Wiad. entomol. 32 (1): Poznań 2013
|
|
- Maria Makowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wiad. entomol. 32 (1): Poznań 2013 Pierwsze pewne stwierdzenie Bruchidius bimaculatus (OLIVIER, 1795) i Cassida aurora WEISE, 1907 oraz nowe stanowiska rzadko spotykanych stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) na terenie naszego kraju The first confirmed occurence of Bruchidius bimaculatus (OLIVIER, 1795) and Cassida aurora WEISE, 1907 and new records of rare Polish leaf beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) Krystian NIEDOJAD Uniwersytet Wrocławski, Katedra Bioróżnorodności i Taksonomii Ewolucyjnej, ul. Przybyszewskiego 63/77, Wrocław; k.n.camptorhinini@wp.pl ABSTRACT: Bruchidius bimaculatus (OLIVIER) was collected in the vicinity of Lublin (Wyżyna Lubelska upland) and Cassida aurora WEISE was collected in the vicinity of Lublin (Wyżyna Lubelska upland) and the vicinity of Przemyśl (the Beskid Wschodni Mts). These records are first certain localities from Poland. New localities of eleven rare leaf-beetle species collected in the years mainly in the Sudetes and the Wyżyna Małopolska upland are also given. KEY WORDS: Coleoptera, Chrysomelidae, faunistic records, Bruchidius bimaculatus, Cassida aurora, first confirmed occurence, Poland. Wstęp Stan poznania stonkowatych fauny naszego kraju jest niezadawalający. Dzięki aktywności ośrodka wrocławskiego stosunkowo dobrze poznane są tereny Dolnego Śląska. W ostatnich latach ukazały się istotne przyczynki do fauny Bieszczadów (BOROWIEC 1984a), Roztocza (BARTKOWSKA 1994; WĄ- SOWSKA 1994), Gór Świętokrzyskich (BARTKOWSKA 1989), Sudetów (RAJ
2 26 K. NIEDOJAD 2001; JANOSZEK i in. 2010) oraz Polesia (ŚCIBIOR, PIETRYKOWSKA-TUDRUJ 2008, 2010; ŚCIBIOR 2010) oraz nieliczne drobne przyczynki z różnych regionów. Rodzina Chrysomelidae uważana jest za trudną taksonomicznie, oznaczanie wielu grup wymaga dobrych zbiorów porównawczych i dużego doświadczenia. Powoduje to, że nie cieszy się ona dużą popularnością wśród entomologów amatorów i nie sprzyja badaniom regionalnym. Dodatkowo, w wyniku rewizji taksonomicznych w wielu rodzajach opisano z terenu Europy nowe gatunki lub przywrócono do rangi gatunku niektóre wcześniejsze synonimy. Część tych taksonów występuje w Europie środkowej i dlatego potrzebna jest rewizja ich występowania w naszym kraju. Ponadto zmiany klimatyczne, zwłaszcza ocieplenie, sprzyja ekspansji gatunków ciepło- i sucholubnych. Materiał został zebrany głównie w latach , w znacznej części przez autora. Stwierdzenia z Sudetów są efektem badań faunistycznych prowadzonych od ponad pięciu lat w wschodniej części Sudetów Zachodnich. Wskutek ograniczonych rozmiarów tej publikacji wybrane zostały tylko gatunki najrzadsze, tzn. wykazywane z niewielu krain i nielicznych stanowisk. Pozostałe stwierdzenia pochodzą z okazjonalnych wyjazdów w teren, materiału podarowanego, a w jednym przypadku z kolekcji Uniwersytetu Wrocławskiego. Wszystkie okazy, oprócz jednego osobnika Cassida aurora WE- ISE znajdują się w zbiorze autora. Wyniki Spośród trzynastu gatunków omówionych w tej publikacji, jedenaście jest nowych dla podanych krain zoogeograficznych (według podziału w Katalogu Fauny Polski ). Wśród nich dwa gatunki podane są z naszego kraju po raz pierwszy w sposób pewny. Kolejny gatunek został zawarty w tej pracy ze względu na rzadkość jego występowania spowodowaną specyficznymi preferencjami siedliskowymi. Ostatni natomiast jest gatunkiem górskim, który został podniesiony z rangi podgatunku i dlatego informacje o jego rozmieszczeniu są cenne. Bruchidius bimaculatus (OLIVIER, 1795) Wyżyna Lubelska: Lublin, osiedle Czuby (UTM: FB07), VI ex., leg. Michał FURGOŁ, odłowiony na siedlisku kserotermicznym podczas otrząsania niskiej roślinności do miski. Na stanowisku obecne rośliny z rodzaju wyka Vicia L. i lucerna Medicago L. Występuje w Europie Środkowej i Południowej, Podobszarze Śródziemnomorskim, Azji Mniejszej i na Bliskim Wschodzie. W Europie Środkowej uznawany za rzadki, pospolity natomiast w Europie Południowej (BORO-
3 PIERWSZE PEWNE STWIERDZENIA ORAZ NOWE STANOWISKA STONKOWATYCH [...] 27 WIEC 1988). Z Polski podawany był z dwóch stanowisk. Pierwszy raz wykazany z Niziny Mazowieckiej przez OSTERLOFFA (1882). Jest to jednak znalezisko mało wiarygodne, gdyż autor wielokrotnie wykazywał z Polski gatunki pochodzące z odległych krain geograficznych, a brak okazu dowodowego uniemożliwia weryfikację stanowiska. Kolejne stwierdzenie ze Śląska (KUHNT 1912) odnosi się do miejscowości Mistek, która znajduje się obecnie na terytorium Czech. Jako rośliny żywicielskie podawane były trzy gatunki lucerny: Medicago vigidula (L.) ALLIONI, Medicago littoralis ROHDE ex LOISEL i Medicago orbicularis (L.) BARTAL oraz jeden gatunek wyki Vicia villosa ROTH. Jest to pierwsze pewne stwierdzenie tego gatunku w naszym kraju. Bruchidius cf. varius (OLIVIER, 1795) Sudety Zachodnie: Wałbrzych, Książ (WS92), 3 VI ex., zebrany podczas otrząsania kwiatów robinii akacjowej Robinia pseudoacacia L., rosnącej na nasłonecznionym, kamienistym zboczu górskim. Gatunek o niejasnym statusie taksonomicznym i nomenklatorycznym. Wykazywany z Polski przez BOROWCA (1994), pod nazwą Bruchidius martinezi (ALLARD, 1868) z Wrocławia. Wstępna rewizja okazów z grupy Bruchidius varius dokonana przez ANTONA (2001) wykazała jednak, że B. martinezi (ALLARD), opisany po raz pierwszy z Hiszpanii, jest gatunkiem zachodniośrodziemnomorskim, zamieszkującym Półwysep Iberyjski, Francję i południową część Włoch. Stanowiska gatunku wykazywanego pod nazwą Bruchidius martinezi (ALLARD) w południowych rejonach Europy Środkowej i Wschodniej, Bałkanów, Kaukazu oraz Azji Środkowej należą prawdopodobnie do dwóch innych, bardzo podobnych gatunków, różniących się głównie cechami dymorficznymi samców i budową genitaliów. Gatunek, którego samce mają słabo piłkowane, ale prawie jednolicie żółte czułki jest dość szeroko rozmieszczony i sięga do południowych krańców Europy Środkowej. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że jest to takson opisany jako Bruchidius varius (OLIVIER, 1795), ale wobec zaginięcia okazu typowego nazwa ta pozostaje nomen dubium, chociaż użyto jej dla tego taksonu w katalogu chrząszczy Palearktyki (ANTON 2010). Do czasu zrewidowania wszystkich gatunków z tej grupy i wyznaczenia neotypu B. varius (OLIVIER, 1795) dla taksonu z Polski utrzymana jest nazwa warunkowa B. cf. varius. Gatunek nowy dla Sudetów Zachodnich. Bruchus brachialis FAHRAEUS, 1839 Sudety Zachodnie: Stare Bogaczowice, Masyw Trójgarbu (WS83), 30 V ex., zebrany z wyki Vicia L. na murawach kserotermicznych u podnóża Trójgarbu. Odłowiony razem z Bruchidius ater (MARSHAM, 1802).
4 28 K. NIEDOJAD Pierwotnie występował w Europie Południowej i Azji Mniejszej, jednakże wskutek ocieplania się klimatu zaczął rozszerzać swój zasięg na Europę Środkową, gdzie występuje na stanowiskach kserotermicznych. Z Polski podawany przed rokiem 1930 z Cieszyna (WANKA 1927), a pod koniec XX wieku z Wrocławia przez Borowca (1994) oraz dwukrotnie z Niziny Wielkopolsko-Kujawskiej przez BOROWCA (2000) i RUTĘ (2001). Jako rośliny żywicielskie podawane są różne gatunki wyk Vicia L. Gatunek nowy dla Sudetów Zachodnich. Bruchus occidentalis LUKJANOVITSH et TER-MINASSIAN, 1957 Sudety Zachodnie: Cieszów (WS83), 14 VI ex., zebrany z wyki Vicia L. na niskich murawach kserotermicznych przy niewielkich zadrzewieniach sosnowych. Na tym samym stanowisku łowione były także trzy inne gatunki z rodzaju: Bruchus luteicornis ILLIGER, 1794, Bruchus pisorum (LINNEAUS, 1758) i Bruchus atomarius (LINNEAUS, 1761), który był dominantem. Wcześniej uznawany za podgatunek Bruchus sibiricus GERMAR, Opisany ze stepów europejskiej części Rosji, później podawany był także z Węgier i Słowacji, a obecnie wykazywany ze znacznej części Europy od Francji po północne Bałkany, co wskazuje na ekspansję w drugiej połowie XX wieku. W Polsce stwierdzony tylko raz przez BOROWCA (1995) z okolic Hrubieszowa. Jako roślina żywicielska podawana jest Vicia pannonica CRANTZ. Powyższe stwierdzenie jest drugim w Polsce i pierwszym z Sudetów Zachodnich. Cassida aurora WEISE, 1907 Wyżyna Lubelska: Skierbieszów vic. (FB63), 30 VI ex., leg. Michał FURGOŁ, zebrany podczas otrząsania krwawników Achillea L. na miskę. Stanowisko pagórkowate z podłożem lessowym. Beskid Wschodni: Brylińce ad Przemyśl (FA11), 2 VI ex., leg. Marek WANAT. Okaz pochodzi ze zbioru Katedry Bioróżnorodności i Taksonomii Ewolucyjnej Uniwersytetu Wrocławskiego. Rzadki gatunek wykazywany ze stosunkowo małego obszaru Europy strefy lasostepu pannońskiego i ukraińskiego, podawany ze Styrii, Moraw, Słowacji oraz na południu po Bośnię i Hercegowinę oraz Basen Karpacki (WARCHAŁOWSKI 2000). Z Polski podawany przez RYBIŃSKIEGO (1903) z okolic Tarnowa. Stanowisko to jednak zostało podważone przez WARCHA- ŁOWSKIEGO (2000) wskutek braku okazów dowodowych i gatunek nie został zaliczony do krajowej entomofauny. W ostatnim opracowaniu Cassidinae Europy Środkowej, SEKERKA (2010) powołując się na opinię prof. L. BO-
5 PIERWSZE PEWNE STWIERDZENIA ORAZ NOWE STANOWISKA STONKOWATYCH [...] 29 ROWCA sugeruje możliwość błędnego oznaczenia okazów Cassida rufovirens SUFFRIAN, Jako rośliny żywicielskie podawane są Achillea millefolium L. i Achillea ptarmica L. Powyższe dwa stwierdzenia są pierwszymi pewnymi z terenu naszego kraju i stawiają w innym świetle podważane stanowisko z Tarnowa. Cassida leucanthemi BORDY, 1995 Sudety Zachodnie: Boguszów-Gorce, Masyw Dzikowca (WS82), 3 VII ex., zebrany podczas otrząsania roślinności na kserotermach u podnóży Dzikowca ( m n.p.m.). Gatunek niedawno opisany, morfologicznie bardzo podobny do Cassida sanguinosa SUFFRIAN, Wykazywany już z 13 krajów Europy. Po raz pierwszy stwierdzony w naszym kraju przez BOROWCA i ŚWIĘTOJAŃSKĄ (1997) z okolic Cieszyna. Później wykazywany przez BOROWCA (2003) z Dolnego Śląska (Wrocław) i Bieszczadów oraz przez ŚCIBIORA i PIETRY- KOWSKĄ-TUDRUJ (2008) z Podlasia. Troficznie związany z Chrysanthemum leucanthemum L. Gatunek nowy dla Sudetów Zachodnich. Chaetocnema aerosa (LETZNER, 1847) Sudety Zachodnie: Boguszów-Gorce, Masyw Dzikowca (WS82), 25 IV ex., zebrany czerpakiem entomologicznym z roślinności na rozlewiskach potoku Miła, utworzonych przez bobry. Występuje w środkowej oraz częściowo wschodniej i północnej Europie (WARCHAŁOWSKI 1998). W Polsce podawany jedynie z sześciu krain, przy czym większość stwierdzeń jest historyczna. Rośliną żywicielską jest ponikło jajowate Heleocharis ovata ROTH. Gatunek nowy dla Sudetów Zachodnich. Chaetocnema confusa (BOHEMAN, 1851) Wyżyna Małopolska: Napoleonów ad Kamieńsk (CB97), 31 V ex., zebrany czerpakiem entomologicznym na podmokłej łące przy rozlewiskach. Znany z rozproszonych stanowisk głównie w środkowej i południowej części Europy. W naszym kraju wykazywany jedynie z pięciu krain. Roślina żywicielska nie jest znana. Gatunek nowy dla Wyżyny Małopolskiej. Chaetocnema mannerheimii (GYLLENHAL, 1827) Sudety Zachodnie: Świebodzice, zalew przy Solnej (WS93), 24 V ex., otrząśnięty z sitów Juncus L. nad brzegiem zalewu.
6 30 K. NIEDOJAD W Europie zamieszkuje głównie jej środkową część, dochodząc do Finlandii, gdzie osiąga północną granicę zasięgu. Południkowo rozmieszczony od Francji po krańce Azji Wschodniej. W Katalogu Fauny Polski podawany z dziewięciu krain i z nielicznych stanowisk (BURAKOWSKI i in. 1990). Wykazywany także przez ŚCIBIORA i PIETRYKOWSKĄ-TUDRUJ (2010) z Podlasia, a także przez BARTOWSKĄ (1989) z Gór Świętokrzyskich. Jako rośliny żywicielskie WARCHAŁOWSKI (1998) podaje rodzaje turzyca Carex L., sit Juncus L., manna Glyceria R. BROWN, a także kupkówkę pospolitą Dactylis glomerata L. Gatunek nowy dla Sudetów Zachodnich. Crepidodera plutus (LATREILLE, 1804) Sudety Zachodnie: Świdnica, zalew Witoszówka (XS03), 18 IV ex., zebrany podczas otrząsania wierzby wiciowej Salix viminalis L. przy brzegu zalewu razem z dominującą Crepidodera aurata (MARSHAM, 1802) i licznie występującą Crepidodera aurea (GEOFFROY in FOURCROY, 1785). Gatunek szeroko rozmieszczony od Wysp Brytyjskich po Japonię (WAR- CHAŁOWSKI 1998). W Katalogu Fauny Polski podawany z ośmiu krain, głównie na podstawie stwierdzeń sprzed połowy XX wieku (BURAKOWSKI i in. 1990). Później podany także z Gór Świętokrzyskich przez BARTOWSKĄ (1989), Niziny Sandomierskiej przez WĄSOWSKĄ (2003) oraz z Podlasia przez ŚCIBIORA (2010). Żyje na wierzbach wąskolistnych i jest spotykany dość rzadko. Gatunek nowy dla Sudetów Zachodnich. Donacia brevicornis AHRENS, 1810 Wyżyna Małopolska: Napoleonów ad Kamieńsk (CB97), 31 V ex., zebrany z pałki Typha sp. przy brzegu zarośniętego stawu. Występował razem z Donacia marginata HOPPE, 1795, Donacia semicuprea PANZER, 1796, Donacia vulgaris ZSCHACH, 1788 i Donaciella cinerea (HERBST, 1784), który był gatunkiem dominującym. Gatunek środkowoeuropejski, w Polsce rzadko spotykany. W Katalogu Fauny Polski podawany jedynie z sześciu krain, przy czym dane te pochodzą głównie z drugiej połowy XIX i pierwszej XX wieku (BURAKOWSKI i in.1990). Później podany także z Poleskiego Parku Narodowego (PIETRY- KOWSKA, STANIEC 1997). Jako rośliny żywicielskie wymieniane są turzyce Carex L., oczeret jeziorny Schoenoplectus lacustris (L.), pałka wąskolistna Typha angustifolia L., sitowiec nadmorski Bulboschoenus maritimus (L.) i strzałka wodna Sagittaria sagittifolia L. (BURAKOWSKI i in. 1990). Gatunek nowy dla Wyżyny Małopolskiej.
