowane przez Inyniera/Kierownika projektu Nawierzchnia - warstwa lub zespół warstw słucych do przejmowania i rozkładania obcie od ruchu na podłoe gruntowe i zapewniajcych dogodne warunki dla ruchu. a) a) Warstwa cieralna - górna warstwa nawierzchni poddana bezporednio oddziaływaniu ruchu i czynników atmosferycznych. b) b) Warstwa wica - warstwa znajdujca si midzy warstw cieraln a podbudow, zapewniajca lepsze rozłoenie napre w nawierzchni i przekazywanie ich na podbudow. c) c) Warstwa wyrównawcza - warstwa słuca do wyrównania nierównoci podbudowy lub profilu istniejcej nawierzchni. d) d) Podbudowa - dolna cz nawierzchni słuca do przenoszenia obcie od ruchu na podłoe. Podbudowa moe składa si z podbudowy zasadniczej i podbudowy pomocniczej. e) e) Podbudowa zasadnicza - górna cz podbudowy spełniajca funkcje none w konstrukcji nawierzchni. Moe ona składa si z jednej lub dwóch warstw. f) f) Podbudowa pomocnicza - dolna cz podbudowy spełniajca, obok funkcji nonych, funkcje zabezpieczenia nawierzchni przed działaniem wody, mrozu i przenikaniem czstek podłoa. Moe zawiera warstw mrozoochronn, odsczajc lub odcinajc. g) g) Warstwa mrozoochronna - warstwa, której głównym zadaniem jest ochrona nawierzchni przed skutkami działania mrozu. h) h) Warstwa odcinajca - warstwa stosowana w celu uniemoliwienia przenikania czstek drobnych gruntu do warstwy nawierzchni lecej powyej. i) i) Warstwa odsczajca - warstwa słuca do odprowadzenia wody przedostajcej si do nawierzchni Niweleta - wysokociowe i geometryczne rozwinicie na płaszczynie pionowego przekroju w osi drogi lub obiektu mostowego Odpowiednia (bliska) zgodno - zgodno wykonywanych robót z dopuszczonymi tolerancjami, a jeli przedział tolerancji nie został okrelony - z przecitnymi tolerancjami, przyjmowanymi zwyczajowo dla danego rodzaju robót budowlanych Pas drogowy - wydzielony liniami granicznymi pas terenu przeznaczony do umieszczania w nim drogi i zwizanych z ni urzdze oraz drzew i krzewów. Pas drogowy moe równie obejmowa teren przewidziany do rozbudowy drogi i budowy urzdze chronicych ludzi i rodowisko przed uciliwociami powodowanymi przez ruch na drodze Pobocze - cz korony drogi przeznaczona do chwilowego postoju pojazdów, umieszczenia urzdze organizacji i bezpieczestwa ruchu oraz do ruchu pieszych, słuca jednoczenie do bocznego oparcia konstrukcji nawierzchni Podłoe nawierzchni - grunt rodzimy lub nasypowy, lecy pod nawierzchni do głbokoci przemarzania.

3 Podłoe ulepszone nawierzchni - górna warstwa podłoa, leca bezporednio pod nawierzchni, ulepszona w celu umoliwienia przejcia ruchu budowlanego i właciwego wykonania nawierzchni Polecenie Inspektora nadzoru - wszelkie polecenia przekazane Wykonawcy przez Inspektora nadzoru, w formie pisemnej, dotyczce sposobu realizacji robót lub innych spraw zwizanych z prowadzeniem budowy Projektant - uprawniona osoba prawna lub fizyczna bdca autorem dokumentacji projektowej Przetargowa dokumentacja projektowa - cz dokumentacji projektowej, która wskazuje lokalizacj, charakterystyk i wymiary obiektu bdcego przedmiotem robót Rekultywacja - roboty majce na celu uporzdkowanie i przywrócenie pierwotnych funkcji terenom naruszonym w czasie realizacji zadania budowlanego Teren budowy - teren udostpniony przez Zamawiajcego dla wykonania na nim robót oraz inne miejsca wymienione w kontrakcie jako tworzce cz terenu budowy Ogólne wymagania dotyczce robót Wykonawca jest odpowiedzialny za jako wykonanych robót, bezpieczestwo wszelkich czynnoci na terenie budowy, metody uyte przy budowie oraz za ich zgodno z dokumentacj projektow, ST i poleceniami Inspektora nadzoru Przekazanie terenu budowy Zamawiajcy w terminie okrelonym w dokumentach kontraktowych przekae Wykonawcy teren budowy wraz ze wszystkimi wymaganymi uzgodnieniami prawnymi i administracyjnymi, dziennik budowy kompletn dokumentacj projektow i dwa Specyfikacje Techniczne. Na Wykonawcy spoczywa odpowiedzialno za ochron przekazanych mu punktów pomiarowych do chwili odbioru ostatecznego robót. Uszkodzone lub zniszczone znaki geodezyjne Wykonawca odtworzy i utrwali na własny koszt Dokumentacja projektowa Dokumentacja projektowa bdzie zawiera rysunki, obliczenia i dokumenty, zgodne z wykazem podanym w szczegółowych warunkach umowy, uwzgldniajcym podział na dokumentacj projektow: Zamawiajcego; wykaz pozycji, które stanowi przetargow dokumentacj projektow oraz projektow dokumentacj wykonawcz (techniczn) i zostan przekazane Wykonawcy, Wykonawcy; wykaz zawierajcy spis dokumentacji projektowej, któr Wykonawca opracuje w ramach ceny kontraktowej Zgodno robót z dokumentacj projektow i ST Dokumentacja projektowa, SST i wszystkie dodatkowe dokumenty przekazane Wykonawcy przez Inspektora nadzoru stanowi cz umowy, a wymagania okrelone w choby jednym z nich s obowizujce dla Wykonawcy tak jakby zawarte były w całej dokumentacji. W przypadku rozbienoci w ustaleniach poszczególnych dokumentów obowizuje kolejno ich wanoci wymieniona w Ogólnych warunkach umowy. Wykonawca nie moe wykorzystywa błdów lub opuszcze w dokumentach kontraktowych, a o ich wykryciu winien natychmiast powiadomi Inspektora nadzoru, który podejmie decyzj o wprowadzeniu odpowiednich zmian i poprawek. W przypadku rozbienoci, wymiary podane na pimie s waniejsze od wymiarów okrelonych na podstawie odczytu ze skali rysunku. Wszystkie wykonane roboty i dostarczone materiały bd zgodne z dokumentacj projektow i ST. Dane okrelone w dokumentacji projektowej i w ST bd uwaane za wartoci docelowe, od których dopuszczalne s odchylenia w ramach okrelonego przedziału tolerancji. Cechy materiałów i elementów budowli musz wykazywa zgodno z okrelonymi wymaganiami, a rozrzuty tych cech nie mog przekracza dopuszczalnego przedziału tolerancji. W przypadku, gdy materiały lub roboty nie bd w pełni zgodne z dokumentacj projektow lub ST i wpłynie to na niezadowalajc jako elementu budowli, to takie materiały zostan zastpione innymi, a elementy budowli rozebrane i wykonane ponownie na koszt Wykonawcy Zabezpieczenie terenu budowy a) a) Roboty modernizacyjne/ przebudowa i remontowe ( pod ruchem ) Wykonawca jest zobowizany do utrzymania ruchu publicznego oraz utrzymania istniejcych obiektów na terenie budowy, w okresie trwania realizacji kontraktu, a do zakoczenia i odbioru ostatecznego robót. Przed przystpieniem do robót Wykonawca przedstawi Inwestorowi do zatwierdzenia, uzgodniony z odpowiednim zarzdem drogi i organem zarzdzajcym ruchem, projekt organizacji ruchu i zabezpieczenia robót w okresie trwania budowy. W zalenoci od potrzeb i postpu robót projekt organizacji ruchu powinien by na bieco aktualizowany przez Wykonawc. Kada zmiana, w stosunku do zatwierdzonego projektu organizacji ruchu, wymaga kadorazowo ponownego zatwierdzenia projektu. W czasie wykonywania robót Wykonawca dostarczy, zainstaluje i bdzie obsługiwał wszystkie tymczasowe urzdzenia zabezpieczajce takie jak: zapory, wiatła ostrzegawcze, sygnały, itp., zapewniajc w ten sposób bezpieczestwo pojazdów i pieszych. Wykonawca zapewni stałe warunki widocznoci w dzie i w nocy tych zapór i znaków, dla których jest to nieodzowne ze wzgldów bezpieczestwa. Wszystkie znaki, zapory i inne urzdzenia zabezpieczajce bd akceptowane przez Inspektora nadzoru i musz odpowiada wymaganiom okrelonym w stosownych przepisach. Fakt przystpienia do robót Wykonawca obwieci publicznie przed ich rozpoczciem w sposób uzgodniony z Zamawiajacym oraz przez umieszczenie, w miejscach i ilociach okrelonych przez Inspektora nadzoru, tablic informacyjnych, których tre bdzie zatwierdzona przez Inspektora nadzoru. Tablice informacyjne bd utrzymywane przez Wykonawc w dobrym stanie przez cały okres realizacji robót. Koszt zabezpieczenia terenu budowy nie podlega odrbnej zapłacie i przyjmuje si, e jest włczony w cen kontraktow.

4 Ochrona rodowiska w czasie wykonywania robót Wykonawca ma obowizek zna i stosowa w czasie prowadzenia robót wszelkie przepisy dotyczce ochrony rodowiska naturalnego. W okresie trwania budowy i wykaczania robót Wykonawca bdzie: a) utrzymywa teren budowy i wykopy w stanie bez wody stojcej, b) podejmowa wszelkie uzasadnione kroki majce na celu stosowanie si do przepisów i norm dotyczcych ochrony rodowiska na terenie i wokół terenu budowy oraz bdzie unika uszkodze lub uciliwoci dla osób lub dóbr publicznych i innych, a wynikajcych z nadmiernego hałasu, wibracji, zanieczyszczenia lub innych przyczyn powstałych w nastpstwie jego sposobu działania. Stosujc si do tych wymaga bdzie miał szczególny wzgld na: 1) lokalizacj baz, warsztatów, magazynów, składowisk, ukopów i dróg dojazdowych, 2) rodki ostronoci i zabezpieczenia przed: a) zanieczyszczeniem zbiorników i cieków wodnych pyłami lub substancjami toksycznymi, b) zanieczyszczeniem powietrza pyłami i gazami, c) moliwoci powstania poaru Ochrona przeciwpoarowa Wykonawca bdzie przestrzega przepisy ochrony przeciwpoarowej. Wykonawca bdzie utrzymywa, wymagany na podstawie odpowiednich przepisów sprawny sprzt przeciwpoarowy, na terenie baz produkcyjnych, w pomieszczeniach biurowych, mieszkalnych, magazynach oraz w maszynach i pojazdach. Materiały łatwopalne bd składowane w sposób zgodny z odpowiednimi przepisami i zabezpieczone przed dostpem osób trzecich. Wykonawca bdzie odpowiedzialny za wszelkie straty spowodowane poarem wywołanym jako rezultat realizacji robót albo przez personel Wykonawcy Materiały szkodliwe dla otoczenia Materiały, które w sposób trwały s szkodliwe dla otoczenia, nie bd dopuszczone do uycia. Nie dopuszcza si uycia materiałów wywołujcych szkodliwe promieniowanie o steniu wikszym od dopuszczalnego, okrelonego odpowiednimi przepisami. Wszelkie materiały odpadowe uyte do robót bd miały aprobat techniczn wydan przez uprawnion jednostk, jednoznacznie okrelajc brak szkodliwego oddziaływania tych materiałów na rodowisko. Materiały, które s szkodliwe dla otoczenia tylko w czasie robót, a po zakoczeniu robót ich szkodliwo zanika (np. materiały pylaste) mog by uyte pod warunkiem przestrzegania wymaga technologicznych wbudowania. Jeeli wymagaj tego odpowiednie przepisy Wykonawca powinien otrzyma zgod na uycie tych materiałów od właciwych organów administracji pastwowej. Jeeli Wykonawca uył materiałów szkodliwych dla otoczenia zgodnie ze specyfikacjami, a ich uycie spowodowało jakiekolwiek zagroenie rodowiska, to konsekwencje tego poniesie Zamawiajcy Ochrona własnoci publicznej i prywatnej Wykonawca odpowiada za ochron instalacji na powierzchni ziemi i za urzdzenia podziemne, takie jak rurocigi, kable itp. oraz uzyska od odpowiednich władz bdcych włacicielami tych urzdze potwierdzenie informacji dostarczonych mu przez Zamawiajcego w ramach planu ich lokalizacji. Wykonawca zapewni właciwe oznaczenie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem tych instalacji i urzdze w czasie trwania budowy. Wykonawca zobowizany jest umieci w swoim harmonogramie rezerw czasow dla wszelkiego rodzaju robót, które maj by wykonane w zakresie przełoenia instalacji i urzdze podziemnych na terenie budowy i powiadomi Inspektora nadzoru i władze lokalne o zamiarze rozpoczcia robót. O fakcie przypadkowego uszkodzenia tych instalacji Wykonawca bezzwłocznie powiadomi Inspektora nadzoru i zainteresowane władze oraz bdzie z nimi współpracował dostarczajc wszelkiej pomocy potrzebnej przy dokonywaniu napraw. Wykonawca bdzie odpowiada za wszelkie spowodowane przez jego działania uszkodzenia instalacji na powierzchni ziemi i urzdze podziemnych wykazanych w dokumentach dostarczonych mu przez Zamawiajcego. Jeeli teren budowy przylega do terenów z zabudow mieszkaniow, Wykonawca bdzie realizowa roboty w sposób powodujcy minimalne niedogodnoci dla mieszkaców. Wykonawca odpowiada za wszelkie uszkodzenia zabudowy mieszkaniowej w ssiedztwie budowy, spowodowane jego działalnoci. Inspektor nadzoru bdzie na bieco informowany o wszystkich umowach zawartych pomidzy Wykonawc a włacicielami nieruchomoci i dotyczcych korzystania z własnoci i dróg wewntrznych. Jednake, ani Inspektora nadzoru nie bdzie ingerował w takie porozumienia, o ile nie bd one sprzeczne z postanowieniami zawartymi w warunkach umowy Ograniczenie obcie osi pojazdów Wykonawca bdzie stosowa si do ustawowych ogranicze nacisków osi na drogach publicznych przy transporcie materiałów i wyposaenia na i z terenu robót. Wykonawca uzyska wszelkie niezbdne zezwolenia i uzgodnienia od właciwych władz co do przewozu nietypowych wagowo ładunków (ponadnormatywnych) i o kadym takim przewozie bdzie powiadamiał Inspektora nadzoru Bezpieczestwo i higiena pracy Podczas realizacji robót Wykonawca bdzie przestrzega przepisów dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy. W szczególnoci Wykonawca ma obowizek zadba, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniajcych odpowiednich wymaga sanitarnych. Wykonawca zapewni i bdzie utrzymywał wszelkie urzdzenia zabezpieczajce, socjalne oraz sprzt i odpowiedni odzie dla ochrony ycia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpieczestwa publicznego. Uznaje si, e wszelkie koszty zwizane z wypełnieniem wymaga okrelonych powyej nie podlegaj odrbnej zapłacie i s uwzgldnione w cenie kontraktowej Ochrona i utrzymanie robót Wykonawca bdzie odpowiadał za ochron robót i za wszelkie materiały i urzdzenia uywane do robót od daty rozpoczcia do daty wydania potwierdzenia zakoczenia robót przez Inspektora nadzoru Wykonawca bdzie

5 utrzymywa roboty do czasu odbioru ostatecznego. Utrzymanie powinno by prowadzone w taki sposób, aby budowla drogowa lub jej elementy były w zadowalajcym stanie przez cały czas, do momentu odbioru ostatecznego. Jeli Wykonawca w jakimkolwiek czasie zaniedba utrzymanie, to na polecenie Inspektora nadzoru powinien rozpocz roboty utrzymaniowe nie póniej ni w 24 godziny po otrzymaniu tego polecenia Stosowanie si do prawa i innych przepisów Wykonawca zobowizany jest zna wszystkie zarzdzenia wydane przez władze centralne i miejscowe oraz inne przepisy, regulaminy i wytyczne, które s w jakikolwiek sposób zwizane z wykonywanymi robotami i bdzie w pełni odpowiedzialny za przestrzeganie tych postanowie podczas prowadzenia robót. Wykonawca bdzie przestrzega praw patentowych i bdzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie wszelkich wymaga prawnych odnonie znaków firmowych, nazw lub innych chronionych praw w odniesieniu do sprztu, materiałów lub urzdze uytych lub zwizanych z wykonywaniem robót i w sposób cigły bdzie informowa Inyniera/Kierownika projektu o swoich działaniach, przedstawiajc kopie zezwole i inne odnone dokumenty. Wszelkie straty, koszty postpowania, obcienia i wydatki wynikłe z lub zwizane z naruszeniem jakichkolwiek praw patentowych pokryje Wykonawca, z wyjtkiem przypadków, kiedy takie naruszenie wyniknie z wykonania projektu lub specyfikacji dostarczonej przez Inyniera/Kierownika projektu Równowano norm i zbiorów przepisów prawnych Gdziekolwiek w dokumentach kontraktowych powołane s konkretne normy i przepisy, które spełnia maj materiały, sprzt i inne towary oraz wykonane i zbadane roboty, bd obowizywa postanowienia najnowszego wydania lub poprawionego wydania powołanych norm i przepisów o ile w warunkach kontraktu nie postanowiono inaczej. W przypadku gdy powołane normy i przepisy s pastwowe lub odnosz si do konkretnego kraju lub regionu, mog by równie stosowane inne odpowiednie normy zapewniajce równy lub wyszy poziom wykonania ni powołane normy lub przepisy, pod warunkiem ich sprawdzenia i pisemnego zatwierdzenia przez Inspektora nadzoru. Rónice pomidzy powołanymi normami a ich proponowanymi zamiennikami musz by dokładnie opisane przez Wykonawc i przedłoone Inspektorowi nadzoru do zatwierdzenia Wykopaliska Wszelkie wykopaliska, monety, przedmioty wartociowe, budowle oraz inne pozostałoci o znaczeniu geologicznym lub archeologicznym odkryte na terenie budowy bd uwaane za własno Zamawiajcego. Wykonawca zobowizany jest powiadomi Inspektora nadzoru i postpowa zgodnie z jego poleceniami. Jeeli w wyniku tych polece Wykonawca poniesie koszty i/lub wystpi opónienia w robotach, Inspektor nadzoru po uzgodnieniu z Zamawiajcym i Wykonawc ustali wydłuenie czasu wykonania robót i/lub wysoko kwoty, o któr naley zwikszy cen kontraktow. 2. MATERIAŁY 2.1. ródła uzyskania materiałów Co najmniej na trzy tygodnie przed zaplanowanym wykorzystaniem jakichkolwiek materiałów przeznaczonych do robót, Wykonawca przedstawi Inspektora nadzoru do zatwierdzenia, szczegółowe informacje dotyczce proponowanego ródła wytwarzania, zamawiania lub wydobywania tych materiałów jak równie odpowiednie wiadectwa bada laboratoryjnych oraz próbki materiałów. Zatwierdzenie partii materiałów z danego ródła nie oznacza automatycznie, e wszelkie materiały z danego ródła uzyskaj zatwierdzenie. Wykonawca zobowizany jest do prowadzenia bada w celu wykazania, e materiały uzyskane z dopuszczonego ródła w sposób cigły spełniaj wymagania ST w czasie realizacji robót Pozyskiwanie materiałów miejscowych Wykonawca odpowiada za uzyskanie pozwole od włacicieli i odnonych władz na pozyskanie materiałów ze ródeł miejscowych włczajc w to ródła wskazane przez Zamawiajcego i jest zobowizany dostarczy Inspektora nadzoru wymagane dokumenty przed rozpoczciem eksploatacji ródła. Wykonawca przedstawi Inspektora nadzoru do zatwierdzenia dokumentacj zawierajc raporty z bada terenowych i laboratoryjnych oraz proponowan przez siebie metod wydobycia i selekcji, uwzgldniajc aktualne decyzje o eksploatacji, organów administracji pastwowej i samorzdowej. Wykonawca ponosi odpowiedzialno za spełnienie wymaga ilociowych i jakociowych materiałów pochodzcych ze ródeł miejscowych. Wykonawca ponosi wszystkie koszty, z tytułu wydobycia materiałów, dzierawy i inne jakie oka si potrzebne w zwizku z dostarczeniem materiałów do robót. Humus i nadkład czasowo zdjte z terenu wykopów, dokopów i miejsc pozyskania materiałów miejscowych bd formowane w hałdy i wykorzystane przy zasypce i rekultywacji terenu po ukoczeniu robót. Wszystkie odpowiednie materiały pozyskane z wykopów na terenie budowy lub z innych miejsc wskazanych w dokumentach umowy bd wykorzystane do robót lub odwiezione na odkład odpowiednio do wymaga umowy lub wskaza Inspektora nadzoru. Wykonawca nie bdzie prowadzi adnych wykopów w obrbie terenu budowy poza tymi, które zostały wyszczególnione w dokumentach umowy, chyba, e uzyska na to pisemn zgod Inspektora nadzoru. Eksploatacja ródeł materiałów bdzie zgodna z wszelkimi regulacjami prawnymi obowizujcymi na danym obszarze Materiały nie odpowiadajce wymaganiom Materiały nie odpowiadajce wymaganiom zostan przez Wykonawc wywiezione z terenu budowy i złoone w miejscu wskazanym przez Inspektora nadzoru. Jeli Inspektor nadzoru projektu zezwoli Wykonawcy na uycie tych materiałów do innych robót, ni te dla których zostały zakupione, to koszt tych materiałów zostanie odpowiednio przewartociowany (skorygowany) przez Inspektora nadzoru. Kady rodzaj robót, w którym znajduj si nie zbadane i nie zaakceptowane materiały, Wykonawca wykonuje na własne ryzyko, liczc si z jego nieprzyjciem, usuniciem i niezapłaceniem 2.4. Wariantowe stosowanie materiałów Jeli dokumentacja projektowa lub ST przewiduj moliwo wariantowego zastosowania rodzaju materiału w

6 wykonywanych robotach, Wykonawca powiadomi Inspektora nadzoru o swoim zamiarze co najmniej 3 tygodnie przed uyciem tego materiału, albo w okresie dłuszym, jeli bdzie to potrzebne z uwagi na wykonanie bada wymaganych przez Inspektora nadzoru. Wybrany i zaakceptowany rodzaj materiału nie moe by póniej zmieniany bez zgody Inspektora nadzoru 2.5. Przechowywanie i składowanie materiałów Wykonawca zapewni, aby tymczasowo składowane materiały, do czasu gdy bd one uyte do robót, były zabezpieczone przed zanieczyszczeniami, zachowały swoj jako i właciwoci i były dostpne do kontroli przez Inspektora nadzoru lub inne osoby upowanione przez Zamawiajcego. Miejsca czasowego składowania materiałów bd zlokalizowane w obrbie terenu budowy lub poza terenem budowy w miejscach zorganizowanych przez Wykonawc i zaakceptowanych przez Inspektora nadzoru Inspekcja wytwórni materiałów Wytwórnie materiałów mog by okresowo kontrolowane przez Inspektora nadzoru w celu sprawdzenia zgodnoci stosowanych metod produkcji z wymaganiami. Próbki materiałów mog by pobierane w celu sprawdzenia ich właciwoci. Wyniki tych kontroli bd stanowi podstaw do akceptacji okrelonej partii materiałów pod wzgldem jakoci. W przypadku, gdy Inspektor nadzoru bdzie przeprowadzał inspekcj wytwórni, musz by spełnione nastpujce warunki: a) Inspektor nadzoru bdzie miał zapewnion współprac i pomoc Wykonawcy oraz producenta materiałów w czasie przeprowadzania inspekcji, b) Inspektora nadzoru bdzie miał wolny dostp, w dowolnym czasie, do tych czci wytwórni, gdzie odbywa si produkcja materiałów przeznaczonych do realizacji robót, c) Jeeli produkcja odbywa si w miejscu nie nalecym do Wykonawcy, Wykonawca uzyska dla Inspektora nadzoru zezwolenie dla przeprowadzenia inspekcji i bada w tych miejscach. 3. sprzt 4. transport Wykonawca jest zobowizany do uywania jedynie takiego sprztu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jako wykonywanych robót. Sprzt uywany do robót powinien by zgodny z ofert Wykonawcy i powinien odpowiada pod wzgldem typów i iloci wskazaniom zawartym w ST lub projekcie organizacji robót, zaakceptowanym przez Inspektora nadzoru; w przypadku braku ustale w wymienionych wyej dokumentach, sprzt powinien by uzgodniony i zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Liczba i wydajno sprztu powinny gwarantowa przeprowadzenie robót, zgodnie z zasadami okrelonymi w dokumentacji projektowej, ST i wskazaniach Inspektora nadzoru Sprzt bdcy własnoci Wykonawcy lub wynajty do wykonania robót ma by utrzymywany w dobrym stanie i gotowoci do pracy. Powinien by zgodny z normami ochrony rodowiska i przepisami dotyczcymi jego uytkowania. Wykonawca dostarczy kopie dokumentów potwierdzajcych dopuszczenie sprztu do uytkowania i bada okresowych, tam gdzie jest to wymagane przepisami. Wykonawca bdzie konserwowa sprzt jak równie naprawia lub wymienia sprzt niesprawny. Jeeli dokumentacja projektowa lub ST przewiduj moliwo wariantowego uycia sprztu przy wykonywanych robotach, Wykonawca powiadomi Inspektora nadzoru o swoim zamiarze wyboru i uzyska jego akceptacj przed uyciem sprztu. Wybrany sprzt, po akceptacji Inspektora nadzoru, nie moe by póniej zmieniany bez jego zgody. Jakikolwiek sprzt, maszyny, urzdzenia i narzdzia nie gwarantujce zachowania warunków umowy, zostan przez Inspektora nadzoru zdyskwalifikowane i nie dopuszczone do robót. Wykonawca jest zobowizany do stosowania jedynie takich rodków transportu, które nie wpłyn niekorzystnie na jako wykonywanych robót i właciwoci przewoonych materiałów. Liczba rodków transportu powinna zapewnia prowadzenie robót zgodnie z zasadami okrelonymi w dokumentacji projektowej, ST i wskazaniach Inspektora nadzoru, w terminie przewidzianym umow. Przy ruchu na drogach publicznych pojazdy bd spełnia wymagania dotyczce przepisów ruchu drogowego w odniesieniu do dopuszczalnych nacisków na o i innych parametrów technicznych. rodki transportu nie spełniajce tych warunków mog by dopuszczone przez Inspektora nadzoru, pod warunkiem przywrócenia stanu pierwotnego uytkowanych odcinków dróg na koszt Wykonawcy. Wykonawca bdzie usuwa na bieco, na własny koszt, wszelkie zanieczyszczenia, uszkodzenia spowodowane jego pojazdami na drogach publicznych oraz dojazdach do terenu budowy. 5. wykonanie robót Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z warunkami umowy oraz za jako zastosowanych materiałów i wykonywanych robót, za ich zgodno z dokumentacj projektow, wymaganiami ST, projektem organizacji robót opracowanym przez Wykonawc oraz poleceniami Inyniera/Kierownika projektu. Wykonawca jest odpowiedzialny za stosowane metody wykonywania robót. Wykonawca jest odpowiedzialny za dokładne wytyczenie w planie i wyznaczenie wysokoci wszystkich elementów robót zgodnie z wymiarami i rzdnymi okrelonymi w dokumentacji projektowej lub przekazanymi na pimie przez Inspektora nadzoru. Błdy popełnione przez Wykonawc w wytyczeniu i wyznaczaniu robót zostan, usunite przez Wykonawc na własny koszt, z wyjtkiem, kiedy dany błd okae si skutkiem błdu zawartego w danych dostarczonych Wykonawcy na pimie przez Inspektora nadzoru Sprawdzenie wytyczenia robót lub wyznaczenia wysokoci przez Inspektora nadzoru nie zwalnia Wykonawcy od odpowiedzialnoci za ich dokładno. Decyzje Inspektora nadzoru dotyczce akceptacji lub odrzucenia materiałów i elementów robót bd oparte na wymaganiach okrelonych w dokumentach umowy, dokumentacji projektowej i w ST, a take w normach i wytycznych. Przy podejmowaniu decyzji Inspektor nadzoru uwzgldni wyniki bada materiałów i robót, rozrzuty normalnie wystpujce przy produkcji i przy badaniach materiałów, dowiadczenia z przeszłoci, wyniki bada naukowych oraz inne czynniki wpływajce na rozwaan kwesti. Polecenia Inspektora nadzoru by wykonywane przez Wykonawc w czasie okrelonym przez Inspektora nadzoru, pod grob zatrzymania robót. Skutki finansowe z tego tytułu poniesie Wykonawca.

7 6. kontrola jakoci robót 6.1. Program zapewnienia jakoci Wykonawca jest zobowizany opracowa i przedstawi do akceptacji Inspektora nadzoru program zapewnienia jakoci. W programie zapewnienia jakoci Wykonawca powinien okreli, zamierzony sposób wykonywania robót, moliwoci techniczne, kadrowe i plan organizacji robót gwarantujcy wykonanie robót zgodnie z dokumentacj projektow, ST oraz ustaleniami. Program zapewnienia jakoci powinien zawiera: a) cz ogóln opisujc: organizacj wykonania robót, w tym terminy i sposób prowadzenia robót, organizacj ruchu na budowie wraz z oznakowaniem robót, sposób zapewnienia bhp., wykaz zespołów roboczych, ich kwalifikacje i przygotowanie praktyczne, wykaz osób odpowiedzialnych za jako i terminowo wykonania poszczególnych elementów robót, system (sposób i procedur) proponowanej kontroli i sterowania jakoci wykonywanych robót, wyposaenie w sprzt i urzdzenia do pomiarów i kontroli (opis laboratorium własnego lub laboratorium, któremu Wykonawca zamierza zleci prowadzenie bada), sposób oraz form gromadzenia wyników bada laboratoryjnych, zapis pomiarów, nastaw mechanizmów sterujcych, a take wyciganych wniosków i zastosowanych korekt w procesie technologicznym, proponowany sposób i form przekazywania tych informacji Inspektora nadzoru; b) cz szczegółow opisujc dla kadego asortymentu robót: wykaz maszyn i urzdze stosowanych na budowie z ich parametrami technicznymi oraz wyposaeniem w mechanizmy do sterowania i urzdzenia pomiarowo-kontrolne, rodzaje i ilo rodków transportu oraz urzdze do magazynowania i załadunku materiałów, spoiw, lepiszczy, kruszyw itp., sposób zabezpieczenia i ochrony ładunków przed utrat ich właciwoci w czasie transportu, sposób i procedur pomiarów i bada (rodzaj i czstotliwo, pobieranie próbek, legalizacja i sprawdzanie urzdze, itp.) prowadzonych podczas dostaw materiałów, wytwarzania mieszanek i wykonywania poszczególnych elementów robót, sposób postpowania z materiałami i robotami nie odpowiadajcymi wymaganiom Zasady kontroli jakoci robót Celem kontroli robót bdzie takie sterowanie ich przygotowaniem i wykonaniem, aby osign załoon jako robót. Wykonawca jest odpowiedzialny za pełn kontrol robót i jakoci materiałów. Wykonawca zapewni odpowiedni system kontroli, włczajc personel, laboratorium, sprzt, zaopatrzenie i wszystkie urzdzenia niezbdne do pobierania próbek i bada materiałów oraz robót. Przed zatwierdzeniem systemu kontroli Inspektor nadzoru moe zada od Wykonawcy przeprowadzenia bada w celu zademonstrowania, e poziom ich wykonywania jest zadowalajcy. Wykonawca bdzie przeprowadza pomiary i badania materiałów oraz robót z czstotliwoci zapewniajc stwierdzenie, e roboty wykonano zgodnie z wymaganiami zawartymi w dokumentacji projektowej i ST Minimalne wymagania co do zakresu bada i ich czstotliwo s okrelone w ST, normach i wytycznych. W przypadku, gdy nie zostały one tam okrelone, Inspektor nadzoru ustali jaki zakres kontroli jest konieczny, aby zapewni wykonanie robót zgodnie z umow. Wykonawca dostarczy Inspektorowi nadzoru projektu wiadectwa, e wszystkie stosowane urzdzenia i sprzt badawczy posiadaj wan legalizacj, zostały prawidłowo wykalibrowane i odpowiadaj wymaganiom norm okrelajcych procedury bada. Inspektor nadzoru projektu bdzie mie nieograniczony dostp do pomieszcze laboratoryjnych, w celu ich inspekcji. Inspektor nadzoru bdzie przekazywa Wykonawcy pisemne informacje o jakichkolwiek niedocigniciach dotyczcych urzdze laboratoryjnych, sprztu, zaopatrzenia laboratorium, pracy personelu lub metod badawczych. Jeeli niedocignicia te bd tak powane, e mog wpłyn ujemnie na wyniki bada, Inspektor nadzoru natychmiast wstrzyma uycie do robót badanych materiałów i dopuci je do uycia dopiero wtedy, gdy niedocignicia w pracy laboratorium Wykonawcy zostan usunite i stwierdzona zostanie odpowiednia jako tych materiałów. Wszystkie koszty zwizane z organizowaniem i prowadzeniem bada materiałów ponosi Wykonawca Pobieranie próbek Próbki bd pobierane losowo. Zaleca si stosowanie statystycznych metod pobierania próbek, opartych na zasadzie, e wszystkie jednostkowe elementy produkcji mog by z jednakowym prawdopodobiestwem wytypowane do bada. Inspektor nadzoru projektu bdzie mie zapewnion moliwo udziału w pobieraniu próbek. Pojemniki do pobierania próbek bd dostarczone przez Wykonawc i zatwierdzone przez Inspektora nadzoru. Próbki dostarczone przez Wykonawc do bada wykonywanych przez Inspektora nadzoru bd odpowiednio opisane i oznakowane, w sposób zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Na zlecenie Inspektora nadzoru Wykonawca bdzie przeprowadza dodatkowe badania tych materiałów, które budz wtpliwoci co do jakoci, o ile kwestionowane materiały nie zostan przez Wykonawc usunite lub ulepszone z własnej woli. Koszty tych dodatkowych bada pokrywa Wykonawca tylko w przypadku stwierdzenia usterek; w przeciwnym przypadku koszty te pokrywa Zamawiajcy Badania i pomiary Wszystkie badania i pomiary bd przeprowadzone zgodnie z wymaganiami norm. W przypadku, gdy normy nie obejmuj jakiegokolwiek badania wymaganego w ST, stosowa mona wytyczne krajowe, albo inne procedury, zaakceptowane przez Inspektora nadzoru. Przed przystpieniem do pomiarów lub bada, Wykonawca powiadomi Inspektora nadzoru o rodzaju, miejscu i terminie pomiaru lub badania. Po wykonaniu pomiaru lub badania, Wykonawca przedstawi na pimie ich wyniki do akceptacji Inspektora nadzoru.

8 6.5. Raporty z bada Wykonawca bdzie przekazywa Inspektorowi nadzoru kopie raportów z wynikami bada jak najszybciej, nie póniej jednak ni w terminie okrelonym w programie zapewnienia jakoci. Wyniki bada (kopie) bd przekazywane Inspektorowi nadzoru na formularzach według dostarczonego przez niego wzoru lub innych, przez niego zaaprobowanych Badania prowadzone przez Inspektora nadzoru Inspektor nadzoru jest uprawniony do dokonywania kontroli, pobierania próbek i badania materiałów w miejscu ich wytwarzania/pozyskiwania, a Wykonawca i producent materiałów powinien udzieli mu niezbdnej pomocy. Inspektor nadzoru projektu, dokonujc weryfikacji systemu kontroli robót prowadzonego przez Wykonawc, poprzez midzy innymi swoje badania, bdzie ocenia zgodno materiałów i robót z wymaganiami ST na podstawie wyników własnych bada kontrolnych jak i wyników bada dostarczonych przez Wykonawc. Inspektora nadzoru powinien pobiera próbki materiałów i prowadzi badania niezalenie od Wykonawcy, na swój koszt. Jeeli wyniki tych bada wyka, e raporty Wykonawcy s niewiarygodne, to Inspektora nadzoru oprze si wyłcznie na własnych badaniach przy ocenie zgodnoci materiałów i robót z dokumentacj projektow i ST. Moe równie zleci, sam lub poprzez Wykonawc, przeprowadzenie powtórnych lub dodatkowych bada niezalenemu laboratorium. W takim przypadku całkowite koszty powtórnych lub dodatkowych bada i pobierania próbek poniesione zostan przez Wykonawc Certyfikaty i deklaracje Inspektor nadzoru moe dopuci do uycia tylko te materiały, które posiadaj: certyfikat na znak bezpieczestwa wykazujcy, e zapewniono zgodno z kryteriami technicznymi okrelonymi na podstawie Polskich Norm, aprobat technicznych oraz właciwych przepisów i dokumentów technicznych, deklaracj zgodnoci lub certyfikat zgodnoci z: Polsk Norm lub aprobat techniczn, w przypadku wyrobów, dla których nie ustanowiono Polskiej Normy, jeeli nie s objte certyfikacj okrelon w pkt 1 i które spełniaj wymogi ST. W przypadku materiałów, dla których ww. dokumenty s wymagane przez ST, kada partia dostarczona do robót bdzie posiada te dokumenty, okrelajce w sposób jednoznaczny jej cechy. Produkty przemysłowe musz posiada ww. dokumenty wydane przez producenta, a w razie potrzeby poparte wynikami bada wykonanych przez niego. Kopie wyników tych bada bd dostarczone przez Wykonawc Inspektorowi nadzoru. Jakiekolwiek materiały, które nie spełniaj tych wymaga bd odrzucone Dokumenty budowy (1) Dziennik budowy Dziennik budowy jest wymaganym dokumentem prawnym obowizujcym Zamawiajcego i Wykonawc w okresie od przekazania Wykonawcy terenu budowy do chwili dokonania odbioru kocowego. Odpowiedzialno za prowadzenie dziennika budowy zgodnie z obowizujcymi przepisami spoczywa na Wykonawcy. Zapisy w dzienniku budowy bd dokonywane na bieco i bd dotyczy przebiegu robót, stanu bezpieczestwa ludzi i mienia oraz technicznej i gospodarczej strony budowy. Kady zapis w dzienniku budowy bdzie opatrzony dat jego dokonania, podpisem osoby, która dokonała zapisu, z podaniem jej imienia i nazwiska oraz stanowiska słubowego. Zapisy bd czytelne, dokonane trwał technik, w porzdku chronologicznym, bezporednio jeden pod drugim, bez przerw. Załczone do dziennika budowy protokoły i inne dokumenty bd oznaczone kolejnym numerem załcznika i opatrzone dat i podpisem Wykonawcy i Inspektora nadzoru Do dziennika budowy naley wpisywa w szczególnoci: dat przekazania Wykonawcy terenu budowy, dat przekazania przez Zamawiajcego dokumentacji projektowej, dat uzgodnienia przez Inspektora nadzoru programu zapewnienia jakoci i harmonogramów robót, terminy rozpoczcia i zakoczenia poszczególnych elementów robót, przebieg robót, trudnoci i przeszkody w ich prowadzeniu, okresy i przyczyny przerw w robotach, uwagi i polecenia Inspektora nadzoru, daty zarzdzenia wstrzymania robót, z podaniem powodu, zgłoszenia i daty odbiorów robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu, czciowych i ostatecznych odbiorów robót, wyjanienia, uwagi i propozycje Wykonawcy, stan pogody i temperatur powietrza w okresie wykonywania robót podlegajcych ograniczeniom lub wymaganiom szczególnym w zwizku z warunkami klimatycznymi, zgodno rzeczywistych warunków geotechnicznych z ich opisem w dokumentacji projektowej, dane dotyczce czynnoci geodezyjnych (pomiarowych) dokonywanych przed i w trakcie wykonywania robót, dane dotyczce sposobu wykonywania zabezpieczenia robót, dane dotyczce jakoci materiałów, pobierania próbek oraz wyniki przeprowadzonych bada z podaniem, kto je przeprowadzał, wyniki prób poszczególnych elementów budowli z podaniem, kto je przeprowadzał, inne istotne informacje o przebiegu robót. Propozycje, uwagi i wyjanienia Wykonawcy, wpisane do dziennika budowy bd przedłoone Inspektorowi nadzoru do ustosunkowania si. Decyzje Inspektora nadzoru wpisane do dziennika budowy Wykonawca podpisuje z zaznaczeniem ich przyjcia lub zajciem stanowiska. Wpis projektanta do dziennika budowy obliguje Inspektora nadzoru do ustosunkowania si. Projektant nie jest jednak stron umowy i nie ma uprawnie do wydawania polece Wykonawcy robót.

9 (2) Ksika obmiarów Ksika obmiarów stanowi dokument pozwalajcy na rozliczenie faktycznego postpu kadego z elementów robót. Obmiary wykonanych robót przeprowadza si w sposób cigły w jednostkach przyjtych w kosztorysie i wpisuje do ksiki obmiarów. (3) Dokumenty laboratoryjne Dzienniki laboratoryjne, deklaracje zgodnoci lub certyfikaty zgodnoci materiałów, orzeczenia o jakoci materiałów, recepty robocze i kontrolne wyniki bada Wykonawcy bd gromadzone w formie uzgodnionej w programie zapewnienia jakoci. Dokumenty te stanowi załczniki do odbioru robót. Winny by udostpnione na kade yczenie Inspektora nadzoru (4) Pozostałe dokumenty budowy Do dokumentów budowy zalicza si, oprócz wymienionych w punktach (1) - (3) nastpujce dokumenty: a) a) pozwolenie na realizacj zadania budowlanego, b) b) protokoły przekazania terenu budowy, c) c) umowy cywilno-prawne z osobami trzecimi i inne umowy cywilno-prawne, d) d) protokoły odbioru robót, e) e) protokoły z narad i ustale, f) f) korespondencj na budowie. (5) Przechowywanie dokumentów budowy Dokumenty budowy bd przechowywane na terenie budowy w miejscu odpowiednio zabezpieczonym. Zaginicie któregokolwiek z dokumentów budowy spowoduje jego natychmiastowe odtworzenie w formie przewidzianej prawem. Wszelkie dokumenty budowy bd zawsze dostpne dla Inspektora nadzoru i przedstawiane do wgldu na yczenie Zamawiajcego. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Obmiar robót bdzie okrela faktyczny zakres wykonywanych robót zgodnie z dokumentacj projektow i ST, w jednostkach ustalonych w kosztorysie. Obmiaru robót dokonuje Wykonawca po pisemnym powiadomieniu Inspektora nadzoru o zakresie obmierzanych robót i terminie obmiaru, co najmniej na 3 dni przed tym terminem. Wyniki obmiaru bd wpisane do ksiki obmiarów. Jakikolwiek błd lub przeoczenie (opuszczenie) w ilociach podanych w lepym kosztorysie lub gdzie indziej w ST nie zwalnia Wykonawcy od obowizku ukoczenia wszystkich robót. Błdne dane zostan poprawione wg instrukcji Inspektora nadzoru na pimie. Obmiar gotowych robót bdzie przeprowadzony z czstoci wymagan do celu miesicznej płatnoci na rzecz Wykonawcy lub w innym czasie okrelonym w umowie lub uzgodnionym pomidzy Wykonawc i Zamawiajcym 7.2. Zasady okrelania iloci robót i materiałów Długoci i odległoci pomidzy wyszczególnionymi punktami skrajnymi bd obmierzone poziomo wzdłu linii osiowej. Jeli ST właciwe dla danych robót nie wymagaj tego inaczej, objtoci bd wyliczone w m 3 jako długo pomnoona przez redni przekrój. Iloci, które maj by obmierzone wagowo, bd waone w tonach lub kilogramach zgodnie z wymaganiami ST Urzdzenia i sprzt pomiarowy Wszystkie urzdzenia i sprzt pomiarowy, stosowany w czasie obmiaru robót bd zaakceptowane przez Inspektora nadzoru. Urzdzenia i sprzt pomiarowy zostan dostarczone przez Wykonawc. Jeeli urzdzenia te lub sprzt wymagaj bada atestujcych to Wykonawca bdzie posiada wane wiadectwa legalizacji. Wszystkie urzdzenia pomiarowe bd przez Wykonawc utrzymywane w dobrym stanie, w całym okresie trwania robót Czas przeprowadzenia obmiaru Obmiary bd przeprowadzone przed czciowym lub ostatecznym odbiorem odcinków robót, a take w przypadku wystpowania dłuszej przerwy w robotach. Obmiar robót zanikajcych przeprowadza si w czasie ich wykonywania. Obmiar robót podlegajcych zakryciu przeprowadza si przed ich zakryciem. Roboty pomiarowe do obmiaru oraz nieodzowne obliczenia bd wykonane w sposób zrozumiały i jednoznaczny. Wymiary skomplikowanych powierzchni lub objtoci bd uzupełnione odpowiednimi szkicami umieszczonymi na karcie ksiki obmiarów. W razie braku miejsca szkice mog by dołczone w formie oddzielnego załcznika do ksiki obmiarów, którego wzór zostanie uzgodniony z Inspektorem nadzoru. 8. odbiór robót 8.1. Rodzaje odbiorów robót W zalenoci od ustale odpowiednich ST, roboty podlegaj nastpujcym etapom odbioru: a) a) odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu, b) b) odbiorowi czciowemu, c) c) odbiorowi ostatecznemu, d) d) odbiorowi pogwarancyjnemu.

10 8.2. Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu polega na finalnej ocenie iloci i jakoci wykonywanych robót, które w dalszym procesie realizacji ulegn zakryciu. Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu bdzie dokonany w czasie umoliwiajcym wykonanie ewentualnych korekt i poprawek bez hamowania ogólnego postpu robót. Odbioru robót dokonuje Inspektor nadzoru. Gotowo danej czci robót do odbioru zgłasza Wykonawca wpisem do dziennika budowy i jednoczesnym powiadomieniem Inspektora nadzoru. Odbiór bdzie przeprowadzony niezwłocznie, nie póniej jednak ni w cigu 3 dni od daty zgłoszenia wpisem do dziennika budowy i powiadomienia o tym fakcie Inspektora nadzoru. Jako i ilo robót ulegajcych zakryciu ocenia Inspektor nadzoru na podstawie dokumentów zawierajcych komplet wyników bada laboratoryjnych i w oparciu o przeprowadzone pomiary, w konfrontacji z dokumentacj projektow, ST i uprzednimi ustaleniami Odbiór czciowy Odbiór czciowy polega na ocenie iloci i jakoci wykonanych czci robót. Odbioru czciowego robót dokonuje si wg zasad jak przy odbiorze ostatecznym robót. Odbioru robót dokonuje Inspektor nadzoru Odbiór ostateczny robót Zasady odbioru ostatecznego robót Odbiór ostateczny polega na finalnej ocenie rzeczywistego wykonania robót w odniesieniu do ich iloci, jakoci i wartoci. Całkowite zakoczenie robót oraz gotowo do odbioru ostatecznego bdzie stwierdzona przez Wykonawc wpisem do dziennika budowy z bezzwłocznym powiadomieniem na pimie o tym fakcie Inspektora nadzoru. Odbiór ostateczny robót nastpi w terminie ustalonym w dokumentach umowy, liczc od dnia potwierdzenia przez Inspektora nadzoru zakoczenia robót i przyjcia dokumentów, o których mowa w punkcie Odbioru ostatecznego robót dokona komisja wyznaczona przez Zamawiajcego w obecnoci Inspektora nadzoru i Wykonawcy. Komisja odbierajca roboty dokona ich oceny jakociowej na podstawie przedłoonych dokumentów, wyników bada i pomiarów, ocenie wizualnej oraz zgodnoci wykonania robót z dokumentacj projektow i ST. W toku odbioru ostatecznego robót komisja zapozna si z realizacj ustale przyjtych w trakcie odbiorów robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu, zwłaszcza w zakresie wykonania robót uzupełniajcych i robót poprawkowych. W przypadkach niewykonania wyznaczonych robót poprawkowych lub robót uzupełniajcych w warstwie cieralnej lub robotach wykoczeniowych, komisja przerwie swoje czynnoci i ustali nowy termin odbioru ostatecznego. W przypadku stwierdzenia przez komisj, e jako wykonywanych robót w poszczególnych asortymentach nieznacznie odbiega od wymaganej dokumentacj projektow i ST z uwzgldnieniem tolerancji i nie ma wikszego wpływu na cechy eksploatacyjne obiektu i bezpieczestwo ruchu, komisja moe dokona odbioru Dokumenty do odbioru ostatecznego Podstawowym dokumentem do dokonania odbioru ostatecznego robót jest protokół odbioru ostatecznego robót sporzdzony wg wzoru ustalonego przez Zamawiajcego. Do odbioru ostatecznego Wykonawca jest zobowizany przygotowa nastpujce dokumenty: 1. dokumentacj projektow podstawow z naniesionymi zmianami oraz dodatkow, jeli została sporzdzona w trakcie realizacji umowy, 2. specyfikacje techniczne (podstawowe z dokumentów umowy i ew. uzupełniajce lub zamienne), 3. recepty i ustalenia technologiczne, 4. dzienniki budowy i ksiki obmiarów (oryginały), 5. wyniki pomiarów kontrolnych oraz bada i oznacze laboratoryjnych, zgodne z ST i ew. PZJ, 6. deklaracje zgodnoci lub certyfikaty zgodnoci wbudowanych materiałów zgodnie z ST i ew. PZJ, 7. opini technologiczn sporzdzon na podstawie wszystkich wyników bada i pomiarów załczonych do dokumentów odbioru, wykonanych zgodnie z ST i PZJ, 8. rysunki (dokumentacje) na wykonanie robót towarzyszcych (np. na przełoenie linii telefonicznej, energetycznej, gazowej, owietlenia itp.) oraz protokoły odbioru i przekazania tych robót włacicielom urzdze, 9. geodezyjn inwentaryzacj powykonawcz robót i sieci uzbrojenia terenu, 10. kopi mapy zasadniczej powstałej w wyniku geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej. W przypadku, gdy wg komisji, roboty pod wzgldem przygotowania dokumentacyjnego nie bd gotowe do odbioru ostatecznego, komisja w porozumieniu z Wykonawc wyznaczy ponowny termin odbioru ostatecznego robót. Wszystkie zarzdzone przez komisj roboty poprawkowe lub uzupełniajce bd zestawione wg wzoru ustalonego przez Zamawiajcego. Termin wykonania robót poprawkowych i robót uzupełniajcych wyznaczy komisja Odbiór pogwarancyjny Odbiór pogwarancyjny polega na ocenie wykonanych robót zwizanych z usuniciem wad stwierdzonych przy odbiorze ostatecznym i zaistniałych w okresie gwarancyjnym. Odbiór pogwarancyjny bdzie dokonany na podstawie oceny wizualnej obiektu z uwzgldnieniem zasad opisanych w punkcie 8.4 Odbiór ostateczny robót. ODTWORZENIE TRASY I PUNKTÓW WYSOKOCIOWYCH 1. WSTP 1.1.Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z odtworzeniem trasy drogowej i jej punktów wysokociowych Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wszystkimi czynnociami umoliwiajcymi i majcymi na celu odtworzenie w terenie przebiegu trasy drogowej oraz połoenia obiektów

11 inynierskich Odtworzenie trasy i punktów wysokociowych W zakres robót pomiarowych, zwizanych z odtworzeniem trasy i punktów wysokociowych wchodz: a) sprawdzenie wyznaczenia sytuacyjnego i wysokociowego punktów głównych osi trasy i punktów wysokociowych, b) uzupełnienie osi trasy dodatkowymi punktami (wyznaczenie osi), c) wyznaczenie dodatkowych punktów wysokociowych (reperów roboczych), d) wyznaczenie przekrojów poprzecznych, e) zastabilizowanie punktów w sposób trwały, ochrona ich przed zniszczeniem oraz oznakowanie w sposób ułatwiajcy odszukanie i ewentualne odtworzenie Okrelenia podstawowe Punkty główne trasy - punkty załamania osi trasy, punkty kierunkowe oraz pocztkowy i kocowy punkt trasy Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce robót 2. MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w ST Wymagania ogólne. D Rodzaje materiałów 3. SPRZT Do utrwalenia punktów głównych trasy naley stosowa pale drewniane z gwodziem lub prtem stalowym, słupki betonowe albo rury metalowe o długoci około 0,50 metra. Pale drewniane umieszczone poza granic robót ziemnych, w ssiedztwie punktów załamania trasy, powinny mie rednic od 0,15 do 0,20 m i długo od 1,5 do 1,7 m. Do stabilizacji pozostałych punktów naley stosowa paliki drewniane rednicy od 0,05 do 0,08 m i długoci około 0,30 m, a dla punktów utrwalanych w istniejcej nawierzchni bolce stalowe rednicy 5 mm i długoci od 0,04 do 0,05 m. wiadki powinny mie długo około 0,50 m i przekrój prostoktny Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne Sprzt pomiarowy Do odtworzenia sytuacyjnego trasy i punktów wysokociowych naley stosowa nastpujcy sprzt: teodolity lub tachimetry, niwelatory, dalmierze, tyczki, łaty, tamy stalowe, szpilki. Sprzt stosowany do odtworzenia trasy drogowej i jej punktów wysokociowych powinien gwarantowa uzyskanie wymaganej dokładnoci pomiaru. 4. WYKONANIE ROBÓT 4.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D Wymagania ogólne Zasady wykonywania prac pomiarowych Prace pomiarowe powinny by wykonane zgodnie z obowizujcymi Instrukcjami GUGiK Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien przej od Zamawiajcego dane zawierajce lokalizacj i współrzdne punktów głównych trasy oraz reperów. W oparciu o materiały dostarczone przez Zamawiajcego, Wykonawca powinien przeprowadzi obliczenia i pomiary geodezyjne niezbdne do szczegółowego wytyczenia robót. Prace pomiarowe powinny by wykonane przez osoby posiadajce odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Wykonawca powinien natychmiast poinformowa Inspektora nadzoru o wszelkich błdach wykrytych w wytyczeniu punktów głównych trasy i (lub) reperów roboczych. Błdy te powinny by usunite na koszt Zamawiajcego. Wykonawca powinien sprawdzi czy rzdne terenu okrelone w dokumentacji projektowej s zgodne z rzeczywistymi rzdnymi terenu. Jeeli Wykonawca stwierdzi, e rzeczywiste rzdne terenu istotnie róni si od rzdnych okrelonych w dokumentacji projektowej, to powinien powiadomi o tym Inspektora nadzoru. Ukształtowanie terenu w takim rejonie nie powinno by zmieniane przed podjciem odpowiedniej decyzji przez Inspektora nadzoru. Wszystkie roboty dodatkowe, wynikajce z rónic rzdnych terenu podanych w dokumentacji projektowej i rzdnych rzeczywistych, akceptowane przez Inspektora nadzoru, zostan wykonane na koszt Zamawiajcego. Zaniechanie powiadomienia Inspektora nadzoru oznacza, e roboty dodatkowe w takim przypadku obci Wykonawc. Wszystkie roboty, które bazuj na pomiarach Wykonawcy, nie mog by rozpoczte przed zaakceptowaniem

12 wyników pomiarów przez Inspektora nadzoru. Punkty wierzchołkowe, punkty główne trasy i punkty porednie osi trasy musz by zaopatrzone w oznaczenia okrelajce w sposób wyrany i jednoznaczny charakterystyk i połoenie tych punktów. Forma i wzór tych oznacze powinny by zaakceptowane przez Inspektora nadzoru. Wykonawca jest odpowiedzialny za ochron wszystkich punktów pomiarowych i ich oznacze w czasie trwania robót. Jeeli znaki pomiarowe przekazane przez Zamawiajcego zostan zniszczone przez Wykonawc wiadomie lub wskutek zaniedbania, a ich odtworzenie jest konieczne do dalszego prowadzenia robót, to zostan one odtworzone na koszt Wykonawcy. Wszystkie pozostałe prace pomiarowe konieczne dla prawidłowej realizacji robót nale do obowizków Wykonawcy Sprawdzenie wyznaczenia punktów głównych osi trasy i punktów wysokociowych Punkty wierzchołkowe trasy i inne punkty główne powinny by zastabilizowane w sposób trwały, przy uyciu pali drewnianych lub słupków betonowych, a take dowizane do punktów pomocniczych, połoonych poza granic robót ziemnych. Maksymalna odległo pomidzy punktami głównymi na odcinkach prostych nie moe przekracza 500 m. Zamawiajcy powinien załoy robocze punkty wysokociowe (repery robocze) wzdłu osi trasy drogowej, a take przy kadym obiekcie inynierskim. Maksymalna odległo midzy reperami roboczymi wzdłu trasy drogowej w terenie płaskim powinna wynosi 500 metrów, natomiast w terenie falistym i górskim powinna by odpowiednio zmniejszona, zalenie od jego konfiguracji. Repery robocze naley załoy poza granicami robót zwizanych z wykonaniem trasy drogowej i obiektów towarzyszcych. Jako repery robocze mona wykorzysta punkty stałe na stabilnych, istniejcych budowlach wzdłu trasy drogowej. O ile brak takich punktów, repery robocze naley załoy w postaci słupków betonowych lub grubych kształtowników stalowych, osadzonych w gruncie w sposób wykluczajcy osiadanie, zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Rzdne reperów roboczych naley okrela z tak dokładnoci, aby redni błd niwelacji po wyrównaniu był mniejszy od 4 mm/km, stosujc niwelacj podwójn w nawizaniu do reperów pastwowych. Repery robocze powinny by wyposaone w dodatkowe oznaczenia, zawierajce wyrane i jednoznaczne okrelenie nazwy reperu i jego rzdnej Odtworzenie osi trasy Tyczenie osi trasy naley wykona w oparciu o dokumentacj projektow oraz inne dane geodezyjne przekazane przez Zamawiajcego, przy wykorzystaniu sieci poligonizacji pastwowej albo innej osnowy geodezyjnej, okrelonej w dokumentacji projektowej. O trasy powinna by wyznaczona w punktach głównych i w punktach porednich w odległoci zalenej od charakterystyki terenu i ukształtowania trasy, lecz nie rzadziej ni co 50 metrów. Dopuszczalne odchylenie sytuacyjne wytyczonej osi trasy w stosunku do dokumentacji projektowej nie moe by wiksze ni 10 cm. Rzdne niwelety punktów osi trasy naley wyznaczy z dokładnoci do 2 cm w stosunku do rzdnych niwelety okrelonych w dokumentacji projektowej. Do utrwalenia osi trasy w terenie naley uy materiałów wymienionych wyej. Usunicie pali z osi trasy jest dopuszczalne tylko wówczas, gdy Wykonawca robót zastpi je odpowiednimi palami po obu stronach osi, umieszczonych poza granic robót Wyznaczenie przekrojów poprzecznych Wyznaczenie przekrojów poprzecznych obejmuje wyznaczenie krawdzi nasypów i wykopów na powierzchni terenu (okrelenie granicy robót), zgodnie z dokumentacj projektow oraz w miejscach wymagajcych uzupełnienia dla poprawnego przeprowadzenia robót i w miejscach zaakceptowanych przez Inspektora nadzoru. Do wyznaczania krawdzi nasypów i wykopów naley stosowa dobrze widoczne paliki lub wiechy. Wiechy naley stosowa w przypadku nasypów o wysokoci przekraczajcej 1 metr oraz wykopów głbszych ni 1 metr. Odległo midzy palikami lub wiechami naley dostosowa do ukształtowania terenu oraz geometrii trasy drogowej. Odległo ta co najmniej powinna odpowiada odstpowi kolejnych przekrojów poprzecznych. Profilowanie przekrojów poprzecznych musi umoliwia wykonanie nasypów i wykopów o kształcie zgodnym z dokumentacj projektow. Połoenie obiektu w planie naley okreli z dokładnoci okrelon w punkcie KONTROLA JAKOCI ROBÓT 5.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Kontrola jakoci prac pomiarowych Kontrol jakoci prac pomiarowych zwizanych z odtworzeniem trasy i punktów wysokociowych naley prowadzi według ogólnych zasad okrelonych w instrukcjach i wytycznych GUGiK zgodnie z wymaganiami podanymi wyej. 6. OBMIAR ROBÓT 6.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest km (kilometr) odtworzonej trasy w terenie. Obmiar robót zwizanych z wyznaczeniem obiektów jest czci obmiaru robót mostowych. 7. ODBIÓR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D Wymagania ogólne.

13 7.2. Sposób odbioru robót Odbiór robót zwizanych z odtworzeniem trasy w terenie nastpuje na podstawie szkiców i dzienników pomiarów geodezyjnych lub protokółu z kontroli geodezyjnej, które Wykonawca przedkłada Inspektorowi nadzoru. ROZBIÓRKA ELEMENTÓW DRÓG 1. WSTP 1.1.Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z rozbiórk elementów dróg, ogrodze i elementów małej architektury Zakres robót objtych ST - Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z rozbiórk: warstw nawierzchni, krawników, obrzey i oporników, ogrodze, znaków drogowych, elementów małej architektury: betonowych, elbetowych, kamiennych, ceglanych itp. studzienek ciekowych Okrelenia podstawowe Stosowane okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami oraz z definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne 1.4. Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne 2. MATERIAŁY 2.1. Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w ST D Wymagania ogólne. 3. SPRZT 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne Sprzt do rozbiórki Do wykonania robót zwizanych z rozbiórk elementów dróg, ogrodze i przepustów moe by wykorzystany sprzt podany poniej, lub inny zaakceptowany przez Inspektora nadzoru: spycharki, ładowarki, urawie samochodowe, samochody ciarowe, zrywarki, młoty pneumatyczne, piły mechaniczne, frezarki nawierzchni, koparki. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne Transport materiałów z rozbiórki Materiał z rozbiórki mona przewozi dowolnym rodkiem transportu. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D Wymagania ogólne.

14 5.2. Wykonanie robót rozbiórkowych Roboty rozbiórkowe elementów dróg, ogrodze itp.obejmuj usunicie z terenu budowy wszystkich elementów wymienionych w pkt 1.2, zgodnie z dokumentacj projektow, ST lub wskazanych przez Inspektora nadzoru. Jeli dokumentacja projektowa nie zawiera dokumentacji inwentaryzacyjnej lub/i rozbiórkowej, Inspektor nadzoru moe poleci Wykonawcy sporzdzenie takiej dokumentacji, w której zostanie okrelony przewidziany odzysk materiałów.. Roboty rozbiórkowe mona wykonywa mechanicznie lub rcznie w sposób okrelony w ST lub przez Inspektora nadzoru. W przypadku usuwania warstw nawierzchni z zastosowaniem frezarek drogowych, naley spełni warunki okrelone w ogólnej specyfikacji technicznej OST D Recykling. Wszystkie elementy moliwe do powtórnego wykorzystania powinny by usuwane bez powodowania zbdnych uszkodze. O ile uzyskane elementy nie staj si własnoci Wykonawcy, powinien on przewie je na miejsce okrelone przez Zamawiajcego i wskazane przez Inspektora nadzoru. Elementy i materiały, które zgodnie z ST staj si własnoci Wykonawcy, powinny by usunite z terenu budowy.. Doły (wykopy) powstałe po rozbiórce elementów dróg, ogrodze itp. znajdujce si w miejscach, gdzie zgodnie z dokumentacj projektow bd wykonane wykopy drogowe, powinny by tymczasowo zabezpieczone. W szczególnoci naley zapobiec gromadzeniu si w nich wody opadowej. Doły w miejscach, gdzie nie przewiduje si wykonania wykopów drogowych naley wypełni je, warstwami, odpowiednim gruntem do poziomu otaczajcego terenu i zagci zgodnie z wymaganiami okrelonymi w ogólnej specyfikacji technicznej OST D Roboty ziemne. 6. KONTROLA JAKOCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Kontrola jakoci robót rozbiórkowych Kontrola jakoci robót polega na wizualnej ocenie kompletnoci wykonanych robót rozbiórkowych oraz sprawdzeniu stopnia uszkodzenia elementów przewidzianych do powtórnego wykorzystania. Zagszczenie gruntu wypełniajcego ewentualne doły po usunitych elementach nawierzchni, ogrodze itp. powinno spełnia odpowiednie wymagania okrelone w ogólnej specyfikacji technicznej OST D Roboty ziemne. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow robót zwizanych z rozbiórk elementów dróg i ogrodze jest: dla nawierzchni i chodnika - m 2 (metr kwadratowy), dla krawnika, opornika, obrzea, cieków prefabrykowanych, ogrodze, barier i porczy - m (metr), dla znaków drogowych - szt. (sztuka), dla elementów małej architektury elementów a) betonowych, kamiennych, ceglanych - m 3 (metr szecienny), b) prefabrykowanych betonowych, elbetowych, drewnianych - szt (sztuka). dla studzienek ciekowych - szt. (sztuka), 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D Wymagania ogólne. RECYKLING FREZOWANIE NAWIERZCHNI ASFALTOWYCH NA ZIMNO 1. Wstp 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z frezowaniem nawierzchni asfaltowych na zimno Zakres stosowania ST Specyfikacja techniczna (ST) stanowi obowizujc podstaw opracowania dokumentu przetargowego i kontraktowego przy zlecaniu i realizacji robót na drogach Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z frezowaniem nawierzchni asfaltowych na zimno.

15 Frezowanie nawierzchni asfaltowych na zimno moe by wykonywane w celu: profilowania, oraz przed wykonaniem nowej warstwy Okrelenia podstawowe Recykling nawierzchni asfaltowej - powtórne uycie mieszanki mineralno-asfaltowej odzyskanej z nawierzchni Frezowanie nawierzchni asfaltowej na zimno - kontrolowany proces skrawania górnej warstwy nawierzchni asfaltowej, bez jej ogrzania, na okrelon głboko Pozostałe okrelenia s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały 3. sprzt Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 1.5. Nie wystpuj Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Sprzt do frezowania Naley stosowa frezarki drogowe umoliwiajce frezowanie nawierzchni asfaltowej na zimno na okrelon głboko. Frezarka powinna by sterowana elektronicznie i zapewnia zachowanie wymaganej równoci oraz pochyle poprzecznych i podłunych powierzchni po frezowaniu. Do małych robót (naprawy czci jezdni) Inynier moe dopuci frezarki sterowane mechanicznie. Szeroko bbna frezujcego powinna by dobrana zalenie od zakresu robót. Przy lokalnych naprawach szeroko bbna moe by dostosowana do szerokoci skrawanych elementów nawierzchni. Przy frezowaniu całej jezdni szeroko bbna skrawajcego powinna by co najmniej równa 1200 m. Przy duych robotach frezarki musz by wyposaone w przenonik sfrezowanego materiału, podajcy go z jezdni na rodki transportu. Przy frezowaniu warstw asfaltowych na głboko ponad 50 mm, z przeznaczeniem odzyskanego materiału do recyklingu na gorco w otaczarce, zaleca si frezowanie współbiene, tzn. takie, w którym kierunek obrotów bbna skrawajcego jest zgodny z kierunkiem ruchu frezarki. Za zgod Inyniera moe by dopuszczone frezowanie przeciwbiene, tzn. takie, w którym kierunek obrotów bbna skrawajcego jest przeciwny do kierunku ruchu frezarki. Przy pracach prowadzonych w terenie zabudowanym frezarki musz, a poza nimi powinny, by zaopatrzone w systemy odpylania. Za zgod Inyniera mona dopuci frezarki bez tego systemu: a) na drogach zamiejskich w obszarach niezabudowanych, b) na drogach miejskich, przy małym zakresie robót. Wykonawca moe uywa tylko frezarki zaakceptowane przez Inyniera. Wykonawca powinien przedstawi dane techniczne frezarek, a w przypadkach jakichkolwiek wtpliwoci przeprowadzi demonstracj pracy frezarki, na własny koszt. 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport sfrezowanego materiału Transport sfrezowanego materiału powinien by tak zorganizowany, aby zapewni prac frezarki bez postojów. Materiał moe by wywoony dowolnymi rodkami transportowymi. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Wykonanie frezowania Nawierzchnia powinna by frezowana do głbokoci, szerokoci i pochyle zgodnych z dokumentacj projektow i SST. Jeeli frezowana nawierzchnia ma by oddana do ruchu bez ułoenia nowej warstwy cieralnej, to jej tekstura powinna by jednorodna, złoona z niecigłych prków podłunych lub innych form geometrycznych, gwarantujcych równo, szorstko i estetyczny wygld. Jeeli ruch drogowy ma by dopuszczony po sfrezowanej czci jezdni, to wówczas, ze wzgldów bezpieczestwa naley spełni nastpujce warunki: a) naley usun city materiał i oczyci nawierzchni, b) przy frezowaniu poszczególnych pasów ruchu, wysoko podłunych pionowych krawdzi nie moe przekracza 40 mm, c) przy lokalnych naprawach polegajcych na sfrezowaniu nawierzchni przy linii krawnika (cieku) dopuszcza si wikszy uskok ni okrelono w pkt b), ale przy głbokoci wikszej od 75 mm wymaga on specjalnego oznakowania, d) krawdzie poprzeczne na zakoczenie dnia roboczego powinny by klinowo cite.

