PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY KRZESZOWICE NA LATA Z PERSPEKTYWĄ Z PERSPEKTYWĄ DO 2020

Transkrypt

1 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY KRZESZOWICE NA LATA Z PERSPEKTYWĄ Z PERSPEKTYWĄ DO 2020 Opracował: Zakład Analiz Środowiskowych Eko-precyzja Krzeszowice

2 Spis treści: 1. Wstęp Podstawy prawne opracowania prognozy Cel prognozy Zakres prognozy Metodologia wykonania prognozy Główne założenia Programu Ochrony Środowiska Dokumenty nadrzędne i cele Założenia alternatywne Dotychczasowa realizacja Programu Ochrony Środowiska Charakterystyka ogólna gminy Ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem Wody Wody powierzchniowe Wody podziemne Powietrze Ochrona przyrody Gleby Hałas Pola elektromagnetyczne Gospodarka odpadami Główne problemy ochrony środowiska Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu Ocena stopnia zgodności postanowień Programu z przepisami dotyczącymi form ochrony przyrody Ocena stopnia zgodności postanowień Programu z założeniami Polityki Ekologicznej Państwa oraz Programem Ochrony Środowiska dla Województwa Małopolskiego Ocena i porównanie celów środowiskowych Programu Ochrony Środowiska oraz jego aktualizacji Ocena zgodności ustaleń aktualizacji POŚ z Planem zagospodarowania Województwa Małopolskiego Oddziaływanie na środowisko realizacji POŚ Zapobieganie i ograniczanie ujemnych oddziaływań na środowisko Oddziaływania transgraniczne Monitoring Streszczenie w języku niespecjalistycznym Podsumowanie Załącznik nr

3 Spis rysunków: Rysunek 1. Położenie Gminy Krzeszowice na tle powiatu krakowskiego Rysunek 2. Podział administracyjny Gminy Krzeszowice Rysunek 3. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu komunikacyjnego na terenie województwa małopolskiego Rysunek 4.Obszary problemowe sfery ekologicznej na terenie Województwa Małopolskiego Spis tabel: Tabela 1. Charakterystyka punktów pomiarowo-kontrolnych sieci monitoringu jakości wód powierzchniowych na terenie Gminy Krzeszowice Tabela 2. Ocena jakości wód rzeki Rudawy na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Rudawa-Nielepice w latach Tabela 3. Ocena jakości wód rzeki Rudawy na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Rudawa-Kraków w latach Tabela 4. Ocena jakości wód rzeki Rudawy na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Rudawa-Podkamycze w latach Tabela 5. Ocena jakości wód rzeki Sanki na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Sanka- Liszki w latach Tabela 6. Wykaz punktów monitoringu krajowego wód podziemnych w województwie małopolskim zlokalizowanych Tabela 7. Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach monitoringu krajowego w województwie małopolskim zlokalizowanych w JCWPd 149 oraz 150 w latach Tabela 8. Charakterystyka stacji pomiarowych sieci monitoringu jakości województwa małopolskiego służące do oceny jakości powietrza w Gminie Krzeszowice Tabela 9. Wynikowe klasy strefy małopolskiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej w 2012 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia Tabela 10. Wynikowe klasy strefy małopolskiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej w 2012 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony roślin Tabela 11. Przeciętny skład spalin silnikowych (w % objętościowo) Tabela 12. Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza Tabela 13. Wykaz pomników przyrody znajdujących się na terenie Gminy Krzeszowice Tabela 14. Charakterystyka gleb oraz wyniki pomiarów jakości gleb na terenie miejscowości Grojec, w latach 1995, 2000, 2005 i 2010 rok Tabela 15. Charakterystyka lokalizacji i wyniki pomiarów poziomów krótkookresowych LAeq D i LAeq N na terenie Woli Filipowskiej Tabela 16. Wykaz stacji bazowych BTS na terenie Gminy Krzeszowice Tabela 17. Ilość odebranych odpadów komunalnych na terenie Gminy Krzeszowice w roku Tabela 18. Wyniki selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenie Gminy Krzeszowice w roku Tabela 19. Ilość odebranych odpadów komunalnych z terenu Gminy Krzeszowice poddanych recyklingowi w roku Tabela 20. Ilość odpadów ulegających biodegradacji odebranych z terenu Gminy Krzeszowice i zagospodarowanych w inny sposób niż składowanie w roku Tabela 21. Ilość odpadów ulegających biodegradacji odebranych z terenu Gminy Krzeszowice i zagospodarowanych w inny sposób niż składowanie w roku Tabela 22. Wyznaczone wskaźniki służące do oceny wdrażania Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 :

4 1. Wstęp Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.) przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymagają projekty (...) polityk, strategii, planów lub programów w dziadzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, opracowywanych lub przyjmowanych przez organy administracji, ustalające ramy dla późniejszej realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (...) a także w przypadku wprowadzania zmian do przyjętych dokumentów (art. 50). W celu przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020, organ administracji publicznej Burmistrz Gminy Krzeszowice, na podstawie zapisu art. 51 ust. 1 w/w ustawy, został zobowiązany do sporządzenia Prognozy oddziaływania na środowisko projektu programu Podstawy prawne opracowania prognozy Podstawy formalno prawne opracowania prognozy oddziaływania na środowisko projektu Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 stanowią: Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz z późn. zm.), Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach raz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2001r., nr 2001, poz. 1085), Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2013r. poz. 21 z późn. zm). Zakres opracowania prognozy został zaopiniowany zgodnie z art. 57 i 58 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.) przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie oraz Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Krakowie Cel prognozy Głównym celem prognozy jest ustalenie, czy zapisy projektu Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 nie naruszają zasad prawidłowego funkcjonowania środowiska przyrodniczego a względy ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju są rozważane na równi z innymi celami i priorytetami. Prognoza ma za zadanie także ułatwić identyfikację możliwych do określenia skutków środowiskowych spowodowanych realizacją postanowień ocenianego dokumentu oraz określić, czy istnieje prawdopodobieństwo powstawania w przyszłości konfliktów i zagrożeń w środowisku. Należy podkreślić, iż podlegający ocenie dokument Program Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020, jest w swym założeniu dokumentem ogólnym, a niniejsza ocena oddziaływania na środowisko może mieć jedynie charakter jakościowy. 4

5 1.3. Zakres prognozy Zakres prognozy powinien być zgodny z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.). Prognoza oddziaływania na środowisko zawiera: informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami, informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania, informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym. Prognoza ponadto określa i analizuje: istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu, stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem, istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu, przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na środowisko, a w szczególności na: o różnorodność biologiczną, o ludzi, o zwierzęta, o rośliny, o wodę, o powietrze, o powierzchnię ziemi, o krajobraz, o klimat, o zasoby naturalne, o zabytki, o dobra materialne, o z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy; Prognoza przedstawia również: rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu. 5

6 1.4. Metodologia wykonania prognozy Prognoza oddziaływania na środowisko Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 została sporządzona zgodnie z wymaganym zakresem w myśl art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.). W opracowaniu wykorzystano także: Politykę Ekologiczną Państwa w latach z perspektywą do roku 2016, Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego, Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata W załączniku nr 1 przeprowadzono analizę i ocenę oddziaływania Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 posługując się tabelą przedstawiającą następujące typy oddziaływania na środowisko: bezpośrednie, pośrednie, wtórne, pozytywne, negatywne, skumulowane, krótkoterminowe, długoterminowe, stałe, chwilowe, na następujące elementy środowiska: różnorodność biologiczna, ludzie, rośliny, zwierzęta, powietrze woda, powierzchnia ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne, zabytki. W celu analizy wpływu realizacji Programu na środowisko posłużono się metodą macierzy interakcji. 6

7 2. Główne założenia Programu Ochrony Środowiska Program Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 został sporządzony w celu określenia aktualnych warunków, wymagań oraz zadań niezbędnych do realizacji z zakresu ochrony środowiska. Zgodnie z art. 17 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz z późn. zm.) organ wykonawczy gminy w celu realizacji Polityki Ekologicznej Państwa sporządza Gminny Program Ochrony Środowiska, uchwalany przez radę gminy (art. 18 ust. 1). Program ten sporządzany, podobnie jak polityka ekologiczna państwa co 4 lata określa cele oraz priorytety ekologiczne, rodzaj i harmonogram działań proekologicznych oraz środki niezbędne do osiągnięcia celów, w tym mechanizmy prawno ekonomiczne i środki finansowe (art. 14) Dokumenty nadrzędne i cele Program Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 powinien być zgodny z następującymi dokumentami strategicznymi szczebla krajowego, wojewódzkiego oraz powiatowego: Polityką Ekologiczną Państwa w latach z perspektywą do roku 2016, Programem Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego, Programem Ochrony Środowiska dla Powiatu Krakowskiego ; Krajowym Planem Gospodarki Odpadami 2014, Planem Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego, Programem Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata , Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata , Poniżej przedstawiono cele i priorytety środowiskowe wynikające z nadrzędnych dokumentów istotnych z punktu widzenia ochrony środowiska na terenie Gminy Krzeszowice na szczeblu krajowym, wojewódzkim i powiatowym, na podstawie których zostały wyznaczone cele i strategia ich realizacji w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do Uwarunkowania wynikające z polityki ekologicznej państwa Polityka Ekologiczna Państwa w latach z perspektywą do roku 2016 Podstawowym celem polityki ekologicznej państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego społeczeństwa polskiego oparte przede wszystkim o zasady zrównoważonego rozwoju (zgodnie z art. 5 Konstytucji RP). Kryteria rozwoju zrównoważonego powinny być uwzględnione we wszystkich dokumentach strategicznych sektorów gospodarczych. Główne cele wynikające z polityki ekologicznej państwa dotyczące gminy Krzeszowice to: 1. W zakresie poprawy jakości środowiska: osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych poprzez uporządkowanie gospodarki ściekami komunalnymi oraz zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rozproszonych, trafiających do wód wraz ze spływami powierzchniowymi, spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości powietrza, minimalizacja zagrożenia mieszkańców gminy ponadnormatywnym hałasem, wprowadzenie kompleksowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. 2. W zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego: zachowanie różnorodności biologicznej i ochrona krajobrazu, utrzymanie i rozwój terenów zieleni miejskiej. 3. W zakresie zrównoważonego wykorzystania materiałów, wody i energii: 7

8 wprowadzanie nowoczesnych technologii w przemyśle i energetyce w celu zmniejszenia wodochłonności, materiałochłonności, energochłonności i odpadowości produkcji oraz redukcji emisji zanieczyszczeń do środowiska, wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych. 4. W zakresie zadań systemowych: zapewnienie włączenia celów ochrony środowiska do ustaleń zawartych we wszystkich dokumentach strategicznych i przeprowadzenia oceny skutków ekologicznych ich realizacji przed ich zatwierdzeniem, upowszechnienie Systemów Zarządzania Środowiskowego, zagwarantowanie szerokiego dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie, współpraca z sąsiednimi gminami. Uwarunkowania wynikające z Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych wraz z aktualizacją I, II i III. Według Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, który ma za zadanie realizację celów wyznaczonych w Dyrektywie Rady z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych (91/271/EWG), w przypadku Gminy Krzeszowice, należy zapewnić do 2015 r. doprowadzenia systemami kanalizacji zbiorczej ścieków komunalnych z aglomeracji do oczyszczalni przy zapewnionym stopniu obsługi aglomeracji tymi systemami na poziomie: 90 % RLM (dotyczy aglomeracji o RLM wynoszącej i < ). Uwarunkowania wynikające z Krajowego i Wojewódzkiego Programu Usuwania Azbestu Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata , Program Usuwania Azbestu z Terenu Województwa Małopolskiego do roku 2032 Cele nadrzędne dokumentów to: usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest; minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych powodowanych kontaktem z włóknami azbestu; likwidacja szkodliwego oddziaływania na środowisko. Cele określone w dokumentach osiągane będą poprzez realizację wzajemnie uzupełniających się zadań, na trzech poziomach: krajowym, wojewódzkim i lokalnym, finansowanych ze środków publicznych i prywatnych. Uwarunkowania wynikające z Krajowego Planu Gospodarki Odpadami oraz Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2014, Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego. Celem KPGO 2014 oraz WPGO jest wprowadzenie w Polsce efektywnego systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Cele nadrzędne to: przerwanie powiązania pomiędzy rosnącą ilością odpadów a wzrostem gospodarczym oraz kładzenie nacisku na zapobieganie powstawaniu odpadów i na ponowne ich użycie; zwiększenie udziału odzysku, a w szczególności recyklingu w odniesieniu do szkła, metali, tworzyw sztucznych, oraz papieru i tektury, jak również odzysku energii z odpadów zgodnego z wymogami ochrony środowiska; zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska odpadów; wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów; utworzenie i uruchomienia bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami. 8

9 Dokumenty o zasięgu wojewódzkim Uwarunkowania wynikające z Wojewódzkiego Programu Ochrony Powietrza Program Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego Jak wynika z zapisów Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego, najważniejszym celem realizacji działań naprawczych jest poprawa jakości powietrza poprzez zmniejszenie ilości emitowanych zanieczyszczeń. Cele wyznaczone do realizacji dla Gminy Krzeszowice to: 1. ograniczenie emisji powierzchniowej: realizacja Gminnego Programu Ograniczenia Niskiej Emisji eliminacja niskosprawnych urządzeń na paliwa stałe (łączna szacunkowa liczba lokali do wymiany ogrzewania paliwami stałymi na paliwa gazowe w latach wynosi 78, a do roku 2023 wynosi 350). rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczych zapewniająca podłączenie nowych użytkowników (łączna szacunkowa liczba lokali do podłączenia do sieci ciepłowniczej w latach wynosi 122, a do roku 2023 wynosi 550). rozbudowa sieci gazowych zapewniająca podłączenie nowych użytkowników; wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w celu obniżenia kosztów eksploatacyjnych ogrzewania niskoemisyjnego; termomodernizacja budynków oraz wspieranie budownictwa energooszczędnego w budownictwie mieszkaniowym; wyeliminowanie spalania odpadów oraz ograniczenie spalania pozostałości roślinnych na powierzchni ziemi. 2. ograniczenie emisji z transportu: poprawa organizacji ruchu samochodowego w miastach; utrzymanie dróg w sposób ograniczający wtórną emisję zanieczyszczeń poprzez regularne mycie, remonty i poprawę stanu nawierzchni dróg; rozwój komunikacji rowerowej w miastach; wzmocnienie kontroli na stacjach diagnostycznych pojazdów. 3. ograniczenie emisji przemysłowej: szczególny nadzór nad działalnością przemysłu w obszarach złej jakości powietrza. 4. pozostałe działania mające na celu poprawę jakości powietrza: edukacja ekologiczna mieszkańców; spójna polityka na szczeblu lokalnym, uwzględniająca priorytety poprawy jakości powietrza; poprawa warunków przewietrzenia miast i ochrona terenów zielonych. Uwarunkowania wynikające Wojewódzkiego Programu Ochrony Środowiska przed Hałasem Program Ochrony Środowiska przed Hałasem dla Województwa Małopolskiego Celem nadrzędnym Programu Ochrony Środowiska przed Hałasem dla Województwa Małopolskiego jest wyznaczenie najbardziej racjonalnych działań, których realizacja obniży ponadnormatywny poziom hałasu na terenach wzdłuż dróg i linii kolejowych do poziomu dopuszczalnego. Dokument spełnia wymagania i realizuje cele dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i kontroli hałasu w środowisku. Strategia realizacji celu nadrzędnego ustanowionego w Programie Ochrony Środowiska przed Hałasem dla Województwa Małopolskiego przewiduje podjęcie na terenie Gminy Krzeszowice takich działań jak m.in.: 1. budowa dodatkowych ekranów akustycznych; 2. modernizacja dróg poprzez zastosowanie szczelnej nawierzchni o obniżonej hałaśliwości o skuteczności do 3 db; 3. modernizacja linii kolejowej. 9

10 Uwarunkowania wynikające z Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego Cele nadrzędne wyznaczone w Planie Gospodarki Odpadami dla Województwa Małopolskiego są analogiczne z celami Krajowego Planu Gospodarki Odpadami. Uwarunkowania wynikające ze Strategii Rozwoju Województwa Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata Celami nadrzędnymi wyznaczonymi w Strategii są: 1. Ochrona zasobów wodnych: ograniczenie zanieczyszczeń przedostających się do wód podziemnych, powierzchniowych i gleb; rozbudowa i utrzymanie systemów zaopatrzenia w wodę i optymalizacji zużycia wody. 2. Poprawa jakości powietrza: sukcesywna redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, zwłaszcza pochodzących z systemów indywidualnego ogrzewania mieszkań; wzrost poziomu wykorzystania odnawialnych źródeł energii. 3. Ochrona środowiska przed hałasem komunikacyjnym, komunalnym, przemysłowym oraz minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego przez: właściwe planowanie przestrzenne; stosowanie zabezpieczeń akustycznych; preferowanie niskokonfliktowych lokalizacji źródeł promieniowania. 4. Rozwijanie systemu gospodarki odpadami opartego na: zapobieganiu powstawania odpadów; przygotowywaniu odpadów do ponownego użycia; recyklingu oraz innych metodach odzysku i unieszkodliwiania. 5. Przeciwdziałanie występowaniu i minimalizowanie skutków negatywnych zjawisk atmosferycznych, geodynamicznych i awarii przemysłowych, w tym: właściwe zagospodarowanie terenów zagrożonych powodzią i suszą hydrologiczną z uwzględnieniem wymogów dotyczących oceny zagrożenia i ryzyka powodziowego; zwiększenie retencyjności zlewni oraz efektywności urządzeń zabezpieczenia przeciwpowodziowego; identyfikacja osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi, wprowadzanie systemu monitoringu, właściwe zabezpieczenie i zagospodarowywanie terenów osuwiskowych i terenów predyspozycjach osuwiskowych. 6. Ochrona i zachowanie środowiska przyrodniczego: ochrona różnorodności biologicznej oraz zrównoważone użytkowanie jej elementów; zapewnienie ciągłości istnienia gatunków i stabilności ekosystemów; ochrona, rozwój i uporządkowanie systemu obszarów chronionych; wsparcie dla działań służących wykorzystaniu potencjału obszarów chronionych. Uwarunkowania wynikające z Wojewódzkiego Programu Ochrony Środowiska Program Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego na lata W chwili opracowywania dokumentu obowiązywały zapisy ujęte w Programie Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego na lata W związku z trwającymi pracami nad aktualizacją ww. opracowania, w niniejszym dokumencie podano także cele i działania wyznaczone w Projekcie Programu Strategicznego Ochrona Środowiska dla województwa małopolskiego. 10

11 CEL NADRZĘDNY: Zapewnienie wysokiej jakości życia mieszkańców przez poprawę stanu środowiska oraz racjonalne gospodarowanie jego zasobami. 1. Powietrze atmosferyczne. Spełnienie norm jakości powietrza atmosferycznego poprzez sukcesywną redukcje emisji zanieczyszczeń do powietrza. 2. Hałas: Podniesienie komfortu akustycznego mieszkańców województwa. 3. Promieniowanie elektromagnetyczne: Minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego. 4. Ochrona zasobów wodnych: Osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych poprzez zapewnienie poprawy jakości wód oraz ochrony zasobów wodnych. 5. Gleby: Ochrona gleb przed degradacją, rekultywacja terenów zdegradowanych i poprzemysłowych. 6. Środowisko przyrodnicze: Zachowanie zasobów i walorów przyrodniczych z uwzględnieniem bio- i georóżnorodności oraz krajobrazu. 7. Biotechnologie i organizmy zmodyfikowane genetycznie: Zapewnienie bezpieczeństwa biologicznego Małopolski. 8. Lasy: Ochrona ekosystemów leśnych. 9. Surowce mineralne: Ochrona zasobów złóż przez oszczędne i zrównoważone gospodarowanie. 10. Zagrożenia naturalne: Minimalizacja skutków wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych oraz geodynamicznych, Ograniczenie skutków procesów geodynamicznych. Program Strategiczny Ochrona Środowiska dla województwa małopolskiego (projekt). 1. Powietrze atmosferyczne. Cel długoterminowy: Sukcesywna redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, zwłaszcza pochodzących z systemów indywidualnego ogrzewania mieszkań. Działania: Realizacja gminnych programów ograniczenia niskiej emisji (PONE). Rozbudowa i modernizacja sieci ciepłowniczych oraz sieci gazowych zapewniająca podłączenie nowych użytkowników. Modernizacja układów technologicznych i wprowadzanie najlepszych dostępnych technik produkcji i spalania paliw w celu spełnienia przepisów unijnych w zakresie emisji przemysłowych oraz systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych. Redukcja emisji zanieczyszczeń związanych z transportem. Wzrost poziomu wykorzystania odnawialnych źródeł energii. 2. Klimat akustyczny. Cel długoterminowy: 11

