Finansowanie przedsięwzięć wykorzystania odnawialnych źródeł energii ze środków krajowych i strukturalnych

Transkrypt

1 Finansowanie przedsięwzięć wykorzystania odnawialnych źródeł energii ze środków krajowych i strukturalnych Dofinansowano ze środków dotacji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

2 Aplikowanie o dofinansowanie inwestycji w odnawialne źródła energii

3 Aplikowanie o dofinansowanie inwestycji w OZE Jednostki Samorządu Terytorialnego, ich związki lub spółki do nich należące, jednostki budżetu państwa i przedsiębiorcy mogą korzystać z bardzo wielu różnych źródeł dofinansowania przedsięwzięć z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE). Znalezienie właściwego źródła finansowego wsparcia dla przedsięwzięcia z zakresu odnawialnych źródeł energii zależy od: typu beneficjenta aplikującego o środki; rodzaju OZE (słońce, wiatr, woda, biomasa, biogaz, pompy ciepła, geotermia); skali inwestycji.

4 Aplikowanie o dofinansowanie inwestycji w OZE cd. Środki finansowe przeznaczone na wsparcie tych inwestycji mogą pochodzić ze źródeł: krajowych (NFOŚiGW, BOŚ, BGK); unijnych (Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Regionalne Programy Operacyjne, GEF); zagranicznych (Program norweski i szwajcarski). Środki te przyznawane są na szczeblu: - centralnym (NFOŚiGW, ARiMR) - regionalnym (WFOŚiGW, Regionalne Programy Operacyjne, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich) i mogą przyjmować różne formy: dotacji, kredytu, pożyczki, dopłaty do oprocentowania, itp.

5 Aplikowanie o dofinansowanie inwestycji OZE Środki finansowe przeznaczone na wsparcie inwestycji OZE krajowe NFOSiGW, BOŚ, BGK unijne Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, Regionalne Programy Operacyjne, GEF zagraniczne Program norweski i szwajcarski

6 Aplikowanie o dofinansowanie inwestycji OZE cd. W procesie ubiegania się o środki unijne z zakresu odnawialnych źródeł energii niezwykle istotne jest właściwe przygotowanie inwestycji do etapu realizacji. Złożenie wniosku aplikacyjnego powinno być dopiero jednym z ostatnich elementów prac przedrealizacyjnych. Pierwszym krokiem w procesie przygotowania projektu powinna stanowić: analiza efektywności inwestycji z punktu widzenia wybranego źródła energii dla danej lokalizacji. Konieczne jest tym samym przeprowadzenie analizy wykonalności dla różnych wariantów lokalizacji.

7 Aplikowanie o dofinansowanie inwestycji OZE cd. Wniosek o dofinansowanie wraz z niezbędnymi załącznikami (w tym studium wykonalności) powinien jasno wykazywać, że przedkładany do dofinansowania projekt jest w pełni wykonalny pod względem: a) technicznym, b) środowiskowym, c) formalno-prawnym, d) finansowym. Przed złożeniem wniosku wnioskodawca powinien zdobyć wymagane pozwolenia na realizację inwestycji oraz wskazać źródło finansowania przedsięwzięcia (przygotowane środki własne, kredyt), co pozwoli na realizację działania do momentu wypłaty dotacji. Rozpoczęcie rzeczowe inwestycji w przypadku mikro, małych i średnich przedsiębiorstw może nastąpić dopiero po złożeniu wniosku o dofinansowanie. Wcześniejsze rozpoczęcie prac budowlanych lub złożenie wiążącego prawnie zamówienia na urządzenia dyskwalifikuje projekt do wsparcia. Wyjątkiem są działania związane z przygotowaniem dokumentacji dotyczącej inwestycji.

8 Finansowanie ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

9 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej dysponuje szerokim spektrum możliwości finansowania przedsięwzięć związanych z odnawialnymi źródłami energii. Do roku 2012 ze środków krajowych, NFOŚiGW zamierza przeznaczyć na ten cel ponad 2,5 mld zł. Pieniądze na ten cel pochodzą z opłat zastępczych i kar, jakie Urząd Regulacji Energetyki nakłada na producentów elektryczności za niespełnienie wymogu zapewnienia w sprzedawanej przez siebie energii odpowiedniego jej udziału pochodzącego ze źródeł odnawialnych. NFOŚIG powierzono również wdrażanie kilku działań finansowanych ze środków unijnych (w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko) oraz z tzw. Funduszy norweskich.

10 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Program OZE1 Kierunki i zasady wsparcia wykorzystywania OZE przez NFOŚiGW określone są w Programie Priorytetowym dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji w Części I jest to tzw. Program OZE 1. Budżet ustalony został na poziomie 1,5 mld zł, na dofinansowanie określonych przedsięwzięć: Wytwarzanie energii cieplnej przy użyciu biomasy (źródła rozproszone o mocy nie wyższej niż 20 MWt). Wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu przy użyciu biomasy (źródła rozproszone o mocy nie wyższej niż 3 MWe).

