O- PY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO

Transkrypt

1 1 O- PY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO! " # $% "&' 1. RODZAJE DANYCH UZYSKIWANYCH W TRAKCIE WIERCENIA 2. ( )* +) (,-,* (,-. E- DYMENTACYJNYCH, LITOLOGII I PRZESTRZENNEJ KORELA-,- )*, Bartosz Papiernik ZSE Maj 2004 Kraków

2 2 RODZAJE DANYCH UZYSKIWANYCH W TRAKCIE WIERCENIA ogów i petrofizyków.!"#!!l- $!%!& $&$!!!!'( a-!" #!%#!"' )!!!! u-!% e- ' * #! e- +!%, A\ Obserwacja na podstawie niektórych parametrów technicznych wiercenia: -$!zwiercin! Obserwacje zmia&!!' B\!/" 0 #"!%1 & &+!.!/&$.!/!& Dodatkowe analizy na materiale rdzeniowym (np., szlify, badania Granulometryczne, badania mikrofaunistyczne) C\! 2 3/%& 13"4 %! "25 Profilowania elektrooporowe Profilowania sejsmoakustyczne Profilowania radiometryczne -& Profilowania specjalne (np. termiczne, skaner akustyczny, itp.) D\ 6 "7%

3 3 - Eksploatacje próbne. 0%!1!!!2! &%!#!#3&+#!k- 40$! # "#' ( %%!!&#+'! + u-!%%##& ' Mozliwosc prowdzenia pomiarów (obserwacji) Zwierciny Rdzen Próbki ze sciany wiercenia Rdzeniki boczne KONTROLA GLEBOKOSCI Slabe Mozliwa Doskonala Doskonala CIAGLOSC OBSERWACJI Tak Brak Brak Brak MIAZSZOSCI Slaba Brak Brak Brak POROWATOSCI Wskazania Dobra Slaba Dobra PRZEPUSZCZALNOSCI Wskazania Dobra Slaba Dobra NASYCENIA Brak Brak Brak Brak CZASOCHLONNOSC Brak Tak Minimalna Minimalna CENA Niska Wysoka Wysoka Wysoka ZAGROZENIE ZNISZCZE- NIA WIERCENIA Brak Istnieje Istnieje Istnieje Kolejnym krokiem wtajemniczenia dla geologa naft! #e- #$ % #!#y- #'-###.# /5-,p-ty-A,B i D] oraz uzyskanych na podstawie geofizyki wiertniczej oraz powierzchniowej (softdata) [M.in. punkt D]. &!% % #.#/# #z- &!#!$k-! '

4 4 2 ( )* +O- ) (,-,* (,-.O- DOWISK SEDYMENTACYJNYCH, LITOLOGII I PRZE- ((- *,- )*, PROFILOWANIA GEOFIZYKI WIERTNICZEJ (informacje podstawowe) -%&# 6!%#%!! &'0 #e- # %, &+ &+!! &! &!$ temperatura w odwiercie (%"!$% %- #') $% &' 3/%! 13" "! 06"8 6!$ 6"1 49% %!: ; 5!5< 7!% % +89 (100 stóp) : +!! :! & +!# prz #! # ) ##!#&!$o- +' % &+ # ##o- +;2<9='(## % "' ## ###%! -!"'*% %&petrofizycznej rozwierco-!'>#! ##!!!!"ncjal!' #60%028 ; %!4! 2 3/%& 13"4 %! "2 07/%28< >!#$ #&#!&#$&&&!&'?#$&ymi mediami. 7% "#$#$ zbiornikowych w oparciu o interpretacje profili wielu otworów.

5 5 &$!%%, &!$ & # &!&%!' 3!#! PROFILOWANIA ELEKTROOPOROWE - % # z- #': % %# #$' -!$$ -:' PROFILOWANIA PS Profilowanie to polega na pomiarze tzw. polaryzacji samoistnej w uproszczeniu rozumianej rezultacie infiltracji strefy!. /!!## ##.k- #/'A &-:%% a- $ & &!% # # ' 4 %+ %2'.'</! 2 3/%& 68 07%! #< - Przestrzennej korelacji warstw

6 6 - wydzielenie warstw przepuszczalnych, np. piaskowców [maksymalne wychylenia krzywej!b!#.'!/5b' 2&%& 2&.&R w /' OGRANICZENIA WYKORZYSTANIA KRZYWYCH PS =4 "60 ; 27/ < &!!%!!!!' 6 "/!:$; 1# %"6 660!4!: R t /R m ) [R t >!:$ 63!!3/%!2 3/ 0 "4? R m >!:$ 0 "4@ A/! 4"%2 #/128 # / < &+.' /' wzrasta zailenie &!! 7 B$ 07%! # /: %1 "! "! %: "06z- "/!: 5-4:$ %!49% 3/%! %"/7!: # 0 0 "4< -! -! -! nie stosowane -!!!. %% / -!!! nie stosowane OCENA ZMIENNOSCI LITOFACJALNEJ ORAZ INTERPRETACJA. (,-(,C ( KRZYWYCH PS --:%+ &! profilu wiercenia. C $!-:#% "#!!#!#'%!!&!##$&+!#' % &#2!%# -:''4% -: &##2%#'./' )&+# &+" 2 wysortowane.%%/ -& % % ##! &+!%') + &!#$!'

7 7!#!#$%#!ki pozwala +'$&.'D/' E7!! %& krzywych PG - patrz dalej). ( ( (warstwa) )$!*!"#!$%& #' ( ( liniowy!"#!$%& #' (Sedym entacja cykliczna) 65 E5 /634 2 "%5 /43 25 / 2 D#" 46" 4"%2 ; %/4: 8 "! /0B "/! )*( (., PO i mpo, Laterolog, sondowania indukcyjne 2-&a- &!#' (%8 -$## %- #'* # & petrofizycznej przewiercanego profilu. : -! F!% &#!%&.?'8/ :! & $ ' 6 3/%&!: A4"028 6D<.%/ %& # %& warstw niskooporowych #% owania PO, jako depresje otoczone dwoma symetrycznymi pikami dodatnimi (rys.3). #"%%&D'

8 8 -!.>G:$>:H$0>F$0>:H/!%d- &&&%%' 1 0 A O d R a m ax =-3,6 R a min =0.4 b lind A O z on e reflection peak 65F 3/%!!: 5 '!4 >#/!42 876"2 %6% "B!4%2 > #/!/!1 "6%0 /4#5 =' "% > #/!42 876"2 %6% "B!4%2 > */1 PROFILOWANIA RADIOMETRYCZNE? #!%alfa, beta i gamma. Z!! "#%%%$ó- % &+!%%! ' > %#$ entracje!%%&!%%, Potas (izotop K 40 ) Pierwiastki z grupy toru (Th) Pierwiastki z grupy Uranu -radu. 7 #!&+I%'- % I&%.#! /, - Uran -rad Tor Potas 3

9 # #7 40,!%&+! &.!!!/' # # #y-!% ##'3!!%%! #!#'0 %%!!%"$! w ich strukturze. -.% 9'9D=!7 40 / 8=#e- #%#!' 9

10 10 :$!% %&+!%% +'9'<=*!!J!'J&# osadowych ukazuje Tablica 1. Profilowania!%&! (profilowania Gamma (PG), spektralne profilowa gamma (SPG)), lub wzbudzonej promie- &#!2' &.H042formation density compensated i litho-density log (LDL) 1 / "!#.:)-$)J$4)F/'-&!!% ### &#o- &$ % $# %!petrofizyka. PROFILOWANIE GAMMA (PG) --!& przez promieniotwórcze pierwiastki z grup Toru, Uranu-Radu i izotop K 40 potasu. Zapisywa-!% %&+#!! &': -!%&+ # %% #' "#"/ ":$ - &+#! "%- &!<.#/' Kalibracja sondy -&+! #->$% o-!%!% *!'<-><6D992 # &e- '0!r-!I & & ' Forma prezentacji profilowania -&!'-+ '&!! - 9 <99->$! API. C zarurowanym krzywa jest zazwyczaj skalo- 92;9->'%!%&!!' % :#! #%0! %/4:$ # "0 A #&! &!%#e- &!-'!!#$ %+!'C!%!2!& ' 1 H04F0F% "2'

11 11 Zastosowania profilowania PG G5 4:/! //1i --%! o- #'(- #2 :-!% &+.Rmf =?/!+' 5'$!!B'.J2<$?'K/ E5 4:/! "/! ##!-!+ && zailenia: GR log - GR min I GR = Gr max - Gr min Gdzie: I GR 2I Gr log 2 &+- Gr min ! / Gr max -.!/' &+I GR nanoszona jest na specjalny wykres korelacyjny który pozwala +&+.V dla ) dla analizowanego wydzielenia. F5 6B!9%!%9 " A --! &#' 2'#!!!'!# -% &7 2 $ &<=7 2 O odpowiada ok. 15 jednostek API. ) $acenia rud uranu. 4. Inne zasoby

12 12 -+ #ewaporatowych nie zawie- %##$#$# $$#!% %&%!%' 5. Korelacja D#"%%! #6% 9% % zarurowanych wierceniach. 6. Ocena stanu cementu w przestrzeni pozarurowej..*(.,- ( Y- WYCH PG -%!#"#&! #-!2 &i- ## "-:'J!!!#%!&' -?';! &')!-!& &!$ # %+&# &.?';L/ (! & +# &'!!%&+ (-( ++, 65H< #6%% #"2 46"0 4"% A + ## &!+ "! &'

13 13 "% 46" /!# "! (CYLINDER SHAPE) "!028 2#!#!!1 "! :#%64 6#! 2; 4 24< Wydmy eoliczne, Piaski równi #$ Osady korytowe rzek 7 %ce delt 7 %turbidytów 7rozpr. M & skich. "% 46" #"%!4% (BELL SHAPE) "!028 :#%64 6#!a- 2 A4"028 6D 6#4!1! " 64%! 2; 4 24< Piaski aluwialne, Piaski równi #$ Osady korytowe rzek Rzeki!% N#& 7 % 7 %turbidytów 7rozpr. M &rskich. Piaski jeziorne "% 46" /24% (Funnel SHAPE) "!028 :#%64 6#! 2 A4"028 6D 6#4!1!60 40 #% 64%! 2; 4 24< Osady barierowe Glify krewasowe 3!!& %# : #! -?!;L! " &.?'D/'C +$ --:# #& %a-! ' SPEKTRALNE PROFILOWANIA PG )!&+ przez profilowania PG obejmuje zapis % * 238, K 40 i Th 232 ') $ &+! # gamma. -%!!!$ '-&+ '(!%# $#!% '-7 #! %<'KLMeV, U MeV, Th 2.62 Mev. Forma prezentacji (:-!%.?'O/, 42:?.->/$ 24?.->/$! &7Th;

14 14 7&!./$!!./!.=/P 66%! 3/%& :/! //1 A\ Formacje ewaporatowe ## #$ # %!% # #J! 5-!B'C %! *$:?!' B\ Formacje piaszczysto ilaste. :-#2#!% ilenia!'*! # %!&* +&%!!% I%%C org '+ ", (V Sh ) Th = (Th - Th min )/(Th Sh - Th min ); (V Sh ) CGR = (CGR - CGR min )/(CGR Sh - CGR min ); ) & # #J#7jednoznacznie + #.?'Q/'>2#+!%'!& promieniotwórczych (Th/K, U./K i Th/U). - %%!%, POTAS - mika, 72$.illit), promieniotwórcze ewaporaty. TOR 2!$ ' URAN - fosforany, materia organiczna. 4:/!!0 0#"0 I' %649%!%9 " A %6D028 A %

15 15 kompleksach piaszczystych " K-skaleni i arkozy. A%&+7&&!%!!72 ')!&Th i 7!%!J67<M<9-1. " 2%!&$#! % &%772'?&%%&+!':! J#67% D';M<9-4. " #$ 2#!% &!Th/K. " $ %!$!%!&#'?&&+7 w nich generalnie niska. (Th/K - wysokie.) Zielone piaski i piaskowce glaukonitowe-!! %!./'5)! 2 Fe, a dodatkowo zawiera Mg i K]. Zailone piaski i piaskowce2!## + #72!!' C\ % -# # $ &+ #%+%&%*' # ##!Th, który jest!'!#!&+j#7%'c &+* $$ &!!%' Rysunku 9,&+!%%&%*!' C!./&*$ + &!!$C org!!% % +! #2##%!$%'

16 16 ' J*!%J#7$' C %7!%$!*%+ % I%glaukonit. #!&+'#& -.4?/'!$ &+J# $ 7%% &%#!!% I&%glaukonitu. 2. Korelacja D#"%% Dodatnie wychylenia krzywej J#!% % ' %#!# bentonitów. 3../#"!!"1#!: &redniego stosunku J#67.J#6*/%+!!#$%!! % &.#$ erozyjnych itp. - Rys.10). 4. 4%! 63 6D4! A stylolitów. 7%!#!# + %!! #./$ &+ "+#$ * %+&%stylolitów

17 17!%# ##%&#' UWAGA! 7*% %+$!% ' 5.! 2 %D1/%#%! *C org. Po skalibrowaniu tego %!!$ #&*+&+C org w!$ ' 6. ""!%! :#%64 6#! 2! A Oznac!#!&!!$! # ' ) & # +!%# & #,! 2 na szelfie kontynentalnym. osady % #!# % #!!#' 72%I!#' 3'C# ## %!#% ##! ##' #! depozycyjnych

18 18 & ' *%+ &!!%%!!!' 7. Inne zastosowania spg :-+, 2&diagenezy osadów 2&!! 2& 2plutonicznych +*+,( (,(., (,C (wg Atlas Wireline Services, Houston, Texas) STOSUNEK Th/U!!%, A\ # #!! &, >7: &!%$' <7: & 2!$' <2:!' B\ 7!# &!litostratygraficznym C\!### D\ & #!# %# ' E\ 7%!! 2' -regresja lub utlenianie - redukcja. STOSUNEK U/K A\!#formacjach ilastych; B\ 7% C\ 7 &$!## #' D\ 4 %!# " STOSUNEK Th/K A\ >! B\ Paleogeograficzne i paleoklimatyczne interpretacje facji C\?!& $ & paleolinii brzegowej itp. D\ Ocena zmian diagenetycznych osadów ilastych E\ Oznaczanie typów min ilastych: stosunek Th/K wzrasta w sekwencji: glaukonitmuskowit - 211chloryt - boksyt. F\ 7&!$& %%&$' PROFILOWANIA GAMMA-GAMMA (Formation Density Log) Profilowanie polega na rejestra udzonego sztucznie przez generator umieszczony w sondzie, którym jest pierwiastek ra- 'L9$!D9K$<8O'R!%./

19 19 & ' A &+ &+ ' &+%% &+&%' > &&! & #&'A # &. $/zeszczelinowanych i brekcji. W otworze!!!zacementowania przestrzeni pozarurowej. Na wyniki profilowanie FDL bardzo mocno!&+ $!%"2%'-! - &!./ &' #"-.H0F/! &!i-!sejsmogramów syntetycznych (wraz z profilowaniem akustycznym). )%&+&!'C!&+ S$H0F% o- bre. 0! Litho-Density Log (LDL), #! % &% H0F'-!!!'F0F% H0F a-! % &+ #' &+! F0F! & &+ ' - F0F!! -:' >rpretacja &!!& depozycyjnych. PROFILOWANIA NEUTRONOWE -!&%&+$% wskutek "bombardowania" strefy przyodwiertowej strumieniem neutronów wzbudzanych w '!! % $!!!#!!#')! % # % ' J!! omieniowania gamma. Stosowane obecnie sondy pomiarowe to GNT (Gamma Ray/Neutron Tool) [otwór otwarty lub zarurowany]- dokonuje pomiaru wzbudzonego promieniowania Gamma i neutronów termalnych. (Pomiar skalowany w jednostkach API ) SNP (Sidewall Porosity Tool)[Otwarty otwór]!! &! TU$!%! epiter- #':)- +!!'! epitermalnych minimalizuje efekt chlorkowy -!&+!24$3$F' - # &.!/ <! V <= &! % %'

20 20 CNL (Compensated Neutron Log) [otwór otwarty lub zarurowany] - pomiar neutronów #$ #&.pu) [patrz SNP]. &-)$' +9%! "66%! Wymienione son!% & &#'&+!$ &!2&+%'2 a-!% &' >"!#! przewiercanych kompleksów. -!%#&#$ #&+ & pozornej.