Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13)
|
|
- Grzegorz Górski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) 1 Ukaranie grzywnami posłów dwóch partii opozycyjnych za zachowanie uznane za poważne naruszenie porządku prac parlamentu polegające na odbiegającym od zwyczaju proteście przeciwko dwóm projektom ustaw. Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) Skarżący w pierwszej sprawie: Gergely Karácsony, Péter Szilágyi, Dávid Dorosz i Rebeka Katalin Szabó są członkami partii opozycyjnej Párbeszéd Magyarországért, skarżący w drugiej: Bernadett Szél, Ágnes Osztolykán,Id Szilvia Lengyel - partii opozycyjnej LMP. Podczas sesji parlamentu w kwietniu 2013 r. dwójka skarżących z pierwszej grupy wywiesiła transparent ze słowami FIDESZ. Kradniecie, oszukujecie i kłamiecie. Podczas głosowania w maju 2013 r. w sprawie nowelizacji niektórych ustaw odnoszących się do palenia tytoniu wywiesili z kolei transparent ze słowami tu działa krajowa mafia tytoniowa. Skarżący z drugiej grupy protestowali podczas głosowania w czerwcu 2013 r. przeciwko kontrowersyjnej propozycji ustawowej dotyczącej transferu gruntów rolnych. Umieścili małą taczkę wypełnioną ziemią na stole przed premierem i wywiesili transparent z hasłem krytykującym projekt ustawy. Jedna ze skarżących posłużyła się megafonem. Skarżący zostali ukarani grzywnami o równowartości od 170 do 600 euro za poważne zakłócenie prac parlamentu. Grzywny zostały zaproponowane przez przewodniczącego parlamentu i przyjęte przez parlament na posiedzeniu plenarnym w drodze głosowania bez żadnej debaty. W skardze do Trybunału skarżący zarzucili w szczególności, że decyzje o ukaraniu ich grzywną naruszyły prawo do wolności wypowiedzi (art. 10 Konwencji) i były środkiem mającym zniechęcić ich do otwartej debaty. Podkreślili, że nie sprowadzili zagrożenia dla funkcjonowania parlamentu. Zarzucili, że nie mieli żadnego środka prawnego w związku z tą sytuacją (art. 13 w połączeniu z art. 10). 16 września 2014 r., Izba (Sekcja II) orzekła jednomyślnie, że doszło do naruszenia art. 10 Konwencji oraz art. 13 w połączeniu z art.10. Sprawa została przyjęta do rozpatrzenia przez Wielką Izbę na wniosek rządu. Rządy Czech i Wielkiej Brytanii przedstawiły swoje argumenty jako strony trzecie. Trybunał uznał, że ingerencja była przewidziana przez prawo i została podjęta w dwóch uprawnionych celach: zapobieżenia zakłóceniu porządku i ochrony praw innych osób. Przy ocenie jej konieczności w społeczeństwie demokratycznym Trybunał wziął pod uwagę zasady rządzące wolnością wypowiedzi ogólne oraz związane z korzystaniem z niej w parlamencie. Poza tymi czynnikami przy ocenie proporcjonalności ingerencji w wolność wypowiedzi w pewnych okolicznościach należy uwzględniać rzetelność postępowania i przyznane gwarancje proceduralne.
2 2 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) W swoim orzecznictwie Trybunał stale podkreślał znaczenie wolności wypowiedzi członków parlamentu, które są par excellence wypowiedziami politycznymi. W sprawie Castells v. Hiszpania (wyrok z 23 kwietnia 1992 r.), dotyczącej skazania senatora za obrazę rządu w artykule prasowym, Trybunał uznał, że chociaż wolność wypowiedzi jest ważna dla każdego, ma szczególne znaczenie dla wybranego przedstawiciela społeczeństwa. Reprezentuje on swój elektorat, zwraca uwagę na jego troski i broni ich interesów. W rezultacie, ingerencje w wolność wypowiedzi opozycyjnego członka parlamentu wymagają najściślejszej kontroli przez Trybunał. Zasady te znalazły potwierdzenie w wielu sprawach dotyczących wolności wypowiedzi członków parlamentów krajowych lub regionalnych oraz w serii spraw dotyczących ograniczeń prawa dostępu do sądu wynikających z działania immunitetu parlamentarnego. Wypowiedzi w parlamencie korzystają niewątpliwie z podwyższonej ochrony. Parlament jest unikalnym forum debaty w społeczeństwie demokratycznym o fundamentalnym znaczeniu. Podwyższony stopień ochrony wypowiedzi wyraża się m.in. w zasadzie immunitetu parlamentarnego. Trybunał przyznał, że istniejąca od dawna praktyka państw przyznawania ogólnie parlamentarzystom rozmaitego stopnia immunitetu realizuje uprawnione cele ochrony swobody wypowiedzi w parlamencie i zachowania podziału władz między ustawodawcą i sądownictwem. Rozmaite formy immunitetu parlamentarnego mogą w istocie służyć ochronie rzeczywistej demokracji politycznej stanowiącej podwaliny systemu Konwencji, zwłaszcza gdy chronią autonomię ustawodawcy i opozycję parlamentarną. Gwarancje oferowane przez oba typy immunitetu parlamentarnego (brak odpowiedzialności i nienaruszalność) służą zapewnieniu niezależności parlamentu przy wykonywaniu jego zadań. Nienaruszalność pomaga osiągnąć parlamentowi pełną niezależność, umożliwiając zapobieżenie wszelkim politycznie motywowanym postępowaniom karnym (fumus persecutionis) i w ten sposób ochronę opozycji przed presją lub nadużyciami ze strony większości. Ochrona swobody słowa w parlamencie służy zabezpieczeniu interesów parlamentu jako całości i nie może być rozumiana jako przyznana wyłącznie indywidualnemu posłowi. W rezultacie, chociaż wolność debaty parlamentarnej ma fundamentalne znaczenie w społeczeństwie demokratycznym, nie jest ona z natury absolutna. Państwo może poddać ją pewnym ograniczeniom lub karom. Ostateczne orzeczenie o zgodności takich środków z wolnością wypowiedzi zapisaną w art. 10 należy jednak do Trybunału. Korzystanie z wolności wypowiedzi w parlamencie wiąże się z obowiązkami i odpowiedzialnością, o których mowa w art.10 ust. 2 w celu zapewnienia skutecznego działania parlamentu. Parlamenty są uprawnione na podstawie tego przepisu do reakcji, jeśli posłowie angażują się w zakłócające porządek zachowania utrudniające normalne funkcjonowanie ciała ustawodawczego. Ogólnie uznana zasada immunitetu parlamentarnego oferuje wzmocnioną, ale nie nieograniczoną, ochronę wypowiedzi w parlamencie, pewne ograniczenia wypowiedzi motywowane potrzebą zapewnienia, aby prace parlamentarne były prowadzone w sposób uporządkowany powinny więc również być uważane za usprawiedliwione. Komisja Wenecka zauważyła, że wobec większości członków parlamentów krajowych mogą być stosowane kary dyscyplinarne.