11 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Program OZE 1 cd. Wytwarzanie energii elektrycznej i/lub ciepła z wykorzystaniem biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu szczątek roślinnych i zwierzęcych. Budowa, rozbudowa lub przebudowa instalacji wytwarzania biogazu rolniczego celem wprowadzenia go do sieci gazowej dystrybucyjnej i bezpośredniej. Elektrownie wiatrowe o mocy nie wyższej niż 10 MWe Pozyskiwanie energii z wód geotermalnych. Elektrownie wodne o mocy nie wyższej niż 5 MWe. Wysokosprawna kogeneracja bez użycia biomasy. Działania adresowane są do: jednostek Samorządu Terytorialnego, ich spółek, związków i jednostek budżetowych przedsiębiorstw gospodarstw rolnych

12 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Program OZE 1 cd. Program OZE 1 wdrażany będzie w okresie: styczeń 2009 grudzień 2015 NFOŚiGW ogłosi przynajmniej trzy konkursy w latach Ogłoszenia będą zamieszczone na stronie jak również w prasie ogólnokrajowej. Formy, w których będzie przyznawane dofinansowanie to oprocentowane pożyczki. Udzielenie dofinansowania może być poprzedzone promesą pożyczki.

13 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Program OZE 1 cd. Dofinansowanie w części przeznaczonej na koszty przygotowania niezbędnych projektów i dokumentacji udzielane jest jako pomoc de minimis, zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu w sprawie pomocy de minimis. Na pozostałe koszty kwalifikowane udzielana jest pomoc regionalna, zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu w sprawie pomocy regionalnej. Ekwiwalent dotacji brutto (EDB) zawarty w pożyczce (wraz z umorzeniem jeżeli jest przyznane) nie może przekroczyć 30% zdyskontowanych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia Ekwiwalent ten nie może przekroczyć 20 mln zł na jedno przedsięwzięcie!

14 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Program OZE 1 cd. Intensywność pomocy jest liczona z uwzględnieniem łącznej wartości pomocy publicznej ze wszystkich źródeł przewidzianych w montażu finansowym dla danego przedsięwzięcia. Łaczne dofinansowanie ze środków publicznych (bez pomocy de minimis przeznaczonej na koszty przygotowania niezbędnych projektów i dokumentacji) nie może przekroczyć dopuszczalnej intensywności pomocy publicznej określonej rozporządzeniem w sprawie pomocy regionalnej

15 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Program OZE 1 cd. Kwota możliwej pożyczki zawiera się w przedziale od 4 mln zł do 50 mln zł. Okres finansowania wynosi do 15 lat od pierwszej wypłaty Wysokość pożyczki wynosi do 75% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. Beneficjent dofinansowania (przy udzielania zamówień) zobowiązany jest dostosowania przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych. Podmiot dominujący oraz spółki handlowe od niego zależne, mogą złożyć w jednym konkursie tylko jeden wniosek o dofinansowanie. W III konkursie, obowiązującym od 6 grudnia do 7 stycznia 2011 r. kwota środków przeznaczona na dofinansowanie przedsięwzięć wynosi 1260 mln zł. Zależnie od rentowności zrealizowanej inwestycji, przewidziano możliwość umorzenia do 50% kwoty pożyczki. Szczegółowe informacje znajdują się na stronie:

16 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW System Zielonych Inwestycji GIS System Zielonych Inwestycji - GIS Green Investment Scheme (GIS) czyli System Zielonych Inwestycji to mechanizm pozwalający Polsce na sprzedaż na rynku międzynarodowym nadwyżek jednostek emisji CO2, przyznanych jej w systemie ONZ w ramach Protokołu z Kioto (AUU - Assigned Amount Unit). Uzyskane w ten sposób środki gromadzone są na tzw. Rachunku Klimatycznym i są przeznaczane na wsparcie inwestycji z zakresu ochrony klimatu oraz wsparcie wdrażania pakietu energetyczno klimatycznego.

17 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW System Zielonych Inwestycji GIS cd. Krajowym Operatorem Systemu Zielonych Inwestycji w Polsce jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Opracował on 4 Programy Priorytetowe, w ramach których wydawane będą środki w ramach GIS: 1. Zarządzanie energią w budynkach użyteczności publicznej - W ramach tego programu zaplanowano przeznaczenie do końca 2014 roku ok. 3 mld zł pochodzących z GIS oraz ze środków własnych NFOŚiGW w formie dotacji i/lub pożyczek na termomodernizację budynków użyteczności publicznej. W ramach takiej inwestycji dofinansowaniu podlegać może również wymiana źródeł ciepła na OZE. 2. Biogazownie rolnicze - Program dotacji i pożyczek na wsparcie budowy biogazowni rolniczych.

18 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW System Zielonych Inwestycji GIS cd. 3. Elektorciepłownie i ciepłownie na biomasę - Program dotacji i pożyczek na wsparcie budowy elektorciepłowni i ciepłowni na biomasę. 4. Budowa i przebudowa sieci elektroenergetycznych w celu podłączenia odnawialnych źródeł energii wiatrowej - Program dotacji i pożyczek na budowę i przebudowę sieci elektroenergetycznych w celu podłączenia odnawialnych źródeł energii wiatrowej Bieżące informacje nt. programów priorytetowych, regulaminów konkursów, naborów wniosków i rozstrzygnięć konkursów dofinansowywanych w ramach GIS dostępne są na stronie:

19 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Środki na geotermię W ramach Programu Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych, przedsiębiorstwa (także należące do samorządów) posiadające koncesję na poszukiwanie lub rozpoznanie wód geotermalnych mogą ubiegać się w NFOŚiGW o dotację na przedsięwzięcia polegające na: wykonaniu badań środowiskowych (w tym - odwiertu badawczego) związanych z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złóż wód termalnych, w celu wykorzystania tych wód do produkcji energii. Wysokość dofinansowania: do 70% kosztów kwalifikowanych (ale nie więcej niż 12 mln zł). Udzielenie dotacji jest regulowane przez przepisy dot. pomocy publicznej. Budżet programu do końca 2013 roku to 101 mln zł. Szczegółowe informacje nt. zasad dofinansowania dostępne są na stronie WFOŚiGW:

20 Finansowanie OZE ze środków NFOŚiGW Środki na geotermię cd W maju 2010 Ministerstwo Środowiska zamieściło na swojej stronie internetowej przewodnik dla przedsiębiorców zainteresowanych inwestowaniem w przedsięwzięcia geotermalne. Oprócz przeglądu możliwości uzyskania dofinansowania, zawiera on również m.in. informacje nt. regulacji prawnych, niezbędnych koncesjach oraz opracowania nt. możliwości wykorzystania polskich zasobów wód geotermalnych. Przewodnik jest dostępny jest na stornie internetowej Ministerstwa Środowiska:

21 Finansowanie OZE ze środków Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

22 Finansowanie OZE ze środków WFOŚiGW Kierunki i zasady wsparcia wykorzystywania OZE przez WFOŚiGW określone zostały w Programie Priorytetowym dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji (w Części II) jest to tzw. Program OZE 2. Program realizowany jest we współpracy z 10-cioma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska (w Białymstoku, Gdańsku, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Toruniu, Warszawie i Wrocławiu), które podpisały stosowne umowy z NFOŚIGW. Środki (560 mln zł) przekazane przez NFOŚiGW wojewódzkim funduszom przeznaczone będą na 15-letnie pożyczki o stałym oprocentowaniu 2%, pokrywające do 75% kosztów kwalifikowanych inwestycji w OZE, których koszt wyniesie od 0,5 do 10 mln zł.

23 Finansowanie OZE ze środków WFOŚiGW Celem programu jest zasilenie rynku dodatkowymi 120 MW zielonej energii. O dofinansowanie mogą ubiegać się następujące rodzaje przedsięwzięć: Wytwarzanie energii cieplnej przy użyciu biomasy (źródła rozproszone o mocy poniżej 20 MWt). Wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu przy użyciu biomasy (źródła rozproszone o mocy poniżej 3 MWe Wytwarzanie energii elektrycznej i/lub ciepła z wykorzystaniem biogazu, powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu szczątek roślinnych i zwierzęcych. Elektrownie wiatrowe o mocy poniżej 10 MWe. Pozyskiwanie energii z wód geotermalnych. Elektrownie wodne o mocy poniżej 5 MWe. Wysokosprawna kogeneracja bez użycia biomasy. Wytwarzanie energii cieplnej w pompach ciepła. Wytwarzanie energii elektrycznej w instalacjach fotowoltanicznych. Wytwarzanie energii cieplnej w instalacjach solarnych.

24 Finansowanie OZE ze środków WFOŚiGW Działania powyższe adresowane są zarówno do Jednostek Samorządu Terytorialnego, ich spółek, związków i jednostek budżetowych, jak i do przedsiębiorstw i gospodarstw rolnych (rolników). Wybór przedsięwzięć prowadzony będzie w trybie konkursowym według własnych kryteriów ustalonych przez WFOSiGW, Kryteria wyboru uwzględniać będą efektywność kosztowa przedsięwzięć. Zakres kosztów kwalifikowanych może dotyczyć wyłącznie budowy, rozbudowy lub przebudowy OZE lub źródła wysokosprawnej kogeneracji wraz z podłączeniem do sieci przesyłowej energii cieplnej lub elektrycznej. Koszty mogą być poniesione na realizację przedsięwzięcia, zgodnie z postanowieniami umowy o dofinansowanie w okresie od do roku.