16 5.3. Frezowanie warstwy cieralnej przed ułoeniem nowej warstwy lub warstw asfaltowych Do frezowania naley uy frezarek sterowanych elektronicznie, wzgldem ustalonego poziomu odniesienia, zachowujc spadki poprzeczne i niwelet drogi. Nawierzchnia powinna by sfrezowana na głboko projektowan z dokładnoci ± 5 mm Frezowanie przy kapitalnych naprawach nawierzchni Przy kapitalnych naprawach nawierzchni frezowanie obejmuje kilka lub wszystkie warstwy nawierzchni na głboko okrelon w dokumentacji projektowej. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Czstotliwo oraz zakres pomiarów kontrolnych Minimalna czstotliwo pomiarów Czstotliwo oraz zakres pomiarów dla nawierzchni frezowanej na zimno podano w tablicy 1. Tablica 1. Czstotliwo oraz zakres pomiarów kontrolnych nawierzchni frezowanej na zimno Lp. Właciwo nawierzchni Minimalna czstotliwo pomiarów 1 Równo podłuna łat 4-metrow co 20 metrów 2 Równo poprzeczna łat 4-metrow co 20 metrów 3 Spadki poprzeczne co 50 m 4 Szeroko frezowania co 50 m 5 Głboko frezowania na bieco, według SST Równo nawierzchni Nierównoci powierzchni po frezowaniu mierzone łat 4-metrow zgodnie z BN-68/ [1] nie powinny przekracza 6 mm Spadki poprzeczne Spadki poprzeczne nawierzchni po frezowaniu powinny by zgodne z dokumentacj projektow, z tolerancj ± 0,5% Szeroko frezowania Szeroko frezowania powinna odpowiada szerokoci okrelonej w dokumentacji projektowej z dokładnoci ± 5 cm Głboko frezowania Głboko frezowania powinna odpowiada głbokoci okrelonej w dokumentacji projektowej z dokładnoci ± 5 mm. Powysze ustalenia dotyczce dokładnoci frezowania nie dotycz wyburzenia kilku lub wszystkich warstw nawierzchni przy naprawach kapitalnych. W takim przypadku wymagania powinny by okrelone w SST w dostosowaniu do potrzeb wynikajcych z przyjtej technologii naprawy. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy).8. odbiór robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, SST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 2 frezowania na zimno nawierzchni asfaltowej obejmuje: prace pomiarowe, oznakowanie robót, frezowanie, transport sfrezowanego materiału, przeprowadzenie pomiarów wymaganych w specyfikacji technicznej.

17 WYKONANIE WYKOPÓW W GRUNTACH NIESKALISTYCH 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru wykopów w gruntach nieskalistych 1.2. Zakres stosowania ST specyfikacja techniczna (ST) stanowi obowizujc podstaw opracowania dokumentu przetargowego i kontraktowego przy zlecaniu i realizacji robót na drogach Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót ziemnych w czasie budowy lub modernizacji dróg i obejmuj wykonanie wykopów w gruntach nieskalistych Okrelenia podstawowe Podstawowe okrelenia zostały podane w OST D pkt Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D pkt materiały (grunty) Materiał wystpujcy w podłou wykopu jest gruntem rodzimym, który bdzie stanowił podłoe nawierzchni. Zgodnie z Katalogiem typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych [12] powinien charakteryzowa si grup nonoci G 1. Gdy podłoe nawierzchni zaklasyfikowano do innej grupy nonoci, naley podłoe doprowadzi do grupy nonoci G 1 zgodnie z dokumentacja projektow i SST. 3. sprzt 4. transport Ogólne wymagania i ustalenia dotyczce sprztu okrelono w OST D pkt 3. Ogólne wymagania i ustalenia dotyczce transportu okrelono w OST D pkt wykonanie robót 5.1. Zasady prowadzenia robót Ogólne zasady prowadzenia robót podano w OST D pkt 5. Sposób wykonania skarp wykopu powinien gwarantowa ich stateczno w całym okresie prowadzenia robót, a naprawa uszkodze, wynikajcych z nieprawidłowego ukształtowania skarp wykopu, ich podcicia lub innych odstpstw od dokumentacji projektowej obcia Wykonawc. Wykonawca powinien wykonywa wykopy w taki sposób, aby grunty o rónym stopniu przydatnoci do budowy nasypów były odspajane oddzielnie, w sposób uniemoliwiajcy ich wymieszanie. Odstpstwo od powyszego wymagania, uzasadnione skomplikowanym układem warstw geotechnicznych, wymaga zgody Inyniera. Odspojone grunty przydatne do wykonania nasypów powinny by bezporednio wbudowane w nasyp lub przewiezione na odkład. O ile Inynier dopuci czasowe składowanie odspojonych gruntów, naley je odpowiednio zabezpieczy przed nadmiernym zawilgoceniem Wymagania dotyczce zagszczenia i nonoci gruntu Zagszczenie gruntu w wykopach i miejscach zerowych robót ziemnych powinno spełnia wymagania, dotyczce minimalnej wartoci wskanika zagszczenia (I s), podanego w tablicy 1. Tablica 1. Minimalne wartoci wskanika zagszczenia w wykopach i miejscach zerowych robót ziemnych Minimalna warto I s dla: Strefa autostrad innych dróg korpusu i dróg ekspresowych kategoria ruchu KR3-KR6 kategoria ruchu KR1-KR2 Górna warstwa o gruboci 20 cm 1,03 1,00 1,00 Na głbokoci od 20 do 50 cm od powierzchni robót ziemnych 1,00 1,00 0,97 Jeeli grunty rodzime w wykopach i miejscach zerowych nie spełniaj wymaganego wskanika zagszczenia, to przed ułoeniem konstrukcji nawierzchni naley je dogci do wartoci I s, podanych w tablicy 1. Jeeli wartoci wskanika zagszczenia okrelone w tablicy 1 nie mog by osignite przez bezporednie zagszczanie gruntów rodzimych, to naley podj rodki w celu ulepszenia gruntu podłoa, umoliwiajcego uzyskanie wymaganych wartoci wskanika zagszczenia. Moliwe do zastosowania rodki, o ile nie s okrelone w SST, proponuje Wykonawca i przedstawia do akceptacji Inynierowi. Dodatkowo mona sprawdzi nono warstwy gruntu na powierzchni robót ziemnych na podstawie pomiaru wtórnego modułu odkształcenia E 2 zgodnie z PN-02205:1998 [4] rysunek 4.

18 5.3. Ruch budowlany Nie naley dopuszcza ruchu budowlanego po dnie wykopu o ile grubo warstwy gruntu (nadkładu) powyej rzdnych robót ziemnych jest mniejsza ni 0,3 m. Z chwil przystpienia do ostatecznego profilowania dna wykopu dopuszcza si po nim jedynie ruch maszyn wykonujcych t czynno budowlan. Moe odbywa si jedynie sporadyczny ruch pojazdów, które nie spowoduj uszkodze powierzchni korpusu. Naprawa uszkodze powierzchni robót ziemnych, wynikajcych z niedotrzymania podanych powyej warunków obcia Wykonawc robót ziemnych. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D pkt Kontrola wykonania wykopów Kontrola wykonania wykopów polega na sprawdzeniu zgodnoci z wymaganiami okrelonymi w dokumentacji projektowej i SST. W czasie kontroli szczególn uwag naley zwróci na: a) sposób odspajania gruntów nie pogarszajcy ich właciwoci, b) zapewnienie statecznoci skarp, c) odwodnienie wykopów w czasie wykonywania robót i po ich zakoczeniu, d) dokładno wykonania wykopów (usytuowanie i wykoczenie), e) zagszczenie górnej strefy korpusu w wykopie według wymaga okrelonych w pkcie obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 3 (metr szecienny) wykonanego wykopu. 8. odbiór robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D pkt podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 3 wykopów w gruntach nieskalistych obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, wykonanie wykopu z transportem urobku na nasyp lub odkład, obejmujce: odspojenie, przemieszczenie, załadunek, przewiezienie i wyładunek, odwodnienie wykopu na czas jego wykonywania, profilowanie dna wykopu, rowów, skarp, zagszczenie powierzchni wykopu, przeprowadzenie pomiarów i bada laboratoryjnych, wymaganych w specyfikacji technicznej, rozplantowanie urobku na odkładzie, wykonanie, a nastpnie rozebranie dróg dojazdowych, rekultywacj terenu. PROFILOWANIE I ZAGSZCZANIEM PODŁOA 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem koryta wraz z profilowaniem i zagszczaniem podłoa gruntowego Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonaniem koryta przeznaczonego do ułoenia konstrukcji nawierzchni Okrelenia podstawowe Okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne.

19 1.4. Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne. 2. materiały Nie wystpuj. 3. sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D-M Wymagania ogólne Sprzt do wykonania robót Wykonawca przystpujcy do wykonania koryta i profilowania podłoa powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: równiarek lub spycharek uniwersalnych z ukonie ustawianym lemieszem; Inspektor nadzoru moe dopuci wykonanie koryta i profilowanie podłoa z zastosowaniem spycharki z lemieszem ustawionym prostopadle do kierunku pracy maszyny, koparek z czerpakami profilowymi (przy wykonywaniu wskich koryt), walców statycznych, wibracyjnych lub płyt wibracyjnych. Stosowany sprzt nie moe spowodowa niekorzystnego wpływu na właciwoci gruntu podłoa. 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D-M Wymagania ogólne Warunki przystpienia do robót Wykonawca powinien przystpi do wykonania koryta oraz profilowania i zagszczenia podłoa bezporednio przed rozpoczciem robót zwizanych z wykonaniem warstw nawierzchni. Wczeniejsze przystpienie do wykonania koryta oraz profilowania i zagszczania podłoa,jest moliwe wyłcznie za zgod Inspektora nadzoru, w korzystnych warunkach atmosferycznych. W wykonanym korycie oraz po wyprofilowanym i zagszczonym podłou nie moe odbywa si ruch budowlany, niezwizany bezporednio z wykonaniem pierwszej warstwy nawierzchni Wykonanie koryta Paliki lub szpilki do prawidłowego ukształtowania koryta w planie i profilu powinny by wczeniej przygotowane. Paliki lub szpilki naley ustawia w osi drogi i w rzdach równoległych do osi drogi lub w inny sposób zaakceptowany przez Inyniera. Rozmieszczenie palików lub szpilek powinno umoliwia nacignicie sznurków lub linek do wytyczenia robót w odstpach nie wikszych ni co 10 metrów. Rodzaj sprztu, a w szczególnoci jego moc naley dostosowa do rodzaju gruntu, w którym prowadzone s roboty i do trudnoci jego odspojenia. Koryto mona wykonywa rcznie, gdy jego szeroko nie pozwala na zastosowanie maszyn, na przykład na poszerzeniach lub w przypadku robót o małym zakresie. Sposób wykonania musi by zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Grunt odspojony w czasie wykonywania koryta powinien by wykorzystany zgodnie z ustaleniami dokumentacji projektowej i ST, tj. wbudowany w nasyp lub odwieziony na odkład w miejsce wskazane przez Inyniera. Profilowanie i zagszczenie podłoa naley wykona zgodnie z zasadami okrelonymi w pkt Profilowanie i zagszczanie podłoa Przed przystpieniem do profilowania podłoe powinno by oczyszczone ze wszelkich zanieczyszcze. Po oczyszczeniu powierzchni podłoa naley sprawdzi, czy istniejce rzdne terenu umoliwiaj uzyskanie po profilowaniu zaprojektowanych rzdnych podłoa. Zaleca si, aby rzdne terenu przed profilowaniem były o co najmniej 5 cm wysze ni projektowane rzdne podłoa. Jeeli powyszy warunek nie jest spełniony i wystpuj zanienia poziomu w podłou przewidzianym do profilowania, Wykonawca powinien spulchni podłoe na głboko zaakceptowan przez Inspektora nadzoru, dowie dodatkowy grunt spełniajcy wymagania obowizujce dla górnej strefy korpusu, w iloci koniecznej do uzyskania wymaganych rzdnych wysokociowych i zagci warstw do uzyskania wartoci wskanika zagszczenia, okrelonych w tablicy 1. Do profilowania podłoa naley stosowa równiarki. city grunt powinien by wykorzystany w robotach ziemnych lub w inny sposób zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Bezporednio po profilowaniu podłoa naley przystpi do jego zagszczania. Zagszczanie podłoa naley kontynuowa do osignicia wskanika zagszczenia nie mniejszego od podanego w tablicy 1. Minimalna warto wskanika zagszczenia podłoa: I s 1,00 - górna warstwa o gruboci 20 cm I s 0,98 - na głbokoci od 20 do 50 cm od powierzchni podłoa W przypadku, gdy gruboziarnisty materiał tworzcy podłoe uniemoliwia przeprowadzenie badania zagszczenia, kontrol zagszczenia naley oprze na metodzie obcie płytowych. Naley okreli pierwotny i wtórny moduł odkształcenia podłoa. Stosunek wtórnego i pierwotnego modułu odkształcenia nie powinien przekracza 2,2.

20 Wilgotno gruntu podłoa podczas zagszczania powinna by równa wilgotnoci optymalnej z tolerancj od -20% do +10% Utrzymanie koryta oraz wyprofilowanego i zagszczonego podłoa Podłoe (koryto) po wyprofilowaniu i zagszczeniu powinno by utrzymywane w dobrym stanie. Jeeli po wykonaniu robót zwizanych z profilowaniem i zagszczeniem podłoa nastpi przerwa w robotach i Wykonawca nie przystpi natychmiast do układania warstw nawierzchni, to powinien on zabezpieczy podłoe przed nadmiernym zawilgoceniem, na przykład przez rozłoenie folii lub w inny sposób zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Jeeli wyprofilowane i zagszczone podłoe uległo nadmiernemu zawilgoceniu, to do układania kolejnej warstwy mona przystpi dopiero po jego naturalnym osuszeniu. Po osuszeniu podłoa Inspektor nadzoru oceni jego stan i ewentualnie zaleci wykonanie niezbdnych napraw. Jeeli zawilgocenie nastpiło wskutek zaniedbania Wykonawcy, to napraw wykona on na własny koszt. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D-M Wymagania ogólne Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Tablica 2. Lp. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów dotyczcych cech geometrycznych i zagszczenia koryta i wyprofilowanego podłoa podaje tablica 2. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów wykonanego koryta i wyprofilowanego podłoa Wyszczególnienie bada i pomiarów Minimalna czstotliwo bada i pomiarów 1 Szeroko koryta 10 razy na 1 km 2 Równo podłuna co 20 m na kadym pasie ruchu 3 Równo poprzeczna 10 razy na 1 km 4 Spadki poprzeczne *) 10 razy na 1 km 5 Rzdne wysokociowe 6 7 Ukształtowanie osi w planie *) Zagszczenie, wilgotno gruntu podłoa co 25 m w osi jezdni i na jej krawdziach dla autostrad i dróg ekspresowych, co 100 m dla pozostałych dróg co 25 m w osi jezdni i na jej krawdziach dla autostrad i dróg ekspresowych, co 100 m dla pozostałych dróg w 2 punktach na dziennej działce roboczej, lecz nie rzadziej ni raz na 600 m 2 *) Dodatkowe pomiary spadków poprzecznych i ukształtowania osi w planie naley wykona w punktach głównych łuków poziomych Szeroko koryta (profilowanego podłoa) Szeroko koryta i profilowanego podłoa nie moe róni si od szerokoci projektowanej o wicej ni +10 cm i -5 cm Równo koryta (profilowanego podłoa) Nierównoci podłune koryta i profilowanego podłoa naley mierzy 4-metrow łat. Nierównoci poprzeczne naley mierzy 4-metrow łat. Nierównoci nie mog przekracza 20 mm Spadki poprzeczne Spadki poprzeczne koryta i profilowanego podłoa powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± 0,5% Rzdne wysokociowe Rónice pomidzy rzdnymi wysokociowymi koryta lub wyprofilowanego podłoa i rzdnymi projektowanymi nie powinny przekracza +1 cm, -2 cm Ukształtowanie osi w planie O w planie nie moe by przesunita w stosunku do osi projektowanej o wicej ni ± 5 cm Zagszczenie koryta (profilowanego podłoa) Wskanik zagszczenia koryta i wyprofilowanego podłoa nie powinien by mniejszy ni: I s 1,00 - górna warstwa o gruboci 20 cm I s 0,98 - na głbokoci od 20 do 50 cm od powierzchni podłoa Wilgotno w czasie zagszczania naley bada według PN-B Wilgotno gruntu podłoa powinna by równa wilgotnoci optymalnej z tolerancj od -20% do + 10%.

21 6.3. Zasady postpowania z wadliwie wykonanymi odcinkami koryta (profilowanego podłoa) 7. obmiar robót Wszystkie powierzchnie, które wykazuj wiksze odchylenia cech geometrycznych od okrelonych wyej powinny by naprawione przez spulchnienie do głbokoci co najmniej 10 cm, wyrównanie i powtórne zagszczenie. Dodanie nowego materiału bez spulchnienia wykonanej warstwy jest niedopuszczalne Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa 8. odbiór robót Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanego i odebranego koryta. Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacja projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg punktu 6 dały wyniki WARSTWY ODCINAJCE 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonaniem warstw odcinajcych Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonaniem warstw odcinajcych Okrelenia podstawowe Okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z okreleniami podanymi w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w ST D Wymagania ogólne Rodzaje materiałów Materiałami stosowanymi przy wykonywaniu warstw odcinajcych s: piaski, wir i mieszanka, geowłókniny, miał (kamienny) Wymagania dla kruszywa Kruszywa do wykonania warstw odsczajcych i odcinajcych powinny spełnia nastpujce warunki: a) szczelnoci, okrelony zalenoci: D d gdzie: D 15 - wymiar sita, przez które przechodzi 15% ziarn warstwy odcinajcej lub odsczajcej d 85 - wymiar sita, przez które przechodzi 85% ziarn gruntu podłoa. b) zagszczalnoci, okrelony zalenoci: U d 60 = 5 d 10 gdzie: U - wskanik rónoziarnistoci, d 60 - wymiar sita, przez które przechodzi 60% kruszywa tworzcego warstw odcinajc, d 10 - wymiar sita, przez które przechodzi 10% kruszywa tworzcego warstw odcinajc. Piasek stosowany do wykonywania warstw odsczajcych i odcinajcych powinien spełnia wymagania normy PN-B dla gatunku 1 i Składowanie materiałów Składowanie kruszywa

22 Jeeli kruszywo przeznaczone do wykonania warstwy odcinajcej nie jest wbudowane bezporednio po dostarczeniu na budow i zachodzi potrzeba jego okresowego składowania, to Wykonawca robót powinien zabezpieczy kruszywo przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem z innymi materiałami kamiennymi. Podłoe w miejscu składowania powinno by równe, utwardzone i dobrze odwodnione. 3. sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne Sprzt do wykonania robót 4. transport Wykonawca przystpujcy do wykonania warstwy odcinajcej lub odsczajcej powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: równiarek, walców statycznych, płyt wibracyjnych lub ubijaków mechanicznych Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne Transport kruszywa Kruszywa mona przewozi dowolnymi rodkami transportu w warunkach zabezpieczajcych je przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami, nadmiernym wysuszeniem i zawilgoceniem. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D-M Wymagania ogólne Przygotowanie podłoa Podłoe gruntowe powinno spełnia wymagania okrelone w ST D Koryto wraz z profilowaniem i zagszczaniem podłoa. Warstwy odcinajca i odsczajca powinny by wytyczone w sposób umoliwiajcy wykonanie ich zgodnie z dokumentacj projektow, z tolerancjami okrelonymi w niniejszych specyfikacjach. Paliki lub szpilki powinny by ustawione w osi drogi i w rzdach równoległych do osi drogi, lub w inny sposób zaakceptowany przez Inyniera. Rozmieszczenie palików lub szpilek powinno umoliwia nacignicie sznurków lub linek do wytyczenia robót w odstpach nie wikszych ni co 10 m Wbudowanie i zagszczanie kruszywa Kruszywo powinno by rozkładane w warstwie o jednakowej gruboci, przy uyciu równiarki, z zachowaniem wymaganych spadków i rzdnych wysokociowych. Grubo rozłoonej warstwy lunego kruszywa powinna by taka, aby po jej zagszczeniu osignito grubo projektowan. Jeeli dokumentacja projektowa lub ST przewiduje wykonanie warstwy odcinajcej o gruboci powyej 20 cm, to wbudowanie kruszywa naley wykona dwuwarstwowo. Rozpoczcie układania kadej nastpnej warstwy moe nastpi po odbiorze przez Inspektora nadzoru warstwy poprzedniej. W miejscach, w których widoczna jest segregacja kruszywa naley przed zagszczeniem wymieni kruszywo na materiał o odpowiednich właciwociach. Natychmiast po kocowym wyprofilowaniu warstwy odcinajcej naley przystpi do jej zagszczania. Zagszczanie warstw o przekroju daszkowym naley rozpoczyna od krawdzi i stopniowo przesuwa pasami podłunymi czciowo nakładajcymi si, w kierunku jej osi. Zagszczanie nawierzchni o jednostronnym spadku naley rozpoczyna od dolnej krawdzi i przesuwa pasami podłunymi czciowo nakładajcymi si, w kierunku jej górnej krawdzi. Nierównoci lub zagłbienia powstałe w czasie zagszczania powinny by wyrównywane na bieco przez spulchnienie warstwy kruszywa i dodanie lub usunicie materiału, a do otrzymania równej powierzchni. W miejscach niedostpnych dla walców warstwa odcinajca i odsczajca powinna by zagszczana płytami wibracyjnymi lub ubijakami mechanicznymi. Zagszczanie naley kontynuowa do osignicia wskanika zagszczenia nie mniejszego od 1,0 według normalnej próby Proctora. W przypadku, gdy gruboziarnisty materiał wbudowany w warstw odcinajc, uniemoliwia przeprowadzenie badania zagszczenia według normalnej próby Proctora, kontrol zagszczenia naley oprze na metodzie obcie płytowych. Naley okreli pierwotny i wtórny moduł odkształcenia warstwy. Stosunek wtórnego i pierwotnego modułu odkształcenia nie powinien przekracza 2,2. Wilgotno kruszywa podczas zagszczania powinna by równa wilgotnoci optymalnej z tolerancj od -20% do +10% jej wartoci. W przypadku, gdy wilgotno kruszywa jest wysza od wilgotnoci optymalnej, kruszywo naley osuszy przez mieszanie i napowietrzanie. W przypadku, gdy wilgotno kruszywa jest nisza od wilgotnoci optymalnej, kruszywo naley zwily okrelon iloci wody i równomiernie wymiesza Utrzymanie warstwy odcinajcej Warstwa odcinajca po wykonaniu, a przed ułoeniem nastpnej warstwy powinny by utrzymywane w dobrym stanie. W przypadku warstwy z kruszywa dopuszcza si ruch pojazdów koniecznych dla wykonania wyej lecej warstwy nawierzchni. Koszt napraw wynikłych z niewłaciwego utrzymania warstwy obcia Wykonawc robót.

23 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania kruszyw przeznaczonych do wykonania robót i przedstawi wyniki tych bada Inspektorowi nadzoru Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów dotyczcych cech geometrycznych i zagszczenia warstwy odcinajcej podaje tablica 1. Tablica 1. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów warstwy odsczajcej i odcinajcej Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów 1 Szeroko warstwy 10 razy na 1 km Minimalna czstotliwo bada i pomiarów 2 Równo podłuna co 20 m na kadym pasie ruchu 3 Równo poprzeczna 10 razy na 1 km 4 Spadki poprzeczne *) 10 razy na 1 km 5 Rzdne wysokociowe co 100 m 6 Ukształtowanie osi w planie *) co 100 m 7 Grubo warstwy Podczas budowy: w 3 punktach na kadej działce roboczej, lecz nie rzadziej ni raz na 400 m 2 Przed odbiorem: w 3 punktach, lecz nie rzadziej ni raz na 2000 m 2 8 Zagszczenie, wilgotno kruszywa w 2 punktach na dziennej działce roboczej, lecz nie rzadziej ni raz na 600 m 2 *)Dodatkowe pomiary spadków poprzecznych i ukształtowania osi w planie naley wykona w punktach głównych łuków poziomych Szeroko warstwy Szeroko warstwy +10 cm,-5 cm w stosunku do szerokoci projektowanej Równo warstwy Nierównoci podłune warstwy odcinajcej i odsczajcej naley mierzy 4 metrow łat Nierównoci poprzeczne warstwy odcinajcej i odsczajcej naley mierzy 4 metrow łat. Nierównoci nie mog przekracza 20 mm Spadki poprzeczne Spadki poprzeczne warstwy odcinajcej i odsczajcej na prostych i łukach powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± 0,5% Rzdne wysokociowe Rónice pomidzy rzdnymi wysokociowymi warstwy i rzdnymi projektowanymi nie powinny przekracza +1 cm i -2 cm Ukształtowanie osi w planie O w planie nie moe by przesunita w stosunku do osi projektowanej o wicej ni ± 5 cm Grubo warstwy Grubo warstwy powinna by zgodna z okrelon w dokumentacji projektowej z tolerancj +1 cm, -2 cm. Jeeli warstwa, ze wzgldów technologicznych, została wykonana w dwóch warstwach, naley mierzy łczn grubo tych warstw. Na wszystkich powierzchniach wadliwych pod wzgldem gruboci Wykonawca wykona napraw warstwy przez spulchnienie warstwy na głboko co najmniej 10 cm, uzupełnienie nowym materiałem o odpowiednich właciwociach, wyrównanie i ponowne zagszczenie. Roboty te Wykonawca wykona na własny koszt. Po wykonaniu tych robót nastpi ponowny pomiar i ocena gruboci warstwy, według wyej podanych zasad na koszt Wykonawcy Zagszczenie warstwy Wskanik zagszczenia warstwy odcinajcej nie powinien by mniejszy od 1. Wilgotno kruszywa powinna by równa wilgotnoci optymalnej z tolerancj od -20% do +10% Zasady postpowania z odcinkami wadliwie wykonanymi Wszystkie powierzchnie, które wykazuj wiksze odchylenia cech geometrycznych od okrelonych w p. 6.3, powinny by naprawione przez spulchnienie do głbokoci co najmniej 10 cm, wyrównane i powtórnie zagszczone. Dodanie

24 nowego materiału bez spulchnienia wykonanej warstwy jest niedopuszczalne. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa 8. odbiór robót Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) warstwy odcinajcej i odsczajcej. Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji dały wyniki pozytywne. PODBUDOWA Z TŁUCZNIA KAMIENNEGO 1. WSTP 1.1.Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonaniem podbudów z tłucznia kamiennego Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonywaniem podbudów z tłucznia kamiennego. Podbudow z tłucznia kamiennego wykonuje si, zgodnie z ustaleniami podanymi w dokumentacji projektowej, jako: - podbudow pomocnicz, - podbudow zasadnicz Okrelenia podstawowe Podbudowa z tłucznia kamiennego - cz konstrukcji nawierzchni składajca si z jednej lub wicej warstw nonych z tłucznia i klica kamiennego Pozostałe okrelenia s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w ST D Wymagania ogólne Rodzaje materiałów Materiałami stosowanymi przy wykonywaniu podbudowy z tłucznia, wg PN-S-96023, s: kruszywo łamane zwykłe: tłucze i kliniec, wg PN-B-11112, woda do skropienia podczas wałowania i klinowania Wymagania dla kruszyw Do wykonania podbudowy naley uy nastpujce rodzaje kruszywa: tłucze od 31,5 mm do 63 mm, kliniec od 20 mm do 31,5 mm, kruszywo do klinowania - kliniec od 4 mm do 20 mm. Inspektor nadzoru moe dopuci do wykonania podbudowy inne rodzaje kruszywa, wybrane sporód wymienionych w PN-S-96023, dla których wymagania zostan okrelone w ST. Jako kruszywa powinna by zgodna z wymaganiami normy PN-B-11112, okrelonymi dla klasy co najmniej II Do jednowarstwowych podbudów lub podbudowy zasadniczej naley stosowa kruszywo gatunku co najmniej 2. Wymagania dla kruszywa przedstawiono w tablicach 1 i 2 niniejszej specyfikacji Tablica 1. Wymagania dla tłucznia i klica, 1 cieralno w bbnie Los Angeles, wg PN-B [7]: a) po pełnej liczbie obrotów, % ubytku masy, nie wicej ni: - w tłuczniu - w klicu b) po 1/5 pełnej liczby obrotów, % ubytku masy w stosunku

25 do ubytku masy po pełnej liczbie obrotów, nie wicej ni: Nasikliwo, wg PN-B [4], % m/m, nie wicej ni: a) dla kruszyw ze skał magmowych i przeobraonych b) dla kruszyw ze skał osadowych 2,0 3,0 3,0 5,0 3 Odporno na działanie mrozu, wg PN-B [5], % ubytku masy, nie wicej ni: a) dla kruszyw ze skał magmowych i przeobraonych b) dla kruszyw ze skał osadowych 4 Odporno na działanie mrozu według zmodyfikowanej metody bezporedniej, wg PN-B [5] i PN-B [8], % ubytku masy, nie wicej ni: - w klicu - w tłuczniu 4,0 5,0 30 nie bada si Tablica 2. Wymagania dla tłucznia i klica w zalenoci od warstwy podbudowy tłuczniowej Lp. Właciwoci 1 Uziarnienie, wg PN-B [2] a) zawarto ziarn mniejszych ni 0,075 mm, odsianych na mokro, % m/m, nie wicej ni: - w tłuczniu - w klicu Podbudowa jednowarstwowa lub podbudowa zasadnicza b) zawarto frakcji podstawowej, % m/m, nie mniej ni: - w tłuczniu i w klicu c) zawarto podziarna, % m/m, nie wicej ni: - w tłuczniu i w klicu d) zawarto nadziarna, % m/m, nie wicej ni: - w tłuczniu i w klicu ,0 10,0 nie bada si nie bada si Podbudowa pomocnicza Zawarto zanieczyszcze obcych, wg PN-B [1], % m/m, nie wicej ni: - w tłuczniu i w klicu 0,2 0,3 3 Zawarto ziarn nieforemnych, wg PN-B [3], % m/m, nie wicej ni: - w tłuczniu - w klicu 4 Zawarto zanieczyszcze organicznych, barwa cieczy wg PN-B [6]: - w tłuczniu i w klicu, barwa cieczy nie ciemniejsza ni: 40 nie bada si wzorcowa 45 nie bada si 2.4. Woda 3. sprzt Woda uyta przy wykonywaniu zagszczania i klinowania podbudowy moe by studzienna lub z wodocigu, bez specjalnych wymaga Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne 3.2. Sprzt do wykonania robót 4. transport Wykonawca przystpujcy do wykonania podbudowy z tłucznia kamiennego powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: a) równiarek lub układarek kruszywa do rozkładania tłucznia i klica, b) rozsypywarek kruszywa do rozłoenia klica, c) walców statycznych gładkich do zagszczania kruszywa grubego, d) walców wibracyjnych lub wibracyjnych zagszczarek płytowych do klinowania kruszywa grubego klicem, e) szczotek mechanicznych do usunicia nadmiaru klica, f) walców ogumionych lub stalowych gładkich do kocowego dogszczenia, g) przewonych zbiorników do wody zaopatrzonych w urzdzenia do rozpryskiwania wody Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne Transport kruszywa Kruszywa mona przewozi dowolnymi rodkami transportu w warunkach zabezpieczajcych je przed

26 zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami, nadmiernym wysuszeniem i zawilgoceniem. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D Wymagania ogólne Przygotowanie podłoa Podłoe pod podbudow tłuczniow powinno spełnia wymagania okrelone w ST D Koryto wraz z profilowaniem i zagszczeniem podłoa. Podbudowa tłuczniowa powinna by ułoona na podłou zapewniajcym nieprzenikanie drobnych czstek gruntu do warstwy podbudowy. Na gruncie spoistym, pod podbudow tłuczniow powinna by ułoona warstwa odcinajca lub wykonane ulepszenie podłoa. W przypadku zastosowania pomidzy warstw podbudowy tłuczniowej a spoistym gruntem podłoa warstwy odcinajcej albo odsczajcej, powinien by spełniony warunek nieprzenikania czstek drobnych, wyraony wzorem: D d gdzie: D 15 - wymiar sita, przez które przechodzi 15% ziarn warstwy odcinajcej albo odsczajcej, d 85 - wymiar sita, przez które przechodzi 85% ziarn gruntu podłoa. Podbudowa powinna by wytyczona w sposób umoliwiajcy jej wykonanie zgodnie z dokumentacj projektow lub według zalece Inspektora nadzoru, z tolerancjami okrelonymi w niniejszych specyfikacjach. Paliki lub szpilki do prawidłowego ukształtowania podbudowy powinny by wczeniej przygotowane. Paliki lub szpilki powinny by ustawione w osi drogi i w rzdach równoległych do osi drogi lub w inny sposób zaakceptowany przez Inspektora nadzoru. Rozmieszczenie palików lub szpilek powinno umoliwia nacignicie sznurków lub linek do wytyczenia robót w odstpach nie wikszych ni co 10 m Wbudowywanie i zagszczanie kruszywa Minimalna grubo warstwy podbudowy z tłucznia nie moe by po zagszczeniu mniejsza od 1,5-krotnego wymiaru najwikszych ziarn tłucznia. Maksymalna grubo warstwy podbudowy po zagszczeniu nie moe przekracza 20 cm. Podbudow o gruboci powyej 20 cm naley wykonywa w dwóch warstwach. Kruszywo grube powinno by rozłoone w warstwie o jednakowej gruboci, przy uyciu układarki albo równiarki. Grubo rozłoonej warstwy lunego kruszywa powinna by taka, aby po jej zagszczeniu i zaklinowaniu osignła grubo projektowan. Kruszywo grube po rozłoeniu powinno by przywałowane dwoma przejciami walca statycznego, gładkiego o nacisku jednostkowym nie mniejszym ni 30 kn/m. Zagszczanie podbudowy o przekroju daszkowym powinno rozpocz si od krawdzi i stopniowo przesuwa si pasami podłunymi, czciowo nakładajcymi si w kierunku osi jezdni. Zagszczenie podbudowy o jednostronnym spadku poprzecznym powinno rozpocz si od dolnej krawdzi i przesuwa si pasami podłunymi, czciowo nakładajcymi si, w kierunku jej górnej krawdzi. W przypadku wykonywania podbudowy zasadniczej, po przywałowaniu kruszywa grubego naley rozłoy kruszywo drobne w równej warstwie, w celu zaklinowania kruszywa grubego. Do zagszczania naley uy walca wibracyjnego o nacisku jednostkowym co najmniej 18 kn/m, albo płytow zagszczark wibracyjn o nacisku jednostkowym co najmniej 16 kn/m 2. Grubo warstwy lunego kruszywa drobnego powinna by taka, aby wszystkie przestrzenie warstwy kruszywa grubego zostały wypełnione kruszywem drobnym. Jeeli to konieczne, operacje rozkładania i wwibrowywanie kruszywa drobnego naley powtarza a do chwili, gdy kruszywo drobne przestanie penetrowa warstw kruszywa grubego. Po zagszczeniu cały nadmiar kruszywa drobnego naley usun z podbudowy szczotkami tak, aby ziarna kruszywa grubego wystawały nad powierzchni od 3 do 6 mm. Nastpnie warstwa powinna by przywałowana walcem statycznym gładkim o nacisku jednostkowym nie mniejszym ni 50 kn/m, albo walcem ogumionym w celu dogszczenia kruszywa poluzowanego w czasie szczotkowania Utrzymanie podbudowy Podbudowa po wykonaniu, a przed ułoeniem nastpnej warstwy, powinna by utrzymywana w dobrym stanie. Jeeli Wykonawca bdzie wykorzystywał, za zgod Inspektora nadzoru, gotow podbudow do ruchu budowlanego, to jest obowizany naprawi wszelkie uszkodzenia podbudowy, spowodowane przez ten ruch. Koszt napraw wynikłych z niewłaciwego utrzymania podbudowy obcia Wykonawc robót. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania kruszyw przeznaczonych do wykonania robót i przedstawi wyniki tych bada Inspektorowi nadzoru do akceptacji. Badania te powinny obejmowa wszystkie właciwoci kruszywa okrelone w niniejszej specyfikacji Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Czstotliwo oraz zakres bada podano w tablicy 3. Tablica 3.Czstotliwo oraz zakres bada przy budowie podbudowy z tłucznia kamiennego

27 Czstotliwo bada Lp. Wyszczególnienie bada Minimalne iloci bada na dziennej działce roboczej Uziarnienie kruszyw Zawarto zanieczyszcze obcych w kruszywie Zawarto ziarn nieforemnych w kruszywie cieralno kruszywa Nasikliwo kruszywa Odporno kruszywa na działanie mrozu Zawarto zanieczyszcze organicznych Maksymalna powierzchnia podbudowy na jedno badanie (m 2 ) 6000 i przy kadej zmianie ródła pobierania materiałów Badania właciwoci kruszywa Próbki naley pobiera w sposób losowy z rozłoonej warstwy, przed jej zagszczeniem. Wyniki bada powinny by na bieco przekazywane Inynierowi. Badania pełne kruszywa, obejmujce ocen wszystkich właciwoci okrelonych wyej powinny by wykonywane przez Wykonawc z czstotliwoci gwarantujc zachowanie jakoci robót i zawsze w przypadku zmiany ródła pobierania materiałów oraz na polecenie Inspektora nadzoru. Próbki do bada pełnych powinny by pobierane przez Wykonawc w sposób losowy, w obecnoci Inspektora nadzoru Wymagania dotyczce nonoci i cech geometrycznych podbudowy Czstotliwo oraz zakres pomiarów Czstotliwo oraz zakres pomiarów podano w tablicy 4. Tablica 4. Czstotliwo oraz zakres pomiarów wykonanej podbudowy z tłucznia kamiennego Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów Minimalna czstotliwo pomiarów 1 Szeroko podbudowy 10 razy na 1 km 2 Równo podłuna 3 Równo poprzeczna 10 razy na 1 km 4 Spadki poprzeczne* ) 10 razy na 1 km 5 Rzdne wysokociowe 6 Ukształtowanie osi w planie* ) co 100 m w sposób cigły planografem albo co 20 m łat na kadym pasie ruchu co 100 m w osi jezdni i na jej krawdziach 7 Grubo podbudowy Podczas budowy:w 3 punktach na kadej działce roboczej, lecz nie rzadziej ni raz na 400 m 2 Przed odbiorem: w 3 punktach, lecz nie rzadziej ni raz na 2000 m 2 8 Nono podbudowy nie rzadziej ni raz na 3000 m 2 *) Dodatkowe pomiary spadków poprzecznych i ukształtowanie osi w planie naley wykona w punktach głównych łuków poziomych Szeroko podbudowy Szeroko podbudowy nie moe róni si od szerokoci projektowanej o wicej ni +10 cm, -5 cm. Na jezdniach bez krawników szeroko podbudowy powinna by wiksza od szerokoci warstwy wyej lecej o co najmniej 25 cm lub o warto wskazan w dokumentacji projektowej Równo podbudowy Nierównoci podłune podbudowy naley mierzy 4-metrow łat lub planografem,. Nierównoci poprzeczne podbudowy naley mierzy 4-metrow łat. Nierównoci podbudowy nie mog przekracza: - 12 mm dla podbudowy zasadniczej, - 15 mm dla podbudowy pomocniczej Spadki poprzeczne podbudowy Spadki poprzeczne podbudowy na prostych i łukach powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± 0,5 % Rzdne wysokociowe podbudowy Rónice pomidzy rzdnymi wysokociowymi podbudowy i rzdnymi projektowanymi nie powinny przekracza + 1 cm, -2 cm Ukształtowanie osi w planie O podbudowy w planie nie moe by przesunita w stosunku do osi projektowanej o wicej ni 3 cm dla autostrad i dróg ekspresowych lub o wicej ni ± 5 cm dla pozostałych dróg i obiektów.