3 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) 3 W związku z tym Trybunał uznał za ważne rozróżnienie z jednej strony przedmiotu wypowiedzi parlamentarnych, a z drugiej czasu, miejsca i sposobu takich wypowiedzi. O tym zróżnicowaniu wspomniał węgierski Trybunał Konstytucyjny. Trybunał uważał, że państwa lub w rzeczywistości same parlamenty powinny co do zasady regulować te kwestie w sposób niezależny a w związku z tym kontrola przez Trybunał w tym zakresie powinna być ograniczona. Swoboda regulacji przez państwo wypowiedzi parlamentarnych jest bardzo ograniczona. Pewne regulacje mogą być jednak konieczne, aby uniemożliwić wypowiedzi takie, jak bezpośrednie lub pośrednie wezwania do przemocy. Przy badaniu, czy wolność wypowiedzi pozostaje chroniona, kontrola przez Trybunał powinna być ściślejsza. W każdym razie, w drodze ogólnie uznanej zasady immunitetu parlamentarnego państwa zapewniają podwyższony stopień ochrony wypowiedzi w parlamencie. W rezultacie tego można oczekiwać, że potrzeba interwencji przez Trybunał będzie rzadka. Trybunał przypomniał, że demokracja stanowi fundamentalny element europejskiego porządku publicznego a prawa zagwarantowane na podstawie art. 3 Protokołu nr 1 mają istotne znaczenie dla stworzenia i zachowania podwalin skutecznej i rzeczywistej demokracji rządzącej się prawem. Konwencja ustanawia więc ścisły związek między skuteczną demokracją polityczną i skutecznym działaniem parlamentu. Nie może więc być wątpliwości, że takie działanie parlamentu stanowi kluczową wartość w społeczeństwie demokratycznym. W rezultacie korzystanie z wolności słowa w parlamencie może musieć czasami ustąpić w uprawnionym interesie ochronie uporządkowanego prowadzenia prac parlamentarnych, jak również prawom innych członków parlamentu. Uporządkowana debata w parlamencie służy ostatecznie procesowi politycznemu i ustawodawczemu, interesom wszystkich członków legislatury, umożliwiając im udział na równych zasadach w procedurze parlamentarnej i interesom całego społeczeństwa. Węgierski Trybunał Konstytucyjny uważał w tym kontekście, że wymagana była właściwa równowaga między prawami indywidualnych posłów i gwarancją skutecznej działalności parlamentarnej. Trybunał zgodził się z tym podejściem, dodając, że również prawa mniejszości parlamentarnej powinny być jej częścią. W kategoriach bardziej ogólnych Trybunał potwierdził, że pluralizm i demokracja muszą być oparte na dialogu i duchu kompromisu. Regulacje wewnętrzne działania parlamentu są egzemplifikacją ugruntowanej zasady jego konstytucyjnej autonomii. Na Węgrzech jest ona chroniona w art. 5 (7) ustawy zasadniczej, który przewiduje m.in., że przewodniczący wykonuje uprawnienia w sferze utrzymania porządku i dyscypliny w celu zapewnienia niezakłóconej pracy parlamentu. Zgodnie z tą zasadą, szeroko uznaną w państwach Rady Europy, parlament jest uprawniony, z wyłączeniem innych władz i w granicach porządku konstytucyjnego, do regulacji swoich własnych spraw wewnętrznych, m.in. organizacji wewnętrznej, składu swoich ciał i utrzymywania właściwego porządku debat. Autonomia parlamentu w sposób oczywisty rozciąga się na uprawnienie do regulacji umożliwiających zapewnienie uporządkowanego prowadzenia prac parlamentarnych. Określane jest to czasami jako autonomia jurysdykcyjna parlamentu. Według Komisji Weneckiej większość parlamentów posiada wewnętrzne regulaminy prac przewidujące kary dyscyplinarne możliwe do wymierzenia posłom.
4 4 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) Zasadniczo, regulacje dotyczące wewnętrznego funkcjonowania parlamentów krajowych, jako aspekt autonomii parlamentarnej, mieszczą się w granicach swobody państw. Władze krajowe, zwłaszcza parlamenty (lub porównywalne ciała złożone z reprezentantów ludności pochodzących z wyborów), są w rzeczywistości lepiej przygotowane niż sędzia międzynarodowy do oceny potrzeby ukarania posła zakłócającego porządek debat parlamentarnych ze szkodą dla fundamentalnego w demokracji interesu zapewnienia skutecznego funkcjonowania parlamentu. Granice swobody państwa zależą od wielu czynników. Zależy ona od typu wypowiedzi wchodzących w grę. W związku z tym Trybunał potwierdził, że art. 10 ust. 2 pozostawia niewiele miejsca na ograniczenia wypowiedzi politycznych lub debaty o sprawach interesu publicznego. Ochrona swobodnej debaty w parlamencie ma niewątpliwie istotne znaczenie dla demokratycznego społeczeństwa. Trybunał odnotował wcześniej, że z jednej strony ochrona wolności słowa w parlamencie służy ochronie interesów parlamentu jako całości, ale z drugiej Z wolności słowa nie można korzystać w sposób osłabiający jego skuteczne funkcjonowanie. Z materiału prawnoporównawczego dostępnego Trybunałowi widać, że większość, jeśli nie wszystkie, państwa członkowskie posiadają system dyscyplinowania członków parlamentu naruszających jego regulamin przez niewłaściwe wypowiedzi lub zachowania. Podobne regulacje istnieją w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy i w Parlamencie Europejskim. Parlamenty dysponują wieloma rozmaitymi środkami dyscyplinarnymi dla zapewnienia porządku prac parlamentarnych, w tym m.in. przywołanie do porządku lub upomnienie, jak również pewnymi środkami dalej idącymi takimi, jak odebranie prawa do wypowiedzi, wykluczenie z sesji i sankcje finansowe. Można z tego wnioskować, że mimo różnic co do natury i zakresu środków dyscyplinarnych, państwa generalnie akceptują potrzebę regulacji karania za napastliwe wypowiedzi lub podobne zachowania w parlamencie. Trybunał uważał, że istnieje przemożny interes publiczny w zapewnieniu, aby parlament - szanując wymagania swobodnej debaty mógł działać skutecznie i realizować swoją misję w społeczeństwie demokratycznym. Jeśli więc podstawowy cel regulacji dyscyplinarnych polegał na zapewnieniu skuteczności parlamentu, a w rezultacie procesu demokratycznego, państwo powinno mieć w tej dziedzinie szeroką swobodę. Trybunał już wcześniej uznał, iż państwa korzystają z szerokiej swobody regulacji immunitetu parlamentarnego należącego do dziedziny prawa parlamentarnego. Z punktu widzenia testu konieczności na podstawie art. 10 ust. 2 Konwencji swoboda państwa, nieodłączna od pojęcia autonomii parlamentarnej w kwestii karania za wypowiedzi lub zachowanie w parlamencie mogące być uznane za nadużycie, chociaż bardzo ważna, nie jest nieograniczona. Musi być bowiem zgodna z koncepcjami skutecznej demokracji politycznej i rządów prawa, do jakich odwołuje się preambuła do Konwencji. Trybunał potwierdził, że pluralizm, tolerancja i otwartość są cechami demokratycznego społeczeństwa. Interesy indywidualne mogą czasami musieć ustąpić interesom grupy, demokracja nie oznacza zwyczajnie, że poglądy większości muszą zawsze przeważyć: wymagana jest równowaga zapewniająca uczciwe i właściwe traktowanie osób należących
5 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) 5 do mniejszości i unikanie nadużyć pozycji dominującej. W rezultacie, autonomia parlamentarna nie może być nadużywana dla tłumienia wolności wypowiedzi posłów leżącej w samym sercu debaty politycznej w demokracji. Byłoby niezgodne z celem i przedmiotem Konwencji, gdyby państwa, przyjmując konkretny system autonomii parlamentarnej były w ten sposób zwolnione z odpowiedzialności na jej podstawie w kwestii korzystania ze swobody wypowiedzi w parlamencie. Podobnie, regulacje dotyczące wewnętrznego działania parlamentu nie mogą służyć za podstawę dla większości do nadużywania swojej pozycji dominującej wobec opozycji. Trybunał przywiązuje znaczenie do ochrony mniejszości parlamentarnej przed nadużyciami większości. Bada więc ze szczególną uwagą każdy środek, który wydaje się działać wyłącznie albo głównie, na niekorzyść opozycji. Trybunał odnotował, że Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy podkreśliło potrzebę równego traktowania wszystkich członków parlamentu. W tej sprawie skarżący przynieśli na debatę i głosowania duży plakat i transparenty i je wywiesili. Jedna ze skarżących, pani Lengyel, również posłużyła się megafonem, aby móc w ten sposób przemawiać w trakcie głosowania. Otrzymali w związku z takim zachowaniem ostrzeżenie od przewodniczącego. Trybunał uważał, że wywieszenie plakatu lub transparentu w parlamencie nie jest konwencjonalnym sposobem wyrażania przez posłów poglądów na daną sprawę w Izbie. Wybierając tę formę zachowania, skarżący zakłócili porządek w parlamencie. Mogli swobodnie przekazać swoje opinie w wystąpieniach parlamentarnych stricto sensu i gdyby tak uczynili, konsekwencje ich działań mogłyby być całkowicie odmienne. Użycie megafonu w parlamencie również w sposób oczywisty zakłócało porządek. W trzech propozycjach dotyczących ukarania skarżących grzywnami przyjętych następnie przez parlament, przewodniczący wskazał na zachowanie skarżących uznane za poważny zamach na porządek parlamentarny. W przypadku pań Szél, Lengyel i Osztolykán stwierdził, że ich zachowanie należało uznać za takie powodu wywieszenia transparentu i użycia megafonu. Skarżący nie zostali ukarani za wyrażanie swoich poglądów na temat zagadnień dyskutowanych w parlamencie, ale za czas, miejsce i sposób, w jaki to uczynili. W postępowaniu parlamentarnym nie była badana rzeczywista treść ich wypowiedzi. Podstawy zarzuconych kar były istotne ze względu na realizowane uprawnione cele, a konkretnie, zapobieganie zakłóceniu porządku i ochronę praw innych członków parlamentu. Trybunał nie miał jednak potrzeby oceniać, czy ze względu na szeroką swobodę państwa, racje te - jako takie były również wystarczające do uznania konieczności spornej ingerencji. Trybunał uznał za bardziej właściwe skupienie się przy kontroli na kwestii, czy ograniczeniu prawa skarżących do wolności wypowiedzi towarzyszyły skuteczne i odpowiednie zabezpieczenia przed nadużyciami. Rzetelność postępowania i przyznane gwarancje proceduralne mogły być konieczne jako elementy oceny proporcjonalności ingerencji. Trybunał już wcześniej stwierdził, że kontrola z jego strony uregulowania czasu, miejsca i sposobu wypowiadania się w parlamencie, powinna być ograniczona. Wykonywanie uprawnienia do karania za zakłócające porządek obrad zachowanie posła musi odbywać się z poszanowaniem zasady proporcjonalności należącej do treści art. 10, w
6 6 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) tym jego aspektu proceduralnego. Przestrzeganie tej zasady wymaga m.in., aby kara odpowiadała wadze wykroczenia. Równocześnie Trybunał musi właściwie uwzględnić autonomię parlamentu mającą istotne znaczenie przy badaniu proporcjonalności. Biorąc to pod uwagę, jak również szeroką swobodę państw w tym kontekście, należało odróżnić dwie odmienne sytuacje. Do pierwszej mogłoby dojść jak się wydaje raczej teoretycznie gdyby parlament wyraźnie działał z nadużyciem władzy, arbitralnie albo w istocie w złej wierze, wymierzając karę nie przewidzianą w Regulaminie albo wyraźnie nieproporcjonalną do zarzuconego wykroczenia. W takim kontekście, przy usprawiedliwianiu wymierzonej kary, nie mógłby z oczywistych względów powoływać się na własną autonomię. Kara taka byłaby więc poddana pełnej kontroli Trybunału. Druga sytuacja istotna w tej sprawie to taka, w której ukarany poseł nie dysponuje podstawowymi zabezpieczeniami proceduralnymi w postępowaniu parlamentarnym, aby móc kontestować wymierzone wobec niego środki. Rodzi to problem z punktu widzenia wymagań proceduralnych art. 10. W związku z tym rząd dokonał rozróżnienia między natychmiastowymi karami, jak odebranie prawa głosu i wykluczenie z sesji, które natychmiast uniemożliwiają posłowi wyrażenie swojej opinii, oraz takimi, jak grzywna w tej sprawie, które mają charakter ex post facto. Rozróżnienie to znalazło odzwierciedlenie np. w Regulaminie Parlamentu Europejskiego. Zdaniem Trybunału, dostępne zabezpieczenia proceduralne odnoszące się do tych odmiennych typów sankcji mogą również się różnić. Sankcje natychmiastowe (nie wchodzące tu w grę) są wymierzane w przypadku poważnego zakłócenia porządku parlamentarnego i jeśli chodzi o zabezpieczenia proceduralne wymagają wcześniejszego ostrzeżenia. Można jednak także wyobrazić sobie, że w ekstremalnych przypadkach nawet ostrzeżenie nie będzie wymagane. W tym kontekście usprawiedliwieniem jest fakt, że wyraźne nadużycie wolności słowa lub podobne zachowanie posła znoszą ochronę prawa do wolności wypowiedzi albo mogą one być uznane za nadużycie tego prawa. W tej sprawie wchodziły w grę wyłącznie kary dyscyplinarne ex post facto. Trybunał przypomniał, że rządy prawa, jedna z fundamentalnych zasad społeczeństwa demokratycznego, jest elementem wszystkich artykułów Konwencji. Rządy prawa oznaczają m.in., że w prawie krajowym musi istnieć środek ochrony prawnej przed arbitralnymi ingerencjami władz w prawa chronione w Konwencji. Jeśli chodzi o sankcje dyscyplinarne stosowane ex post facto dostępne zabezpieczenia proceduralne powinny obejmować - jako minimum - prawo posła do wysłuchania go w procedurze parlamentarnej przed wymierzeniem mu kary. Zauważył, że prawo do bycia wysłuchanym coraz częściej pojawia się jako podstawowa zasada proceduralna w państwach demokratycznych, poza procedurami sądowymi, jak na to wskazuje m.in. art. 41 ust. 2 (a) Karty Praw Podstawowych UE. Sposób i rodzaj implementacji prawa do wysłuchania powinien być dostosowany do kontekstu debaty parlamentarnej, pamiętając, że wymagana jest równowaga zapewniająca rzetelne i właściwe traktowanie mniejszości parlamentarnej i wykluczone nadużywanie
7 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) 7 dominującej pozycji przez większość. Przy wykonywaniu swoich funkcji przewodniczący musi działać w sposób wolny od osobistych uprzedzeń lub politycznej stronniczości. Poza tym, chociaż w świetle ogólnie przyjętych zasad autonomii parlamentarnej i podziału władz poseł ukarany dyscyplinarnie nie może być uważany za uprawnionego do środka prawnego umożliwiającego kontestowanie kary poza parlamentem, argument na rzecz zabezpieczeń proceduralnych w tym kontekście jest jednak szczególnie silny, biorąc pod uwagę upływ czasu między danym zachowaniem i momentem rzeczywistego nałożenia sankcji. Ponadto, Trybunał uważał, że każda decyzja ex post facto o nałożeniu kary dyscyplinarnej musi wskazywać podstawowe racje, które za nią przemawiały, aby posłowi nie tylko umożliwić zrozumienie jej zasadności ale również jakąś formę kontroli publicznej nad takimi decyzjami. W owym czasie przepisy krajowe nie zapewniały posłowi wchodzącemu w grę możliwości udziału w dotyczącym go postępowaniu, zwłaszcza jego wysłuchania. Procedura w przypadku skarżących składała się z propozycji pisemnej przewodniczącego wymierzenia grzywien i przyjęcia jej następnie przez parlament plenarny bez debaty. Tak więc postępowanie to nie zapewniało żadnych zabezpieczeń proceduralnych. Decyzje z 6 i 24 maja 2013 r. nie zawierały żadnych istotnych racji wskazujących, dlaczego działania skarżących zostały uznane za poważne naruszenie porządku w parlamencie. Rząd twierdził, że skarżący mógł odwołać się od środków proponowanych przez przewodniczącego do konwentu seniorów albo komisji regulaminowej. Trybunał nie uznał jednak żadnej z tych opcji za skuteczne środki odwoławcze. Należało odnotować, że nowelizacja ustawy o parlamencie wprowadzająca możliwość odwołania się przez ukaranego grzywną posła i przedstawienia swoich argumentów komisji parlamentarnej weszła w życie 4 marca 2014 r. oraz że wydaje się, iż zostały przyjęte minimalne zabezpieczenia proceduralne wymagane w takich sytuacjach. Nowelizacja ta nie miała jednak wpływu na sytuację skarżących w tej sprawie. Trybunał uznał, że w okolicznościach tej sprawy zarzucona ingerencja w prawo skarżących do wolności wypowiedzi nie była proporcjonalna do realizowanych uprawnionych, ponieważ nie towarzyszyły jej odpowiednie zabezpieczenia proceduralne. W rezultacie nie była konieczna w społeczeństwie demokratycznym, co oznaczało naruszenie art. 10 Konwencji (jednogłośnie). W świetle stwierdzenia tego naruszenia nie było już potrzeby odrębnego badania zarzutu na tle art. 13 Konwencji. Trybunał nie zasądził żadnego zadośćuczynienia za krzywdę moralną uznając, że stwierdzenie naruszenia Konwencji powinno stanowić dla pokrzywdzonych wystarczającą satysfakcję. Węgry muszą natomiast zapłacić skarżącym kwoty od 170 do 600 euro jako zadośćuczynienie za szkody materialne oraz zwrócić poniesione przez nich koszty i wydatki. Uwagi:
8 8 Karácsony i inni przeciwko Węgrom oraz Szél i inni (wyrok 17 maja 2016 r., Wielka Izba, skargi nr 42461/13 i 44357/13) Wyrok szczególnie ważny w kontekście dyskusji o granicach wolności słowa w parlamencie i gwarancjach w tym zakresie, w tym proceduralnych, z jakich powinni korzystać posłowie.
Europejski Trybunał Praw Człowieka. (kwiecień czerwiec 2016 r.)
Europejski Trybunał Praw Człowieka przegląd orzecznictwa (kwiecień czerwiec 2016 r.) Prawo do rzetelnego procesu sądowego (art. 6) Postanowienie o uznaniu i wykonaniu wyroku sądu zagranicznego nie może
Emel Boyraz przeciwko Turcji (wyrok 2 grudnia 2014r., Izba (Sekcja II), skarga nr 61960/08)
1 Zwolnienie z pracy w spółce energetycznej należącej do państwa kobiety pracownicy ochrony ze względu na jej płeć Emel Boyraz przeciwko Turcji (wyrok 2 grudnia 2014r., Izba (Sekcja II), skarga nr Emel
BAKA PRZECIWKO WĘGROM (WYROK 27 MAJA 2014 R., IZBA (SEKCJA II), SKARGA NR 20261/12)
BAKA PRZECIWKO WĘGROM (WYROK 27 MAJA 2014 R., IZBA (SEKCJA II), 1 Wprowadzenie nowych przepisów konstytucyjnych oznaczających przedwczesne zakończenie mandatu prezesa Sądu Najwyższego w reakcji na krytykę
Baka przeciwko Węgrom (wyrok 23 czerwca 2016 r., Wielka Izba, skarga nr 20261/12 przyjęta do rozpatrzenia na wniosek rządu)
Baka przeciwko Węgrom (wyrok 23 czerwca 2016 r., Wielka Izba, skarga nr 1 Wprowadzenie nowych przepisów konstytucyjnych oznaczających przedwczesne zakończenie kadencji prezesa Sądu Najwyższego w reakcji
SITAROPULOS I GIAKOUMOPOULOS PRZECIWKO GRECJI (ORZECZENIE 15 MARCA 2012R
1 Uniemożliwienie Grekom mieszkającym zagranicą głosowania w wyborach krajowych Sitaropulos i Giakoumopoulos przeciwko Grecji (orzeczenie 15 marca 2012r., Wielka Izba, skarga nr 42202/07 po przyjęciu do
SCOPPOLA PRZECIWKO WŁOCHOM (NR 3) (ORZECZENIE 22 MAJA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 126/05)
SCOPPOLA PRZECIWKO WŁOCHOM (NR 3) (ORZECZENIE 22 MAJA 2012R., WIELKA IZBA, 1 Uniemożliwienie więźniowi głosowania w wyborach Scoppola przeciwko Włochom (nr 3) (orzeczenie 22 maja 2012r., Wielka Izba, skarga
VALLIANATOS I INNI PRZECIWKO GRECJI (WYROK 7 LISTOPADA 2013 R., WIELKA IZBA, SKARGI NR 29381/09 I 32684/09)
1 Sprawa partnerstw cywilnych wprowadzonych wyłącznie dla par heteroseksualnych Vallianatos i inni przeciwko Grecji (wyrok 7 listopada 2013 r., Wielka Izba, skargi nr 29381/09 i 32684/09) Skarżącymi było
Orlandi i inni przeciwko Włochom (wyrok 14 grudnia 2017 r., Izba (Sekcja I), skarga nr 26431/12)
1 Odmowa uznania prawnego związków tej samej płci zawartych zagranicą Orlandi i inni przeciwko Włochom (wyrok 14 grudnia 2017r., Izba (Sekcja I), skarga nr 26431/12) Skarżącymi było dwanaście osób. Wszystkie
Jeronovičs przeciwko Łotwie (wyrok 5 lipca 2016 r., Wielka Izba, skarga nr 44898/10)
1 Odmowa podjęcia na nowo postępowania karnego mimo jednostronnej deklaracji rządu uznającej m.in. naruszenie art. 3 Konwencji Jeronovičs przeciwko Łotwie (wyrok 5 lipca 2016 r., Wielka Izba, skarga nr
PALOMO SÁNCHEZ I INNI PRZECIWKO HISZPANII (ORZECZENIE 12 WRZEŚNIA 2011R., WIELKA IZBA, SKARGI 28955/06, 28957/06, 28959/06 I 28964/06)
PALOMO SÁNCHEZ I INNI PRZECIWKO HISZPANII (ORZECZENIE 12 WRZEŚNIA 2011R., 1 Zwolnienie z pracy grupy związkowców po tym, jak opublikowali w gazetce związkowej rysunek i artykuły obrażające innych pracowników
B. PRZECIWKO RUMUNII (NR 2) (WYROK 19 LUTEGO 2013R., IZBA (SEKCJA III), SKARGA NR 1285/03)
1 Odmowa zapewnienia wzmocnionej ochrony prawnej pacjentów psychiatrycznych przebywających w zakładzie zamkniętym B. przeciwko Rumunii (nr 2) (wyrok 19 lutego 2013r., Izba (Sekcja III), skarga nr 1285/03)
ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności
KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 11.3.2014 r. COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności PL
RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE. na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa
Strasburg, 12 października 2017 r. CCJE-BU(2017)9REV RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa o przedstawienie opinii w sprawie projektu
KHELILI PRZECIWKO SZWAJCARII (ORZECZENIE 18 PAŹDZIERNIKA 2011R., IZBA (SEKCJA II), SKARGA NR 16188/07)
1 Utrzymywanie w komputerowej policyjnej bazie danych adnotacji o skarżącej jako o prostytutce Khelili przeciwko Szwajcarii (orzeczenie 18 października 2011r., Izba (Sekcja II), skarga nr 16188/07) Podczas
REDFEARN PRZECIWKO WIELKIEJ BRYTANII (WYROK - 6 LISTOPADA 2012R., IZBA (SEKCJA IV), SKARGA NR 47335/06
1 Zezwolenie na zwolnienie pracownika wyłącznie z powodu członkostwa w partii politycznej Redfearn przeciwko Wielkiej Brytanii (wyrok - 6 listopada 2012r., Izba (Sekcja IV), skarga nr 47335/06 Arthur Collins
Selmani i inni przeciwko Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (wyrok
9 1 Usunięcie grupy dziennikarzy z galerii izby parlamentu Selmani i inni przeciwko Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (wyrok 9 Naser Selmani, Toni Angelovski, Biljana Dameska, Frosina Fakova,
CENTRO EUROPA 7 S.R.L. I DI STEFANO PRZECIWKO WŁOCHOM (ORZECZENIE 7 CZERWCA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 38433/09)
CENTRO EUROPA 7 S.R.L. I DI STEFANO PRZECIWKO WŁOCHOM (ORZECZENIE 7 CZERWCA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 38433/09) 1 Brak możliwości nadawania przez spółkę telewizyjną mimo posiadanej licencji z powodu
Gard i inni przeciwko Wielkiej Brytanii (decyzja o odrzuceniu skargi 27 czerwca 2017 r., Izba (Sekcja I), skarga nr 39793/17)
Gard i inni przeciwko Wielkiej Brytanii (decyzja o odrzuceniu skargi 27 czerwca 1 Decyzja sądu o przerwaniu terapii utrzymującej życie noworodka cierpiącego na śmiertelną chorobę genetyczną Gard i inni
USTAWA z dnia 2013 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Projekt USTAWA z dnia 2013 r. o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej Art. 1. W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z 2001 r. Nr 28, poz. 319,
Hämäläinen przeciwko Finlandii (wyrok 16 lipca 2014r., Wielka Izba, skarga nr 37359/09 po przyjęciu do rozpatrzenia przez Wielką Izbę)
Hämäläinen przeciwko Finlandii (wyrok 16 lipca 2014r., Wielka Izba, skarga nr 1 Niemożność uzyskania pełnego urzędowego uznania zmiany płci z męskiej na żeńską bez zmiany statusu małżeńskiego Hämäläinen
Europejski Trybunał Praw Człowieka. (październik grudzień 2015 r.)
Europejski Trybunał Praw Człowieka przegląd orzecznictwa (październik grudzień 2015 r.) Prawo do wolności wypowiedzi (art. 10) Środek zakazujący oświadczeń krytykujących działania albo zaniechania ciał
Konstytucyjne środki ochrony praw. Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO
Konstytucyjne środki ochrony praw Prawo do sądu Prawo do odszkodowania art. 77 ust. 1 Skarga konstytucyjna RPO Konstytucyjne prawo do sądu 1) prawo dostępu do sądu, tj. prawo uruchomienia procedury przed
Tommaso przeciwko Włochom (wyrok 23 lutego 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 43395/09)
Tommaso przeciwko Włochom (wyrok 23 lutego 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 1 Zastosowanie wobec osoby uznanej za niebezpieczną środka obejmującego specjalny nadzór policyjny połączony z dwuletnim obowiązkiem
Spis treści Rozdział I. Europeizacja prawa administracyjnego pojęcie i konteksty 1. Uwagi wstępne 2. Europeizacja prawa administracyjnego
Przedmowa... V Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Europeizacja prawa administracyjnego pojęcie i konteksty. 1 1. Uwagi wstępne... 10 I. Europeizacja............................................... 10 II.
Rohlena przeciwko Czechom (wyrok 27 stycznia 2015 r., Wielka Izba, skarga nr 59552/08)
Rohlena przeciwko Czechom (wyrok 27 stycznia 2015 r., Wielka Izba, skarga nr 59552/08) 1 Skazanie za przestępstwo ciągłe znęcania się nad osobą zamieszkującą wspólnie ze sprawcą Rohlena przeciwko Czechom
Bărbulescu przeciwko Rumunii (wyrok 5 września 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 61496/08 po przyjęciu do rozpatrzenia na wniosek skarżącego)
Bărbulescu przeciwko Rumunii (wyrok 5 września 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 1 Zwolnienie z pracy w prywatnej firmie z powodu korzystania z jej Internetu w celach osobistych w godzinach pracy z naruszeniem
Vukota-Bojić przeciwko Szwajcarii (wyrok 18 października 2016 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 61838/10)
1 Nielegalna obserwacja ofiary wypadku drogowego przez firmę ubezpieczeniową przy wykorzystaniu prywatnego detektywa Vukota-Bojić przeciwko Szwajcarii (wyrok 18 października 2016 r., Izba (Sekcja III),
Garib przeciwko Holandii (wyrok 23 lutego 2016 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 43494/09)
1 Ograniczenia osiedlania się w podupadłej części śródmieścia Rotterdamu Garib przeciwko Holandii (wyrok 23 lutego 2016 r., Izba (Sekcja III), skarga nr Skarżącą była Rohiniedevie Garib, samotna matka
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II CSK 258/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 12 stycznia 2012 r. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
KURIĆ I INNI PRZECIWKO SŁOWENII (ORZECZENIE 26 CZERWCA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 26828/06 PO PRZYJĘCIU DO ROZPATRZENIA NA WNIOSEK RZĄDU)
KURIĆ I INNI PRZECIWKO SŁOWENII (ORZECZENIE 26 CZERWCA 2012R., WIELKA IZBA, 1 Niewykonanie przez władze słoweńskie wyroków Trybunału Konstytucyjnego dotyczących osób usuniętych z rejestru stałych mieszkańców
VUČKOVIĆ I INNI PRZECIWKO SERBII (25 MARCA 2014R., WIELKA IZBA, SKARGI NR 17153/11 I INNE PO PRZYJĘCIU DO ROZPATRZENIA NA WNIOSEK RZĄDU)
1 Odmowa wypłaty świadczeń przyznanych rezerwistom, którzy służyli w armii jugosłowiańskiej podczas interwencji NATO w 1999r. Vučković i inni przeciwko Serbii (25 marca 2014r., Wielka Izba, skargi nr 17153/11
STANOWISKO KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 10 marca 2017 r.
STANOWISKO KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 10 marca 2017 r. w przedmiocie zarzutów grupy posłów na Sejm RP sformułowanych we wniosku do Trybunału Konstytucyjnego dotyczącym wyboru kandydatów na stanowisko
Osmanoğlu i Kocabaş przeciwko Szwajcarii (wyrok 10 stycznia 2017 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 29086/12)
1 Odmowa muzułmańskich rodziców wysłania córek, które nie osiągnęły jeszcze wieku dojrzałości, na obowiązkowe koedukacyjne lekcje pływania będące częścią ich nauki szkolnej oraz odmowa władz zwolnienia
DOJAN I INNI PRZECIWKO NIEMCOM (DECYZJA O ODRZUCENIU SKARGI, 13 WRZEŚNIA 2011R., SKARGI NR 319/08, 2455/08, 7908/10, 8152/10 AND 8155/10)
1 Odmowa władz uwzględnienia żądania rodziców zwolnienia ich dzieci z obowiązkowych lekcji edukacji seksualnej Dojan i inni przeciwko Niemcom (decyzja o odrzuceniu skargi, 13 września 2011r., skargi nr
N.K.M. PRZECIWKO WĘGROM (WYROK 14 MAJA 2013R., IZBA (SEKCJA II), SKARGA NR 66529/11)
1 Wprowadzenie wysokiego podatku od części odpraw wypłacanych pracownikom sektora publicznego N.K.M. przeciwko Węgrom (wyrok 14 maja 2013r., Izba (Sekcja II), skarga nr Pani N.K.M. z Budapesztu zanim została
Catalan przeciwko Rumunii (wyrok 9 stycznia 2018 r., Izba (Sekcja IV), skarga nr 13003/04)
nr 1 Zwolnienie pracownika z powodu ujawnienia prasie informacji bez zgody przełożonych Catalan przeciwko Rumunii (wyrok 9 stycznia 2018 r., Izba (Sekcja IV), skarga nr Gabriel Catalan od 1 września 2000
Bochan przeciwko Ukrainie (nr 2) (wyrok 5 lutego 2015r., Wielka Izba, skarga nr 22251/08)
1 Postępowanie w związku z apelacją ze względu na wyjątkowe okoliczności z powołaniem się na wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wydany we wcześniejszej sprawie dotyczący braku rzetelności w sprawie
Postanowienie z dnia 2 grudnia 2009 r., I CSK 140/09
Postanowienie z dnia 2 grudnia 2009 r., I CSK 140/09 W razie naruszenia prawa osoby trzeciej, brak zgody Sejmu na pociągnięcie posła do cywilnej odpowiedzialności sądowej w sprawie wchodzącej w zakres
Nakaz złożenia zeznań przez dziennikarkę w sprawie karnej przeciwko osobie będącej jednym z jej źródeł informacji
Nakaz złożenia zeznań przez dziennikarkę w sprawie karnej przeciwko osobie będącej jednym z jej źródeł informacji Becker przeciwko Norwegii (wyrok 5 października 2017 r., Izba (Sekcja V), skarga nr 21272/12)
Brak właściwej ochrony przed agresywnymi zachowaniami męża i ojca
1 Brak właściwej ochrony przed agresywnymi zachowaniami męża i ojca Eremia i inni przeciwko Mołdowie (wyrok 28 maja 2013r., Izba (Sekcja III, skarga nr 3564/11) Skarżącymi były Lilia, Doina i Mariana Eremia,
Georgel i Georgeta Stoicescu przeciwko Rumunii (orzeczenie 26 lipca 2011r., Izba (Sekcja III), skarga nr 9718/03)
Georgel i Georgeta Stoicescu przeciwko Rumunii (orzeczenie 26 lipca 2011r., Izba 1 Niezapewnienie przez władze miejskie ochrony kobiecie, która została zaatakowana przez bezpańskie psy i w rezultacie stała
Regulamin Klubu Parlamentarnego PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ
Regulamin Klubu Parlamentarnego PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ Regulamin Klubu Parlamentarnego PRAWO I SPRAWIEDLIWOŚĆ Art. 1. Posłowie wybrani z listy Prawo i Sprawiedliwość oraz senatorowie popierani przez Prawo
RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE. w odpowiedzi na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa o wydanie opinii odnośnie
Strasburg, 7 kwietnia 2017 r. CCJE-BU(2017)5REV RADA KONSULTACYJNA SĘDZIÓW EUROPEJSKICH (CCJE) Opinia Biura CCJE w odpowiedzi na wniosek polskiej Krajowej Rady Sądownictwa o wydanie opinii odnośnie projektu
Fábián przeciwko Węgrom (wyrok 5 września 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 78117/13 po przyjęciu do rozpatrzenia na wniosek rządu)
Fábián przeciwko Węgrom (wyrok 5 września 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 1 Zawieszenie emerytury ze względu na dalsze zatrudnienie w sektorze publicznym Fábián przeciwko Węgrom (wyrok 5 września 2017
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 19 maja 2017 r. (OR. en)
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 19 maja 2017 r. (OR. en) Międzyinstytucjonalny numer referencyjny: 2016/0359 (COD) 9316/17 JUSTCIV 112 EJUSTICE 65 ECOFIN 418 COMPET 415 EM 312 SOC 398 CODEC 833 NOTA Od:
WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. Protokolant Anna Janczak
Sygn. akt II KK 340/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 maja 2014 r. SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jerzy Grubba SSA del. do SN Dariusz
Marek Antoni Nowicki Europejski Trybunał Praw Człowieka - przegląd orzecznictwa : (edycja 17) Palestra 38/7-8( ),
Marek Antoni Nowicki Europejski Trybunał Praw Człowieka - przegląd orzecznictwa : (edycja 17) Palestra 38/7-8(439-440), 168-171 1994 Marek Antoni Nowicki Europejski Trybunał Praw Człowieka Przegląd orzecznictwa
PRAWA AUTORSKIE ZASTRZEŻONE MAREK ANTONI NOWICKI. Zakaz kampanii plakatowej
1 Zakaz kampanii plakatowej Mouvement Raëlien suisse (Szwajcarska Sekcja Ruchu Raëliańskiego) przeciwko Szwajcarii (orzeczenie 13 lipca 2012r., Wielka Izba, skarga nr 16354/06) przyjęta do rozpatrzenia
Nagmetov przeciwko Rosji (wyrok 30 marca 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 35589/08)
1 Kwestia, czy słuszne zadośćuczynienie można przyznać przy braku właściwie złożonego przez skarżącego roszczenia w tym zakresie Nagmetov przeciwko Rosji (wyrok 30 marca 2017 r., Wielka Izba, skarga nr