25 Finansowanie OZE ze środków WFOŚiGW Warunki dofinansowania udzielanego przez WFOSiGW to: Minimalny koszt całkowity przedsięwzięcia: 0,5 mln zł, Maksymalny koszt całkowity przedsięwzięcia: 10 mln zł, Stałe oprocentowanie: 3% w skali roku, Okres finansowania: do 10 lat od wypłaty pierwszej transzy pożyczki, Okres karencji: karencja w spłacie rat kapitałowych liczona od daty wypłaty pierwszej transzy pożyczki 18 miesięcy, Spłata pożyczki w ratach kwartalnych, Wysokość pożyczki: do 75% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia realizowanego przez ostatecznego beneficjenta. Szczegółowe informacje znajdują się na stornie:

26 Finansowanie OZE ze środków UE

27 Finansowanie OZE ze środków UE (1) Środki UE na wsparcie przedsięwzięć z zakresu wykorzystywania odnawialnych źródeł energii na okres przewidziane zostały w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko, w Priorytecie IX pt. Infrastruktura Energetyczna Przyjazna Środowisku i Efektywność Energetyczna. W ramach priorytetu IX wsparcie uzyskają działania obejmujące zwiększenie stopnia wykorzystania energii pierwotnej sektorze energetycznym (tj. podwyższenie sprawności wytwarzania oraz obniżenie strat w procesie przesyłania i dystrybucji energii) i obniżenie energochłonności sektora publicznego oraz zwiększenie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, w tym biopaliw. Realizowane będą tylko takie projekty, które wykazują wyraźny, pozytywny wpływ na środowisko poprzez zapewnienie wymiernych liczbowo oszczędności energii lub umożliwienie wzrostu wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

28 Finansowanie OZE ze środków UE (2) Rozwój wykorzystania OZE prowadzony będzie poprzez realizację inwestycji w zakresie budowy lub modernizacji jednostek wytwarzania: - energii elektrycznej wykorzystujących biomasę, biogaz, energię wiatru oraz wody, - ciepła przy wykorzystaniu energii geotermalnej lub słonecznej, - energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu z odnawialnych źródeł energii, - biokomponentów i biopaliw, wyłączając produkty rolnicze określone w załączniku I do Traktatu ustanawiającego WE.

29 Działanie 9.1 wysokosprawne wytwarzanie energii

30 Działanie 9.1 wysokosprawne wytwarzanie energii Cel działania 9.1 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko został określony jako: Zwiększenie sprawności wytwarzania energii elektrycznej i ciepła. Na działanie to w latach przewidziano w sumie 358,87 mln euro W jego ramach wspierane są inwestycje w zakresie przebudowy i budowy jednostek wytwarzania energii elektrycznej oraz ciepła w skojarzeniu spełniające wymogi wysokosprawnej kogeneracji. Promowanie wysokosprawnej kogeneracji na podstawie zapotrzebowania na ciepło użytkowe stanowi jeden z priorytetów Wspólnoty ze względu na wydajność wykorzystania energii pierwotnej, unikania strat sieciowych oraz ograniczania emisji szkodliwych substancji.

31 Działanie 9.1 wysokosprawne wytwarzanie energii cd. W ramach działania wspierane będą projekty dotyczące skojarzonego wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych oraz nieodnawialnych. Nie przewiduje się jednak wsparcia budowy i modernizacji źródeł wytwarzania ciepła w ciepłowniach, choć możliwe jest uzyskanie dotacji na przekształcenie tych jednostek w jednostki kogeneracyjne. Wyklucza się również wsparcie dla technologii współspalania paliw kopalnych i biomasy lub biogazu oraz budowy lub przebudowy obiektów energetycznych spalających odpady komunalne (które są z kolei wspierane z działania 2.1).

32 Działanie 9.1 wysokosprawne wytwarzanie energii cd. Beneficjentami Działania mogą być: a) Przedsiębiorcy, b) Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich grupy - związki, stowarzyszenia i porozumienia JST, c) Podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego. Instytucją Zarządzającą Działaniem jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego - Departament Koordynacji Programów Infrastrukturalnych Departament Wsparcia Programów Infrastrukturalnych. Minimalna wartość projektu to 10 mln zł, zaś maksymalna to 30 mln zł.

33 Działanie 9.1 wysokosprawne wytwarzanie energii cd. Przykładowe rodzaje projektów to: Budowa lub przebudowa jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu, Budowa lub przebudowa jednostek wytwarzania ciepła w wyniku której jednostki te zostaną zastąpione jednostkami wytwarzania energii w skojarzeniu spełniającymi wymogi dla wysokosprawnej kogeneracji określone w dyrektywie 2004/8/WE. Projekty kompleksowe, składające się z wielu zadań, mogą być realizowane w ramach wspólnego projektu pod warunkiem, że beneficjent wykaże, iż takie rozwiązanie jest optymalne z punktu widzenia osiągnięcia celów działania i wszystkie zadania stanowią spójną terytorialnie całość, rozwiązującą daną kwestię na całym obszarze objętym zakresem wniosku.

34 Działanie 9.2 Efektywna dystrybucja energii

35 Działanie 9.2 Efektywna dystrybucja energii Cel działania 9.2 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko został określony jako: Zmniejszenie strat energii powstających w procesie dystrybucji energii elektrycznej i ciepła. Na działanie to w całym okresie finansowania na lata przewidziano kwotę 163,58 mln euro W ramach działania realizowane będą kompleksowe projekty z zakresu budowy (w miejsce istniejącego systemu) lub przebudowy elektroenergetycznych sieci dystrybucyjnych wysokiego, średniego i niskiego napięcia, mających na celu ograniczenie strat sieciowych Wspierane będą również inwestycje w zakresie przebudowy i budowy (w miejsce istniejącego systemu) sieci dystrybucji ciepła o największym potencjale obniżenia strat energii.