28 Grubo podbudowy Grubo podbudowy nie moe róni si od gruboci projektowanej o wicej ni: - dla podbudowy zasadniczej ± 2 cm, - dla podbudowy pomocniczej +1 cm, -2 cm Nono podbudowy Pomiary nonoci podbudowy naley wykona zgodnie z BN-64/ [10]. Podbudowa zasadnicza powinna spełnia wymagania dotyczce nonoci, podane niej: I - Pierwotny M E =100 (MPa) mierzony przy uyciu płyty o rednicy 30 cm II - Wtórny M E = 140 (MPa) mierzony przy uyciu płyty o rednicy 30 cm Pierwotny moduł odkształcenia podbudowy pomocniczej mierzony płyt o rednicy 30 cm, powinien by wikszy od 50 MPa. Zagszczenie podbudowy naley uzna za prawidłowe, II I gdy stosunek wtórnego modułu odkształcenia M E do pierwotnego modułu odkształcenia M E jest nie wikszy od 2,2. II M E I M E 2, Zasady postpowania z wadliwie wykonanymi odcinkami podbudowy Niewłaciwe cechy geometryczne podbudowy Wszystkie powierzchnie podbudowy, które wykazuj wiksze odchylenia cech geometrycznych od okrelonych wyej, powinny by naprawione. Wszelkie naprawy i dodatkowe badania i pomiary zostan wykonane na koszt Wykonawcy. Jeeli szeroko podbudowy jest mniejsza od szerokoci projektowanej o wicej ni 5 cm i nie zapewni to podparcia warstwom wyej lecym, to Wykonawca powinien na własny koszt poszerzy podbudow przez spulchnienie warstwy na pełn grubo, do połowy szerokoci pasa projektowanego, dołoenie materiału i powtórne zagszczenie Niewłaciwa grubo Na wszystkich powierzchniach wadliwych pod wzgldem gruboci, Wykonawca wykona napraw podbudowy. Powierzchnie powinny by naprawione przez spulchnienie lub wybranie warstwy na odpowiedni głboko, zgodnie z decyzj Inspektora nadzoru, uzupełnione nowym materiałem o odpowiednich właciwociach, wyrównane i ponownie zagszczone. Roboty te Wykonawca wykona na własny koszt. Po wykonaniu tych robót nastpi ponowny pomiar i ocena gruboci warstwy. Koszty poniesie Wykonawca Niewłaciwa nono podbudowy Jeeli nono podbudowy bdzie mniejsza od wymaganej, to Wykonawca wykona wszelkie roboty niezbdne do zapewnienia wymaganej nonoci, zalecone przez Inspektora nadzoru. Koszty tych dodatkowych robót poniesie Wykonawca podbudowy tylko wtedy, gdy zanienie nonoci podbudowy wynikło z niewłaciwego wykonania robót przez Wykonawc podbudowy. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanej podbudowy z tłucznia kamiennego. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za zgodne z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji dały wyniki pozytywne. PODBUDOWA Z CHUDEGO BETONU 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem podbudowy z chudego betonu Zakres stosowania ST Specyfikacja techniczna (ST) stanowi obowizujc podstaw opracowania stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na drogach.

29 1.3. Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonywaniem podbudowy z chudego betonu. Podbudowa z chudego betonu moe by wykonywana dla dróg o kategorii ruchu od KR1 do KR6 wg Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni sztywnych, IBDiM r. [25]. W przypadku wykonywania nawierzchni betonowej, podbudow z chudego betonu zaleca si dla dróg o kategorii ruchu od KR3 do KR6 w zalenoci od rodzaju gruntu w podłou. Tablica 1. Klasyfikacja ruchu ze wzgldu na liczb osi obliczeniowych Kategoria ruchu Liczba osi obliczeniowych na dob na pas obliczeniowy obcienie osi 100 kn obcienie osi 115 kn KR KR2 od 13 do 70 od 8 do 40 KR3 od 71 do 335 od 41 do 192 KR4 od 336 do 1000 od 193 do 572 KR5 od 1001 do 2000 od 573 do 1144 KR i wicej 1) 1145 i wicej 1) 1) Obliczenia konstrukcji wykonano dla 4000 osi 100 kn lub 2280 osi 115 kn Podbudow z chudego betonu wykonuje si, zgodnie z ustaleniami podanymi w dokumentacji projektowej, jako: podbudow pomocnicz, podbudow zasadnicz Okrelenia podstawowe Podbudowa z chudego betonu - jedna lub dwie warstwy zagszczonej mieszanki betonowej, która po osigniciu wytrzymałoci na ciskanie nie mniejszej ni 6 MPa i nie wikszej ni 9 MPa, stanowi fragment nonej czci nawierzchni drogowej Chudy beton - materiał budowlany powstały przez wymieszanie mieszanki kruszyw z cementem w iloci od 5% do 7% w stosunku do kruszywa lecz nie przekraczajcej 130 kg/m 3 oraz optymaln iloci wody, który po zakoczeniu procesu wizania osiga wytrzymało na ciskanie R 28 w granicach od 6 do 9 MPa Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt materiały 2.1. Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cement Naley stosowa cementy powszechnego uytku: portlandzki CEM I klasy 32,5 N, cement portlandzki wieloskładnikowy CEM II klasy 32,5 N, cement hutniczy CEM III klasy 32,5 N, cement pucolanowy CEM IV klasy 32,5 N według PN-EN 197-1:2002 [5]. Wymagania dla cementu zestawiono w tablicy 2. Tablica 2. Wymagania dla cementu do chudego betonu Lp. Właciwoci Klasa cementu 32,5 1 Wytrzymało na ciskanie (MPa), po 7 dniach, nie mniej ni: 16 2 Wytrzymało na ciskanie (MPa), po 28 dniach, nie mniej ni: 32,5 3 Pocztek czasu wizania, min, nie wczeniej ni: 75 4 Stało objtoci, mm, nie wicej ni: 10 Przechowywanie cementu powinno si odbywa zgodnie z BN-88/ [22] Kruszywo Do wykonania mieszanki chudego betonu naley stosowa: wir i mieszank wg PN-B-11111:1996 [14], piasek wg PN-B-11113:1996 [16], kruszywo łamane wg PN-B-11112:1996 [15] i WT/MK-CZDP84 [26], kruszywo ulowe z ula wielkopiecowego kawałkowego wg PN-B-23004: 1988 [17], kruszywo z recyklingu betonu o ziarnach wikszych ni 4 mm. Kruszywo powinno spełnia wymagania okrelone w normie PN-S-96013:1997 [20]. Kruszywo ulowe powinno by całkowicie odporne na rozpad krzemianowy według PN-B :1980 [12] i elazawy według PN-B :1978 [13] Woda Do wytwarzania mieszanki betonowej jak i do pielgnacji wykonanej podbudowy naley stosowa wod

30 odpowiadajc wymaganiom normy PN-B-32250:1988 [18]. Bez bada laboratoryjnych mona stosowa wodocigow wod pitn Materiały do pielgnacji podbudowy z chudego betonu Do pielgnacji podbudowy z chudego betonu mog by stosowane: preparaty pielgnacyjne posiadajce aprobat techniczn, folie z tworzyw sztucznych, włókniny według PN-P-01715:1985 [19], piasek i woda. 3. SPRZT 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Sprzt do wykonywania podbudowy z chudego betonu Wykonawca przystpujcy do wykonania podbudowy z chudego betonu, powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: wytwórni stacjonarnej lub mobilnej do wytwarzania chudej mieszanki betonowej. Wytwórnia powinna by wyposaona w urzdzenia do wagowego dozowania wszystkich składników, gwarantujce nastpujce tolerancje dozowania, wyraone w stosunku do masy poszczególnych składników: kruszywo ± 3%, cement ± 0,5%, woda ± 2%. Inynier moe dopuci objtociowe dozowanie wody, przewonych zbiorników na wod, układarek albo równiarek do rozkładania chudej mieszanki betonowej, walców wibracyjnych lub statycznych do zagszczania lub płyty wibracyjne, zagszczarek płytowych, ubijaków mechanicznych lub małych walców wibracyjnych do zagszczania w miejscach trudno dostpnych. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport materiałów Transport cementu powinien odbywa si zgodnie z BN-88/ [22]. Cement luzem naley przewozi cementowozami, natomiast cement workowany mona przewozi dowolnymi rodkami transportu, w sposób zabezpieczony przed zawilgoceniem. Kruszywo mona przewozi dowolnymi rodkami transportu w warunkach zabezpieczajcych je przed zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami i zawilgoceniem. Woda moe by dostarczana wodocigiem lub przewonymi zbiornikami wody, Transport mieszanki chudego betonu powinien odbywa si zgodnie z PN-S-96013:1997 [20]. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Projektowanie mieszanki chudego betonu Przed przystpieniem do robót, w terminie uzgodnionym z Inynierem, Wykonawca dostarczy Inynierowi do akceptacji projekt składu mieszanki chudego betonu oraz wyniki bada laboratoryjnych poszczególnych składników i próbki materiałów pobrane w obecnoci Inyniera do wykonania bada kontrolnych przez Inyniera. Projektowanie mieszanki chudego betonu polega na: doborze kruszywa do mieszanki, doborze iloci cementu, doborze iloci wody. Krzywa uziarnienia mieszanki mineralnej powinna mieci si w polu dobrego uziarnienia wyznaczonego przez krzywe graniczne wg PN-S-96013: 1997 [20]. Rzdne krzywych granicznych uziarnienia mieszanek mineralnych podano w tablicy 3 i na rysunku 1 i 2. Uziarnienie kruszywa powinno by tak dobrane, aby mieszanka betonowa wykazywała maksymaln szczelno i urabialno przy minimalnym zuyciu cementu i wody. Tablica 3.Rzdne krzywych granicznych uziarnienia mieszanki mineralnej. Sito o boku oczka kwadratowego (mm) 63 31, Przechodzi przez sito (%) od 60 do 80 od 40 do 65 od 25 do 55 Przechodzi przez sito (%) 100 od 60 do 85 od 40 do 67 od 30 do 55 od 25 do 45

31 2 1 0,5 0,25 0,125 od 20 do 45 od 15 do 35 od 7 do 20 od 2 do 12 od 0 do 5 od 20 do 40 od 15 do 35 od 8 do 20 od 4 do 13 od 0 do 5 Zawarto cementu powinna wynosi od 5 do 7% w stosunku do kruszywa i nie powinna przekracza 130 kg/m 3. Zawarto wody powinna odpowiada wilgotnoci optymalnej, okrelonej według normalnej próby Proctora, zgodnie z PN-B-04481: 1988 [9] (duy cylinder, metoda II). Rysunek 1. Graniczne krzywe uziarnienia do chudego betonu od 0 do 31,5 mm. Rysunek 2. Graniczne krzywe uziarnienia kruszywa do chudego betonu od 0 do 63 mm Właciwoci chudego betonu. Chudy beton powinien spełnia wymagania okrelone w tablicy 4. Tablica 4. Wymagania dla chudego betonu Lp. Właciwoci Wymagania Badania według 1 Wytrzymało na ciskanie po 7 dniach, MPa od 3,5 do 5,5 PN-B [10] 2 Wytrzymało na ciskanie po 28 dniach, MPa od 6,0 do 9,0 PN-B [10] 3 Nasikliwo, % m/m, nie wicej ni: 9 PN-B [10] 4 Mrozoodporno, zmniejszenie wytrzymałoci, %, nie wicej ni: 20 PN-B [10]

32 5.4. Warunki przystpienia do robót Podbudowa z chudego betonu nie powinna by wykonywana gdy temperatura powietrza jest nisza ni 5 o C i wysza ni 25 0 C oraz gdy podłoe jest zamarznite Przygotowanie podłoa Podłoe pod podbudow z chudego betonu powinno by przygotowane zgodnie z wymaganiami okrelonymi w dokumentacji projektowej i SST Wytwarzanie mieszanki betonowej Mieszank chudego betonu o cile okrelonym składzie zawartym w recepcie laboratoryjnej naley wytwarza w mieszarkach zapewniajcych cigło produkcji i gwarantujcych otrzymanie jednorodnej mieszanki. Składniki mieszanki chudego betonu powinny by dozowane wagowo zgodnie z norm PN-S-96013:1997 [20 ]. Mieszanka po wyprodukowaniu powinna by od razu transportowana na miejsce wbudowania, w sposób zabezpieczony przed segregacj i nadmiernym wysychaniem Wbudowywanie i zagszczanie mieszanki betonowej Układanie podbudowy z chudego betonu naley wykonywa układarkami mechanicznymi, poruszajcymi si po prowadnicach. Przy układaniu chudej mieszanki betonowej za pomoc równiarek konieczne jest stosowanie prowadnic. Wbudowanie za pomoc równiarek bez stosowania prowadnic, moe odbywa si tylko w wyjtkowych wypadkach, okrelonych w SST i za zgod Inyniera. Podbudowy z chudego betonu wykonuje si w jednej warstwie o gruboci od 10 do 20 cm, po zagszczeniu. Gdy wymagana jest wiksza grubo, to do układania drugiej warstwy mona przystpi po odbiorze jej przez Inyniera. Natychmiast po rozłoeniu i wyprofilowaniu mieszanki naley rozpocz jej zagszczanie. Powierzchnia zagszczonej warstwy powinna mie prawidłowy przekrój poprzeczny i jednolity wygld. Zagszczanie naley kontynuowa do osignicia wskanika zagszczenia nie mniejszego ni 0,98 maksymalnego zagszczenia okrelonego według normalnej próby Proctora zgodnie z PN-B-04481: 1988 [9], (duy cylinder metoda II). Zagszczenie powinno by zakoczone przed rozpoczciem czasu wizania cementu. Wilgotno mieszanki chudego betonu podczas zagszczania powinna by równa wilgotnoci optymalnej z tolerancj + 10% i - 20% jej wartoci Spoiny robocze Wykonawca powinien tak organizowa roboty, aby unika podłunych spoin roboczych, poprzez wykonanie podbudowy na całej szerokoci koryta. Jeeli w dolnej warstwie podbudowy wystpuj spoiny robocze, to spoiny w górnej warstwie podbudowy powinny by wzgldem nich przesunite o co najmniej 30 cm dla spoiny podłunej i 1 m dla spoiny poprzecznej Nacinanie szczelin W pocztkowej fazie twardnienia betonu zaleca si wycicie szczelin pozornych na głboko około 1/3 jej gruboci. Szeroko nacitych szczelin pozornych powinna wynosi od 3 do 5 mm. Szczeliny te naley wyci tak, aby cała powierzchnia podbudowy była podzielona na kwadratowe lub prostoktne płyty. Stosunek długoci płyt do ich szerokoci powinien by nie wikszy ni od 1,5 do 1,0. W przypadku przekroczenia górnej granicy siedmiodniowej wytrzymałoci i spodziewanego przekroczenia dwudziestoomiodniowej wytrzymałoci na ciskanie chudego betonu, wycicie szczelin pozornych jest konieczne. Alternatywnie mona ułoy na podbudowie warstw antyspkaniow w postaci: membrany z polimeroasfaltu, geowłókniny o odpowiedniej gstoci, wytrzymałoci, gruboci i współczynniku wodoprzepuszczalnoci poziomej i pionowej, warstwy kruszywa od 8 do 12 cm o odpowiednio dobranym uziarnieniu Pielgnacja podbudowy Podbudowa z chudego betonu powinna by natychmiast po zagszczeniu poddana pielgnacji. Pielgnacja powinna by przeprowadzona według jednego z nastpujcych sposobów: a) skropienie preparatem pielgnacyjnym posiadajcym aprobat techniczn, w iloci ustalonej w SST, b) przykrycie na okres 7 do 10 dni nieprzepuszczaln foli z tworzywa sztucznego, ułoon na zakład co najmniej 30 cm i zabezpieczon przed zerwaniem z powierzchni podbudowy przez wiatr, c) przykrycie matami lub włókninami i spryskiwanie wod przez okres 7 do 10 dni, d) przykrycie warstw piasku i utrzymanie jej w stanie wilgotnym przez okres 7 do 10 dni. Stosowanie innych rodków do pielgnacji podbudowy wymaga kadorazowej zgody Inyniera. Nie naley dopuszcza adnego ruchu pojazdów i maszyn po podbudowie w okresie 7 do 10 dni pielgnacji, a po tym czasie ewentualny ruch budowlany moe odbywa si wyłcznie za zgod Inyniera Odcinek próbny Wykonawca powinien wykona odcinek próbny w celu: stwierdzenia czy sprzt do produkcji mieszanki betonowej, rozkładania i zagszczania jest właciwy, okrelenia gruboci warstwy wbudowanej mieszanki przed zagszczeniem, koniecznej do uzyskania wymaganej gruboci warstwy zagszczonej, okrelenia liczby przej walców dla uzyskania wymaganego wskanika zagszczenia podbudowy. Na odcinku próbnym Wykonawca powinien uy materiałów oraz sprztu do mieszania, rozkładania i zagszczania, jakie bd stosowane do wykonywania podbudowy z chudego betonu. Powierzchnia odcinka próbnego powinna wynosi od 400 m 2 do 800 m 2, a długo nie powinna by mniejsza ni 200 m. Odcinek próbny powinien by zlokalizowany w miejscu wskazanym przez Inyniera. Wykonawca moe przystpi do wykonywania podbudowy z chudego betonu po zaakceptowaniu odcinka próbnego przez Inyniera.

33 5.12. Utrzymanie podbudowy Podbudowa po wykonaniu, a przed ułoeniem nastpnej warstwy, powinna by chroniona przed uszkodzeniami. Jeeli Wykonawca bdzie wykorzystywał, za zgod Inyniera, gotow podbudow do ruchu budowlanego, to powinien naprawi wszelkie uszkodzenia podbudowy, spowodowane przez ten ruch, na własny koszt. Wykonawca jest zobowizany do przeprowadzenia biecych napraw podbudowy, uszkodzonej wskutek oddziaływania czynników atmosferycznych, takich jak opady deszczu, niegu i mróz. Wykonawca jest zobowizany wstrzyma ruch budowlany po okresie intensywnych opadów deszczu, jeeli wystpi moliwo uszkodzenia podbudowy. Podbudowa z chudego betonu musi by przed zim przykryta co najmniej jedn warstw mieszanki mineralnoasfaltowej. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania cementu, kruszywa oraz w przypadkach wtpliwych wody i przedstawi wyniki tych bada Inynierowi do akceptacji. Badania powinny obejmowa wszystkie właciwoci okrelone w punktach od 2.2 do 2.4 oraz w punktach 5.2 i 5.3 niniejszej OST Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów 5. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów w czasie wykonywania podbudowy z chudego betonu podano w tablicy Właciwoci kruszywa Właciwoci kruszywa naley okreli przy kadej zmianie rodzaju kruszywa i dla kadej partii. Właciwoci kruszywa powinny by zgodne z wymaganiami normy PN-S-96013:1997[20]. Tablica 5. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów przy wykonywaniu podbudowy chudego betonu Lp. Wyszczególnienie bada Minimalne iloci bada na dziennej działce roboczej 1 Właciwoci kruszywa 2 3 Właciwoci wody Właciwoci cementu Czstotliwo bada Maksymalna powierzchnia podbudowy na jedno badanie dla kadej partii kruszywa i przy kadej zmianie kruszywa dla kadego wtpliwego ródła dla kadej partii 4 Uziarnienie mieszanki mineralnej m 2 5 Wilgotno mieszanki chudego betonu m 2 6 Zagszczenie mieszanki chudego betonu m 2 7 Grubo podbudowy z chudego betonu m 2 8 Oznaczenie wytrzymałoci na ciskanie chudego betonu; po 7 dniach po 28 dniach 3 próbki 3 próbki 400 m 2 9 Oznaczenie nasikliwoci chudego betonu w przypadkach wtpliwych 10 Oznaczenie mrozoodpornoci chudego betonu i na zlecenie Inyniera Właciwoci wody W przypadkach wtpliwych naley przeprowadzi badania wody według PN-B-32250:1988 [18] Właciwoci cementu Dla kadej dostawy cementu naley okreli właciwoci podane w tablicy Uziarnienie mieszanki mineralnej Próbki do bada naley pobiera z wytwórni po wymieszaniu kruszyw, a przed podaniem cementu. Badanie naley wykona zgodnie z norm PN-B :1991 [11]. Krzywa uziarnienia mieszanki mineralnej powinna by zgodna z recept Wilgotno mieszanki chudego betonu Wilgotno mieszanki chudego betonu powinna by równa wilgotnoci optymalnej, okrelonej w recepcie z tolerancj + 10%, - 20% jej wartoci.

34 Zagszczenie podbudowy z chudego betonu Mieszanka chudego betonu powinna by zagszczana do osignicia wskanika zagszczenia nie mniejszego ni 0,98 maksymalnego zagszczenia laboratoryjnego oznaczonego zgodnie z normaln prób Proctora (metoda II), według PN-B :1988 [9] Grubo podbudowy z chudego betonu Grubo warstwy naley mierzy bezporednio po jej zagszczeniu. Grubo podbudowy powinna by zgodna z dokumentacj projektow z tolerancj ± 1 cm Wytrzymało na ciskanie chudego betonu Wytrzymało na ciskanie okrela si na próbkach walcowych o rednicy i wysokoci 16,0 cm. Próbki do bada naley pobiera z miejsc wybranych losowo, w wieo rozłoonej warstwie. Próbki w iloci 6 sztuk naley formowa i przechowywa zgodnie z norm PN-S-96013: 1997 [20]. Trzy próbki naley bada po 7 dniach i trzy po 28 dniach przechowywania. Wyniki wytrzymałoci na ciskanie powinny by zgodne z wymaganiami podanymi w tablicy Nasikliwo i mrozoodporno chudego betonu [10]. Nasikliwo i mrozoodporno okrela si po 28 dniach dojrzewania betonu, zgodnie z norm PN-B-06250:1988 Wyniki bada powinny by zgodne z wymaganiami podanymi w tablicy Wymagania dotyczce cech geometrycznych podbudowy z chudego betonu Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów podaje tablica 6. Tablica 6. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów wykonanej podbudowy z chudego betonu Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów Minimalna czstotliwo bada i pomiarów 1 Szeroko podbudowy 10 razy na 1 km 2 Równo podłuna w sposób cigły planografem albo co 20 m łat na kadym pasie ruchu 3 Równo poprzeczna 10 razy na 1 km 4 Spadki poprzeczne* ) 10 razy na 1 km 5 Rzdne wysokociowe Dla autostrad i dróg ekspresowych co 25 m, 6 Ukształtowanie osi w planie* ) dla pozostałych dróg co 100 m 7 Grubo podbudowy w 3 punktach, lecz nie rzadziej ni raz na 100 m *) Dodatkowe pomiary spadków poprzecznych i ukształtowanie osi w planie naley wykona w punktach głównych łuków poziomych Szeroko podbudowy Szeroko podbudowy powinna by zgodna z dokumentacj projektow z tolerancj +10 cm, 5 cm. Na jezdniach bez krawników szeroko podbudowy powinna by wiksza o co najmniej 25 cm od szerokoci warstwy na niej układanej lub o warto wskazan w dokumentacji projektowej Równo podbudowy Nierównoci podłune podbudowy naley mierzy 4-metrow łat lub planografem, zgodnie z norm BN-68/ [23]. Nierównoci poprzeczne podbudowy naley mierzy 4-metrow łat. Nierównoci podbudowy nie mog przekracza: 9 mm dla podbudowy zasadniczej, 15 mm dla podbudowy pomocniczej Spadki poprzeczne podbudowy 0,5 %. Spadki poprzeczne podbudowy na prostych i łukach powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± Rzdne wysokociowe podbudowy Rzdne wysokociowe podbudowy powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj +1 cm, 2 cm Ukształtowanie osi w planie O podbudowy w planie powinna by zgodna z dokumentacj projektow z tolerancj ± 3 cm dla autostrad i dróg ekspresowych i ± 5 cm dla pozostałych dróg Grubo podbudowy Grubo podbudowy powinna by zgodna z dokumentacj projektow z tolerancj: dla podbudowy zasadniczej ± 1 cm, dla podbudowy pomocniczej +1 cm, 2 cm.

35 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanej podbudowy z chudego betonu. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje si za zgodne z dokumentacj projektow, SST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. PODSTAWA PŁATNOCI 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 2 podbudowy z chudego betonu obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, dostarczenie materiałów, wyprodukowanie mieszanki, transport na miejsce wbudowania, przygotowanie podłoa, dostarczenie, ustawienie, rozebranie i odwiezienie prowadnic oraz innych materiałów i urzdze pomocniczych, rozłoenie i zagszczenie mieszanki, ewentualne nacinanie szczelin, pielgnacja wykonanej podbudowy, przeprowadzenie pomiarów i bada laboratoryjnych, wymaganych w specyfikacji technicznej Inne dokumenty 24. Katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych, IBDiM, Warszawa, Katalog typowych konstrukcji nawierzchni sztywnych, IBDiM, Warszawa, WT/MK-CZDP84. Wytyczne techniczne oceny jakoci grysów i wirów kruszonych z naturalnie rozdrobnionego surowca skalnego przeznaczonych do nawierzchni drogowych, CZDP, Warszawa, 1984 pozytywne. REGULACJA PIONOWA STUDZIENK KANALIZACYJNYCH, I INNYCH ELEMENTÓW URZDZE PODZIEMNYCH WYNIESIONYCH NA PAS DROGOWY 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonaniem regulacji pionowej urzdze podziemnych 1.2. Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonaniem i odbiorem przypowierzchniowej regulacji pionowej studzienek kanalizacyjnych (np. studzienek rewizyjnych, wpustów ulicznych) Okrelenia podstawowe Studzienka kanalizacyjna - urzdzenie połczone z kanałem, przeznaczone do kontroli lub prawidłowej eksploatacji kanału Studzienka rewizyjna (kontrolna) - urzdzenie do kontroli kanałów nieprzełazowych, ich konserwacji i przewietrzania Wpust uliczny (wpust ciekowy, studzienka ciekowa) - urzdzenie do przejcia wód opadowych z powierzchni i odprowadzenia poprzez przykanalik do kanalizacji deszczowej lub ogólnospławnej Właz studzienki - element eliwny przeznaczony do przykrycia podziemnych studzienek rewizyjnych, umoliwiajcy dostp do urzdze kanalizacyjnych Kratka ciekowa - urzdzenie, przez które wody opadowe przedostaj si od góry do wpustu ulicznego Nasada (eliwna) z wlewem bocznym (w krawniku) - urzdzenie, przez które wody opadowe przedostaj si w płaszczynie krawnika do wpustu ulicznego Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne.

36 1.4. Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne. 2. MATERIAŁY 2.1. Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w ST D Wymagania ogólne Materiały do wykonania regulacji pionowej uszkodzonej studzienki kanalizacyjnej 3. SPRZT Do przypowierzchniowej naprawy uszkodzonej studzienki kanalizacyjnej naley uy: a) materiały otrzymane z rozbiórki studzienki oraz z rozbiórki otaczajcej nawierzchni, nadajce si do ponownego wbudowania, b) materiały nowe, bdce materiałem uzupełniajcym, tego samego typu, gatunku i wymiarów, jak materiał rozbiórkowy, odpowiadajce wymaganiom: OST D w przypadku materiałów do naprawy studzienki, OST, wymienionych niej w niniejszej specyfikacji, w przypadku materiałów potrzebnych do ułoenia nowej nawierzchni Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne Sprzt stosowany do wykonania regulacji pionowej uszkodzonej studzienki kanalizacyjnej Wykonawca przystpujcy do wykonania naprawy, powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: piły tarczowej, młota pneumatycznego, sprarki powietrza, dwigu samochodowego, zagszczarki wibracyjnej, sprztu pomocniczego (szczotka, łopata, szablon itp.). 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne Transport materiałów Transport nowych materiałów do wykonania naprawy, powinien odpowiada wymaganiom okrelonym w: a) OST D , w przypadku materiałów do naprawy studzienki, b) wymienionych niej w niniejszej specyfikacji, w przypadku materiałów wykorzystywanych do wykonania nowej nawierzchni. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D Wymagania ogólne Uszkodzenia zapadnitych studzienek, podlegajce naprawie Uszkodzenie studzienek urzdze podziemnych wystpuje, gdy rónica poziomów pomidzy: kratk wpustu ulicznego a górn powierzchni warstwy cieralnej nawierzchni wynosi powyej 1,5 cm, włazem studzienki a górn powierzchni nawierzchni wynosi powyej 1 cm Zasady wykonania naprawy Wykonanie naprawy polegajcej na regulacji pionowej studzienki, obejmuje: 1. roboty przygotowawcze rozpoznanie uszkodzenia, wyznaczenie powierzchni podlegajcej naprawie, 2. wykonanie naprawy napraw uszkodzonej studzienki, ułoenie nowej nawierzchni Roboty przygotowawcze Rozpoznanie uszkodzenia polega na: ustaleniu sposobu deformacji studzienki, okreleniu stanu nawierzchni w bezporednim otoczeniu studzienki, wstpnym rozpoznaniu przyczyn uszkodzenia, rozeznaniu moliwoci wykorzystania dotychczasowych elementów urzdzenia. Powierzchnia przeznaczona do wykonania naprawy powinna obejmowa cały obszar uszkodzonej nawierzchni wokół zapadnitej studzienki. Powierzchni tej naley nada kształt prostoktnej figury geometrycznej. Powierzchni przeznaczon do wykonania naprawy akceptuje Inynier.

