Katalog wymagań programowych na poszczególne stopnie Język polski klasa 6

Transkrypt

1 Katalog wymagań programowych na poszczególne stopnie Język polski klasa 6 Stopień Dopuszczający Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji Wymagania szczegółowe Uczeń: czyta poprawnie tekst, wyznaczając głosowo granice zdań, zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne słucha uważnie wypowiedzi nauczyciela i uczniów okres la temat oraz główną mys l utworu używa ze zrozumieniem pojęć: autor, narrator, czytelnik, słuchacz do okres lenia nadawcy i odbiorcy wypowiedzi nadawca, odbiorca wypowiedzi. odczytuje informacje zawarte w teks cie reklamowym rozpoznaje tekst literacki, tekst informacyjny i reklamowy rozpoznaje formy gatunkowe wypowiedzi (zaproszenie, życzenia, gratulacje, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcję, przepis).odróżnia zawarte w teks cie informacje ważne od drugorzędnych wyszukuje w teks cie informacje wyrażone wprost i pos rednio rozumie dosłowne i przenos ne znaczenie wyrazów w wypowiedzi wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w teks cie wyodrębnia w teks cie częs ci składowe i dostrzega relacje między nimi samodzielnie korzysta z informacji zawartych w słowniku ortograficznym, słowniku języka polskiego oraz wyrazów

2 Dostateczny bliskoznacznych samodzielnie wyszukuje hasła w encyklopedii tradycyjnej i internetowej rozpoznaje podmiot, orzeczenie przydawkę, dopełnienie i okolicznik w zdaniu zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, zdania pojedyncze i zdania złożone oraz równoważniki zdań rozpoznaje w wypowiedziach rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki, liczebniki, przyimki, zaimki i spójniki rozpoznaje w teks cie formy przypadków, liczb, osób, rodzajów gramatycznych, czasów odmiennych częs ci mowy rozpoznaje znaczenie niewerbalnych s rodków komunikowania się ( gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała ). nazywa reakcje czytelnicze. wypowiada się na temat sytuacji bohatera literackiego i filmowego czyta poprawnie tekst, podkres lając głosem ważne słowa słucha uważnie wszystkich wypowiedzi nauczyciela i uczniów samodzielnie wydobywa istotne informacje z tekstu wyróżnia na przykładach, co odróżnia autora od narratora oraz nadawcę od odbiorcy wypowiedzi objas nia różnice między tekstem literackim, informacyjnym i reklamowym. wskazuje opinie w teks cie reklamowym odróżnia formy gatunkowe wypowiedzi hierarchizuje informacje odczytuje w teks cie tres ci

3 Dobry wyrażone wprost i pos rednio odróżnia dosłowne i przenos ne znaczenia wyrazów w wypowiedzi odróżnia kłamstwo od fikcji literackiej okres la relacje między częs ciami składowymi wypowiedzi zna budowę i funkcje słownika wyrazów obcych, słownika frazeologicznego oraz słownika poprawnej polszczyzny korzysta z informacji zawartych w encyklopedii odróżnia orzeczenie czasownikowe od imiennego i zna ich funkcję okres la funkcję w teks cie zdań pojedynczych rozwiniętych i nierozwiniętych, zdań pojedynczych i złożonych oraz równoważników zdań objas nia różnice między podstawowymi częs ciami mowy okres la funkcję form przypadków, liczb, osób, rodzajów gramatycznych, czasów w wypowiedzi nazywa emocje postaci literackich, komiksowych, filmowych wyrażane mimiką, gestami i postawą. opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi tekstów literackich i filmowych. okres la sytuację bohatera literackiego i filmowego czyta płynnie tekst, podkres lając odpowiednią modulacją nastrój i emocje bohaterów nawiązuje do wypowiedzi innych we własnej pracy funkcjonalnie wykorzystuje informacje zawarte w teks cie okres la relacje autor narrator

4 czytelnik (słuchacz) oraz nadawca odbiorca wypowiedzi porównuje wybrane elementy tekstów literackich, informacyjnych i reklamowych. porównuje wybrane elementy tekstów literackich, informacyjnych i reklamowych. rozpoznaje różne s rodki językowe i pozajęzykowe użyte w teks cie reklamowym objas nia funkcje różnych form gatunkowych wypowiedzi funkcjonalnie wykorzystuje informacje wyrażone pos rednio do opisu różnych elementów s wiata przedstawionego w utworze wyszukuje w teks cie tres ci wyrażone pos rednio okres la wpływ przenos nych i dosłownych znaczeń wyrazów na odbiór wypowiedzi rozpoznaje elementy manipulacji językowej okres la funkcje częs ci składowych wypowiedzi korzysta ze słownika frazeologicznego i słownika poprawnej polszczyzny korzysta z informacji zawartych na portalach internetowych objas nia funkcje różnych częs ci zdania rozpoznaje różne typy zdań złożonych współrzędnie i okres la ich funkcję okres la funkcje różnych częs ci mowy w wypowiedzeniu używa form strony biernej i czynnej czasownika dla uzyskania jednoznacznos ci tres ci wypowiedzi. nazywa emocje postaci ukazanych w różnych tekstach kultury ( m.in. na obrazie, w rzeźbie, na fotografii),

5 Bardzo dobry wyrażone za pomocą różnych form ekspresji. opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury. zestawia sytuację bohatera z własnymi dos wiadczeniami czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależnos ci od tres ci wykorzystuje wysłuchane wypowiedzi we własnej pracy twórczo wykorzystuje informacje z tekstu wyjas nia funkcję nadawcy i odbiorcy w odniesieniu do różnego typu wypowiedzi okres la funkcje tekstu literackiego, informacyjnego i reklamowego okres la funkcję różnych s rodków językowych i pozajęzykowych w teks cie reklamowym wyodrębnia elementy charakterystyczne dla różnych form gatunkowych wykorzystuje umiejętnos ć selekcjonowania informacji podczas korzystania z różnych źródeł ( m.in. internetu) wyszukuje informacje wyrażone wprost i pos rednio w tekstach o wyższym stopniu organizacji okres la funkcję przenos nych znaczeń wyrazów w różnych tekstach. odróżnia perswazję od manipulacji. funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o budowie tekstu do odczytywania jego sensu korzysta z różnych źródeł informacji odpowiednio do potrzeb funkcjonalnie wykorzystuje różne typy wypowiedzeń do osiągnięcia zamierzonych efektów wykorzystuje wiedzę o funkcjach

6 Celujący Stopień Dopuszczający zaimków w wypowiedziach ustnych i pisemnych funkcjonalnie stosuje różne formy trybu czasownika w wypowiedziach wykorzystuje wiedzę na temat niewerbalnych s rodków komunikowania się w opisie postaci ukazanych w różnych tekstach kultury obiektywnie komentuje sytuację bohatera opisuje emocje towarzyszące odbiorowi tekstów kultury Ocenę celuja ca otrzymuje uczeń, którego osia gnie cia w znacznym stopniu wykraczaja poza wymagania dopełniaja ce i sytuuja sie na poziomie ponadprogramowym. Jego praca cechuje sie aktywnos cia, samodzielnos cia i kreatywnos cia. Prezentuje wysoki poziom wiedzy i umieje tnos ci. Ma szerokie kompetencje w zakresie odbioru tekstów kultury. Che tnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalnos ć literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno- komunikacyjne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne. Analiza i interpretacja tekstów kultury Wymagania szczegółowe Uczeń: wyraża swój stosunek do postaci ukazanych w różnych tekstach kultury rozpoznaje różne teksty kultury ( tekst literacki, film, przedstawienie

7 teatralne, balet, dzieło muzyczne, obraz, rzeźbę, fotografię, przedmioty sztuki użytkowej) odróżnia fikcję literacką od rzeczywistos ci wskazuje prawdopodobne ( realistyczne ) i nieprawdopodobne ( fantastyczne ) elementy s wiata przedstawionego rozpoznaje w teks cie literackim: epitet, porównanie, przenos nia (w tym uosobienie i ożywienie), wyraz dźwiękonas ladowczy, rozpoznaje wers, zwrotkę i refren, rym, rytm w utworze literackim. rozpoznaje wiersz rymowany i biały wyodrębnia elementy składające się na widowisko teatralne ( gra aktorska,reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty) wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego(gra aktorska, reżyseria, scenariusz, ujęcie, scena) odróżnia telewizyjny program informacyjny od programu rozrywkowego wyodrębnia wątki i wydarzenia w teks cie oraz omawia akcję prezentuje informacje i formuuje opinie na temat bohatera identyfikuje opowiadanie, powies ć, bas ń, legendę, mit, bajkę, fraszkę, wiersz, przysłowie, komiks odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenos nym objas nia morał bajki odczytuje wartos ci oraz antywartos ci wpisane w teksty kultury :np. dobro zło, przyjaźń wrogos ć, prawda kłamstwo, pokój wojna, miłos ć- nienawis ć czyta większos ć wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i

8 Dostateczny analizuje podstawowe elementy ich s wiata przedstawionego. wypowiada się na tematy poruszane na zajęciach. dostosowuje sposób wyrażania się do sytuacji komunikacyjne i zamierzonego celu ocenia postać prezentowaną w teks cie odróżnia tekst literacki od publicystycznego wypowiada się na temat fantastyki w utworach fantasy i science-fiction objas nia funkcję epitetu, porównania, przenos ni, wyrazu dźwiękonas ladowczego w teks cie literackim. objas nia czynniki wpływające na rytm utworu rozpoznaje wiersz ciągły i stroficzny posługuje się ze zrozumieniem terminami związanymi ze sztuką teatru używa ze zrozumieniem pojęć kino familijne, serial telewizyjny nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych ( ruchome obrazy, dźwięki) wskazuje wydarzenia zawiązujące akcję, punkt kulminacyjny oraz rozwiązanie akcji charakteryzuje bohatera wymienia najbardziej charakterystyczne cechy różnych gatunków literackich odczytuje przenos ne sensy utworów opartych na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych wskazuje różnice między bajką i bas nią. zestawia wartos ci i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu czyta większos ć wymaganych

9 Dobry lektur w całos ci i analizuje ich s wiat przedstawiony. wypowiada się poprawnie i logicznie na podane tematy związane z otaczającą rzeczywistos cią i poznanymi tekstami kultury. stosuje formy grzecznos ciowe w wypowiedzi ustnej i pisemnej ( pozdrowienia, list, życzenia, gratulacje) posługuje się odpowiednimi argumentami, wyrażając swoją ocenę postaci wskazuje s rodki artystycznego wyrazu charakterystyczne dla różnych tekstów kultury wskazuje różnice między elementami s wiata przedstawionego mitu, legendy, bas ni, utworu fantasy i science fiction rozpoznaje w teks cie instrumentację głoskową, przerzutnię, neologizmy, archaizmy i okres la ich funkcję rozpoznaje wiersz wolny, rymy męskie i żeńskie oraz dokładne i niedokładne i okres la ich funkcję w utworze wyjas nia, czym różni się kabaret od innych widowisk teatralnych objas nia cechy filmu kultowego identyfikuje talk-show jako program rozrywkowy odróżnia fabułę od akcji okres la motywy działania bohatera rozpoznaje różne odmiany powies ci np. przygodową, podróżniczą, obyczajową, psychologiczną, historyczną odczytuje proste symbole i alegorie przytacza i objas nia przesłanie przypowies ci podejmuje próby definiowania wartos ci wpisanych w teksty kultury czyta wszystkie wymagane lektury

10 Bardzo dobry w całos ci i interpretuje wybrane wa tki. s wiadomie porządkuje i komponuje tres ć swoich wypowiedzi. dostrzega związki między dostosowaniem sposobu wyrażania się i skutecznos cią komunikacji w ocenie postaci literackiej bierze pod uwagę motywy jego postępowania używa pojęć charakterystycznych dla wybranej dziedziny sztuki w opisie tekstu kultury. okres la rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji artystycznej wskazuje elementy fantastyczne jako jedną z cech gatunkowych ballady objas nia funkcje językowych s rodków stylistycznych używa funkcjonalnie pojęć: wers, zwrotka, rym i rytm podczas analizy wiersza objas nia związki między budową i znaczeniami utworu poetyckiego okres la elementy charakterystyczne dla widowiska baletowego okres la włas ciwos ci i funkcję różnych elementów dzieła filmowego wyraż opinię na tamat programów telewizyjnych o charakterze rozrywkowym okres la funkcję retrospekcji w utworze literackim używa ze zrozumieniem pojęć: usposobienie, charakter, temperament podczas charakterystyki bohatera objas nia cechy charakterystyczne wybranych konwencji literackich np. fantasy interpretuje teksty kultury na poziomie kontekstualnym. objas nia uniwersalny charakter przesłania bajek, bas ni, mitów, legend i przypowies ci

11 Celujący Stopień czyta wszystkie wymagane lektury w całos ci i interpretuje je w poła czeniu z kontekstami. funkcjonalnie używa różnych s rodków językowych w swoich wypowiedziach. s wiadomie i celowo stosuje elementy stylizacji językowej w swoich wypowiedziach pisemnych Ocenę celuja ca otrzymuje uczeń, którego osia gnie cia w znacznym stopniu wykraczaja poza wymagania dopełniaja ce i sytuuja sie na poziomie ponadprogramowym. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalnos ć literacka i kulturalna. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne. Tworzenie wypowiedzi Wymagania szczegółowe Uczeń: Dopuszczający formuuje poprawnie zbudowane i logiczne pytania do tekstu tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje np. pros bę, polecenie, radę, podziękowanie, przeproszenie redaguje według podanego wzoru użytkowe formy wypowiedzi: list oficjalny, prywatny, kartkę z pozdrowieniami, zawiadomienie, zaproszenie, życzenia, gratulacje, instrukcję, proste notatki redaguje według podanego wzoru opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, postaci, miejsca, krajobrazu, dzieła sztuki, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie, streszczenie

12 wydziela margines, stosuje akapity i dba o estetykę tekstu sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi słucha z uwagą uczestników rozmowy, mówi na temat, prezentuje własne zdane czytając głos no, przekazuje intencję utworu, uwzględnia znaki interpunkcyjne w teks cie. opowiada o wybranych wydarzeniach z fabuły utworu wygłasza tekst z pamięci rozróżnia i poprawnie zapisuje wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie oraz zdania w równoważniki zdań i odwrotnieodpowiednio do przyjętego celu przestrzega poprawnos ci gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej poprawnie stopniuje przysłówki i przymiotniki zna zasady pisowni: rz, z, ó, u, h, ch, nie z rzeczównikami, przymiótnikami, czasównikami, przysł ówkamii liczebnikami i zaimkami wielka i mała litera, a i, i pó sp ółgłóskach, kónó c ówek -i, -ii, -ji, kónó c ówek -em, -óm, przyimk ów złó zónych i wyra zenó przyimkówych i stara si ich przestrzegacó

13 Dostateczny zna wybrane zasady dotyczące oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych zna zasady użycia znaków interpunkcyjnych. operuje poprawnie słownictwem skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów: dom, rodzina, szkoła, nauka, s rodowisko przyrodnicze, społeczne i kulturowe formułuje logiczne pytania o zróżnicowanej budowie redaguje samodzielnie użytkowe formy wypowiedzi redaguje samodzielnie opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dzieła sztuki dziennik, pamiętnik, sprawozdanie, streszczenie stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi włącza się do rozmowy w kulturalny sposób czytając głos no, stosuje odpowiednią intonację i włas ciwie akcentuje wyrazy recytuje tekst poetycki oraz fragmenty prozy używa s wiadomie wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących używa przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach we włas ciwych kontekstach stosuje zasady ortograficzne w zakresie pisowni: rz, z, ó, u, h, ch, nie z rzeczównikami, przymiótnikami,

14 Dobry czasównikami, przysł ó wkami, liczebnikami, zaimkami wielka i mała litera, a i, i pó sp ółgłóskach, kónó c ówek -i, -ii, -ji, przedróstk ów i przyróstk ów kónó c ówek -em, -óm, przyimk ów złó zónych i wyra zenó przyimkówych w zestawie órtógram ów zawartych w cówiczeniach stosuje zasady dotyczące oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach stosuje poprawnie znaki interpunkcyje w zdaniach pojedynczych i złozȯnych. odróżnia wyrazy pokrewne od bliskoznacznych oraz synonimy od antonimów formuuje pytania związane z metaforycznymi znaczeniami utworu podkres la intencje wypowiedzi pozawerbalnymi s rodkami porozumiewania się redaguje użytkowe formy wypowiedzi redaguje rozwinięte, poprawne stylistycznie opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie, streszczenie. samodzielnie rozplanowuje kompozycję układu tres ci w różnych formach wypowiedzi stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego i szczegółowego

15 reaguje na wypowiedzi innych rozmówców formułuje poprawnie zbudowane argumenty i kontrargumenty w dyskusji. funkcjonalnie używa akcentu zdaniowego do weksponowania znaczeń wypowiedzi. s wiadomie wykorzystuje tempo mówienia i intonację podczas opowiadania artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze s wiadomos cią ich funkcji wykorzystuje funkcjonalnie równoważniki zdań w swoich wypowiedziach stosuje poprawnie i celowo różne formy gramatyczne wyrazów odmiennych funkcjonalnie używa różnych stopni przysłówka w wypowiedziach poprawnie zapisuje większos ć wyrazów zawierających trudnos ci w zakresie pisowni: rz, z, ó, u, h, ch, nie z rzeczównikami, przymiótnikami, czasównikami, przysł ó wkami, liczebnikami, zaimkami wielka i mała litera, a i, i pó sp ółgłóskach, kónó c ówek -i, -ii, -ji, kónó c ówek -em, -óm, przedróstk ów i przyróstk ów przyimk ów złó zónych i wyra zenó przyimkówych w zestawie órtógram ów zawartych w

16 Bardzo dobry cówiczeniach poprawnie oznacza większos ći głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach poprawnie używa poznanych znaków interpunkcyjnych. używa funkcjonalnie i we włas ciwych kontekstach frazeologizmów formułuje pytania o charakterze filozoficznym stosuje s wiadomie w swoich wypowiedziach elementy perswazji językowej redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosując funkcjonalnie i celowo różne s rodki językowe redaguje poprawne, charakteryzujące się bogactwem językowym, opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie, streszczenie używa rozwiązań kompozycyjnych i graficznychcych eksponujących ważne tres ci w teks cie dba o zwięzłos ć wypowiedzi w zapisie planu ramowego i szczegółowego przestrzega wszystkich zasad kultury dyskusji czytając tekst, uwzględnia jego organizację rytmiczną funkcjonalnie używa różnych językowych i pozajęzykowych w celu zainteresowania słuchaczy głosowo interpretuje tekst wykorzystuje wiedzę o wypowiedzeniach mających charakter pytań retorycznych w interpretacji tekstu

17 Celujący funkcjonalnie tworzy zdania współrzędnie i podrzędnie złożone różnego typu poprawnie stosuje w wypowiedzi wyrazy o trudnej odmianie prawidłowo stopniuje trudne formy przymiotników poprawnie zapisuje wszystkie wyrazy zawierające trudnos ci w zakresie pisowni: rz, z, ó, u, h, ch, nie z rzeczównikami, przymiótnikami, czasównikami, przysł ó wkami, liczebnikami zaimkami, wielka i mała litera, a i, i pó sp ółgłóskach, kónó c ówek -i, -ii, -ji, kónó c ówek -em, -óm, przedróstk ów I przyróstk ów przyimk ów złó zónych i wyra zenó przyimkówych w zestawie órtógram ów zawartych w cówiczeniach poprawnie oznacza spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach celowo i funkcjonalnie stosuje we wszystkich wypowiedzeniach poznane zasady uzẏcia znaków interpunkcyjnych. używa zdrobnień, zgrubień oraz wyrazów nacechowanych emocjonalnie odpowiednio do przyjętego celu wypowiedzi Ocenę celuja ca otrzymuje uczeń, którego osia gnie cia w znacznym stopniu wykraczaja poza wymagania dopełniaja ce i sytuuja sie na poziomie ponadprogramowym.jego praca

18 cechuje się aktywnos cią, samodzielnos cią i kreatywnos cią. Prezentuje wysoki poziom wiedzy i umiejętnos ci. Ma szerokie kompetencje w zakresie odbioru tekstów kultury. Chętnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalnos ć literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno- komunikacyjne. Tworzy bezbłe dne pod kazḋym wzgle dem wypowiedzi ustne i pisemne. Ocen niedóstateczna ótrzymuje uczenó, kt óregó wyniki nie ósiagaja póziómu wymaganó kóniecznych, w zwiazku z tym nie jest w stanie wykónacó zadanó ó niewielkim stópniu trudnósóci. Brak wiedzy i umiej tnósóci nie rókuje ósiagni cia nawet minimalnegó póst pu.