Przykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/

Transkrypt

1 Przykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/ Typ szkoły: technikum - 4-letni okres nauczania /1/ Zawód: Technik budownictwa wodnego; symbol: Kwalifikacje: K1 - Wykonywanie robót regulacyjnych i hydrotechnicznych (B.13.) K2 - Organizacja robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz budową urządzeń wodnych (B.31.) Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Przedmioty ogólnokształcące Klasa I II III IV I II I II I II I II Liczba godzin tygodniowo w czteroletnim okresie nauczania Liczba godzin w czteroletnim okresie nauczania 1 Język polski Język obcy nowożytny Drugi język obcy nowożytny Wiedza o kulturze Historia Wiedza o społeczeństwie Podstawy przedsiębiorczości Geografia Biologia Chemia Fizyka Matematyka Informatyka

2 14 Wychowanie fizyczne Edukacja dla bezpieczeństwa Zajęcia z wychowawcą Łączna liczba godzin Przedmioty realizowane w zakresie rozszerzonym oraz uzupełniające 1 Fizyka Matematyka Historia i społeczeństwo - przedmiot uzupełniający Łączna liczba godzin Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Podstawy robót w budownictwie wodnym Renaturyzacja rzek i cieków wodnych Technologia robót regulacyjnych i hydrotechnicznych Język obcy w budownictwie wodnym Działalność gospodarcza w budownictwie wodnym Łączna liczba godzin Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym** 1 Roboty w budownictwie wodnym , Nadzór w budownictwie wodnym ,5 255 Łączna liczba godzin Łączna liczba godzin kształcenia zawodowego Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych

3 /1/ do celów obliczeniowych przyjęto 30 tygodni w ciągu jednego roku szkolnego *w szkolnym planie uwzględnia się również wymiar godzin zajęć określonych w par. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania, t.j. m.in. religii lub etyki oraz wychowania do życia w rodzinie. **zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy Wymiar praktyk zawodowych tyg. godz. kl. I - zgodnie z podstawą programową 0 kl. II - zgodnie z podstawą programową 0 kl. III - zgodnie z podstawą programową kl. IV - zgodnie z podstawą programową 0 Razem Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (B.13.) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy trzeciej Egzamin potwierdzający drugą kwalifikację (B.31.) odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy czwartej 3

4 Nazwa zajęć edukacyjnych Tabela efektów kształcenia Tabela przyporządkowania poszczególnym przedmiotom efektów kształcenia dla zawodu: Technik budownictwa wodnego; symbol Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ Uczeń: Efekty wspólne dla wszystkich zawodów / wspólne dla zawodów w ramach obszaru B / kwalifikacje klasa I II III IV semestr I semestr II semestr I semestr II semestr I semestr II semestr I semestr II Liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia Kształcenie zawodowe teoretyczne Podstawy robót w budownictwie wodnym BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; PKZ(B.f)(3) rozróżnia rodzaje urządzeń wodnych i określa ich przeznaczenie; PKZ(B.f)(5) określa właściwości materiałów stosowanych w robotach hydrotechnicznych; B.13.1(1) posługuje się dokumentacją projektową, planami sytuacyjnymi, katalogami oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; B.13.1(2) wykonuje podstawowe pomiary sytuacyjne związane z wykonaniem określonych robót regulacyjnych; BHP PKZ(B.f) B.13. X X X X 15 X X X X 85 X X X X 80 B.13.1(10) wykonuje roboty związane z zabezpieczeniem urządzeń regulacyjnych; 4