37 5.5. Wykonanie naprawy uszkodzonej studzienki Jeeli dokumentacja projektowa lub ST nie przewiduje inaczej, to wykonanie przypowierzchniowej naprawy uszkodzonej studzienki, pod warunkiem zaakceptowania przez Inspektora nadzoru, obejmuje: 1. zdjcie przykrycia (pokrywy, włazu, kratki ciekowej, nasady z wlewem bocznym) urzdzenia podziemnego, 2. rozebranie uszkodzonej nawierzchni wokół studzienki: rczne (dłutami, haczykami z drutu, młotkami brukarskimi, ew. drgami stalowymi itp. - w przypadku nawierzchni typu kostkowego), mechaniczne (w przypadku nawierzchni typu monolitycznego, np. nawierzchni asfaltowej, betonowej) - z pionowym wyciciem krawdzi uszkodzenia pił tarczow i rozebraniem konstrukcji jezdni przy pomocy młotów pneumatycznych, drgów stalowych itp., 3. rozebranie uszkodzonej górnej czci studzienki (np. czci eliwnych, płyt elbetowych pod studzienk, krgów podporowych itp.), 4. zebranie i odwiezienie lub odrzucenie elementów nawierzchni i gruzu na pobocze, chodnik lub miejsce składowania, z posortowaniem i zabezpieczeniem materiału przydatnego do dalszych robót, 5. szczegółowe rozpoznanie przyczyn uszkodzenia i podjcie kocowej decyzji o sposobie naprawy i wykorzystaniu istniejcych materiałów, 6. sprawdzenie stanu konstrukcji studzienki i oczyszczenie górnej czci studzienki (np. nasady wpustu, komina włazowego) z ew. uzupełnieniem ubytków, 7. w przypadku niewielkiego zapadnicia - poziomowanie górnej czci komina włazowego, nasady wpustu itp. przy uyciu zaprawy cementowo-piaskowej, a w przypadku uszkodze wikszych - wykonanie deskowania oraz ułoenie i zagszczenie mieszanki betonowej klasy co najmniej B20, według wymiarów dostosowanych do rodzaju uszkodzenia i poziomu powierzchni (jezdni, chodnika, pasa dzielcego itp.), a take rozebranie deskowania, 8. osadzenie przykrycia studzienki lub kratki ciekowej z wykorzystaniem istniejcych lub nowych materiałów oraz ew. wyrównaniem zapraw cementow. W przypadku znacznych zapadni studzienki, wynikajcych z uszkodze (zniszcze) korpusu studzienki, kanałów, przykanalików, elementów dennych, wymycia gruntu itp. - sposób naprawy naley okreli indywidualnie i wykona j według osobno opracowanej specyfikacji technicznej Ułoenie nowej nawierzchni Now nawierzchni, wokół naprawionej studzienki, naley wykona w sposób identyczny ze stanem przed przebudow. Do nawierzchni naley uy, w najwikszym zakresie, materiał otrzymany z rozbiórki, nadajcy si do ponownego wbudowania. Nowy uzupełniany materiał powinien by jak najbardziej zbliony do materiału starego. Powinien posiada równie stosowne atesty i wiadectwa dopuszczenia do stosowania w drogownictwaie. Zmiany konstrukcji jezdni mog by dokonane pod warunkiem akceptacji przez Inspektora nadzoru. Przy wykonywaniu podbudowy naley zwraca szczególn uwag na poprawne jej zagszczenie wokół komina i kołnierza studzienki. 6. KONTROLA JAKOCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien: uzyska wymagane dokumenty, dopuszczajce wyroby budowlane do obrotu i powszechnego stosowania (certyfikaty na znak bezpieczestwa, aprobaty techniczne, certyfikaty zgodnoci, deklaracje zgodnoci, ew. badania materiałów wykonane przez dostawców itp.), sprawdzi cechy zewntrzne gotowych materiałów z tworzyw i prefabrykowanych. Wszystkie dokumenty oraz wyniki bada Wykonawca przedstawia Inynierowi do akceptacji Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów, które naley wykona w czasie robót podaje tablica 1. Tablica 1. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów w czasie robót Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów Czstotliwo bada Wartoci dopuszczalne 1 Wyznaczenie powierzchni przeznaczonej do wykonania naprawy 1 raz Niezbdna powierzchnia Akceptacja nieuszkodzonych 2 Roboty rozbiórkowe 1 raz materiałów 3 Szczegółowe rozpoznanie uszkodzenia i decyzja o sposobie naprawy 1 raz Akceptacja Inyniera 4 Naprawa studzienki Ocena cigła Wg pktu Ułoenie nawierzchni Ocena cigła Wg pktu Połoenie studzienki w stosunku do otaczajcej nawierzchni 6.4. Badania wykonanych robót 1 raz Kratka ciekowa ok. 0,5 cm poniej, właz studzienki - w poziomie nawierzchni Po zakoczeniu robót naley sprawdzi wizualnie: wygld zewntrzny wykonanej naprawy w zakresie wygldu, kształtu, wymiarów, desenia nawierzchni typu kostkowego, poprawno profilu podłunego i poprzecznego, nawizujcego do otaczajcej nawierzchni i umoliwiajcego spływ powierzchniowy wód.

38 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest 1 obiekt wykonanej naprawionej studzienki. 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D-M Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu podlegaj: - roboty rozbiórkowe, - naprawa studzienki. Odbiór tych robót powinien by zgodny z wymaganiami pktu 8.2 D-M Wymagania ogólne [1] oraz niniejszej OST. 9. PODSTAWA PŁATNOCI 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M [1] Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania regulacji pionowej studzienki obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, roboty rozbiórkowe, dostarczenie materiałów i sprztu, wykonanie naprawy studzienki, ułoenie nawierzchni, odwiezienie nieprzydatnych materiałów rozbiórkowych na składowisko, przeprowadzenie pomiarów i bada wymaganych w niniejszej specyfikacji technicznej, odwiezienie sprztu. KRAWNIKI BETONOWE 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z ustawieniem krawników betonowych Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z ustawieniem krawników: betonowych ulicznych na ławie betonowej z oporem lub zwykłej, betonowych ze ciekiem na ławie betonowej, wirowej lub tłuczniowej, 1.3. Okrelenia podstawowe Krawniki betonowe - prefabrykowane belki betonowe ograniczajce chodniki dla pieszych, pasy dzielce, wyspy kierujce oraz nawierzchnie drogowe Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce robót 2. MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w ST

39 D Wymagania ogólne Stosowane materiały Materiałami stosowanymi s: krawniki betonowe, piasek na podsypk i do zapraw, cement do podsypki i zapraw, woda, materiały do wykonania ławy pod krawniki Krawniki betonowe - wymagania techniczne Wymiary Wymiary krawników betonowych podano w tablicy 1. Dopuszczalne odchyłki wymiarów krawników betonowych podano w tablicy 2. Tablica 1. Wymiary krawników betonowych Typ Rodzaj Wymiary krawników, cm krawnika krawnika L b h c d Uliczny min. 3 max. 7 min. 12 max. 15 oporowy najzdowy Tablica 2. Dopuszczalne odchyłki wymiarów krawników betonowych dla gatunku 1 Rodzaj wymiaru Dopuszczalna odchyłka, mm l ± 8 b, h ± Dopuszczalne wady i uszkodzenia Powierzchnie krawników betonowych powinny by bez rys, pkni i ubytków betonu, o fakturze z formy lub zatartej. Krawdzie elementów powinny by równe i proste. Dopuszczalne wady oraz uszkodzenia powierzchni i krawdzi elementów ( gatunek 1 ), nie powinny przekracza wartoci podanych w tablicy 3. Tablica 3. Dopuszczalne wady i uszkodzenia krawników betonowych Rodzaj wad i uszkodze Wklsło lub wypukło powierzchni krawników w mm Dopuszczalna wielko wad i uszkodze 2 Szczerby i uszkodzenia krawdzi i naroy ograniczajcych powierzchnie górne (cieralne), mm ograniczajcych pozostałe powierzchnie: niedopuszczalne - liczba max 2 - długo, mm, max 20 - głboko, mm, max Składowanie Krawniki betonowe mog by przechowywane na składowiskach otwartych, posegregowane według typów, rodzajów, odmian, gatunków i wielkoci. Krawniki betonowe naley układa z zastosowaniem podkładek i przekładek drewnianych o wymiarach: grubo 2,5 cm, szeroko 5 cm, długo min. 5 cm wiksza ni szeroko krawnika Materiały na podsypk i do zapraw Piasek na podsypk cementowo-piaskow powinien odpowiada wymaganiom PN-B-06712, a do zaprawy

40 cementowo-piaskowej PN-B Cement na podsypk i do zaprawy cementowo-piaskowej powinien by cementem portlandzkim klasy nie mniejszej ni CEM 32,5, 2.5. Materiały na ławy 3. SPRZT Do wykonania ław pod krawniki naley stosowa, dla ławy betonowej - beton klasy B Ogólne wymagania dotyczce sprztu 3.2. Sprzt Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne. Roboty wykonuje si rcznie przy zastosowaniu: betoniarek do wytwarzania betonu i zapraw oraz przygotowania podsypki cementowo-piaskowej, wibratorów płytowych, ubijaków rcznych lub mechanicznych. 4. TRANSPORT 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne Transport krawników Krawniki betonowe mog by przewoone dowolnymi rodkami transportowymi. Krawniki betonowe układa naley na rodkach transportowych w pozycji pionowej z nachyleniem w kierunku jazdy. Krawniki powinny by zabezpieczone przed przemieszczeniem si i uszkodzeniami w czasie transportu, a górna warstwa nie powinna wystawa poza ciany rodka transportowego wicej ni 1/3 wysokoci tej warstwy Transport pozostałych materiałów Transport cementu powinien si odbywa w warunkach zgodnych z BN-88/ Kruszywa mona przewozi dowolnym rodkiem transportu, w warunkach zabezpieczajcych je przed zanieczyszczeniem i zmieszaniem z innymi materiałami. Podczas transportu kruszywa powinny by zabezpieczone przed wysypaniem, a kruszywo drobne - przed rozpyleniem. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D Wymagania ogólne Wykonanie koryta pod ławy Wymiary wykopu pod ławy powinny odpowiada wymiarom ławy w planie z uwzgldnieniem w szerokoci dna wykopu ew. konstrukcji szalunku. Wskanik zagszczenia dna wykonanego koryta pod ław powinien wynosi co najmniej 0,97 według normalnej metody Proctora Wykonanie ław Ława betonowa Ławy betonowe z oporem wykonuje si w szalowaniu. Beton rozcielony w szalowaniu lub bezporednio w korycie powinien by wyrównywany warstwami. Podczas betonowania ław naley stosowa co 50 m szczeliny dylatacyjne wypełnione bitumiczn mas zalewow Ustawienie krawników betonowych Zasady ustawiania krawników wiatło (odległo górnej powierzchni krawnika od jezdni) powinno by zgodne z ustaleniami dokumentacji projektowej, a w przypadku braku takich ustale powinno wynosi od 10 do 12 cm, a w przypadkach wyjtkowych (np. ze wzgldu na wyrobienie cieku) moe by zmniejszone do 6 cm lub zwikszone do 16 cm. Zewntrzna ciana krawnika od strony chodnika powinna by po ustawieniu krawnika obsypana piaskiem, wirem, tłuczniem lub miejscowym gruntem przepuszczalnym, starannie ubitym Ustawienie krawników na ławie betonowej Ustawianie krawników na ławie betonowej wykonuje si na podsypce z piasku lub na podsypce cementowopiaskowej o gruboci 3 do 5 cm po zagszczeniu Wypełnianie spoin Spoiny krawników nie powinny przekracza szerokoci 1 cm. Spoiny naley wypełni wirem, piaskiem lub zapraw cementowo-piaskow, przygotowan w stosunku 1:2. Zalewanie spoin krawników zapraw cementowo-piaskow stosuje si wyłcznie do krawników ustawionych na ławie betonowej. Spoiny krawników przed zalaniem zapraw naley oczyci i zmy wod. Dla zabezpieczenia przed wpływami temperatury krawniki ustawione na podsypce cementowo-piaskowej i o spoinach zalanych zapraw naley zalewa co 50 m bitumiczn mas zalewow nad szczelin dylatacyjn ławy.

41 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Badania przed przystpieniem do robót Badania krawników Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania materiałów przeznaczonych do ustawienia krawników betonowych i przedstawi wyniki tych bada do akceptacji przez Inspektora nadzoru. Sprawdzenie wygldu zewntrznego naley przeprowadzi na podstawie ogldzin elementu przez pomiar i policzenie uszkodze wystpujcych na powierzchniach i krawdziach elementu zgodnie z wymaganiami tablicy 3. Pomiary długoci i głbokoci uszkodze naley wykona za pomoc przymiaru stalowego lub suwmiarki z dokładnoci do 1 mm. Sprawdzenie kształtu i wymiarów elementów naley przeprowadzi z dokładnoci do 1 mm przy uyciu suwmiarki oraz przymiaru stalowego lub tamy zgodnie z wymaganiami tablicy 1 i 2. Sprawdzenie któw prostych w naroach elementów wykonuje si przez przyłoenie ktownika do badanego naroa i zmierzenia odchyłek z dokładnoci do 1 mm Badania pozostałych materiałów Badania pozostałych materiałów stosowanych przy ustawianiu krawników betonowych powinny obejmowa wszystkie właciwoci, okrelone w normach podanych dla odpowiednich materiałów w pkt Badania w czasie robót Sprawdzenie koryta pod ław Naley sprawdza wymiary koryta oraz zagszczenie podłoa na dnie wykopu. Tolerancja dla szerokoci wykopu wynosi ± 2 cm. Zagszczenie podłoa powinno by zgodne z pkt Sprawdzenie ław Przy wykonywaniu ław badaniu podlegaj: Zgodno profilu podłunego górnej powierzchni ław z dokumentacj projektow. Profil podłuny górnej powierzchni ławy powinien by zgodny z projektowan niwelet. Dopuszczalne odchylenia mog wynosi ± 1 cm na kade 100 m ławy. b) Wymiary ław. Wymiary ław naley sprawdzi w dwóch dowolnie wybranych punktach na kade 100 m ławy. Tolerancje wymiarów wynosz: - dla wysokoci ± 10% wysokoci projektowanej, - dla szerokoci ± 10% szerokoci projektowanej. c) Równo górnej powierzchni ław. Równo górnej powierzchni ławy sprawdza si przez przyłoenie w dwóch punktach, na kade 100 m ławy, trzymetrowej łaty. Przewit pomidzy górn powierzchni ławy i przyłoon łat nie moe przekracza1 cm. d) Odchylenie linii ław od projektowanego kierunku. Dopuszczalne odchylenie linii ław od projektowanego kierunku nie moe przekracza ± 2 cm na kade 100 m wykonanej ławy Sprawdzenie ustawienia krawników Przy ustawianiu krawników naley sprawdza: a) dopuszczalne odchylenia linii krawników w poziomie od linii projektowanej, które wynosi ± 1 cm na kade 100 m ustawionego krawnika, b) dopuszczalne odchylenie niwelety górnej płaszczyzny krawnika od niwelety projektowanej, które wynosi ± 1 cm na kade 100 m ustawionego krawnika, c) równo górnej powierzchni krawników, sprawdzane przez przyłoenie w dwóch punktach na kade 100 m krawnika, trzymetrowej łaty, przy czym przewit pomidzy górn powierzchni krawnika i przyłoon łat nie moe przekracza 1 cm, d) dokładno wypełnienia spoin bada si co 10 metrów. Spoiny musz by wypełnione całkowicie na pełn głboko. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m (metr) ustawionego krawnika betonowego. 8. ODBIÓR ROBÓT8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu podlegaj: wykonanie koryta pod ław, wykonanie ławy, wykonanie podsypki.

42 BETONOWE OBRZEA CHODNIKOWE 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z ustawieniem betonowego obrzea chodnikowego Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z ustawieniem betonowego obrzea chodnikowego Okrelenia podstawowe Obrzea chodnikowe - prefabrykowane belki betonowe rozgraniczajce jednostronnie lub dwustronnie cigi komunikacyjne od terenów nie przeznaczonych do komunikacji Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce robót 2. MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w ST D Wymagania ogólne Stosowane materiały Materiałami stosowanymi s: obrzea odpowiadajce wymaganiom, wir lub piasek do wykonania ław, cement, piasek do zapraw wg] Betonowe obrzea chodnikowe obrzee wysokie- Ow. gatunek 1 - G1, 2.4. Betonowe obrzea chodnikowe - wymagania techniczne Wymiary betonowych obrzey chodnikowych Kształt obrzey betonowych przedstawiono na rysunku 1, a wymiary podano w tablicy 1. Rysunek 1. Kształt betonowego obrzea chodnikowego Tablica 1. Wymiary obrzey Rodzaj Wymiary obrzey, cm obrzea 1 b h r Ow Dopuszczalne odchyłki wymiarów obrzey Dopuszczalne odchyłki wymiarów obrzey podano w tablicy 2. Tablica 2. Dopuszczalne odchyłki wymiarów obrzey

43 Rodzaj Dopuszczalna odchyłka, m wymiaru Gatunek 1 l ± 8 b, h ± Dopuszczalne wady i uszkodzenia obrzey Powierzchnie obrzey powinny by bez rys, pkni i ubytków betonu, o fakturze z formy lub zatartej. Krawdzie elementów powinny by równe i proste. Dopuszczalne wady oraz uszkodzenia powierzchni i krawdzi elementów nie powinny przekracza wartoci podanych w tablicy 3. Tablica 3. Dopuszczalne wady i uszkodzenia obrzey Rodzaj wad i uszkodze Wklsło lub wypukło powierzchni i krawdzi w mm 2 Szczerby i uszkodzenia ograniczajcych powierzchnie górne (cieralne) krawdzi i naroy ograniczajcych pozostałe powierzchnie: liczba, max 2 długo, mm, max 20 głboko, mm, max 6 Dopuszczalna wielko wad i uszkodze Gatunek 1 niedopuszczalne Składowanie Betonowe obrzea chodnikowe mog by przechowywane na składowiskach otwartych, posegregowane według rodzajów i gatunków. Betonowe obrzea chodnikowe naley układa z zastosowaniem podkładek i przekładek drewnianych o wymiarach co najmniej: grubo 2,5 cm, szeroko 5 cm, długo minimum 5 cm wiksza ni szeroko obrzea Materiały na ław i do zaprawy 3. sprzt wir do wykonania ławy powinien odpowiada wymaganiom PN-B-11111, a piasek - wymaganiom PN-B Materiały do zaprawy cementowo-piaskowej powinny odpowiada wymaganiom podanym w ST D Krawniki betonowe Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne Sprzt do ustawiania obrzey 4. transport Roboty wykonuje si rcznie przy zastosowaniu drobnego sprztu pomocniczego Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w ST D Wymagania ogólne Transport obrzey betonowych Betonowe obrzea chodnikowe mog by przewoone dowolnymi rodkami transportu po osigniciu przez beton wytrzymałoci minimum 0,7 wytrzymałoci projektowanej. Obrzea powinny by zabezpieczone przed przemieszczeniem si i uszkodzeniami w czasie transportu Transport pozostałych materiałów Transport pozostałych materiałów podano w ST D Krawniki betonowe. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D Wymagania ogólne Wykonanie koryta Koryto pod podsypk (ław) naley wykonywa zgodnie z PN-B Wymiary wykopu powinny odpowiada wymiarom ławy w planie z uwzgldnieniem w szerokoci dna wykopu ew. konstrukcji szalunku.

44 5.3. Podłoe lub podsypka (ława) Podłoe pod ustawienie obrzea moe stanowi rodzimy grunt piaszczysty lub podsypka (ława) ze wiru lub piasku, o gruboci warstwy od 3 do 5 cm po zagszczeniu. Podsypk (ław) wykonuje si przez zasypanie koryta wirem lub piaskiem i zagszczenie z polewaniem wod Ustawienie betonowych obrzey chodnikowych Betonowe obrzea chodnikowe naley ustawia na wykonanym podłou w miejscu i ze wiatłem (odległoci górnej powierzchni obrzea od cigu komunikacyjnego) zgodnym z ustaleniami dokumentacji projektowej. Zewntrzna ciana obrzea powinna by obsypana piaskiem, wirem lub miejscowym gruntem przepuszczalnym, starannie ubitym. Spoiny nie powinny przekracza szerokoci 1 cm. Naley wypełni je piaskiem lub zapraw cementowo-piaskow w stosunku 1:2. Spoiny przed zalaniem naley oczyci i zmy wod. Spoiny musz by wypełnione całkowicie na pełn głboko. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D Wymagania ogólne Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania materiałów przeznaczonych do ustawienia betonowych obrzey chodnikowych i przedstawi wyniki tych bada Inynierowi do akceptacji. Sprawdzenie wygldu zewntrznego naley przeprowadzi na podstawie ogldzin elementu przez pomiar i policzenie uszkodze wystpujcych na powierzchniach i krawdziach elementu, zgodnie z wymaganiami tablicy 3. Pomiary długoci i głbokoci uszkodze naley wykona za pomoc przymiaru stalowego lub suwmiarki z dokładnoci do 1 mm, zgodnie z ustaleniami PN-B Sprawdzenie kształtu i wymiarów elementów naley przeprowadzi z dokładnoci do 1 mm przy uyciu suwmiarki oraz przymiaru stalowego lub tamy, zgodnie z wymaganiami tablicy 1 i 2. Sprawdzenie któw prostych w naroach elementów wykonuje si przez przyłoenie ktownika do badanego naroa i zmierzenia odchyłek z dokładnoci do 1 mm. Badania pozostałych materiałów powinny obejmowa wszystkie właciwoci okrelone w normach podanych dla odpowiednich materiałów wymienionych w pkt Badania w czasie robót W czasie robót naley sprawdza wykonanie: a) koryta pod podsypk (ław) - zgodnie z wymaganiami pkt 5.2, b) podłoa z rodzimego gruntu piaszczystego lub podsypki (ławy) ze wiru lub piasku - zgodnie z wymaganiami pkt 5.3, c) ustawienia betonowego obrzea chodnikowego - zgodnie z wymaganiami pkt 5.4, przy dopuszczalnych odchyleniach: linii obrzea w planie, które moe wynosi ± 2 cm na kade 100 m długoci obrzea, niwelety górnej płaszczyzny obrzea, które moe wynosi ±1 cm na kade 100 m długoci obrzea, wypełnienia spoin, sprawdzane co 10 metrów, które powinno wykazywa całkowite wypełnienie badanej spoiny na pełn głboko. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m (metr) ustawionego betonowego obrzea chodnikowego. 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D-M Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu podlegaj: wykonane koryto, wykonana podsypka. CHODNIK Z BRUKOWEJ KOSTKI BETONOWEJ 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych

45 z wykonaniem chodnika z brukowej kostki betonowej Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonaniem chodnika z brukowej kostki betonowej Okrelenia podstawowe Betonowa kostka brukowa - kształtka wytwarzana z betonu metod wibroprasowania. Produkowana jest jako kształtka jednowarstwowa lub w dwóch warstwach połczonych ze sob trwale w fazie produkcji Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami i z definicjami podanymi w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce robót 2. MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczce robót podano w ST D Wymagania ogólne Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w ST D Wymagania ogólne Betonowa kostka brukowa - wymagania Aprobata techniczna Warunkiem dopuszczenia do stosowania betonowej kostki brukowej w budownictwie drogowym jest posiadanie aprobaty technicznej, wydanej przez uprawnion jednostk Wygld zewntrzny Struktura wyrobu powinna by zwarta, bez rys, pkni, plam i ubytków. Powierzchnia górna kostek powinna by równa i szorstka, a krawdzie kostek równe i proste, wklnicia nie powinny przekracza 2 mm dla kostek o gruboci 80 mm Kształt, wymiary i kolor kostki brukowej Do wykonania nawierzchni chodnika stosuje si betonow kostk brukow o gruboci 60 mm. Kostki o takiej gruboci s produkowane w kraju. Tolerancje wymiarowe wynosz: na długoci ± 3 mm, na szerokoci ± 3 mm, na gruboci ± 5 mm Cechy fizykomechaniczne betonowych kostek brukowych Betonowe kostki brukowe powinny mie cechy fizykomechaniczne okrelone w tablicy 1. Tablica 1. Cechy fizykomechaniczne betonowych kostek brukowych Lp. Cechy Warto 1 Wytrzymało na ciskanie po 28 dniach, MPa, co najmniej a) rednia z szeciu kostek b) najmniejsza pojedynczej kostki 2 Nasikliwo wod wg PN-B [2], %, nie wicej ni 5 3 Odporno na zamraanie, po 50 cyklach zamraania, wg PN-B [2]: a) pknicia próbki b) strata masy, %, nie wicej ni c) obnienie wytrzymałoci na ciskanie w stosunku do wytrzymałoci próbek nie zamraanych, %, nie wicej ni 4 cieralno na tarczy Boehmego wg PN-B [1], mm, nie wicej ni brak

46 3. sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w ST D Wymagania ogólne pkt Sprzt do wykonania chodnika z kostki brukowej 4. transport Małe powierzchnie chodnika z kostki brukowej wykonuje si rcznie. Jeli powierzchnie s due, a kostki brukowe maj jednolity kształt i kolor, mona stosowa mechaniczne urzdzenia układajce. Urzdzenie składa si z wózka i chwytaka sterowanego hydraulicznie, słucego do przenoszenia z palety warstwy kostek na miejsce ich ułoenia. Do zagszczenia nawierzchni stosuje si wibratory płytowe z osłon z tworzywa sztucznego Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OT D Wymagania ogólne. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w ST D-M Wymagania ogólne Koryto pod chodnik 5.3. Podsypka Koryto wykonane w podłou powinno by wyprofilowane zgodnie z projektowanymi spadkami podłunymi i poprzecznymi oraz zgodnie z wymaganiami podanymi w ST D Koryto wraz z profilowaniem i zagszczeniem podłoa. Wskanik zagszczenia koryta nie powinien by mniejszy ni 0,97 według normalnej metody Proctora. Jeeli dokumentacja projektowa nie okrela inaczej, to nawierzchni chodnika z kostki brukowej mona wykonywa bezporednio na podłou z gruntu piaszczystego o WP 35 w uprzednio wykonanym korycie. Na podsypk naley stosowa piasek. Grubo podsypki po zagszczeniu powinna zawiera si w granicach od 3 do 5 cm. Podsypka powinna by zwilona wod, zagszczona i wyprofilowana Układanie chodnika z betonowych kostek brukowych Z uwagi na rónorodno kształtów i kolorów produkowanych kostek, moliwe jest ułoenie dowolnego wzoru - zaakceptowanego przez Inspektora nadzoru. Kostk układa si na podsypce lub podłou piaszczystym w taki sposób, aby szczeliny midzy kostkami wynosiły od 2 do 3 mm. Kostk naley układa ok. 1,5 cm wyej od projektowanej niwelety chodnika, gdy w czasie wibrowania (ubijania) podsypka ulega zagszczeniu. Po ułoeniu kostki, szczeliny naley wypełni piaskiem, a nastpnie zamie powierzchni ułoonych kostek przy uyciu szczotek rcznych lub mechanicznych i przystpi do ubijania nawierzchni chodnika. Do ubijania ułoonego chodnika z kostek brukowych, stosuje si wibratory płytowe z osłon z tworzywa sztucznego dla ochrony kostek przed uszkodzeniem i zabrudzeniem. Wibrowanie naley prowadzi od krawdzi powierzchni ubijanej w kierunku rodka i jednoczenie w kierunku poprzecznym kształtek. Do zagszczania nawierzchni z betonowych kostek brukowych nie wolno uywa walca. Po ubiciu nawierzchni naley uzupełni szczeliny materiałem do wypełnienia i zamie nawierzchni. Chodnik z wypełnieniem spoin piaskiem nie wymaga pielgnacji - moe by zaraz oddany do uytkowania. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w ST D Wymagania ogólne Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien sprawdzi, czy producent kostek brukowych posiada aprobat techniczn Badania w czasie robót Sprawdzenie podłoa Sprawdzenie podłoa polega na stwierdzeniu zgodnoci z dokumentacj projektow i odpowiednimi ST. Dopuszczalne tolerancje wynosz dla: głbokoci koryta: o szerokoci do 3 m: ± 1 cm, o szerokoci powyej 3 m: ± 2 cm, szerokoci koryta: ± 5 cm Sprawdzenie podsypki Sprawdzenie podsypki w zakresie gruboci i wymaganych spadków poprzecznych i podłunych polega na stwierdzeniu zgodnoci z dokumentacj projektow oraz wymaganiami niniejszej ST Sprawdzenie wykonania chodnika

47 Sprawdzenie prawidłowoci wykonania chodnika z betonowych kostek brukowych polega na stwierdzeniu zgodnoci wykonania z dokumentacj projektow oraz wymaganiami niniejszej ST. pomierzenie szerokoci spoin sprawdzenie prawidłowoci ubijania (wibrowania), sprawdzenie prawidłowoci wypełnienia spoin, sprawdzenie, czy przyjty dese (wzór) i kolor nawierzchni jest zachowany Sprawdzenie cech geometrycznych chodnika Sprawdzenie równoci chodnika Sprawdzenie równoci nawierzchni przeprowadza naley łat co najmniej raz na kade 150 do 300 m 2 ułoonego chodnika i w miejscach wtpliwych, jednak nie rzadziej ni raz na 50 m chodnika. Dopuszczalny przewit pod łat 4 m nie powinien przekracza 1,0 cm Sprawdzenie profilu podłunego Sprawdzenie profilu podłunego przeprowadza naley za pomoc niwelacji, biorc pod uwag punkty charakterystyczne, jednak nie rzadziej ni co 100 m. Odchylenia od projektowanej niwelety chodnika w punktach załamania niwelety nie mog przekracza ± 3 cm Sprawdzenie przekroju poprzecznego Sprawdzenie przekroju poprzecznego dokonywa naley szablonem z poziomic, co najmniej raz na kade 150 do 300 m 2 chodnika i w miejscach wtpliwych, jednak nie rzadziej ni co 50 m. Dopuszczalne odchylenia od projektowanego profilu wynosz ± 0,3%. 7. OBMIAR ROBÓT 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w ST D Wymagania ogólne Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanego chodnika z brukowej kostki betonowej. 8. ODBIÓR ROBÓT Ogólne zasady odbioru robót podano w ST D Wymagania ogólne. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inspektora nadzoru, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji dały wyniki pozytywne. NAWIERZCHNIA Z KOSTKI BRUKOWEJ BETONOWEJ 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem nawierzchni z kostki brukowej betonowej Zakres stosowania ST Specyfikacja techniczna (ST) stanowi obowizujc podstaw opracowania dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na drogach Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonywaniem nawierzchni z kostki brukowej betonowej. Betonowa kostka brukowa stosowana jest do układania nawierzchni: dróg i ulic lokalnego znaczenia, parkingów, placów, wjazdów do bram i garay, chodników, placów zabaw, cieek ogrodowych i rowerowych Okrelenia podstawowe Betonowa kostka brukowa - kształtka wytwarzana z betonu metod wibro-prasowana. Produkowana jest jako kształtka jednowarstwowa lub w dwóch warstwach połczonych ze sob trwale w fazie produkcji Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce robót Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 1.5.

48 2. materiały 2.1. Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Betonowa kostka brukowa - wymagania Aprobata techniczna Warunkiem dopuszczenia do stosowania betonowej kostki brukowej w budownictwie drogowym jest posiadanie aprobaty technicznej Wygld zewntrzny Struktura wyrobu powinna by zwarta, bez rys, pkni, plam i ubytków. Powierzchnia górna kostek powinna by równa i szorstka, a krawdzie kostek równe i proste, wklnicia nie powinny przekracza: 2 mm, dla kostek o gruboci 80 mm, 3 mm, dla kostek o gruboci > 80 mm Kształt, wymiary i kolor kostki brukowej W kraju produkowane s kostki o dwóch standardowych wymiarach gruboci: 60 mm, z zastosowaniem do nawierzchni nie przeznaczonych do ruchu samochodowego, 80 mm, do nawierzchni dla ruchu samochodowego. Tolerancje wymiarowe wynosz: na długoci ± 3 mm, na szerokoci ± 3 mm, na gruboci ± 5 mm. Kolory kostek produkowanych aktualnie w kraju to: szary, ceglany, klinkierowy, grafitowy i brzowy Wytrzymało na ciskanie Wytrzymało na ciskanie po 28 dniach (rednio z 6-ciu kostek) nie powinna by mniejsza ni 60 MPa. Dopuszczalna najnisza wytrzymało pojedynczej kostki nie powinna by mniejsza ni 50 MPa (w ocenie statystycznej z co najmniej 10 kostek) Nasikliwo 5%. Nasikliwo kostek betonowych powinna odpowiada wymaganiom normy PN-B [2] i wynosi nie wicej ni Odporno na działanie mrozu Odporno kostek betonowych na działanie mrozu powinna by badana zgodnie z wymaganiami PN-B [2]. Odporno na działanie mrozu po 50 cyklach zamraania i odmraania próbek jest wystarczajca, jeeli: próbka nie wykazuje pkni, strata masy nie przekracza 5%, obnienie wytrzymałoci na ciskanie w stosunku do wytrzymałoci próbek nie zamraanych nie jest wiksze ni 20% cieralno mm. cieralno kostek betonowych okrelona na tarczy Boehmego wg PN-B [1] powinna wynosi nie wicej ni Materiały do produkcji betonowych kostek brukowych Cement Do produkcji kostki brukowej naley stosowa cement portlandzki, bez dodatków, klasy nie niszej ni 32,5. Zaleca si stosowanie cementu o jasnym kolorze. Cement powinien odpowiada wymaganiom PN-B [4] Kruszywo Naley stosowa kruszywa mineralne odpowiadajce wymaganiom PN-B [3]. Uziarnienie kruszywa powinno by ustalone w recepcie laboratoryjnej mieszanki betonowej, przy załoonych parametrach wymaganych dla produkowanego wyrobu Woda Właciwoci i kontrola wody stosowanej do produkcji betonowych kostek brukowych powinny odpowiada wymaganiom wg PN-B [5] Dodatki Do produkcji kostek brukowych stosuje si dodatki w postaci plastyfikatorów i barwników, zgodnie z recept laboratoryjn. Plastyfikatory zapewniaj gotowym wyrobom wiksz wytrzymało, mniejsz nasikliwo i wiksz odporno na niskie temperatury i działanie soli. Stosowane barwniki powinny zapewni kostce trwałe zabarwienie. Powinny to by barwniki nieorganiczne.