36 Działanie 9.2 Efektywna dystrybucja energii cd. Do dofinansowania będą kwalifikować się wyłącznie te projekty dotyczące sieci elektroenergetycznych, które wykażą ograniczenie strat energii, o co najmniej 30% w ramach projektu. Minimalna wartość projektu to 20, maksymalna 50 mln zł. Przykładowe rodzaje projektów to: Budowa (w miejsce istniejącego systemu) lub przebudowa sieci dystrybucyjnych średniego, niskiego i wysokiego napięcia mająca na celu ograniczenie strat sieciowych.

37 Działanie 9.2 Efektywna dystrybucja energii cd. Budowa (w miejsce istniejącego systemu) lub przebudowa sieci ciepłowniczych oraz węzłów cieplnych poprzez stosowanie energooszczędnych technologii i rozwiązań. Projekty kompleksowe, składające się z wielu zadań, mogą być realizowane w ramach wspólnego projektu pod warunkiem, że beneficjent wykaże iż takie rozwiązanie jest optymalne z punktu widzenia osiągnięcia celów działania i wszystkie zadania stanowią spójną terytorialnie całość, rozwiązującą daną kwestię na całym obszarze objętym zakresem wniosku.

38 Działanie 9.2 Efektywna dystrybucja energii cd. Beneficjentami działania mogą być: a) Przedsiębiorcy, b) Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich grupy - związki, stowarzyszenia i porozumienia JST, c) Podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego. Środki finansowe beneficjenta, będącego jednostką samorządu terytorialnego lub jednostką podległą, przeznaczone na zapewnienie wkładu własnego muszą przynajmniej częściowo (5% wydatków kwalifikowanych) pochodzić ze środków własnych lub nie podlegających umorzeniu pożyczek.

39 Działanie 9.3. Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej

40 Działanie 9.3. Termomodernizacja oberków użyteczności publicznej Cel działania 9.3 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko został określony jako Zmniejszenie zużycia energii w sektorze publicznym. Na działanie przewidziano kwotę 153,34 mln euro. W jego ramach wspierane będą inwestycje w zakresie termomodernizacji budynków użyteczności publicznej, w tym zmiany wyposażenia obiektów w urządzenia o najwyższej, uzasadnionej ekonomicznie klasie efektywności energetycznej związanych bezpośrednio z prowadzoną termomodernizacją budynku. Realizacja działania ma przyczynić się do realizacji zobowiązań wynikających z dyrektywy 2006/32/WE w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii oraz usług energetycznych.

41 Działanie 9.3. Termomodernizacja oberków użyteczności publicznej c.d. Instytucją wdrażającą Działanie jest NFOŚiGW. Przykładowe rodzaje projektów to: Termomodernizacja obiektów Użyteczności publicznej wraz z wymianą wyposażenia tych obiektów na energooszczędne Projekty kompleksowe, składające się z wielu zadań, mogą być realizowane w ramach wspólnego projektu pod warunkiem, że beneficjent wykaże iż takie rozwiązanie jest optymalne z punktu widzenia osiągnięcia celów działania i wszystkie zadania stanowią spójną terytorialnie całość, rozwiązującą daną kwestię na całym obszarze objętym zakresem wniosku. W zakres wydatków kwalifikowalnych wchodzą wydatki poniesione w związku z: - ociepleniem obiektu, - wymianą okien, drzwi zewnętrznych oraz oświetlenia na energooszczędne, - przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą źródła ciepła), systemów wentylacji i klimatyzacji, - przygotowaniem dokumentacji technicznej dla projektu.

42 Działanie 9.3. Termomodernizacja oberków użyteczności publicznej c.d. Do wsparcia nie kwalifikują się projekty realizowane w budynkach użyteczności publicznej, w których ponad 15% powierzchni całkowitej budynku służy prowadzeniu działalności gospodarczej lub celom mieszkaniowym. Wydatki dotyczące powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej lub cele mieszkaniowe pomniejszają wysokość wydatków kwalifikowanych. W działaniu wyróżnione zostały dwie grupy beneficjentów: 1. Jednostki sektora finansów publicznych tj.: jednostki samorządu terytorialnego oraz ich grupy - związki, stowarzyszenia i porozumienia JST podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego nie będące przedsiębiorcami, organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały, organy policji, straży pożarnej (w tym również OSP), straży miejskiej, państwowe szkoły wyższe, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej. 2. Organizacje pozarządowe, kościoły, kościelne osoby prawne i ich stowarzyszenia oraz inne związki wyznaniowe.

