107 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica VI Dialog z tradycją część 1

Transkrypt

1 107 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Linguistica VI Dialog z tradycją część 1

2 Komitet Redakcyjny Stanisław Koziara (redaktor naczelny) Krystyna Kowalik (z-ca redaktora naczelnego) Marceli Olma (sekretarz redakcji) Rada Naukowa Stanisław Bąba (Poznań), Leszek Bednarczuk (Kraków), Irena Bogaczová (Ostrawa, Czechy), Aleś Brazgunoŭ (Mińsk, Białoruś), Krystyna Kleszczowa (Katowice), Andrzej Maria Lewicki (Lublin), Maciej Mączyński (Kraków), Elżbieta Rudnicka-Fira (Kraków), Juraj Rusnák (Preszów, Słowacja), Marian Skab (Czerniowce, Ukraina), Edward Stachurski (Kraków), Tadeusz Szymański (Kraków), Bogdan Walczak (Poznań) Redaktorzy tematyczni tomu VI: Stanisław Koziara, Ewa Młynarczyk, Bogusław Skowronek Kolegium recenzentów Czesław Bartula (Kielce), Aleksandra Cieślikowa (Kraków), Małgorzata Kita (Katowice), Marian Kucała (Kraków), Maria Malec (Kraków), Marta Pančíková (Ostrawa, Czechy), Bożena Sieradzka-Baziur (Kraków), Kazimierz Sikora (Kraków) Copyright by Wydawnictwo Naukowe UP, Kraków 2011 ISSN Adres redakcji Instytut Filologii Polskiej Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie ul. Podchorążych 2, Kraków tel.: ; Zapraszamy na stronę internetową: druk i oprawa Zespół Poligraficzny UP

3 Spis treści Od Redakcji 3 I. zagadnienia ogólne Aleksander Wilkoń Tradycja w języku 5 Bogdan Walczak Język wobec procesów globalizacji 12 Krystyna Kowalik Polska tradycja tradycji w świetle opracowań leksykograficznych 21 Katarzyna Skowronek Językoznawstwo subwersywne 30 II. Stylistyka i retoryka Monika Biesaga Przemiany współczesnej retoryki wykładowej (na przykładzie praktyki akademickiej z historii) 41 Joanna Jaklińska-Ciągło Współczesne listy uczniowskie wobec tradycji epistolarnej 50 Stanislav Košč Dialog z tradycją w nauczaniu Benedykta XVI 60 Stanisław Koziara Modlitwa Pańska (Mt 6, 9 13). Tekst tradycyjny a współczesne przekłady biblijne na język polski 66 Maciej Mączyński Janiny Porazińskiej dialog z tradycją 82 Iwona Steczko Językowe sposoby wyrażania aktu śmierci w dawnych inskrypcjach nagrobnych z cmentarza Rakowickiego w Krakowie 92 Marta Śliwińska Francuszczyzna w rejestrze środków publicystycznych (na przykładzie felietonów Ludwika Stommy) 109 Iwona Zbijowska Językowe gry z tradycją w blogach politycznych 116

4 [302] III. Odmiany języka Katarzyna Konczewska Polski język religijny w Grodnie i na Grodzieńszczyźnie 124 Maria Teresa Lizisowa Wartości moralne i etyczne w języku prawnym 134 Maciej Rak Podhalańska śleboda a polska wolność 152 Adam Rychlik Misiek z okularami na hulajnodze, czyli o CB-polszczyźnie 162 Kazimierz Sikora Winszowanie i dobre słowo w gwarze 171 Katarzyna Węgorowska Językowo-kulturowo-symboliczna zaduma nad północnokresowym kultem zmarłych utrwalonym w badaniach polskich uczonych różnych pokoleń 190 IV. Leksyka i frazeologia Renata Dźwigoł Boskie a diabelskie na podstawie polskich przysłów i frazeologizmów 208 Maciej Malinowski U prząśniczki siedzą jak anioł dzieweczki i ja jestem szparka, ja sekretarka, czyli tajemnice dawnej leksyki 224 Ewa Młynarczyk Od kiedy szewc bez butów chodzi? tradycyjne zawody rzemieślnicze w polskiej frazeologii i paremiologii 233 Magdalena Pastuchowa Leksykalizacja wobec tradycji językowej 244 Magdalena Puda-Blokesz Mitologizmy frazeologiczne (nieobecne) we współczesnych opracowaniach frazeologicznych i paremiologicznych 254 Bogusław Skowronek O niektórych multimodalnych zapożyczeniach angielskich. Spojrzenie lingwistyczno-kulturowe 265 V. ONOMASTYKA Kinga Duszyk Tendencje w kreowaniu współczesnych imion zwierząt na tle polskiej tradycji zoonimicznej 273 Ewa Horyń O imiennictwie miechowian w XXI wieku (między tradycją a współczesnością) 283

5 [303] Recenzje Zofia Chłopek, Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność. Aspekty psycholingwistyczne (i inne) (Paweł Binek) 290 Karolina Grodziska Krakowianki zapomniane. O niezwykłych paniach pochowanych na cmentarzu Rakowickim (Iwona Steczko) 295

6 Contents Editorial 3 I. GENERAL ISSUES Aleksander Wilkoń Tradition in Language and Linguistics 5 Bogdan Walczak Language in the Age of Globalization 12 Krystyna Kowalik The Tradition of Tradition 21 Katarzyna Skowronek Subversive Linguistics 30 II. STYLISTICS AND RHETORIC Monika Biesaga The Analysis of Changes in the Rhetoric of Academic Lectures 41 Joanna Jaklińska-Ciągło Contemporary Students Letters against the Epistolary Tradition 50 Stanislav Košč Dialogue with Tradition in Papal Teachings of Benedict XVI 60 Stanisław Koziara The Lord s Prayer (Matthew 6: 9 13): The Traditional Text and Its Contemporary Modifications 66 Maciej Mączyński Janina Porazińska s Dialogue with Tradition 82 Iwona Steczko Death and Dying in the Epitaphs at the Rakowicki Cemetery in Krakow 92 Marta Śliwińska French in the Journalistic Language: An Analysis of Ludwik Stomma s Feature Articles 109 Iwona Zbijowska Linguistic Games with Tradition in Political Blogs 116

7 [305] III. LANGUAGE VARIATIONS Katarzyna Konczewska Polish Religious Language in Grodno and the Grodno Area 124 Maria Teresa Lizisowa Moral and Ethical Values in the Legal Language 134 Maciej Rak Regional śleboda and Standard Polish wolność: Two Ways of Expressing Freedom 152 Adam Rychlik The Characteristics of the Polish CB-Language 162 Kazimierz Sikora Best Wishes in the Dialectal Language: An Analysis 171 Katarzyna Węgorowska Linguistic, Cultural and Symbolic Reflection on the Cult of the Dead in the Eastern Borderlands as Preserved in the Works of Polish Scholars throughout the Ages 190 IV. VOCABULARY AND PHRASEOLOGY Renata Dźwigoł The Divine and the Devilish: Polish Proverbs and Idioms about God and the Devil 208 Maciej Malinowski The Enigmas of Archaisms 224 Ewa Młynarczyk Szewc bez butów chodzi [literally: Cobbler Has no Shoes]: Traditional Crafts in Polish Idioms and Proverbs 233 Magdalena Pastuchowa Lexicalization in View of Linguistic Tradition 244 Magdalena Puda-Blokesz Mythology-Based Phrases Present in and Absent from Modern Phraseology and Paremiology Studies 254 Bogusław Skowronek Multimodal Borrowings form English: A Linguistic and Cultural Analysis 265 V. ONOMASTICS Kinga Duszyk Trends in Modern Animal Naming against the Background of Polish zoonymy 273 Ewa Horyń Where the Past Meets the Present: Male First Names in Miechów at the Beginning of the 21st Century 283

8 [306] Reviews Zofia Chłopek, Nabywanie języków trzecich i kolejnych oraz wielojęzyczność: Aspekty psycholingwistyczne (i inne) (Acquisition of Third and Subsequent Language and Multilingualism: Psycholinguistic [and Other] Aspects) (reviewed by Paweł Binek) 290 Karolina Grodziska, Krakowianki zapomniane: O niezwykłych paniach pochowanych na cmentarzu Rakowickim (The forgotten Krakow female citizens: The Amazing Ladies Buried in the Rakowicki Cemetery, ) (reviewed by Iwona Steczko) 295