49 3. sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Sprzt do wykonania nawierzchni z kostki brukowej Małe powierzchnie nawierzchni z kostki brukowej wykonuje si rcznie. Jeli powierzchnie s due, a kostki brukowe maj jednolity kształt i kolor, mona stosowa mechaniczne urzdzenia układajce. Urzdzenie składa si z wózka i chwytaka sterowanego hydraulicznie, słucego do przenoszenia z palety warstwy kostek na miejsce ich ułoenia. Urzdzenie to, po skoczonym układaniu kostek, mona wykorzysta do wymiatania piasku w szczeliny zamocowanymi do chwytaka szczotkami. Do zagszczenia nawierzchni stosuje si wibratory płytowe z osłon z tworzywa sztucznego. Do wyrównania podsypki z piasku mona stosowa mechaniczne urzdzenie na rolkach, prowadzone liniami na szynie lub krawnikach. 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport betonowych kostek brukowych Uformowane w czasie produkcji kostki betonowe układane s warstwowo na palecie. Po uzyskaniu wytrzymałoci betonu min. 0,7 R, kostki przewoone s na stanowisko, gdzie specjalne urzdzenie pakuje je w foli i spina tam stalow, co gwarantuje transport samochodami w nienaruszonym stanie. Kostki betonowe mona równie przewozi samochodami na paletach transportowych producenta. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót 5.2. Podłoe Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 5. Podłoe pod ułoenie nawierzchni z betonowych kostek brukowych moe stanowi grunt piaszczysty - rodzimy lub nasypowy o WP 35 [7]. Jeeli dokumentacja projektowa nie stanowi inaczej, to nawierzchni z kostki brukowej przeznaczon dla ruchu pieszego, rowerowego lub niewielkiego ruchu samochodowego, mona wykonywa bezporednio na podłou z gruntu piaszczystego w uprzednio wykonanym korycie. Grunt podłoa powinien by jednolity, przepuszczalny i zabezpieczony przed skutkami przemarzania. Podłoe gruntowe pod nawierzchni powinno by przygotowane zgodnie z wymogami okrelonymi w OST D Koryto wraz z profilowaniem i zagszczeniem podłoa Podbudowa Rodzaj podbudowy przewidzianej do wykonania pod ułoenie nawierzchni z kostki brukowej powinien by zgodny z dokumentacj projektow. Podbudow, w zalenoci od przeznaczenia, obcienia ruchem i warunków gruntowo-wodnych, moe stanowi: grunt ulepszony pospółk, odpadami kamiennymi, ulem wielkopiecowym, spoiwem itp., kruszywo naturalne lub łamane, stabilizowane mechanicznie, podbudowa tłuczniowa, wirowa lub ulowa, lub inny rodzaj podbudowy okrelonej w dokumentacji projektowej. Podbudowa powinna by przygotowana zgodnie z wymaganiami okrelonymi w specyfikacjach dla odpowiedniego rodzaju podbudowy Obramowanie nawierzchni Do obramowania nawierzchni z betonowych kostek brukowych mona stosowa krawniki uliczne betonowe wg BN- 80/ /04 [6] lub inne typy krawników zgodne z dokumentacj projektow lub zaakceptowane przez Inyniera Podsypka Na podsypk naley stosowa piasek gruby, odpowiadajcy wymaganiom PN-B [3]. Grubo podsypki po zagszczeniu powinna zawiera si w granicach od 3 do 5 cm. Podsypka powinna by zwilona wod, zagszczona i wyprofilowana Układanie nawierzchni z betonowych kostek brukowych Z uwagi na rónorodno kształtów i kolorów produkowanych kostek, moliwe jest ułoenie dowolnego wzoru - wczeniej ustalonego w dokumentacji projektowej i zaakceptowanego przez Inyniera. Kostk układa si na podsypce lub podłou piaszczystym w taki sposób, aby szczeliny midzy kostkami wynosiły od 2 do 3 mm. Kostk naley układa ok. 1,5 cm wyej od projektowanej niwelety nawierzchni, gdy w czasie wibrowania (ubijania) podsypka ulega zagszczeniu. Po ułoeniu kostki, szczeliny naley wypełni piaskiem, a nastpnie zamie powierzchni ułoonych kostek przy uyciu szczotek rcznych lub mechanicznych i przystpi do ubijania nawierzchni. Do ubijania ułoonej nawierzchni z kostek brukowych stosuje si wibratory płytowe z osłon z tworzywa sztucznego dla ochrony kostek przed uszkodzeniem i zabrudzeniem. Wibrowanie naley prowadzi od krawdzi powierzchni ubijanej w kierunku rodka i jednoczenie w kierunku poprzecznym kształtek. Do zagszczania nawierzchni z betonowych kostek brukowych nie wolno uywa walca. Po ubiciu nawierzchni naley uzupełni szczeliny piaskiem i zamie nawierzchni. Nawierzchnia z wypełnieniem spoin piaskiem nie wymaga pielgnacji - moe by zaraz oddana do ruchu.

50 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót, Wykonawca powinien sprawdzi, czy producent kostek brukowych posiada atest wyrobu wg pkt niniejszej OST. Niezalenie od posiadanego atestu, Wykonawca powinien da od producenta wyników biecych bada wyrobu na ciskanie. Zaleca si, aby do badania wytrzymałoci na ciskanie pobiera 6 próbek (kostek) dziennie (przy produkcji dziennej ok. 600 m 2 powierzchni kostek ułoonych w nawierzchni). Poza tym, przed przystpieniem do robót Wykonawca sprawdza wyrób w zakresie wymaga podanych w pkt i i wyniki bada przedstawia Inynierowi do akceptacji Badania w czasie robót Sprawdzenie podłoa i podbudowy SST. Sprawdzenie podłoa i podbudowy polega na stwierdzeniu ich zgodnoci z dokumentacj projektow i odpowiednimi Sprawdzenie podsypki Sprawdzenie podsypki w zakresie gruboci i wymaganych spadków poprzecznych i podłunych polega na stwierdzeniu zgodnoci z dokumentacj projektow oraz pkt 5.5 niniejszej OST Sprawdzenie wykonania nawierzchni Sprawdzenie prawidłowoci wykonania nawierzchni z betonowych kostek brukowych polega na stwierdzeniu zgodnoci wykonania z dokumentacj projektow oraz wymaganiami wg pkt 5.6 niniejszej OST: pomierzenie szerokoci spoin, sprawdzenie prawidłowoci ubijania (wibrowania), sprawdzenie prawidłowoci wypełnienia spoin, sprawdzenie, czy przyjty dese (wzór) i kolor nawierzchni jest zachowany Sprawdzenie cech geometrycznych nawierzchni Nierównoci podłune Nierównoci podłune nawierzchni mierzone łat lub planografem zgodnie z norm BN-68/ [8] nie powinny przekracza 0,8 cm Spadki poprzeczne Spadki poprzeczne nawierzchni powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± 0,5% Niweleta nawierzchni Rónice pomidzy rzdnymi wykonanej nawierzchni i rzdnymi projektowanymi nie powinny przekracza ± 1 cm Szeroko nawierzchni Szeroko nawierzchni nie moe róni si od szerokoci projektowanej o wicej ni ± 5 cm Grubo podsypki Dopuszczalne odchyłki od projektowanej gruboci podsypki nie powinny przekracza ± 1,0 cm Czstotliwo pomiarów Czstotliwo pomiarów dla cech geometrycznych nawierzchni z kostki brukowej, wymienionych w pkt 6.4 powinna by dostosowana do powierzchni wykonanych robót. Zaleca si, aby pomiary cech geometrycznych wymienionych w pkt 6.4 były przeprowadzone nie rzadziej ni 2 razy na 100 m 2 nawierzchni i w punktach charakterystycznych dla niwelety lub przekroju poprzecznego oraz wszdzie tam, gdzie poleci Inynier. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanej nawierzchni z betonowej kostki brukowej. 8. odbiór robót 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, SST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji według pkt 6 dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu podlegaj:

51 przygotowanie podłoa, ewentualnie wykonanie podbudowy, wykonanie podsypki, ewentualnie wykonanie ławy pod krawniki. Zasady ich odbioru s okrelone w D-M Wymagania ogólne. 9. podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 2 nawierzchni z kostki brukowej betonowej obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, przygotowanie podłoa (ewentualnie podbudowy), dostarczenie materiałów, wykonanie podsypki, ułoenie i ubicie kostki, wypełnienie spoin, przeprowadzenie bada i pomiarów wymaganych w specyfikacji technicznej. NAWIERZCHNIA Z KOSTKI KAMIENNEJ 1. Wstp Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem nawierzchni z kostki kamiennej Zakres stosowania SST Szczegółowa specyfikacja techniczna (SST) stanowi obowizujc podstaw opracowania dokumentu przetargowego i kontraktowego przy zlecaniu i realizacji robót na drogach Zakres robót objtych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonywaniem nawierzchni kostkowych - z kostki kamiennej nieregularnej, regularnej i rzdowej. Nawierzchnie z kostki kamiennej nieregularnej mog by wykonywane: na odcinkach dróg o duych pochyleniach, na placach, miejscach postojowych, wjazdach do bram. Nawierzchnie z kostki kamiennej regularnej i rzdowej mog by stosowane na ulicach i placach o charakterze reprezentacyjnym Okrelenia podstawowe Nawierzchnia twarda ulepszona - nawierzchnia bezpylna i dostatecznie równa, przystosowana do szybkiego ruchu samochodowego Nawierzchnia kostkowa - nawierzchnia, której warstwa cieralna jest wykonana z kostek kamiennych Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Kamienna kostka drogowa Klasyfikacja Kamienna kostka drogowa wg PN-B [8] jest stosowana do budowy nawierzchni z kostki kamiennej wg PN-S [11] oraz do budowy nawierzchni z kostki kamiennej nieregularnej wg PN-S [12] W zalenoci od kształtów rozrónia si trzy typy kostki: regularn, rzdow, nieregularn.

52 Rozrónia si dwa rodzaje kostki regularnej: normaln i łcznikow. W zalenoci od jakoci surowca skalnego uytego do wyrobu kostki rozrónia si dwie klasy kostki: I, II. W zalenoci od dokładnoci wykonania rozrónia si trzy gatunki kostki: 1, 2, 3. W zalenoci od wymiaru zasadniczego - wysokoci kostki, rozrónia si nastpujce wielkoci (cm): kostka regularna i rzdowa - 12, 14, 16 i 18, kostka nieregularna - 5, 6, 8 i Wymagania Surowcem do wyrobu kostki kamiennej s skały magmowe, osadowe i przeobraone. Wymagane cechy fizyczne i wytrzymałociowe przedstawia tablica 1. Tablica 1. Wymagane cechy fizyczne i wytrzymałociowe dla kostki kamiennej Lp. Cechy fizyczne Klasa Badania i wytrzymałociowe I II według Wytrzymało na ciskanie w stanie powietrzno-suchym, MPa, nie mniej ni cieralno na tarczy Boehmego, w centymetrach, nie wicej ni 0,2 0,4 Wytrzymało na uderzenie (zwizło), liczba uderze, nie mniej ni 12 8 PN-B [3] PN-B [4] PN-B [5] 4 Nasikliwo wod, w %, nie wicej ni 0,5 1,0 PN-B [1] 5 Odporno na zamraanie nie bada si całkowita PN-B [2] Kształt i wymiary kostki regularnej Kostka regularna normalna powinna mie kształt szecianu. Kostka regularna łcznikowa powinna mie kształt prostopadłocianu. Kształt kostki regularnej normalnej i łcznikowej przedstawia rysunek 1. A - normalna B - łcznikowa Rysunek 1. Kształt kostki regularnej normalnej i łcznikowej Wymagania dotyczce wymiarów kostki regularnej normalnej i łcznikowej przedstawia tablica 2. Tablica 2. Wymiary kostki regularnej normalnej i łcznikowej oraz dopuszczalne odchyłki Wyszczególnienie Wielko (cm) Dopuszczalne odchyłki dla gatunku (cm) Wymiar a ± 0,5 ± 0,7 ± 1,0 Wymiar b ± 0,7 ± 1,0 ± 1,2 Stosunek pola powierzchni dolnej (stopki) do górnej (czoła), nie mniejszy ,0 0,8 0,7 ni Nierównoci powierzchni górnej (czoła), nie wiksze ni ± 0,4 ± 0,4 ± 0,6 Wypukło powierzchni bocznej, nie wiksza ni ,4 0,8 0,8 Nierówno powierzchni dolnej (stopki), nie wiksza ni ± 0,4 nie bada si Pknicia kostki niedopuszczalne Krawdzie co najmniej jednej powierzchni kostki gatunku 1 powinny by bez uszkodze. Pozostałe krawdzie kostki mog mie uszkodzenie długoci nie wikszej ni pół wymiaru wysokoci kostki (a), natomiast łczna ich długo nie powinna przekracza wymiaru wysokoci kostki (a). Kostki gatunku 2 i 3 mog mie uszkodzenia krawdzi powierzchni czołowej o długoci nie wikszej ni pół wymiaru wysokoci kostki (a), natomiast łczna ich długo nie powinna przekracza wielkoci wymiaru wysokoci kostki (a).

53 Uszkodzenia któregokolwiek z naroy kostki gatunku 1 i naroy powierzchni górnej (czoła) kostki gatunku 2 i 3 s niedopuszczalne. Szeroko lub głboko uszkodzenia krawdzi lub naroy nie powinna by wiksza ni 0,6 cm Kształt i wymiary kostki rzdowej Kostka rzdowa powinna mie kształt zbliony do prostopadłocianu o równoległej powierzchni dolnej do górnej. Cała bryła kostki powinna mieci si w prostopadłocianie zbudowanym na powierzchni górnej jako podstawie. Kształt kostki rzdowej przedstawia rysunek 2. Rysunek 2. Kształt kostki rzdowej Wymagania dotyczce wymiarów kostki rzdowej przedstawia tablica 3. Uszkodzenia krawdzi i naroy kostki powinny by nie wiksze ni podane dla gatunku 2 i 3 kostki regularnej. Szeroko lub głboko uszkodzenia krawdzi lub naroy nie powinna by wiksza ni 0,6 cm. Tablica 3. Wymiary kostki rzdowej oraz dopuszczalne odchyłki Wyszczególnienie Dopuszczalne Wielko odchyłki dla gatunku (cm) (cm) Wymiar a ± 0,5 ± 0,7 ± 1,0 Wymiar b od 12 od 14 od 16 od 18 do 24 do 28 do 32 do Stosunek pola powierzchni dolnej (stopki) do górnej (czoła), nie mniej ni ,8 0,7 0,6 Nierównoci powierzchni górnej (czoła), nie wiksze ni ± 0,4 ± 0,6 ± 0,8 Pknicia kostki niedopuszczalne Kształt i wymiary kostki nieregularnej Kostka nieregularna powinna mie kształt zbliony do prostopadłocianu. Kształt kostki nieregularnej przedstawia rysunek 3. Rysunek 3. Kształt kostki nieregularnej Wymagania dotyczce wymiarów kostki nieregularnej przedstawia tablica 4. Uszkodzenie krawdzi powierzchni górnej (czoła) oraz ich szeroko i głboko nie powinny by wiksze ni podane dla gatunku 2 i 3 kostki regularnej. Dopuszcza si uszkodzenie jednego naroa powierzchni górnej kostki o głbokoci nie wikszej ni 0,6 cm.

54 Tablica 4. Wymiary kostki nieregularnej oraz dopuszczalne odchyłki Wyszczególnienie Wielko (cm) Dopuszczalne odchyłki dla gatunku Wymiar a ± 1,0 ± 1,0 ± 1,0 Stosunek pola powierzchni dolnej (stopki) do górnej (czoła), w cm, nie ,7 0,6 0,5 mniejszy ni Nierównoci powierzchni górnej (czoła),w cm, nie wiksze ni ± 0,4 ± 0,6 ± 0,8 Wypukło powierzchni bocznej, w cm, nie wiksza ni ,6 0,6 0,8 Odchyłki od kta prostego krawdzi powierzchni górnej (czoła), w stopniach, nie wiksze ni ± 6 ± 8 ±10 Odchylenie od równoległoci płaszczyzny powierzchni dolnej w stosunku do górnej, w stopniach, nie wiksze ni ± 6 ± 8 ± Krawniki Krawniki betonowe uliczne i drogowe stosowane do obramowania nawierzchni kostkowych, powinny odpowiada wymaganiom wg BN-80/ /04 [17] i wg BN-80/ /01 [16]. Wykonanie krawników betonowych - ulicznych i wtopionych, powinno by zgodne z OST D Krawniki betonowe. Krawniki kamienne stosowane do obramowania nawierzchni kostkowych (na drogach zamiejskich), powinny odpowiada wymaganiom wg BN-66/ [15]. Wykonanie krawników kamiennych powinno odpowiada wymaganiom podanym w OST D Krawniki kamienne Cement Cement stosowany do podsypki i wypełnienia spoin powinien by cementem portlandzkim klasy 32,5, odpowiadajcy wymaganiom PN-B [9]. Transport i przechowywanie cementu powinny by zgodne z BN-88/ [13] Kruszywo Kruszywo na podsypk i do wypełniania spoin powinno odpowiada wymaganiom normy PN-B [7]. Na podsypk stosuje si mieszank kruszywa naturalnego o frakcji od 0 do 8 mm, a do zaprawy cementowopiaskowej o frakcji od 0 do 4 mm. Zawarto pyłów w kruszywie na podsypk cementowo-wirow i do zaprawy cementowo-piaskowej nie moe przekracza 3%, a na podsypk wirow - 8%. Kruszywo naley przechowywa w warunkach zabezpieczajcych je przed zanieczyszczeniem oraz zmieszaniem z kruszywami innych klas, gatunków, frakcji (grupy frakcji). Pozostałe wymagania i badania wg PN-B [7] Woda Woda stosowana do podsypki i zaprawy cementowo-piaskowej, powinna odpowiada wymaganiom PN-B [10]. Powinna to by woda odmiany 1. Badania wody naley wykonywa: w przypadku nowego ródła poboru wody, w przypadku podejrze dotyczcych zmiany parametrów wody, np. zmtnienia, zapachu, barwy Masa zalewowa Masa zalewowa do wypełniania spoin i szczelin dylatacyjnych w nawierzchniach z kostki kamiennej powinna by stosowana na gorco i odpowiada wymaganiom normy BN-74/ [14] lub aprobaty technicznej. 3. Sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Sprzt do wykonania nawierzchni z kostki kamiennej Wykonawca przystpujcy do wykonania nawierzchni z kostek kamiennych powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: betoniarki, do wytwarzania betonu i zapraw oraz przygotowywania podsypki cementowo-piaskowej, ubijaków rcznych i mechanicznych, do ubijania kostki, wibratorów płytowych i lekkich walców wibracyjnych, do ubijania kostki po pierwszym ubiciu rcznym.

55 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport materiałów Transport kostek kamiennych Kostki kamienne przewozi si dowolnymi rodkami transportowymi. Kostk regularn i rzdow naley układa na podłodze obok siebie tak, aby wypełniła cał powierzchni rodka transportowego. Na tak ułoonej warstwie naley bezporednio układa nastpne warstwy. Kostk nieregularn przewozi si luno usypan. Ładowanie rczne kostek regularnych i rzdowych powinno by wykonywane bez rzucania. Przy uyciu przenoników tamowych, kostki regularne i rzdowe powinny by podawane i odbierane rcznie. Kostk regularn i rzdow naley ustawia w stosy. Kostk nieregularn mona składowa w pryzmach. Wysoko stosu lub pryzm nie powinna przekracza 1 m Transport kruszywa Kruszywo mona przewozi dowolnymi rodkami transportowymi w warunkach zabezpieczajcych je przed rozsypywaniem i zanieczyszczeniem. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Przygotowanie podbudowy Jeeli w dokumentacji projektowej lub SST przewidziano wykonanie nawierzchni z kostki kamiennej na podbudowie np. z chudego betonu, gruntu stabilizowanego cementem, tłucznia itp. to warunki wykonania podbudowy powinny odpowiada wymaganiom zawartym w odpowiednich OST: D Podbudowa z chudego betonu, D Podbudowa z gruntu lub kruszywa stabilizowanego cementem, D Podbudowa z tłucznia kamiennego Obramowanie nawierzchni Do obramowania nawierzchni kostkowych stosuje si krawniki betonowe uliczne, betonowe drogowe i kamienne drogowe, odpowiadajce wymaganiom norm wymienionych w pkt 2.3. Rodzaj obramowania nawierzchni powinien by zgodny z dokumentacj projektow, SST lub wskazaniami Inyniera. Ustawienie krawników powinno by zgodne z wymaganiami zawartymi w OST D Krawniki betonowe lub OST D Krawniki kamienne Podsypka Do wykonania nawierzchni z kostki kamiennej mona stosowa jeden z nastpujcych rodzajów podsypki: podsypka cementowo-wirowa, cementowo-piaskowa, podsypka bitumiczno-wirowa, podsypka wirowa lub piaskowa. Rodzaj zastosowanej podsypki powinien by zgodny z dokumentacj projektow, SST lub wskazaniami Inyniera. Wymagania dla materiałów stosowanych na podsypk powinny by zgodne z pkt 2 niniejszej OST oraz z PN-S [12]. Grubo podsypki powinna by zgodna z dokumentacj projektow i SST. Współczynnik wodnocementowy dla podsypki cementowo-piaskowej lub cementowo-wirowej, powinien wynosi od 0,20 do 0,25, a wytrzymało na ciskanie R 7 = 10 MPa, R 28 = 14 MPa. Podsypka bitumiczno-wirowa powinna by wykonana ze wiru odpowiadajcego wymaganiom PN-S [12], zmieszanego z emulsj asfaltow szybkorozpadow w iloci od 10 do 12% ciaru kruszywa, spełniajc wymagania okrelone w WT.EmA-94 [19] Układanie nawierzchni z kostki kamiennej Układanie kostki nieregularnej Kostk mona układa w róne desenie: dese rzdowy prosty, który uzyskuje si przez układanie kostki rzdami prostopadłymi do osi drogi, dese rzdowy ukony, który otrzymuje si przez układanie kostki rzdami pod ktem 45 o do osi drogi, dese w jodełk, który otrzymuje si przez układanie kostki pod ktem 45 o w przeciwne strony na kadej połowie jezdni, dese łukowy, który otrzymuje si przez układanie kostki w kształcie łuku lub innych krzywych. Dese nawierzchni z kostki kamiennej nieregularnej powinien by dostosowany do wielkoci kostki. Przy rónych wymiarach kostki, zaleca si układanie jej w formie desenia łukowego, który poza tym nie wymaga przycinania kostek przy krawnikach. Szeroko spoin midzy kostkami nie powinna przekracza 12 mm. Spoiny w ssiednich rzdach powinny si mija co najmniej o 1/4 szerokoci kostki. Kostka uyta do układania nawierzchni powinna by jednego gatunku i z jednego rodzaju skał. Dla rozgraniczenia kierunków ruchu na jezdni, powinien by ułoony pas podłuny z jednego lub dwóch rzdów kostek o odmiennym kolorze Układanie kostki regularnej

56 Kostka regularna moe by układana: w rzdy poprzeczne, prostopadłe do osi drogi, w rzdy ukone, pod ktem 45 o do osi drogi, w jodełk. Dese nawierzchni z kostki regularnej powinien by dostosowany do wymiarów kostki. Kostki due o wysokoci kostki od 16 do 18 cm powinny by układane w rzdy poprzeczne. Kostki rednie o wysokoci od 12 do 14 cm oraz kostki małe, o wysokoci od 8 do 10 cm, mog by układane w rzdy poprzeczne, w rzdy ukone lub w jodełk. Układanie kostek przy krawnikach wymaga stosowania kostek regularnych łcznikowych dla uzyskania mijania si spoin w kierunku podłunym. Warunki układania kostki rzdowej s takie same jak dla kostki regularnej. Kostk rzdow układa si w rzdy poprzeczne prostopadłe do osi drogi. Dopuszcza si układanie kostek w rzdy ukone lub jodełk Szczeliny dylatacyjne Szczeliny dylatacyjne poprzeczne naley stosowa w nawierzchniach z kostki na zaprawie cementowej w odległoci od 10 do 15 m oraz w takich miejscach, w których wystpuje dylatacja podbudowy lub zmiana sztywnoci podłoa. Szczeliny podłune naley stosowa przy ciekach na jezdniach wszelkich szerokoci oraz porodku jezdni, jeeli szeroko jej przekracza 10 m lub w przypadku układania nawierzchni połow szerokoci jezdni. Przy układaniu nawierzchni z kostki na podbudowie betonowej - na podsypce cementowo-wirowej z zalaniem spoin zapraw cementowo-piaskow, szczeliny dylatacyjne warstwy jezdnej naley wykonywa nad szczelinami podbudowy. Szeroko szczelin dylatacyjnych powinna wynosi od 8 do 12 mm Warunki przystpienia do robót Kostk na zaprawie cementowo-piaskowej i cementowo-wirowej mona układa bez rodków ochronnych przed mrozem, jeeli temperatura otoczenia jest +5 o C lub wysza. Nie naley układa kostki w temperaturze 0 o C lub niszej. Jeeli w cigu dnia temperatura utrzymuje si w granicach od 0 do +5 o C, a w nocy spodziewane s przymrozki, kostk naley zabezpieczy przez nakrycie materiałem o złym przewodnictwie cieplnym. wieo wykonan nawierzchni na podsypce cementowo-wirowej naley chroni w sposób podany w PN-B [6] Ubijanie kostki Sposób ubijania kostki powinien by dostosowany do rodzaju podsypki oraz materiału do wypełnienia spoin. a) Kostk na podsypce wirowej lub piaskowej przy wypełnieniu spoin wirem lub piaskiem naley ubija trzykrotnie. Pierwsze ubicie ma na celu osadzenie kostek w podsypce i wypełnienie dolnych czci spoin materiałem z podsypki. Obnienie kostki w czasie pierwszego ubijania powinno wynosi od 1,5 do 2,0 cm. Ułoon nawierzchni z kostki zasypuje si mieszanin piasku i wiru o uziarnieniu od 0 do 4 mm, polewa wod i szczotkami wprowadza si kruszywo w spoiny. Po wypełnieniu spoin trzeba nawierzchni oczyci szczotkami, aby kada kostka była widoczna, po czym naley przystpi do ubijania. Ubijanie kostek wykonuje si ubijakami stalowymi o ciarze około 30 kg, uderzajc ubijakiem kad kostk oddzielnie. Ubijanie w przekroju poprzecznym prowadzi si od krawnika do rodka jezdni. Drugie ubicie naley poprzedzi uzupełnieniem spoin i pola wod. Trzecie ubicie ma na celu doprowadzenie nawierzchni kostkowej do wymaganego przekroju poprzecznego i podłunego jezdni. Zamiast trzeciego ubijania mona stosowa wałowanie walcem o masie do 10 t - najpierw w kierunku podłunym, postpujc od krawników w kierunku osi, a nastpnie w kierunku poprzecznym. b) Kostk na podsypce wirowo-cementowej przy wypełnianiu spoin zapraw cementowo-piaskow, naley ubija dwukrotnie. Pierwsze mocne ubicie powinno nastpi przed zalaniem spoin i spowodowa obnienie kostek do wymaganej niwelety. Drugie - lekkie ubicie, ma na celu doprowadzenie ubijanej powierzchni kostek do wymaganego przekroju poprzecznego jezdni. Drugi ubicie nastpuje bezporednio po zalaniu spoin zapraw cementowo-piaskow. Zamiast drugiego ubijania mona stosowa wibratory płytowe lub lekkie walce wibracyjne. c) Kostk na podsypce wirowej przy wypełnieniu spoin mas zalewow naley ubija trzykrotnie. Spoiny zalewa si po całkowitym trzykrotnym ubiciu nawierzchni. Kostki, które pkn podczas ubijania powinny by wymienione na całe. Ostatni rzd kostek na zakoczenie działki roboczej, przy ubijaniu naley zabezpieczy przed przesuniciem za pomoc np. belki drewnianej umocowanej szpilkami stalowymi w podłou Wypełnienie spoin Zapraw cementowo-piaskow mona stosowa przy nawierzchniach z kostki kadego typu układanej na podsypce cementowo-wirowej. Bitumiczn mas zalewow naley stosowa przy nawierzchniach z kostki nieregularnej układanej na podsypce bitumiczno-wirowej, wirowej lub piaskowej. Wypełnienie spoin piaskiem mona stosowa przy nawierzchniach z kostki nieregularnej układanej na podsypce wirowej lub piaskowej. Wypełnienie spoin zapraw cementowo-piaskow powinno by wykonane z zachowaniem nastpujcych wymaga: piasek powinien odpowiada wymaganiom wg pkt 2.5, cement powinien odpowiada wymaganiom wg pkt 2.4, wytrzymało zaprawy na ciskanie powinna wynosi nie mniej ni 30 MPa, przed rozpoczciem zalewania kostka powinna by oczyszczona i dobrze zwilona wod z dodatkiem 1% cementu w stosunku objtociowym, głboko wypełnienia spoin zapraw cementowo-piaskow powinna wynosi około 5 cm, zaprawa cementowo-piaskowa powinna całkowicie wypełni spoiny i tworzy monolit z kostk. Wypełnienie spoin mas zalewow powinno by wykonane z zachowaniem nastpujcych wymaga: masa zalewowa powinna odpowiada wymaganiom wg pkt 2.7, spoiny przed zalaniem mas zalewow powinny by suche i dokładnie oczyszczone na głboko około 5 cm, bezporednio przed zalaniem masa powinna by podgrzana do temperatury od 150 do 180 o C, masa powinna dokładnie wypełnia spoiny i wykazywa dobr przyczepno do kostek. Wypełnianie spoin przez zamulanie piaskiem powinno by wykonane z zachowaniem nastpujcych wymaga: piasek powinien odpowiada wymaganiom wg pkt 2.5, w czasie zamulania piasek powinien by obficie polewany wod, aby wypełnił całkowicie spoiny.

57 5.6. Pielgnacja nawierzchni Sposób pielgnacji nawierzchni zaley od rodzaju wypełnienia spoin i od rodzaju podsypki. Pielgnacja nawierzchni kostkowej, której spoiny s wypełnione zapraw cementowo-piaskow polega na polaniu nawierzchni wod w kilka godzin po zalaniu spoin i utrzymaniu jej w stałej wilgotnoci przez okres jednej doby. Nastpnie nawierzchni naley przykry piaskiem i utrzymywa w stałej wilgotnoci przez okres 7 dni. Po upływie od 2 do 3 tygodni - w zalenoci od warunków atmosferycznych, nawierzchni naley oczyci dokładnie z piasku i mona odda do ruchu. Nawierzchnia kostkowa, której spoiny zostały wypełnione mas zalewow, moe by oddana do ruchu bezporednio po wykonaniu, bez czynnoci pielgnacyjnych. Nawierzchnia kostkowa, której spoiny zostały wypełnione piaskiem i pokryte warstw piasku, mona odda natychmiast do ruchu. Piasek podczas ruchu wypełnia spoiny i po kilku dniach pielgnacj nawierzchni mona uzna za ukoczon. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Badania przed przystpieniem do robót Rodzaj i zakres bada dla kostek kamiennych powinien by zgodny z wymaganiami wg PN-B [8]. Badanie zwykłe obejmuje sprawdzenie cech zewntrznych i dopuszczalnych odchyłek, podanych w tablicach 2, 3, 4. Badanie pełne obejmuje zakres badania zwykłego oraz sprawdzenie cech fizycznych i wytrzymałociowych podanych w tablicy 1. W skład partii przeznaczonej do bada powinny wchodzi kostki jednakowego typu, rodzaju klasy i wielkoci. Wielko partii nie powinna przekracza 500 ton kostki. Z partii przeznaczonej do bada naley pobra w sposób losowy próbk składajc si z kostek drogowych w liczbie: do badania zwykłego: 40 sztuk, do badania cech podanych w tablicy 1: 6 sztuk. Badania zwykłe naley przeprowadza przy kadym sprawdzaniu zgodnoci partii z wymaganiami normy, badanie pełne przeprowadza si na danie odbiorcy. W badaniu zwykłym parti kostki naley uzna za zgodn z wymaganiami normy, jeeli liczba sztuk niedobrych w zbadanej iloci kostek jest dla poszczególnych sprawdza równa lub mniejsza od 4. W przypadku gdy liczba kostek niedobrych dla jednego sprawdzenia jest wiksza od 4, cał parti naley uzna za niezgodn z wymaganiami. W badaniu pełnym, parti kostki poddan sprawdzeniu cech podanych w tablicy 1, naley uzna za zgodn z wymaganiami normy, jeeli wszystkie sprawdzenia dadz wynik dodatni. Jeeli chocia jedno ze sprawdze da wynik ujemny, cał parti naley uzna za niezgodn z wymaganiami. Badania pozostałych materiałów stosowanych do wykonania nawierzchni z kostek kamiennych, powinny obejmowa wszystkie właciwoci, które zostały okrelone w normach podanych dla odpowiednich materiałów wg pkt od 2.3 do Badania w czasie robót Sprawdzenie podsypki Sprawdzenie podsypki polega na stwierdzeniu jej zgodnoci z dokumentacj projektow oraz z wymaganiami okrelonymi w p Badanie prawidłowoci układania kostki Badanie prawidłowoci układania kostki polega na: zmierzeniu szerokoci spoin oraz powizania spoin i sprawdzeniu zgodnoci z p , zbadaniu rodzaju i gatunku uytej kostki, zgodnie z wymogami wg p. od do 2.2.5, sprawdzeniu prawidłowoci wykonania szczelin dylatacyjnych zgodnie z p Sprawdzenie wizania kostki wykonuje si wyrywkowo w kilku miejscach przez ogldziny nawierzchni i okrelenie czy wizanie odpowiada wymaganiom wg p Ubicie kostki sprawdza si przez swobodne jednokrotne opuszczenie z wysokoci 15 cm ubijaka o masie 25 kg na poszczególne kostki. Pod wpływem takiego uderzenia osiadanie kostek nie powinno by dostrzegane Sprawdzenie wypełnienia spoin Badanie prawidłowoci wypełnienia spoin polega na sprawdzeniu zgodnoci z wymaganiami zawartymi w p Sprawdzenie wypełnienia spoin wykonuje si co najmniej w piciu dowolnie obranych miejscach na kadym kilometrze przez wykruszenie zaprawy na długoci około 10 cm i zmierzenie głbokoci wypełnienia spoiny zapraw, a przy zaprawie cementowo-piaskowej i masie zalewowej - równie przez sprawdzenie przyczepnoci zaprawy lub masy zalewowej do kostki Sprawdzenie cech geometrycznych nawierzchni Równo [18]. Nierównoci podłune nawierzchni naley mierzy 4-metrow łat lub planografem, zgodnie z norm BN-68/ Nierównoci podłune nawierzchni nie powinny przekracza 1,0 cm Spadki poprzeczne Spadki poprzeczne nawierzchni powinny by zgodne z dokumentacj projektow z tolerancj ± 0,5% Rzdne wysokociowe cm. Rónice pomidzy rzdnymi wykonanej nawierzchni i rzdnymi projektowanymi nie powinny przekracza +1 cm i Ukształtowanie osi

58 O nawierzchni w planie nie moe by przesunita w stosunku do osi projektowanej o wicej ni ± 5 cm Szeroko nawierzchni Szeroko nawierzchni nie moe róni si od szerokoci projektowanej o wicej ni ± 5 cm Grubo podsypki Dopuszczalne odchyłki od projektowanej gruboci podsypki nie powinny przekracza ± 1,0 cm Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów wykonanej nawierzchni z kostek kamiennych przedstawiono w tablicy 5. Tablica 5. Czstotliwo i zakres bada cech geometrycznych nawierzchni Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów 1 Spadki poprzeczne 2 Rzdne wysokociowe 3 Ukształtowanie osi w planie 4 Szeroko nawierzchni 10 razy na 1 km 5 Grubo podsypki 10 razy na 1 km Minimalna czstotliwo bada i pomiarów 10 razy na 1 km i w charakterystycznych punktach niwelety 10 razy na 1 km i w charakterystycznych punktach niwelety 10 razy na 1 km i w charakterystycznych punktach niwelety 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanej nawierzchni z kostki kamiennej. 8. odbiór robót 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, SST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji według pkt 6 dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Roboty zwizane z wykonaniem podsypki nale do robót ulegajcych zakryciu. Zasady ich odbioru s okrelone w OST D-M Wymagania ogólne pkt podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 2 nawierzchni z kostki kamiennej obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, dostarczenie materiałów, wykonanie podsypki, ułoenie i ubicie kostki, wypełnienie spoin, pielgnacj nawierzchni, przeprowadzenie bada i pomiarów wymaganych w specyfikacji technicznej Inne dokumenty 19. Warunki techniczne. Drogowe emulsje asfaltowe EmA-94. IBDiM r.

59 OCZYSZCZENIE NAWIERZCHNI DROGOWEJ 1. WSTP 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej szczegółowej specyfikacji technicznej (SST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z oczyszczeniem nawierzchni drogowej Zakres stosowania SST Szczegółowa specyfikacja techniczna (SST) stanowi podstaw opracowania dokumentu przetargowego i kontraktowego przy zlecaniu i realizacji robót na drogach, ulicach i placach Zakres robót objtych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonaniem i odbiorem robót oczyszczenia nawierzchni. Czyszczenie nawierzchni polega na usuniciu zanieczyszcze w postaci kurzu, piasku, błota, pyłu, mieci (tj. odpadków pozostawionych przez uytkowników drogi oraz naniesionych przez koła pojazdów i wiatr), materiału wypełniajcego szczeliny w nawierzchniach kamiennych (np. w bruku, kostce, tłuczniu). Czyszczenie nawierzchni wykonuje si: w czasie biecego utrzymania drogi, gdy usunicie błota i innych zanieczyszcze: a) poprawia bezpieczestwo ruchu, zmniejszajc moliwo polizgu pojazdów na nawilgoconej jezdni, b) polepsza warunki higieniczne ludnoci zamieszkałej w pobliu, chronic j przed wdychaniem kurzu, c) zwiksza estetyk drogi i jej otoczenia, przed rozcieleniem nowych mieszanek asfaltowych w celu uzyskania dobrego zwizania i połczenia ze sob poszczególnych warstw konstrukcji drogowej Okrelenia podstawowe Oczyszczenie nawierzchni - usunicie, przy uyciu odpowiednich narzdzi, zanieczyszcze poza powierzchni oczyszczan Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Materiały stosowane przy oczyszczeniu nawierzchni Woda Przy oczyszczeniu nawierzchni mona stosowa kad czyst wod z rzek, jezior, stawów i innych zbiorników otwartych oraz wod studzienn i wodocigow. Nie naley stosowa wody z widocznymi zanieczyszczeniami, np. mieciami, rolinnoci wodn, odpadami przemysłowymi, kanalizacyjnymi itp Inne materiały Nie wystpuj. 3. SPRZT 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Sprzt do oczyszczenia nawierzchni Wykonawca przystpujcy do oczyszczenia nawierzchni, w zalenoci od zakresu robót, powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu, zaakceptowanego przez Inyniera: szczotek mechanicznych, zamiatarek samobienych, sprarek powietrza, dmuchaw pneumatycznych, zmywarko-zamiatarek, ładowarek, zbiorników na wod, maszyn do spłukiwania wod lub prdownic wodnych,

60 odkurzaczy przemysłowych, przyrzdów rcznych, jak szczotki, grace, łopaty, miotły, sztyce itp. Przy stosowaniu szczotek mechanicznych podane s urzdzenia dwuszczotkowe. Pierwsza ze szczotek powinna by wykonana z twardych elementów czyszczcych i słuy do zdrapywania oraz usuwania zanieczyszcze przylegajcych do czyszczonej warstwy. Druga szczotka powinna posiada mikkie elementy czyszczce i słuy do zamiatania. Zaleca si uywanie szczotek wyposaonych w urzdzenia odpylajce. Preferuje si uycie sprztu nie sprzyjajcego powstawaniu kurzu, jak zmywarko-zamiatarek oraz szczotek wyposaonych w pochłaniacze pyłów. 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Transport materiałów Do wywiezienia zebranych zanieczyszcze mona uy dowolnego rodka transportowego, ewentualnie z przykrywan skrzyni (w przypadku zanieczyszcze o nieprzyjemnym zapachu). 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Zasady oczyszczenia nawierzchni Sposób oczyszczenia nawierzchni powinien by zgodny z SST. Czyszczenie nawierzchni naley przeprowadza w przypadkach: okrelonych w odpowiednich OST i SST, przed rozłoeniem nowych mieszanek asfaltowych, nadmiernego zanieczyszczenia jezdni w okresach biecego utrzymania drogi, przy czym zaleca si dokona kadorazowo oczyszczenia nawierzchni przy wiosennym porzdkowaniu dróg w maju-czerwcu kadego roku. Podstawowe czynnoci przy oczyszczeniu nawierzchni obejmuj: 1. roboty przygotowawcze, obejmujce okrelenie lokalizacji i ustalenie rodzaju sprztu, 2. wykonanie oczyszczenia nawierzchni, 3. roboty kocowe - porzdkujce teren robót z wywiezieniem zebranych zanieczyszcze. Przy oczyszczeniu nawierzchni naley w zasadzie: usuwa z jezdni zanieczyszczenia w kierunku krawdzi jezdni i czasowo je składowa na poboczu, chodniku lub cieku, wywozi zanieczyszczenia z pobocza poza granice pasa drogowego Wykonanie robót czyszczenia nawierzchni Dobór sprztu do czyszczenia Dobór sprztu powinien by dostosowany do warunków robót. Przy jego doborze mona bra pod uwag, e: szczotki stalowe, z piassawy lub włosia, włókien syntetycznych i miotły słu przede wszystkim do rcznego czyszczenia mniejszych powierzchni, szczotki mechaniczne (oczyszczarki) mona stosowa do oczyszczania wikszych powierzchni, zwłaszcza podbudów i nawierzchni o duej spoistoci, dmuchawy pneumatyczne lub sprarki oczyszczajce za pomoc spronego powietrza dobrze pracuj w miejscach, gdzie zaley na szybkim i dokładnym oczyszczeniu powierzchni suchych i nie pokrytych stwardniałym błotem oraz przy wydmuchaniu materiału wypełniajcego szczeliny, maszyny do spłukiwania wod lub prdownice wodne podane s do oczyszczenia zabłoconych i wilgotnych odcinków drogi, zamiatarki próniowe i odkurzacze przemysłowe szczególnie wskazane s ze wzgldów sanitarnych, gdy usuwane zanieczyszczenia zawieraj pyły substancji trujcych i szkodliwych dla organizmu człowieka (pyły krzemionkowe bd pyły higroskopijne, jak chlorek wapnia lub wapno palone), sprzt drobny, np. grace stalowe i oskardy słu do odspajania suchego, zbitego błota, a łopaty do usuwania zanieczyszcze ze cieków przy krawnikach ulicznych itp Czyszczenie nawierzchni Przy biecym utrzymaniu dróg najkorzystniej jest przeprowadzi wiosenne oczyszczenie nawierzchni bezporednio po pozbyciu si niegu. Dotyczy to błota i kurzu pochodzcych m.in. ze startych materiałów nawierzchniowych oraz piasku posypywanego w czasie gołoledzi. Podane jest rozpocz oczyszczenie natychmiast po roztajaniu, gdy istniejce wówczas płynne błoto jest łatwiej usuwalne. Jezdni trzeba tym dokładniej oczyszcza im nawierzchnia jest bardziej wraliwa na lisko pobłotn, jak np. nawierzchnie asfaltowe. Na nawierzchniach ulepszonych zanieczyszczenia poza miastami s na ogół małe, w zwizku z czym główny nacisk naley połoy na oczyszczenie odcinków miejskich. Czyszczenie nawierzchni, zarówno przy biecym utrzymaniu jak i przed rozcieleniem nowych mieszanek asfaltowych, dokonuje si rcznie lub sprztem dobranym do warunków robót, według pktu Oczyszczenie cieków przykrawnikowych mona wykona: a) rcznie, przy uyciu drobnego sprztu, jak: grace stalowe, łopaty, szczotki, miotły lub urzdzenia do odspojenia stwardniałych zanieczyszcze, b) mechanicznie, za pomoc szczotek rotacyjnych, zmywarko-zamiatarek itp. z rcznym odspojeniem stwardniałych zanieczyszcze i polewaniem wod przy stosowaniu szczotek pracujcych na sucho. Ze cieków, oprócz zanieczyszcze lunych, Wykonawca powinien usun wszelkie inne zanieczyszczenia, jak np. wyrastajc traw, chwasty, pył itp. Usunite zanieczyszczenia naley załadowa na dowolne rodki transportowe i wywie na składowisko odpadów. Wykonawca oczyci kratki wpustowe z wszelkich zanieczyszcze rcznie, przy uyciu tzw. sztyc, dłut, zaostrzonych

61 narzdzi w kształcie płaskownika lub za pomoc wody pod cinieniem. Czyszczenie studzienek ciekowych nie wchodzi w zakres robót zwizanych z czyszczeniem nawierzchni. Czyszczenie studzienek mona ujmowa w osobnej pozycji kosztorysowej według zalece wykonania i odbioru zawartych w OST D [2]. Przy robotach wymagajcych bardzo dokładnego oczyszczenia warstw nawierzchni, np. przy stosowaniu geosyntetyków, oczyszczenie zakłada: dokładne usunicie ze starej nawierzchni wszystkich zanieczyszcze, nie bdcych integraln jej czci (takich jak: lune kawałki i odpryski asfaltu, przyczepione do nawierzchni kawałki błota, gliny itp.); oczyszczenie całej nawierzchni (najkorzystniej obrotow, mechaniczn, wirujc drucian szczotk) do stanu, w którym zapewnione zostanie pozostawienie na podłou starej nawierzchni jedynie elementów zwizanych w sposób trwały; bardzo dokładne oczyszczenie kraterów, przestrzeni wgłbnych: pkni, spka, powierzchni bocznych i dna; odkurzanie całej nawierzchni odkurzaczem przemysłowym lub, o ile na to pozwalaj warunki miejscowe, strumieniem spronego powietrza z przemieszczalnego wentylatora, o moliwie duym wydmuchu powietrza; zmycie nawierzchni strumieniem wody pod cinieniem; po ewentualnym uzupełnieniu ubytków w starym podłou (np. mieszank mineralno-asfaltow) - powtórne odkurzanie całej nawierzchni odkurzaczem przemysłowym lub spronym powietrzem Czyszczenie nawierzchni a otaczajce rodowisko Przy czyszczeniu nawierzchni zaleca si uwzgldnia wpływ robót na aspekty rodowiskowe, przy czym: nie podane jest stosowanie szczotek bez pochłaniaczy pyłu oraz bez natrysku wodnego (np. szczotek mechanicznych starszego typu lub szczotek doczepnych do cigników rolniczych), ze wzgldu na powstawanie duej iloci kurzu, unoszcego si w powietrzu, ze wzgldu na naraanie pracowników na przebywanie w tumanach kurzu, zawierajcego duo pyłów mineralnych i krzemionki, naley unika rcznego oczyszczania i zamiatania za pomoc mioteł lub szczotek z piassawy, oczyszczanie prdem wody mona stosowa tylko wtedy, gdy zapewniony jest odpływ wody brudnej do miejsc nie zagraajcych bezporednio zanieczyszczeniom wód płyncych i stojcych, powierzchnie czyszczone mechanicznymi szczotkami rotacyjnymi powinny by zwilane wod, aby zapobiec tworzeniu si wielkiej iloci pyłów i kurzu. Jeli zamiatana powierzchnia nie moe by zwilona, w pobliu miejsca pracy szczotki mechanicznej nie powinno by innych stanowisk pracy, czyszczenie spronym powietrzem powinno rozpoczyna si od krawdzi połoonej od strony nawietrznej (z której wieje wiatr) i prowadzi stopniowo w kierunku przeciwległej krawdzi jezdni. Powstaje przy tym bardzo dua ilo kurzu, wiksza ni przy czyszczeniu szczotk mechaniczn i z tego powodu czyszczenie spronym powietrzem dopuszcza si przede wszystkim na odcinkach poza obrbem osiedli i miast Usunicie zebranych zanieczyszcze Wydobyte zanieczyszczenia naley ładowa do: a) dowolnych rodków transportu, jeli zanieczyszczenia nie wydzielaj nieprzyjemnych zapachów, b) pojemników z hermetycznym wiekiem albo do samochodów z przykrywan skrzyni, jeli nieczystoci po długim okresie zalegania s gnijce lub cuchnce, i wywie je na składowisko odpadów. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Kontrola w czasie wykonywania robót W czasie wykonywania robót naley prowadzi cigł kontrol poprawnoci oczyszczania nawierzchni, zgodnie z wymaganiami pktu 5, zwracajc uwag na: poprawno zastosowanego sprztu czyszczcego, sposób wykonywania robót oczyszczajcych, niezagraanie otaczajcemu rodowisku przez roboty oczyszczajce, właciwy sposób wywoenia zebranych zanieczyszcze Kontrola wykonanych robót Po zakoczeniu robót naley sprawdzi wizualnie: stan czystoci jezdni, cieków przykrawnikowych i kratek ciekowych, zgodnie z wymaganiami pktu 5, czysto powierzchni połoonych w pobliu miejsca robót, np. poboczy na które czasowo składano zanieczyszczenia, rowów do których mogły si dosta zanieczyszczenia oczyszczone prdem wody itp., brak pozostałoci zebranych zanieczyszcze, które powinny by całkowicie wywiezione na składowisko odpadów. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Jednostka obmiarowa 8. odbiór robót Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) wykonanego oczyszczenia nawierzchni. Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z SST i wymaganiami Inyniera, jeli wszystkie badania z zachowaniem

62 wymaga pktu 6 dały wyniki pozytywne. 9. podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 2 oczyszczenia nawierzchni obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, dostarczenie materiałów i sprztu, wykonanie oczyszczenia nawierzchni, cieków przykrawnikowych i kratek ciekowych, uporzdkowanie zanieczyszczonego terenu, połoonego w pobliu miejsca robót, zebranie i wywóz zanieczyszcze, odwiezienie sprztu, kontrol i pomiary. SKROPIENIE WARSTW KONSTRUKCYJNYCH 1. Wstp 1.1. Przedmiot SST Przedmiotem niniejszej ogólnej specyfikacji technicznej (SST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z oczyszczeniem i skropieniem warstw konstrukcyjnych nawierzchni Zakres stosowania SST Ogólna specyfikacja techniczna (SST) stanowi obowizujc podstaw opracowania dokumentu przetargowego i kontraktowego przy zlecaniu i realizacji robót na drogach Zakres robót objtych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z oczyszczeniem i skropieniem warstw konstrukcyjnych przed ułoeniem nastpnej warstwy nawierzchni Okrelenia podstawowe Okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Rodzaje materiałów do wykonania skropienia Materiałami stosowanymi przy skropieniu warstw konstrukcyjnych nawierzchni s: a) do skropienia podbudowy nieasfaltowej: kationowe emulsje redniorozpadowe wg WT.EmA-1994 [5], b) do skropienia podbudów asfaltowych i warstw z mieszanek mineralno-asfaltowych: kationowe emulsje szybkorozpadowe wg WT.EmA-1994 [5], 2.3. Wymagania dla materiałów Wymagania dla kationowej emulsji asfaltowej podano w EmA-94 [5]. Wymagania dla asfaltów drogowych podano w PN-C [2] Zuycie lepiszczy do skropienia Orientacyjne zuycie lepiszczy do skropienia warstw konstrukcyjnych nawierzchni podano w tablicy 1. Tablica 1. Orientacyjne zuycie lepiszczy do skropienia warstw konstrukcyjnych nawierzchni

63 Lp. Rodzaj lepiszcza Zuycie (kg/m 2 ) 1 Emulsja asfaltowa kationowa od 0,4 do 1,2 Dokładne zuycie lepiszczy powinno by ustalone w zalenoci od rodzaju warstwy i stanu jej powierzchni i zaakceptowane przez Inyniera Składowanie lepiszczy Warunki przechowywania nie mog powodowa utraty cech lepiszcza i obnienia jego jakoci. Lepiszcze naley przechowywa w zbiornikach stalowych wyposaonych w urzdzenia grzewcze i zabezpieczonych przed dostpem wody i zanieczyszczeniem. Dopuszcza si magazynowanie lepiszczy w zbiornikach murowanych, betonowych lub elbetowych przy spełnieniu tych samych warunków, jakie podano dla zbiorników stalowych. Emulsj mona magazynowa w opakowaniach transportowych lub stacjonarnych zbiornikach pionowych z nalewaniem od dna. Nie naley stosowa zbiornika walcowego lecego, ze wzgldu na tworzenie si na duej powierzchni cieczy koucha asfaltowego zatykajcego póniej przewody. Przy przechowywaniu emulsji asfaltowej naley przestrzega zasad ustalonych przez producenta. 3. sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Sprzt do oczyszczania warstw nawierzchni Wykonawca przystpujcy do oczyszczania warstw nawierzchni, powinien wykaza si moliwoci korzystania z nastpujcego sprztu: szczotek mechanicznych, zaleca si uycie urzdze dwuszczotkowych. Pierwsza ze szczotek powinna by wykonana z twardych elementów czyszczcych i słuy do zdrapywania oraz usuwania zanieczyszcze przylegajcych do czyszczonej warstwy. Druga szczotka powinna posiada mikkie elementy czyszczce i słuy do zamiatania. Zaleca si uywanie szczotek wyposaonych w urzdzenia odpylajce, sprarek, zbiorników z wod, szczotek rcznych Sprzt do skrapiania warstw nawierzchni Do skrapiania warstw nawierzchni naley uywa skrapiark lepiszcza. Skrapiarka powinna by wyposaona w urzdzenia pomiarowo-kontrolne pozwalajce na sprawdzanie i regulowanie nastpujcych parametrów: temperatury rozkładanego lepiszcza, cinienia lepiszcza w kolektorze, obrotów pompy dozujcej lepiszcze, prdkoci poruszania si skrapiarki, wysokoci i długoci kolektora do rozkładania lepiszcza, dozatora lepiszcza. Zbiornik na lepiszcze skrapiarki powinien by izolowany termicznie tak, aby było moliwe zachowanie stałej temperatury lepiszcza. Wykonawca powinien posiada aktualne wiadectwo cechowania skrapiarki. Skrapiarka powinna zapewni rozkładanie lepiszcza z tolerancj ± 10% od iloci załoonej. 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport lepiszczy Asfalty mog by transportowane w cysternach kolejowych lub samochodowych, posiadajcych izolacj termiczn, zaopatrzonych w urzdzenia grzewcze, zawory spustowe i zabezpieczonych przed dostpem wody. Emulsja moe by transportowana w cysternach, autocysternach, skrapiarkach, beczkach i innych opakowaniach pod warunkiem, e nie bd korodowały pod wpływem emulsji i nie bd powodowały jej rozpadu. Cysterny przeznaczone do przewozu emulsji powinny by przedzielone przegrodami, dzielcymi je na komory o pojemnoci nie wikszej ni 1 m 3, a kada przegroda powinna mie wykroje w dnie umoliwiajce przepływ emulsji. Cysterny, pojemniki i zbiorniki przeznaczone do transportu lub składowania emulsji powinny by czyste i nie powinny zawiera resztek innych lepiszczy. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Oczyszczenie warstw nawierzchni Oczyszczenie warstw nawierzchni polega na usuniciu lunego materiału, brudu, błota i kurzu przy uyciu szczotek mechanicznych, a w razie potrzeby wody pod cinieniem. W miejscach trudno dostpnych naley uywa szczotek rcznych. W razie potrzeby, na terenach niezabudowanych, bezporednio przed skropieniem warstwa powinna by oczyszczona z kurzu przy uyciu spronego powietrza.

64 5.3. Skropienie warstw nawierzchni Warstwa przed skropieniem powinna by oczyszczona. Jeeli do czyszczenia warstwy była uywana woda, to skropienie lepiszczem moe nastpi dopiero po wyschniciu warstwy, z wyjtkiem zastosowania emulsji, przy których nawierzchnia moe by wilgotna. Skropienie warstwy moe rozpocz si po akceptacji przez Inyniera jej oczyszczenia. Warstwa nawierzchni powinna by skrapiana lepiszczem przy uyciu skrapiarek, a w miejscach trudno dostpnych rcznie (za pomoc wa z dysz rozpryskow). Temperatury lepiszczy powinny mieci si w przedziałach podanych w tablicy 2. Tablica 2. Temperatury lepiszczy przy skrapianiu Lp. Rodzaj lepiszcza Temperatury ( o C) 1 Emulsja asfaltowa kationowa od 20 do 40 *) *) W razie potrzeby emulsj naley ogrza do temperatury zapewniajcej wymagan lepko. Jeeli do skropienia została uyta emulsja asfaltowa, to skropiona warstwa powinna by pozostawiona bez jakiegokolwiek ruchu na czas niezbdny dla umoliwienia penetracji lepiszcza w warstw i odparowania wody z emulsji. W zalenoci od rodzaju uytej emulsji czas ten wynosi od 1 godz. do 24 godzin. Przed ułoeniem warstwy z mieszanki mineralno-bitumicznej Wykonawca powinien zabezpieczy skropion warstw nawierzchni przed uszkodzeniem dopuszczajc tylko niezbdny ruch budowlany. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien przeprowadzi próbne skropienie warstwy w celu okrelenia optymalnych parametrów pracy skrapiarki i okrelenia wymaganej iloci lepiszcza w zalenoci od rodzaju i stanu warstwy przewidzianej do skropienia Badania w czasie robót Badania lepiszczy Ocena lepiszczy powinna by oparta na atestach producenta z tym, e Wykonawca powinien kontrolowa dla kadej dostawy właciwoci lepiszczy podane w tablicy 3. Tablica 3. Właciwoci lepiszczy kontrolowane w czasie robót Lp. Rodzaj lepiszcza Kontrolowane właciwoci Badanie według normy 1 Emulsja asfaltowa kationowa lepko EmA-94 [5] Sprawdzenie jednorodnoci skropienia i zuycia lepiszcza Naley przeprowadzi kontrol iloci rozkładanego lepiszcza według metody podanej w opracowaniu Powierzchniowe utrwalenia. Oznaczanie iloci rozkładanego lepiszcza i kruszywa [4]. 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest: - m 2 (metr kwadratowy) oczyszczonej powierzchni, - m 2 (metr kwadratowy) powierzchni skropionej. 8. odbiór robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, SST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt 6 dały wyniki pozytywne. 9. podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena 1 m 2 oczyszczenia warstw konstrukcyjnych obejmuje: mechaniczne oczyszczenie kadej niej połoonej warstwy konstrukcyjnej nawierzchni z ewentualnym polewaniem wod lub uyciem spronego powietrza, rczne odspojenie stwardniałych zanieczyszcze.

65 Cena 1 m 2 skropienia warstw konstrukcyjnych obejmuje: dostarczenie lepiszcza i napełnienie nim skrapiarek, podgrzanie lepiszcza do wymaganej temperatury, skropienie powierzchni warstwy lepiszczem, przeprowadzenie pomiarów i bada laboratoryjnych wymaganych w specyfikacji technicznej. WYRÓWNANIE PODBUDOWY MIESZANKAMI MINERALNO-ASFALTOWYMI 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem warstw konstrukcji nawierzchni z betonu asfaltowego Zakres robót objtych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonywaniem warstwy cieralnej, wicej, wyrównawczej i wzmacniajcej z betonu asfaltowego 1.4. Okrelenia podstawowe 1.3. Zakres robót objtych SST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z wykonaniem wyrównania poprzecznego i podłunego podbudowy mieszankami mineralno-asfaltowymi Okrelenia podstawowe Warstwa wyrównawcza - warstwa o zmiennej gruboci układana na istniejcej warstwie w celu wyrównania jej nierównoci w profilu podłunym i poprzecznym Pozostałe okrelenia s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne oraz w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt Ogólne wymagania dotyczce robót 2. materiały Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Kruszywo Do mieszanek mineralno-asfaltowych na warstwy wyrównawcze, wykonywanych i wbudowywanych na gorco, naley stosowa kruszywa spełniajce wymagania okrelone w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt Wypełniacz Do mieszanek mineralno-asfaltowych na warstwy wyrównawcze naley stosowa wypełniacz wapienny spełniajcy wymagania podane w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt Lepiszcza Lepiszcza powinny spełnia wymagania okrelone w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt Składowanie materiałów Dostawy i składowanie kruszyw, wypełniaczy i lepiszcz powinny by zgodne z wymaganiami okrelonymi w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt sprzt 3.1. Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Sprzt do wykonania robót Sprzt do wykonania warstw wyrównawczych z mieszanek mineralno-asfaltowych został okrelony w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt 3.

66 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Transport materiałów Transport kruszyw, wypełniacza i lepiszcz powinien spełnia wymagania okrelone w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt Transport mieszanki mineralno-asfaltowej Transport mieszanki mineralno-asfaltowej powinien spełnia wymagania okrelone w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Projektowanie mieszanek mineralno-asfaltowych Zasady projektowania mieszanek mineralno-asfaltowych s okrelone w OST betonu asfaltowego pkt Produkcja mieszanki mineralno-bitumicznej Zasady produkcji, dozowania składników i ich mieszania s okrelone w OST betonu asfaltowego pkt 5. D Nawierzchnia z D Nawierzchnia z 5.4. Zarób próbny Zasady wykonania i badania podano w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt Przygotowanie powierzchni podbudowy pod wyrównanie profilu mas mineralnoasfaltow Przed przystpieniem do wykonywania wyrównania poprzecznego i podłunego powierzchnia podbudowy powinna zosta oczyszczona z lunego kruszywa, piasku oraz skropiona bitumem. Warunki wykonania oczyszczenia i skropienia podbudowy podane s w OST D Oczyszczenie i skropienie warstw konstrukcyjnych. Powierzchni podbudowy, na której grubo warstwy wyrównawczej byłaby mniejsza od gruboci minimalnej układanej warstwy wyrównawczej, naley sfrezowa na głboko pozwalajc na jej ułoenie. Frezowanie nawierzchni naley wykona zgodnie z OST D Recykling Układanie i zagszczanie warstwy wyrównawczej Minimalna grubo warstwy wyrównawczej uzaleniona jest od gruboci kruszywa w mieszance. Najwikszy wymiar ziarn kruszywa nie powinien przekracza 0,5 gruboci układanej warstwy. Przed przystpieniem do układania warstwy wyrównawczej Wykonawca powinien wyznaczy niwelet układanej warstwy wzdłu krawdzi podbudowy lub jej osi za pomoc stalowej linki, po której przesuwa si czujnik urzdzenia sterujcego układark. Maksymalna grubo układanej warstwy wyrównawczej nie powinna przekracza 8 cm. Przy gruboci przekraczajcej 8 cm warstw wyrównawcz naley wykona w dwu lub wicej warstwach nie przekraczajcych od 6 do 8 cm. Warstw wyrównawcz układa si według zasad okrelonych w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt 5. Zagszczenie warstwy wyrównawczej z mieszanki mineralno-asfaltowej wyprodukowanej i wbudowanej na gorco odbywa si według zasad podanych w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt 5. Ze wzgldu na zmienn grubo zagszczanej warstwy wyrównawczej Wykonawca robót, na podstawie przeprowadzonych prób, przedstawi Inynierowi do akceptacji sposób zagszczania warstw wyrównawczych w zalenoci od ich gruboci Utrzymanie wyrównanej podbudowy Wykonawca jest odpowiedzialny za utrzymanie wyrównanej podbudowy we właciwym stanie, a do czasu ułoenia na niej nastpnych warstw nawierzchni. Wszelkie uszkodzenia podbudowy Wykonawca naprawi na koszt własny. 6. kontrola jakoci robót 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien wykona badania zgodnie z ustaleniami zawartymi w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt 6, w zakresie obejmujcym badania warstw lecych poniej warstwy cieralnej Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów w czasie wykonywania podbudowy podano w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt 6.

67 6.4.Wymagania dotyczce cech geometrycznych wykonanego wyrównania podbudowy Czstotliwo oraz zakres pomiarów dotyczcych cech geometrycznych wykonanego wyrównania powinny by zgodne z okrelonymi w OST D Nawierzchnia z betonu asfaltowego pkt obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Jednostka obmiarowa 8. odbiór robót Jednostk obmiarow jest Mg (megagram) wbudowanej mieszanki mineralno-asfaltowej Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, SST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji według pkt 6 dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Roboty zwizane z wykonaniem wyrównania podbudowy nale do robót ulegajcych zakryciu. Zasady ich odbioru s okrelone w OST D-M Wymagania ogólne pkt podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 Mg wyrównania podbudowy mieszank mineralno-asfaltow obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, dostarczenie materiałów, wyprodukowanie mieszanki mineralno-asfaltowej, transport mieszanki na miejsce wbudowania, posmarowanie gorcym bitumem krawdzi urzdze obcych, rozcielenie i zagszczenie mieszanki zgodnie z załoonymi spadkami i profilem, przeprowadzenie pomiarów i bada laboratoryjnych wymaganych w specyfikacji technicznej. ZASTOSOWANIE SIATKI Z DRUTU STALOWEGO ASFALTOWYCH NAWIERZCHNI W WARSTWACH 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót budowlanych zwizanych z zastosowaniem siatki z drutu stalowego w warstwach asfaltowych nawierzchni Zakres stosowania ST specyfikacja techniczna (ST) jest materiałem pomocniczym do opracowania specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych stosowanej jako dokument przetargowy i kontraktowy przy zlecaniu i realizacji robót na drogach i ulicach Zakres robót objtych ST Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotycz zasad prowadzenia robót zwizanych z zastosowaniem w nawierzchniach asfaltowych specjalnej siatki o nastpujcej charakterystyce: siatka jest pleciona z drutu stalowego okrgłego, tworzc szecioktne oczka, w oczka siatki wpleciony jest w stałych odstpach skrcony płaski drut stajcy, druty siatki pokryte s powłok antykorozyjn, bdc stopem cynku i aluminium. Siatk z drutu stalowego mona stosowa w warstwach asfaltowych nowych i istniejcych nawierzchni, przede wszystkim w celu (wg [16]): ograniczenia deformacji warstw wierzchnich, zwikszenia odpornoci nawierzchni na obcienia dynamiczne, zapewnienia optymalnego rozkładu obcie, naprawy nawierzchni ze spkaniami odbitymi od sztywnej podbudowy, naprawy nawierzchni ze spkaniami zmczeniowymi. Podstawowym sposobem umocowania do podłoa siatki jest rozłoenie na niej mieszanki mineralno-asfaltowej na zimno typu slurry seal.

68 1.4. Okrelenia podstawowe Siatka z drutu stalowego płaski wyrób w postaci siatki, wykonanej z drutu stalowego, o oczkach szecioktnych, ze steniami z drutu płaskiego skrcanego, zabezpieczona antykorozyjnie powłok cynkowo-aluminiow Mieszanka mineralno-asfaltowa typu slurry seal wytwarzana i układana na zimno mieszanka kruszywa, wody, emulsji asfaltowej i dodatków Czas rozpadu zaprawy emulsyjnej (po wymieszaniu jej składników) czas upływajcy od momentu ułoenia zaprawy na podłou do momentu zakoczenia jej rozpadu, co przejawia si stwardnieniem warstwy umoliwiajcym bezpieczny wjazd rozkładarki MMA na zamocowan siatk Mieszanka mineralna (MM) mieszanka kruszywa i wypełniacza mineralnego o okrelonym składzie i uziarnieniu Nawierzchnia asfaltowa nawierzchnia, której warstwy wykonane s z kruszywa zwizanego lepiszczem asfaltowym Mieszanka mineralno-asfaltowa (MMA) mieszanka mineralna z odpowiedni iloci asfaltu lub polimeroasfaltu wytworzona na gorco, w okrelony sposób, spełniajca okrelone wymagania Beton asfaltowy (BA) mieszanka mineralno-asfaltowa ułoona i zagszczona Podłoe pod warstw asfaltow powierzchnia przygotowana do ułoenia warstwy z mieszanki mineralno-asfaltowej Warstwa wyrównawcza warstwa o zmiennej gruboci wykonana z betonu asfaltowego o uziarnieniu nie grubszym ni 8 mm lub z asfaltu piaskowego, wykonywana w przypadku wystpowania nierównoci po usuniciu (sfrezowaniu) uszkodzonych warstw bitumicznych Pozostałe okrelenia podstawowe s zgodne z obowizujcymi, odpowiednimi polskimi normami i z definicjami podanymi w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólne wymagania dotyczce robót 2. MATERIAŁY Ogólne wymagania dotyczce robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólne wymagania dotyczce materiałów Ogólne wymagania dotyczce materiałów, ich pozyskiwania i składowania, podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Siatka z drutu stalowego Siatka z drutu stalowego wystpuje w dwóch odmianach: a) typu cikiego i b) typu lekkiego. Wyboru typu siatki dokonuje si w dokumentacji projektowej. Siatka powinna by wykonana z drutu okrgłego, a szecioktne oczka powinny mie wymiary 118 x 80 mm. W płaszczynie poprzecznej siatki znajduj si stenia wykonane ze skrconego drutu płaskiego o przekroju prostoktnym 3 7 mm, zlokalizowane w odstpach co 235 mm. Cała siatka powinna by pokryta trwał antykorozyjn powłok cynkowoaluminiow. Siatka z drutu stalowego powinna posiada aprobat techniczn wydan przez IBDiM. Właciwoci dwóch odmian siatek podano w tablicy 1. Tablica 1. Właciwoci siatek z drutu stalowego stosowanych w warstwach asfaltowych nawierzchni drogowych (wg [16]) Lp. Właciwoci 1 rednica: - drut oczek - skrtka (drut płaski) 2 Wytrzymało na rozciganie: - drut oczek - skrtka (drut płaski) 3 Masa powłoki antykorozyjnej: - drut oczek - skrtka (drut płaski) 4 Przyczepno powłoki antykorozyjnej: - drut oczek - skrtka (drut płaski) 5 Wytrzymało na rozciganie * : - wzdłu pasma - wszerz pasma 6 Masa rolki długoci 50 m, przy szerokoci rolki 2 m, 3 m, 3,3 m, 4 m Jed- Wymagania dla siatki nostka typu cikiego typu lekkiego mm 2,45 ± 0,09 (7,0±0,20)x(3,0±0,05) N g/m 2 o - kn/m kg brak pkni/złuszcze ,20 ± 0,09 (6,5±0,20)x(2,0±0,05) brak pkni/złuszcze * Wytrzymało na rozciganie obliczona na podstawie wytrzymałoci na rozciganie pojedynczego drutu siatki

69 Rozwinita rolka siatki powinna by bez widocznych uszkodze, o równomiernej strukturze układu oczek. Długo pasma siatki i jej szeroko powinna odpowiada ofercie producenta siatki, np. długo 50 m, a szeroko 2,0 m, 3,0 m, 3,3 m i 4,0 m. Odchyłka długoci i szerokoci nie powinna przekracza ± 2% wymiaru nominalnego. Siatka powinna by pakowana, składowana i przechowywana w rolkach opakowanych fabrycznie, w sposób zabezpieczajcy je przed uszkodzeniem i rozwiniciem. Rolki powinny by ułoone poziomo na suchym i wyrównanym podłou. Rolki mog by układane jedna na drugiej, maksymalnie w dziesiciu warstwach Emulsja asfaltowa do wytworzenia mieszanki slurry seal Do wytworzenia mieszanki mineralno-asfaltowej typu slurry seal, słucej do przytwierdzenia siatki do podłoa, naley stosowa emulsje kationowe wolnorozpadowe modyfikowane polimerem. Emulsja powinna posiada aprobat techniczn wydan przez uprawnion jednostk. Emulsja powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w aprobacie technicznej. Emulsj mona magazynowa w opakowaniach transportowych lub stacjonarnych zbiornikach pionowych z nalewaniem od dna. Nie naley nalewa emulsji do opakowa i zbiorników zanieczyszczonych materiałami mineralnymi. Okres składowania emulsji modyfikowanych nie powinien przekracza dwóch tygodni lub według wskaza producenta. W przypadku składowania emulsji, dopuszcza si powstanie osadu łatwego do wymieszania, co nie wpływa na właciwoci emulsji. Jako dodatki do emulsji w mieszance mineralno-asfaltowej stosuje si: cement portlandzki klasy 32,5 lub 42,5 (odpowiadajcy wymaganiom PN-EN 197-1:2002 [11], elastomer odpowiadajcy wymaganiom aprobaty technicznej (np. styren-butadien-styren SBS, ew. lateks itp.). Przechowywanie cementu powinno odbywa si zgodnie z BN-88/ [12] Woda Jako wody zarobowej w mieszankach mineralno-asfaltowych typu slurry seal naley stosowa wod pitn odpowiadajc wymaganiom stawianym wodzie do produkcji betonu Kruszywo Do wytworzenia mieszanki mineralno-asfaltowej typu slurry seal naley stosowa kruszywo łamane granulowane klasy I gatunku 1 wg PN-B [10] lub wyjtkowo grysy i wiry kruszone klasy I gatunku 1, odpowiadajce wymaganiom wytycznych [15] Mieszanka mineralno-asfaltowa typu slurry seal Do zamocowania siatki do podłoa stosuje si mieszanki slurry seal z kruszywem o uziarnieniu do 6 mm (tab. 2). Dopuszcza si równie mieszank kruszywa o uziarnieniu do 8 mm. Mieszanka slurry seal ma nastpujcy skład: 90% kruszywo, 1 1,5% cement, 12% modyfikowana emulsja asfaltowa składajca si z 64% asfaltu, 32% wody i 4% elastomeru, ew. regulator, ustalony przez producenta, regulujcy rozpad emulsji asfaltowej, którego ilo okrela si na podstawie badania laboratoryjnego mieszanki, ustalonej w recepcie roboczej z uytych materiałów. Tablica 2. Skład ramowy uziarnienia mieszanki mineralno-asfaltowej typu slurry seal Wymiar oczka sita, mm Przechodzi przez sito, % 6, , Zalecan krzyw dobrego uziarnienia podano na rysunku 7. Dopuszcza si inne krzywe uziarnienia mieszanki mineralnej, pod warunkiem posiadania aprobaty technicznej wydanej przez uprawnion jednostk Emulsja asfaltowa kationowa do spryskiwania warstw nawierzchni 3. sprzt Naley stosowa drogowe emulsje asfaltowe modyfikowane spełniajce wymagania okrelone w WT EmA-99 [13] Ogólne wymagania dotyczce sprztu Ogólne wymagania dotyczce sprztu podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Sprzt do przygotowania nawierzchni przed wzmocnieniem W zalenoci od potrzeb Wykonawca powinien wykaza si moliwoci korzystania ze sprztu do przygotowania nawierzchni istniejcej do wzmocnienia takiego jak: przecinarki z diamentowymi tarczami tncymi o mocy co najmniej 10 kw, lub podobnie działajce urzdzenia, do przycicia krawdzi uszkodzonych warstw prostopadle do powierzchni nawierzchni i nadania uszkodzonym miejscom geometrycznych kształtów (moliwie zblionym do prostoktów), sprarki o wydajnoci od 2 do 5 m 3 powietrza na minut, przy cinieniu od 0,3 do 0,8 MPa, szczotki mechaniczne o mocy co najmniej 10 kw z wirujcymi dyskami z drutów stalowych. rednica dysków wirujcych z drutów stalowych powinna by mniejsza od 200 mm. Szczotki słu do czyszczenia naprawianych pkni oraz krawdzi przycitych warstw przed dalszymi pracami, walcowe lub garnkowe szczotki mechaniczne z pochłaniaczami zanieczyszcze zamocowane na specjalnych pojazdach samochodowych, maszyny do spłukiwania wod lub prdownice wodne, odkurzacze przemysłowe.

70 3.3. Sprzt do frezowania Do frezowania uszkodzonych warstw asfaltowych naley stosowa frezarki drogowe umoliwiajce frezowanie na okrelon głboko. Frezarka powinna by sterowana elektronicznie i zapewnia zachowanie wymaganej równoci oraz pochyle poprzecznych i podłunych nawierzchni po frezowaniu. Do wykonania robót na ograniczonych powierzchniach Inynier moe dopuci frezarki sterowane mechanicznie. Przy pracach prowadzonych w terenie zabudowanym frezarki musz by zaopatrzone w systemy odpylania. Za zgod Inyniera mona dopuci frezarki bez tego systemu: a) na drogach zamiejskich w obszarach niezabudowanych, b) na drogach miejskich przy małym zakresie robót. Do poszerzania pkni w nawierzchni zaleca si stosowa frezarki mechaniczne z frezami palcowymi lub tarczowymi, zapewniajce wykonanie poszerze zgodnie z przebiegiem pknicia, o stałej, dostosowanej do potrzeb głbokoci i szerokoci, o pionowych ciankach bocznych Sprzt do rozkładania siatki Sprzt do rozkładania siatki z drutu stalowego powinien umoliwia rozłoenie rolek siatki o rónych szerokociach w sposób umoliwiajcy ich wstpne rozprostowanie (rozprenie) poprzez rozwijanie rolki przeciwbienie stron wewntrzn do podłoa, na którym jest układana. Sprzt obejmuje pojazd samochodowy wyposaony w podnonik umoliwiajcy podnoszenie masy do 3 ton, umoliwiajcy załadunek i rozładunek siatki w postaci rolek oraz zamontowane na przedzie pojazdu urzdzenie do zamocowania rolki siatki w pozycji poziomej, umoliwiajcej jej rozwijanie w kierunku odwrotnym do kierunku zwoju belki, dokonanego w zakładzie wytwórczym Sprzt do rozprostowania siatki Sprzt do rozprostowania (rozprania) siatki obejmuje w pierwszej kolejnoci tradycyjne drogowe walce ogumione statyczne GRW 10 lub podobne. Cinienie w kołach nie powinno przekracza 0,25 MPa. Do rozprostowania mona wykorzystywa równie inne rodzaje walców drogowych o kołach ogumionych, wyposaonych w urzdzenie do wytwarzania zmiennego tj. regulowanego cinienia w oponach Urzdzenie do wytworzenia i rozkładania mieszanki typu slurry seal Wykonawca przystpujcy do wykonania warstwy nawierzchni z mieszanki typu slurry seal powinien wykaza si moliwoci korzystania ze specjalnej maszyny samobienej, spełniajcej rol wytwórni i rozkładarki o zasilaniu cigłym (rys. 6) wyposaonej w: zasobnik główny na materiały odbierane z samochodu, ze zbiornikami: kruszywa, emulsji, cementu (lub wapna), ew. dodatków (regulatorów) i wody, mieszalnik o działaniu cigłym, wyposaony w co najmniej dwa mieszadła o pochylonych łopatkach, układark, o zalecanej szerokoci układania 2,50 m. Urzdzenia dozujce powinny podawa w odpowiednich proporcjach kruszywo, cement, wod i emulsj do mieszalnika, gdzie składniki ulegaj wymieszaniu. Po otwarciu wylotu mieszalnika mieszanka slurry seal powinna by podawana w sposób cigły do cignionej za mieszalnikiem układarki rozcielajcej mieszank na podłou. Skrzynkowa układarka moe mie rón szeroko robocz, dostosowan do potrzeb (do szerokoci jezdni). Szczeliny w układarce naley tak ustawi, aby mieszanka slurry seal (która posiada konsystencj płynnego szlamu) została cignita (umieszczonymi w skrzyni) listwami gumowymi zgodnie z profilem. Skrzynka rozkładarki powinna by wyposaona w system mieszalników limakowych, które przemieszczaj mieszanin w kierunku poprzecznym i zapobiegaj jej rozsegregowywaniu si. Zaleca si poszerzy standardowe płozy układarki do 30 cm z przodu i 5 cm z tyłu oraz wygi do góry przód płozy w celu unikania zahaczania o siatk. Zaleca si wymieni standardowe listwy gumowe na elementy z usztywnionej gumy gruboci około 12 mm, które przycinite s do wyranego wygicia na rozkładanej warstwie mieszanki Skrapiarki W zalenoci od potrzeb (podłoa betonowe) naley zapewni uycie odpowiednich skrapiarek do emulsji asfaltowej. W uzasadnionych przypadkach mona stosowa skrapiarki małe z rcznie prowadzon lanc spryskujc. Podstawowym warunkiem jaki powinna spełnia jest stały wydatek lepiszcza, tak aby ułatwi operatorowi równomierne spryskanie lepiszczem w załoonej iloci Sprzt pozostały Sprzt pozostały, stosowany do robót, dotyczy pomocniczych drobnych narzdzi, jak: osadzak do wbijania kołków w nawierzchni, piła do cicia siatki itp. 4. transport 4.1. Ogólne wymagania dotyczce transportu Ogólne wymagania dotyczce transportu podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Transport materiałów Siatka z drutu stalowego Siatk z drutu stalowego naley przewozi w rolkach opakowanych fabrycznie, ułoonych poziomo ze szczelnym przykryciem, celem wyeliminowania zanieczyszczenia siatki. Rolki powinny by ułoone poziomo, nie wicej ni w czterech warstwach. W czasie rozładunku nie naley dopuci do rozwinicia si rolki Transport materiałów do produkcji mieszanki slurry seal Transport emulsji powinien odbywa si zgodnie z warunkami technicznymi EmA-99 [13]. Transport cementu powinien odbywa si zgodnie z BN-88/ [12]. Woda moe by dostarczana wodocigiem lub przewonymi zbiornikami wody. Kruszywa mona przewozi dowolnymi rodkami transportu w warunkach zabezpieczajcych je przed

71 zanieczyszczeniem, zmieszaniem z innymi materiałami i nawilgoceniem Mieszanka typu slurry seal Mieszank typu slurry seal naley produkowa i nastpnie przewozi w specjalnych pojazdach umoliwiajcych wymieszanie składników i nastpnie przechowywanie wytworzonej zaprawy. 5. wykonanie robót 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Ogólne zasady wykonania robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Ogólny przebieg wykonania robót Ogólny przebieg zastosowania siatki z drutu stalowego w warstwach asfaltowych nawierzchni obejmuje: przygotowanie podłoa pod siatk, oczyszczenie powierzchni, ewentualne ułoenie warstwy wyrównawczej, ewentualne skropienie podłoa emulsj asfaltow, ułoenie siatki z drutu stalowego, odprenie siatki na całej powierzchni poprzez przejazdy walca ogumionego, wstpne zamocowanie siatki poprzez przytwierdzenie kołkami wstrzeliwanymi w podłoe na pocztku rolki, zamocowanie właciwe siatki do podłoa poprzez ułoenie mieszanki slurry seal gruboci około 1 cm z dozowaniem kg/m 2 (lub alternatywnie kołkami metalowymi w iloci rednio 2,7 szt./m 2 ), twardnienie zaprawy w czasie ok. 1 godziny (w zalenoci od temperatury otoczenia), a w skrajnie niskich temperaturach 5 10 C do 3 godzin. Po przymocowaniu siatki do podłoa za pomoc mieszanki slurry seal mona przystpi do układania dalszych warstw asfaltowych nawierzchni, zgodnie z dokumentacj projektow Przygotowanie podłoa Przygotowanie podłoa do ułoenia siatki (składajcego si zwykle z podbudowy lub jej warstw) powinno polega na wyrównaniu nierównoci podłoa, mierzonych w kierunku podłunym i poprzecznym łat o długoci 4 m do głbokoci nie wikszych ni 12 mm. Jeeli warunek ten nie jest spełniony, to podłoe mona: w przypadku niestabilnych klawiszujcych płyt betonowych (wzajemne ugicia > 0,5 mm): połama płyty na mniejsze kawałki i dogci (wgnie) w podłoe ziemne cikimi walcami ogumionymi, wzgldnie unieruchomi klawiszujce płyty stosujc iniekcj zapraw cementow, w przypadku nierównego podłoa asfaltowego: dokona jednego lub wicej poniszych zabiegów: a) wypełni lokalne ubytki i nierównoci poprzez remont czstkowy, zgodny z wymaganiami OST D [8], b) dokona frezowania korekcyjnego starej nawierzchni asfaltowej, zgodnie z wymaganiami OST D [6] lub sprofilowania podłoa asfaltowego na miejscu metod remiksingu według wymaga OST D [6]. Zaleca si aby pas frezowania był szerszy o około 20 cm od szerokoci przewidywanej do ułoenia rolki siatki w celu uniknicia trudnoci z montaem i wałowaniem siatki, która musi mie pewien zapas przy rozkładaniu na powierzchni frezowanej. W przypadku bezporedniego układania siatki z drutu stalowego na podłou, naley: lekko sfrezowa wysiki, plamy asfaltu lub oleju, płytko sfrezowa oznakowanie poziome farbami i masami plastycznymi, oczyci i wypełni mas zalewow, zapraw asfaltow lub mieszank slurry seal pknicia w podłou o szerokoci > 5 mm, doprowadzi do projektowanej nonoci miejsca (gniazda), w których podbudowa jest rozluniona, np. przez zastabilizowanie i zagszczenie rozlunionego materiału, usun łaty z asfaltu lanego Oczyszczenie powierzchni podłoa Przygotowanie powierzchni do ułoenia siatki zakłada dokonania jednego lub kilku nastpujcych zabiegów oczyszczajcych: dokładne usunicie ze starej nawierzchni wszystkich zanieczyszcze, nie bdcych jej integraln czci, jak lune kawałki i odpryski asfaltu, kawałki błota, gliny itp. przyczepione do nawierzchni, przez oczyszczenie szczotk (np. obrotow, mechaniczn, wirujc szczotk drucian) do stanu, w którym zapewnione zostanie pozostawienie na podłou starej nawierzchni jedynie elementów zwizanych w sposób trwały, bardzo dokładne oczyszczenie kraterów, pkni i innych uszkodze nawierzchni, zmycie powierzchni strumieniem wody pod wysokim cinieniem, ewentualnie z doranym zamiataniem, odkurzanie całej nawierzchni odkurzaczem przemysłowym lub, o ile na to pozwalaj warunki miejscowe (zanieczyszczenie otoczenia drogi pyłami) strumieniem spronego powietrza. Przy wykonywaniu zabiegów oczyszczajcych nawierzchni zaleca si stosowa do wymaga OST D a [4] Ułoenie warstwy wyrównawczej Jeli dokumentacja projektowa przewiduje ułoenie warstwy wyrównawczej, to moe by ona wykonana z betonu asfaltowego o uziarnieniu nie grubszym ni 8 mm lub z asfaltu piaskowego. Grubo warstwy wyrównawczej nie powinna by mniejsza ni 20 mm. W przypadku nawierzchni nieasfaltowych (kostkowych, brukowych, z betonu cementowego) wykonanie warstwy wyrównawczej jest w zasadzie niezbdne. Przy wykonywaniu warstwy wyrównawczej zaleca si stosowa do wymaga OST D [3], a przy stosowaniu asfaltu piaskowego do OST D [9]. Przed ułoeniem siatki na warstwie wyrównawczej powinna by ona czysta, co moe wymaga dokonania zabiegów oczyszczajcych wymienionych w punkcie Skropienie podłoa emulsj asfaltow Skropienie podłoa emulsj asfaltow, okrelon w punkcie 2.7, w iloci około 250 g/m 2 jest wymagane jeli: a) siatk układa si na podłou z betonu cementowego, zwłaszcza nieczyszczonego wod pod cinieniem, b) siatk mocuje si do podłoa o lepiszczu asfaltowym wyłcznie za pomoc kołków metalowych, bez ułoenia warstwy slurry seal.

72 Nie wymaga si skropienia emulsj asfaltow podłoa asfaltowego, jeli siatka bdzie mocowana do podłoa mieszank slurry seal. Sposób skropienia emulsj podłoa powinien odpowiada wymaganiom OST D [2]. Siatk mona układa na podłou po rozpadzie emulsji i odparowaniu z niej wody Ułoenie siatki Do rozwijania siatki stosuje si ciki pojazd (np. samochód ciarowy, kopark kołow itp.), który na wysigniku ma umocowan rolk siatki. Siatk z rolki rozwija si przeciwbienie (do kierunku jej zwinicia), podkładajc pocztek siatki pod koła pojazdu (rys. 2). Podane jest aby rolka siatki zwisała najbliej powierzchni jezdni, a odległo pomidzy siatk a pojazdem była moliwie najwiksza. Pojazd naley prowadzi w kierunku prostym podczas rozwijania rolki. W przypadku układanie siatki na łuku poziomym naley (rys. 4): dokona naci niemal na cał szeroko siatki, zaczynajc od wewntrznej strony łuku (pił lub noycami), uformowa łuk poprzez nasunicie przecitych czci, odci nadmiar siatki (z uyciem noyc lub piły), przymocowa siatk do podłoa za pomoc wstrzeliwanych kołków. Kolejne pasma siatki w kierunku podłunym łczy si, nakładajc koniec rolki poprzedniej na pocztek rolki nastpnej, tak aby co najwyej jedno wzmocnienie poprzeczne prtem płaskim znalazło si za pierwszym prtem drugiej siatki. Boki pasm siatki łczy si z zakładem max. 30 cm i min. 25 cm, z tym e nie naley nakłada wzmacniajcych prtów płaskich jednej siatki na takie prty drugiej siatki (rys. 3). Po maszynowym ułoeniu pasm siatki naley rcznie zlikwidowa due fałdy, nacigajc odpowiednio siatk, poczwszy od pocztku rozwinitej rolki Rozprostowanie siatki na podłou Ułoon siatk naley rozprostowa i odpry przy pomocy walca o gumowych kołach. Rozprostowanie siatki naley rozpocz od rodka rolki, poruszajc si walcem do przodu i do tyłu, a do całkowitego przylegania siatki do podłoa, bez wystpowania widocznych sfalowa siatki. W tej fazie prac nie wolno przybija siatki do podłoa Wstpne mocowanie siatki kołkami metalowymi do podłoa Rozwinit i rozprostowan siatk naley przymocowa wstpnie do podłoa za pomoc metalowych bolców, kołków lub gwodzi, ewentualnie z pomocniczym zastosowaniem klipsów (rys. 5). Siatk przymocowuje si przy pierwszym poprzecznym wzmacniajcym prcie płaskim kadej rolki, najlepiej pistoletem pneumatycznym. Zalecane długoci stosowanych kołków wynosz, w podłou: bitumicznym, w czasie niskiej temperatury: 40 mm, bitumicznym, w czasie wysokiej temperatury: 50 mm, betonowym: 30 mm. W betonie cementowym zaleca si nawierca otwory w celu lepszego umocowania kołków. Wstpne mocowanie kołkami siatki na pocztku kadej rolki jest wymagane jeli właciwe przymocowanie wykonuje si mieszank slurry seal Właciwe przymocowanie siatki z drutu stalowego do podłoa za pomoc mieszanki slurry seal Warunki atmosferyczne wykonania Warstwa mieszanki slurry seal moe by układana na siatce w okresie bezdeszczowym, w temperaturze co najmniej +5 C. Za optymaln naley uwaa temperatur od +15 do +25 C. W czasie drobnego opadu, kiedy emulsja zostanie lekko rozmyta, warstw mieszanki slurry seal mona dogci za pomoc walca ogumionego Wytwarzanie mieszanki Mieszanka slurry seal powinna by wytwarzana na miejscu jej wbudowania w specjalnej maszynie (rys. 6), spełniajcej rol wytwórni i układarki. Kruszywo, odpowiadajce wymaganiom pktu 2.5, załadowane do zbiornika maszyny powinno mie wilgotno od 1% do 3%. Z oddzielnych zbiorników system dozujcy powinien podawa w ustalonych proporcjach do bbna mieszalnika kruszywo, emulsj asfaltow, wod i ew. inne dodatki Wykonanie warstwy mieszanki slurry seal Do wykonania warstwy mieszanki slurry seal mona przystpi gdy: warunki atmosferyczne odpowiadaj wymaganiom podanym w pkcie , podłoe i siatka zostało wykonane według pktów , szeroko układarki została dostosowana do szerokoci jezdni (np. przy szerokoci jezdni 5 m, załoono dwa przejcia szerokoci 2,5 m), przy czym płoza układarki zawsze musi jecha po siatce. Po ustaleniu parametrów dozowania składników i uruchomieniu maszyny na pocztku odcinka robót rozpoczyna si wytwarzanie i jednoczesne wbudowywanie mieszanki w siatk. W trakcie układania mieszanki nie powinny wystpowa przypadki segregacji składników mieszanki. Przy rozkładaniu mieszanki na jezdni dwoma cigami, pierwsze przejcie nie powinno pokry zakładów (30 cm) podłunych siatek, gdy powinno by dokonane wyłcznie na pojedynczej warstwie siatki. Drugie przejcie maszyny (obok pierwszego przejcia) pokrywa zakłady, a wic dwie warstwy siatki. Ruch postpowy maszyny umoliwia rozłoenie mieszanki warstw o załoonej gruboci 0,7 1 cm, co odpowiada masie mieszanki minimum 17 kg/m 2 na bardzo równej powierzchni lub kg/m 2 na podłou frezowanym. Emulsja asfaltowa ulega rozpadowi w cigu kilku minut po wytworzeniu mieszanki slurry seal, przez kontakt z powierzchni kruszywa. Kropelki wytrconego asfaltu łcz si i tworz błonk lepiszcza na kruszywie, która otacza kruszywo i skleja je ze sob. Proces rozpadu mieszanki powinien nastpi dopiero po jej wbudowaniu, charakteryzujc si wydzielaniem wody z mieszanki. Czas stwardnienia mieszanki slurry seal zaley od całkowitego sklejenia ziaren mineralnych, co nastpuje zwykle w okresie od 1 do 3 godzin, w zalenoci od warunków pogodowych. Pełn stabilno osiga ułoona warstwa po całkowitym odparowaniu wody. Warstwa mieszanki slurry seal nie wymaga zagszczenia. Po jej ułoeniu wida wyrane odwzorowanie siatki z drutu stalowego w rozłoonej warstwie. Ruch na wbudowanej warstwie slurry seal jest moliwy lecz przy ograniczonej prdkoci do 30 km/h.

73 5.11. Alternatywne przymocowanie siatki z drutu stalowego do podłoa przy pomocy kołków metalowych Warstwa mieszanki slurry seal jest najlepsz technologi przymocowania siatki z drutu stalowego do podłoa ze wzgldu na: dodatkow absorpcj napre, jednorodne spoiwo przytwierdzajce siatk, wodoszczelno, efektywno rozkładania siatki w sposób płaski. W przypadkach, gdy dokumentacja projektowa lub Inynier nie przewiduje stosowania mieszanki slurry seal mona przymocowa siatk z drutu stalowego do podłoa za pomoc kołków metalowych. W przypadkach wyjtkowych, np. awarii maszyny wytwarzajcej i rozkładajcej mieszank slurry seal, wymagana jest konsultacja z projektantem. Mocowanie siatki kołkami powinno odpowiada wymaganiom okrelonym w punkcie 5.9. Zaleca si, aby kołki mocowały siatk za poprzeczne wzmacniajce prty płaskie w liczbie okrelonej w tablicy 3. Przy mocowaniu siatki na małych fragmentach, orientacyjna liczba kołków wynosi 4 kołki/m 2. Tablica 3. Liczba kołków metalowych mocujcych siatk z drutu stalowego do podłoa Numer prta płaskiego w siatce od jej pocztku Prt nr 1 Prt nr 2 Prt nr 3 Prt nr 4 Dalsze prty w kolejnoci jak wyej Liczba kołków wbitych w podłoe przy prcie płaskim siatki, o szerokoci rolki 2 m 3 m 3,3 m 4 m Razem kołków na m 2 2,65 2,83 2,57 2, Nie dopuszcza si ruchu pojazdów po rozłoonej siatce. Wyjtkowo moe odbywa si jedynie ruch technologiczny, z mał prdkoci, bez gwałtownego przyspieszania, hamowania i skrcania Zalecenia do wykonania warstw asfaltowych na siatce z drutu stalowego Warstwy z mieszanki mineralno-asfaltowej (MMA) układane nad przymocowan do podłoa siatk z drutu stalowego, powinny odpowiada ustaleniom dokumentacji projektowej, z tym e grubo warstwy (warstw) nie powinna wynosi mniej ni 5 cm po zagszczeniu. W przypadku układania MMA na siatce i warstwie slurry seal: rozpoczcie układania moe nastpi po całkowitym stwardnieniu mieszanki slurry seal oraz po jej oczyszczeniu (w przypadku dopuszczenia ruchu na warstwie slurry seal), nie wymaga si skropienia emulsj asfaltow powierzchni warstwy slurry seal przed ułoeniem na niej MMA. W przypadku układania MMA na siatce przymocowanej do podłoa wyłcznie kołkami metalowymi, naley: najecha na siatk tyłem od czoła i układa MMA zgodnie z zaleceniami technologicznymi odpowiednich specyfikacji technicznych, w czasie układania warstwy (warstw) MMA, porusza si ostronie układark i pojazdami, bez gwałtownej zmiany prdkoci i kierunku, a take bez gwałtownego przyspieszania i hamowania. Przy maszynowym wykonywaniu warstw MMA, zasady ich wytwarzania i układania powinny by zgodne z wymaganiami specyfikacji technicznych, np. OST D [5], D [7], itd. Podłune i konstrukcyjne złcza w warstwach nawierzchni powinny by wykonane w linii prostej, równolegle do osi drogi. Na małych powierzchniach, na których nie mona uy układarki, warstw (warstwy) MMA mona ułoy rcznie przy pomocy łopat i listwowych cigaczek oraz listew profilowych, w sposób odpowiadajcy wymaganiom OST D [8]. 6. KONTROLA JAKOCI ROBÓT 6.1. Ogólne zasady kontroli jakoci robót Ogólne zasady kontroli jakoci robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Badania przed przystpieniem do robót Przed przystpieniem do robót Wykonawca powinien: uzyska wymagane dokumenty, dopuszczajce wyroby budowlane do obrotu i powszechnego stosowania (aprobaty techniczne, certyfikaty zgodnoci, deklaracje zgodnoci, ew. badania materiałów wykonane przez dostawców itd.), ew. wykona własne badania właciwoci materiałów przeznaczonych do wykonania robót, okrelone przez Inyniera, sprawdzi cechy zewntrzne gotowych materiałów. Wszystkie dokumenty oraz wyniki bada Wykonawca przedstawia Inynierowi do akceptacji Badania w czasie robót Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów, które naley wykona w czasie robót podaje tablica 4. Tablica 4. Czstotliwo oraz zakres bada i pomiarów w czasie robót Lp. Wyszczególnienie bada i pomiarów 1 Lokalizacja i zgodno granic terenu robót z dokumentacj projektow Czstotliwo bada 1 raz Wartoci dopuszczalne Wg pktu 5 i dokumentacji projektowej 2 Przygotowanie podłoa Całe podłoe Wg pktu 5.3

74 3 Oczyszczenie powierzchni podłoa (ocena wizualna) 4 Ew. ułoenie warstwy wyrównawczej Całe podłoe dozór cigły Wg pktu 5.4 W miejscach ułoenia warstwy Wg pktu Ew. skropienie podłoa emulsj asfaltow Dozór cigły Wg pktu Ułoenie siatki z drutu stalowego Dozór cigły Wg pktu Rozprostowanie siatki na podłou (doprowadzenie do braku sfalowa) Dozór cigły Wg pktu Wstpne mocowanie siatki kołkami metalowymi do podłoa (w przypadku póniejszego ułoenia warstwy slurry seal) Dozór cigły Wg pktu Przymocowanie siatki do podłoa mieszank slurry seal lub wyłczne przymocowanie siatki kołkami stalowymi 7. obmiar robót 7.1. Ogólne zasady obmiaru robót Dozór cigły Wg pktu 5.10 lub wg pktu 5.11 Ogólne zasady obmiaru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Jednostka obmiarowa Jednostk obmiarow jest m 2 (metr kwadratowy) ułoenia siatki wraz z jej umocowaniem do podłoa (zawarte zakładki technologiczne). 8. odbiór robót 8.1. Ogólne zasady odbioru robót Ogólne zasady odbioru robót podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt 8. Roboty uznaje si za wykonane zgodnie z dokumentacj projektow, ST i wymaganiami Inyniera, jeeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji według pkt 6 dały wyniki pozytywne Odbiór robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu Odbiorowi robót zanikajcych i ulegajcych zakryciu podlegaj: ułoenie siatki i jej rozprostowanie przed ułoeniem warstwy slurry seal. Odbiór tych robót powinien by zgodny z wymaganiami pktu 8.2 OST D-M Wymagania ogólne [1] oraz niniejszej OST. 9. podstawa płatnoci 9.1. Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci Ogólne ustalenia dotyczce podstawy płatnoci podano w OST D-M Wymagania ogólne [1] pkt Cena jednostki obmiarowej Cena wykonania 1 m 2 ułoenia siatki obejmuje: prace pomiarowe i roboty przygotowawcze, oznakowanie robót, dostarczenie materiałów i sprztu, przygotowanie podłoa, jego oczyszczenie z ew. ułoeniem warstwy wyrównawczej i ew. skropieniem podłoa, ułoenie siatki i jej rozprostowanie walcem, przymocowanie siatki do podłoa za pomoc mieszanki slurry seal ze wstpnym mocowaniem kołkami lub przymocowanie siatki wyłcznie za pomoc kołków metalowych, według wymaga dokumentacji projektowej i specyfikacji technicznej, przeprowadzenie pomiarów i bada wymaganych w specyfikacji technicznej, odwiezienie sprztu Sposób rozliczenia robót tymczasowych i prac towarzyszcych Cena wykonania robót okrelonych niniejsz OST obejmuje: roboty tymczasowe, które s potrzebne do wykonania robót podstawowych, ale nie s przekazywane Zamawiajcemu i s usuwane po wykonaniu robót podstawowych, prace towarzyszce, które s niezbdne do wykonania robót podstawowych, niezaliczane do robót tymczasowych, jak geodezyjne wytyczenie robót itd.

75 ZAŁCZNIK 1 PRZEZNACZENIE SIATKI Z DRUTU STALOWEGO WEDŁUG USTALE IBDiM [14] 1. Cele stosowania siatki Główne cele stosowania siatki w warstwach asfaltowych nowych i istniejcych dotycz: zapobieenia wystpowania spka zmczeniowych w konstrukcjach podatnych nawierzchni, zapobieenia wystpowania spka odbitych od podbudowy sztywnej lub innej popkanej warstwy (warstw) o podobnych cechach, zapobieenia deformacjom strukturalnym w miejscach wtpliwych oraz na obszarach przed dylatacjami mostów i wiaduktów, wzmocnienia połczenia nowych dwóch rónych konstrukcji nawierzchni lub konstrukcji starej i nowej. 2. Wymagania dla siatek z drutu stalowego w zalenoci od celu zastosowania (zapobiegania koleinom) i kategorii ruchu na drodze IBDiM zaleca, aby siatki z drutu stalowego stosowane do zapobiegania powstawania kolein w nawierzchni odpowiadały nastpujcym wymaganiom wytrzymałociowym: Cel zastosowania siatki Zapobieganie koleinom Drogi o kategorii ruchu KR 1 i KR 2 Od KR 3 do KR 6 Wymagania dla siatki z drutu stalowego Wytrzymało na rozciganie w kierunku poprzecznym 20 kn/m i wydłuenie przy zerwaniu 10% Siatka wzmocniona poprzecznie skrtk z drutu płaskiego RYSUNKI ZAŁCZNIK 2 Rys. 1. Siatka z drutu stalowego

76 1 2 Rys. 2. Ułoenie siatki na podłou 1 Rolka siatki umocowana na wysigniku pojazdu, 2 Ciki pojazd rozwijajcy siatk przeciwbienie do kierunku jej zwinicia Rys. 3. Łczenie pasm siatki A - Łczenie podłune pasm (prty płaskie obu siatek blisko siebie) B - Łczenie poprzeczne pasm (prty płaskie obu siatek odsunite od siebie) 1 - Wzmacniajcy siatk poprzeczny prt płaski Rys. 4. Układanie siatki na łuku poziomym A - Nacicie siatki od wewntrznej krawdzi łuku B - Uformowanie łuku przez utworzenie zakładek w miejscach naci C - Przycicie zakładek i przymocowanie siatki kołkami do podłoa 1 - piła, 2 - zakładki, 3 - kołki

77 Rys. 5. Klips i kołek do mocowania siatki w podłou. Klips zakłada si na poprzeczny prt płaski siatki Rys. 6. Schemat urzdzenia do rozkładania mieszanki mineralno-emulsyjnej typu slurry seal Rys. 7. Krzywa dobrego uziarnienia mieszanki mineralnej typu slurry seal NAWIERZCHNIA Z MIESZANEK MINERALNO-ASFALTOWYCH WYTWARZANYCH I WBUDOWYWANYCH NA ZIMNO 1. WSTP 1.1. Przedmiot ST Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej (ST) s wymagania dotyczce wykonania i odbioru robót zwizanych z wykonywaniem warstw nawierzchni z mieszanek mineralno-emulsyjnych wytwarzanych i wbudowywanych na zimno Zakres stosowania ST Specyfikacja techniczna (ST) stanowi obowizujc podstaw opracowania kontraktowego przy zlecaniu i realizacji robót na drogach. dokumentu przetargowego i