S P RA W O ZD A N I A

Transkrypt

1 Ptak Pomorza S P RA W O ZD A N I A Lczene ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w sezone 2011/2012 DOMINIK MARCHOWSKI, ŁUKASZ ŁAWICKI, SEBASTIAN GUENTZEL Podobne jak w latach poprzednch (Marchowsk & Ławck 2011, 2012) lczenam objęto najważnejsze dla ptaków wodno-błotnych akweny na Pomorzu Zachodnm, z wyłączenem przybrzeżnych wód morskch: Dolnę Dolnej Odry od Kostrzyna do Szczecna, jezoro Dąbe Medwe, Szczecńsk, Deltę Śwny, Kameńsk z rzeką Dzwną, stawy Dzwonowo oraz odcnek mejsk Szczecn Polce, w ramach którego lczono ptak na Odrze od Szczecna do Polc wraz z odstojnkam Zakładów Chemcznych Polce oraz zbornkam wodnym w Szczecne. W sezone 2011/2012 przeprowadzono trzy lczena w następujących termnach: lstopada 2011, 9 17 styczna marca W porównanu do sezonów poprzednch metodyka oraz gatunk objęte lczenam pozostały bez zman (Marchowsk & Ławck 2011, 2012). Oprócz lczeń z lądu wykonano jedno lczene z samolotu (25 lstopada 2011) obejmujące Szczecńsk Kameńsk, Deltę Śwny oraz jez. Dąbe. Lczene zmowe udało sę przeprowadzć przed pojawenem sę fal mrozów, w zwązku z tym żadne akweny ne były zamarznęte. W lstopadze 2011 na kontrolowanych akwenach stwerdzono ponad 189 tysęcy ptaków wodno-błotnych, co jest najwyższym wynkem od roku 2002 (Kalcuk et al. 2003, Czeraszkewcz et al. 2004, Marchowsk & Ławck 2011, 2012). Najlcznejsze były kaczk z rodzaju Aythya, główne czernca A. fulgula ogorzałka A. marla skoncentrowane przede wszystkm na e Szczecńskm (tab. 1). W lstopadze odnotowano ponad 29 tysęcy gęs, z czego 14 tysęcy nocowało na e Kameńskm. Na uwagę zasługują równeż wysoke lczebnośc łysk Fulca atra prawe 11 tysęcy os. (prawe połowa na e Kameńskm), nurogęs Mergus megranser ponad 9 tysęcy os., czapl swej Ardea cnerea 653 os. czapl bałej Egretta alba 591 os. (tab. 1). Na uwagę zasługuje też przelot łączne 93 neoznaczonych nurów Gava sp. na e Szczecńskm. W stycznu 2012 zarejestrowano ponad 136 tysęcy ptaków, czyl o ok. 60 tysęcy mnej nż w roku poprzednm (Marchowsk & Ławck 2012). W porównanu do lstopada spadła dość wyraźne lczebność grążyc na e Szczecńskm (tab. 2). Dość zblżoną lczebność jak jeseną odnotowano dla gęs, ale tym razem najwęcej ptaków przebywało w Dolne Dolnej Odry. Zwracają uwagę wysoke lczebnośc krzyżówk Anas platyrhynchos ponad 28 tysęcy osobnków czapl bałej 562 os. W przypadku tej ostatnej jest to lczebność tylko mnmalne mnejsza od 149

2 Sprawozdana N lstopad 2011 (1) styczeń 2012 (2) marzec 2012 (3) Dolna Odry Dąbe (5) Medwe Kameńsk Dzwna (7) Szczecńsk Szczecn Polce (9) Rys. 1. Lczba ptaków wodno-błotnych w kluczowych mejscach ch występowana na Pomorzu Zachodnm podczas trzech lczeń w sezone 2011/2012 Fg. 1. Numbers of waterfowl n key areas n Western Pomerana durng the three counts n the 2011/2012 season. (1) November 2011, (2) January 2012, (3) March 2012, Lower Odra Rver valley, (5) Lake Dąbe, Lake Medwe, (7) Kameń Lagoon and Rver Dzwna, Szczecn Lagoon wth the Śwna estuary, (9) Szczecn and Polce stwerdzonej w lstopadze. W marcu stwerdzono ponad 127 tysęcy ptaków wodnobłotnych, co jest przecętnym wynkem w porównanu do lat wcześnejszych (Kalcuk et al. 2003, Czeraszkewcz et al. 2004, Marchowsk & Ławck 2011, 2012). Najlcznejsze wosną były ponowne grążyce (tab. 3). Wyróżnają sę wysoke lczebnośc łabędz (ponad 4 tysące osobnków), z czego ponad 2500 łabędz krzyklwych Cygnus cygnus, przebywających główne w dolne dolnej Odry. Podczas marcowego lczena stwerdzono ntensywny przelot śmeszk Chrococephalus rdbundus, główne w dolne Odry (ponad 8 tysęcy os.) na e Szczecńskm (ponad 3 tysące os.). Gorące podzękowana kerujemy do członków Zachodnopomorskego Towarzystwa Przyrodnczego Koła Naukowego Zoolog Kręgowców Wąsatka Wydzału Nauk Przyrodnczych Unwersytetu Szczecńskego, którzy mmo często trudnych warunków atmosferycznych dzelne uczestnczyl w lczenach. Poza autoram byl to: M. Barcz, Ł. Borek, M. Jasńsk, Z. Kajzer, J. Kalcuk, B. Kasperkowcz, K. Kordowsk, A. Kozłowska, W. Mrugowsk, P. Nowack, H. Petruszewska, P. Plczewsk, P. Plucńsk, B. Racławsk, T. Rek, P. Sadanowcz, M. Sołowej, P. Stańczak, A. Staszewsk, H. Wojceszak, D. Wysock, D. Zyskowsk. Lczena wykonano w ramach dzałalnośc Zachodnopomorskego Towarzystwa Przyrodnczego, a sfnansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowska Gospodark Wodnej w ramach programu Dofnansowane nstytucjonalne pozarządowych organzacj ekologcznych na lata

3 Sprawozdana Tabela 1. Lczebność ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w lstopadze 2011 Table 1. Numbers of waterfowl n Western Pomerana n November (1) speces, (2) Lower Odra Rver valley, (3) Lake Dąbe, Lake Medwe, (5) Dzwonowo ponds, Kameń Lagoon and Rver Dzwna, (7) Szczecn Lagoon wth the Śwna estuary, Szczecn and Polce, (9) total Gatunek (1) Dolna Dolnej Odry (2) Dąbe (3) Medwe Stawy Dzwonowo (5) Kameńsk Dzwna Szczecńsk Delta Śwny (7) Szczecn Polce Razem (9) C. olor C. columbanus C. cygnus Cygnus sp A. fabals A. albfrons A. anser Anser sp B. leucopss 2 2 A. penelope A. strepera A. crecca A. platyrhynchos A. acuta A. clypeata Anas sp Ay. ferna Ay. fulgula Ay. marla Aythya sp M. fusca 4 4 B. clangula M. albellus M. serrator 3 3 M. merganser Gava sp T. rufcolls P. crstatus P. carbo E. alba A. cnerea H. albclla R. aquatcus G. chloropus 7 7 F. atra G. grus P. aprcara P. squatarola 2 2 V. vanellus C. alpna G. gallnago Ch. rdbundus L. canus L. argentatus L. cachnnans L. marnus Larus sp Razem (9)

4 Sprawozdana Tabela 2. Lczebność ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w stycznu 2012 Table 2. Numbers of waterfowl n Western Pomerana n January Denotatons as n table 1 Gatunek (1) Dolna Dolnej Odry (2) Dąbe (3) Medwe Stawy Dzwonowo (5) Kameńsk Dzwna Szczecńsk Delta Śwny (7) Szczecn Polce Razem (9) C. olor C. cygnus Cygnus sp A. fabals A. albfrons A. anser Anser sp B. leucopss Al. aegyptaca 1 1 A. penelope A. strepera A. crecca A. platyrhynchos A. acuta 1 1 Ay. ferna Ay. fulgula Ay. marla Aythya sp Aythya/Anas sp B. clangula M. albellus M. serrator 4 4 M. merganser G. arctca 1 1 T. rufcolls P. crstatus P. carbo E. alba A. cnerea H. albclla R. aquatcus G. chloropus 1 1 F. atra G. grus 2 2 V. vanellus S. rustcola 1 1 Ch. rdbundus L. canus L. argentatus L. argentatus SL L. marnus Larus sp. 3 3 Razem (9)

