w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2010 rok

Transkrypt

1 U C H W A Ł A NR XXXVIII /201/ 09 Rady Gminy Rejowiec Fabryczny z dnia 29 grudnia 2009r. w sprawie uchwalenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2010 rok Na podstawie art. 4 1 ust. 2 i 5 ustawy z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi / Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 473, z późn. zm./ Rada Gminy Rejowiec Fabryczny uchwala, co następuje : 1. Uchwala się na 2010 rok Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na terenie Gminy Rejowiec Fabryczny, stanowiący załącznik do uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Rejowiec Fabryczny. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Gminy Waldemar Wiśniewski

2 Załącznik do Uchwały Rady Gminy Rejowiec Fabryczny Nr XXXVIII/201/09 z dnia 29 grudnia 2009r. GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA 2010 rok I Charakterystyka zjawiska alkoholizmu Alkoholizm, inaczej uzależnienie od alkoholu lub choroba alkoholowa to choroba polegająca na utracie kontroli nad ilością spożywanego alkoholu. Spożywanie zazwyczaj dużych ilości przez alkoholika jest spowodowane przymusem o charakterze psychicznym i somatycznym i nie podlega jego woli. Mechanizm powstawania uzależnienia nie jest do końca wyjaśniony, ale ma bezpośredni związek z nadużywaniem alkoholu. Z choroby alkoholowej nie można się wyleczyć. Nawet po wieloletniej abstynencji próby kontrolowanego picia często kończą się powrotem do nałogu. Picie alkoholu staje się problemem gdy m.in. : zwiększa się ilość i częstotliwość jego spożywania, zmienia się funkcja picia alkoholu ( picie staje się lekarstwem na stres, problemy, samotność), następuje koncentracja życia wokół picia kosztem zainteresowań i codziennych obowiązków nasilają się incydenty upojenia, występuje uporczywe picie mimo oczywistych, negatywnych jego następstw. Problemy alkoholików to przede wszystkim zaburzenia życia rodzinnego, trudności w relacjach międzyludzkich, kłopoty finansowe, problemy z prawem. W Polsce leczenie osób uzależnionych od alkoholu odbywa się w zakładach lecznictwa odwykowego i jest bezpłatne. Fundamentalnym warunkiem zdrowienia jest abstynencja, wspomagana m.in. przez terapię uzależnień, udział w spotkaniach Anonimowych Alkoholików, przebudowę stylu życia na abstynencki, zdobywanie wiedzy z zakresu alkoholizmu i dziedzin pokrewnych. Proces zdrowienia z choroby alkoholowej jest bardzo trudny i skomplikowany, uzależniony przede wszystkim od chęci i dobrej woli zainteresowanego. Oczywiście problem alkoholizmu dotyka nie tylko samych alkoholików,ale bezpośrednio wpływa na życie członków ich rodzin - prowadzi do przemocy domowej, zaburzeń emocjonalnych,izolacji społecznej, zakłóceń rozwoju psychofizycznego u dzieci. Posługując się wynikami badań społecznych liczbę osób uzależnionych w Polsce można oszacować na tys., zaś osób pijących alkohol ryzykownie i szkodliwie na ok. 2,5 4 mln. W Polsce podstawę prawną rozwiązywania problemów alkoholowych stanowi ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz.U. z 2002 r. Nr 147,poz z późn. zm.), która określa kierunki polityki państwa wobec alkoholu, na szczeblu gminnym (art.4¹ ust.1) nakładając na samorządy następujące obowiązki : zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu; udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe,pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie ;

3 prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży,w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo -wychowawczych i socjoterapeutycznych; wspomaganie działalności instytucji,stowarzyszeń i osób fizycznych,służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych; podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13¹ i 15 ustawy (w tym zakazu reklamy alkoholu i sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim i nietrzeźwym) oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego ; wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie centrów integracji społecznej. II Cele i zadania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zwiększenie świadomości lokalnej społeczności,wspieranie edukacji oraz działań na rzecz zdrowia publicznego mających na celu zapobieganie szkodom ( zdrowotnym, społecznym, ekonomicznym ) powodowanym przez alkohol, eliminowanie lub zmniejszenie ryzyka występowania problemów alkoholowych pojawiających się z domu, miejscu pracy, szkole czy środowiskach lokalnych, ograniczenie narastającego zjawiska spożywania alkoholu przez dzieci i młodzież szkolną, zmniejszenie skali i natężenia szkód wywołanych nadużywaniem alkoholu ( bądź uzależnieniem) takich jak zgony, wypadki, wykroczenia i przestępstwa, akty przemocy domowej, ograniczenie ryzyka wykluczeniem społecznym członków rodzin osób z chorobą alkoholową umożliwienie lub zwiększenie dostępu osobom uzależnionym,nadużywającym alkoholu oraz członkom ich rodzin do specjalistycznej pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej, kontynuacja działań prewencyjnych w zakresie profilaktyki pierwszorzędowej ( cel : promocja zdrowego trybu życia oraz opóźnienie wieku inicjacji alkoholowej ) na terenie gminnych placówek oświatowych, inicjowanie działań w zakresie przeciwdziałania problemom alkoholowym w środowisku lokalnym oraz zaangażowanie w ich realizację na terenie Gminy jak największej ilości podmiotów. III Diagnoza problemu alkoholowego na terenie Gminy Rejowiec Fabryczny Teren Gminy, o powierzchni ok. 88 km² zamieszkuje mieszkańców, w tym kobiet i mężczyzn, przy czym co 11 mieszkaniec gminy jest osobą bezrobotną. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy w Chełmie liczba bezrobotnych wynosiła na koniec września 2009r. 394 osoby, z czego 56 % stanowią kobiety, a 27 % osoby długotrwale bezrobotne. Bezrobocie jako zjawisko społeczne zawsze ma negatywne skutki dla społeczeństwa,są nimi głównie : marginalizacja społeczna, ubóstwo, niebezpieczeństwo zwiększenia się zjawisk niepożądanych (alkoholizm,narkomania, przestępczość) W 2009 r. ze wsparcia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej korzystało 376 rodzin. 12 z tych rodzin objętych było pomocą ze względu na uzależnienie lub nadużywanie alkoholu przez co najmniej

4 jednego z członków rodziny, a 14 dzieci zostało objętych opieką kuratora z powodów alkoholowych problemów rodziców (dane na dzień ). W trakcie posiedzeń członków komisji powiązanych z funkcjonowaniem Punktu Konsultacyjnego dla mieszkańców Gminy w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii w roku 2009 : przeprowadzono łącznie 14 rozmów wspierająco - motywujących i interwencyjnych z osobami nadużywającymi alkoholu i członkami ich rodzin; skierowano 1 wniosek do Sądu Rejonowego w Krasnymstawie o zastosowanie obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego ( 3 wnioski,w tym 2 skierowane do Sądu w 2008 r. zaskutkowały wydaniem postanowień w 2009 r. o konieczności podjęcia leczenia ) skierowano do Sądu Rejonowego w Krasnymstawie Wydział Rodzinny i Nieletnich 1 powiadomienie o sytuacji dziecka w związku z nadużywaniem alkoholu przez oboje rodziców i zgłoszeniem przemocy w rodzinie. Sukcesywnie zmienia się wzorzec picia coraz częściej alkoholu nadużywają także kobiety. 3 spośród wszystkich osób zgłoszonych jako pijące ryzykownie to właśnie kobiety. Niebezpiecznie obniża się także wiek inicjacji alkoholowej. Wyniki ankiet przeprowadzonych podczas warsztatów profilaktycznych w gimnazjach w Lisznie i Pawłowie dowodzą,że ponad połowa ankietowanych przeszła inicjację alkoholową na poziomie szkoły podstawowej. Ponadto mimo, że przeprowadzona w październiku i listopadzie kontrola placówek handlowych w zakresie przestrzegania warunków i zasad sprzedaży napojów alkoholowych nie wykazała naruszenia przepisów we względzie sprzedaży alkoholu nieletnim i nietrzeźwym,wyniki wspomnianych ankiet oraz sondażu przeprowadzonego podczas Festynu Rodzinnego w Krasnem wskazują na łatwość dostępu alkoholu dla osób niepełnoletnich na terenie Gminy. Liczba punktów sprzedaży alkoholu w porównaniu z rokiem 2008 zmniejszyła się z 20 do 18, w tym są to 2 punkty ze spożyciem na miejscu sprzedaży. Wydano dwie decyzje o wygaszeniu zezwoleń oraz jedną decyzję o jego cofnięciu w związku z nieprzestrzeganiem warunków korzystania z w/w zezwoleń. Wykaz zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie Gminy Rejowiec Fabryczny l.p. Kategoria zezwolenia ze względu na zawartość alkoholu w napoju alkoholowym Ilość wydanych zezwoleń 1 A do 4,5 % 18 2 B od 4,5 do 18 % 18 3 C powyżej 18 % 10 W chwili obecnej na 1 punkt sprzedaży alkoholu przypada ok. 253 osób. Dane z Posterunku Policji w Rejowcu Fabrycznym wskazują na fakt jak duży negatywny- wpływ na bezpieczeństwo w środowisku lokalnym ma nadużywanie alkoholu. Jest to między innymi : wzrost przestępczości, naruszenie porządku lub zagrożenie bezpieczeństwa publicznego. W okresie 10 miesięcy 2009 r. odnotowano na terenie Gminy łącznie :