43 Działanie 9.3. Termomodernizacja oberków użyteczności publicznej c.d. Środki finansowe beneficjenta, będącego jednostką samorządu terytorialnego lub jednostką podległą, przeznaczone na zapewnienie wkładu własnego muszą przynajmniej częściowo (5% wydatków kwalifikowanych) pochodzić ze środków własnych lub nie podlegających umorzeniu pożyczek. W przypadku, gdy beneficjentem jest państwowa jednostka budżetowa - korzysta ona ze środków na współfinansowanie krajowe znajdujących się w jej planie finansowym oraz środków na dofinansowanie w części odpowiadającej środkom UE znajdujących się w budżecie środków europejskich i nie otrzymuje fizycznie przelewów. W każdym innym przypadku beneficjent otrzymuje dofinansowanie w części odpowiadającej środkom UE w formie płatności z budżetu środków europejskich, natomiast współfinansowanie krajowe (jeśli je przewidziano) otrzymuje w formie dotacji celowej.

44 Działanie 9.3. Termomodernizacja oberków użyteczności publicznej c.d. Dofinansowanie przekazywane jest jako refundacja poniesionych kwalifikowanych udokumentowanych wydatków kwalifikowalnych lub jako zaliczka na poczet przyszłych wydatków kwalifikowalnych. Możliwość udzielenia dofinansowania w formie zaliczki oraz wysokość ewentualnej zaliczki będzie rozpatrywana indywidualnie przez instytucję wdrażającą na etapie zawierania umowy wdrażającą dofinansowanie z beneficjentem. Instytucja wdrażająca przy określaniu zasad udzielenia zaliczki będzie kierowała się zapisami obowiązujących aktów prawnych i obowiązujących wytycznych. Minimalna kwota projektu to 10, zaś maksymalna 50 mln zł.

45 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych

46 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych Cel działania 9.4 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko został określony jako Wzrost produkcji energii elektrycznej i cieplnej ze źródeł odnawialnych. Ogółem na działanie zarezerwowano kwotę 1 897,71 mln euro. W ramach działania wspierane będą inwestycje w zakresie budowy jednostek wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła ze źródeł odnawialnych. Wsparciem zostaną objęte projekty dotyczące budowy lub zwiększenia mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej wykorzystujących energię wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych do 10 MW, biogazu i biomasy albo projekty dotyczące budowy lub zwiększenia mocy jednostek wytwarzania ciepła przy wykorzystaniu energii geotermalnej lub słonecznej.

47 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych cd. Realizowane będą inwestycje w zakresie wytwarzania ze źródeł odnawialnych energii w kogeneracji spełniających kryterium wysokosprawnej kogeneracji. W tym działaniu będzie wspierana budowa tylko takich jednostek, w których wskaźnik skojarzenia (moc elektryczna do mocy cieplnej) jest większy niż 0,45. Projekty dotyczące kogeneracji w ramach konkursu oceniane będą w grupie projektów dotyczących wytwarzania energii elektrycznej i przy ich ocenie pod uwagę brane będą wyłącznie dane dotyczące energii elektrycznej.

48 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych cd. W ramach działania wyklucza się możliwość wsparcia: technologii współspalania paliw kopalnych i biomasy lub biogazu, budowy lub przebudowy obiektów energetycznych spalających odpady komunalne (które będą wspierane z działania 2.1). Działanie to oprócz efektu środowiskowego będzie miało również istotne znaczenie dla rozwoju regionalnego, stąd istotnym efektem będzie zwiększenie ilości miejsc pracy oraz zagospodarowanie lokalnych zasobów odnawialnych. Wsparcie będzie obejmować przyłącza jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do najbliższej istniejącej sieci.

49 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych cd. Instytucja pośrednicząca działania to Ministerstwo Gospodarki, Departament Funduszy Europejskich. Przykładowe typy projektów to: 1. Budowa farmy wiatrowej 2. Budowa elektrowni wodnej o mocy do 10 MW 3. Budowa elektrowni na biomasę lub biogaz 4. Budowa ciepłowni geotermalnej 5. Instalacja kolektorów słonecznych

50 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych cd. Projekty kompleksowe, składające się z wielu zadań, mogą być realizowane w ramach wspólnego projektu pod warunkiem, że beneficjent wykaże iż takie rozwiązanie jest optymalne z punktu widzenia osiągnięcia celów działania i wszystkie zadania stanowią spójną terytorialnie całość, rozwiązującą daną kwestię na całym obszarze objętym zakresem wniosku. Typy beneficjentów działania to: 1. Przedsiębiorcy, 2. Jednostki samorządu terytorialnego oraz ich grupy - związki, stowarzyszenia i porozumienia JST, 3. Podmioty świadczące usługi publiczne w ramach realizacji obowiązków własnych jednostek samorządu terytorialnego, 4. Kościoły, kościelne osoby prawne i ich stowarzyszenia oraz inne związki wyznaniowe.

51 Działanie 9.4 Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych cd. Projekty o minimalnej wartości to 20 mln PLN, z zastrzeżeniem następujących wyjątków: dla inwestycji w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biomasy lub biogazu oraz w zakresie budowy lub rozbudowy małych elektrowni wodnych Minimalna wartość projektu to 10 mln PLN, zaś maksymalna to 40 mln zł.

52 Zasady płatności w Priorytecie IX POiŚ W Działaniu 9.1, 9.2 i 9.4 Beneficjent otrzymuje płatność w formie płatności z budżetu środków europejskich jako refundację poniesionych kwalifikowanych udokumentowanych wydatków kwalifikowanych lub jako zaliczkę na poczet przyszłych wydatków kwalifikowanych. Możliwość udzielenia dofinansowania w formie zaliczki oraz wysokość ewentualnej zaliczki będzie rozpatrywana indywidualnie przez instytucję wdrażającą na etapie zawierania umowy o dofinansowanie z beneficjentem. W przypadku umów już podpisanych możliwość udzielenia zaliczki będzie rozpatrywana na podstawie pisemnego wystąpienia beneficjenta i po jego pozytywnym rozpatrzeniu wymagać będzie aneksowania umowy. W części wykładowej zostały pokrótce scharakteryzowane działania w ramach POiIŚ związane z odnawialnymi źródłami energii, adresowane do przedsiębiorstw. Należy do nich działanie 4.5, 9.5 oraz 10.3.

53 Regionalne Programy Operacyjne

54 Regionalne Programy Operacyjne Projekty o niższej wartości (tj. mniej niż 20 mln PLN oraz w przypadku wytwarzania energii elektrycznej z biomasy lub biogazu oraz w zakresie budowy lub rozbudowy małych elektrowni wodnych mniej niż 10 mln PLN) mogą otrzymać wsparcie na nową inwestycję w zakresie odnawialnych źródeł energii z 16 Regionalnych Programów Operacyjnych wdrażanych na poziomie poszczególnych województw. O wyborze konkretnego Regionalnego Programu Operacyjnego decyduje lokalizacja inwestycji. Każdy Regionalny Program Operacyjny określa własne zasady udzielania wsparcia. Nie wszystkie jednak województwa wyszczególniły specjalne działania na wsparcie inwestycji wyłącznie z zakresu odnawialnych źródeł energii.

55 Regionalne Programy Operacyjne cd. W pewnych województwach istnieje możliwość wsparcia takich projektów z działań przeznaczonych na ochronę środowiska, w pozostałych firmy energetyczne zmuszone są do rywalizacji konkursowej z innymi inwestycjami przedsiębiorstw, w tym także z projektami o charakterze innowacyjnym. Niektóre regiony wprowadziły również ograniczenia kwotowe wysokości wsparcia. Wszędzie stosuje się natomiast konkursową procedurę wyłaniania dofinansowywanych projektów dla przedsiębiorstw. Wniosek aplikacyjny składa się w terminie wskazanym w ogłoszeniu o naborze wniosków, które udostępniane jest na stronie internetowej instytucji wdrażającej.

56 Regionalne Programy Operacyjne Funkcję Instytucji Koordynującej 16 Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO), których działania są współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego pełni Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Suma budżetów wszystkich RPO na lata wynosi blisko 17 mld euro. Wszystkie RPO przewidują od 0,5 do 1,5% swoich budżetów na wsparcie finansowe inwestycji w odnawialne źródła energii. Szczegółowe informacje o działaniach wdrażanych w poszczególnych regionach można znaleźć na stornie NFOŚIGW, poświęconej regionalnym programom wsparcia:

57 Wsparcie inwestycji OZE ze środków publicznych

58 Wsparcie inwestycji OZE ze środków publicznych Możliwość uzyskania wsparcia przez przedsiębiorstwa reguluje Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 3 lutego 2009 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej na inwestycje w zakresie budowy lub rozbudowy jednostek wytwarzających energię elektryczną lub ciepło z odnawialnych źródeł energii.

59 Wsparcie inwestycji OZE ze środków publicznych cd. Rozporządzenie to określa szczegółowe przeznaczenie, warunki i tryb udzielania pomocy publicznej w ramach działania 9.4 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko , do której zastosowanie mają przepisy rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem na inwestycje w zakresie budowy lub rozbudowy jednostek wytwarzających: 1) energię elektryczną, wykorzystujących energię wiatru, wody w małych elektrowniach wodnych, w których moc zainstalowana elektryczna nie przekracza 10 MW, biogaz lub biomasę, 2) energię elektryczną ze źródeł odnawialnych w kogeneracji w układach niespełniających wymogów wysokosprawnej kogeneracji, 3) ciepło przy wykorzystaniu energii geotermalnej lub słonecznej.

60 Wsparcie inwestycji OZE ze środków publicznych cd. Pomoc może być udzielona jako: a) pomoc regionalna na realizację nowej inwestycji, tzw. inwestycja regionalna, b) pomoc horyzontalna, w zakresie ochrony środowiska na realizację inwestycji. Rozporządzenie określa również jakim podmiotom pomoc ta nie może być udzielana.

61 Wsparcie inwestycji OZE ze środków publicznych cd. Wydatki kwalifikowane na realizację inwestycji regionalnej mogą być ponoszone przez mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorców na: przygotowanie dokumentacji niezbędnej do opracowania wniosku o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko porady prawne i usługi doradcze - w wysokości 50 % faktycznie poniesionych wydatków. Wydatki poniesione na wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie nie są wydatkami kwalifikowanymi.

62 Pozostałe źródła finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych na rzecz wykorzystywania OZE

63 Środki BOŚ Środki finansowe Banku Ochrony Środowiska Bank Ochrony Środowiska od lat specjalizuje się w produktach finansowych skonstruowanych pod kątem realizacji inwestycji proekologicznych. Oferta kredytowa BOŚ skierowana jest zarówno do samorządów i przedsiębiorców, jak i do osób indywidualnych. Szczegółowe informacje nt. aktualnej oferty banku, można znaleźć na stronie internetowej:

64 Środki BGK Środki finansowe Banku Gospodarstwa Krajowego Bank Gospodarstwa Krajowego zarządza środkami kilku funduszy celowych oraz wieloma programami rządowymi. Dla inwestorów szukających finansowego wsparcia dla przedsięwzięć mających na celu poprawę efektywności energetycznej (w tym - instalację OZE) szczególnie interesujące będą te dwa mechanizmy finansowe: 1. BGK premia termomodernizacyjna: Informacje szczegółowe znajdują się na stronie banku : 2. BGK - projekty GEF: Informacje szczegółowe znajdują się na stronie banku: BGK oferuje dotacje do 16% kosztów poniesionych na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, mogącego obejmować zamianę źródeł energii na OZE

65 Środki EBI Środki finansowe Europejskiego Banku Inwestycyjnego W ramach projektu Intelligent Energy Europe (IEE), od grudnia 2009 Europejski Bank Inwestycyjny oferuje instrument finansujący o nazwie ELENA (European Local ENergy Assistance), którego celem jest pomoc w przygotowaniu projektów z zakresu efektywności energetycznej i OZE. ELENA ma ułatwić mobilizację funduszy na inwestycje na poziomie lokalnym, poprzez pomoc techniczną udzielaną władzom lokalnym, regionalnym, bądź innym instytucjom publicznym. W ramach programu ELENA można otrzymać bezzwrotne dofinansowanie w wysokości do 90% kosztów związanych z przygotowaniem dużych projektów inwestycji (powyżej 25 mln euro) w energię zrównoważoną w miastach i regionach, które potem mogą ubiegać się o fundusze Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Koszty te mogą obejmować: opracowanie studiów wykonalności i badań rynku; planowanie projektów, przygotowanie biznesplanów; przeprowadzenie audytów energetycznych; przygotowanie procedur przetargowych i ustaleń umownych oraz jednostek wdrażających projekt.

66 Środki EBI cd. O przyznanie dotacji należy ubiegać się bezpośrednio w EBI. Nie ma okresowych wezwań do składania wniosków - nabór prowadzony jest w trybie ciągłym. Wsparcie udzielane jest na zasadzie kto pierwszy ten lepszy, w granicach corocznie przewidzianego budżetu. Krajowy Punkt Kontaktowy dla Programu Inteligentna Energia dla Europy (IEE), w ramach którego funkcjonuje ELENA, znajduje się w Krajowej Agencji Poszanowania Energii S. A. (

67 Fundusze PO ROW ARiMR Fundusze Programu Operacyjnego Rozwój Obszarów Wiejskich ARIMR Inwestycje w odnawialne źródła energii zostały literalnie wymienione tylko w Działaniu 321 Programu Operacyjnego Rozwój Obszarów "Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej. W jego ramach którego można otrzymać dotację w wysokości do 75% kosztów kwalifikowanych (nie więcej niż 3 mln zł) na "wytwarzanie lub dystrybucję energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy". Jednakże, co podkreślają pracownicy ARiMR, w każdym innym działaniu PROW o charakterze inwestycyjnym, szczególnie w obrębie 3 osi priorytetowej, może zostać przyznana pomoc finansowa na projekty obejmujące elementy OZE, o ile służyć one będą poprawie efektywności prowadzonej produkcji rolnej lub przetwórczej. Wdrażaniem Działania 321 zajmują się poszczególne urzędy marszałkowskie, zaś większość pozostałych działań jest wdrażana w skali całego kraju przez ARiMR, za pośrednictwem placówek regionalnych. Szczegółowe informacje można uzyskać na stornie

68 Fundusze norweskie Fundusze Norweskie W grudniu 2009 r. zostało podpisane nowe porozumienie z Unią Europejską o Mechanizmie Finansowym EOG w zakresie kontynuacji dotowania inwestycji przez Norwegię i pozostałe kraje EOG/EFTA. Ponad 300 mln euro ma być użyte w ciągu najbliższych pięciu lat na finansowanie projektów związanych ze środowiskiem i zmianami klimatu. Dodatkowo, ok. 160 mln euro zasili różne przedsięwzięcia, których celem będzie rozwój i wspieranie idei wychwytywania i przechowywania dwutlenku węgla. Więcej informacji znajduje się na stornie:

69 Przydatne linki

70 Dziękujemy za uwagę! Zapraszamy do zadawania pytań do wykładu (moduł zadawania pytań dostępny jest na dole tekstu wykładowego dla zalogowanych uczestników) oraz do przystąpienia do testu on-line! Dofinansowano ze środków dotacji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej