SZKOŁA W MUZEUM. Zajęcia szkolne towarzyszące wystawie Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy w Muzeum nad Wisłą

Transkrypt

1 W I T E K O R S K I, P R A C A Z C Y K L U Ł Ą K A ( ) SZKOŁA W MUZEUM 30 PAŹDZIERNIKA STYCZNIA 2019 Zajęcia szkolne towarzyszące wystawie Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy w Muzeum nad Wisłą Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie włącza się w obchody stulecia niepodległości Polski wystawą Niepodległe. To próba przyjrzenia się roli, jaką w XX-wiecznych narracjach narodowo-wyzwoleńczych odgrywają kobiety. Wystawa odwołuje się do różnych tradycji niepodległościowych na świecie: poczynając od 1918 roku, poprzez rok 1945, który zapoczątkował dekolonizację Południa, po rok 1989, wyznaczający koniec reżimu komunistycznego w Europie i dający początek nowej, globalnej epoce w dziejach świata. W swej podróży przez różne geografie i momenty historyczne wystawa opowiada o upłciowieniu narracji historycznych, które wykluczają i pomijają kobiety, dając tym samym prymat męskiej wizji świata. S Z K O Ł A W M U Z E U M T O P R O P O Z Y C J A M U Z E U M S Z T U K I N O W O C Z E S N E J W W A R S Z A W I E D L A G R U P S Z K O L N Y C H N A W S Z Y S T K I C H P O Z I O M A C H N A U C Z A N I A. Niezależnie od tematu zajęcia składają się z interaktywnego zwiedzania (animowana rozmowa i ćwiczenia dotyczące wybranych fragmentów wystawy) oraz warsztatów manualnych lub kreatywnych (praktyczne przyswojenie treści).

2 przedszkole (5-6 lat) BYŁA SOBIE ARTYSTKA Wspólnie zastanowimy się, kim jest artysta i czym dokładnie się zajmuje. Środowisko artystyczne objaśnią nam bohaterki artystki reprezentujące różne formy sztuki: Olga Boznańska, Zofia Stryjeńska, Katarzyna Kobro i Zofia Rydet. Zajęcia rozpoczniemy od ilustrowanej bajki o Oldze, Zośce, Kasi i Zosi oraz ich artystycznych przygodach, które przybliżą nam realia i sytuacje, z jakimi musiały się zmierzyć jako kobiety. Te historie zainspirują nas do stworzenia strojów dla naszych bohaterek. Za ich pomocą pokażemy ich supermoce i osiągnięcia. klasy 1-3 SP (6-10 lat) SUPERMOCE SZTUKI Według jednych sztuka może zmieniać świat, według innych jest bezużyteczna. Jednego jesteśmy pewni tkwi w niej siła opowieści. Nie dokonuje ona może rewolucji, ale wpływa na nas na to, co i jak myślimy o świecie. Podczas lekcji poznamy sztukę, która mówi bardzo ważne rzeczy o kobietach. Sztukę, która powtarza: dziewczyny i chłopcy mają jednakową moc! NIEWIDZIALNE BOHATERKI W utrwalonej historii kobiety stają się często bohaterkami drugiego planu. Niby są, ale zawsze w tle lub na obrzeżach wielkich wydarzeń. Z jakichś niejasnych powodów znikają. Gdzie się wtedy podziewają? Czy możemy je z powrotem przywołać? Podczas warsztatów poznamy bohaterki z przeszłości i ich losy. Zastanowimy się nad nową, plastyczną formą upamiętnienia ich życia i odważnych czynów. F I L I P A C É S A R, C Z A R T A Ś M Y, , W I D E O, 9 6

3 klasy 4-6 SP (10-12 lat) HISTORIA (BEZ) KOBIET Jak wyglądałby świat bez kobiet? Czy możliwa jest historia bez kobiet? A gdyby ktoś wpadł na pomysł wymazania kobiet z podręczników? Szczególnie, że nie wymagałoby to wielkiego wysiłku, bo tak naprawdę kobiet w podręcznikach prawie nie ma. Tylko dlaczego tak jest? Czy kobiety w mniejszym stopniu zasługują na to, by uznać je za bohaterki? A może rzadziej dokonują wielkich czynów? Wystawa Niepodległe pomoże nam z uważnością przyjrzeć się historii: zbadać kiedy, jak i dlaczego (nie) mówi się o kobietach. CO TO JEST (NIE)PODLEGŁOŚĆ? Kiedy państwo jest niepodległe? Czy człowiek też może być niepodległy? Co trzeba zrobić, by na miano bohatera zasłużyć? Na te trudne pytania spróbujemy wspólnie odpowiedzieć podczas zajęć. Słowo niepodległość słyszymy w roku szczególnej rocznicy wyjątkowo często. Wielką historię warto jednak uzupełnić o refleksję nad tym, czym jest podległość, która częściej kryje się w szczegółach, jest może mniej widoczna, a jednak silnie obecna. To właśnie ona wynika z dzielenia ludzi ze względu na płeć, kolor skóry, pochodzenie czy narodowość. klasy 7-8 SP / klasa 3 gimnazjum (13-15 lat) POLONIA I JEJ SIOSTRY W sztuce często można trafić na obrazy symboliczne, ukazujące Polskę jako kobietę. Polonia przybiera różne postaci kobiety szlachetnej, zniewolonej, otoczonej miłującym narodem. Trudno jednak ten powszechny w ikonografii narodowej motyw odnieść do rzeczywistości, w której kobietom bardzo trudno jest trafić na karty wielkiej historii. Kobieta i kobiecość wygodne są jako idee, ale już nie jako konkretne postaci z krwi i kości. Podczas lekcji przyjrzymy się sztuce od romantyzmu do współczesności, zastanawiając się krytycznie nad tym, jak i dlaczego kształtują się nasze potoczne wyobrażenia wokół historii i jej bohaterek. KTO PILNUJE PORZĄDKU? Czy kobiety i mężczyźni są równi? Czy niepodległe państwo gwarantuje swoim obywatelom i obywatelkom jednakową wolność? Wystawa Niepodległe pomoże nam przyjrzeć się mechanizmom przypisującym odmienne role i możliwości kobietom i mężczyznom. Badając sztukę, zmierzymy się przede wszystkim z historią. Sprawdzimy też, co oznacza pojęcie porządku. Choć słowo to budzi pozytywne skojarzenia, w praktyce, w wielu swoich odsłonach opiera się na nierównościach i dominacji mężczyzn w sferze publicznej.

4 Licea i technika (16-19 lat) ARCHEOLOGIA NIERÓWNOŚCI (NIE)MĘSKIE BOHATERSTWO Badania archeologiczne dotyczą najczęściej odległej przeszłości człowieka. Na warsztatach chcemy zbadać co oznacza słowo nierówność, w jaki sposób może się przejawiać i w jakich kontekstach historycznych możemy o niej mówić. Nierówność interesować nas będzie głównie w kategoriach podziałów płciowych stereotypów, tradycyjnych ról kobiecych i męskich, ich konstruktów i pozycji społecznej. Archeologia kojarzona z dogłębnymi poszukiwaniami i podróżami w czasie być może pozwoli nam przyjrzeć się źródłom ludzkiej nierówności i sprawdzić, czemu służy podtrzymywanie jej w mocy. Czy bohaterstwo mężczyzn różni się od bohaterstwa kobiet? Dlaczego tak rzadko czytamy w szkolnych podręcznikach do historii o kobietach? Kiedy i w jaki sposób kobiety pojawiają się w historycznych narracjach? Wystawa Niepodległe to okazja, by krytycznym okiem spojrzeć na nasze codzienne wyobrażenia dziejów świata i Polski. To szczególna propozycja zanurzenia się w historie opowiadane z perspektywy kobiet. Przyglądając się niewidzialnym bohaterkom z przeszłości, spróbujemy zastanowić się, w jaki sposób zbudowane są narodowe narracje i kogo realnie reprezentują. HAKOWANIE KANONU Kanon wyznacza granice między tym, co godne upamiętnienia, a tym co można puścić w niepamięć. Kanon wskazuje na to, co ważne i co powszechnie znane. Jednocześnie jednak wyklucza historie ludzi, którzy nie pasują, nie mieszczą się w przyjętych ramach. Na zajęciach spróbujemy sprawdzić, na jakich założeniach i wartościach zbudowane są kanony historyczne o kim mówi się w kontekście niepodległości kraju, kto reprezentuje waleczny naród oraz w jaki sposób powstaje panteon narodowych bohaterów. Na wystawie przekonamy się, jak współczesna sztuka stara się hakować obowiązujący kanon i tym samym zwracać uwagę na jego ograniczenia. PAWEŁ BOWNIK, PRACA Z CYKLU REWERS

5 INFORMACJE PRAKTYCZNE GDZIE? Muzeum nad Wisłą ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 22 LICZEBNOŚĆ GRUPY do 25 osób (możliwość podzielenia większej grupy) KIEDY? 30 października stycznia 2019 zajęcia rozpoczynają się od wtorku do piątku: 9:30, 11.00, 12.30, 14.00, ZAJĘCIA SĄ BEZPŁATNE JAK DŁUGO? 90 minut Część obiektów na wystawie Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy przedstawia nagość i porusza trudne tematy. Prosimy o osobiste rozważenie, czy treść wystawy jest odpowiednia dla wrażliwości dzieci/młodzieży. JAK REZERWOWAĆ? PRZEZ FORMULARZ INTERNETOWY TELEFON zapisy@artmuseum.pl JAK DOJECHAĆ? Linie autobusowe: 105, 118, 127 przystanek Biblioteka Uniwersytecka 185 przystanek Metro Centrum Nauki Kopernik 102, 162 przystanek Metro Centrum Nauki Kopernik Metro: Centrum Nauki Kopernik Pieszo: 2 min. od Biblioteki Uniwersyteckiej LINKI Więcej informacji na temat programu edukacyjnego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie: Więcej informacji na temat wystawy Niepodległe. Kobiety a dyskurs narodowy : niepodlegle.artmuseum.pl