5 B.13.2(2) dobiera materiały, narzędzia, urządzenia i sprzęt do wykonywania określonych robót hydrotechnicznych; B.13.2(3) wykonuje roboty związane z budową wałów przeciwpowodziowych; B.13.2(4) zabezpiecza teren robót w czasie zagrożenia powodziowego; B.13.2(5) wykonuje roboty odwodnieniowe; B.13.2(6) wykonuje roboty związane z budową budowli piętrzących; B.13.2(7) montuje zamknięcia wodne; B.13.2(8) obsługuje pompownie wodne; B.13.2(9) wykonuje roboty związane z zabezpieczaniem urządzeń wodnych przed filtracją; B.13.2(10) wykonuje pomocnicze roboty betoniarskie, zbrojarskie, ślusarskie, kowalskie i ciesielskie związane z wykonywaniem robót hydrotechnicznych; B.13.2(11) dokonuje bieżących przeglądów stanu technicznego urządzeń wodnych; B.13.2(13) rozpoznaje uszkodzenia urządzeń wodnych; B.13.2(14) wykonuje roboty związane z naprawą uszkodzeń urządzeń wodnych; B.13.2(15) wykonuje roboty związane z usuwaniem przeszkód stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa; B.13.2(16) postępuje zgodnie z procedurami w przypadku wystąpienia zagrożeń podczas budowy lub uszkodzenia urządzeń wodnych; B.13.2(17) stosuje środki doraźnej ochrony przeciwpowodziowej; B.13.2(21) ocenia poprawność wykonania robót hydrotechnicznych; B.13.2(22) wykonuje obmiar robót związanych z budową i utrzymaniem urządzeń wodnych; B.13.2(23) przestrzega warunków technicznych wykonania i odbioru robót związanych z budową i utrzymaniem urządzeń wodnych; 5

6 Renaturyzacja rzek i cieków wodnych KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; PKZ(B.f)(1) rozróżnia rodzaje cieków wodnych; PKZ(B.f)(2) określa cele regulacji rzek i potoków górskich; PKZ(B.f)(4) określa wpływ robót hydrotechnicznych na stan środowiska; PKZ(B.f)(6) wykonuje pomiary stanów wód w ciekach wodnych; PKZ(B.f)(7) posługuje się mapami hydrograficznymi; PKZ(B.f)(8) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; B.13.1(3) dobiera materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania określonych robót związanych z regulacją cieków naturalnych; B.13.1(11) wykonuje roboty związane z utrzymaniem cieków naturalnych w wymaganym stanie; B.13.1(12) dokonuje bieżących przeglądów stanu technicznego umocnień brzegów i koryt cieków naturalnych; B.13.1(13) wykonuje roboty związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów umocnień skarp; B.13.1(14) przestrzega warunków technicznych wykonania i odbioru robót związanych z regulacją cieków naturalnych; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS B.13. PKZ(B.f) BHP KPS X X X X Łączna liczba godzin 180 X X X X X 5 X X X X X 80 X X X X X 95 X X X X X Łączna liczba godzin 180 6

7 BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; BHP X X X X X 5 Technologia robót regulacyjnych i hydrotechnicznych PKZ(B.f)(4) określa wpływ robót hydrotechnicznych na stan środowiska; PKZ(B.f)(6) wykonuje pomiary stanów wód w ciekach wodnych; PKZ(B.f)(8) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; B.31.1(1) posługuje się dokumentacją projektową i wodnoprawną, katalogami oraz normami dotyczącymi regulacji cieków naturalnych; B.31.1(2) dobiera przyrządy i sprzęt geodezyjny do wykonywania pomiarów sytuacyjnowysokościowych; B.31.1(3) wykonuje pomiary profilu podłużnego oraz przekrojów poprzecznych cieków naturalnych; B.31.1(4) wykonuje pomiary hydrometryczne robót związanych z regulacją cieków naturalnych; B.31.1(5) wykonuje przedmiar robót związanych z regulacją cieków naturalnych; B.31.1(6) dobiera technologie wykonywania robót ziemnych; B.31.1(8) sporządza harmonogramy wykonywania robót regulacyjnych; B.31.1(9)wyznacza i zabezpiecza teren robót ziemnych, pogłębiarskich i odwodnieniowych; B.31.1(10) organizuje roboty związane z umocnieniem koryt i biologiczną zabudową cieków naturalnych; PKZ(B.f.) B.31. X X X X X 140 X X X X X 155 B.31.1(11) przestrzega zasad eksploatacji maszyn i urządzeń podczas wykonywania robót regulacyjnych; B.31.1(13) koordynuje wykonanie robót betoniarskich, zbrojarskich, ślusarskich, kowalskich i ciesielskich; 7