5 109 interwencji domowych związanych z piciem alkoholu, 4 postępowania w ramach procedury Niebieskiej Karty ( przemoc w rodzinie ), 29 przestępstw i wykroczeń popełnionych pod wpływem alkoholu. IV Podmioty odpowiedzialne za realizację polityki państwa wobec alkoholu, w tym zasoby lokalne umożliwiające prowadzenie działalności profilaktycznej, edukacyjnej i rehabilitacyjnej: 1. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Warszawie. 2. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Lublinie Oddział ds. uzależnień. 3. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 4. Komenda Powiatowa Policji w Chełmie. 5. Posterunek Policji w Rejowcu Fabrycznym. 6. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Chełmie. 7. Szpital Specjalistyczny w Chełmie Oddział Terapii Uzależnień. 8. Sąd Rejonowy w Krasnymstawie. 9. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu Fabrycznym. 10. Gminny Ośrodek Kultury w Pawłowie. 11. Gminny Ośrodek Zdrowia w Lisznie. 12. Placówki oświatowe. 13. Klub Abstynenta Krokus w Rejowcu Fabrycznym. 14. Stowarzyszenie oraz inne organizacje pozarządowe zajmujące się statutowo profilaktyką uzależnień i przeciwdziałaniem patologiom społecznym. 15. Kościoły i związki wyznaniowe. V Kierunki działań i sposoby realizacji Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zwiększenie skuteczności egzekwowania zakazu sprzedaży alkoholu osobom nieletnim i nietrzeźwym, poprzez : - prowadzenie wzmożonego monitoringu poprzez kontrolę przestrzegania warunków i zasad korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie Gminy; - opiniowanie wniosków o wydanie w/w zezwoleń; - cofanie i wygaszanie zezwoleń w uzasadnionych przypadkach( np. nieprzestrzeganie zasad i warunków sprzedaży alkoholu wynikających z ustawy, naruszenie porządku publicznego - organizowanie szkoleń dla sprzedawców alkoholu. wdrażanie nowoczesnych programów profilaktycznych dla dzieci i młodzieży oraz rodziców we współpracy z gminnymi placówkami oświaty,jak również wspieranie form pozaszkolnych zajęć sportowych i kulturalnych; pomoc terapeutyczna dla dzieci ze szczególnym uwzględnieniem dzieci z rodzin z problemem alkoholowym; organizowanie i wspieranie działań służących rekreacji oraz promocji wśród młodzieży życia bez alkoholu, poprzez tworzenie i wyposażenie lokalnych miejsc wypoczynku i stref rekreacji (wiejskie place zabaw jako pozaszkolna forma organizacji czasu dla dzieci i młodzieży); budowanie akceptacji społecznej dla postaw pro abstynenckich poprzez organizowanie profilaktycznych kampanii edukacyjnych i konkursów propagujących zdrowy tryb życia;

6 kontynuacja działalności Gminnego Punktu Konsultacyjnego dla mieszkańców w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przemocy w rodzinie w tym w szczególności : - przyjmowanie przez członków GKRPA zgłoszeń o przypadkach wystąpienia nadużywania alkoholu wezwanie na rozmowę motywującą do podjęcia leczenia odwykowego oraz jej przeprowadzenie, - współpraca ze specjalistą terapii uzależnień, - przygotowywanie dokumentacji i kierowanie (w przypadku niewyrażenia dobrowolnej zgody na podjęcie leczenia) wniosków do Sądu Rejonowego w Krasnymstawie o spowodowanie zastosowania obowiązku leczenia w zakładzie leczniczym, - upowszechnianie informacji o placówkach zajmujących się pomocą dla osób uzależnionych i współuzależnionych ( kluby abstynenta, kluby AA, zakłady lecznictwa odwykowego). finansowanie kosztów sporządzania opinii biegłych sądowych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania zakładu leczniczego współpraca z pracownikami Oddziału Uzależnienia od alkoholu przy Szpitalu Specjalistycznym w Chełmie; dofinansowanie dojazdu osób uzależnionych na terapię do placówek leczenia odwykowego; aktywna współpraca z Klubem Abstynenta Krokus w Rejowcu Fabrycznym w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych mieszkańców Gminy, w tym dofinansowanie realizacji zadań związanych z profilaktyką uzależnień i rehabilitacją osób uzależnionych; wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, w tym dofinansowanie oddziałów terapii dla osób uzależnionych, programów terapeutycznych realizowanych w izbach wytrzeźwień, jak również zlecanie tym podmiotom innych zadań wynikających z Gminnego Programu; współpraca z Policją w zakresie realizacji działań profilaktycznych w gminnych placówkach oświatowych, przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców ( edukacja społeczna na temat bezpieczeństwa na drogach, udział w policyjnych akcjach trzeźwości na drogach); propagowanie zdrowego stylu życia - promocja życia bez alkoholu poprzez rozpowszechnianie czasopism, ulotek, plakatów oraz innych materiałów związanych z przeciwdziałaniem uzależnieniom i przemocy na terenie Gminy Rejowiec Fabryczny; zapewnienie członkom komisji optymalnego poziomu interdyscyplinarnej wiedzy z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych w środowisku lokalnym i zjawiska przemocy w rodzinie poprzez organizację szkoleń, uczestnictwo w konferencjach i dostarczanie materiałów edukacyjnych; prowadzenie stałego systemu informacji o działalności komisji na terenie Gminy w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych np. poprzez umieszczenie informacji na stronie internetowej Gminy, tablicach informacyjnych, lokalnej prasie; monitorowanie skali problemów alkoholowych w środowiskach lokalnych poprzez prowadzenie sondaży i diagnoz,w tym zlecanie tych zadań odpowiednim podmiotom. VI Postanowienia końcowe 1. Za realizację zadań wynikających z niniejszego programu odpowiedzialny jest Wójt Gminy, który w tym celu powołuje Pełnomocnika Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 2. Środki finansowe na realizację zadań wynikających z realizacji punktu II Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Programu Przeciwdziałaniu Narkomanii zapewnione są w budżecie Gminy w ramach opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych.

7 3. Za udział w posiedzeniach i czynnościach kontrolnych członkom Komisji przysługuje wynagrodzenie w postaci wynagrodzenia : a) Sekretarz Komisji 170 zł miesięcznie b) członkowie Komisji 90 zł - za każdorazowy udział w posiedzeniu Komisji. Wynagrodzenie wypłacane jest do 30-go dnia miesiąca, w którym odbyło się posiedzenie komisji na podstawie udokumentowanego uczestnictwa w pracach komisji. 4. Plan wydatkowania środków przeznaczonych na działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2010r. stanowi załącznik do niniejszej uchwały. Załącznik do uchwały Nr XXXVIII/201/09 Rady Gminy Rejowiec Fabryczny z dnia 29 grudnia 2009r. Plan wydatkowania środków przeznaczonych na działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w 2010 roku L. p. Zadanie Termin realizacji Kwota 1. Praca członków komisji. W ciągu roku 8.700,00 2. Podnoszenie kwalifikacji członków komisji ( materiałów edukacyjnych). szkolenia i zakup W ciągu roku 500,00 3. Koszty związane z instytucją lecznictwa odwykowego ( opinie biegłego w przedmiocie uzależnienia od alkoholu; opłaty sądowe, dofinansowanie dojazdu osób uzależnionych na terapię do placówek leczenia odwykowego). W ciągu roku 1.500,00 4. Działalność Klubu Abstynenta KROKUS. W ciągu roku 2.500,00 5. Wsparcie finansowe dla instytucji i stowarzyszeń zajmujących się statutowo rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. W ciągu roku 1.000,00 6. Działalność profilaktyczna w placówkach oświatowych ( zajęcia warsztatowe dla dzieci lub zorganizowanie spotkań rodziców i nauczycieli z terapeutą uzależnień ). Rok szkolny 2010/ ,00

8 7. 8. Tworzenie i wyposażenie lokalnych miejsc wypoczynku i stref rekreacji ( wiejskie place zabaw jako pozaszkolna forma organizacji czasu dla dzieci i młodzieży). Kontynuacja działalności Punktu Konsultacyjnego w tym nawiązanie współpracy z terapeutą uzależnień oraz wyposażenie w materiały niezbędne do jego prowadzenia ( materiały edukacyjne, artykuły biurowe). W ciągu roku ,00 W ciągu roku 5.000,00 9. Realizacja Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii W ciągu roku 4.000,00 Razem Rok ,00