Największe miasta województwa łódzkiego jako teren badań w projekcie WZLOT

Transkrypt

1 Największe miasta województwa łódzkiego jako teren badań w projekcie WZLOT Dr Dorota Starzyńska Fundacja Instytut Inicjatyw Społecznych Realizator Projektu

2 W trakcie wieloletnich badań prowadzonych na terenie Łodzi okazało się, że występuje zjawisko koncentracji ludności biednej w pewnych fragmentach przestrzeni miejskiej Nasunęło to nam przypuszczenie, że również w mniejszych miastach występuje proces skupiania się gospodarstw biednych w określonych rejonach miast Realizator Projektu

3 Teza Dane statystyczne pokazują następującą prawidłowość: im większe miasto tym mniejsze nasilenie biedy Realizator Projektu

4 Tabela 1 Udział ludności w gospodarstwach domowych otrzymujących pomoc społeczną wśród ludności ogółem (stopa biedy wśród ludności ogółem) w badanych miastach w latach 2001 oraz Miasto Bełchatów 11,16 7,74 7,71 7,18 6,44 Pabianice 8,19 8,26 7,59 6,77 6,34 Piotrków Trybunalski 14,55 11,24 11,73 12,13 9,79 Radomsko 9,89 10,88 10,84 9,49 9,85 Tomaszów Mazowiecki 12,78 14,78 8,71 12,56 10,78 Zgierz 11,69 15,19 6,1 4,8 6,52 Łódź 8,29 10,19 5,61 5,72 7,85 Realizator Projektu

5 W całym analizowanym okresie we wszystkich badanych miastach zasięg biedy wśród dzieci był większy niż wśród ludności ogółem Jednakże, we wszystkich miastach nasilenie biedy wśród dzieci w roku 2008 zmniejszyło się w porównaniu do roku 2005 Realizator Projektu

6 Tabela 2 Udział dzieci w gospodarstwach domowych otrzymujących pomoc społeczną wśród ogółu dzieci (stopa biedy wśród dzieci) w badanych miastach w latach 2001 oraz Wyszczególnienie Bełchatów 11,38 13,57 14,48 14,57 12,32 Łódź 13,23 18,68 18,49 16,73 14,20 Pabianice 7,86 16,36 16,08 14,55 12,31 Piotrków Trybunalski 26,62 20,05 22,22 21,47 17,78 Radomsko 15,20 19,44 19,97 12,01 12,19 Tomaszów Mazowiecki 20,63 27,95 24,17 28,00* 25,04* Zgierz 18,30 24,92 24,98 21,76 14,10 Realizator Projektu

7 Analiza wskaźników stopy biedy na poziomie miast prowadzi do stwierdzenia: zagrożenie dziedziczeniem biedy w dużych miastach województwa łódzkiego wydaje się mniejsze niż w województwie, w którym sytuacja jest lepsza niż średnio w kraju bardziej szczegółowe badania, skoncentrowane na poszukiwaniu przestrzennych zróżnicowań zasięgu biedy wśród dzieci w obrębie miast, podjęte w projekcie WZLOT ujawniają, że twierdzenie takie jest powierzchowne Realizator Projektu

8 Za wskaźnik biedy wśród dzieci przyjęliśmy fakt otrzymywania bezpłatnych posiłków w szkole w ramach programu Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Bezpłatny posiłek przyznawany jest przez ośrodek pomocy społecznej, jeśli dochód w rodzinie nie przekracza 526,5 zł na osobę, czyli 150% kryterium dochodowego określonego w Ustawie o Pomocy społecznej.

9 Dla każdej szkoły podstawowej w badanych miastach obliczyliśmy współczynnik dożywiania uczniów jako procentowy udział uczniów dożywianych w danej szkole wśród ogółu uczniów tej szkoły.

10 Za enklawy dziecięcej biedy uznaliśmy rejony szkół o najwyższych wartościach współczynnika dożywiania uczniów (przyjmując, że udział dzieci dożywianych jest w nich co najmniej dwa razy większy niż przeciętnie w danym mieście)

11 Na podstawie tego współczynnika wyznaczyliśmy obszary dużej koncentracji uczniów z biednych rodzin W Łodzi - jest ich 12 W Piotrkowie Trybunalskim 3 W Bełchatowie 3 W Pabianicach 2 W Radomsku 3 W Tomaszowie Mazowieckim 2 W Zgierzu - 2

12 Enklawy dziecięcej biedy w Tomaszowie

13 Enklawy dziecięcej biedy w Zgierzu

14 Enklawy dziecięcej biedy w Pabianicach

15 Enklawy dziecięcej biedy w Radomsku

16 Enklawy dziecięcej biedy w Bełchatowie

17 Enklawy dziecięcej biedy w Piotrkowie Tryb.

18 W Łodzi średnio dożywianych jest 13% uczniów. W 12 szkołach (na 89) udział dożywianych dzieci przekraczał 26%, czyli był dwa razy większy niż średnio w mieście w jednej szkole ponad 50% dzieci wymagało dożywiania, w innej prawie 50% wymagało dożywiania

19 Miasto Współczynnik koncentracji uczniów dożywianych (A) Współczynnik koncentracji uczniów ogółem (B) A:B Bełchatów 61,5% 32,07% 1,9 Pabianice 34,27 14,01 2,44 Piotrków 53,5 32,6 1,64 Radomsko 26,5 16,7 1,34 Tomaszów 51,48 30,86 1,66 Zgierz 52,82 24,64 2,14 Łódź 33,70 13,8 2,44

20 Zatem, We wszystkich miastach istnieją obszary, na których występuje duże nasilenie uczniów z biednych rodzin. A także, występuje zjawisko gettyzacji biednych dzieci wyrażające się w tym, że dzieci biedne z tych obszarów są nadreprezentowane

21 Podsumowanie Szkołom zlokalizowanym w enklawach dziecięcej biedy władze miejskie powinny poświęcić szczególną uwagę, podejmując działania na rzecz ograniczania ryzyka marginalizacji społecznej uczęszczających do nich uczniów, wspierając codzienną pracę tych placówek, przeznaczając np. więcej środków na organizację zajęć pozalekcyjnych, szkoląc nauczycieli w zakresie szeroko rozumianych umiejętności wychowawczych i pracy z uczniami sprawiającymi kłopoty wychowawcze. Realizator Projektu

22 Dziękuję za uwagę Dr Dorota Starzyńska Fundacja Instytut Inicjatyw Społecznych Realizator Projektu