8 B.31.1(14) organizuje wykonywanie robót związanych z konserwacją cieków naturalnych; B.31.1(15) dokonuje bieżących przeglądów umocnień koryt cieków oraz budowli regulacyjnych; B.31.1(16) określa zakres i dobiera sposoby naprawy umocnień koryt cieków oraz budowli regulacyjnych; B.31.1(18)wykonuje obmiar robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz rozlicza materiały, sprzęt i robociznę; B.31.1(19) sporządza kosztorysy oraz oferty przetargowe na roboty regulacyjne; B.31.2(1) posługuje się dokumentacją projektową i wodnoprawną, katalogami oraz normami dotyczącymi urządzeń wodnych; B.31.2(2) wykonuje pomiary profilu podłużnego oraz przekrojów poprzecznych wałów przeciwpowodziowych; B.31.2(3) wykonuje przedmiar robót związanych z budową urządzeń wodnych; B.31.2(4) sporządza harmonogramy robót związanych z budową urządzeń wodnych; B.31.2(5) dobiera metody zabezpieczania ścian wykopów i skarp przed osunięciem; B.31.2(6) dobiera materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania robót hydrotechnicznych; B.31.2(8) przestrzega zasad eksploatacji maszyn i urządzeń stosowanych podczas wykonywania robót związanych z budową urządzeń wodnych; B.31.2(10) wykonuje bieżące przeglądy urządzeń wodnych; B.31.2(12) ocenia jakość wykonania robót hydrotechnicznych; B.31.2(13) dobiera metody zabezpieczenia urządzeń wodnych przed skutkami powodzi; B.31.2(14) organizuje i koordynuje prace w trakcie akcji powodziowej; B.31.2(15) określa rodzaj i zakres szkód powodziowych; B.31.2(16) koordynuje wykonanie robót betoniarskich, zbrojarskich, ślusarskich, kowalskich i ciesielskich związanych z budową urządzeń wodnych; B.31.2(17) organizuje roboty związane z naprawą uszkodzonych elementów urządzeń wodnych; 8

9 B.31.2(18) wykonuje obmiar robót związanych z budową urządzeń wodnych oraz rozlicza materiały, sprzęt i robociznę; B.31.2(19) sporządza kosztorysy oraz oferty przetargowe na roboty hydrotechniczne; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ X X X X X KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; KPS X X X X X Łączna liczba godzin 300 Język obcy w budownictwie wodnym JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji; KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; JOZ KPS X X 60 X X Łączna liczba godzin 60 9

10 Działalność gospodarcza w budownictwie wodnym PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(4) jest otwarty na zmiany; KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; PDG X X 30 Łączna liczba godzin 30 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe teoretyczne 750 KPS X X 10

11 Kształcenie zawodowe praktyczne BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP X X X X X 5 Roboty w budownictwie wodnym BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; B.13.1(1) posługuje się dokumentacją projektową, planami sytuacyjnymi, katalogami oraz instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń; B.13.1(2) wykonuje podstawowe pomiary sytuacyjne związane z wykonaniem określonych robót regulacyjnych; B.13.1(4) oczyszcza koryta rzeczne i zbiorniki wodne oraz usuwa z nich przeszkody; B.13.1(5) wykonuje roboty ziemne i pogłębiarskie związane z regulacją cieków naturalnych; B.13.1(6) pozyskuje materiały naturalne przeznaczone do regulacji cieków wodnych; B.13.1(7) wykonuje wyroby przeznaczone do umacniania koryt cieków i skarp; B.13.1(8) wykonuje roboty związane z umacnianiem brzegów rzek i potoków górskich; B.13.1(9) wykonuje roboty związane z biologiczną zabudową cieków naturalnych i kanałów wodnych; B.13. X X X X X 490 B.13.1(10) wykonuje roboty związane z zabezpieczeniem urządzeń regulacyjnych; B.13.1(11) wykonuje roboty związane z utrzymaniem cieków naturalnych w wymaganym stanie; B.13.1(12) dokonuje bieżących przeglądów stanu technicznego umocnień brzegów i koryt cieków naturalnych; 11

12 B.13.1(13) wykonuje roboty związane z naprawą lub wymianą uszkodzonych elementów umocnień skarp; B.13.1(14) przestrzega warunków technicznych wykonania i odbioru robót związanych z regulacją cieków naturalnych. B.13.2(1) posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną urządzeń wodnych; B.13.2(3) wykonuje roboty związane z budową wałów przeciwpowodziowych; B.13.2(4) zabezpiecza teren robót w czasie zagrożenia powodziowego; B.13.2(5) wykonuje roboty odwodnieniowe; B.13.2(6) wykonuje roboty związane z budową budowli piętrzących; B.13.2(7) montuje zamknięcia wodne; B.13.2(8) obsługuje pompownie wodne; B.13.2(9) wykonuje roboty związane z zabezpieczaniem urządzeń wodnych przed filtracją; B.13.2(10) wykonuje pomocnicze roboty betoniarskie, zbrojarskie, ślusarskie, kowalskie i ciesielskie związane z wykonywaniem robót hydrotechnicznych; B.13.2(11) dokonuje bieżących przeglądów stanu technicznego urządzeń wodnych; B.13.2(12) wykonuje roboty związane z konserwacją oraz remontami urządzeń wodnych; B.13.2(14) wykonuje roboty związane z naprawą uszkodzeń urządzeń wodnych; B.13.2(15) wykonuje roboty związane z usuwaniem przeszkód stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa; B.13.2(18) wykonuje roboty związane z zabezpieczeniem terenu zagrożonego powodzią; B.13.2(19) wykonuje roboty związane z usuwaniem szkód powodziowych; B.13.2(20) wykonuje pomocnicze roboty betoniarskie, zbrojarskie, ślusarskie, kowalskie i ciesielskie związane z utrzymaniem urządzeń wodnych; B.13.2(22) wykonuje obmiar robót związanych z budową i utrzymaniem urządzeń wodnych; 12

13 Nadzór robót w budownictwie wodnym KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia; OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy; OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; B.31.1(1) posługuje się dokumentacją projektową i wodnoprawną, katalogami oraz normami dotyczącymi regulacji cieków naturalnych; B.31.1(3) wykonuje pomiary profilu podłużnego oraz przekrojów poprzecznych cieków naturalnych; B.31.1(4) wykonuje pomiary hydrometryczne robót związanych z regulacją cieków naturalnych; B.31. OMZ BHP KPS X X X X X Łączna liczba godzin 495 X X X 5 X X X X X X 250 B.31.1(5) wykonuje przedmiar robót związanych z regulacją cieków naturalnych; B.31.1(6) dobiera technologie wykonywania robót ziemnych; B.31.1(7) dobiera materiały, narzędzia i sprzęt do wykonywania robót regulacyjnych; 13

14 B.31.1(8) sporządza harmonogramy wykonywania robót regulacyjnych; B.31.1(9) wyznacza i zabezpiecza teren robót ziemnych, pogłębiarskich i odwodnieniowych; B.31.1(10) organizuje roboty związane z umocnieniem koryt i biologiczną zabudową cieków naturalnych; B.31.1(12) organizuje roboty odwodnieniowe; B.31.1(14) organizuje wykonywanie robót związanych z konserwacją cieków naturalnych; B.31.1(15) dokonuje bieżących przeglądów umocnień koryt cieków oraz budowli regulacyjnych; B.31.1(16) określa zakres i dobiera sposoby naprawy umocnień koryt cieków oraz budowli regulacyjnych; B.31.1(17) ocenia jakość wykonania robót regulacyjnych; B.31.1(18) wykonuje obmiar robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz rozlicza materiały, sprzęt i robociznę; B.31.1(19) sporządza kosztorysy oraz oferty przetargowe na roboty regulacyjne. B.31.2(7) organizuje roboty związane z budową urządzeń wodnych; B.31.2(9) prowadzi dokumentację budowy urządzeń wodnych; B.31.2(11) organizuje wykonanie robót konserwacyjnych urządzeń wodnych; B.31.2(19) sporządza kosztorysy oraz oferty przetargowe na roboty hydrotechniczne; KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X X KPS(10) współpracuje w zespole; Łączna liczba godzin 255 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe praktyczne 750 KPS 14

15 Łączna liczba godzin przeznaczona na efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów 430 Łączna liczba godzin przeznaczona na kwalifikację K1 (B.13.) 665 Łączna liczba godzin przeznaczona na kwalifikację K2 (B.31.) 405 Razem ) 2) Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru budowlanego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów B.13. Wykonywanie robót regulacyjnych i hydrotechnicznych B.31. Organizacja robót związanych z regulacją cieków naturalnych oraz budową urządzeń wodnych Razem 380 godz. 650 godz. 320 godz godz. 1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. 2) Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. z 2012 r., poz. 184) 15