12 Ochrona mieszkańców województwa przed hałasem. Działania: Właściwe planowanie przestrzenne kształtujące klimat akustyczny. Stosowanie zabezpieczeń akustycznych w miejscach tego wymagających. 3. Promieniowanie jonizujące. Cel długoterminowy: Minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego na mieszkańców województwa. Działania: Preferowanie niskokonfliktowych lokalizacji źródeł promieniowania elektromagnetycznego. 4. Ochrona zasobów wodnych. Cel długoterminowy: Ochrona zasobów wodnych oraz działania na rzecz poprawy jakości wód. Działania: Efektywne gospodarowanie wodami w regionie w oparciu o opracowane dokumenty planistyczne. Ograniczanie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł punktowych i rozproszonych. Budowa, rozbudowa i modernizacja komunalnych oczyszczalni ścieków oraz ich systemów. Opracowanie, wdrożenie i monitoring dokumentów planistycznych dotyczących gospodarki wodnej. Sukcesywna modernizacja i budowa systemów kanalizacji opadowej dla ścieków opadowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi. Działania na rzecz optymalizacji zużycia wody i oszczędnego z niej korzystania. Ochrona zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych, ograniczenie użytkowania obszarów objętych ochroną oraz renaturalizacja cieków wodnych. Poprawa dostępności wody poprzez systemy wodociągowe oraz urządzenia służące do gromadzenia i przechowywania wody. Zwiększenie wykorzystania zasobów wód podziemnych czwarto- i trzeciorzędowych. 5. Gospodarka odpadami. Cel długoterminowy: Rozwijanie systemu gospodarki odpadami opierającego się na zapobieganiu wytwarzaniu odpadów, recyclingu oraz innych metodach odzysku i unieszkodliwiania. Działania: Rozwój czystych technologii bezodpadowych i niskoodpadowych wraz z promowaniem zarządzania środowiskowego. Promocja wykorzystania produktów o wydłużonym okresie użytkowania. Promocja napraw oraz ponownego wykorzystania materiałów, produktów i opakowań. Rozwój selektywnej zbiórki surowców wtórnych wraz z zapewnieniem instalacji do ich przetwarzania. Utworzenie systemu regionalnych wysokosprawnych instalacji do odzysku unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Zapewnienie prawidłowej gospodarki odpadami niebezpiecznymi oraz odpadami z sektora gospodarczego. Zwiększenie ilości przetwarzanych komunalnych osadów ściekowych oraz osadów przekształcanych metodami termicznymi. 6. Poważne awarie przemysłowe, zjawiska atmosferyczne oraz geodynamiczne. Cel długoterminowy: Zabezpieczenie mieszkańców województwa przed negatywnymi skutkami susz, powodzi, osuwisk oraz awarii przemysłowych. Działania: Właściwe zagospodarowanie terenów zagrożonych powodzią i suszą hydrologiczną z uwzględnieniem wymagań dotyczących oceny zagrożenia i ryzyka powodziowego. Zwiększanie retencyjności zlewni oraz efektywności urządzeń zabezpieczenia przeciwpowodziowego. 12

13 Właściwe zagospodarowanie terenów zagrożonych powodzią i suszą hydrologiczną z uwzględnieniem wymagań dotyczących oceny zagrożenia i ryzyka powodziowego. Zwiększanie retencyjności zlewni oraz efektywności urządzeń zabezpieczenia przeciwpowodziowego. Identyfikacja osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi, wprowadzenie systemu monitoringu, właściwe zabezpieczanie i zagospodarowywanie terenów osuwiskowych i terenów o predyspozycjach osuwiskowych. Działania mające na celu zwiększenie potencjału jednostek straży pożarnej w zakresie ratownictwa technicznego, chemicznego i ekologicznego. Zmniejszanie ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej przez nadzór nad wszystkimi instalacjami będącymi potencjalnymi źródłami takiej awarii. Ograniczenie skutków poważnych awarii w odniesieniu do ludzi, środowiska oraz wartości materialnych. 7. Polityka energetyczna. Cel długoterminowy: Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego regionu. Działania: Stworzenie warunków i mechanizmów mających na celu zwiększenie udziału energii odnawialnej w bilansie energetycznym województwa. Wsparcie działań mających na celu oszczędne i efektywne wykorzystanie energii. 8. Ochrona przyrody. Cel długoterminowy: Zapobieganie degradacji ekosystemów oraz zachowania bogatej różnorodności biologicznej. Działania: Ochrona różnorodności biologicznej oraz zapewnienie ciągłości istnienia gatunków i stabilności ekosystemów poprzez zrównoważone użytkowanie jej elementów. Przywracanie do stanu właściwego zasobów i składników przyrody. Propagowanie idei ochrony przyrody poprzez wzmocnienie potencjału turystycznego na obszarach chronionych. 9. Ochrona zasobów mineralnych. Cel długoterminowy: Racjonalne gospodarowanie i ochrona złóż zasobów mineralnych. Działania: Uwzględnianie zasad ochrony przyrody przy eksploatacji zwłaszcza na terenach cennych przyrodniczo i krajobrazowo. Poszukiwanie, dokumentowanie i ochrona nowych złóż surowców związanych z rozwojem gospodarczym. Optymalizacja wykorzystania i zrównoważone użytkowanie zasobów kopalin. Rekultywacja i rewitalizacja terenów zdegradowanych przez eksploatację złóż. 10. Edukacja ekologiczna. Cel długoterminowy: Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa. Działania: Edukacja oraz kształtowanie postaw pro-środowiskowych. Kształtowanie i promocja postaw właściwych w odniesieniu do sytuacji kryzysowych. Usprawnienie mechanizmów administracyjno-prawnych. Poprawa działania mechanizmów ekonomicznych oraz zwiększenie aktywności rynku do działań na rzecz środowiska. 13

14 Dokumenty o zasięgu powiatowym Uwarunkowania wynikające z Powiatowego Programu Ochrony Środowiska Program Ochrony Środowiska dla powiatu krakowskiego Główne cele wynikające z PPOŚ dotyczące gminy Krzeszowice: ochrona powietrza poprzez likwidację niskiej emisji, poprawę sieci komunikacyjnej i wykorzystanie niekonwencjonalnych źródeł energii; poprawa jakości wód poprzez budowę oczyszczalni ścieków, rozbudowę sieci kanalizacyjnych i tworzenie programów ochrony wód; ochrona powierzchni ziemi poprzez zmniejszanie ilości składowych odpadów oraz zwiększanie stanu zalesienia powiatu. 1. Ochrony przyrody i krajobrazu: inicjowanie i koordynowanie przyrodniczych prac inwentaryzacyjnych w środowisku przyrodniczym powiatu, dla określenia oceny stanu przyrody i jej elementów oraz rozpoznania zagrożeń różnorodności biologicznej terenu, w warunkach znacznego udziału, w obszarze powiatu krakowskiego, terenów przyrodniczo cennych, dbałość o zachowanie tradycyjnych praktyk gospodarskich jako formy gwarancji ochrony i zrównoważonego wykorzystania zasobów biologicznych powiatu, inicjowanie i kierunkowanie działań celem zapewnienia ochrony i racjonalnego gospodarowania różnorodnością przyrodniczą na terenie powiatu, niezależnie od stopnia intensywności użytkowania obszaru, sprzyjanie utrzymywaniu urozmaiconego krajobrazu rolniczego dla zachowania lub przywrócenia równowagi przyrodniczej w produkcji rolniczej terenu, z preferowaniem rolnictwa ekologicznego i zintegrowanego. 2. Ochrona i zrównoważony rozwój lasów: inicjowanie bardziej szczegółowych programów dalszego zwiększania lesistości powiatu, z równoczesnym nasileniem udziału w edukacji społeczeństwa odnośnie świadomości konieczności zachowania różnorodności biologicznej w lasach, konsultowanie programów wdrażania zasad i sposobów ochrony i zagospodarowania lasów o charakterze naturalnym lub częściowo naturalnym, dla utrzymania cennej wielofunkcyjności drzewostanów i poprawy ich zdrowotności, oddziaływanie społeczne i administracyjne w kierunku poprawy stanu i produkcyjności lasów stanowiących własność prywatną. 3. Ochrona gleb: udział w inicjowaniu działań edukacyjnych społeczeństwa odnośnie możliwości eksploatacji gleb, przy zagwarantowaniu zachowania ich wartości biologicznej i potencjału produkcyjnego; bieżąca kontrola efektów i postępów w identyfikacji i realizacji prac rekultywacyjnych terenów zdegradowanych, szczególnie terenów poprzemysłowy; inicjowanie działań dla wskazania i wdrożenia mechanizmów sprzyjających ponownemu włączeniu terenów poprzemysłowych do dalszego użytkowania gospodarczego; we współpracy z działem rolnictwa, wypracowanie spójnego działania dla wprowadzania i upowszechniania w rolnictwie sposobów produkcji rolniczej, zgodnej z ustawą o rolnictwie ekologicznym. 4. Ochrona wód podziemnych i zasobów kopalin: poszukiwania efektywnych ekologicznie i ekonomicznie substytutów kopalin jak wierzby energetycznej zamiast węgla czy popiołów i żużli jako wypełniaczy w budownictwie; zwiększenia skuteczności ochrony zasobów wód podziemnych, zwłaszcza głównych zbiorników tych wód przed ich ilościową i jakościową degradacją; 14

15 ograniczania naruszeń środowiska towarzyszących eksploatacji kopalin poprzez ulepszanie i skuteczne egzekwowanie zasad postępowania wynikających z obowiązujących przepisów. 5. Zmniejszanie materiałochłonności, wodochłonności, energochłonności i odpadowości gospodarki: ograniczenie zużycia wody z ujęć podziemnych, szczególnie w odniesieniu do zakładów przemysłowych, intensyfikacja stosowania zamkniętych obiegów wody; generalne zmniejszenie jednostkowego zużycia wody do celów przemysłowych o 50% w stosunku do aktualnego stanu. 6. Wykorzystanie energii odnawialnej: intensyfikowanie działań na rzecz wykorzystania źródeł energii odnawialnej, aż do uzyskania przez nią udziału w wysokości 7,5% całej uzyskiwanej energii elektrycznej. 7. Kształtowanie stosunków wodnych i ochrony przed powodzią: konsekwentne wprowadzanie w życie przepisów wykonawczych do ustawy Prawo wodne oraz ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków; w miarę potrzeb modernizacje stacji uzdatniania wody, głównie stacji pobierających wody powierzchniowe dla potrzeb wodociągów zbiorowych; budowa obiektów małej retencji; wspieranie działań lokalnych zmierzających do zwiększenia naturalnej retencji poszczególnych zlewni, właściwe kształtowanie zagospodarowania przestrzennego dolin rzecznych i terenów zalewowych, systematyczna kontrola oraz konserwacja wałów przeciwpowodziowych i systemów melioracji. 8. Poprawa jakości wód: opracowanie i wdrożenie programów działań na rzecz ograniczenia spływu zanieczyszczeń azotowych ze źródeł rolniczych; porządkowanie gospodarki ściekowej poprzez wyeliminowanie zrzutów nieoczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i zahamowanie degradacji środowiska gruntowo-wodnego; opracowanie i wdrożenie systemu informowania społeczeństwa o jakości wody do picia i wody w kąpieliskach; budowa systemu monitorowania jakości wody dostarczanej przez wodociągi, stanu wód powierzchniowych i podziemnych oraz emisji zanieczyszczeń do tych wód na bazie laboratoriów zakładowych przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych; wspieranie działań lokalnych w zakresie ochrony wód oraz zapewnienie ochrony ujęć wody poprzez przestrzeganie zakazów, nakazów i ograniczeń w obrębie ustanowionych stref ochronnych; włączenie pozwoleń na korzystanie z wód w system zintegrowanych pozwoleń na korzystanie ze środowiska. 9. Zmniejszanie zanieczyszczenia powietrza: opracowanie systemu bilansowania i weryfikacji ładunków zanieczyszczeń objętych m.in. zobowiązaniami, ocenami PMŚ i zadaniami lokalnych i wojewódzkich programów ochrony powietrza i powiązania systemu ze sferą decyzyjną (pozwolenia zintegrowane i decyzji o dopuszczalnej emisji). 10. zmniejszanie uciążliwości hałasu: modyfikacja, rozszerzenie i utrzymywanie systemu zbierania danych nt. stanu klimatu akustycznego, zgodnego ze znowelizowanymi uregulowaniami prawnymi w kraju oraz wymaganiami Unii Europejskiej i OECD; opracowanie i wdrożenie systemu informowania społeczeństwa o stanie klimatu akustycznego i trendach jego zmian w oparciu o najnowsze techniki informatyczne i multimedialne; wyeliminowanie z produkcji środków transportu, maszyn i urządzeń, których hałaśliwość nie odpowiada standardom Unii Europejskiej, oraz stopniowe eliminowanie z użytkowania tych urządzeń; ograniczenie hałasu na obszarach miejskich wokół lotniska, terenów przemysłowych oraz głównych dróg i szlaków kolejowych do poziomu równoważnego nie przekraczającego w porze nocnej 55 db; 15

16 rozpoczęcie szczegółowych badań stanu klimatu akustycznego, a docelowo uruchomienie badań procesów sporządzania map akustycznych dla miast poniżej mieszkańców oraz na ich podstawie, sporządzanie w ramach powiatowego programu ochrony środowiska programów ograniczania hałasu na obszarach, na których poziom hałasu przekracza wartości dopuszczalne; wprowadzenie do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego zapisów poświęconych ochronie przed hałasem, łącznie z wyznaczeniem stref ograniczonego użytkowania wokół lotniska, terenów przemysłowych oraz głównych dróg i linii kolejowych wszędzie tam, gdzie przekraczany jest równoważny poziom hałasu wynoszący 55 db w porze nocnej; poprawa systemu transportowego w powiecie poprzez modernizację lub przebudowę tras, budowę obwodnic, modernizację systemów transportu zbiorowego oraz wprowadzanie do eksploatacji pojazdów o hałaśliwości zgodnej z aktualnymi uregulowaniami krajowymi i międzynarodowymi. PODSUMOWANIE Dokumenty o zasięgu krajowym, wojewódzkim i powiatowym oraz wyznaczone w nich cele nadrzędne, wskazują kierunki działań, których realizacja przyczyni się do: poprawy stanu jakości środowiska, spełnienia wymogów prawa unijnego oraz spełnienia wymogów prawa krajowego. Należy pamiętać, iż jednym z warunków sprawnie działającego systemu ochrony środowiska jest zgodność założeń dokumentów lokalnych z dokumentami o zasięgu ponadlokalnym. 16

17 3. Założenia alternatywne Art. 51, ust. 2, pkt. 3b ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.) nakłada obowiązek przedstawienia rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie. W przypadku opracowywania Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020, rozwiązaniem alternatywnym jest brak realizacji Programu Wszystkie działania zaproponowane do realizacji w ramach Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 z założenia mają na celu poprawę stanu środowiska na terenie gminy i tym samym pozytywnie wpływać będą na zdrowie człowieka. W związku z ciągłym rozwojem gospodarczym regionu, wzrostem inwestycji przemysłowych i poziomu konsumpcji brak realizacji programu prowadzić będzie do pogorszenia wszystkich elementów środowiska. 17

18 4. Dotychczasowa realizacja Programu Ochrony Środowiska Opis oraz ocenę realizacji zadań własnych w minionym okresie sprawozdawczym poprzedniej edycji Programu Ochrony Środowiska przedstawiono poniżej. CEL EKOLOGICZNY: Poprawa jakości wód powierzchniowych oraz ochrona zasobów i ilości wód podziemnych. Zadanie Ocena realizacji zadania Modernizacja sieci Modernizacja sieci wodociągowej jest jedną z ważniejszych inwestycji infrastrukturalnych Gminy Krzeszowice. Zadanie realizowane jest przez Spółkę Wodociągi i Kanalizacja wodociągowej (wymiana ok.40% Krzeszowice Sp. z o.o., świadczącą usługi m.in. w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę. W latach zadanie to było realizowane zgodnie z poniższym wykazem. sieci rury azbestowocementowe) Krzeszowice - Wymiana sieci wodociągowej wraz z przepięciami przyłączy wodociągowych w ramach Rewitalizacji Centrum Krzeszowic (Etap I); Koszt: ,34 zł. Środki własne 2011r.: Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. 2012r.: Tenczynek ul. Zielona - Wymiana sieci wodociągowej wraz z przepięciami przyłączy wodociągowych - 950mb, materiał PE; Koszt: ,33 zł. Środki własne Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. Nowa Góra Łany - Wymiana sieci wodociągowej wraz z przepięciami przyłączy wodociągowych 95mb, materiał PE; Koszt: ,00 zł. Środki własne Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. Nawojowa Góra ul. Szkolna - Wymiana sieci wodociągowej wraz z przepięciami przyłączy wodociągowych 320mb, materiał PVC; Koszt: ,52 zł. Środki własne Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. Krzeszowice Rynek - Wymiana sieci wodociągowej wraz z przepięciami przyłączy wodociągowych w ramach Rewitalizacji Centrum Krzeszowic (Etap II); Koszt: ,54 zł. Środki własne Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. Łączna długość wymienionej sieci w ramach I i II etapu rewitalizacji: 1022,5 mb. W latach na realizację w/w działań poniesiono łączny koszt: ,75 zł. Łącznie 2387,5 mb. Poprawa gospodarki wodnościekowej poprzez budowę kanalizacji Projekt Zapewnienie prawidłowej gospodarki ściekowej na terenie aglomeracji Krzeszowice dorzecze Rudawy realizowany przez Spółkę Wodociągi i Kanalizacja Krzeszowice Sp. z o.o.: Zadanie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Planowany całkowity koszt realizacji Projektu wynosi ,00 zł brutto. Zadanie jest w trakcie realizacji. W okresie sprawozdawczym zrealizowano: - Kontrakt I Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości: Paczółtowice, Nawojowa Góra, Krzeszowice os. Żbik: 2011r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2011r ,51 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2011r ,59 zł; 2012r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2012r ,50 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2012r ,76 zł; - Kontrakt II Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości: Filipowice, Wola Filipowska, Miękinia Stawiska: 2011r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2011r ,09 mb; 18

19 Zadanie Modernizacja i rozbudowa Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Krzeszowicach Opracowanie i wdrożenie systemu informowania społeczeństwa o jakości wody do picia Budowa systemu monitorowania jakości wody dostarczanej do wodociągów, stanu wód powierzchniowych i Ocena realizacji zadania - stan zaawansowania finansowego na koniec 2011r ,47 zł; 2012r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2012r ,78 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2012r ,71 zł; - Kontrakt III Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości: Krzeszowice ul. Miękińska, Miękinia, Ostrężnica, Nowa Góra - Łany: 2011r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2011r ,93 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2011r ,92 zł; 2012r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2012r ,71 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2012r ,35 zł; - Kontrakt IV Budowa kanalizacji sanitarnej w miejscowości: Czerna, Czatkowice, Nowa Góra: 2011r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2011r ,62 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2011r ,99 zł; 2012r. - stan zaawansowania rzeczowego na koniec 2012r ,53 mb; - stan zaawansowania finansowego na koniec 2012r ,41 zł; Kanalizacja wybudowana i nie przekazana do użytkowania. Inwestycje zrealizowane przez Spółkę Wodociągi i Kanalizacja Krzeszowice Sp. z o.o.: 2011r. - Krzeszowice Wymiana sieci kanalizacji ogólnospławnej w ramach Rewitalizacji Centrum Krzeszowic (Etap I); Koszt: ,46 zł. Środki własne Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. 2012r. - Krzeszowice Rynek Wymiana sieci kanalizacji ogólnospławnej w ramach Rewitalizacji Centrum Krzeszowic (Etap II); Koszt: ,39 zł. Środki własne Spółki WiK Krzeszowice Sp. z o.o. Łącznie etap I i II 308,5 mb. Zadanie zrealizowane przez Spółkę Wodociągi i Kanalizacja Krzeszowice Sp. z o.o. w ramach projektu Zapewnienie prawidłowej gospodarki ściekowej na terenie aglomeracji Krzeszowice dorzecze Rudawy, ma na celu poprawę gospodarki wodno ściekowej w zakresie Centralnej Oczyszczalni Ścieków w Krzeszowicach. W poprzednim okresie sprawozdawczym podpisano umowę na opracowanie dokumentacji projektowej oraz rozstrzygnięto przetarg i podpisano umowę na roboty budowlane. W bieżącym okresie sprawozdawczym na realizację modernizacji i rozbudowy oczyszczalni wydatkowano odpowiednio: - stan zaawansowania finansowego na koniec 2011r ,69 zł, - stan zaawansowania finansowego na koniec 2012r ,79 zł. Realizację zadania zakończono r. Na podstawie ustawy z dnia 07 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków Spółka Wodociągi i Kanalizacja Krzeszowice Sp. z o.o. realizująca zadanie, informuje mieszkańców Gminy Krzeszowice za pośrednictwem strony internetowej Spółki WiK Krzeszowice. Laboratorium Spółki WiK Krzeszowice monitoruje cotygodniowo skład wód pitnych (chemia, mikrobiologia) oraz w sposób ciągły ścieki pochodzące z oczyszczalni (chemia) dla potrzeb wewnętrznych spółki. W roku 2011 uzyskano zatwierdzenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Krakowie, honorujące otrzymane wyniki w odpowiednim zakresie badań wody pitnej. Badano wartości parametrów zawartych w obowiązującym Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 27 marca 2007 w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi 19

20 Zadanie podziemnych oraz emisji zanieczyszczeń do tych wód na bazie laboratorium spółki wodociągowo-kanalizacyjnej Wspieranie działań lokalnych w zakresie ochrony wód oraz ochrony ujęć wody poprzez przestrzeganie zakazów, nakazów i ograniczeń w obrębie ustanowionych stref ochronnych (Dz. U. nr 61, poz. 417). Ocena realizacji zadania Na terenie Gminy Krzeszowice występują dwie strefy ochrony ujęcia wody powierzchniowej: strefa ochrony pośredniej ujęcia wody z rzeki Sanki oraz strefa ochrony pośredniej ujęcia wody z rzeki Rudawy. Strefa ochrony pośredniej ujęcia wody z rzeki Sanki Rozporządzenie Nr 5/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 7 sierpnia 2012r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej dla ujęcia wody powierzchniowej z rzeki Sanki w km na potrzeby Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie. Na terenie Gminy Krzeszowice strefa ochrony pośredniej sięgająca swym zasięgiem miejscowości: Zalas, Sanka i Frywałd. Strefa ochrony pośredniej ujęcia wody z rzeki Rudawy Rozporządzenie Nr 1/2011 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 6 lipca 2011r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej dla ujęcia wody powierzchniowej z rzeki Rudawy na potrzeby Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie, Rozporządzenie Nr 4/2011 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 12 października 2011r. w sprawie zmiany w/w rozporządzenia. Teren ochrony pośredniej obejmujący prawie cały obszar gminy. Dla każdej z w/w stref wprowadzono zakazy, nakazy i ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wody. Realizacja zadania polega przede wszystkim na przestrzeganiu zakazów, nakazów i ograniczeń w obrębie ustanowionych stref ochronnych, w administracyjnym procesie inwestycyjnym. Zapisy wynikające z powyższych rozporządzeń zostały ponadto ujęte w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i są uwzględniane w procesie inwestycyjnym. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. CEL EKOLOGICZNY: Ochrona przyrody i krajobrazu. Zadanie Aktualizacja opracowania Ekofizjografia gminy Przywrócenie równowagi przyrodniczej w produkcji rolniczej terenu, preferowanie rolnictwa ekologicznego i zintegrowanego Kontrola przestrzegania przepisów o ochronie przyrody w trakcie gospodarczego wykorzystywania zasobów przyrody Promocja walorów przyrodniczych gminy Ocena realizacji zadania Zadanie zrealizowane w poprzednim okresie sprawozdawczym w 2008r. Działania edukacyjne, polegające na promowaniu rolnictwa ekologicznego oraz programów rolno środowiskowych realizowane przez Małopolski Oddział Regionalny ARiMR z siedzibą w Krakowie oraz Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Karniowicach. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Krakowie, na podstawie art. 123 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody, dokonuje kontroli przestrzegania przepisów o ochronie przyrody w trakcie gospodarczego wykorzystania zasobów i składników przyrody przez jednostki organizacyjne oraz osoby prawne i fizyczne. Jednocześnie Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska uczestniczy w administracyjnym procesie inwestycyjnym uzgadniając warunki realizacji przedsięwzięć. Zadanie ciągłe w realizacji. Zadanie to realizowane jest głównie poprzez organizację imprez (Majówka Hrabiny Zofii, Dni Pszczelarza) i akcji, udział w targach oraz publikacje. Działania te nie są stricte ukierunkowane na promocję walorów przyrodniczych, jednak promocja walorów przyrodniczych jest powiązania z promocją gminy r.: ,00 zł - publikacja promocyjna ( dodatek specjalny do krakowskiego i śląskiego wydania Gazety Wyborczej pt. Krzeszowice" w dn ) 20

21 Zadanie Rekultywacja stawu w Żarach na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie w gminie Krzeszowice. Wykonanie koncepcji remontu i odbudowy Stawu Wrońskiego w Tenczynku (tzw. studium wykonalności) Zagospodarowanie Stawu Wrońskiego w Tenczynku Rewitalizacja Parku Bogackiego i Dzikich Plant tereny zieleni w mieście Ocena realizacji zadania ,60 zł - współorganizacja Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego (Rezerwat Dolina Racławki) ,00 zł - II edycja przewodnika "Krzeszowice na co dzień i na weekend" w nakładzie 3000 egz r.: - 615,00 - publikacja promocyjna w Gazecie Wyborczej ,00 - udział w projekcie promocyjnym Gazety Wyborczej "Wyjątkowa Małopolska"(wystawa plansz w Krakowie, dodatek gazetowy oraz prezentacja na stronie internetowej GW) Zadanie zrealizowane w poprzednim okresie sprawozdawczym w 2009r. Perła Tenczynka odnowa i zabezpieczenie stawu Wrońskiego na terenie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego w gminie Krzeszowice Zadanie zrealizowane w poprzednim okresie sprawozdawczym w 2009r. Raj nad Krzeszówką rewitalizacja Parku Bogackiego i Dzikich Plant w Krzeszowicach: Wniosek o dofinansowanie został złożony w 2010 r. w ramach Działania 3.2.A Dziedzictwo Kulturowe i rewaloryzacja układów przestrzennych Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Został oceniony pozytywnie i umieszczony na liście rezerwowej. Wniosek o dofinansowanie w dalszym ciągu na liście rezerwowej. Kluczowym problemem, który ma rozwiązać projekt jest poprawa infrastruktury niszczejącego zabytkowego zespołu parkowo uzdrowiskowego, co skutkować będzie wzrostem wartości użytkowo-funkcjonalnej, estetycznej i wizualnej obiektu, umożliwiając jego pełniejsze wykorzystanie na cele społeczne, kulturowe i turystyczne. Prace pielęgnacyjne: W okresie sprawozdawczym nie realizowano prac pielęgnacyjnych na zieleni na terenie Parku Bogackiego i Dzikich Plant. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. CEL EKOLOGICZNY: Racjonalne wykorzystanie gleb i ziemi. Zadanie Likwidacja dzikich wysypisk śmieci Ocena realizacji zadania Zadanie ciągłe, w trakcie realizacji. Zakres działania: - poprawa stanu czystości i porządku na terenie gminy, - usuwanie odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania i magazynowania. 2011r. Zlikwidowano 17 nielegalnych składowisk odpadów, zebrano 181 m 3 odpadów za kwotę ,00 zł. Odpady usuwane były przez Spółkę Usługi Komunalne Sp. z o.o. w 21

22 Zadanie Wdrożenie efektywnego systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (makulatura, szkło, tworzywa, metale) Ocena realizacji zadania ramach podpisanej umowy z Gminą. Śmieci znajdujące się na terenie prywatnym usuwane były przez właścicieli nieruchomości, w wyniku postępowań administracyjnych, prowadzonych przez Burmistrza. W 2011r. prowadzono 11 postępowań w tym zakresie. Ponadto, Straż Miejska przeprowadziła 245 kontroli gospodarstw domowych w zakresie posiadania umów na odbiór odpadów. 2012r. Zlikwidowano 13 nielegalnych składowisk odpadów, zebrano 170,3 m 3 odpadów za kwotę ,50 zł. Odpady usuwane były przez Spółkę Usługi Komunalne Sp. z o.o. w ramach podpisanej umowy z Gminą. Śmieci znajdujące się na terenie prywatnym usuwane były przez właścicieli nieruchomości, w wyniku postępowań administracyjnych, prowadzonych przez Burmistrza. W 2012r. prowadzono 11 postępowań w tym zakresie. Ponadto, Straż Miejska przeprowadziła 450 kontroli gospodarstw domowych w zakresie posiadania umów na odbiór odpadów. Zadanie zrealizowane. W okresie sprawozdawczym kontynuowano wdrożony w 2008r. system selektywnej zbiórki odpadów. Ponadto, w związku z planowanym wdrożenie od dnia 1 lipca 2013 roku nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, rozpoczęto prace i przygotowania do wdrożenia nowego systemu. Pod koniec 2012 roku zostały uchwalone nowe uregulowania prawne, regulujące system gospodarki odpadami na terenie Gminy Krzeszowice: - Uchwała nr XXIV/232/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 25 października 2012 roku w sprawie przyjęcia obowiązków odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, a na których powstają odpady komunalne, - Uchwała nr XXVI/286/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 27 grudnia 2012 roku w sprawie wyboru metody ustalania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia wysokości stawki opłaty, - Uchwała nr XXVI/287/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 27 grudnia 2012 roku w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, - Uchwała nr XXVI/288/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 27 grudnia 2012 roku w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, składanej przez właściciela nieruchomości, (zmieniona Uchwałą nr XXIX/321/2013 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie zmiany uchwały Rady Miejskiej w Krzeszowicach nr XXVI/288/2012 z dnia 27 grudnia 2012 r. w sprawie określenia wzoru deklaracji opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, składanej przez właściciela nieruchomości), - Uchwała nr XXVI/289/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 27 grudnia 2012 roku w sprawie sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, - Uchwała nr XXVI/290/2012 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 27 grudnia 2012r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Krzeszowice. Powyżej wymienione akty prawa miejscowego stanowią podstawę prawną nowego systemu gospodarki odpadami na terenie Gminy Krzeszowice. Ponadto, w 2012r. Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął uchwałą Plan Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego, którego celem jest określenie systemu gospodarki odpadami zgodnego z Krajowym planem gospodarki odpadami 2014 oraz wymaganiami obowiązujących przepisów prawa. Wraz z uchwaleniem wojewódzkiego planu gospodarki odpadami Sejmik Województwa Małopolskiego podjął uchwałę w sprawie jego wykonania stanowiącą akt prawa miejscowego. Uchwała ta określa regiony gospodarki odpadami komunalnymi oraz regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi 22

23 Zadanie Wprowadzanie i upowszechnianie zasad rolnictwa ekologicznego Rekultywacja terenów poprzemysłowych, reaktywowanie ich do dalszego użytkowania gospodarczego dot.: kamieniołomu Miękinia, wyrobiska w Rudnie. Wprowadzenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego granicy rolno leśnej Zapobieganie niekorzystnym zmianom ukształtowania terenu, egzekwowanie zapisu z obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w tym zakresie Ocena realizacji zadania oraz instalacje przewidziane do zastępczej obsługi tych regionów, do czasu uruchomienia regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, w przypadku gdy znajdująca się w nich instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn. Zadanie realizowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, poprzez certyfikację i dopłaty udzielane gospodarstwom spełniającym wymogi obowiązujące w rolnictwie ekologicznym. Jednym z obowiązków rolnika posiadającego certyfikat gospodarstwa ekologicznego jest gospodarowanie zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego. Zadanie zostało zrealizowane częściowo w zakresie dotyczącym kamieniołomu w Miękini. Podjęto współpracę z Akademią Górniczo Hutniczą w ramach tworzenia przez uczelnię parku naukowo technicznego w Miękini. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego w trakcie opracowywania. Zadanie ciągłe, realizowane poprzez zapis w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Poniższy zapis wprowadzono w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego obowiązujących na terenie Gminy Krzeszowice: 7 ust. 2. Ustalenia dotyczące zasad kształtowania zabudowy obowiązujące na terenie Jurajskich Parków Krajobrazowych. Pkt 1) Dla nowych obiektów zabudowy jednorodzinnej i obiektów zabudowy zagrodowej ustala się: i) makroniwelacja terenu działki: maksymalne nasypy do 1,0 m, maksymalne wykopy do 1,0 m od naturalnego poziomu terenu. Zapis ten uwzględniany jest przez organ architektoniczny na etapie wydawania zezwoleń na realizację zamierzeń budowlanych. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. CEL EKOLOGICZNY: Poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy do wymaganych standardów. Zadanie 1 Ocena realizacji zadania Termomodernizacja i modernizacja kotłowni węglowych w gminnych obiektach użyteczności publicznej Opracowanie i wdrożenie systemu zbierania i gromadzenia informacji o zanieczyszczeniach wyemitowanych na 2011r. - Termomodernizacja Świetlicy we Frywałdzie. Prace termomodernizacyjne polegające na ociepleniu stropu, ociepleniu elewacji i wymianie pokrycia dachowego. Koszt: ,80 zł. 2012r. - Termomodernizacja Zespołu Placówek Oświatowych w Woli Filipowskiej prace termomodernizacyjne wraz z budową wew. instalacji elektrycznej. Koszt: ,00 zł. - Modernizacja kotłowni gazowej w Urzędzie Miejskim w Krzeszowicach ul. Grunwaldzka 4. Zlikwidowano 2 szt. kotłów gazowych i wymieniono na 2 kotły gazowe kondensacyjne: DE DIETRICH MCA o mocy 115 kw i 90 kw; Koszty: ,00 zł. Zadanie ograniczono do publikacji na stronie internetowej Gminy Krzeszowice prognoz stężeń zanieczyszczeń powietrza na terenie województwa małopolskiego (link Na stronie tej można zapoznać się z mapami prognoz stężeń najważniejszych zanieczyszczeń: pyłu PM2.5, pyłu PM10, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla i ozonu. Prognozy opracowywane są na podstawie wyników pomiarów jakości powietrza prowadzonych przez WIOŚ w Krakowie. 1 Zadania własne i koordynowane. 23

24 Zadanie 1 terenie gminy Promocja działań zmierzających do zmniejszenia niskiej emisji termomodernizacja, zmiana nośników energii na niskoemisyjne, wykorzystanie alternatywnych źródeł energii Program oszczędzania energii elektrycznej Wdrożenie programu likwidacji niskiej emisji Ocena realizacji zadania Zadanie ciągłe w trakcie realizacji. Ponadto, w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego wprowadzono zapis dot. ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z procesów spalania paliw w brzmieniu: 6 ust. 2. Ustala się ogólne zasady zagospodarowania terenu obowiązujące na całym obszarze objętym planem w zakresie rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej: pkt 5) W celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń do powietrza z procesów spalania paliw dla nowych obiektów ustala się indywidualny sposób zaopatrzenia obiektów w ciepło, z obowiązkiem wykorzystania niskoemisyjnych nośników energii jak gaz, energia elektryczna, lekki olej opałowy itp. dla kotłów węglowych ustala się konieczność zastosowania technologii i urządzeń zapewniających nieprzekraczanie standardów jakości środowiska, określonych w przepisach odrębnych. Akademia Górniczo Hutnicza otworzyła Małopolskie Centrum Odnawialnych Źródeł i Poszanowania Energii w Miękini. Centrum jako ośrodek szkoleniowo edukacyjny, w ramach prowadzonych działań m.in. promuje odnawialne źródła energii. Modernizacja oświetlenia ulicznego zrealizowana w latach : 2011 rok: - montaż punktu świetlnego w miejscowości Paczółtowice obejmujący: Montaż przewodu 30 mb, Montaż nowej lampy oświetlenia ulicznego Nowej Górze 1 szt. - montaż punktu świetlnego w miejscowości Frywałd obok Domu wiejskiego obejmujący: Montaż przewodu 55 mb, Montaż lampy oświetlenia ulicznego 1 szt. - montaż punktu świetlnego w miejscowości Tenczynek (Brama Zwierzyniecka) obejmujący: Montaż przewodu 110 mb, Montaż lampy oświetlenia ulicznego 1 szt. - montaż punktu świetlnego w miejscowości Dębnik obejmujący: Montaż przewodu 240 mb, Montaż lampy oświetlenia ulicznego 1 szt. Demontaż starych zużytych opraw oświetleniowych w ilości 20 i zamontowanie nowych energooszczędnych opraw oświetlenia ulicznego (materiał zamawiającego) w ilości 15 szt. w miejscowości Dębnik. Wartość umowy ,00 zł brutto rok: Wykonano demontaż starych zużytych opraw oświetlenia ulicznego w ilości 12 szt. i montaż nowych energooszczędnych opraw oświetlenia ulicznego 150 W oraz 100 W w ilości 11 szt. w miejscowości Wola Filipowska. Wartość umowy 7 000,00 zł brutto. Projekt pn. Żyjmy ekoenergetycznie kompleksowe działania mające na celu ograniczenie niskiej emisji w gminie Krzeszowice dofinansowany przez UE w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata , działanie 7.2 Poprawa jakości powietrza i zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Projekt podzielony został na dwa etapy. Pierwszy etap obejmował refundację poniesionych w latach wydatków na wymianę kotłów węglowych na kotły gazowe oraz termomodernizację budynków użyteczności publicznej. Drugi etap projektu w latach , obejmował zakup i przekazanie w użytkowanie dla indywidualnych 24

25 Zadanie 1 gospodarstw domowych instalacji solarnych. Ocena realizacji zadania W 2011 roku zamontowano 100 szt. kompletnych instalacji solarnych na prywatnych posesjach o łącznej mocy 0,441 MW. Koszt instalacji w 2011 r. wyniósł ,00 zł ( w tym dofinansowanie zł). Poprawa stanu technicznego dróg na terenie gminy. Współpraca w zakresie rozwoju monitoringu zanieczyszczeń powietrza W 2012 roku wykonano 184 instalacje solarne złożone z trzech kolektorów każda. Powierzchnia kolektorów zainstalowanych w 2012 r. wynosiła 1186,80 m 2. Koszt realizacji zadania w 2012 r. wyniósł zł ( w tym dofinansowanie zł). Zadanie ciągłe, realizowane przez administratorów dróg. W okresie sprawozdawczym podjęto szereg działań zmierzających do poprawy stanu technicznego dróg na terenie gminy Krzeszowice, m.in. poprzez remonty, modernizacje i przebudowy dróg oraz budowę chodników. Poniżej przedstawiono ważniejsze zadania: 2011r. - Nakładki asfaltowe: Dubie (40.2 mb), Filipowice (293 mb), Frywałd (62 mb), Miękinia (188,5 mb), Nawojowa Góra (łącznie 219,4 mb), Ostrężnica (119,1 mb), Paczółtowice (136 mb), Rudno (131,7 mb), Sanka (195,9 mb), Tenczynek (376 mb), Wola Filipowska (łącznie 298,5 mb), Zalas (łącznie 492), Krzeszowice ul. Danka ( 98,6 mb); Łączny koszt nakładek: ,09 zł. - Poszerzenie jezdni i remont nawierzchni ul. Długiej w Krzeszowicach (218,5 mb, koszt: ,40 zł). - Przebudowa Szlaku Komunikacyjnego Zalas Sanka Frywałd (6600 mb, koszt: ,31 zł). 2012r.: - Nakładki asfaltowe: Czerna (160 mb), Dębnik (162 mb), Filipowice (łącznie 484 mb), Nawojowa Góra (łącznie 1371 mb), Miękinia (212 mb), Paczółtowice (310 mb), Sanka (łącznie 370 mb), Tenczynek (870 mb), Wola Filipowska (łącznie 135 mb), Zalas (łącznie 530), Czatkowice (352 mb), Krzeszowice (łącznie 507 mb); - Nakładka asfaltowa i nawierzchnia z kostki brukowej: Krzeszowice ul. Sportowa (520,45 mb). Łączny koszt: ,27 zł. Projekt - "Przebudowa ciągu dróg powiatowych nr 1033K i 2186K z przebudową mostu nr 86 w Krzeszowicach i budową mostu nr 73 w Tenczynku" zrealizowany przez Powiat Krakowski wraz z Zarządem Dróg Powiatu Krakowskiego. Przedmiotem projektu była przebudowa ciągu dróg powiatowych nr 1033K, 2186K, 2121K z przebudową mostu nr 86 w Krzeszowicach i budową mostu nr 73 w Tenczynku. Projekt obejmował miejscowości: Rudno, Tenczynek, Zalas, Frywałd, Sanka i Krzeszowice. Ponadto jedną z większych inwestycji drogowych realizowanych na terenie gminy Krzeszowice była rozpoczęta w 2010r. budowa wiaduktu w ciągu drogi krajowej nr 79 w Krzeszowicach. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad realizująca przedsięwzięcie zrealizowała w miejscu starego obiektu nowy wiadukt o długości 157,50 m i szerokości 13,68 m wraz z dojazdami. Zadanie ciągłe, realizowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego oraz Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Aktualne dane o zanieczyszczeniu powietrza ze stacji monitoringowych Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie dostępne są na stronie internetowej WIOŚ Małopolska Sieć Monitoringu Powietrza. Małopolska sieć monitoringu powietrza składa się z 12 stacji rozmieszczonych w całym województwie małopolskim. Stacje ulokowane są w: Kraków - Aleja Krasińskiego, Kraków - Nowa Huta, Skawina, Tarnów, Nowy Sącz, Zakopane, Olkusz, Trzebinia, Szymbark, Szarów, Kraków Kurdwanów, Sucha Beskidzka. W stacjach monitoringu powietrza prowadzone są ciągłe pomiary takich zanieczyszczeń jak: dwutlenek siarki SO2, tlenek azotu NO, dwutlenek azotu NO2, tlenki azotu NOx, tlenek węgla CO, ozon O3, pył zawieszony PM10, pył zawieszony PM2.5, benzen. Ponadto na poszczególnych stacjach mierzone są parametry meteo. Wyniki pomiarów udostępniane są na stronie internetowej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Na terenie gminy Krzeszowice brak stałego punktu pomiaru zanieczyszczenia 25

26 Zadanie 1 Modernizacja przemysłowych i gospodarczych źródeł emisji objętych indywidualnymi regulacjami administracyjnymi o dopuszczalnej emisji do wymaganych standardów Ocena realizacji zadania powietrza. Ponadto, na zlecenie Województwa Małopolskiego przygotowywane są przez Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej prognozy stężeń zanieczyszczeń powietrza na terenie województwa małopolskiego. Prognozy te udostępniane są na stronie Na stronie tej można zapoznać się z mapami prognoz stężeń najważniejszych zanieczyszczeń: pyłu PM2.5, pyłu PM10, dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenku węgla i ozonu. Prognozy obejmują dzień bieżący, kolejny oraz następny. Informacje te dostępne są na stronie internetowej Gminy Krzeszowice. Zadanie realizowane przez przedsiębiorców. Na terenie gminy Krzeszowice kilku przedsiębiorców (gł. Kopalnie) posiada pozwolenia na wprowadzanie zanieczyszczeń do powietrza, wydane przez organ ochrony środowiska tj. Starostę Krakowskiego oraz Wojewodę Małopolskiego. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. CEL EKOLOGICZNY: Zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców Gminy i spełnienie obowiązujących standardów w zakresie klimatu akustycznego. Ograniczenie i monitoring promieniowania elektromagnetycznego. Zadanie Inwentaryzacja źródeł uciążliwości akustycznej Inwentaryzacja źródeł emisji pól elektromagnetycznych i obszarów objętych ich oddziaływaniem W okresie sprawozdawczym nie zrealizowano zadania. Ocena realizacji zadania W poprzednim okresie sprawozdawczym Sejmik Województwa Małopolskiego uchwałą Nr XXXIV/494/09 z dnia 3 lipca 2009r. zatwierdził Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata Zakres Programu obejmuje analizę obszarów stanowiących otoczenie odcinków dróg, na których stwierdzono w wyniku opracowania map akustycznych przekroczenia poziomów dopuszczalnych hałasu. Celem Programu jest dostosowanie poziomu hałasu do dopuszczalnego poprzez określenie priorytetów działań oraz wskazanie niezbędnych do realizacji zadań. W 2012r. Zarząd Województwa Małopolskiego przystąpił do aktualizacji Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie w ramach państwowego monitoringu środowiska dokonuje oceny poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku i obserwacji zmian. Ponadto w kompetencji Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska jest przyjmowanie wyników pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych wykonywanych przez prowadzącego instalację oraz użytkownika urządzenia emitującego pole elektromagnetyczne (zgodnie z art. 122a ustawy Prawo ochrony środowiska). W 2011r. na zlecenie Burmistrza Gminy Krzeszowice akredytowane laboratorium wykonało pomiar pól elektromagnetycznych w środowisku w otoczeniu stacji bazowej telefonii komórkowej w miejscowości Zalas. Przeprowadzone pomiary nie wykazały przekroczenia dopuszczalnych poziomów. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. CEL EKOLOGICZNY: Zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska. Zwiększenie bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego. Zadanie Ocena realizacji zadania Inwentaryzacja źródeł stanowiących potencjalne zagrożenie dla Ocena zagrożeń w Planie Zarządzania Kryzysowego. 26

27 środowiska i życia ludzi Aktualizacja gminnego planu zapobiegania nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska Aktualizacja planu operacyjno-ratowniczego dla Gminy W 2012r. zaktualizowano Plan Zarządzania Kryzysowego. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. CEL EKOLOGICZNY: Podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy, kształtowanie postaw proekologicznych oraz poczucia odpowiedzialności za jakość środowiska. Zadanie Ocena realizacji zadania Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko dane o dokumentach zawierających informacje o środowisku i jego ochronie zamieszcza się w publicznie dostępnych wykazach. Wykaz danych prowadzony w formie elektronicznej udostępniony jest na stronie internetowej Urzędu Miejskiego w Krzeszowicach w Biuletynie Informacji Publicznej tzw. EKOKARTY. Organizacja i rozwój systemu informatycznego o środowisku i jego ochronie Organizacja szkoleń, warsztatów 2011r. W związku z realizacją programu Azbest stop! Porozumienie ekologicznych i przyjaznych środowisku gmin Powiatu Krakowskiego w sprawie usuwania azbestu przeprowadzono szkolenia z zakresu omówienie problematyki szkodliwości wyrobów zawierających azbest i ich negatywnego wpływu na zdrowie ludzkie oraz otaczające środowisko, a także o konsekwencji nieprawidłowego postępowania z tego typu wyrobami. Ogółem przeprowadzono w 2011 r. 14 godzin szkoleń wśród uczniów gimnazjalnych. Koszt zadania wyniósł 8.476,56 zł, z której to kwoty 85% ,08 zł to środki finansowe Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego (dotacja UE), 5% - 423,83 zł środki Starostwa Powiatowego, 267,60 zł środki Gminy Krzeszowice. 2012r. W ramach projektu "Demontaż i bezpieczne składowanie wyrobów zawierających azbest z obszaru województwa małopolskiego" zrealizowano działania promocyjnoszkoleniowe. Koszt: 1260,19 zł - środki własne. Organizacja imprez masowych (np. Dzień Ziemi, Sprzątanie Świata) Celem corocznie organizowanych akcji Sprzątania Świata i Dnia Ziemi jest wzmacnianie świadomości ekologicznej oraz odpowiedzialności za przyrodę. Akcje mają na celu praktyczną edukację oraz promowanie i kreowanie postawy przyjaznej środowisku tj. racjonalnej gospodarki odpadami, uszanowanie zasobów naturalnych itp. Akcje organizowane są przy współudziale szkół, organizacji ekologicznych oraz mieszkańców gminy. Urząd w celu sprawnego przeprowadzenia akcji i zapewnienia bezpieczeństwa uczestników, udostępnia rękawice i worki na odpady oraz zapewnia odbiór zebranych odpadów. W 2011 r. na terenie Gminy Krzeszowice przeprowadzono w sumie 14 zbiórek. Ponieważ hasłem przewodnim akcji sprzątania świata w 2011 roku było Lasy to życie chrońmy je, zbiórki odpadów przeprowadzane był w głównej mierze na terenie lasów i objęły takie tereny jak: Rudno okolice zamku i stawu Wrońskiego, Dolina Racławki wzdłuż potoku Racławka, miasto Krzeszowice - parki. Koszt: 5.780,00 zł. W 2012r. na realizację zadania przeznaczono: ,70 zł - na zakup podkoszulków, rękawiczek i poczęstunku na potrzeby organizacji akcji sprzątania świata; - 987,00 zł na odbiór odpadów w ramach organizowanych akcji sprzątania świata. Źródło finansowania: budżet gminy. źródło: Raport z realizacji Programu Ochrony Środowiska. 27

28 W celu poprawy stanu i ochrony środowiska na terenie Gminy Krzeszowice opracowano Program Ochrony Środowiska, który dla Gminy Krzeszowice został przyjęty Uchwałą Nr XLI/319/2009 Rady Miejskiej w Krzeszowicach z dnia 24 września 2009 roku w sprawie uchwalenia aktualizacji Programu Ochrony Środowiska na lata i aktualizacji Planu Gospodarki Odpadami na lata dla Gminy Krzeszowice. W Programie ochrony środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata sformułowano następujące cele ekologiczne: poprawa jakości wód powierzchniowych oraz ochrona zasobów i ilości wód podziemnych; ochrona przyrody i krajobrazu; racjonalne wykorzystanie gleb i ziemi; poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie gminy do wymaganych standardów; zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców gminy i spełnienie obowiązujących standardów w zakresie klimatu akustycznego; zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców gminy i spełnienie obowiązujących standardów w zakresie klimatu akustycznego; ograniczenie i monitoring promieniowania elektromagnetycznego; zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska; zwiększenie bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego; podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców gminy, kształtowanie postaw proekologicznych oraz poczucia odpowiedzialności za jakość środowiska. Program ochrony środowiska zrealizowany został w zadawalającym stopniu. Główny nacisk został skierowany na: poprawę gospodarki wodno ściekowej poprzez budowę kanalizacji sanitarnej, gospodarkę odpadami ze szczególnym naciskiem na demontaż i utylizację azbestowych pokryć dachowych, odnawialne źródła energii poprzez dofinansowanie montażu instalacji solarnych. Za priorytetowy kierunek działań gminy w kolejnych latach uznać należy nowy system gospodarki odpadami komunalnymi oraz poprawę jakości powietrza poprzez realizację działań określonych w Programie ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Szczegółowy opis wszystkich realizowanych zadań znajduje się w Raporcie z realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice za lata

29 5. Charakterystyka ogólna gminy Gmina Krzeszowice należy do gminy o charakterystyce miejsko-wiejskiej. Pod względem administracyjnym położona jest w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. Poniżej przedstawiono w formie graficznej położenie Gminy Krzeszowie na tle powiatu krakowskiego. Rysunek 1. Położenie Gminy Krzeszowice na tle powiatu krakowskiego. Źródło: Gminę tworzy miasto Krzeszowice wraz z osiedlami: Parkowe, Centrum, Jurajskie, Nowy Świat, Czatkowice, Żbik, oraz 18 sołectw: Czerna, Dębnik, Dubie, Filipowice, Frywałd, Łany, Miękinia, Nawojowa Góra, Nowa Góra, Ostrężnica, Paczółtowice, Rudno, Sanka, Siedlec, Tenczynek, Wola Filipowska, Zalas, Żary. Poniżej w formie graficznej przedstawiono podział Gminy Krzeszowice na poszczególne sołectwa. Rysunek 2. Podział administracyjny Gminy Krzeszowice. Źródło: opracowanie własne. Pod względem geograficznym Gmina Krzeszowice leży w obrębie Wyżyny Krakowskiej, w centrum Rowu Krzeszowickiego. W tej okolicy Rów Krzeszowicki zwęża się do szerokości około dwóch kilometrów i jest najbardziej malowniczy pod względem krajobrazowym oraz urozmaicony geomorfologicznie i geologicznie. 29

30 6. Ocena stanu środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem Znaczące oddziaływania związane z realizacją Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 mogą wystąpić w przypadku przedsięwzięć wymienionych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010, nr 213, poz.1397 z późn. zm.). Potencjalne oddziaływania mogą mieć charakter liniowy, punktowy lub rozproszony i mogą wystąpić na obszarach, gdzie prowadzona będzie realizacja zadań inwestycyjnych. Zasięg oddziaływań jest trudny do określenia i wymaga indywidualnego podejścia dla każdej inwestycji. W związku z brakiem szczegółowych analiz środowiskowych dla terenów, na których przewiduje się wystąpienie oddziaływań związanych z realizacją Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020, stan środowiska określa się dla obszaru Gminy Krzeszowice Wody Wody powierzchniowe Obowiązek badania i oceny jakości wód powierzchniowych w ramach Programu Monitoringu Środowiska (PMS) wynika z art. 155a ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2011 roku Prawo (Dz. U. z 2012 r, poz. 145 z późn. zm.). Zgodnie z ust. 3 tego artykułu badania jakości wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych należą do kompetencji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań na rzecz poprawy stanu wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem sektora bytowo komunalnego i rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, w tym zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Na terenie Gminy Krzeszowice brak jest punktów pomiarowo-kontrolnych stanowiących element sieci monitoringu jakości wód powierzchniowych. Z uwagi na uwarunkowania hydrologiczne Gminy, która niemalże w całości położona jest w zlewni rzek Rudawy i Sanki, za miarodajne uznaje się zatem wyniki uzyskane w następujących punktach: Sanka Liszki, Rudawa Nielepice, Rudawa Podkamycze, Rudawa Kraków. W poniższej tabeli przedstawiono charakterystykę punktów pomiarowo-kontrolnych. Tabela 1. Charakterystyka punktów pomiarowo-kontrolnych sieci monitoringu jakości wód powierzchniowych na terenie Gminy Krzeszowice. Lp. Nazwa punktu Nazwa rzeki km rzeki Nazwa dorzecza Gmina 1. Sanka Liszki Sanka 3,3 Wisła Liszki 2. Rudawa Nielepice Rudawa 20,0 Wisła Zabierzów 3. Rudawa Podkamycze Rudawa 9,3 Wisła Zabierzów 4. Rudawa Kraków Rudawa 0,1 Wisła m. Kraków Źródło: WIOŚ w Krakowie Ocena jakości Pomiary dotyczące badania jakości wód powierzchniowych w punktach pomiarowo-kontrolnych były przeprowadzone w latach Poniżej przedstawiono sposób oraz wyniki klasyfikacji stanu jakości wód w tych punktach. Należy podkreślić, że przedstawione wyniki w odniesieniu do jakości wód powierzchniowych na terenie Gminy Krzeszowice mają wyłącznie charakter poglądowy. Większość cieków wodnych stanowiących sieć hydrograficzną na terenie Gminy stanowią dopływy badanych rzek, dlatego też ich stan w pewnym stopniu odzwierciedla jakość wód na terenie Gminy. 30

31 Stan/potencjał ekologiczny wód powierzchniowych ocenia się na podstawie wyników badań elementów biologicznych, fizykochemicznych i substancji szczególnie szkodliwych. W ocenie stanu ekologicznego JCW nie uwzględnia się oceny hydromorfologicznej z powodu braku opracowanych metodyk. Natomiast w ocenie potencjału ekologicznego wód sztucznych i silnie zmienionych nie przewiduje się stanu potencjału bardzo dobrego, gdyż powodem ich zaklasyfikowania do tej grupy jednolitych części wód są znaczące zmiany w hydromorfologii. Tak więc, pomimo braku metodyk dla elementów hydromorfologicznych uznano, że najwyższą klasą dla tych JCW jest dobry potencjał ekologiczny. Ocena stanu/potencjału dla elementów biologicznych i fizykochemicznych przeprowadzona została w oparciu o wyniki badań wskaźników wymienionych w załącznikach do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitej części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. Oceniane elementy fizykochemiczne podzielone zostały na cztery grupy wskaźników charakteryzujących stan fizyczny, warunki tlenowe i zanieczyszczenia organiczne, zakwaszenie, warunki biogenne. Rozporządzenie rozróżnia wartości graniczne jedynie dla klasy II. Jeśli wyniki badań nie spełniają kryteriów dla klasy II jakość wód ocenia się jako poniżej stanu dobrego. Zgodnie z rozporządzeniem w przypadku gdy stan/potencjał elementu biologicznego jakości wód jest umiarkowany (III klasa), słaby (IV klasa) lub zły (V klasa), wówczas nadaje się taki sam stan ekologiczny wód. Natomiast, gdy stan/potencjał wskaźnika biologicznego jakości wód jest bardzo dobry (I klasa) lub dobry (II klasa) w ocenie stanu ekologicznego należy uwzględnić również stan wskaźników fizykochemicznych, wskaźników substancji szczególnie szkodliwych oraz fakt uznania JCW za wody sztuczne lub silnie zmodyfikowane pod względem hydromorfologicznym. Tabela 2. Ocena jakości wód rzeki Rudawy na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Rudawa-Nielepice w latach Lp. Parametr Klasa ELEMEMENTY FIZYKOCHEMICZNE 1. Temp. wody I 2. Zawiesina ogólna II 3. Tlen rozp. I 4. BZT5 II 5. Ogólny węg. org. I 6. Przew. elektrol I 7. Substancje rozpuszczone I 8. Odczyn ph I 9. Azot amonowy II 10. Azot Kjeldaha II 11. Azot azotanowy II 12. Azot ogólny II 13. Fosfor ogólny II Klasa elementów fizykochemicznych II ELEMENTY BIOLOGICZNE 14. Fitobentos III Klasa elementów biologicznych III STAN/POTENCJAŁ EKOLOGICZNY UMIARKOWANY STAN CHEMICZNY DOBRY STAN WÓD ZŁY Źródło: WIOŚ w Krakowie 31

32 Tabela 3. Ocena jakości wód rzeki Rudawy na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Rudawa-Kraków w latach Lp. Parametr Klasa ELEMEMENTY FIZYKOCHEMICZNE 1. Temp. wody I I 2. Zawiesina ogólna PPD I 3. Tlen rozp. I I 4. BZT5 PPD I 5. Ogólny węg. org. I I 6. Przew. elektrol I I 7. Substancje rozpuszczone I I 8. Odczyn ph I I 9. Azot amonowy II I 10. Azot Kjeldaha II I 11. Azot azotanowy II II 12. Azot ogólny II I 13. Fosfor ogólny II II Klasa elementów fizykochemicznych PPD II ELEMENTY BIOLOGICZNE 14. Fitobentos III III 15. Makrofity III 16. Makrobezkręgowce bentosowe IV Klasa elementów biologicznych III III STAN/POTENCJAŁ EKOLOGICZNY UMIARKOWANY UMIARKOWANY STAN CHEMICZNY PSD DOBRY STAN WÓD ZŁY ZŁY Źródło: WIOŚ w Krakowie Tabela 4. Ocena jakości wód rzeki Rudawy na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Rudawa-Podkamycze w latach Lp. Parametr ELEMEMENTY FIZYKOCHEMICZNE Klasa Temp. wody I 2. Zawiesina ogólna I 3. Tlen rozp. I 4. BZT5 I 5. Ogólny węg. org. I 6. Przew. elektrol I 7. Substancje rozpuszczone I 8. Odczyn ph I 9. Azot amonowy I 10. Azot Kjeldaha I 11. Azot azotanowy II 12. Azot ogólny I 13. Fosfor ogólny II Klasa elementów fizykochemicznych II ELEMENTY BIOLOGICZNE 14. Fitobentos III 15. Makrofity III 16. Makrobezkręgowce bentosowe IV Klasa elementów biologicznych III STAN/POTENCJAŁ EKOLOGICZNY UMIARKOWANY 32

33 Lp. Parametr Klasa STAN CHEMICZNY PSD STAN WÓD ZŁY Źródło: WIOŚ w Krakowie Tabela 5. Ocena jakości wód rzeki Sanki na podstawie wyników badań przeprowadzonych w punkcie pomiarowym Sanka-Liszki w latach Lp. Parametr ELEMEMENTY FIZYKOCHEMICZNE Klasa Temp. wody I 2. Zawiesina ogólna I 3. Tlen rozp. I 4. BZT5 I 5. Ogólny węg. org. I 6. Przew. elektrol I 7. Substancje rozpuszczone I 8. Odczyn ph I 9. Azot amonowy I 10. Azot Kjeldaha II 11. Azot azotanowy II 12. Azot ogólny I 13. Fosfor ogólny I Klasa elementów fizykochemicznych II ELEMENTY BIOLOGICZNE 14. Fitobentos IV 15. Makrofity III 16. Makrobezkręgowce bentosowe V Klasa elementów biologicznych IV STAN/POTENCJAŁ EKOLOGICZNY SŁABY STAN CHEMICZNY DOBRY STAN WÓD ZŁY Źródło: WIOŚ w Krakowie Analizując powyższe wyniki można stwierdzić, że wody powierzchniowe na terenie Gminy Krzeszowice nie odznaczają się wysoką jakością prezentujące przy tym umiarkowany potencjał ekologiczny, dobry stan chemiczny i zły stan ogólny Wody podziemne Monitoring jakości wód podziemnych jest częścią Państwowego Monitoringu Środowiska, koordynowanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Badania przeprowadzone są w jednolitych częściach wód podziemnych (JCWPd), w tym w częściach uznanych za zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego. Badania na poziomie krajowym wykonywane są przez Państwowy Instytut Geologiczny (PIG) w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego. Monitoring diagnostyczny prowadzony jest raz na trzy lata i dotyczy wszystkich JCWPd wydzielonych na terenie kraju. Monitoring operacyjny prowadzony jest co roku, z wyłączeniem roku, w którym wykonywany jest monitoring diagnostyczny i obejmuje JCWPd o statusie wód zagrożonych nieosiągnięciem dobrego stanu chemicznego i/lub ilościowego wód podziemnych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego. 33

34 Ocena jakości W związku z tym, że na terenie Gminy Krzeszowice brak jest punktu pomiarowego dotyczącego jakości wód podziemnych, za miarodajne uznaje się wyniki badań uzyskanych z punktów pomiarowych zlokalizowanych w JCWPd 149 oraz 150 na terenie województwa małopolskiego (Gmina Krzeszowice położona jest w granicach JCWPd 149 oraz 150). W poniższych tabelach przedstawiono klasyfikację jakości wód podziemnych przeprowadzonej na podstawie uzyskanych wyników badań w siedmiu punktach monitoringu krajowego w województwie małopolskim w latach zlokalizowanych w JCWPd 149 oraz 150. Ocena jakości wód w punktach pomiarowych w zakresie elementów fizykochemicznych przeprowadzona została w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. Nr 143, poz. 896). Zgodnie z tym rozporządzeniem, klasy jakości wód podziemnych I, II, III oznaczają dobry stan chemiczny, a klasy jakości wód podziemnych IV, V oznaczają słaby stan chemiczny. Tabela 6. Wykaz punktów monitoringu krajowego wód podziemnych w województwie małopolskim zlokalizowanych w JCWPd 149 oraz 150 w latach Numer Nazwa Identyfikator UE Miejscowość Użytkowanie terenu JCWPd Stratygrafia Monbada dorzecza 2001 PL01G150_001 Kraków Zabudowa miejska zwarta 150 Q dorzecze Wisły 2240 PL01G149_001 Płaza Rośl. drzewiasta i krzewiasta 149 T dorzecze Wisły 2252 PL01G149_002 Chrzanów Rośl. drzewiasta i krzewiasta 149 T dorzecze Wisły 2253 PL01G149_003 Bolęcin Rośl. drzewiasta i krzewiasta 149 Q dorzecze Wisły Źródło: WIOŚ w Krakowie 34

35 Tabela 7. Klasyfikacja jakości wód podziemnych w punktach monitoringu krajowego w województwie małopolskim zlokalizowanych w JCWPd 149 oraz 150 w latach Numer Monbada Identyfikator UE Powiat Gmina Miejscowość Wskaźniki w III klasie Wskaźniki w IV klasie Wskaźniki w V klasie Klasa jakości w punkcie 2001 PL01G150_001 m. Kraków M. Kraków Kraków 2240 PL01G149_001 chrzanowski Chrzanów Płaza 2252 PL01G149_002 chrzanowski Chrzanów Chrzanów 2012 Temp., NO3, Ca, HCO3 III Temp., NO3, Cl, HCO3 Ca IV NO Zn III 2012 II 2011 NO3 III 2010 II 2012 Ca III III 2253 PL01G149_003 chrzanowski Trzebinia Bolęcin 2011 Ca III 2010 Źródło: WIOŚ w Krakowie. Analizując powyższe wyniki można stwierdzić, że wody podziemne Gminy Krzeszowice odznaczają się raczej umiarkowaną jakością. 35

36 Ocena Oddziaływania na Środowisko Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice 6.2. Powietrze Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 poz z późn. zm.), Państwowy Monitoring Środowiska stanowi systemem pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku. Podstawowym celem monitoringu jakości powietrza jest uzyskanie informacji o poziomach stężeń substancji w otaczającym powietrzu oraz wyników ocen jakości powietrza. Sieć monitoringu jakości powietrza województwa małopolskiego opiera się na pomiarach automatycznych i manualnych, nadzorowanych przez WIOŚ oraz pasywnych prowadzonych przez WIOŚ przy współpracy ze Starostwami Powiatowymi. Lokalizacja stacji pomiarowych została wytypowana z uwzględnieniem wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 września 2013 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r. poz. 1032). Na terenie Gminy Krzeszowice brak jest stacji pomiarowych, będących elementem sieci monitoringu jakości powietrza województwa małopolskiego. W związku z tym, za miarodajne uznaje się wyniki uzyskane ze stacji pomiarowych znajdujących się w sąsiednich gminach. Informacje dotyczące stacji pomiarowych, służących do wskazania stężenia poszczególnych zanieczyszczeń powietrza na terenie Gminy Krzeszowice, przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela 8. Charakterystyka stacji pomiarowych sieci monitoringu jakości województwa małopolskiego służące do oceny jakości powietrza w Gminie Krzeszowice. Lp. Lokalizacja stacji Zakres realizowanych Kod krajowy stacji Typ pomiaru powiat gmina miejscowość ulica pomiarów 2 1. opolski Olkusz Olkusz Nullo MpOlkuszWIOSNull1205 automatyczny SO2, NO2, CO, PM10 2. opolski Trzebinia Trzebinia automatyczny SO2, NO2, CO osiedle MpTrzebiWIOSZWM0305 ZWM PM10, PM2,5, As, Cd, Ni, manualny Pb, BaP Źródło: WIOŚ w Krakowie Ocena jakości Ocena jakości powietrza atmosferycznego województwa małopolskiego, w tym Gminy Krzeszowice, została przeprowadzona w oparciu o podział województwa na strefy. Podział ten dokonano zgodnie z wytycznymi Programu Państwowego Monitoringu Środowiska: aglomeracja o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy, miasto (nie będące aglomeracją) o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy, pozostały obszar województwa, nie wchodzący w skład aglomeracji i miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców. W przypadku województwa małopolskiego oznacza to podział na trzy strefy: Aglomeracja Krakowska, miasto Tarnów, strefa małopolska (pozostały obszar województwa). Gmina Krzeszowice położona jest w obrębie strefy małopolskiej. Celem prowadzenia corocznej oceny jakości powietrza jest uzyskanie informacji o stężeniach zanieczyszczeń na obszarze poszczególnych stref w zakresie umożliwiającym: wykonanie klasyfikacji stref w oparciu o przyjęte kryteria, uzyskanie informacji o przestrzennych rozkładach stężeń zanieczyszczeń na obszarze strefy w zakresie umożliwiającym wskazanie obszarów przekroczeń wartości kryterialnych oraz określenie poziomów stężeń występujących na tych obszarach, wskazanie prawdopodobnych przyczyn występowania ponadnormatywnych stężeń zanieczyszczeń w określonych rejonach, wskazanie potrzeb w zakresie wzmocnienia istniejącego systemu monitoringu i oceny. 2 Oznaczenia substancji: SO2 dwutlenek siarki, NO2 dwutlenek azotu, C6H6 - benzen

37 W ocenie jakości powietrza za 2012 r. uwzględniono substancje, dla których w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu i dyrektywach unijnych (2008/50WE oraz 2004/107/WE), określono poziomy dopuszczalne/docelowe/celu długoterminowe w powietrzu, ze względu na ochronę zdrowia ludzkiego i ochronę roślin. W ocenie przeprowadzonej pod kątem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia uwzględniono następujące zanieczyszczenia: dwutlenek siarki SO 2; dwutlenek azotu NO 2; tlenek węgla CO; benzen C 6H 6; ozon O 3; pył PM10; ołów Pb w PM10; arsen As w PM10; kadm Cd w PM10; nikiel Ni w PM10; benzo(a)piren B(a)P w pyle PM10; pył PM2.5. Ocena wykonana pod kątem spełnienia kryteriów odniesionych do ochrony roślin obejmowała: dwutlenek siarki CO 2; tlenki azotu NO x; ozon O 3. Odrębnie dla każdej substancji dokonano klasyfikacji stref, w których poziom odpowiednio: przekracza poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji (klasa C), mieści się pomiędzy poziomem dopuszczalnym a poziomem dopuszczalnym powiększonym o margines tolerancji (klasa B), nie przekracza poziomu dopuszczalnego (klasa A), przekracza poziom docelowy (klasa C), nie przekracza poziomu docelowego (klasa A), przekracza poziom celu długoterminowego (klasa D2), nie przekracza poziomu celu długoterminowego (klasa D1). W poniższej tabeli przedstawiono wynikowe klasy strefy małopolskiej, w której znajduje się Gmina Krzeszowice, z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia ludzkiego oraz ochrony roślin. Wyniki odnoszą się do lat , bowiem w latach wcześniejszych stosowany był odmienny podział województwa małopolskiego na strefy (wówczas istniało sześć stref). Tabela 9. Wynikowe klasy strefy małopolskiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej w 2012 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia. Symbol klasy wynikowej Nazwa strefy SO2 NO2 CO C6H6 O3 PM10 Pb As Cd Ni BaP PM2,5 strefa C A A A A C A A A A C C małopolska Źródło: WIOŚ w Krakowie. 37

38 Tabela 10. Wynikowe klasy strefy małopolskiej dla poszczególnych zanieczyszczeń, uzyskane w ocenie rocznej w 2012 r. dokonanej z uwzględnieniem kryteriów ustanowionych w celu ochrony roślin. Nazwa strefy Symbol klasy wynikowej SO2 NO2 O3 strefa małopolska A A A Źródło: WIOŚ w Krakowie. Wynik oceny strefy małopolskiej za rok 2012, w której położona jest Gmina Krzeszowice, wskazuje, że dotrzymane są poziomy dopuszczalne lub poziomy docelowe substancji w powietrzu (klasa A) ustanowione ze względu na ochronę zdrowia dla: dwutlenku azotu, benzenu, tlenku węgla, ozonu, oraz metali ciężkich zawartych w pyle PM10: o arsenu, o kadmu, o niklu, o i ołowiu. Natomiast zanieczyszczeniami problemowymi są : pył zawieszony PM10, dwutlenek siearki, pył zawieszony PM2,5, benzo(a)piren. Dla tych czterech zanieczyszczeń strefa małopolska otrzymała klasę C, dla której konieczne jest opracowanie programów ochrony powietrza. Należy jednak pamiętać, że strefa małopolska nie wykazuje jednolitości na całym swoim obszarze, pod względem zanieczyszczeń. Oznacza to, że w strefie są miejsca, które ze względu na poziom zanieczyszczeń wymagają podjęcia działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Jak wynika z opracowania przez WIOS w Krakowie Oceny jakości powietrza za rok 2012, Gmina Krzeszowice nie została wskazana jako miejsce przekroczeń stężeń zanieczyszczeń problemowych, wskazanych powyżej. Źródła zanieczyszczeń powietrza Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego są: spalanie paliwa stałego (węgiel, miał koksowy, koks), spalanie odpadów w piecach indywidualnych gospodarstw domowych, przemysł. Specyfiką zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego jest ich lotność, dlatego też powyższe źródła przyczyniające się do wzrostu ich stężeń, nie muszą występować na terenie Gminy Krzeszowice, ale np. w sąsiednich gminach i miastach, jak np. miasto Kraków. Emisja komunikacyjna Negatywne oddziaływanie na środowisko niesie ze sobą emisja komunikacyjna, która najbardziej odczuwalna jest w pobliżu dróg charakteryzujących się dużym natężeniem ruchu kołowego, jak np. autostrada A4 przebiegająca przez fragment Gminy Krzeszowice. Głównymi zanieczyszczeniami emitowanymi w związku z ruchem samochodowym są: tlenek i dwutlenek węgla, węglowodory, 38

39 tlenki azotu, pyły zawierające metale ciężkie, pyły ze ścierania się nawierzchni dróg i opon samochodowych. Dla stanu powietrza atmosferycznego istotne znaczenie ma emisja NO x oraz metali ciężkich. Duże znaczenie ma również tzw. emisja wtórna z powierzchni dróg, która zależy w dużej mierze od warunków meteorologicznych. Komunikacja jest również źródłem emisji benzenu, benzo(a)piranu, toluenu i ksylenu. Na wielkość tych zanieczyszczeń wpływa stan techniczny samochodów, stopień zużycia substancji katalitycznych oraz jakość stosowanych paliw. Gwałtowny rozwój transportu, przejawiający się wzrostem ilości samochodów na drogach oraz aktualny stan infrastruktury dróg spowodował, iż transport może być uciążliwy dla środowiska naturalnego. W przypadku substancji toksycznych emitowanych przez silniki pojazdów do atmosfery, źródła te trudno zinwentaryzować pod kątem emisji zanieczyszczeń, gdyż zwykle nie ma dla nich materiałów sprawozdawczych. Na podstawie znanych wartości średniego składu paliwa, szacowany przeciętny skład spalin silnikowych jest następujący: Tabela 11. Przeciętny skład spalin silnikowych (w % objętościowo). Składnik Silniki benzynowe Silniki wysokoprężne Uwagi Azot nietoksyczny Tlen 0, nietoksyczny Para wodna 3,0-5,5 0,5-4 nietoksyczny Dwutlenek węgla 5, nietoksyczny Tlenek węgla 0,5-10 0,01-0,5 toksyczny Tlenki azotu 0,0-0,8 0,0002-0,5 toksyczny Węglowodory 0,2-3 0,009-0,5 toksyczny Sadza 0,0-0,04 0,01-1,1 toksyczny Aldehydy 0,0-0,2 0,001-0,009 toksyczny Na skutek powszechnej elektryfikacji, emisje do powietrza związane z ruchem kolejowym mają znaczenie marginalne. Należą do nich jedynie emisje zanieczyszczeń pyłowych związanych z ruchem pociągów, oraz niewielkie emisje z lokomotyw spalinowych używanych głównie na bocznicach kolejowych. Emisja przemysłowa Na terenie Gminy Krzeszowice dominuje przemysł wydobywczy, do głównych zakładów zaliczyć tu można: 1. Kopalnie Porfiru i Diabazu Sp. z o. o. Kopalnia Porfiru Zalas, odkrywkowy zakład górniczy, zajmujący się wydobyciem i przetwórstwem porfiru, zlokalizowany w miejscowości Zalas, Kopalnia Diabazu Niedźwiedzia Góra, odkrywkowy zakład górniczy, zajmujący się wydobyciem i przetwórstwem diabazu, zlokalizowany w Tenczynku. 2. Kopalnia Wapienia Czatkowice Sp. z o.o., odkrywkowy zakład górniczy, prowadzący wydobycie wapieni karbońskich, zlokalizowany w Czatkowicach. 3. KOSD w Rudawie S.A. Kopalnia Odkrywkowa Dolomitu Dubie, odkrywkowy zakład górniczy, zajmujący się wydobyciem dolomitu, zlokalizowana w miejscowości Dubie. Przedsiębiorstwo Budownictwa Inżynieryjnego TRANS ZIEM w Krakowie jest w trakcie administracyjnego procesu uzyskiwania niezbędnych decyzji na wznowienie eksploatacji i przeróbki ze złóż wapieni dewońskich Dębnik i Dębnik I. Głównym zanieczyszczeniem wynikającym z eksploatacji instalacji znajdujących się na terenie ww. kopalń i przedsiębiorstw jest zapylenie. Źródłem zanieczyszczeń przemysłowych mogą być także inne podmioty funkcjonujące na terenie Gminy Krzeszowice, takie jak: 39

40 1. Tytan EOS Sp. z o.o. w Krzeszowicach - producent materiałów budowlanych; 2. RIMIX Sp. z o.o. w Krzeszowicach producent materiałów budowalnych; 3. KAPRIN Sp. z o.o. w Krzeszowicach producent prefabrykatów betonowych; 4. Firma Produkcyjno-Handlowa BSG w Woli Filipowskiej produkcja mebli; 5. Eko Gospodarstwo Ogrodnicze Bogdan Tadeusz w Krzeszowicach produkcja i hodowla roślin ogrodniczych (dawne PiHRO). Specyfiką zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego jest ich lotność, dlatego źródła emisji przemysłowej przyczyniające się do wzrostu ich stężeń, nie muszą występować na terenie Gminy Krzeszowice. Mogą występować w sąsiednich gminach i miastach. Niska emisja Negatywne oddziaływanie na stan jakości powietrza niesie ze sobą niska emisja z lokalnych kotłowni i pieców węglowych, które używane są w indywidualnych gospodarstwach domowych na terenie gminy. W lokalnych systemach grzewczych brak jest urządzeń ochrony powietrza. Emisja z tych źródeł jest trudna do oszacowania i wykazuje zmienność sezonową, która związana jest z okresem grzewczym. Negatywny wpływ na jakość powietrza atmosferycznego mają lokalne kotłownie pracujące na potrzeby centralnego ogrzewania, a także małe przedsiębiorstwa spalające węgiel w celach grzewczych lub technologicznych. Brak urządzeń oczyszczania bądź odpylania gazów spalinowych powoduję, iż całość wytwarzanych zanieczyszczeń trafia do powietrza atmosferycznego. Niska sprawność i efektywność technologii spalania są poważnym źródłem emisji zanieczyszczeń. Co więcej, głównym paliwem w sektorze gospodarki komunalnej jest węgiel, często zawierający znaczne ilości siarki. Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza zestawiono w poniższej tabeli. Tabela 12. Rodzaje oraz źródła zanieczyszczeń powietrza. Zanieczyszczenia Źródło emisji Pył ogółem spalanie paliw, unoszenie pyłu w powietrzu; SO2 (dwutlenek siarki) spalanie paliw zawierających siarkę; NO (tlenek azotu) spalanie paliw; NO2 (dwutlenek azotu) spalanie paliw, procesy technologiczne; NOx (suma tlenków azotu) sumaryczna emisja tlenków azotu; CO (tlenek węgla) produkt niepełnego spalania; O3 (ozon) powstaje naturalnie oraz z innych zanieczyszczeń będących utleniaczami; Amoniak, metan transport, produkcja rolna, produkty spalania. Emisja niezorganizowana Do tej kategorii zaliczane są inne nie wymienione źródła emisji. Znaczenie w tej kategorii ma emisja pochodząca ze zlokalizowanej na terenie gminy oczyszczalni ścieków. Do pozostałych źródeł emisji można zaliczyć np. wypalanie traw Ochrona przyrody Charakterystyczna dla Jury Krakowsko-Częstochowskiej, urozmaicona szata roślinna rozwijająca się wśród dobrze zachowanych form geologicznych stanowi o wyjątkowości i dużym znaczeniu przyrodniczym opisywanego obszaru. Celem ochrony zasobów przyrodniczych ponad 65% powierzchni Gminy Krzeszowice objęto ochroną prawną w formie obszarów Natura 2000, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych. stanowisk dokumentacyjnych oraz licznych pomników przyrody. Na terenie Gminy Krzeszowice występują formy ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013r. poz. 627 z późn. zm.), takie jak: 1. Obszary Natura 2000: Specjalny obszar ochrony siedlisk Czerna PLH120034, Specjalny obszar ochrony siedlisk Dolinki Jurajskie PLH120005, 40

41 Specjalny obszar ochrony siedlisk Krzeszowice PLH Rezerwaty przyrody: Dolina Eliaszówki, Dolina Potoku Rudno (wraz z otuliną), Dolina Racławki. 3. Parki krajobrazowe: Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie (wraz z otuliną), Rudniański Park Krajobrazowy (wraz z otuliną), Tenczyński Park Krajobrazowy (wraz z otuliną). 4. Pomniki przyrody: 56 pomników przyrody 5. Stanowiska dokumentacyjne: Kamieniołom Nowa Krystyna, Kamieniołom z uskokiem, Odsłonięcie w Czerwieńcu. Obszary Natura 2000 Specjalny obszar ochrony siedlisk Czerna Kod obszaru PLH Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000 Specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) Obszar biogeograficzny Kontynentalny Powierzchnia 76,4 ha Status formalny Typy siedlisk wg. Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG Charakterystyka Istotne gatunki zwierząt i roślin Obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-fagenion, Galio odorati-fagenion) Inne tereny (miasta, wsie, drogi, śmietniska, kopalnie, tereny przemysłowe) - 5% Lasy liściaste - 81% Siedliska rolnicze (ogólnie) - 14% podkowiec mały ssak nocek orzęsiony ssak nocek duży - ssak źródło: RDOŚ Kraków 41

42 Specjalny obszar ochrony siedlisk Dolinki Jurajskie Kod obszaru PLH Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000 Specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) Obszar biogeograficzny Kontynentalny Powierzchnia Status formalny Typy siedlisk wg. Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG Charakterystyka Istotne gatunki zwierząt i roślin 886,5 ha Obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) Źródliska wapienne ze zbiorowiskami Cratoneurion commutati Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze zbiorowiskami ze Stipion calamagrostis Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-fagenion, Galio odorati- Fagenion) Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion) Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum) Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis-acerion pseudoplatani) Lasy liściaste - 70% Lasy mieszane - 8% Siedliska rolnicze (ogólnie) - 22% podkowiec mały ssak nocek łydkowłosy ssak nocek orzęsiony ssak nocek Bechsteina ssak nocek duży ssak gąsiorek - ptak muchołówka mała - ptak muchołówka białoszyja - ptak dzięcioł zielonosiwy - ptak dzięcioł czarny - ptak puszczyk uralski - ptak bocian czarny - ptak kumak nizinny - płaz traszka grzebieniasta płaz obuwik pospolity źródło: RDOŚ Kraków 42

43 Specjalny obszar ochrony siedlisk Krzeszowice Kod obszaru PLH Forma ochrony w ramach sieci Natura 2000 Specjalny obszar ochrony siedlisk (Dyrektywa Siedliskowa) Obszar biogeograficzny Kontynentalny Powierzchnia 39,8 ha Status formalny Typy siedlisk Charakterystyka Istotne gatunki zwierząt i roślin Obszar zatwierdzony Decyzją Komisji Europejskiej kościół pw. Św. Marcina Biskupa w Krzeszowicach wraz z sąsiadującymi terenami zielonymi Inne tereny (miasta, wsie, drogi, śmietniska, kopalnie, tereny przemysłowe) - 94% Siedliska rolnicze (ogólnie) - 6% nocek orzęsiony ssak nocek duży - ssak źródło: RDOŚ Kraków Rezerwaty przyrody Nazwa Powierzchnia Przedmiot ochrony Dolina Eliaszówki Dolina Potoku Rudno Dolina Racławki 106,68 ha 95,94 ha 472,66 ha Naturalny krajobraz przełomowej, krasowej doliny potoku Eliaszówka, bogatej pod względem geomorfologicznym, porośniętej przez zbiorowiska leśne o różnym stopniu naturalności, z elementami zabytkowych XVII wiecznych budowli zespołu klasztornego Karmelitów. Zbiorowiska łęgu olszowego Circaeo- Alnetu i olsu Carici elongatae-alnetu, stanowiska geologiczne starego kamieniołomu oraz prowadzącego do niego przekopu. Urozmaicony geomorfologicznie krajobraz doliny potoku Racławka z naturalnymi zespołami lasów bukowych oraz wartościowymi odsłonięciami geologicznymi. źródło: RDOŚ Kraków Miejscowość (Gmina Krzeszowice) Czerna, Paczółtowice Data utworzenia Zalas Dubie

44 Parki krajobrazowe (Parki krajobrazowe wchodzą w skład Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych): Nazwa Powierzchnia Walory Gminy Dolinki Krakowskie powierzchnia w granicach gminy: 4986,0 ha (całkowita: ,1 ha) Charakterystyczna i zróżnicowana rzeźba terenu obejmująca szereg dolin, m.in.: Dolinę Eliaszówki, Dolinę Kluczwody, Dolinę Kobylańską, Dolinę Będkowską, Dolinę Bolechowicką Dolinę Szklarki, Dolinę Racławki,. Bukowno, Jerzmanowice- Przeginia, Krzeszowice, Michałowice, Olkusz, Trzebinia, Wielka Wieś, Zabierzów, Zielonki, Data utworzenia Rudniański Park Krajobrazowy powierzchnia w granicach gminy: 3 803,4 ha (całkowita: 5 813,9 ha) Charakterystyczna rzeźba terenu obejmująca przede wszystkim zręby tektoniczne wraz z pokrywą kserotermiczną oraz fragmenty dobrze zachowanego łęgu olszowego. Alwernia, Czernichów, Krzeszowice Tenczyński Park Krajobrazowy powierzchnia w granicach gminy: 352,4 ha (całkowita: ,1 ha) Rzeźba terenu obejmująca ostańce, wapienie górnojurajskie podlegające procesom krasowym, niewielkie jaskinie i paleozoiczne twarde skały pochodzenia wulkanicznego oraz bagna. źródło: RDOŚ Kraków Alwernia, Babice, Chrzanów, Kraków, Krzeszowice, Liszki, Trzebinia, Wielka Wieś, Zabierzów Pomniki przyrody Według bazy danych Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie na terenie Gminy Krzeszowice znajduje się 56 pomników przyrody. W poniższej tabeli przedstawiono szczegółowe dane dotyczące istniejących pomników przyrody. Tabela 13. Wykaz pomników przyrody znajdujących się na terenie Gminy Krzeszowice. Lp. Nr ew. Obiekt Rodzaj Miejscowość Rok uznania buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Czerna buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Czerna buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Czerna buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Krzeszowice klon polny (Acer campestre) drzewo Krzeszowice platan klonolistny (Platanus acerifolia) drzewo Krzeszowice jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) drzewo Krzeszowice jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) drzewo Krzeszowice buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Krzeszowice dąb szypułkowy (Qercus robur) drzewo Krzeszowice buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Krzeszowice jarząb Mougeota (Sorbus mougeotii) drzewo Krzeszowice leszczyna turecka (Corylus colurna) drzewo Krzeszowice platan klonolistny (Platanus acerifolia) drzewo Krzeszowice lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) drzewo Krzeszowice lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) drzewo Krzeszowice topola czarna (Populus nigra) drzewo Krzeszowice

45 Lp. Nr ew. Obiekt Rodzaj Miejscowość Rok uznania topola czarna (Populus nigra) drzewo Krzeszowice miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba) drzewo Krzeszowice lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) drzewo Krzeszowice buk pospolity (Fagus silvatica) drzewo Krzeszowice tulipanowiec amerykański (Liriodendron tulipifera) drzewo Krzeszowice dąb błotny (Quercus palustris) drzewo Krzeszowice platan klonolistny (Platanus acerifolia) drzewo Krzeszowice platan klonolistny (Platanus acerifolia) drzewo Krzeszowice platan klonolistny (Platanus acerifolia) drzewo Krzeszowice lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) drzewo Krzeszowice lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Krzeszowice klon zwyczajny (Acer platanoides) drzewo Krzeszowice lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Krzeszowice klon jawor (Acer pseudoplatanus) drzewo Krzeszowice klon jawor (Acer pseudoplatanus) drzewo Sanka lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Sanka lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Sanka klon jawor (Acer pseudoplatanus) drzewo Sanka lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Sanka lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) drzewo Sanka wiąz górski (Ulmus glabra) drzewo Sanka lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Sanka topola czarna (Populus nigra) drzewo Tenczynek topola czarna (Populus nigra) drzewo Tenczynek skałka Pod sosną skała Tenczynek skałki Pipkowa Skałka grupa skał Miękinia b.d lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Siedlec b.d grupa skał wapiennych grupa Krzeszowice - skał Żbik lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Zalas lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Zalas lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Zalas klon jawor (Acer pseudoplatanus) drzewo Rudno miłorząb dwuklapowy (Ginkgo biloba) drzewo Krzeszowice lipa szerokolistna (Tilia platyphyllos) drzewo Krzeszowice dąb szypułkowy (Qercus robur) drzewo Krzeszowice dąb szypułkowy (Qercus robur) drzewo Krzeszowice lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Krzeszowice- Żbik lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Krzeszowice- Żbik lipa drobnolistna (Tilia cordata) drzewo Krzeszowice źródło: RDOŚ Kraków Stanowiska dokumentacyjne: Nazwa Powierzchnia Przedmiot ochrony Kamieniołom Nowa Krystyna Kamieniołom z uskokiem 0,17 ha b.d. Fragment profilu jury środkowej (jura brunatna) z transgresywnym następstwem warstw oraz warstewka stromatolitową. Miejscowość (Gmina Krzeszowice) Data utworzenia Tenczynek Odsłonięcie skalne w starym kamieniołomie we wsi Zalas. Łom z uskokiem Zalas

46 Nazwa Powierzchnia Przedmiot ochrony Odsłonięcie w Czerwieńcu 0,30 ha z odsłoniętymi porfirami dolnego permu i wapienno okruchowe osady jury środkowej i górnej. Nieczynny kamieniołom w pobliżu wierzchołka wzgórza Czerwieniec. Profil jury środkowej i górnej: piaskowce wapniste, wapienie piaszczyste, warstwa bulasta i stromatolitowa oraz margle. źródło: RDOŚ Kraków Miejscowość (Gmina Krzeszowice) Data utworzenia Tenczynek Zabytkowe parki miejskie: Zespół Pałacowo-Parkowy Potockich (potocz. Park Potockich) - wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego (nr rej.: A-423/M z i z ), Park Bogackiego (dawny park zdrojowy) - wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego (nr rej.: A-498 z ), Park Zofii, Dzikie Planty. Zespół Pałacowo-Parkowy Potockich, Park Bogackiego oraz Dzikie Planty położone są w granicach obszaru Natura 2000 Krzeszowice (PLH120044) Gleby W celu określenia stanu jakości gleb na terenie Gminy Krzeszowice, posłużono się badaniami prowadzonymi w najmniejszej odległości od analizowanego obszaru. Najbliżej położony punkt pomiarowy znajduje się w miejscowości Grojec (gmina Alwernia) sąsiadującej bezpośrednio z obszarem gminy Krzeszowice. Dane dotyczące jakości gleb pochodzą z Monitoringu chemizmu gleb ornych Polski, który Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach Państwowy Instytut Badawczy prowadzi na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Wyniki pomiarów przedstawia poniższa tabela. Tabela 14. Charakterystyka gleb oraz wyniki pomiarów jakości gleb na terenie miejscowości Grojec, w latach 1995, 2000, 2005 i 2010 rok. 3. Uziarnienie Jednostka Rok ,0-0,1 mm udział w % ,1-0,02 mm udział w % < 0.02 mm udział w % ,0-0,05 mm udział w % n.o. n.o. n.o. 17 0,05-0,002 mm udział w % n.o. n.o. n.o. 77 < mm udział w % Odczyn i węglany Jednostka Rok Odczyn ph w zawiesinie H2O ph Odczyn ph w zawiesinie KCl ph Substancja organiczna Rok Jednostka gleby Próchnica % Badania wykonywane okresowo co pięć lat. 46

47 Uziarnienie Jednostka Rok Węgiel organiczny % Azot ogólny % Stosunek C/N Właściwości sorpcyjne Rok Jednostka gleby Kwasowość hydrolityczna (Hh) cmol(+)*kg Kwasowość wymienna (Hw) cmol(+)*kg -1 n.o. n.o. n.o Glin wymienny Al cmol(+)*kg -1 n.o. n.o. n.o Wapń wymienny (Ca2+) cmol(+)*kg Magnez wymienny (Mg2+) cmol(+)*kg Sód wymienny (Na+) cmol(+)*kg Potas wymienny (K+) cmol(+)*kg Suma kationów wymiennych (S) cmol(+)*kg Pojemność sorpcyjna gleby (T) cmol(+)*kg Wysycenie kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi (V) % Zawartość Rok pierwiastków Jednostka przyswajalnych dla roślin Fosfor przyswajalny mg P2O5* 100g Potas przyswajalny mg K2O*100g Magnez przyswajalny mg Mg*100g Siarka przyswajalna mg S-SO4*100g Całkowita zawartość makroelementów 1 Jednostka Rok Fosfor % Wapń % Magnez % Potas % Sód % Siarka % Glin % Żelazo % Fosfor % Całkowita zawartość pierwiastków śladowych Jednostka Rok Mangan mg*kg Kadm mg*kg Miedź mg*kg Chrom mg*kg Nikiel mg*kg Ołów mg*kg Cynk mg*kg

48 Uziarnienie Jednostka Rok Kobalt mg*kg Wanad mg*kg Lit mg*kg Beryl mg*kg Bar mg*kg Stront mg*kg Lantan mg*kg Rok Jednostka Pozostałe właściwości Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne suma 13 WWA µg*kg Radioaktywność Bq*kg Przewodnictwo elektryczne właściwe ms*m Zasolenie mg KCl*100g Źródło: Monitoring chemizmu gleb ornych Polski, IUNG-PIB na zlecenie GIOŚ Jak wynika z powyższej tabeli, stan jakości gleb na terenie miejscowości Grojec określa się jako dobry. Kompleks przydatności rolniczej określono jako pszenny dobry. Klasa bonitacyjna to III a. Z uwagi na niewielką odległość punktu pomiarowego, zakłada się, iż na terenie Gminy Krzeszowice stan gleb jest zbliżony. 48

49 6.5. Hałas Hałas definiuje się jako wszystkie niepożądane, nieprzyjemne, dokuczliwe lub szkodliwe drgania mechaniczne ośrodka sprężystego oddziałujące na organizm ludzki. Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 poz z późn. zm.), podstawowe pojęcia z zakresu ochrony przed hałasem są następujące: emisja - wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio energie do powietrza, wody lub ziemi, związane z działalnością człowieka (takie jak hałas czy wibracje), hałas - dźwięki o częstotliwościach od 16 Hz do Hz, poziom hałasu - równoważny poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db). Ocenę stanu akustycznego środowiska i obserwację zmian na terenie województwa małopolskiego, w tym Gminy Krzeszowice, dokonuje Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, zgodnie z art. 117 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 poz z późn. zm.). W rozumieniu ustawy ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności na utrzymaniu poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie, oraz zmniejszeniu poziomu hałasu co najmniej do dopuszczalnego, gdy nie jest on dotrzymany. W związku ze stwierdzoną uciążliwością akustyczną hałasów komunikacyjnych Państwowy Zakład Higieny opracował skalę subiektywnej uciążliwości zewnętrznych tego rodzaju hałasów. Zgodnie z dokonaną klasyfikacją uciążliwość hałasów komunikacyjnych zależy od wartości poziomu równoważnego LAeq i wynosi odpowiednio: mała uciążliwość LAeq < 52 db średnia uciążliwość 52 db < LAeq < 62 db duża uciążliwość 63 db < LAeq < 70 db bardzo duża uciążliwość LAeq > 70 db Źródła hałasu możemy podzielić w następujący sposób: komunikacyjne, przemysłowe i rolnicze, pozostałe. Źródła hałasu Hałas drogowy Kryteria dopuszczalności hałasu drogowego określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. Nr 120, poz. 826 z późn. zm.). Dla rodzajów terenu, wyróżnionych ze względu na sposób zagospodarowania i pełnione funkcje (tj. tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny szpitali, szkoły, tereny rekreacyjno - wypoczynkowe i uzdrowiska), ustalono dopuszczalny równoważny poziom hałasu LAeqD w porze dziennej i LAeqN w porze nocnej. Podstawą określenia dopuszczalnej wartości poziomu równoważnego hałasu dla danego terenu jest zaklasyfikowanie go do określonej kategorii, o wyborze której decyduje sposób jego zagospodarowania. Dla hałasu drogowego, dopuszczalne wartości poziomów hałasu wynoszą w porze dziennej w zależności od funkcji terenu od 50 do 65 db, w porze nocnej db. Na terenie Gminy Krzeszowice źródło hałasu drogowego stanowią drogi o dużym natężeniu ruchu: autostrada A4 (E40) 11km w granicach gminy droga krajowa nr 79 Warszawa-Bytom 9km w granicach gminy droga wojewódzka nr 791 Wanaty-Trzebinia 3km w granicach gminy drogi powiatowe: K2123, K2124, K2127, K1035, K1032, K2188, K2189, K2121, K2125, K2126, K2129, K2186, K1033, K1076 drogi gminne publiczne i wewnętrzne 49

50 Program ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego został uchwalony Uchwałą Nr XLII/663/13 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 30 września 2013 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr XXXIV/494/09 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 3 lipca 2009r. w sprawie Programu ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego na lata Program obejmuje tereny w największym stopniu narażone na negatywne oddziaływanie hałasu komunikacyjnego, w tym autostradę A4 na odcinku przebiegającym w granicach gminy. Jego głównym celem jest wyznaczenie najbardziej racjonalnych zadań, których realizacja przyczyni się do poprawy klimatu akustycznego na terenach, na których występuje ponadnormatywny poziom hałasu. Program wyznacza obowiązki i sugerowane działania naprawcze administratorów dróg, na których dochodzi do przekroczeń norm. W przypadku najbardziej uciążliwych odcinków autostrady A4 do takich działań należy przede wszystkim budowa dodatkowych ekranów akustycznych. Nowy Program ochrony środowiska przed hałasem uwzględnia Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku i w związku z tym odstąpiono od budowy planowanych w poprzednim Programie ekranów akustycznych w miejscowości Frywałd. Obecnie budowa ekranów akustycznych planowana jest w miejscowościach Rudno oraz Zalas. Tereny w granicach gminy, na których przekroczone zostały dopuszczalne poziomy hałasu zlokalizowane w sąsiedztwie autostrady A4 zostały zaklasyfikowane do terenów objętych priorytetem wysokim co obliguje administratora autostrady do podjęcia działań naprawczych w terminie do roku Dla celów identyfikacji i ewidencjonowania punktów o ponadnormatywnym poziomie hałasu, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie prowadzi wieloletnie pomiary poziomów hałasu wzdłuż ciągów komunikacyjnych. Badania te prowadzone są zgodnie z założeniami Państwowego Programu Monitoringu Środowiska na lata Na rysunku przedstawiono lokalizację punktów pomiarowych monitoringu hałasu komunikacyjnego w województwie małopolskim. W latach r. nie prowadzono pomiarów monitoringowych hałasu na terenie Miasta oraz Gminy Krzeszowice. Ostatni pomiar z tego obszaru był wykonany w 2009 roku w miejscowości Wola Filipowska. 50

51 Rysunek 3. Lokalizacja punktów pomiarowych hałasu komunikacyjnego na terenie województwa małopolskiego. Źródło: WIOŚ Wyniki pomiarów dokonanych w roku 2009 w Woli Filipowskiej przedstawiono w poniższej tabeli. Lp. 1. Tabela 15. Charakterystyka lokalizacji i wyniki pomiarów poziomów krótkookresowych LAeq D i LAeq N na terenie Woli Filipowskiej Wartość Dopuszczalne Wartość średnia Nazwa średnia dla poziomy hałasu Lokalizacja punktu pomiarowego Data pomiaru dla pory dnia punktu pory nocy pora pora LAeqD i LAeqN dnia nocy Wola Filipowska Punkt zlokalizowany przy drodze krajowej nr 94, w odległości 9m od drogi. Zabudowa jednorodzinna, luźna. Odległość pierwszej zabudowy od drogi 10m (po stronie pomiaru i po przeciwnej stronie). Teren płaski, obszary zielone wokół drogi. Współrzędne punktu: N ,3, E ,6 19/ ,2 62, Źródło: WIOŚ w Krakowie 51

52 Jak wynika z powyższych danych, w punkcie pomiarowym w Woli Filipowskiej doszło do przekroczeń dopuszczalnych poziomów natężenia hałasu. Hałas kolejowy Przez teren Gminy Krzeszowice przebiega czynna linia kolejowa nr 133 relacji Katowice-Kraków (na linii znajduje się stacja kolejowa Krzeszowice). W związku z tym, istnieje potencjalnego zagrożenie nadmiernym hałasem, którego źródłem jest kolej. W minionych latach nie prowadzono monitoringu hałasu kolejowego na terenie gminy. W programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego wskazano, iż zagrożonych ponadnormatywnym poziomem hałasu jest 240 osób zamieszkujących wzdłuż całej linii kolejowej w graniach województwa małopolskiego. Wprowadzenie działań naprawczych związanych przede wszystkim z modernizacją samej linii planowane jest do roku Hałas przemysłowy Hałas przemysłowy powodowany jest eksploatacją instalacji lub urządzeń zawiązanych z prowadzoną działalnością przemysłową. Emisja zanieczyszczenia środowiska hałasem regulowana jest w posiadanych przez podmioty gospodarcze zezwoleniach, dopuszczających określone poziomy hałasu odrębnie dla pory dziennej i nocnej. Uciążliwość hałasu emitowanego z obiektów przemysłowych zależy między innymi od ich ilości, czasu pracy czy odległości od terenów podlegających ochronie akustycznej. Na terenie gminy głównymi źródłami hałasu przemysłowego są kopalnie: Kopalnia Porfiru Zalas, Kopalnia Wapienia Czatkowice, Kopalnia Dolomitu Dubie, Kopalnia Diabazu Niedźwiedzia Góra. Hałas lotniczy W odległości 20 km od Krzeszowic znajduje się międzynarodowe lotnisko w Balicach. Jest to drugi co do wielkości port lotniczy w Polsce. Uciążliwość tego typu obiektów związana jest z operacjami (starty, lądowania) lotniczymi oraz całą infrastrukturą lotniskową. Pomiary hałasu lotniczego prowadzone przez WIOŚ Kraków w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska dowodzą, iż tereny położone w podobnej odległości nie są narażone na przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu Pola elektromagnetyczne Na terenie Gminy Krzeszowice źródła pól elektromagnetycznych stanowią: częstotliwość przemysłowa 50 Hz: o elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokiego napięcia, o napięciach znamionowych 110 i 220 kv, o stacja transformatorów w Woli Filipowskiej częstotliwości radiowe: urządzenia radiokomunikacyjne, radiolokacyjne i radionawigacyjne, stacje przekaźnikowe telefonii komórkowej. Stacje telefonii komórkowej Aktualnie na terenie Gminy Krzeszowice znajdują się 34 stacje bazowe BTS (w tym na 18 stacjach jest odpalony NodeB UMTS), zarówno wolnostojących masztów (własne maszty kratowe operatorów), jak i pojedynczych anten na stalowych konstrukcjach nośnych, na wieży ciśnień oraz na kominach. W poniższej tabeli przedstawiono lokalizację poszczególnych stacji bazowych BTS na terenie Gminy Krzeszowice. 52

53 Tabela 16. Wykaz stacji bazowych BTS na terenie Gminy Krzeszowice. Miejscowość Sieć Lokalizacja Standrad Pasmo ID Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień GSM 900/ Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Orange ul. Daszyńskiego - wieża ciśnień UMTS Krzeszowice Play ul. Trzebińska 15 - komin UMTS Krzeszowice Play ul. Trzebińska 15 - komin E-GSM Krzeszowice T-Mobile ul. Zbicka 32 - komin PHRO GSM 900/ Krzeszowice Plus ul. Zbicka 32 - komin PHRO GSM Krzeszowice Play ul. Zbicka 32 - komin PHRO UMTS Krzeszowice T-Mobile ul. Zbicka 32 - komin PHRO UMTS Krzeszowice T-Mobile ul. Zbicka 32 - komin PHRO UMTS Krzeszowice Play ul. Zbicka 32 - komin PHRO E-GSM Krzeszowice Play ul. Zbicka 32 - komin PHRO UMTS Krzeszowice Play ul. Zbicka 32 - komin PHRO UMTS Filipowice Plus maszt PTK Centertel UMTS Filipowice Plus maszt PTK Centertel UMTS Filipowice Orange maszt własny GSM 900/ Rudno Plus maszt PTK Centertel GSM Rudno T-Mobile maszt PTK Centertel GSM Rudno T-Mobile maszt PTK Centertel GSM Rudno Orange maszt własny GSM Sanka Orange maszt własny GSM Tenczynek T-Mobile ul. Tenczyńska 59 GSM Zalas Play maszt własny E-GSM Zalas Play maszt własny UMTS Zalas Play maszt własny UMTS Zalas Orange Zalas maszt PTK Centertel GSM 900/ Zalas Plus Zalas maszt T-Mobile GSM Zalas Aero 2 Zalas maszt T-Mobile UMTS Zalas T-Mobile Zalas maszt własny GSM 900/ Źródło: opracowanie własne. Monitoring W roku 2012 w ramach monitoringu przeprowadzono pomiary poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku w miejscowości Krzeszowice, w punkcie o współrzędnych: N50 º 07 59,4 E19º38 11,7. Badania prowadzono zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. Nr 221 poz.1645). Wynik pomiaru (wartość średnia arytmetyczna), wynoszący 0,13 V/m nie przekroczył wartości dopuszczalnej składowej elektrycznej 7 V/m (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów - Dz. U. Nr 192, poz.1 883). 53

54 6.7 Gospodarka odpadami Odpady komunalne na terenie Gminy Krzeszowice powstają głównie w gospodarstwach domowych, przedsiębiorstwach handlowych, obiektach użyteczności publicznej (szkoły, przedszkola). W poniższej tabeli przedstawiono ilość zebranych odpadów komunalnych na terenie Gminy w roku 2012 wraz ze sposobem ich zagospodarowania. Tabela 17. Ilość odebranych odpadów komunalnych na terenie Gminy Krzeszowice w roku Ilość Lp. Nazwa odpadów [Mg] Kod odebranych odpadów odpadów 1. Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne ,8 Sposób zagospodarowania D5 1121,8 Mg R ,0 Mg 2. Odpady wielkogabarytowe ,8 R15 3. Inne nie wymienione frakcje zbierane w sposób selektywny ,9 R15 4. Tworzywa sztuczne ,6 R15 5. Zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niż , , ,2 R15 6. Zużyte urz. elektr. i elektron. inne niż , zawierające niebezp. składniki ,3 R14/R15 7. Baterie i akumulatory łącznie z bateriami i akumulatorami wymienionymi w , lub oraz niesortowane baterie i akumulatory ,1 R14/R15 8. Leki inne niż wymienione w ,6 R4 9. Urządzenia zawierające freony ,7 D Lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć ,1 R14/R Odzież ,4 R14/R Szkło ,2 R Inne odpady (w tym zmieszane subst. i przedmioty) z mech. obróbki odpadów inne niż wymienione w ,24 D5 1460,0 Mg D3 3,24 Mg 14. Minerały (np. piasek, kamienie) ,3 D5 15. Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w ,4 D5 16. Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów ,1 D5 17. Zużyte opony ,5 R4 18. Opakowania ze szkła ,1 R15 39,6 Mg R5 263,5 Mg 19. Opakowania z metali ,8 R Opakowania z tworzyw sztucznych ,6 R5 21. Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe ,3 R14/R15 SUMA 6535,4 R4, R5, R14, R15 D3, D5, D10 Źródło: Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2012 gdzie: Procesy odzysku: R4 Recykling lub odzysk metali i związków metali; R5 Recykling lub odzysk innych materiałów nieorganicznych R14 Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części; R15 Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu; 54

55 Procesy unieszkodliwiania: D5 Składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne; D3 Składowanie przez głębokie zatłaczanie; D10 Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie; Selektywna zbiórka W ramach selektywnej zbiórki na terenie Gminy Krzeszowice w 2012 roku funkcjonowało 35 gniazd do segregacji takich odpadów jak: opakowania ze szkła, opakowania z tworzyw sztucznych, opakowania z papieru i tektury. W poniższej tabeli przedstawiono wyniki selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenie Gminy Krzeszowice w roku Tabela 18. Wyniki selektywnej zbiórki surowców wtórnych na terenie Gminy Krzeszowice w roku Lp. Nazwa odpadów Kod odpadów Ilość zebranych odpadów [Mg] 1. Opakowania z papieru i tektury ,3 2. Opakowania z tworzyw sztucznych ,7 3. Opakowania ze szkła ,7 SUMA 181,7 Źródło: Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2012 Recykling odpadów W poniższej tabeli przedstawiono ilości odebranych z terenu Gminy Krzeszowice odpadów komunalnych, które zostały poddane recyklingowi. Tabela 19. Ilość odebranych odpadów komunalnych z terenu Gminy Krzeszowice poddanych recyklingowi w roku Ilość odpadów poddanych Lp. Nazwa odpadów Kod odpadów odzyskowi [Mg] 1. Opakowania z papieru i tektury ,7 2. Opakowania z tworzyw sztucznych ,2 3. Opakowania ze szkła ,7 4. Papier i tektura ,8 5. Szkło ,2 6. Tworzywa sztuczne ,6 7. Opakowania z metali ,8 8. Inne nie wymienione frakcje zbierane w sposób selektywny ,9 SUMA 683,9 Źródło: Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2012 Na podstawie powyższej tabeli obliczono wskaźnik recyklingu, przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła, który wyniósł 23,6%. Odpady ulegające biodegradacji Jednym z ważniejszych aspektów współczesnej gospodarki odpadami jest ograniczenie ilość odpadów ulegających biodegradacji poddawanych składowaniu. Procentowe udziały odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania powinny wynosić wagowo: 55

56 w 2010 roku 75% w 2013 roku 50% w 2020 roku 35% W poniższej tabeli przedstawiono ilość odpadów ulegających biodegradacji odebranych z terenu Gminy Krzeszowice w roku 2012 zagospodarowanych w inny sposób niż składowanie. Tabela 20. Ilość odpadów ulegających biodegradacji odebranych z terenu Gminy Krzeszowice i zagospodarowanych w inny sposób niż składowanie w roku Ilość odebranych Kod Sposób Lp. Nazwa odpadów odpadów odpadów zagospodarowania [Mg] 1. Opakowania z papieru i tektury ,4 R Odzież ,6 R Opakowania z papieru i tektury ,1 R 3 4. Papier i tektura ,8 R Odpady ulegające biodegradacji ,6 R 3 6. Opakowania z papieru i tektury ,3 R 3 7. Opakowania z papieru i tektury ,6 R Opakowania z papieru i tektury ,3 R Odpady ulegające biodegradacji ,6 R Drewno inne niż wymienione w ,5 R Odpady ulegające biodegradacji ,4 R 3 R1 32,5 SUMA 319,2 R3 192,0 R15 94,7 Źródło: Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2012 gdzie: Procesy odzysku: R1 Wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii; R3 Recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania); R15 Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu. Na terenie Gminy Krzeszowice w 2012 r. poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania wyniósł 58,1%. 56

57 Odpady ulegające biodegradacji Jednym z ważniejszych aspektów współczesnej gospodarki odpadami jest ograniczenie ilość odpadów ulegających biodegradacji poddawanych składowaniu. Procentowe udziały odpadów ulegających biodegradacji kierowanych do składowania powinny wynosić wagowo: w 2010 roku 75% w 2013 roku 50% w 2020 roku 35% W poniżej tabeli przedstawiono ilość odpadów ulegających biodegradacji odebranych z terenu Gminy Krzeszowice w roku 2012 zagospodarowanych w inny sposób niż składowanie. Tabela 21. Ilość odpadów ulegających biodegradacji odebranych z terenu Gminy Krzeszowice i zagospodarowanych w inny sposób niż składowanie w roku Ilość odebranych Kod Sposób Lp. Nazwa odpadów odpadów odpadów zagospodarowania [Mg] 1. Opakowania z papieru i tektury ,4 R Odzież ,6 R Opakowania z papieru i tektury ,1 R 3 4. Papier i tektura ,8 R Odpady ulegające biodegradacji ,6 R 3 6. Opakowania z papieru i tektury ,3 R 3 7. Opakowania z papieru i tektury ,6 R Opakowania z papieru i tektury ,3 R Odpady ulegające biodegradacji ,6 R Drewno inne niż wymienione w ,5 R Odpady ulegające biodegradacji ,4 R 3 R1 32,5 SUMA 319,2 R3 192,0 R15 94,7 Źródło: Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi za rok 2012 gdzie: Procesy odzysku: R1 Wykorzystanie głównie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii; R3 Recykling lub odzysk substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (w tym kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania); R15 Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu; Na terenie Gminy Krzeszowice w 2012 r. poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych do składowania wyniósł 58,1%. 7. Główne problemy ochrony środowiska Poniżej przedstawiono problematyczne kwestie dotyczące ochrony środowiska na terenie Gminy Krzeszowice, wraz z ich źródłem. 1. Grunty orne słabej jakości Źródło: niekorzystne warunki fizjograficzne. 2. Grunty orne o stosunkowo wysokiej kwasowości. Źródło: agrokultura, warunki fizjograficzne. 57

58 3. Umiarkowany potencjał ekologiczny i zły stan ogólny wód powierzchniowych. Źródło: zbyt niska redukcja ładunku fosforu zawartego w ściekach oczyszczonych, nawożenie gruntów ornych. 4. Stężenie w powietrzu następujących substancji: pył zawieszony PM10; pył zawieszony PM2.5; tlenki siarki, bezno(a)piren w pyle zawieszonym PM10. Źródło: Głównymi źródłami zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego są: spalanie paliwa stałego złej jakości w urządzeniach grzewczych o niskiej sprawności (węgiel, miał koksowy, koks); spalanie odpadów w piecach indywidualnych gospodarstw domowych; przemysł. 5. Niska świadomość ekologiczna wśród mieszkańców. Źródło: słabo rozbudowane kampanie edukacyjne. Rozwiązaniem wyżej przedstawionych problemów jest skuteczna realizacja zapisów Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020, w tym wyznaczonych celów oraz strategii ich realizacji. 8. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji zapisów zawartych w aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 : pogorszenie jakości wód powierzchniowych i podziemnych w związku ze zwiększonym wytwarzaniem ścieków, zmniejszanie się zasobów wodnych, wzrost zużycia wody, postępująca degradacja gleb i utrata ich dla rolnictwa, utrata różnorodności ekologicznej i cennych przyrodniczo terenów, degradacja walorów krajobrazu, pogorszenie jakości powietrza, pogorszenie klimatu akustycznego, zwiększającą się liczba mieszkańców narażonych na promieniowane elektromagnetyczne, pogorszenie jakości życia mieszkańców. W przypadku gdy Program Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 nie zostanie wdrożony negatywne trendy będą się pogłębiać, a zanieczyszczenie środowiska wzrastać. 9. Ocena stopnia zgodności postanowień Programu z przepisami dotyczącymi form ochrony przyrody Na terenie Gminy Krzeszowice występują formy ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 poz. 627 z późn. zm.) takie jak: Obszary Natura2000: o Specjalny obszar ochrony siedlisk Czerna, o Specjalny obszar ochrony siedlisk Dolinki Jurajskie o Specjalny obszar ochrony siedlisk Krzeszowice, Rezerwaty przyrody: Dolina Eliaszówki, Dolina Potoku Rudno (z otuliną), Dolina Racławki, 58

59 Parki krajobrazowe: Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie (wraz z otuliną), Rudniański Park Krajobrazowy (wraz z otuliną), Tenczyński Park Krajobrazowy (wraz z otuliną), Pomniki przyrody, Stanowiska dokumentacyjne. W wyniku realizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 może potencjalnie dojść do oddziaływania na powyższe obszary, dlatego ważne jest aby wszelkie przedsięwzięcia wynikające z Programu były przeprowadzone zgodnie z przepisami dotyczącymi gospodarowania na obszarach objętych prawną formą ochrony przyrody. Zakazy i ograniczenia dotyczące form ochrony przyrody znajdujących się na terenie Gminy Krzeszowice przedstawiono poniżej. Obszary Natura 2000 Ogólne zasady gospodarowania na obszarach NATURA 2000 określa ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 poz. 627 z późn. zm.), gdzie zgodnie z art.33 zabrania się podejmowania działań mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności mogących: pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. Wszelkie przedsięwzięcia, które nie wpływają znacząco negatywnie na cele ochrony obszarów NATURA 2000, jego integralność, a także na spójność sieci obszarów Natura 2000 mogą być realizowane. Ustawa o ochronie przyrody Rezerwaty przyrody Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 poz. 627 z późn. zm.) w rezerwatach przyrody zakazuje się: budowy lub przebudowy obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, z wyjątkiem obiektów i urządzeń służących celom rezerwatu przyrody; chwytania lub zabijania dziko występujących zwierząt, zbierania lub niszczenia jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych zwierząt, umyślnego płoszenia zwierząt kręgowych, zbierania poroży, niszczenia nor, gniazd, legowisk i innych schronień zwierząt oraz ich miejsc rozrodu; polowania, z wyjątkiem obszarów wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych ustanowionych dla rezerwatu przyrody; pozyskiwania, niszczenia lub umyślnego uszkadzania roślin oraz grzybów; użytkowania, niszczenia, umyślnego uszkadzania, zanieczyszczania i dokonywania zmian obiektów przyrodniczych, obszarów oraz zasobów, tworów i składników przyrody; zmiany stosunków wodnych, regulacji rzek i potoków, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody; pozyskiwania skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, minerałów i bursztynu; niszczenia gleby lub zmiany przeznaczenia i użytkowania gruntów; palenia ognisk i wyrobów tytoniowych oraz używania źródeł światła o otwartym płomieniu, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; prowadzenia działalności wytwórczej, handlowej i rolniczej, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony; stosowania chemicznych i biologicznych środków ochrony roślin i nawozów; zbioru dziko występujących roślin i grzybów oraz ich części, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; połowu ryb i innych organizmów wodnych, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych; 59

60 ruchu pieszego, rowerowego, narciarskiego i jazdy konnej wierzchem, z wyjątkiem szlaków i tras narciarskich wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; wprowadzania psów na obszary objęte ochroną ścisłą i czynną, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych w planie ochrony, psów pasterskich wprowadzanych na obszary objęte ochroną czynną, na których plan ochrony albo zadania ochronne dopuszczają wypas oraz psów asystujących w rozumieniu art. 2 katalog pojęć ustawowych pkt 11 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.). wspinaczki, eksploracji jaskiń lub zbiorników wodnych, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; ruchu pojazdów poza drogami publicznymi oraz poza drogami położonymi na nieruchomościach stanowiących własność rezerwatów przyrody wskazanymi przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków niezwiązanych z ochroną przyrody, udostępnianiem parku albo rezerwatu przyrody, edukacją ekologiczną, z wyjątkiem znaków drogowych i innych znaków związanych z ochroną bezpieczeństwa i porządku powszechnego; zakłócania ciszy; używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego, uprawiania sportów wodnych i motorowych, pływania i żeglowania, z wyjątkiem akwenów lub szlaków wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu; biwakowania, z wyjątkiem miejsc wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska; prowadzenia badań naukowych w rezerwacie przyrody - bez zgody regionalnego dyrektora ochrony środowiska; wprowadzania gatunków roślin, zwierząt lub grzybów, bez zgody ministra właściwego do spraw środowiska; wprowadzania organizmów genetycznie zmodyfikowanych; organizacji imprez rekreacyjno-sportowych - w rezerwacie przyrody bez zgody regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Powyższe zakazy nie dotyczą: wykonywania zadań wynikających z planu ochrony lub zadań ochronnych; prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym; wykonywania zadań z zakresu obronności kraju w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa; obszarów objętych ochroną krajobrazową w trakcie ich gospodarczego wykorzystywania przez jednostki organizacyjne, osoby prawne lub fizyczne oraz wykonywania prawa własności, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, po zasięgnięciu opinii regionalnego dyrektora ochrony środowiska, może zezwolić na obszarze rezerwatu przyrody na odstępstwa od zakazów, o których mowa w ust. 1, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą: ochrony przyrody, realizacji inwestycji liniowych celu publicznego, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych i po zagwarantowaniu kompensacji przyrodniczej ; Regionalny dyrektor ochrony środowiska może zezwolić na obszarze rezerwatu przyrody na odstępstwa od zakazów, o których mowa w ust. 1, jeżeli jest to uzasadnione wykonywaniem badań naukowych lub celami edukacyjnymi, kulturowymi, turystycznymi, rekreacyjnymi lub sportowymi lub celami kultu religijnego i nie spowoduje to negatywnego oddziaływania na cele ochrony przyrody rezerwatu przyrody. 60

61 Parki krajobrazowe Zgodnie z art. 17 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 poz. 627 z późn. zm.) w rezerwatach przyrody zakazuje się: realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz z późn. zm.); umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej; likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu; wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych; dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem obiektów służących turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej; lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 200 m od krawędzi brzegów klifowych oraz w pasie technicznym brzegu morskiego; likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych; wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych; prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową; utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych; organizowania rajdów motorowych i samochodowych; używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego na otwartych zbiornikach wodnych. Powyższe zakazy nie dotyczą: wykonywania zadań wynikających z planu ochrony; wykonywania zadań na rzecz obronności kraju i bezpieczeństwa państwa; prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym; realizacji inwestycji celu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.). Pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne Zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 poz. 627 z późn. zm.) w przypadku pomników przyrody i stanowisk dokumentacyjnych ustanowionych na terenie Gminy Krzeszowice zakazuje się: niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru; wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych; uszkadzania i zanieczyszczania gleby; 61

62 dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych; wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych; zmiany sposobu użytkowania ziemi; wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu; umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; zbioru, niszczenia, uszkadzania roślin i grzybów na obszarach użytków ekologicznych, utworzonych w celu ochrony stanowisk, siedlisk lub ostoi roślin i grzybów chronionych; umieszczania tablic reklamowych. Ocenia się, że realizacja postanowień zawartych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 nie naruszy zasad gospodarowania na terenach będących formami przyrody prawnie chronionymi. Rozporządzenie Wojewody Małopolskiego w sprawie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego Zgodnie z Rozporządzeniem Nr 83/06 Wojewody Małopolskiego z dnia 16 października 2006 r. w sprawie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego, na jego terenie zabrania się: realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu art. 51 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz z późn. zm.); umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej; likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego, lotniczego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt a także minerałów; wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z likwidacja terenowych przeszkód lotniczych oraz zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawa urządzeń wodnych; dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek Rudawy i Sanki oraz zbiorników wodnych - stawów pomiędzy Mydlnikami i Szczyglicami, stawu w Aleksandrowicach, stawów na terenie użytku ekologicznego Uroczysko Podgołogórze w Rząsce, stawu przy ul. Tetmajera w Krakowie i zalewu w Wąwozie Simota, a w odniesieniu do obszarów określonych w załączniku Nr 3a do rozporządzenia w pasie szerokości do 100 m od linii brzegu stawu w Aleksandrowicach oraz w załącznikach Nr 3b i 3c do rozporządzenia w pasie szerokości do 100 m od linii brzegów rzeki Rudawy, z wyjątkiem obiektów służących turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej; likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodnobłotnych; wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych; prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową; organizowania rajdów motorowych i samochodowych. 62

63 Uchwała Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie Zgodnie z Uchwałą Nr XV/247/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 28 listopada 2011 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie, na jego terenie zabrania się: realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostepnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013r. poz z późn. zm.); umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej; likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego, lotniczego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt a także minerałów; wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z likwidacja terenowych przeszkód lotniczych oraz zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw osuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawa urządzeń wodnych; dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek Prądnika (Białuchy) i Sztoły, a w odniesieniu do obszarów określonych w załącznikach do uchwały Nr 3a, 3b, 3c i 3d, w pasie szerokości do 100 m od linii brzegu rzeki Prądnika (Białuchy) zgodnie z zamieszczonymi w nich mapami, z wyjątkiem obiektów służących turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej; likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodnobłotnych; wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych; prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metoda bezściółkową; organizowania rajdów motorowych i samochodowych. Ocenia się, że realizacja postanowień zawartych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 nie naruszy zakazów opisanych w Uchwale Nr XV/247/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 28 listopada 2011 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie oraz w Rozporządzeniu Nr 83/06 Wojewody Małopolskiego z dnia 16 października 2006 r. w sprawie Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Po przeanalizowaniu zapisów dotyczących zagrożeń, presji i działań mających wpływ na obszary Natura 2000 występujących na terenie Gminy Krzeszowice, tj. Specjalnego obszaru ochrony siedlisk Czerna, Specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolinki Jurajskie i Specjalnego obszaru ochrony siedlisk Krzeszowice, zawartych w Standardowych Formularzach Danych dla danego obszaru, ocenia się, że realizacja postanowień zawartych w Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 nie będzie wywierać negatywnej presji na ww. obszary Natura

64 Ocena Oddziaływania na Środowisko Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice 10. Ocena stopnia zgodności postanowień Programu z założeniami Polityki Ekologicznej Państwa oraz Programem Ochrony Środowiska dla Województwa Małopolskiego. Lp Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do roku 2020 Podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy Krzeszowice. 3. Zachowanie różnorodności biologicznej na terenie Gminy Krzeszowice. 4. Ochrona gleb przed degradacją, rekultywacja terenów zdegradowanych i poprzemysłowych 5. Ochrona zasobów kopalin Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych na terenie Gminy Krzeszowice. Utrzymanie wysokiej jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Krzeszowice Dokonanie oceny rzeczywistego narażenia mieszkańców na hałas oraz zmniejszenie uciążliwości hałasu w przypadku ponadnormatywnej wartości.. Cele Polityki Ekologicznej Państwa w latach z perspektywą do roku 2016 ROZWIĄZANIA SYSTEMOWE Upowszechnienie Systemów Zarządzania Środowiskowego. Zagwarantowanie szerokiego dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie. OCHRONA ZASOBÓW NATURALNYCH Zachowanie różnorodności biologicznej i ochrona krajobrazu. JAKOŚĆ ŚRODOWISKA Osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych poprzez uporządkowanie gospodarki ściekami komunalnymi oraz zmniejszenie ładunku zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rozproszonych, trafiających do wód wraz ze spływami powierzchniowymi. Spełnienie wymagań prawnych w zakresie jakości powietrza. Dokonanie wiarygodnej oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywny hałas i podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe. Programu Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego Edukacja ekologiczna. Ograniczenie skutków procesów geodynamicznych. Minimalizacja skutków wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych oraz geodynamicznych. Osiągnięcie dobrego stanu wód powierzchniowych i podziemnych poprzez zapewnienie poprawy jakości wód oraz ochrony zasobów wodnych Spełnienie norm jakości powietrza atmosferycznego poprzez sukcesywną redukcje emisji zanieczyszczeń do powietrza. Podniesienie komfortu akustycznego mieszkańców województwa. - Ocena zgodności zgodność zgodność zgodność zgodność zgodność

65 Lp Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do roku 2020 Ochrona mieszkańców przed szkodliwym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych Uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie Gminy Krzeszowice poprzez zwiększenie odzysku surowców wtórnych, rozwój zbiórki odpadów niebezpiecznych oraz wyeliminowanie praktyk nielegalnego składowania odpadów. Cele Polityki Ekologicznej Państwa w latach z perspektywą do roku 2016 Dokonanie wiarygodnej oceny narażania społeczeństwa na ponadnormatywne natężenie pól elektromagnetycznych i podjęcie kroków do zmniejszenia tego zagrożenia tam, gdzie jest ono największe. Wprowadzenie kompleksowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Programu Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego Minimalizacja oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego. Rozwijanie systemu gospodarki odpadami opierającego się na zapobieganiu wytwarzaniu odpadów, recyclingu oraz innych metodach odzysku i unieszkodliwiania Ocena zgodności zgodność zgodność Jak wynika z powyższej tabeli, Program Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do roku 2020 jest zgodny z celami Polityki Ekologicznej Państwa w latach z perspektywą do roku 2016 oraz Programem Ochrony Środowiska Województwa Małopolskiego. Zgodność ta gwarantuje zgodność z dokumentami szczebla europejskiego, krajowego, regionalnego oraz lokalnego, gdyż cele zamieszczone w Polityce Ekologicznej Państwa wynikają z przepisów Unii Europejskiej, natomiast cele zawarte w regionalnych i lokalnych Programach Ochrony Środowiska wynikają z dokumentu szczebla wojewódzkiego. 65

66 Ocena Oddziaływania na Środowisko Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice 11. Ocena i porównanie celów środowiskowych Programu Ochrony Środowiska oraz jego aktualizacji. W celu oceny zgodności zamierzeń poprzedniej edycji Programu oraz jego aktualizacji, cele nadrzędne (priorytety ekologiczne) zestawiono poniżej. Programu Ochrony Środowiska na lata Priorytety ekologiczne Podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy, kształtowanie postaw proekologicznych oraz poczucia odpowiedzialności za jakość środowiska Ochrona przyrody i krajobrazu. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do roku 2020 Cele nadrzędne ROZWIĄZANIA SYSTEMOWE Podnoszenie świadomości ekologicznej mieszkańców Gminy Krzeszowice. OCHRONA ZASOBÓW NATURALNYCH Zachowanie różnorodności biologicznej na terenie Gminy Krzeszowice. JAKOŚĆ ŚRODOWISKA Ocena zgodności zgodność częściowa zgodność Ochrona gleb przed degradacją, rekultywacja częściowa Racjonalne wykorzystanie gleb i ziemi terenów zdegradowanych i poprzemysłowych zgodność Racjonalna gospodarka zasobami złóż kopalin Ochrona zasobów kopalin zgodność Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód Poprawa jakości wód powierzchniowych oraz powierzchniowych i podziemnych na terenie zgodność ochrona zasobów i jakości wód podziemnych Gminy Krzeszowice. Poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy do wymaganych standardów Zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców Gminy i spełnienie obowiązujących standardów w zakresie klimatu akustycznego Ograniczenie i monitoring promieniowania elektromagnetycznego Zapobieganie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska. Zwiększenie bezpieczeństwa chemicznego i biologicznego. - Utrzymanie wysokiej jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Krzeszowice Dokonanie oceny rzeczywistego narażenia mieszkańców na hałas oraz zmniejszenie uciążliwości hałasu w przypadku ponadnormatywnej wartości.. Ochrona mieszkańców przed szkodliwym oddziaływaniem pól elektromagnetycznych Uporządkowanie gospodarki odpadami na terenie Gminy Krzeszowice poprzez zwiększenie odzysku surowców wtórnych, rozwój zbiórki odpadów niebezpiecznych oraz wyeliminowanie praktyk nielegalnego składowania odpadów. Ograniczanie skutków poważnych awarii przemysłowych dla ludzi i środowiska. Źródło: opracowanie własne. zgodność zgodność zgodność brak zgodności zgodność Jak wynika z powyższego zestawienia zgodność zachodzi w przypadku 6 priorytetów ekologicznych i celów nadrzędnych. Wyznaczone w tych dziedzinach zadania są głównie kontynuacją poprzednich kierunków działań, mających na celu poprawę środowiska na terenie Gminy Krzeszowice. Częściowa zgodność występuje w przypadku 2 priorytetów ekologicznych i celów nadrzędnych. Fakt ten wynika ze zmian środowiska na terenie gminy oraz nowelizacji dokumentów wyższego szczebla. Wyznaczone zadania są jednak zbliżone i mają na celu realizację podobnego celu długookresowego. Brak zgodności występuje w 1 przypadku i dotyczy gospodarki odpadami. Fakt ten wynika ze zmian w przepisach prawa oraz likwidacji gminnych planów gospodarki odpadami. Zgodnie z obowiązującymi aktualnie standardami, zagadnienia dotyczące gospodarki odpadami ujmowane są w Programie Ochrony Środowiska. Reasumując powyższe, można stwierdzić, iż aktualizacja Programu jest kontynuacją wyznaczonych kierunków działań mających na celu poprawę jakości środowiska na terenie gminy, a wykryte zmiany wynikają z uwarunkowań prawnych oraz aktualnych potrzeb w zakresie ochrony środowiska.

67 12. Ocena zgodności ustaleń aktualizacji POŚ z Planem zagospodarowania Województwa Małopolskiego. Podczas realizacji zadań wyznaczonych w aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 należy brać pod uwagę fakt, iż według Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla Województwa Małopolskiego Gmina Krzeszowice zlokalizowana jest w strefie B - strefie obszarów o wysokich walorach przyrodniczych. Zasięg przestrzenny strefy wynika z waloryzacji, która pozwoliła na wydzielenie obszarów o bardzo wysokim potencjale ekologicznym obejmującym przede wszystkim powierzchnie terenów objętych ochroną prawną. Strefa obejmuje m.in. tereny parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, obszarów chronionego krajobrazu. Podczas wyznaczania strefy, przyjęto założenie, iż w jej skład powinny być włączone obszary, które spełniają dwa podstawowe kryteria: 1. obszary o wysokiej różnorodności biologicznej (obszary węzłowe o randze międzynarodowej i krajowej oraz korytarze ekologiczne o randze międzynarodowej); 2. obszary objęte ochroną prawną, które wchodzą w skład ekologicznej sieci obszarów chronionych w kraju. Zgodnie z założeniami Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla Województwa Małopolskiego, w obrębie strefy B powinny być prowadzone działania o charakterze proekologicznym, zmierzające do zachowania tych walorów i aktywnego przeciwdziałania ich możliwej degradacji. Lokalizację Gminy Krzeszowice względem opisywanej strefy przedstawia poniższy rysunek. Zgodnie z zapisami aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 inwestycje, które mogą w sposób negatywny wpływać na środowisko realizowane będą na obszarach już zurbanizowanych. Dotyczy to głównie działań związanych z budową i modernizacją sieci wodno-kanalizacyjnej oraz budową oczyszczalni ścieków. W związku z powyższym nie będą one wpływać negatywnie na obszary cenne przyrodniczo. W omawianej aktualizacji wprowadzono zadania mające na celu przestrzeganie założeń Planu Zagospodarowania Przestrzennego dla Województwa Małopolskiego, są to im (planowanie przestrzenne): Prowadzenie polityki przestrzennej w kierunku zmniejszenia zagrożenia dla środowiska oraz zdrowia i życia ludzi. Zamieszczenie stosownych zapisów w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań przestrzennych oraz strategii rozwoju; Uwzględnienie w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego obszarów przeznaczonych pod zalesianie; Wypełnianie obowiązków w zakresie planowania działań dotyczących środowiska oraz respektowanie wymagań ochrony środowiska w planowaniu przestrzennym; Uwzględnienie znaczenia ochrony różnorodności biologicznej w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; Uwzględnianie w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego form ochrony przyrody oraz obszarów przyrodniczo cennych. Oraz (ochrona wysokich walorów przyrodniczych): Promocja walorów przyrodniczych gminy; Utworzenie użytku ekologicznego Las Buczyna; Wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych i ochronnych w obrębie pomników przyrody. Powyższe zadania mają na celu prowadzenie świadomej polityki przestrzennej popartej stosownymi zapisami w dokumentach prawa lokalnego oraz zachowanie walorów przyrodniczych gminy. Na podstawie powyższych zapisów, stwierdza się, iż aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice na lata z perspektywą do 2020 jest zgodna z ustaleniami zawartymi w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Małopolskiego. Sugeruje się, aby podczas wyznaczania kolejnych działań i ich realizacji brać pod uwagę lokalizację Gminy Krzeszowice względem obszarów przyrodniczo cennych. 67

68 Ocena Oddziaływania na Środowisko Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Krzeszowice Rysunek 4.Obszary problemowe sfery ekologicznej na terenie Województwa Małopolskiego. źródło: Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego.