Cienie i blaski rewitalizacji poznańskiego Chwaliszewa

Transkrypt

1 Nina Grad Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa Uniwersytet Jagielloński II Kongres Rewitalizacji Miast Kraków, września 2012 r. Cienie i blaski rewitalizacji poznańskiego Chwaliszewa 1

2 Plan prezentacji Cel pracy MPR dla Poznania Badania ankietowe Podsumowanie Cele: Przedstawienie zmian przestrzenno-społecznogospodarczych w dzielnicy Chwaliszewo Wyniki badań własnych przeprowadzonych w maja br. 2

3 Poznań Historyczne centrum Poznania przeżywa, podobnie jak centra wielu miast polskich, kryzys funkcjonalnoprzestrzenny polegający na utracie podstawowych funkcji rozwojowych, do których zaliczyć można m.in. funkcję mieszkaniową, handlową, usługową, a także funkcje wyższego rzędu. Kryzys śródmieścia związany jest z szeregiem postępujących procesów społecznogospodarczych oraz przestrzennych zarówno w samym mieście Poznaniu, jak i w obszarze miasta silnego jego oddziaływania w gminach położonych w najbliższym otoczeniu. Przykładem dzielnic, gdzie nawarstwieniu ulega szereg problemów funkcjonalnych, przestrzennych, gospodarczych i społecznych jest dzielnica Ostrów Tumski Śródka Chwaliszewo 3

4 Miejski Program Rewitalizacji 4

5 Miejski Program Rewitalizacji - aktywizacja i integracja lokalnych społeczności - poprawa jakości zamieszkania - przekształcenie ulic Traktu Królewsko-Cesarskiego, terenów nadrzecznych i starego koryta Warty - w śródmiejską przestrzeń publiczną, - zagospodarowanie obszaru starego koryta Warty, z uwzględnieniem możliwości wprowadzenia elementów wodnych przybliżających,,rzekę miastu i jednocześnie umożliwić przyszłym pokoleniom odtworzenie koryta Warty w jej starym biegu. - poprawa wizerunku dzielnicy przy jednoczesnym zachowaniu unikalnego charakteru i skali zagospodarowania przestrzeni; - zaktywizowanie gospodarcze obszarów sąsiadujących z terenami publicznymi; - konserwacja i rewaloryzacja obiektów architektury 5

6 Badanie ankietowe Pierwsza wersja z 23 pytaniami była skierowana do rdzennych lokatorów Chwaliszewa (121 ankiet), druga składająca się z 12 pytań adresowana do odwiedzających tę dzielnicę (60 ankiet). Badani mieszkańcy Chwaliszewa to osoby zamieszkujące głównie budynki pochodzące sprzed 1945 roku (48%) oraz z lat (15%), tylko 2,5% mieszka w blokach wybudowanych po 2001 roku. 16,5% respondentów żyje na Chwaliszewie krócej niż 5 lat, 15% w przedziale 6-10 lat, a 31,5% dłużej niż 30 lat. 6

7 Główne przyczyny wprowadzenia się do dzielnicy dostępność finansowa dobra lokalizacja osiedla w... dogodn y dojazd do pracy samo mieszkanie (układ, p... nie było innych mie szkań... obecność r odziny / przyjaci.. jest to mieszkanie z pr zydz... był to wybór przypadkowy mieszkam tu od urodzenia inne powody jakie? Źródło: opracowanie własne 7

8 Badanie ankietowe Analizując relacje sąsiedzkie 37% badanych zna swoich sąsiadów z widzenia, 17% w ogóle nie utrzymuje kontaktów z sąsiadami, a 15% może zostawić u nich klucze lub prosić ich o każdą pomoc bardzo dobre dobre ani dobre, ani złe raczej złe złe trudno powiedzieć w klatce w budynku na osiedlu Źródło: opracowanie własne 8

9 Badanie ankietowe Jeżeli chodzi o nowych sąsiadów 35 osób nie dostrzegło żadnych zmian, a 73 osoby, która widzi napływ nowych mieszkańców, charakteryzuje ich jako ludzi młodych (37%) z klasy średniej (44%). Co druga osoba nie widzi zagrożenia wynikającego z napływu nowych mieszkańców, a 38% nie widzi także żadnych zalet. Odwiedzający i mieszkańcy do zalet napływu nowej ludności zaliczyli odmłodzenie dzielnicy (34%, 21% odpowiedzi), ożywienie dzielnicy (22%, 13%) i zmiana wizerunku dzielnicy (21%, 13%), a wśród wad wyróżnili hałas (39%, 30%), imprezy (30%, 23%), wzrost czynszów (21%, 16%). Ważnym aspektem jest fakt, że 65% mieszkańców nie planuje się przeprowadzić, gdyż obecne miejsce im odpowiada. 9

10 Badanie ankietowe remont rewaloryzacja 10% 15% odnowa 6% dświeżenie 6% 3% 9% 5% 17% wzrost aktywności gospodarczej modernizacja działania na rzecz ludzi, gospodarki i przestrzeni przywrócenie dawnego wyglądu 8% 8% 5% 8% ocieplenie i odnowienie elewacji budynków poprawa stanu środowiska naturalnego ochrona dziedzictwa kulturowego nie znam tego pojęcia Źródło: opracowanie własne 10

11 Badanie ankietowe 7% 10% 10% 28% zmiana struktury społecznej dzielnicy zwiększenie atrakcyjności kulturowej dzielnicy zwiększenie wartości materialnej dzielnicy odpływ rdzennych mieszkańców dzielnicy 21% 10% 14% przymusowe przesiedlenia ubogich napływ nowobogackich do dzielnicy poprawa jakości przestrzeni miejskiej Źródło: opracowanie własne 11

12 Badanie ankietowe połączenia komunikacyjne więzi sąsiedzkie dostępność do sklepów dostępność do usług publ... bezpieczeństwo jakość i ilość zieleni miejs... warunki mieszkaniowe ilość miejsc parkingowych ilość garaży wolnostojącyc... małą architekturę (wyrem... należy stworzyć miejsce, g... inne Źródło: opracowanie własne 12

13 Badanie ankietowe powierzchowne odnowi... brak działań na rzecz... za mało zieleni przesiedlenia ludności... zbyt duży napływ nowy.. utrata mistycyzmu mi... wzrost cen mieszkań brak miejsc parkingowych grodzone osiedla ogólny wzrost cen zamiana mieszkań na l... Źródło: opracowanie własne 13

14 Badanie ankietowe przyspieszenie wzrostu... propagowanie przedsiębi... wzrost liczby punktów us... odnowienie budynków przygotowanie terenów i... poprawa układu komunik... poprawa zieleni modernizacja infrastruktu.. poprawa bezpieczeństwa podniesienie prestiżu dzi... pobudzenie ruchu turyst... nowe miejsca rekreacji zachowanie dzied zictwa... zmniejszenie patolog ii sp... Źródło: opracowanie własne 14

15 Podsumowanie Niestety mimo, że teraźniejszość pokazuje pozytywne wyniki przedsięwzięć na faktyczne rezultaty trzeba jeszcze poczekać kilkanaście lat. Choć już widać pewne zmiany zarówno przestrzenne (nowe oblicza kamienic) jak i społeczne (17% badanych mieszka na Chwaliszewie krócej niż 5 lat, a liczba mieszkańców spadła w latach ) to są to dopiero zalążki pewnych procesów, na których kształt wszyscy uczestnicy rewitalizacji mają jeszcze wpływ. Oczywiście konieczne jest powstrzymanie negatywnego zjawiska gentryfikacji, co jest możliwe do zrealizowania, ponieważ 65% badanych nie planuje przeprowadzki obecne miejsce im odpowiada, a 27% chciałoby się przeprowadzić głównie do domów jednorodzinnych, ale na razie tego nie planują. 15

16 Podsumowanie Niepokojący może być fakt, że pomimo długiego czasu prowadzonych działań 72% mieszkańców nie słyszało o żadnych programach skierowanych do osób zamieszkujących tereny rewitalizowane, a 92% nie korzystało z żadnej pomocy skierowanej do nich. Przy dość dużym udziale wdowców w dzielnicy oraz rencistów i emerytów może wskazane byłoby skierowanie szkoleń do tych właśnie grup. 60 pracująca/pracujący uczennica (studentka) / uczeń (student) bezrobotna/bezrobot ny rencistka/rencista panna/kawaler emerytka/emeryt zamężna/żonaty w separacji / rozwiedziona/rozwie dziony Źródło: opracowanie własne wdowa/wdowiec mieszkający z partnerem/partnerką (konkubinat) 16

17 Podsumowanie 17

18 Nina Grad Zakład Geografii Ludności, Osadnictwa i Rolnictwa Uniwersytet Jagielloński II Kongres Rewitalizacji Miast Kraków, września 2012 r. Dziękuję za uwagę! 18