Formularz zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd. 2. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu

Transkrypt

1 Formularz zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd 1. Nazwa programu: Program pro laktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie kujawsko-pomorskim w latach Realizatorzy programu: Realizatorem Programu jest Województwo Kujawsko-Pomorskie. Do współpracy zaproszone są jst, które składają każdego roku deklaracje o współpracy w realizacji Programu. W 2015 roku w programie uczestniczyło 17 jst, w 2016 roku 37 jst, w 2017 roku 41 jst ( lista jst w załączniku nr 1). Podmioty lecznicze realizujące program wybierane są w procedurze konkursowej. Lista realizatorów w załączniku nr Krótki opis problemu zdrowotnego uzasadnienie epidemiologiczne podjętych działań Streptococcus pneumoniae, czyli pneumokok jest bakterią o wysokiej zjadliwości, która w ostatnim czasie zwiększa oporność na różne grupy antybiotyków, jest jedną z głównych przyczyn umieralności przede wszystkim u dzieci najmłodszych. Dzieci te, ze względu na niedojrzały układ immunologiczny, są szczególnie narażone na zachorowanie wywołane Streptococcus pneumoniae. Zakażenia pneumokokami wywołują inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP), która może mieć szczególnie ciężki przebieg u dzieci poniżej 5 r.ż. Pneumokokowe zakażenia inwazyjne charakteryzują się występowaniem poważnych powikłań i wysoką śmiertelnością. Największa zapadalność na inwazyjną chorobę pneumokokową (IChP) u dzieci występuje w wieku 0-2 r.ż. i w Polsce wynosi ona 19/100 tys., a w przedziale wiekowym od 0 do 5 r.ż. wynosi 17,6 /100 tys. Liczba zachorowań ogółem wywołanych przez Streptococcus pneumoniae w 2016 r. w województwie kujawsko-pomorskim wynosiła 78, a zapadalność na 100 tys. 3,74 (Polska 2,51), w tym zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu 16, zapadalność na 100 tys. 0,77 (Polska 0,47), posocznica 50, zapadalność 2,40 (Polska 1,67). 2. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu Zwiększenie populacji objętej programem polityki zdrowotnej realizowanym na poziomie regionalnym możliwe stało się dzięki zastosowaniu innowacyjnego rozwiązania, polegającego na współpracy z samorządami lokalnymi. Gminy i miasta na prawach powiatu, które wyraziły wolę realizacji programu partycypowały w ich nansowaniu w stosunku 50/50. Współpraca z samorządami lokalnymi jest szczególnie istotna w przypadku tego programu. Wysoką skuteczność projektów dotyczących szczepień można bowiem osiągnąć tylko przy założeniu, że realizatorami są podmioty lecznicze sprawujące bezpośrednią opiekę medyczną nad odbiorcami programu lub przynajmniej są zlokalizowane w niewielkiej od nich odległości, a więc POZ-y działające na terenie poszczególnych gmin i powiatów. Kluczowym elementem, w realizacji każdego działania w obszarze zdrowia publicznego, jest bowiem dotarcie do bene cjentów i maksymalne ułatwienie im skorzystania z proponowanych interwencji. Z roku na rok zwiększa się liczba jst przystępujących do programu (2015 r. 17 jst, 2016 r. 37 jst, 2017 r. 41 jst). Model współpracy z jst stosowany jest również w innych programach polityki zdrowotnej realizowanych przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego: Program Wykrywania WZW B i C w Województwie Kujawsko-Pomorskim (2013 r. 29 jst, 2014 r. 27 jst, 2015 r. 29 jst, 2016 r. 23 jst, 2017 r. 23 jst), Kujawsko-Pomorski Program Badań Przesiewowych w Kierunku Tętniaka Aorty Brzusznej 2015 r.- 13 jst, 2016 r. 23 jst), Program pro laktyki zakażeń pneumokokowych wśród osób dorosłych w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie kujawsko-pomorskim (w 2017 r. 14 jst).

2 a) sposób promowania programu (dotarcia do uczestników) Na potrzeby programu przygotowano i rozpropagowano w latach : szt. ulotek i szt. plakatów. Przygotowano także i wyemitowano w telewizji regionalnej TVP Bydgoszcz w tzw. Prime Time spot informujący o programie oraz jst biorących w nim udział (36 emisji) hhps://youtu.be/am4otp5anja W regionalnej i lokalnych telewizjach i radio emitowane były także reportaże hhps://bydgoszcz.tvp.pl/ /dzieci-i-seniorzy-moga-szczepic-sie-przeciwpneumokokom-darmo oraz spoty zamawiane przez jst (np. 240 emisji w TV Kujawy). W celu zwiększenia frekwencji koordynator zamieścił w lokalnych gazetach reklamy prasowe. Realizatorzy i partnerzy programu stosowali także bezpośrednie metody informowania o programie: pisma do przedszkoli, żłobków i POZ funkcjonujących na terenie poszczególnych gmin, przekazywanie informacji do mieszkańców poprzez system powiadamiania SMS, zaproszenia listowne i rozmowy telefoniczne z rodzicami potencjalnych adresatów programu. W dobie social media część zadań promocyjno-informacyjnych odbywała się za pośrednictwem Internetu. Na potrzeby programu przygotowano stronę internetową (hhp://program.wsoz.pl/) zawierającą informacje o założeniach programu oraz jego realizatorach. Medium to także wykorzystało Województwo Kujawsko-Pomorskie, jst będące partnerami programu oraz podmioty lecznicze wykonujące szczepienia umieszczając informacje o programie na własnych stronach internetowych i pro lach w portalach społecznościowych (Facebook, TwiHer) oraz prosząc o taką formę promocji lokalną prasę, radio i telewizję (hhp://bydgoszcz.wyborcza.pl/bydgoszcz/7,48722, ,pneumokoki-ponad-3-tys-dziecizaszczepia-za-darmo-gdzie.html, hhps://kujawsko-pomorskie.onet.pl/bezplatne-szczepienia-przeciw-pneumokokom/g49j0xd hhp://bydgoszcz.eska.pl/poznaj-miasto/rodzicu-mozesz-zaszczepic-swoje-dziecko-przeciwpneumokokom-za-darmo-1/ hhp:// b) określenie grupy docelowej i dobór kryteriów kwali kowania do programu Do programu zostały zaproszone dzieci w wieku od 24 m.ż. do 36 m.ż., zameldowane na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, które nie były szczepione szczepionką przeciwko pneumokokom. c) przebieg realizacji programu: 1. Zaproszenie do współpracy jednostek samorządów terytorialnych 2. Podpisanie porozumień o współpracy z jst 3. Wybór realizatorów programu oraz jego koordynatora (konkursy ofert) 4. Przygotowanie przez koordynatora programu materiałów informacyjnych i edukacyjnych oraz niezbędnych formularzy 5. Realizacja programu: a) dotarcie z informacją o programie do rodziców dzieci, spełniających kryteria włączenia (działania edukacyjne i promocyjne) b) rekrutacja dzieci do programu (podmioty lecznicze będące realizatorami programu oraz poszczególne jst) c) badanie kwali kacyjne dzieci. d) szczepienia wg przyjętego schematu, zgodnego ze wskazaniami producenta szczepionki. e) monitoring programu (miesięczne sprawozdania od realizatorów do koordynatora oraz od koordynatora do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu 6. Rozliczenie nansowe 7. Sprawozdanie merytoryczne

3 8. Podsumowanie realizacji programu 3. Źródła.nansowania programu i wielkość wykorzystanych środków Program nansowanych był przez Województwo Kujawsko-Pomorskie (50% kosztów szczepień oraz koszty koordynacji) oraz jst będące partnerami programu (50% kosztów szczepień). Łączny koszt programu wyniósł w latach ,17 zł, w tym ze środków Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego ,67 zł. 4. Efektywność programu: Zasady monitorowania Zgłaszalność do programu monitorowana była na bieżąco. Podmioty lecznicze realizujące program miały obowiązek wprowadzać do dnia 5 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni na zabezpieczonej loginem i hasłem stronie internetowej danych dotyczących realizacji zadania zgodnie z wytycznymi koordynatora Programu, a w styczniu każdego roku przekazać do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu sprawozdanie końcowe z realizacji zadania. Koordynator miał z kolei obowiązek dostarczania w terminie do dnia 10 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu miesięcznych raportów z działań podejmowanych w ramach realizacji zadania (informacje dotyczące liczby wykonanych szczepień, przygotowanych materiałów promocyjnych, przeprowadzonych szkoleń itd.), a w styczniu każdego roku sprawozdania końcowego z realizacji zadania. W przypadku realizatorów wykazujących niezadowalającą frekwencję zarówno koordynator jak i Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu przesyłali do podmiotów leczniczych i odpowiednich jst pisma z prośbą o zwiększenie wysiłków w celu poprawy zgłaszalności na szczepienia Frekwencja W ramach programu w latach zaszczepiono z zaplanowanych dzieci (72,4%). 100% frekwencja nie została osiągnięta ze względu na: - zasadę planowania liczby szczepień - poszczególne gminy składają deklaracje przystąpienia do programu podając liczbę planowanych szczepień, a Samorząd Województwa Kujawsko- Pomorskiego taką samą liczbę nansuje z własnych środków(zgodnie z zasadą 50/50), zdarza się więc, iż jst wskazuje liczbę szczepień znacznie przewyższającą potrzeby, - wpływ ruchu antyszczepionkowego coraz częstsze są przypadki odmowy szczepień przez rodzica/opiekuna dziecka Ocena efektów zdrowotnych Efektywność programu szczepień przeciw pneumokokowych zależy w dużej mierze od uczestnictwa w programie. Skuteczność programu zostanie oceniona na podstawie obserwacji trendów rutynowo zbieranych statystyk zapadalności na inwazyjne choroby pneumokokowe (statystyki PZH). Kampania promocyjno-informacyjna prowadzona była na szeroką skalę, z zastosowanie różnych kanałów komunikacyjnych: zarówno bezpośredniego kontaktu z potencjalnym adresatem jak i za pośrednictwem środków masowego przekazu. Prowadzone działania promocyjne oraz szkolenie dla lekarzy i pielęgniarek przyczyniły się nie tylko do zwiększenia frekwencji, ale także świadomości zdrowotnej w zakresie zapobiegania chorobom zakaźnym zwłaszcza w obliczu silnego oddziaływania ruchów antyszczepionkowych.

4 Załącznik nr 1 Do Formularza zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd Program pro laktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie kujawsko-pomorskim Jednostki samorządu terytorialnego będące Partnerami programu: 2015 rok a) gminy wiejskie: Chełmża, Dąbrowa, Gąsawa, Golub-Dobrzyń, Nowa Wieś Wielka, Raciążek, Rogowo (p. żniński), Stolno b) gminy miejsko-wiejskie: Ciechocinek, Kcynia, Tuchola c) miasta: Bydgoszcz, Kowal, Rypin, Toruń, Wąbrzeźno, Włocławek 2016 rok a) gminy wiejskie: Aleksandrów Kujawski, Bądkowo, Cekcyn, Chełmno, Chełmża, Dąbrowa, Dobrcz, Fabianki, Jeziora Wielkie, Kęsowo, Kijewo Królewskie, Koneck, Lubiewo, Nowa Wieś Wielka, Osięciny, Rojewo, Stolno, Śliwice, Waganiec, Włocławek b) gminy miejsko-wiejskie: Gniewkowo, Kcynia, Koronowo, Kowalewo Pomorskie, Kruszwica, Pakość, Tuchola, c) miasta: Bydgoszcz, Chełmża, Rypin, Toruń, Włocławek; 2017 rok a)gminy wiejskie: Aleksandrów Kujawski, Bądkowo, Cekcyn, Chełmża, Dobrcz, Gąsawa, Gostycyn, Inowrocław, Kęsowo, Kijewo Królewskie, Koneck, Lubanie, Lubiewo, Nowa Wieś Wielka, Obrowo, Osięciny, Płużnica, Rojewo, Śliwice, Wąpielsk, Włocławek, Zławieś Wielka, Złotniki Kujawskie; b) gminy miejsko-wiejskie: Brześć Kujawski, Ciechocinek, Gniewkowo, Izbica Kujawska, Kcynia, Koronowo, Kruszwica, Łabiszyn, Tuchola, Żnin; c) miasta: Bydgoszcz, Chełmża, Golub-Dobrzyń, Radziejów, Rypin, Toruń, Wąbrzeźno, Włocławek;

5 Załącznik nr 2 Do Formularza zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd Program pro laktyki zakażeń pneumokokowych wśród dzieci w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie kujawsko-pomorskim Podmioty lecznicze realizujące program: 2015 rok 1. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Gminna Przychodnia w Nowej Wsi Wielkiej 2. Miejski Zespół Opieki Zdrowotnej Spółka z o.o. we Włocławku 3. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej GĄSAWA Beata Szczęsna 4. "Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej NASZA PRZYCHODNIA" Sp. z o.o. w Kcyni 5. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "ZDROWIE" w Kowalu 6. NZOZ "ZDROWA RODZINA" Ryszard Królikiewicz w Dąbrowie 7. NZOZ Poradnia Lekarza Rodzinnego Bożena Morzyńska 8. Gminny Ośrodek Zdrowia w Stolnie 9. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej PRZYCHODNIA LEKARSKA w Ciechocinku 10. NZOZ "Przychodnia Rodzinna" w Aleksandrowie Kujawskim 11. Przychodnia Medycyny Rodzinnej "NOWY FORDON" Sp. z o.o. w Bydgoszczy 12. Przychodnia "OGRODY" Spółka z o.o. w Bydgoszczy 13. Przychodnia "KOMUNALNI" Sp. z o.o. w Bydgoszczy 14. Lecznice Citomed Sp. z o.o. w Toruniu 15. CITOMED Sp. z o.o. w Toruniu 16. Przychodnie Lekarskie "TORMED" Sp. z o.o. w Toruniu 17. Prywatna Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Nowak & Nowak Sp. z o.o. w Toruniu 18. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Rypinie 19. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej we Wrockach 20. Samodzielny Publiczny Ośrodek Zdrowia w Zelgnie 21. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Zespół Lekarski "MEDICUS" s.c. w Wąbrzeźnie 22. Kościelniak & Usowska & Rajkowski Lekarska Spółka Partnerska w Janowcu Wielopolskim 23. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Praktyka Lekarza Rodzinnego" lek. Antonina Bajor 24. "Miejskie Centrum Lekarskie" Sp. z o.o. w Tucholi;

6 2016 rok 1. NZOZ Przychodnia Lekarska w Ciechocinku, 2. NZOZ Przychodnia Rodzinna w Aleksandrowie Kujawskim, 3. NZOZ Przychodnia Rodzinna w Bądkowie, 4. Centrum Medyczne "Nad Brdą" Sp. z o.o. w Bydgoszczy, 5. SP ZOZ w Cekcynie, 6. ZOZ w Chełmnie, 7. Przychodnia Chełmżyńska s.c. Ewa Antoniak-Hałat & Małgorzata Jakubowska & Agnieszka Muzioł w Chełmży 8. NEUCA MED. Sp. z o.o. w Chełmży, 9. NZOZ Poradnia Lekarza Rodzinnego Bożena Morzyńska w Dąbrowie, 10. Gminna Przychodnia w Dobrczu, 11. NZOZ MEDYK Maria Grażyna Dąbrowska w Fabiankach, 12. NZOZ Eskulap s.c. w Gniewkowie, 13. Grupowa Praktyka Lekarza Rodzinnego Nasz Lekarz Zbigniew Monowid Krzysztof Burzyński w Kruszwicy, 14. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Nasza Przychodnia Sp.z o.o. w Kcynii, 15. SP ZOZ Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Kęsowie, 16. SP ZOZ w Kijewie Królewskim, 17. NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego w Ciechocinku, 18. NZOZ Gabinet Lekarza Rodzinnego Sławomir Jakobiński w Tryszczynie, 19. Przychodnia Lekarska RODZINNA Sp.j. w Koronowie, 20. NZOZ Eskulap lek. Med. Tomasz Tomaszewski w Kowalewie Pomorskim, 21. NZOZ Twoje Zdrowie w Kruszwicy, 22. NZOZ w Lubiewie s.c., 23. SP ZOZ Gminna Przychodnia w Nowej Wsi Wielkiej, 24. NZOZ ZESPÓŁ LEKARSKI s.c. w Osięcinach, 25. NZOZ MEDICUS sp.j. Elżbieta i Jacek Gaj, Iwona Kotyńska, January Kaczmarek w Pakości, 26. NZOZ Nasze Zdrowie Janowski, Ogórkiewicz Sp.j. w Rojewie, 27. SP ZOZ w Rypinie, 28. Gminny Ośrodek Zdrowia w Stolnie, 29. Prywatna Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Nowak & Nowak Sp. z o.o. w Toruniu, 30. Centrum Medyczne "OLK-MED Sp. z o. o. w Toruniu, 31. Miejskie Centrum Lekarskie Sp. z o. o. w Tucholi, 32. SP ZOZ w Śliwicach, 33. SP ZOZ Gminy Włocławek z siedzibą w Kruszynie, 34. Miejski Zespół Opieki Zdrowotnej Sp. z o. o. we Włocławku; 2017 rok 1. NZOZ Przychodnia Lekarska w Ciechocinku, 2. NZOZ Przychodnia Rodzinna w Aleksandrowie Kujawskim, 3. NZOZ Przychodnia Rodzinna w Bądkowie, 4. MAR-MED Kawińscy Sp.j. w Wieńcu, 5. NZOZ MEDYKON Lekarz Rodzinny Ewa Kończyńska w Brześciu Kujawskim, 6. PRIMED NZOZ Wiesława Kaczorowska w Brześciu Kujawskim, 7. Centrum Medyczne "Nad Brdą" Sp. z o.o. w Bydgoszczy, 8. Przychodnia Medycyny Rodzinnej NOWY FORDON w Bydgoszczy, 9. Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny im. T. Browicza w Bydgoszczy, 10. SP ZOZ w Cekcynie, 11. Samodzielny Publiczny Ośrodek Zdrowia w Zelgnie,

7 12. NEUCA MED. Sp. z o.o. w Chełmży, 13. Gminna Przychodnia w Dobrczu, 14. NZOZ Gąsawa Beata Szczęsna w Gąsawie, 15. NZOZ Eskulap s.c. w Gniewkowie, 16. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Gol-Med" Sp. z o.o. w Golubiu-Dobrzyniu, 17. SP ZOZ w Gostycynie, 18. NZOZ Praktyka Lekarza Rodzinnego w Jaksicach, 19. SP ZOZ w Izbicy Kujawskiej, 20. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Nasza Przychodnia Sp.z o.o. w Kcynii, 21. SP ZOZ Podstawowej Opieki Zdrowotnej w Kęsowie, 22. SP ZOZ w Kijewie Królewskim, 23. NZOZ "Przychodnia Lekarza Rodzinnego" w Konecku 24. Przychodnia Lekarska RODZINA Jerzy Rajewski Sp.j. w Koronowie, 25. Gabinet Lekarza Rodzinnego Sp. z o.o. w Tryszczynie, 26. Grupowa Praktyka Lekarza Rodzinnego Nasz Lekarz Zbigniew Monowid, Krzysztof Burzyński w Kruszwicy, 27. NZOZ Twoje Zdrowie w Kruszwicy, 28. NZOZ "INTERMED" Hanna Zgorzelak, Justyna Juralewicz w Lubaniu, 29. NZOZ w Lubiewie, 30. AGAMED dr n. med. Agnieszka Łasecka w Gąsawie, 31. SP ZOZ Gminna Przychodnia w Nowej Wsi Wielkiej, 32. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej NASZ FAMILY-MED sp. z o.o. sp. k. w Obrowie, 33. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Obrowie z siedzibą w Dobrzejewicach, 34. NZOZ ZESPÓŁ LEKARSKI s.c. w Osięcinach, 35. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej z siedzibą w Płużnicy, 36. SP ZOZ w Radziejowie, 37. NZOZ Nasze Zdrowie Janowski, Ogórkiewicz Sp.j. w Rojewie, 38. NZOZ DORMED s.c. w Rypinie, 39. SP ZOZ w Rypinie, 40. SP ZOZ w Śliwicach, 41. Przychodnia Lekarska Na Skarpie Sp. z o.o. w Toruniu, 42. Przychodnie Lekarskie TORMED Sp. z o.o. w Toruniu, 43. Prywatna Specjalistyczna Przychodnia Lekarska Nowak & Nowak Sp. z o.o. w Toruniu, 44. Centrum Medyczne "OLK-MED. Sp. z o. o. w Toruniu, 45. LECZNICE CITOMED Sp. z o.o. w Toruniu, 46. CITOMED Sp. z o.o. w Toruniu, 47. Miejskie Centrum Lekarskie Sp. z o. o. w Tucholi, 48. Przychodnia KEMED w Wąbrzeźnie, 49. Gminny Ośrodek Zdrowia w Wąpielsku Artur Walisiewicz, 50. SP ZOZ Gminy Włocławek z siedzibą w Kruszynie, 51. Miejski Zespół Opieki Zdrowotnej Sp. z o. o. we Włocławku, 52. MEDIC KLINIKA Sp. z o.o. w Bydgoszczy, 53. NZOZ Zespół Medycyny Rodzinnej Iwona Zabrzyńska w Złotnikach Kujawskich, 54. Przychodnia Rodzinna Spółka Lekarzy Hałas i Partnerzy w Żninie 55. EPOKA NZOZ Piotr Chodkiewicz w Żninie.

8 Formularz zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd 1. Nazwa programu: Kujawsko-Pomorski Program Badań Przesiewowych w Kierunku Tętniaka Aorty Brzusznej w latach Realizatorzy programu: Realizatorem Programu jest Województwo Kujawsko-Pomorskie. Do współpracy zaproszone są jst, które składają deklaracje o współpracy w realizacji Programu. W 2015 roku w programie uczestniczyło 13 jst, w 2016 roku 23 (lista w załączniku nr 1). Podmioty lecznicze realizujące program wybierane są w procedurze konkursowej. Lista realizatorów w załączniku nr Krótki opis problemu zdrowotnego uzasadnienie epidemiologiczne podjętych działań Tętniakiem aorty brzusznej nazywamy poszerzenie aorty poniżej odejścia tętnic nerkowych o średnicy powyżej 3 cm. Częstość występowania tętniaka aorty brzusznej szacuje się na 7,6% u mężczyzn w wieku 65 lat i więcej, w porównaniu z częstością występowania u kobiet w tej samej grupie wiekowej 1,3%. Z każdą kolejną dekadą częstość występowania tętniaka u mężczyzn zwiększa się o około 6%. Oprócz wieku powyżej 65 roku życia i płci męskiej do innych czynników ryzyka wystąpienia zalicza się: palenie tytoniu (aktualnie lub w przeszłości), nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemię, chorobę wieńcową serca, choroby naczyń krążenia mózgowego, jak i występowania tętniaka aorty brzusznej w rodzinie. Chociaż tętniak aorty brzusznej może nie dawać objawów przez wiele lat, to ostatecznie 1 na 3 pęka, jeśli nie był wcześniej rozpoznany. Współczynnik umieralności ogólnej dla pacjentów z pękniętym tętniakiem aorty brzusznej wynosi 65%, a około połowa tych zgonów następuje zanim pacjent dotrze na salę operacyjną. Natomiast śmiertelność pooperacyjna (do 30 dni) dla operacji naprawczych tętniaka aorty w trybie planowym wśród pacjentów poddanych wcześniej badaniu przesiewowemu wynosi 3%, w porównaniu z 9% dla pacjentów którzy nie uczestniczyli w tych badaniach. Odpowiednia strategią dla zmniejszenia śmiertelności związanej z tętniakiem aorty brzusznej jest wczesna wykrywalność choroby w okresie bezobjawowym. Dla osiągnięcia tego celu szeroko akceptowaną metodą jest badanie ultrasonograficzne, którego czułość wynosi 95%, a specyficzność bliska jest 100%. Strategia taka prowadzi do zmniejszenia śmiertelności dla tętniaka aorty brzusznej wśród mężczyzn w wieku lata o 42%. 4. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu Przedmiotem programu jest badanie przesiewowe (USG aorty brzusznej) oraz indywidualna edukacja na temat tętniaka aorty brzusznej i czynników ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem palenia tytoniu. Badania oraz rozmowy edukacyjne przeprowadzają lekarze, którzy wzięli udział w organizowanych przez koordynatora szkoleniach. Mężczyźni, u których średnica aorty jest prawidłowa (poniżej 3 cm) są zwolnieni z dalszego udziału w programie i dalsze wizyty nie są im proponowane. Natomiast grupie badanych ze średnicą aorty powyżej 3 cm udzielona jest porada lekarska wraz z informacją o konieczności

9 dalszych wizyt kontrolnych. Wszyscy uczestnicy badania otrzymają wynik badania ultrasonograficznego. Odstępy czasowe pomiędzy kolejnymi badaniami w okresie obserwacji będą związane z maksymalnym wymiarem aorty i będą wynosić: 3 4,4 cm: kontrolne badanie raz w roku; 4,5 5,4 cm: kontrolne badanie co 3 miesiące; > 5,5 cm: skierowanie do specjalisty chirurgii naczyniowej i rozważenie operacji Decyzje co do rozpoznania tętniaka aorty brzusznej, częstotliwości badań kontrolnych i skierowania do chirurga naczyniowego, oparte o powyższe przedziały wymiaru aorty, są podejmowane przez osobę wykonującą badanie bezpośrednio po jego wykonaniu. Osoba wykonująca badanie w razie wątpliwości może podjąć decyzję po konsultacji z koordynatorem projektu lub osobą przez niego upoważnioną. Pacjent jest dokładnie informowany o wyniku badania ultrasonograficznego, który otrzymuje w formie pisemnej. Program w latach realizowany był w partnerstwie z jst. Rola samorządów, które przystąpiły do programu polegała na współpracy z realizatorami programu wybranymi w drodze konkursu ofert (m.in. w zakresie rekrutacji pacjentów) oraz prowadzeniu działań reklamowych i informacyjnych służących promocji Programu. a) sposób promowania programu (dotarcia do programu) Na potrzeby programu przygotowano i rozpropagowano w latach : szt. ulotek, 450 szt. plakatów, szt. zaproszeń na badanie. Przygotowano także i wyemitowano w telewizji regionalnej TVP Bydgoszcz specjalny odcinek programu Wyprzedzić chorobę oraz reportaże poświęcone programowi: 2014 r r. Realizatorzy programu stosowali także bezpośrednie metody informowania o programie: imienne zaproszenia do potencjalnych adresatów, pisma do POZ i parafii na terenie poszczególnych gmin, ale także publikacje w lokalnej prasie i w radio ( W dobie social media część zadań promocyjnoinformacyjnych odbywała się za pośrednictwem Internetu. Na potrzeby programu przygotowano stronę internetową zawierającą informacje o założeniach programu oraz jego realizatorach. Medium to także wykorzystało Województwo Kujawsko-Pomorskie oraz podmioty lecznicze wykonujące badania przesiewowe umieszczając informacje o programie na własnych stronach internetowych i profilach w portalach społecznościowych (Facebook, Twitter) oraz prosząc o taką formę promocji lokalną prasę i radio. b) określenie grupy docelowej o dobór kryteriów kwalifikowania do programu Program skierowany jest do mężczyzn w wieku lata, palących papierosy, będących mieszkańcami województwa kujawsko-pomorskiego. c) przebieg realizacji programu: 1. Zaproszenie do współpracy jednostek samorządów terytorialnych (2015 r. i 2015 r.) 2. Podpisanie porozumień o współpracy z jst (2015 i 2016 r.) 3. Wybór realizatorów programu oraz jego koordynatora (konkursy ofert) 4. Przygotowanie przez koordynatora programu materiałów informacyjnych i edukacyjnych oraz niezbędnych formularzy (z wyłączeniem roku 2017)

10 5. Realizacja programu: a) dotarcie z informacją o programie dom mężczyzn, spełniających kryteria włączenia (działania edukacyjne i promocyjne) b) rekrutacja mężczyzn do programu (podmioty lecznicze będące realizatorami programu oraz poszczególne jst 2015 r. i 2016 r.) c) badanie przesiewowe mężczyzn. d) monitoring programu (miesięczne sprawozdania od realizatorów do koordynatora/ Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu 6. Rozliczenie finansowe 7. Sprawozdanie merytoryczne 8. Podsumowanie realizacji programu 5. Źródła finansowania programu i wielkość wykorzystanych środków Program finansowanych był przez Województwo Kujawsko-Pomorskie (koszty szczepień oraz koszty koordynacji. Łączny koszt programu ze środków Samorządu Województwa Kujawsko- Pomorskiego wyniósł w latach , 34 zł. 6. Efektywność programu: Zasady monitorowania Zgłaszalność do programu monitorowana była na bieżąco. Podmioty lecznicze realizujące program miały obowiązek przekazywać do koordynatora programu do dnia 5 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni miesięcznych raportów z realizacji zadania, a w grudniu każdego roku przekazać do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu sprawozdanie końcowe z realizacji zadania. Koordynator miał z kolei obowiązek dostarczania w terminie do dnia 10 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu miesięcznych raportów z działań podejmowanych w ramach realizacji zadania (informacje dotyczące liczby wykonanych badań, przeprowadzonej edukacji, przygotowanych materiałów promocyjnych, przeprowadzonych szkoleń itd.), a w grudniu każdego roku sprawozdania końcowego z realizacji zadania. W przypadku realizatorów wykazujących niezadowalającą frekwencję zarówno koordynator jak i Departament Spraw Społecznych, Wdrażania Europejskiego Funduszu Społecznego i Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu przesyłali do podmiotów leczniczych z prośbą o zwiększenie wysiłków w celu poprawy zgłaszalności na badania. Frekwencja W ramach programu w latach zbadano z zaplanowanych (53,4%). Ocena efektów zdrowotnych W latach wykryto 183 nieprawidłowości (6,6%). Ocena realizacji i efektywności programu dokonywana będzie na podstawie wyznaczonych wskaźników przez koordynatora programu.

11 Załącznik nr 1 Do Formularza zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd Kujawsko-Pomorski Program Badań Przesiewowych w Kierunku Tętniaka Aorty Brzusznej Jednostki samorządu terytorialnego będące Partnerami programu: 2015 rok a) gminy wiejskie: Aleksandrów Kujawski, Brzozie, Dobrcz, Kikół, Osielsko, Raciążek, Sicienko b) gminy miejsko-wiejskie: Barcin, Nakło nad Notecią, c) miasta: Brodnica, Bydgoszcz, Inowrocław, d) powiaty: Golubsko-Dobrzyński, 2016 rok a) gminy wiejskie: Aleksandrów Kujawski, Bartniczka, Brzozie, Bukowiec, Drzycim, Kijewo Królewskie, Lniano, Płużnica, Raciążek, Świekatowo, Waganiec, b) gminy miejsko-wiejskie: Barcin, Janikowo, Janowiec Wielkopolski, Kowalewo Pomorskie, Więcbork, Żnin, c) miasta: Aleksandrów Kujawski, Brodnica, Bydgoszcz, Inowrocław, Rypin, d) powiaty: Bydgoski,

12 Załącznik nr 2 Do Formularza zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd Kujawsko-Pomorski Program Badań Przesiewowych w Kierunku Tętniaka Aorty Brzusznej Podmioty lecznicze realizujące program: 2014 rok 1. "Szpital Tucholski" Sp. z o.o. w Tucholi 2. Szpital Powiatowy Sp. z o.o. w Chełmży 3. Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu 4. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu 5. Szpital Lipno Sp. z o.o. w Lipnie 2015 rok 6. "Szpital Tucholski" Sp. z o.o. w Tucholi 7. Szpital Powiatowy Sp. z o.o. w Chełmży 8. Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu 9. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu 10. Nowy Szpital w Nakle i Szubinie Sp. z o.o. 11. Szpital Lipno Sp. z o.o. w Lipnie 2016 rok 1. Regionalny Szpital Specjalistyczny im. W. Biegańskiego w Grudziądzu 2. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu 3. Indywidualna Praktyka Lekarska Arkadiusz Migdalski w Bydgoszczy 4. Neuca Med. Sp. z o.o. w Toruniu 5. MEDIC Klinika Sp. z o.o. w Bydgoszczy, 6. Przychodnia Lekarska RODZINA Jerzy Rajewski Sp. j. w Koronowie Wojskowy Szpital Kliniczny z Poliklinika SP ZOZ w Bydgoszczy 2017 rok 1. Przychodnia Lekarska RODZINA Jerzy Rajewski w Koronowie 2. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu 3. Regionalny Szpital Specjalistyczny im. W. Biegańskiego w Grudziądzu 4. Samodzielny Publiczny Zespół Przychodni Specjalistycznych we Włocławku 5. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku

13 Formularz zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd 1. Nazwa programu: Program wykrywania zakażeń WZW B i C w województwie kujawskopomorskim 2. Realizatorzy programu: Realizatorem Programu jest Województwo Kujawsko-Pomorskie. Do współpracy zaproszone są jednostki samorządu terytorialnego, które każdego roku składają deklaracje o współfinansowaniu i realizacji Programu. W 2013 roku w programie uczestniczyło 29 jst, w 2014 r. 27, w , w , w jst (lista jst zał. nr 1). Podmioty lecznicze realizujące program wybierane są w procedurze konkursowej. Lista realizatorów w załączeniu (zał.nr 2). 3. Krótki opis problemu zdrowotnego uzasadnienie epidemiologiczne podjętych działań Zapalenie wątroby typu B jest chorobą zakaźną, to jedna z najczęstszych i najpoważniejszych przyczyn zakażenia wątroby. Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) może być powodem marskości i raka, jak również kilku chorób innych narządów, aniżeli wątroba. Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest jedną z najczęściej występujących chorób zakaźnych szacuje się, że kontakt z wirusem miało 2 mld osób na świecie (1/3 populacji); przewlekle zakażonych tym wirusem jest około 350 mln ludzi na świecie. W Polsce liczba zakażonych szacowana jest na tys. osób. Eksperci szacują, że w Polsce wirusem HCV jest zakażonych ponad osób, przy czym dotychczas zdiagnozowanych zostało zaledwie około tys., co oznacza, że 90% nosicieli nie jest świadomych zakażenia i może przekazywać wirusa kolejnym osobom. Na WZW typu C nie ma szczepionki, natomiast zakażenie można skutecznie leczyć o ile zostanie wcześnie wykryte. Tu jednak pojawia się problem, bo zakażeni często przez lata nie mają żadnych objawów choroby i nie zgłaszają się do lekarza. U około procent chorych zakażenie HCV jest ostre. Ustępuje ono następnie spontanicznie bez przechodzenia w stan chroniczny. Z kolei zakażenia w 80% przypadków przechodzą w postać przewlekłą, która bardzo często nie jest rozpoznawana ze względu na mało charakterystyczne objawy: osłabienie, rozdrażnienie, zaburzenia pokarmowe, objawy grypopodobne. Wirusem można zarazić się m.in. w placówkach ochrony zdrowia, podczas wizyty u kosmetyczki, przy wykonywaniu tatuażu czy przekłuwaniu części ciała. Na świecie na HCV choruje 200 mln ludzi czyli ok. 3 proc. całej populacji. W Europie zakażonych jest 9 mln osób, 86 tys. z nich co roku umiera. Zakażenie HCV jest też najczęstszą przyczyną przeszczepu wątroby. W województwie kujawsko pomorskim w 2008 r. odnotowano 68 zachorowań na nowotwór złośliwy wątroby i przewodów żółciowych. W 2008 r. zmarło z tego powodu 98 osób, natomiast w 2009 r. 103 osoby. W województwie kujawsko-pomorskim w 2013 r. na nowotwór złośliwy wątroby i przewodów żółciowych chorowało 48 mężczyzn i 59 kobiet. W 2013 r. zmarło z tego powodu 101 osób. Z perspektywy wieloletniej daje się zauważyć utrzymywanie się wyraźnego terytorialnego zróżnicowania zapadalności na WZW B. Do grupy województw o najwyższej zapadalności należą woj. kujawsko-pomorskie, łódzkie, świętokrzyskie i dolnośląskie. W roku 2009 w województwie kujawsko-pomorskim stwierdzono 99 zachorowań. 4. Opis najważniejszych działań podjętych w ramach ww. programu Celem programu jest zwiększenie wykrywalności bezobjawowych zakażeń WZW oraz zwiększenie świadomości zdrowotnej w zakresie zapobiegania zakażeniom WZW B i C. Zwiększenie populacji objętej programem polityki zdrowotnej realizowanym na poziomie regionalnym możliwe stało się dzięki zastosowaniu innowacyjnego rozwiązania, polegającego na współpracy z samorządami lokalnymi. Gminy i powiaty, które wyraziły wolę realizacji

14 programu partycypowały w ich finansowaniu. Zatem istotnym elementem realizacji programu jest stworzenie sieci współpracy. a) sposób promowania programu (dotarcia do programu) Informacja dotycząca problemu zdrowotnego i zasad realizacji programu każdego roku przekazywana jest przez Samorząd Województwa do wszystkich jednostek samorządu terytorialnego. Każdy samorząd wyraża wolę realizacji programu i deklaruje współfinansowanie oraz promowanie programu wśród społeczności lokalnej. Wybrany w konkursie koordynator programu odpowiada za przygotowanie materiałów edukacyjnych i promocyjnych. Dla potrzeb realizacji programu przygotowywane są ulotki, plakaty, spoty reklamowe. Promocja programu odbywa się również poprzez strony internetowe, lokalne media (TV, radio, prasa) Na potrzeby programu przygotowano i rozpropagowano w latach : szt. ulotek, 2750 szt. plakatów, przygotowano i wyemitowano 15 minutowy odcinek telewizyjny pn. Wyprzedzić chorobę oraz spot informujący o programie oraz jst biorących w nim udział. Opublikowane zostały dwa artykuły naukowe w czasopiśmie Medycyna Pracy. b) określenie grupy docelowej o dobór kryteriów kwalifikowania do programu Do programu zostali zaproszeni mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego, u których wcześniej nie stwierdzono WZW oraz nie byli leczeni wcześniej z powodu WZW. przebieg realizacji programu: 1. Zaproszenie do współpracy jednostek samorządów terytorialnych; 2. Podpisanie porozumień o współpracy z jst; 3. Wybór realizatorów programu oraz jego koordynatora (konkursy ofert); 4. Przygotowanie przez koordynatora programu materiałów informacyjnych i edukacyjnych oraz niezbędnych formularzy; 5. Realizacja programu: a) dotarcie z informacją o programie do osób spełniających kryteria włączenia (działania edukacyjne i promocyjne), b) rekrutacja do programu (podmioty lecznicze będące realizatorami programu oraz poszczególne jst), c) edukacja uczestników, d) przeprowadzenie badań diagnostycznych krwi w kierunku HBsAg i na obecność przeciwciał anty-hcv, e) monitoring programu (miesięczne sprawozdania od realizatorów do koordynatora oraz od koordynatora do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko- Pomorskiego w Toruniu. 6. Rozliczenie finansowe; 7. Sprawozdanie merytoryczne; 8. Podsumowanie realizacji programu. 5. Źródła finansowania programu i wielkość wykorzystanych środków Program finansowanych był przez Województwo Kujawsko-Pomorskie (50% kosztów badań oraz koszty koordynacji) oraz jst będące partnerami programu (50% kosztów badań). Łączny koszt programów latach wyniósł ,48 zł, w tym ze środków Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego ,98 zł. 6. Efektywność programu:

15 Zasady monitorowania Zgłaszalność do programu monitorowana była na bieżąco. Podmioty lecznicze realizujące program miały obowiązek wprowadzać do dnia 5 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni na zabezpieczonej loginem i hasłem stronie internetowej danych dotyczących realizacji zadania zgodnie z wytycznymi koordynatora Programu, a w terminie do 15 stycznia 2018 roku przekazać do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu sprawozdanie końcowego z realizacji zadania. Koordynator miał z kolei obowiązek dostarczania w terminie do dnia 10 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni do Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu miesięcznych raportów z działań podejmowanych w ramach realizacji zadania (informacje dotyczące liczby wykonanych badań, przygotowanych materiałów promocyjnych, przeprowadzonych szkoleń itd.), a w terminie do dnia 19 stycznia 2018 roku sprawozdania końcowego z realizacji zadania. W przypadku realizatorów wykazujących niezadowalającą frekwencję zarówno koordynator, jak i właściwy departament Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu przesyłali do podmiotów leczniczych i odpowiednich jst pisma z prośbą o zwiększenie wysiłków w celu poprawy zgłaszalności na szczepienia. Frekwencja W ramach programu przebadanych zostało osób (92%). Ocena efektów zdrowotnych Cele omawianego programu przesiewowego zakładały zwiększenie wykrywalności bezobjawowych zakażeń. Podczas realizacji programu wykrytych zostało 91 bezobjawowych zakażeń WZWB i 207 zakażeń WZWC. Wykrywalność zakażeń HBV w niniejszym programie wyniosła 0,42%, natomiast HCV 0,95%. Osoby, u których stwierdzono dodatni HBsAg, różnią się istotnie wiekiem od osób z HBsAg ujemnym (średnia i mediana są wyższe w grupie z wynikiem ujemnym), Podejmując działania zmierzające do wykrywania bezobjawowych zakażeń, należy skupić się przede wszystkim na grupie wiekowej lat. Należą do niej głównie osoby aktywne zawodowo, dlatego dużą rolę w podejmowanych działaniach profilaktycznych może odegrać służba medycyny pracy. Ryzyko zakażenia wirusem HCV jest największe w trakcie wykonywania drobnych zabiegów chirurgicznych i podawania dożylnych środków narkotycznych i dopingujących. Odsetek dodatnich wyników jest nieco wyższy u osób, u których wykonywano zabiegi kosmetyczne.

16 Załącznik nr 1 Do Formularza zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd Program wykrywania zakażeń WZW B i C w województwie kujawsko-pomorskim Jednostki samorządu terytorialnego będące Partnerami programu: 2013 rok a) gminy wiejskie: Chełmża, Dobrcz, Brodnica, Gąsawa, Gniewkowo, Lisewo, Mogilno, Osiek, Osie, Raciążek, Rogowo, Sadki, Sicienko, Wąbrzeźno, Zbójno, Zławieś Wielka b) gminy miejsko-wiejskie: Kcynia, Koronowo, Wąbrzeźno c) miasta: Barcin, Bydgoszcz, Brodnica, Grudziądz, Inowrocław, Toruń, Włocławek d) powiat: brodnicki, grudziądzki, tucholski, wąbrzeski, żniński rok a) gminy wiejskie: Barcin, Brzozie, Chełmno, Chełmża, Ciechocinek, Dobrcz, Gąsawa, Golub Dobrzyń, Janowiec Wielkopolski, Kcynia, Kruszwica, Lisewo, Mogilno, Obrowo, Osiek, Rogowo, Stolno, Świekatowo, Żnin; b) miasta: Bydgoszcz, Grudziądz, Inowrocław, Toruń, Włocławek c) powiat: golubsko-dobrzyński, grudziądzki, żniński, 2015 rok a) gminy wiejskie: Gniewkowo, Kruszwica, Barcin, Łabiszyn, Żnin, Chełmno, Lisewo, Chełmża, Obrowo, Dobrcz, Świekatowo, Mrocza, Sadki, Brzoza, Osiek, Wąbrzeźno, Aleksandrów Kujawski, Ciechocinek, Raciążek b) miasta: Inowrocław, Bydgoszcz, Toruń, Włocławek, Grudziądz c) powiaty: żniński, brodnicki, golubsko dobrzyński rypiński, grudziądzki 2016 rok a) gminy wiejskie: Barcin, Gąsawa, Kijewo Królewskie, Kruszwica, Rogowo, Żnin, Aleksandrów Kujawski, Lisewo, Obrowo, Raciążek, Waganiec, Brzozie, Chełmża; b) miasta: Brodnica, Bydgoszcz, Grudziądz, Aleksandrów Kujawski, Inowrocław, Toruń, Włocławek; c) powiaty: rypiński, brodnicki, grudziądzki 2017 rok a) gminy wiejskie: Brzozie, Lubicz, Włocławek, Janowiec Wielkopolski, Kijewo Królewskie, Rogowo, Sadki, Żnin, Dobrcz, Aleksandrów Kujawski, Waganiec, Bądkowo, Mogilno, Raciążek b) miasta: Brodnica, Toruń, Grudziądz, Włocławek, Bydgoszcz, Aleksandrów Kujawski, Inowrocław;

17 c) powiaty: brodnicki, grudziądzki.

18 Załącznik nr 2 Do Formularza zgłoszenia udziału w konkursie Zdrowy Samorząd Program wykrywania zakażeń WZW B i C w województwie kujawsko-pomorskim Podmioty lecznicze realizujące program: 2013 rok 1. Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu, 2. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu, 3. Regionalny Szpital Specjalistycznych im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu 4. Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny im. T. Browicza w Bydgoszczy 5. SP ZOZ w Rypinie 2014 rok 1. SP ZOZ w Rypinie, 2. Regionalny Szpital Specjalistycznych im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu 3. Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny im. T. Browicza w Bydgoszczy 4. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Toruniu, 5. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Bydgoszczy, 6. Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu, 7. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu, 8. SP ZOZ w Mogilnie 2015 rok 1. Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny im. T. Browicza w Bydgoszczy, 2. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Bydgoszczy, 3. Wielospecjalistyczny Szpital Miejski im. dr E. Warmińskiego SP ZOZ w Bydgoszczy, 4. Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu, 5. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w Toruniu, 6. Regionalny Szpital Specjalistycznych im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu, 7. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Rypinie, 8. Powiatowy Szpital w Aleksandrowie Kujawskim Sp. z o.o rok 1. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Bydgoszczy, 2. Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu, 3. SP ZOZ w Rypinie, 4. VITALABO Laboratoria Medyczne Sp. z o.o. w Bydgoszczy 2017 rok 1. DIAGNOSTYKA Sp. z o. o. w Krakowie, 2. LABORATORIUM Przygoda Grupa ALAB Sp. z o. o. w Płocku

19 3. Regionalny Szpital Specjalistycznych im. dr. W. Biegańskiego w Grudziądzu, 4. SP ZOZ w Rypinie, 5. Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w Bydgoszczy 6. Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny im. T. Browicza w Bydgoszczy, 7. Wojewódzki Szpital Zespolony im. L. Rydygiera w Toruniu 8. ALAB Laboratoria Sp. z o. o. w Warszawie