5 Sprawozdana Tabela 3. Lczebność ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w marcu 2012 Table 3. Numbers of waterfowl n Western Pomerana n March Denotatons as n table 1 Gatunek (1) Dolna Dolnej Odry (2) Dąbe (3) Medwe Stawy Dzwonowo (5) Kameńsk Dzwna Szczecńsk Delta Śwny (7) Szczecn Polce Razem (9) C. olor C. columbanus 8 8 C. cygnus Cygnus sp A. fabals A.brachyrhynchus 1 1 A. albfrons A. anser Anser sp B. leucopss T. tadorna A. penelope A. strepera A. crecca A. platyrhynchos A. acuta A. querquedula A. clypeata N. rufna 2 2 Ay. ferna Ay. fulgula Ay. marla Aythya sp Aythya/Anas sp B. clangula M. albellus M. merganser G. arctca 1 1 T. rufcolls P. crstatus P. grsegena P. ngrcolls 3 3 P. carbo B. stellars E. alba A. cnerea C. ccona 1 1 H. albclla G. chloropus 1 1 F. atra G. grus P. aprcara V. vanellus G. gallnago A. hypoleucos 2 2 Ch. rdbundus L. canus L. argentatus L. argentatus SL L. cachnnans 1 1 L. marnus 2 2 Larus sp Razem (9)

6 Sprawozdana *** Numbers of waterfowl n Western Pomerana n the 2011/2012 season. Three censuses of waterfowl n Western Pomerana were carred out n the season 2010/2011 (n November, January and March). The Lower Odra Rver valley (between Szczecn and Kostrzyn), Lake Dąbe, the Szczecn Lagoon together wth the Śwna estuary, the Kameń Lagoon and the Rver Śwna, Lake Medwe, the Dzwonowo ponds, Szczecn and Polce were montored. There were three terrestral surveys and also one aeral (n November). The numbers of the speces are presented n Tables 1 3. Durng the three counts the largest numbers of brds were recorded on the Szczecn Lagoon (55, 37 and 43% of all ndvduals respectvely), n the Lower Odra valley (12, 20 and 27%), on the Kameń Lagoon (18, 11 and 10%) and on Lake Dąbe (9, 14 and 12%). In November, over 189,000 waterfowl were recorded n Western Pomerana (ncludng over 103 thousands on the Szczecn Lagoon); ths s the hghest number snce In January over 136,000 waterfowl were recorded, but ths s about 60,000 nds. fewer than n January of the prevous year. In March 2011 there were over 127,000 waterfowl; ths s an average result compared to prevous years. Lteratura Czeraszkewcz R., Haferland H.-J., Oleksak A Wynk lczeń ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w sezone 2003/2004. W: Czeraszkewcz R., Oleksak A. (red.) Ptak wodno-błotne na Pomorzu Zachodnm. Wynk lczeń w sezone 2003/2004, ekologa ochrona, ss ZTO PZŁ, Szczecn. Kalcuk J., Oleksak A., Czeraszkewcz R Wynk lczeń ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w sezone 2002/2003. W: Czeraszkewcz R., Oleksak A. (red.) Ptak wodno-błotne na Pomorzu Zachodnm. Wynk lczeń w sezone 2002/2003, ekologa ochrona, ss ZTO PZŁ, Szczecn. Marchowsk D., Ławck Ł Lczene ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w sezone 2009/2010. Ptak Pomorza 2: Marchowsk D., Ławck Ł Lczene ptaków wodno-błotnych na Pomorzu Zachodnm w sezone 2010/2011. Ptak Pomorza 3: Domnk Marchowsk, Łukasz Ławck, Sebastan Guentzel Zachodnopomorske Towarzystwo Przyrodncze Wąska 13, Szczecn, gaja-art@gaja-art.com 154