Finansowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Transkrypt

1 Finansowanie systemu gospodarki odpadami komunalnymi przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

2 Plan prezentacji I. Dofinansowanie przedsięwzięć przez NFOŚiGW 1. Obecnie obowiązujące wybrane programy priorytetowe NFOŚiGW umoŝliwiające dofinansowanie przedsięwzięć związanych z wdroŝeniem nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi 2. Projektowane zmiany w programach priorytetowych od 2014 r. II. Wojewódzki plan gospodarki odpadami w procesie udzielania dofinansowania

3 Nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi Wprowadzony ustawą z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 25 lipca 2011 r.)

4 Udzielanie dofinansowania ze środków NFOŚiGW

5 Udzielanie dofinansowania ze środków NFOŚiGW - Podstawowe dokumenty Lista priorytetowych programów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, planowanych do finansowania w roku 2013 Zasady udzielania dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

6 Udzielanie dofinansowania ze środków NFOŚiGW - Program priorytetowy Program Priorytetowy Podstawa przygotowania i oceny wniosków o dofinansowanie, Zindywidualizowane, dostosowane do specyfiki zadań szczegółowe zasady udzielania dofinansowania i kryteria wyboru przedsięwzięć, Wieloletni budŝet Programu, Wskaźniki realizacji Programu.

7 Ochrona Ziemi Programy Priorytetowe NFOŚiGW w 2013 r Gospodarowanie odpadami komunalnymi Zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów komunalnych Gospodarowanie odpadami innymi niŝ komunalne Dofinansowanie systemu recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji Rekultywacja terenów zdegradowanych i likwidacja źródeł szczególnie negatywnego oddziaływania na środowisko Współfinansowanie II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi.

8 Nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi - Przykładowe przedsięwzięcia moŝliwe do dofinansowania przez NFOŚiGW Budowa regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK), Budowa instalacji przetwarzania odpadów wytworzonych w RIPOK (np. instalacje wytwarzania paliw alternatywnych), Budowa instalacji przetwarzania selektywnie zebranych odpadów komunalnych, Budowa centrów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, Zakup urządzeń do zbierania odpadów komunalnych, Zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów nie spełniających wymogów RIPOK, Przedsięwzięcia z zakresu edukacji ekologicznej. NFOŚiGW nie dofinansowuje bieŝących kosztów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które znajdują pokrycie w opłatach wnoszonych przez właścicieli nieruchomości

9 Wybrane programy priorytetowe NFOŚiGW UmoŜliwiające dofinansowanie przedsięwzięć związanych z wdroŝeniem nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi

10 3.1. Gospodarowanie odpadami komunalnymi Część 1) Rozwój systemów słuŝących zagospodarowaniu odpadów komunalnych. Część 2) Rozwój selektywnej zbiórki odpadów.

11 Gospodarowanie odpadami komunalnymi Formy dofinansowania PoŜyczka Do 75% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia; o warunki udzielania poŝyczki: o oprocentowanie poŝyczki w skali roku - 3,5 %, o umorzenie - do 30%, o o okres finansowania: do 15 lat liczony od daty pierwszej wypłaty transzy poŝyczki, okres karencji: do 18 miesięcy od daty zakończenia realizacji przedsięwzięcia; Beneficjenci jednostki samorządu terytorialnego i ich związki; przedsiębiorcy.

12 Gospodarowanie odpadami komunalnymi Rodzaje przedsięwzięć: 1)budowa nowych oraz modernizacja i rozbudowa istniejących instalacji: o o o o przygotowania odpadów komunalnych do procesu odzysku, w tym recyklingu, odzysku, w tym recyklingu odpadów komunalnych, termicznego przekształcania odpadów komunalnych, z odzyskiem energii, unieszkodliwiania odpadów komunalnych w procesach innych niŝ składowanie, wraz z towarzyszącą infrastrukturą słuŝącą selektywnemu zbieraniu odpadów komunalnych, Obejmuje budowę RIPOK oraz instalacji przetwarzania selektywnie zebranych odpadów komunalnych 2)budowa lub dostosowanie istniejącego składowiska do wymogów obowiązującego prawa, jeŝeli zadania te stanowią elementy funkcjonalnie powiązane przedsięwzięciami wymienionymi w pkt 1.

13 Kryteria formalne: o o Gospodarowanie odpadami komunalnymi Przedsięwzięcie zlokalizowane jest na terenie województwa, dla którego sejmik województwa uchwalił zaktualizowany wojewódzki plan gospodarki odpadami, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dla wniosków złoŝonych do dnia 30 czerwca 2012 r. wymagane było by przed dniem 1 stycznia 2012 r. uprawomocniła się decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach.) Wnioskowane dofinansowanie jest zgodne z Zasadami udzielenia dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz ze szczegółowymi zasadami udzielania dofinansowania obowiązującymi w programie priorytetowym o Efekt ekologiczny przedsięwzięcia został zdefiniowany zgodnie z celem i wskaźnikami programu priorytetowego)

14 Gospodarowanie odpadami komunalnymi Kryteria merytoryczne I stopnia - Warunki brzegowe: Ograniczenie ilości odpadów komunalnych deponowanych na składowisku, w odniesieniu do masy odpadów poddanych procesowi odzysku lub unieszkodliwieniu w procesach innych niŝ składowanie docelowo min. 40% Poprzez ograniczenie strumienia odpadów naleŝy rozumieć róŝnicę masy odpadów przyjmowanych i przetwarzanych na instalacji będącej przedmiotem wniosku i masy odpadów wytwarzanych w w/w instalacji i przekazywanych na składowisko (dotyczy odpadów poddanych na składowisku zarówno procesom unieszkodliwienia jak i odzysku). Przedsięwzięcie spełnia jeden z następujących warunków: o o Łączna minimalna wydajność instalacji przetwarzania odpadów będących przedmiotem wniosku - min. 20 tys. Mg/rok Minimalna wydajność instalacji biologicznego (kompostowanie, fermentacja, stabilizacja biologiczna) przetwarzania odpadów (zielonych lub wydzielonej frakcji organicznej z odpadów komunalnych zmieszanych) min. 5 tys. Mg/rok.

15 Warunki brzegowe cd.: Gospodarowanie odpadami komunalnymi Budowa, rozbudowa lub modernizacja instalacji biologicznego lub mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadów spełnienie wymagań określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych. W przypadku budowy RIPOK przedsięwzięcie musi spełniać równieŝ inne wymagania określone prawem dla tego typu instalacji

16 Gospodarowanie odpadami komunalnymi Kryteria merytoryczne (II stopnia): Efekt ekologiczny wiarygodność załoŝeń i danych, efekt moŝliwy do osiągnięcia Analiza kosztów pod kątem kwalifikowalności Technologia wybrana w oparciu o analizę alternatywnych rozwiązań, podane uzasadnienie dla przyjętego rozwiązania. Posiadanie dokumentacji wymaganej do realizacji przedsięwzięcia udokumentowane prawo do dysponowania gruntami lub obiektami na cele realizacji przedsięwzięcia, zaawansowanie procedury pozyskania niezbędnych zezwoleń i decyzji administracyjnych (prawomocna decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, jeŝeli jest wymagana, pozwolenie na budowę, jeŝeli jest wymagane lub potwierdzenie wniosku o wydanie pozwolenia na budowę). Struktura finansowa - wiarygodny montaŝ finansowy, wykonalność oraz trwałość finansowa projektu Dopuszczalność wnioskowanej pomocy publicznej (jeśli dotyczy)

17 3.1.1 Gospodarowanie odpadami komunalnymi Koszty kwalifikowane m.in.: Dostawy lub zakup niezbędnych dla osiągnięcia efektu ekologicznego urządzeń. W przypadku uŝywanych urządzeń wyposaŝenia technologicznego: o o nie mogą być one starsze niŝ pięć lat licząc pełne lata kalendarzowe od roku produkcji, cena nie moŝe przekraczać wartości rynkowej, jak teŝ ceny nowych urządzeń lub wyposaŝenia o zbliŝonych parametrach i funkcjonalnościach, co potwierdzać winna przedstawiona wycena rzeczoznawcy. Roboty budowlano montaŝowe oraz demontaŝowe i rozbiórkowe (w zakresie niezbędnym do osiągnięcia efektu ekologicznego) Nabycie nieruchomości gruntowych, budynków i budowli niezbędnych dla osiągnięcia efektu ekologicznego. Koszty z tego tytułu kwalifikuje się do wysokości nieprzekraczającej 20% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. Dla projektu, którego koszt całkowity jest wyŝszy niŝ 1 mln EURO naleŝy do wniosku załączyć studium wykonalności

18 UWAGA!!! Gospodarowanie odpadami komunalnymi Dla przedsięwzięć polegających na budowie RIPOK lub rozbudowie instalacji do standardu RIPOK podstawą oceny wiarygodność deklarowanego efektu ekologicznego oraz danych do analizy finansowej jest WPGO szczególnie w zakresie adekwatności wydajności RIPOK i charakterystyki Regionu gospodarki odpadami komunalnymi oraz Uprawdopodobnienie uzyskania statusu RIPOK po realizacji przedsięwzięcia (brak określonego w ustawie trybu) Brak odpowiedzi w tym zakresie bądź w wpgo, bądź w dodatkowych informacjach i wyjaśnieniach udzielonych przez urząd marszałkowski moŝe skutkować odmową udzielenia dofinansowania przez NFOŚiGW.

19 Rozwój selektywnej zbiórki odpadów Formy dofinansowania: Dotacja do 60 % kosztów kwalifikowanych Beneficjenci: jednostki samorządu terytorialnego i ich związki; przedsiębiorcy. Rodzaje przedsięwzięć: Budowa wzorcowego centrum selektywnego zbierania odpadów, w którym moŝliwe będzie prowadzenie działań demonstracyjno edukacyjnych w zakresie m.in. technologii odbioru odpadów, sortowania i dalszego ich przygotowania do transportu, odzysku i recyklingu. Dla projektu, którego koszt całkowity jest wyŝszy niŝ 1 mln EURO naleŝy do wniosku załączyć studium wykonalności Nabór ciągły

20 Rozwój selektywnej zbiórki odpadów Kryteria merytoryczne (I stopnia): Wnioskodawca posiada wskazanie (rekomendację) właściwego marszałka województwa. Minimalny asortyment selektywnie zbieranych w centrum odpadów: odpady opakowaniowe odpady niebezpieczne odpady wielkogabarytowe odpady remontowe z gospodarstw domowych zuŝyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odpady zielone z ogródków przydomowych Wnioskodawca dysponuje instalacją odzysku lub recyklingu odpadów lub przedstawi dokument (np. w formie listu intencyjnego lub umowy z właścicielem instalacji) potwierdzający moŝliwość przekazania zebranych selektywnie odpadów do właściwych instalacji odzysku i recyklingu odpadów. Wymagane zobowiązanie Wnioskodawcy do: utrzymania trwałości przedsięwzięcia oraz ponoszenia kosztów eksploatacyjnych w okresie minimum 5 lat, nieodpłatnego przyjmowania od mieszkańców selektywnie zebranych ww. odpadów pochodzących z gospodarstw domowych

21 Projektowane zmiany w programach priorytetowych od 2014 r. (w trakcie konsultacji)

22 Programy priorytetowe na 2014 Racjonalna gospodarka odpadami 1. Instalacje gospodarowania odpadami komunalnymi 2. Selektywne zbieranie odpadów komunalnych 3. Gminne systemy gospodarowania odpadami komunalnymi 4. Instalacje gospodarowania odpadami innymi niŝ komunalne, w szczególności niebezpiecznymi oraz komunalnymi osadami ściekowymi. 5. Dopłaty do demontaŝu pojazdów 6. Zbieranie pojazdów wycofanych z eksploatacji 7. Dofinansowanie działań inwestycyjnych w zakresie demontaŝu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz gospodarowania odpadami powstałymi w wyniku demontaŝu pojazdów 8. Uzupełnienie dofinansowania II osi POIiŚ 9. Międzynarodowe przemieszczanie odpadów

23 Instalacje gospodarowania odpadami komunalnymi Rodzaje przedsięwzięć: 1)Budowa nowych oraz modernizacja i rozbudowa istniejących regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK). 2)Rozbudowa lub modernizacja istniejących instalacji przetwarzania odpadów, celem uzyskania statusu RIPOK. 3)Budowa nowych oraz modernizacja lub rozbudowa istniejących instalacji przeznaczonych do prowadzenia procesów odzysku selektywnie zbieranych odpadów komunalnych.

24 Instalacje gospodarowania odpadami komunalnymi Warunki brzegowe: ZróŜnicowanie wymaganego ograniczenia masy odpadów deponowanych na składowisku: MBP bez biosuszenia 40 % (bez zmian), pozostałe instalacje 70 %. Wprowadzenie dodatkowych kryteriów dla instalacji termicznego przekształcania odpadów: minimalna wydajność 50 tys. Mg/rok, minimalna efektywność energetyczna 0,65. Dla MBP wprowadzenie wymogu minimalnej wydajności części biologicznej na poziomie minimum 40 % wydajności części mechanicznej. Wprowadzenie wymogu wyboru technologii w oparciu o analizę alternatywnych opcji z uwzględnieniem m.in. analizy efektywności kosztowej.

25 Selektywne zbieranie odpadów komunalnych Rodzaje przedsięwzięć: Zakup urządzeń do gromadzenia odpadów komunalnych realizowany wyłącznie przez gminy lub ich związki (realizowany wyłącznie przez jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki oraz podmioty działające w ich imieniu). (poŝyczki na zakup urządzeń nie będą podlegać umorzeniu). Zakup specjalistycznych środków transportu słuŝących do transportu wyłącznie selektywnie zbieranych odpadów komunalnych realizowany przez gminy lub ich związki. Budowa centrum selektywnego zbierania odpadów spełniającego funkcje punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK). W ramach Centrum będącego przedmiotem dofinansowania : będą stworzone warunki do przygotowania wybranych frakcji odpadów do ponownego uŝycia. będzie realizowany program edukacyjny w oparciu o odpowiednie zaplecze techniczne. Program priorytetowy określać będzie inne cechy wymagane od centrum selektywnego zbierania będącego przedmiotem wniosku o dofinansowanie

26 Selektywne zbieranie odpadów komunalnych Formy dofinansowania: PoŜyczka Do 75% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, nie więcej niŝ: xxx w przeliczeniu na jednego mieszkańca, tys. zł. w przeliczeniu na jedno centrum selektywnego zbierania odpadów. oprocentowanie poŝyczki w skali roku - 1,0 %, umorzenie - do 50% z wyłączeniem zakupu urządzeń do gromadzenia odpadów, okres finansowania liczony od daty pierwszej wypłaty transzy poŝyczki: do 5 lat dla zakupu urządzeń do gromadzenia odpadów do 15 lat dla pozostałych przedsięwzięć, Nabór ciągły

27 Selektywne zbieranie odpadów komunalnych Wybrane kryteria merytoryczne: Zgodność z regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie gminy oraz uchwałą podjętą przez organ stanowiący Wnioskodawcy na podstawie art. 6r ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach Wymagane zobowiązanie Wnioskodawcy do: utrzymania trwałości przedsięwzięcia oraz ponoszenia kosztów eksploatacyjnych w okresie minimum 5 lat, nieodpłatnego przyjmowania od mieszkańców selektywnie zebranych ww. odpadów pochodzących z gospodarstw domowych (moŝliwe odpłatne przyjmowanie odpadów o tym samym charakterze od innych podmiotów). W przypadku przedsięwzięć polegających na zakupie urządzeń do zbierania odpadów: Przedstawienie koncepcji zbiórki odpadów m.in. Dokumentującej zakres rzeczowy przedsięwzięcia, W przypadku jeŝeli na terenie gminy lub sektora gminy w ponad 30% nieruchomości zastosowania mają lokalne paleniska wymagane jest wprowadzenie w okresie grzewczym selektywnego zbierania ŜuŜli i popiołów.

28 Gminne systemy gospodarowania odpadami komunalnymi Rodzaje przedsięwzięć: Realizacja zadań gminy lub związku międzygminnego związanych z utrzymaniem systemu gospodarowania odpadami komunalnymi w zakresie: odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, tworzenia i utrzymywania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Rodzaje przedsięwzięć: gminy i związki międzygminne

29 Gminne systemy gospodarowania odpadami komunalnymi Formy dofinansowania: PoŜyczka do 15 % kwalifikowanych rocznych kosztów odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych oraz tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, nie więcej niŝ: 25 zł. w przeliczeniu na jednego mieszkańca, oprocentowanie poŝyczki w skali roku - 1,0 %, bez umorzenia, okres finansowania do 2 lat, liczony od daty pierwszej wypłaty transzy poŝyczki. Organ stanowiący Wnioskodawcy przyjął uchwały o których mowa w: art. 6k, art. 6l, art. 6n, art. 6r ust. 3 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach

30 Wojewódzkie plany gospodarki odpadami podstawowąprzesłankąudzielania przez NFOŚiGW dofinansowania realizacji instalacji przetwarzania odpadów

31 Wojewódzki plan gospodarki odpadami Dla osiągnięcia celów załoŝonych w polityce ekologicznej państwa, oddzielenia tendencji wzrostu ilości wytwarzanych odpadów i ich wpływu na środowisko od tendencji wzrostu gospodarczego kraju, wdraŝania hierarchii sposobów postępowania z odpadami oraz zasady samowystarczalności i bliskości, a takŝe utworzenia i utrzymania w kraju zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji gospodarowania odpadami, spełniających wymagania ochrony środowiska, opracowuje się plany gospodarki odpadami. (art. 34. ust. 1. ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach)

32 Wojewódzki plan gospodarki odpadami Plany gospodarki odpadami zawierają m.in: 1)analizę aktualnego stanu gospodarki odpadami ( ), w tym informacje na temat ( )identyfikacji problemów w zakresie gospodarki odpadami, w tym oceny potrzeby ( ) realizacji inwestycji w celu zaspokojenia istniejących potrzeb ( ); 2)prognozowane zmiany w zakresie gospodarki odpadami, ( ); 3)przyjęte cele w zakresie gospodarki odpadami z podaniem terminów ich osiągnięcia ( ); 4)kierunki działań w zakresie ( ) kształtowania systemu gospodarki odpadami, podejmowanych dla osiągnięcia przyjętych celów, ( ), w tym ( )określenie polityki w zakresie gospodarki odpadami, wraz z planowanymi technologiami i metodami oraz ( ) w razie potrzeby określenie kryteriów lokalizacji obiektów przeznaczonych do gospodarowania odpadami oraz mocy przerobowych przyszłych instalacji do przetwarzania odpadów; 5)harmonogram, określenie wykonawców i sposobu finansowania zadań wynikających z przyjętych kierunków działań, o których mowa w pkt 4;

33 Wojewódzki plan gospodarki odpadami Reasumując, wojewódzkie plany gospodarki odpadami na podstawie przeprowadzonej analizy powinny m.in. definiować potrzebę realizacji nowych instalacji przetwarzania odpadów (tak komunalnych jak i innych niŝ komunalne) określając kryteria ich lokalizacji, wydajności, technologię oraz harmonogram, wykonawców i sposoby finansowania. WPGO powinno dawać miarodajną, jednoznaczną odpowiedź, czy planowane przedsięwzięcie jest uzasadnione z punktu widzenia obiektywnych, udokumentowanych potrzeb. NFOŚiGW nie moŝe zastępować organów województwa w planowaniu systemu gospodarki odpadami.

34 Dziękuję za uwagę