7 PIERWSZE PEWNE STWIERDZENIA ORAZ NOWE STANOWISKA STONKOWATYCH [...] 31 Longitarsus monticola KUTSCHERA, 1863 Sudety Zachodnie: Boguszów-Gorce, Masyw Dzikowca (WS82), 28 VII exx., zebrane z żywokostu lekarskiego Symphytum officinale L. przy drodze w górskich jaworzynach Dzikowca; Wałbrzych, Sobięcin (WS92), 31 V exx., zebrane przy hałdach pokopalnianych na S. officinale L.; Stare Bogaczowice, Masyw Trójgarbu (WS83), 24 V ex., zebrany z tej samej rośliny w miejscu zarośniętego zalewu. Gatunek uznawany do niedawna za górską formę Longitarsus curtus (AL- LARD, 1860). Rozmieszczenie w Europie nie jest dokładnie poznane (WAR- CHAŁOWSKI 1995). W Polsce podawany przez WARCHAŁOWSKIEGO (1995) z pięciu krain: Dolny Śląsk, Sudety Zachodnie, Sudety Wschodnie, Beskid Zachodni i Bieszczady. Jako rośliny żywicielskie wymieniany jest rodzaj Symphytum L. oraz niezapominajka błotna Myosotis palustris L. (BURA- KOWSKI i in. 1990). Phyllotreta nodicornis (MARSHAM, 1802) Sudety Zachodnie: Wałbrzych, Sobięcin (WS92), 31 V ex., zebrany z rezedy Reseda sp., na kserotermach przy hałdach pokopalnianych. Występował razem z Phyllotreta atra (FABRICIUS, 1775) na tym samym rodzaju roślin. Znany z większej części Europy (oprócz części Skandynawii i północnej Rosji), a także Azji Mniejszej. W Polsce podawany z dziewięciu krain, głównie z nielicznych stanowisk. Preferuje gleby zanieczyszczone metalami ciężkimi. Jako roślina żywicielska podawany jest rodzaj Reseda L. (BURAKOWSKI i in. 1990). Wykazywany wcześniej z Sudetów Zachodnich, ale na podstawie znalezisk z końca XIX wieku. Chciałbym złożyć serdeczne podziękowania Panu profesorowi Lechowi BOROWCOWI za weryfikację oznaczeń i cenne wskazówki podczas prowadzenia badań oraz Michałowi Furgołowi za zebranie i przekazanie okazów B. bimaculatus (OLIVIER) i C. aurora WEISE. SUMMARY The distribution of leaf beetles in Poland is still not well known. The current knowledge of the species is based on many old faunistic records. New localities of thirteen rare species collected mainly from the Sudety Zachodnie Mts. and the Wyżyna Małopolska upland are results of field research carried out by the author during last five years. Two species: Bruchidius bimaculatus (OLIVIER) from the Wyżyna Lubelska upland and Cassida aurora
8 32 K. NIEDOJAD WEISE from the Wyżyna Lubelska upland and the Beskid Wschodni Mts. are definitely confirmed from Poland for the first time. The following species have been newly recorded in the following regions: Bruchidius cf. varius (OLIVIER), Bruchus brachialis FAHRAEUS, Bruchus occidentalis LUKJANOVITSH et TER-MINASSIAN, Cassida leucanthemi BORDY, Chaetocnema aerosa (LETZNER), Chaetocnema mannerhiemi (GYLLENHAL) and Crepidodera plutus (LATREILLE) in the Sudety Zachodnie Mts., Chaetocnema confusa (BOHEMAN) and Donacia brevicornis AHRENS from the Wyżyna Małopolska upland. The ccurrence of two other species in the Sudety Zachodnie Mts is supported by new findings. PIŚMIENNICTWO ANTON K. -W. 2001: Bemerkungen zur Faunistik und Taxonomie mitteleuropäidcher Samenkäfer (Coleoptera: Bruchidae). Folia entomol. hung., 62: ANTON K. -W. 2010: Bruchinae. [W:] LÖBL, I., SMETANA A. (red.): Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume 6. Chrysomeloidea. Apollo Books, Stenstrup: 62-64, BARTKOWSKA J. 1989: Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) Gór Świętokrzyskich. Fragm. Faun., 32: BARTKOWSKA J. 1994: Materiały do poznania stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) Roztocza. Fragm. Faun., 37: BOROWIEC L. 1988: Bruchidae Strąkowce (Insecta: Coleoptera). Fauna Polski, Warszawa, 11: BOROWIEC L. 1994: Strąkowce (Coleoptera, Bruchidae) nowe i rzadkie dla fauny Polski. Wiad. entomol., 13 (4): BOROWIEC L. 2000: Nowe stanowiska kilku chrząszczy z rodzin Bruchidae i Chrysomelidae (Coleoptera: Chrysomeloidea) w Polsce. Wiad. entomol., 18 (4): BOROWIEC L. 2003: Nowe stanowiska gatunków z rodzaju Cassida L. (Coleoptera: Chrysomelidae). Wiad. entomol., 22 (1): BOROWIEC L., ŚWIĘTOJAŃSKA J. 1997: Cassida leucanthemi BORDY, 1995 i C. bergeali BOR- DY, 1995 (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae), nowe dla fauny Polski. Wiad. entomol., 15 (4): BURAKOWSKI B., MROCZKOWSKI M., STEFAŃSKA J. 1990: Chrząszcze Coleoptera. Cerambycidae i Bruchidae. Kat. Fauny Pol., Warszawa, XXIII, 15: BURAKOWSKI B., MROCZKOWSKI M., STEFAŃSKA J. 1990: Chrząszcze Coleoptera. Stonkowate Chrysomelidae. Część 1. Kat. Fauny Pol., Warszawa, XXIII, 16: BURAKOWSKI B., MROCZKOWSKI M., STEFAŃSKA J. 1990: Chrząszcze Coleoptera. Stonkowate Chrysomelidae. Część 2. Kat. Fauny Pol., Warszawa, XXIII, 17: JANOSZEK B., JANOSZEK M., TARNAWSKI D. 2010: Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) Parku Narodowego Gór Stołowych i jego otuliny. Przyr. Sud., 13: KUHNT P. 1912: Illustrierte Bestimmungs-Tabellen der Käfer Deutschlands. Ein Handbuch zum genauen und leichten Bestimmen aller in Deutschland vorkommenden Käfer. Lieferung Stuttgart,
9 PIERWSZE PEWNE STWIERDZENIA ORAZ NOWE STANOWISKA STONKOWATYCH [...] 33 PIETRYKOWSKA E., STANIEC B. 1997: Donaciinae (Coleoptera: Chrysomelidae) zebrane w Poleskim Parku Narodowym. Wiad. entomol., 16 (2): RAJ A. 2001: Stonkowate (Col., Chrysomelidae) Karkonoszy. Przyr. Sud. Zach., 4: RUTA R. 2001: Nowe stanowiska Gnorimus variabilis (LINNEAUS, 1758) i Bruchus brachialis FAHRAEUS, 1839 (Coleoptera: Cetoniidae, Bruchidae) w Polsce. Wiad. entomol., 20 (1-2): 91. SEKERKA L. 2010: Coleoptera: Chrysomelidae Cassidinae. [W]: Icones Insectorum Europae Centralis. Folia Heyrovskyana, 13: 24 ss. ŚCIBIOR R. 2010: Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Podlasia. Część II. Wiad. entomol., 29 (3): ŚCIBIOR R., PIETRYKOWSKA-TUDRUJ E. 2008: Interesujące i rzadkie gatunki stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowione w Poleskim Parku Narodowym i jego otulinie. Wiad. entomol., 27 (2): ŚCIBIOR R., PIETRYKOWSKA-TUDRUJ E. 2010: Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Podlasia. Część I. Wiad. entomol., 29 (2): WANKA Th. 1927: Beitrag zur Coleopterenfauna von Schlesien. Wien. Ent. Ztg., 44: WARCHAŁOWSKI A. 1985: Chrysomelidae Stonkowate (Insecta: Coleoptera). Część I (część ogólna oraz podrodziny: Donaciinae, Orsodacninae, Synetinae, Zeugophorinae i Criocerinae). Fauna Pol., Warszawa, 10: WARCHAŁOWSKI A. 1995: Chrysomelidae Stonkowate (Insecta: Coleoptera). Część V (podrodzina: Halticinae: rodzaje Phyllotreta, Aphthona i Longitarsus). Fauna Pol., Warszawa, 17: WARCHAŁOWSKI A. 1995a: Remarques sur Longitarsus monticola KUTSCHERA, 1864 (Coleoptera: Chrysomelidae: Halticinae). Genus, 6 (2): WARCHAŁOWSKI A. 1998: Chrysomelidae Stonkowate (Insecta: Coleoptera). Część VI (podrodzina: Halticinae: rodzaje Hermeophaga - Dibolia). Fauna Pol., Warszawa, 20: WARCHAŁOWSKI A. 2000: Chrysomelidae Stonkowate (Insecta: Coleoptera). Część VII (podrodziny: Halticinae zakończenie, Hispinae i Cassidinae). Fauna Pol., Warszawa, 22: WĄSOWSKA M. 1994: Stonkowate (Coleoptera, Chrysomelidae) wybranych zbiorowisk roślinnych Roztocza. Fragm. Faun., 37: WĄSOWSKA M. 2003: Interesujące i rzadkie gatunki stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Kotliny Sandomierskiej. Wiad. entomol., 21 (4):
Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin
Wiad. entomol. 32 (2): 113-117 Poznań 2013 Nowe dane o chrząszczach stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) odłowionych na obszarze Pienin New data on leaf-beetle species (Coleoptera: Chrysomelidae) collected
Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Podlasia.
Wiad. entomol. 29 (3): 181-191 Poznań 2010 Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Podlasia. Część II * Chrysomelid beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) new to the Podlasie. Part II Radosław ŚCIBIOR
Uwagi o krajowych strąkowcach (Coleoptera: Bruchidae)
Wiad. entomol. 24 (4): 235-241 Poznań 2005 Uwagi o krajowych strąkowcach (Coleoptera: Bruchidae) Remarks on Polish seed-beetles (Coleoptera: Bruchidae) RAFAŁ RUTA 1, SZYMON KONWERSKI 2, DANIEL KUBISZ 3
Kałużnice (Coleoptera: Hydrophiloidea) i Hydraenidae (Coleoptera: Staphylinoidea) nowe dla Wyżyny Małopolskiej
Wiad. entomol. 23 (3): 157-162 Poznań 2004 Kałużnice (Coleoptera: Hydrophiloidea) i Hydraenidae (Coleoptera: Staphylinoidea) nowe dla Wyżyny Małopolskiej Hydrophiloidea (Coleoptera) and Hydraenidae (Coleoptera:
Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Pienin
Wiad. entomol. 29 (2): 107-112 Poznań 2010 Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Pienin Leaf beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) new to the Pieniny Mountains Radosław ŚCIBIOR 1, Stanisław SZAFRANIEC
Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Apionidae i Nanophyidae (Coleoptera: Curculionoidea)
Wiad. entomol. 32 (2): 97-104 Poznań 2013 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Apionidae i Nanophyidae (Coleoptera: Curculionoidea) Materials to the knowledge of the fauna of Kampinos
Badania nad rozsiedleniem Anthribidae (Coleoptera) w Polsce
Wiad. entomol. 20 (3-4): 137-142 Poznań 2002 Badania nad rozsiedleniem Anthribidae (Coleoptera) w Polsce Studies on distribution of the Anthribidae (Coleoptera) in Poland PAWEŁ STACHOWIAK Osiedle Leśne
Obserwacje nad występowaniem w Polsce ryjkowców z rodzaju Lixus FABRICIUS, 1801 (Coleoptera: Curculionidae)
Wiad. entomol. 17 (3-4): 183-187 Poznań (1998) 1999 Obserwacje nad występowaniem w Polsce ryjkowców z rodzaju Lixus FABRICIUS, 1801 (Coleoptera: Curculionidae) Observations on the occurrence of weevils
Dalsze materiały do rozsiedlenia w Polsce gatunków z rodziny Scraptiidae (Coleoptera)
Wiad. entomol. 21 (4): 217-221 Poznań 2003 Dalsze materiały do rozsiedlenia w Polsce gatunków z rodziny Scraptiidae (Coleoptera) Further contributions to the distribution of Scraptiidae (Coleoptera) in
Potwierdzenie występowania w Polsce Stenus maculiger WEISE, 1875 (Coleoptera: Staphylinidae)
Wiadomości Entomologiczne 37 (2) 110 114 Poznań 2018 Potwierdzenie występowania w Polsce Stenus maculiger WEISE, 1875 (Coleoptera: Staphylinidae) Confirmation of the occurrence of Stenus maculiger WEISE,
Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Podlasia.
Wiad. entomol. 29 (2): 87-106 Poznań 2010 Stonkowate (Coleoptera: Chrysomelidae) nowe dla Podlasia. Część I * Chrysomelid beetles (Coleoptera: Chrysomelidae) new to the Podlasie region (East Poland). Part
Nowe stanowiska interesujących gatunków chrząszczy (Coleoptera) na Pojezierzu Mazurskim
Wiad. entomol. 30 (4): 205-210 Poznań 2011 Nowe stanowiska interesujących gatunków chrząszczy (Coleoptera) na Pojezierzu Mazurskim New localities of interesting beetles (Coleoptera) in the Mazurian Lakeland
Występowanie Sitona (Charagmus) gressorius (FABRICIUS, 1792) (Coleoptera: Curculionidae: Entiminae) w Polsce
Wiad. entomol. 23 (4): 233-238 Poznań 2004 Występowanie Sitona (Charagmus) gressorius (FABRICIUS, 1792) (Coleoptera: Curculionidae: Entiminae) w Polsce The occurrence of Sitona (Charagmus) gressorius (FABRICIUS,
Uwagi o interesujących ryjkowcach (Coleoptera: Curculionidae) Bieszczadów
Wiad. entomol. 21 (2): 115-119 Poznań 2002 Uwagi o interesujących ryjkowcach (Coleoptera: Curculionidae) Bieszczadów Remarks on the interesting weevil species (Coleoptera: Curculionidae) from the Bieszczady
Megabruchidius dorsalis (Fåhraeus, 1839) inwazyjny strąkowiec nowy dla Polski (Coleoptera: Chrysomelidae: Bruchinae)
Wiadomości Entomologiczne 36 (3) 162-166 Poznań 2017 Megabruchidius dorsalis (Fåhraeus, 1839) inwazyjny strąkowiec nowy dla Polski (Coleoptera: Chrysomelidae: Bruchinae) Megabruchidius dorsalis (Fåhraeus,
Nowe i rzadkie gatunki Cephennium MÜLLER et KUNZE (Coleoptera: Staphylinidae: Scydmaeninae) w polskiej faunie
Wiad. entomol. 28 (4): 213-218 Poznań 2009 Nowe i rzadkie gatunki Cephennium MÜLLER et KUNZE (Coleoptera: Staphylinidae: Scydmaeninae) w polskiej faunie New and rare species of Cephennium MÜLLER et KUNZE
Wiadomości Entomologiczne 34 (2) 5 11 Poznań 2015
Wiadomości Entomologiczne 34 (2) 5 11 Poznań 2015 Pierwsze stwierdzenie Ochthebius (Enicocerus) colveranus FERRO, 1979 w Polsce oraz dane o występowaniu innych rzadkich gatunków z rodzaju Ochthebius LEACH,
Nowe stanowiska pluskwiaków różnoskrzydłych (Hemiptera: Heteroptera) w Polsce
Nowe stanowiska pluskwiaków różnoskrzydłych (Hemiptera: Heteroptera) w Polsce DARIUSZ J. TARNAWSKI ul. Ciasna 7/11, 80-111 Gdańsk e-mail: d.tarnawski@wp.pl Abstract. [New localities of true-bugs (Hemiptera:
Nowe stanowisko Pinthaeus sanguinipes (Fabricius, 1781) (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) w południowo-wschodniej Polsce
Nowe stanowisko Pinthaeus sanguinipes (Fabricius, 1781) (Hemiptera: Heteroptera: Pentatomidae) w południowo-wschodniej Polsce JAROSŁAW BURY Markowa 1498, 37-120 Markowa e-mail: jarekbury2@wp.pl Abstract.
Materiały do znajomości stonkowatych (Coleoptera: Chrysomelidae) Beskidu Wschodniego
ROCZNIK MUZEUM GÓRNOŚLĄSKIEGO W BYTOMIU PRZYRODA Vol. 23 (online 004): 1 17 ISSN 0068-466X, eissn 2451-0467 (online) Bytom, 24.11.2017 Artur Taszakowski 1, 4, Miłosz Morawski 1, 2, Henryk Szołtys 3, Wojciech
Nowe stanowiska skórnikowatych (Coleoptera: Dermestidae) w Polsce. Część 1. Dermestinae, Trinodinae i Attageninae
Wiad. entomol. 24 (4): 213-218 Poznań 2005 Nowe stanowiska skórnikowatych (Coleoptera: Dermestidae) w Polsce. Część 1. Dermestinae, Trinodinae i Attageninae New records of dermestid beetles (Coleoptera:
Nowe stanowiska kusakowatych (Coleoptera: Staphylinidae: Xantholininae, Staphylininae, Tachyporinae) w południowej Polsce
Wiad. entomol. 25 (4): 219-224 Poznań 2006 Nowe stanowiska kusakowatych (Coleoptera: Staphylinidae: Xantholininae, Staphylininae, Tachyporinae) w południowej Polsce New records of some rove beetles (Coleoptera:
Nowe dane o rozmieszczeniu w Polsce Graphoderus bilineatus (DE GEER, 1774) (Coleoptera: Dytiscidae)
Wiadomości Entomologiczne 33 (3) 182 187 Poznań 2014 Nowe dane o rozmieszczeniu w Polsce Graphoderus bilineatus (DE GEER, 1774) (Coleoptera: Dytiscidae) New data on the occurrence of Graphoderus bilineatus
Nowe stanowiska rzadko spotykanych gatunków pluskwiaków różnoskrzydłych (Insecta: Heteroptera) na Śląsku i w Sudetach Wschodnich
Wiad. entomol. 29 (2): 69-74 Poznań 2010 Nowe stanowiska rzadko spotykanych gatunków pluskwiaków różnoskrzydłych (Insecta: Heteroptera) na Śląsku i w Sudetach Wschodnich New localities of rarely collected
Nowe dane o występowaniu kilku rzadkich biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) w południowej Polsce
Wiad. entomol. 26 (4): 251-256 Poznań 2007 Nowe dane o występowaniu kilku rzadkich biegaczowatych (Coleoptera: Carabidae) w południowej Polsce New data on the occurrence of some rare ground beetles (Coleoptera:
Nowe stanowiska rzadko spotykanych Dermestidae (Insecta: Coleoptera) w Polsce
Wiad. entomol. 30 (1): 47-53 Poznań 2011 Nowe stanowiska rzadko spotykanych Dermestidae (Insecta: Coleoptera) w Polsce New records of rare species of Dermestidae (Insecta: Coleoptera) in Poland Rafał RUTA
KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS Przyczynek do poznania chrząszczy wodnych (Coleoptera) Górnego
Wiad. entomol. 27 (2) Poznań 2008 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS 473. Przyczynek do poznania chrząszczy wodnych (Coleoptera) Górnego Śląska Contribution to the knowledge of aquatic beetles (Coleoptera)
Materiały do poznania rozsiedlenia sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae) wschodniej Polski
Wiad. entomol. 32 (2): 139-146 Poznań 2013 Materiały do poznania rozsiedlenia sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae) wschodniej Polski Contribution to the knowledge of distribution of the noctuid moths (Lepidoptera:
Biegacz Zawadzkiego Carabus (Morphocarabus) zawadzkii (9001)
Biegacz Zawadzkiego Carabus (Morphocarabus) zawadzkii (900) Autor raportu: Mieczysław Stachowiak Eksperci lokalni: Holly Marek, Mazepa Jacek, Olbrycht Tomasz Opisany pierwotnie jako forma Carabus Preyssleri
Skórnikowate (Coleoptera: Dermestidae) okolic Radomia
Wiad. entomol. 27 (1): 9-15 Poznań 2008 Skórnikowate (Coleoptera: Dermestidae) okolic Radomia Dermestid beetles (Coleoptera: Dermestidae) of Radom environs Marek MIŁKOWSKI 1, Rafał RUTA 2 1 ul. Królowej
Acta entomologica silesiana
Acta entomologica silesiana Vol. 23 (online 003): 1 7 ISSN 1230-7777, ISSN 2353-1703 (online) Bytom, April 8, 2015 Materiały do znajomości omomiłkowatych, karmazynkowatych i świetlikowatych (Coleoptera:
Longhorn beetles (Coleoptera, Cerambycidae) new from the Bieszczady and Beskid Niski Mts.
373 ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 21 (2013) str. 373 378 Tomasz Olbrycht Received: 29.01.2013 Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Biologiczno-Rolniczy Reviewed: 22.05.2013 Katedra Agroekologii i Architektury Krajobrazu
Wstępne badania nad zróżnicowaniem gatunkowym chrząszczy stonkowatych (Coleoptera, Chrysomelidae) wybranych zbiorowisk roślinnych Pienin
Pieniny Przyroda i Człowiek 12: 103 116 (2012) Wstępne badania nad zróżnicowaniem gatunkowym chrząszczy stonkowatych (Coleoptera, Chrysomelidae) wybranych zbiorowisk roślinnych Pienin Preliminary studies
Anthicus crinitus LaFerté-Sénectěre, 1849 (Coleoptera, Anthicidae) nowy dla fauny Polski, z krytycznym wykazem Anthicidae Polski
Wiad. entomol. 32 (3) 179 184 Poznań 2013 Anthicus crinitus LaFerté-Sénectěre, 1849 (Coleoptera, Anthicidae) nowy dla fauny Polski, z krytycznym wykazem Anthicidae Polski Anthicus crinitus LaFerté-Sénectěre,
Nowe dane o występowaniu chrząszczy z plemienia Agathidiini (Coleoptera: Leiodidae: Leiodinae) na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej
Wiad. entomol. 21 (1): 11-17 Poznań 2002 Nowe dane o występowaniu chrząszczy z plemienia Agathidiini (Coleoptera: Leiodidae: Leiodinae) na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej New data on the distribution of
Materiały do znajomości ryjkowców (Coleoptera: Curculionoidea: Apionidae, Curculionidae) Śląska
Wiad. entomol. 25 (4): 225-232 Poznań 2006 Materiały do znajomości ryjkowców (Coleoptera: Curculionoidea: Apionidae, Curculionidae) Śląska Contribution to the knowledge of weevils (Coleoptera: Curculionoidea:
Pierwsze stwierdzenie Augyles (Augyles) crinitus (KIESENWETTER, 1850) (Coleoptera: Heteroceridae) w Polsce
Wiadomości Entomologiczne 37 (2) 115 119 Poznań 2018 Pierwsze stwierdzenie Augyles (Augyles) crinitus (KIESENWETTER, 1850) (Coleoptera: Heteroceridae) w Polsce First record of Augyles (Augyles) crinitus
Materiały do poznania Aleocharinae (Coleoptera: Staphylinidae) wschodniej Polski
Wiad. entomol. 18 (4): 199-206 Poznań (1999) 2000 Materiały do poznania Aleocharinae (Coleoptera: Staphylinidae) wschodniej Polski Contribution to the knowledge of Aleocharinae (Coleoptera: Staphylinidae)
Nowe stanowiska rzadziej spotykanych przedstawicieli chrząszczy wodnych z rodziny pływakowatych (Coleoptera: Dytiscidae) w Polsce
Wiad. entomol. 25 (3): 157-163 Poznań 2006 Nowe stanowiska rzadziej spotykanych przedstawicieli chrząszczy wodnych z rodziny pływakowatych (Coleoptera: Dytiscidae) w Polsce New localities of rare diving
KOMUNIKATY NAUKOWE. Chrząszcze z rodzaju Donacia (Coleoptera, Chrysomelidae) rzeki Krutyni na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego
Wiad. entomol. 23 Supl. 2: 111-219 Poznań 2004 KOMUNIKATY NAUKOWE COMMUNICATIONS Chrząszcze z rodzaju Donacia (Coleoptera, Chrysomelidae) rzeki Krutyni na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego Leaf
Nowe dla Niziny Mazowieckiej i rzadkie gatunki ryjkowcowatych (Coleoptera: Curculionidae) z Kampinoskiego Parku Narodowego
Wiad. entomol. 32 (2): 105-112 Poznań 2013 Nowe dla Niziny Mazowieckiej i rzadkie gatunki ryjkowcowatych (Coleoptera: Curculionidae) z Kampinoskiego Parku Narodowego New to the Mazovia Lowland and rare
ROMAN KRÓLIK. Nadleśnictwo Kluczbork, ul. Mickiewicza 8, Kluczbork
Wiad. entomol. 18 (2): 69-76 Poznań 1999 Rhopalodontus strandi LOHSE, 1969 i Cis hanseni STRAND, 1965 nowe dla fauny Polski gatunki chrząszczy oraz nowe dane o rozmieszczeniu i ekologii kilkudziesięciu
Nowe stanowiska interesujących gatunków chrząszczy saproksylicznych (Coleoptera) w wybranych leśnych kompleksach promocyjnych w Polsce
Wiadomości Entomologiczne 35 (1) 5 13 Poznań 2016 Nowe stanowiska interesujących gatunków chrząszczy saproksylicznych (Coleoptera) w wybranych leśnych kompleksach promocyjnych w Polsce New localities of
Nowe stanowiska Salpingidae (Insecta: Coleoptera) w Polsce
Wiad. entomol. 31 (3): 162-170 Poznań 2012 Nowe stanowiska Salpingidae (Insecta: Coleoptera) w Polsce New records of Salpingidae (Insecta: Coleoptera) in Poland Paweł JAŁOSZYŃSKI 1, Marek WANAT 1, Rafał
Nowe dane o Apionidae (Coleoptera: Curculionoidea) z północno-wschodniej Polski
Wiad. entomol. 17 (1): 49-53 Poznań 1998 Nowe dane o Apionidae (Coleoptera: Curculionoidea) z północno-wschodniej Polski New records of the Apionidae (Coleoptera: Curculionoidea) from NE Poland MAREK WANAT
Cis linearis J. SAHLBERG, 1901 i Cis pseudolinearis LOHSE, 1965 (Coleoptera: Ciidae) nowe dla fauny Polski gatunki chrząszczy
Wiad. entomol. 21 (2): 97-101 Poznań 2002 Cis linearis J. SAHLBERG, 1901 i Cis pseudolinearis LOHSE, 1965 (Coleoptera: Ciidae) nowe dla fauny Polski gatunki chrząszczy Cis linearis J. SAHLBERG, 1901 and
Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Dasytidae, Malachiidae (Coleoptera: Cleroidea)
Wiadomości Entomologiczne 35 (2) 72 81 Poznań 2016 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Dasytidae, Malachiidae (Coleoptera: Cleroidea) A contribution to the knowledge of the fauna
Nowe dane o występowaniu garbatek (Lepidoptera: Notodontidae) w Polsce Środkowej
Wiad. entomol. 29 (4): 283-287 Poznań 2010 Nowe dane o występowaniu garbatek (Lepidoptera: Notodontidae) w Polsce Środkowej New data on the Notodontidae fauna (Lepidoptera) of Central Poland Piotr PAWLIKIEWICZ,
Materiały do poznania sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae)
Wiad. entomol. 31 (1): 35-40 Poznań 2012 Materiały do poznania sówkowatych (Lepidoptera: Noctuidae) Gór Świętokrzyskich Contribution to the knowledge of the noctuid moths (Lepidoptera: Noctuidae) of the
Skórnikowate (Coleoptera: Dermestidae) okolic Radomia
Wiad. entomol. 27 (1): 9-15 Poznań 2008 Skórnikowate (Coleoptera: Dermestidae) okolic Radomia Dermestid beetles (Coleoptera: Dermestidae) of Radom environs Marek MIŁKOWSKI 1, Rafał RUTA 2 1 ul. Królowej
PARKU KRAJOBRAZOWYM NADGOPLAŃSKI PARK
FRAGMENTA NA FORMERLY NATURE JOURNAL Opole Scientific Society ATURAE VOL. 5 51: 62 68 (2018) ISSN 2544-3941 POSKRZYPKA CZTERNASTOKROPKOWA CRIOCERIS QUATUORDECIMPUNCTATA (SCOPOLI, 1763) W P PARKU KRAJOBRAZOWYM
Nowe stanowiska polskich Kateretidae i Nitidulidae (Coleoptera)
Wiad. entomol. 17 (3-4): 157-163 Poznań (1998) 1999 Nowe stanowiska polskich Kateretidae i Nitidulidae (Coleoptera) New records of Polish Kateretidae and Nitidulidae (Coleoptera) ANDRZEJ LASOŃ ul. Wiejska
ANDRZEJ LASOŃ. ul. Wiejska 4B/85, Białystok
Wiad. entomol. 23 (1): 21-28 Poznań 2004 Epuraea (Epuraea) muehli REITTER, 1908 i Meligethes matronalis AUDISIO et SPORNRAFT, 1990 nowe dla Polski gatunki chrząszczy oraz nowe dane o rozmieszczeniu Kateretidae
Nowe stanowiska skórnikowatych (Coleoptera: Dermestidae) w Polsce. Część 2. Megatominae
Wiad. entomol. 25 (1): 21-28 Poznań 2006 Nowe stanowiska skórnikowatych (Coleoptera: Dermestidae) w Polsce. Część 2. Megatominae New records of dermestid beetles (Coleoptera: Dermestidae) in Poland. Part
Nowe dla Babiej Góry gatunki chrząszczy (Coleoptera). II
Wiad. entomol. 16 (3-4): 135-141 Poznań (1997) 1998 Nowe dla Babiej Góry gatunki chrząszczy (Coleoptera). II Beetles (Coleoptera) new for the Babia Góra massif. II STANISŁAW SZAFRANIEC Babiogórski Park
MONITORING KORNIKA ZROSŁOZĘBNEGO (Ips duplicatus Sahlb.) W SAKSONII, SUDETACH I NA DOLNYM ŚLĄSKU
MONITORING KORNIKA ZROSŁOZĘBNEGO (Ips duplicatus Sahlb.) W SAKSONII, SUDETACH I NA DOLNYM ŚLĄSKU Lutz-Florian Otto 1, Kerstin Rödiger 1, Franz Matschula 1, Jarosław Góral 2, Katarzyna Nowik 2, Katarzyna
Sukcesja chrząszczy nekrofilnych
SGGW Koło Naukowe Leśników Sekcja Entomologiczna Mateusz Jacek Dworakowski, Piotr Dug Sukcesja chrząszczy nekrofilnych Czyli drugie życie kurczaka Wstęp Chrząszcze nekrofilne- najliczniej reprezentują:
Drugie stanowisko Helianthemapion velatum (GERSTAECKER, 1854) (Coleoptera: Apionidae) w Polsce
Wiadomości Entomologiczne 34 (2) 53 58 Poznań 2015 Drugie stanowisko Helianthemapion velatum (GERSTAECKER, 1854) (Coleoptera: Apionidae) w Polsce A second locality of Helianthemapion velatum (GERSTAECKER,
Materiały do poznania kózkowatych (Coleoptera: Cerambycidae) Borów Zielonogórskich
Acta entomologica silesiana Vol. 23 (online 004): 1 6 ISSN 1230-7777, ISSN 2353-1703 (online) Bytom, April 8, 2015 Materiały do poznania kózkowatych (Coleoptera: Cerambycidae) Borów Zielonogórskich Marcin
Żądłówki (Hymenoptera: Aculeata) Kampinoskiego Parku Narodowego. Cz. II: Pompilidae *
Wiad. entomol. 26 (2): 87-102 Poznań 2007 Żądłówki (Hymenoptera: Aculeata) Kampinoskiego Parku Narodowego. Cz. II: Pompilidae * Aculeata (Hymenoptera) of Kampinos National Park. Part II: Pompilidae BOGDAN
KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS
Wiad. entomol. 27 (1) Poznań 2008 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS 468. Nowe stwierdzenia Hydrovatus cuspidatus (KUNZE) i Dytiscus circumflexus FABR. (Coleoptera: Dytiscidae) w Polsce New records
Wiadomości Entomologiczne 34 (3) Poznań 2015 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS
Wiadomości Entomologiczne 34 (3) 69-77 Poznań 2015 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS 706 Nowe i niepublikowane dane o występowaniu Nicrophorus germanicus (LINNAEUS, 1758) (Coleoptera: Silphidae)
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2018; okres: 03 (11.IV - 10.VI) IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski
w klasie pierwszej gimnazjum Nr lekcji Sugerowany temat lekcji Jednostki tematyczne w podręczniku Planeta Nowa 1 Dział: Podstawy geografii
Propozycja rozkładu materiału nauczania w podziale na poszczególne jednostki lekcyjne (tematy) do podręcznika Planeta Nowa 1 przy 1 godzinie geografii w tygodniu w klasie pierwszej gimnazjum. Nr lekcji
Best for Biodiversity
W tym miejscu realizowany jest projekt LIFE + Ochrona różnorodności biologicznej na obszarach leśnych, w tym w ramach sieci Natura 2000 promocja najlepszych praktyk Best for Biodiversity Okuninka, 11-12.09.2014
mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Dwa gatunki Clambidae (Coleoptera) nowe dla Polski
Wiad. entomol. 30 (1): 31-36 Poznań 2011 Dwa gatunki Clambidae (Coleoptera) nowe dla Polski Two species of Clambidae (Coleoptera) new for Poland Paweł JAŁOSZYŃSKI 1, Andrzej MELKE 2, Lech BUCHHOLZ 3 1
Curimopsis austriaca (FRANZ, 1967) (Coleoptera: Byrrhidae) nowy dla fauny Polski gatunek chrząszcza
Wiadomości Entomologiczne 33 (4) 265 270 Poznań 2014 Curimopsis austriaca (FRANZ, 1967) (Coleoptera: Byrrhidae) nowy dla fauny Polski gatunek chrząszcza Curimopsis austriaca (FRANZ, 1967) (Coleoptera:
Imię i nazwisko . Błotniaki
Imię i nazwisko email Błotniaki Błotniaki, to liczący 13 gatunków rodzaj ptaków drapieżnych z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), rzędu sokołowych (Falconiformes), występujących w Eurazji, Afryce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Nowe stanowiska Lycoperdina succincta (LINNAEUS, 1767) (Coleoptera: Endomychidae) w Polsce z uwagami o biologii gatunku
Wiadomości Entomologiczne 33 (3) 194 199 Poznań 2014 Nowe stanowiska Lycoperdina succincta (LINNAEUS, 1767) (Coleoptera: Endomychidae) w Polsce z uwagami o biologii gatunku New localities of Lycoperdina
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Raport III (21.IV - 20.VI.2015) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Nowe stanowisko chrząszcza Typhaeus typhoeus (L.) (Coleoptera, Geotrupidae)
Chrońmy Przyrodę Ojczystą 64 (2): 46 50. Nowe stanowisko chrząszcza Typhaeus typhoeus (L.) (Coleoptera, Geotrupidae) JERZY KARG Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN Stacja Badawcza w Turwi
Regiony turystyczne Polski
Regiony turystyczne Polski Regiony turystyczne Polski wykład (30 godz.) Dr hab. prof. UP Mariusz Szubert Zakład Turystyki i Studiów Regionalnych Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
(chrząszcze, Coleoptera) czterech Środowisk Biebrzańskiego Parku Narodowego
PRZYRODA BIEBRZAŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO Redakcja Andrzej Dyrcz, Cezary Werpachowski Wydawca Biebrzański Park Narodowy; Osowiec-Twierdza; 2005 Biegaczowate, Carabidae (chrząszcze, Coleoptera) czterech
Chrząszcze z rodziny Haliplidae (Coleoptera) w zbiorach Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu
ROCZNIK MUZEUM GÓRNOŚLĄSKIEGO W BYTOMIU PRZYRODA Vol. 22 (online 004): 1 7 ISSN 0068-466X, eissn 2451-0467 (online) Bytom, 19.08.2016 Czesław Greń 1 Chrząszcze z rodziny Haliplidae (Coleoptera) w zbiorach
mapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia
Trzy gatunki Malthininae (Coleoptera: Cantharidae) nowe dla fauny Polski
Wiad. entomol. 23 (1): 29-34 Poznań 2004 Trzy gatunki Malthininae (Coleoptera: Cantharidae) nowe dla fauny Polski Three species Malthininae (Coleoptera: Cantharidae) new to the fauna of Poland ANTONI KUŚKA
Aspekt letni fauny żukowatych (Coleoptera, Scarabaeidae) Słowińskiego Parku Narodowego
504 Notatki florystyczne i faunistyczne OLEG ALEKSANDROWICZ, DAWID MARCZAK, ANDRZEJ POBIEDZIŃSKI, HUBERT KAPUŚCIŃSKI Aspekt letni fauny żukowatych (Coleoptera, Scarabaeidae) Słowińskiego Parku Narodowego
Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Leiodidae (Coleoptera: Staphylinoidea)
Wiadomości Entomologiczne 34 (3) 13 27 Poznań 2015 Materiały do poznania fauny Kampinoskiego Parku Narodowego: Leiodidae (Coleoptera: Staphylinoidea) Contribution to the knowledge of the fauna of Kampinos
Katarzyna Bocheńska Katarzyna Mikulec Kuba Polański. pijawka lekarska. gryziel. poskocz krasny. Skakun
Katarzyna Bocheńska Katarzyna Mikulec Kuba Polański pijawka lekarska Obejmuje tereny od zachodniej i południowej Europy, Występuje w płytkich zbiornikach stojącej lub wolno płynącej wody słodkiej o mulistym
KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS
Wiad. entomol. 17 (3-4) Poznań (1998) 1999 KRÓTKIE DONIESIENIA SHORT COMMUNICATIONS 218. Materiały do poznania chrząszczy (Coleoptera) Pienińskiego Parku Narodowego Contribution to the knowledge of the
1 Instytut Biologii, Uniwersytet Opolski, ul. Oleska 22, Bielsko-Biała, ul. Doliny Miętusiej 27/44;
FRAGMENTA NA FORMERLY NATURE JOURNAL Opole Scientific Society ATURAE VOL. 5 51: 84 89 (2018) ISSN 2544-3941 ARADUS RIBAUTI WAGNER, 1956 (HEMIPTERA: HETEROPTERA: ARADIDAE) GATUNEK PLUSKWIAKA NOWY DLA POLSKI
ANDRZEJ LASOŃ. ul. Wiejska 4B/85, Białystok
Wiad. entomol. 21 (4): 205-212 Poznań 2003 Meligethes jelineki AUDISIO, 1976 nowy dla fauny Polski gatunek chrząszcza oraz nowe dane o rozsiedleniu przedstawicieli rodziny Nitidulidae (Coleoptera) na Podlasiu
Rzadkie i interesujące gatunki chrząszczy (Coleoptera) z Beskidu Sądeckiego
Wiadomości Entomologiczne 37 (3) 133 138 Poznań 2018 Rzadkie i interesujące gatunki chrząszczy (Coleoptera) z Beskidu Sądeckiego Rare and interesting beetles (Coleoptera) from Beskid Sądecki Mts. Tadeusz
Nowe stanowiska rzadziej spotykanych przedstawicieli wodnych chrząszczy (Coleoptera: Dytiscidae, Spercheidae, Hydrophilidae) w Polsce
Wiad. entomol. 23 (4): 215-220 Poznań 2004 Nowe stanowiska rzadziej spotykanych przedstawicieli wodnych chrząszczy (Coleoptera: Dytiscidae, Spercheidae, Hydrophilidae) w Polsce New localities of some rare
Rozmieszczene i pochodzenie Dorcadion scopoli (HERBST, 1784) (Coleoptera: Cerambycidae) w Polsce
Wiad. entomol. 16 (3-4): 157-162 Poznań (1997) 1998 Rozmieszczene i pochodzenie Dorcadion scopoli (HERBST, 1784) (Coleoptera: Cerambycidae) w Polsce Distribution and origin of Dorcadion scopoli (HERBST,
Materiały do poznania kałużnic (Coleoptera: Hydrophiloidea)
Wiad. entomol. 22 (1): 5-12 Poznań 2003 Materiały do poznania kałużnic (Coleoptera: Hydrophiloidea) Gór Świętokrzyskich Contributions to the knowledge of Hydrophiloidea (Coleoptera) of the Świętokrzyskie
Stan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce
Pilotażowy monitoring wilka i rysia w Polsce realizowany w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska Stan populacji wilka (Canis lupus) w Polsce Roman Gula Katarzyna Bojarska Jörn Theuerkauf Wiesław Król
NOWE DANE O WYSTĘPOWANIU TRITOMEGAS SEXMACULATUS (RAMBUR, 1839) (HEMIPTERA: HETEROPTERA: CYDNIDAE) NA NIZINIE WIELKOPOLSKO-KUJAWSKIEJ
Przegląd Przyrodniczy XXVIII, 2 (2017) Anna Sobieraj-Betlińska NOWE DANE O WYSTĘPOWANIU TRITOMEGAS SEXMACULATUS (RAMBUR, 1839) (HEMIPTERA: HETEROPTERA: CYDNIDAE) NA NIZINIE WIELKOPOLSKO-KUJAWSKIEJ New
Nowe stanowisko Tritomegas sexmaculatus (Rambur, 1839) (Hemiptera: Heteroptera: Cydnidae) na Górnym Śląsku
Acta entomologica silesiana Vol. 23 (online 027): 1 5 ISSN 1230-7777, ISSN 2353-1703 (online) Bytom, November 30, 2015 Nowe stanowisko Tritomegas sexmaculatus (Rambur, 1839) (Hemiptera: Heteroptera: Cydnidae)
od 1 kwietnia do 31 maja 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
SYLWETKI ENTOMOLOGÓW
Wiad. entomol. 23 (2): 121-126 Poznań 2004 SYLWETKI ENTOMOLOGÓW ENTOMOLOGISTS Członkowie Honorowi Polskiego Towarzystwa Entomologicznego 2. Prof. dr hab. Lech BOROWIEC Zarząd Główny PTEnt. inicjując nowy
Dane o występowaniu przedstawicieli Dermestidae (Coleoptera) w Polsce *
Wiad. entomol. 24 (1): 21-31 Poznań 2005 Dane o występowaniu przedstawicieli Dermestidae (Coleoptera) w Polsce * Data on the occurrence of some species of Dermestidae (Coleoptera) in Poland MARCIN KADEJ
Materiały do poznania rozmieszczenia chrząszczy z rodziny czarnuchowatych (Coleoptera: Tenebrionidae) w Polsce
Wiad. entomol. 29 (4): 273-281 Poznań 2010 Materiały do poznania rozmieszczenia chrząszczy z rodziny czarnuchowatych (Coleoptera: Tenebrionidae) w Polsce The state of knowledge concerning beetles of family
Nowe stanowiska rzadko spotykanych Dermestidae (Insecta: Coleoptera) w Polsce
Wiad. entomol. 30 (1): 47-53 Poznań 2011 Nowe stanowiska rzadko spotykanych Dermestidae (Insecta: Coleoptera) w Polsce New records of rare species of Dermestidae (Insecta: Coleoptera) in Poland Rafał RUTA
Nowe stanowiska gatunków z rodzajów Apocatops ZWICK, Catops PAYK. i Fissocatops ZWICK (Coleoptera: Leiodidae: Cholevinae) w Polsce
Wiad. entomol. 27 (2): 69-76 Poznań 2008 Nowe stanowiska gatunków z rodzajów Apocatops ZWICK, Catops PAYK. i Fissocatops ZWICK (Coleoptera: Leiodidae: Cholevinae) w Polsce New localities of Apocatops ZWICK,
DANIEL KUBISZ. Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, ul. Sławkowska 17, 31-016 Kraków e-mail: kubisz@isez.pan.krakow.pl
Wiad. entomol. 19 (1): 9-14 Poznań 2000 Mordellochroa milleri EMERY (Mordellidae), Anaspis bohemica SCHILSKY (Scraptiidae) i Corticeus bicoloroides (ROUBAL) (Tenebrionidae) nowe dla fauny Polski gatunki
DIPTERON 26 Tom 26: Wrocław, 31 XII ul. Gagarina 9, Toruń
DIPTERON 26 Tom 26: 38-42 Wrocław, 31 XII 2010 Nowe dane o rączycy wielkiej Tachina grossa (LINNAEUS, 1758) w Polsce New data on Tachina grossa (LINNAEUS, 1758) in Poland MIŁOSZ OWIEŚNY 1, MARIUSZ GWARDJAN
Nowe i rzadkie w faunie Polski gatunki kusakowatych (Coleoptera: Staphylinidae)
Wiad. entomol. 17 (3-4): 151-156 Poznań (1998) 1999 Nowe i rzadkie w faunie Polski gatunki kusakowatych (Coleoptera: Staphylinidae) Staphylinid species rare and new to the Polish fauna (Coleoptera: Staphylinidae)