Warszawa. Wnioskodawca:
Warszawa, 12 sierpnia 2016 r. TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY Al. J. Ch. Szucha 12a 00-918 Warszawa Wnioskodawca: Grupa posłów na Sejm RP VIII kadencji według załączonej listy, Przedstawiciel grupy posłów: poseł
!"#!$%#&!'()*+$,&)-.'-#(($/0#$12$/+#&!'&!0(!$3$44$%-56&(!#0(*-$1744#89$(&:-$ /,!*'.-$((29$,*-#;-$0#$<7<=>472$$ $
"#$%#&'()*+$,&)-.'-#(($/0#$12$/+#&'&0($3$44$%-56&(#0(*-$1744#89$(&:-$ /,*'.-$((29$,*-#;-$0#$
STUMMER PRZECIWKO AUSTRII (ORZECZENIE 7 LIPCA 2011R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 37452/02)
1 Nie objęcie pracujących więźniów systemem emerytalnym i wynikająca z tego niemożność otrzymania emerytury Stummer przeciwko Austrii (orzeczenie 7 lipca 2011r., Wielka Izba, skarga nr Ernst Stummer z
Brak możliwości zawarcia przez homoseksualistów małżeństwa albo zarejestrowania związku cywilnego innego typu
Oliari i inni przeciwko Włochom (wyrok 21 lipca 2015r., Izba (Sekcja IV), 1 Brak możliwości zawarcia przez homoseksualistów małżeństwa albo zarejestrowania związku cywilnego innego typu Oliari i inni przeciwko
VISTIŅŠ I PEREPJOLKINS PRZECIWKO ŁOTWIE (WYROK 25 PAŹDZIERNIKA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 71243/01)
1 Wywłaszczenie za niewielkim odszkodowaniem znacznych obszarów gruntów w związku z rozbudową portu handlowego w Rydze Vistiņš i Perepjolkins przeciwko Łotwie (wyrok 25 października 2012r., Wielka Izba,
Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Matyjek przeciwko Polsce - komunikat prasowy
Wyrok Trybunału w Strasburgu w sprawie Matyjek przeciwko Polsce - komunikat prasowy Europejski Trybunał Praw Człowieka ogłosił dzisiaj wyrok w sprawie Matyjek przeciwko Polsce (skarga nr 38184/03). Trybunał
Sidabras i inni przeciwko Litwie (wyrok 23 czerwca 2015r., Izba (Sekcja II), skarga nr 50421/08)
1 Utrzymywanie ustawodawstwa zakazującego byłym funkcjonariuszom KGB zatrudnienia w sektorze prywatnym Sidabras i inni przeciwko Litwa (wyrok 23 czerwca 2015r., Izba (Sekcja II), skarga nr Do czasu zwolnienia
López Ribalda przeciwko Hiszpanii (wyrok 9 stycznia 2018 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 1874/13)
Ukryty wideomonitoring kasjerów w supermarkecie López Ribalda przeciwko Hiszpanii (wyrok 9 stycznia 2018 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 1874/13) Skarżącymi były Isabel López Ribalda, María Ángeles Gancedo
Warszawa, 5 marca 2012 r. Pan Ryszard Kalisz Przewodniczący Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka
Warszawa, 5 marca 2012 r. Pan Ryszard Kalisz Przewodniczący Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w związku z uchwałą Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka
Ivanovski przeciwko Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii (wyrok 21 stycznia 2016 r., Izba (Sekcja I), skarga nr 29908/11)
1 Procedura lustracyjna przeciwko prezesowi Trybunału Konstytucyjnego, w której rezultacie został on pozbawiony urzędu stycznia 2016 r., Izba (Sekcja I), skarga nr 29908/11) W 2009 r. Trendafil Ivanovski
Davydov i inni przeciwko Rosji (wyrok 30 maja 2017 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 75947/11)
Davydov i inni przeciwko Rosji (wyrok 30 maja 2017 r., Izba (Sekcja III), skarga nr 75947/11) 1 Zarzuty poważnych nadużyć przy liczeniu głosów w wyborach w Sankt Petersburgu w 2011 r. Davydov i inni przeciwko
Stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich:
Notatka z rozprawy Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 października 2010 r. dotyczącej obowiązku przynależności do samorządu zawodowego oraz sankcji dożywotniego pozbawienia prawa do wykonywania zawodu.
STATILEO PRZECIWKO CHORWACJI (WYROK Z 10 LIPCA 2014R., IZBA (SEKCJA I), SKARGA 2027/10)
1 Uniemożliwienie właścicielowi mieszkania korzystania z niego, swobodnego wynajęcia i ustalenia wysokości czynszu najmu według kryteriów rynkowych Statileo przeciwko Chorwacji (wyrok z 10 lipca 2014r.,
VAN DER HEIJDEN PRZECIWKO HOLANDII (ORZECZENIE 3 KWIETNIA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 42857/05)
VAN DER HEIJDEN PRZECIWKO HOLANDII (ORZECZENIE 3 KWIETNIA 2012R., WIELKA 1 Odmowa zwolnienia skarżącej z obowiązku składania zeznań w sprawie przeciwko jej partnerowi życiowemu oskarżonemu o zabójstwo
POSTANOWIENIE UZASADNIENIE
Sygn. akt III KK 116/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 maja 2014 r. SSN Józef Dołhy na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 22 maja 2014 r., sprawy:
POSTANOWIENIE. SSN Romualda Spyt
Sygn. akt III UK 95/10 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 21 września 2010 r. SSN Romualda Spyt w sprawie z odwołania P. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o odszkodowanie z tytułu
Anchev przeciwko Bułgarii (decyzja o odrzuceniu skargi 5 grudnia 2017 r.
1 Ujawnienie opinii publicznej o związkach osoby ze służbami specjalnymi w czasach komunizmu Niedługo po upadku systemu komunistycznego w końcu 1989 r. rząd bułgarski postanowił rozwiązać służbę bezpieczeństwa.
Gahramanli i inni przeciwko Azerbejdżanowi (wyrok 8 października 2015 r., Izba (Sekcja I), skarga nr 36503/11)
1 Fałszerstwa i inne naruszenia praw wyborczych Gahramanli i inni przeciwko Azerbejdżanowi (wyrok 8 października 2015 r., Izba (Sekcja I), skarga nr 36503/11) Fuad Ali oglu Gahramanli, Zalimkhan Adil oglu
Maksymalny pułap wysokości wypłacanych emerytur
"#$%&'&'(('&)*+,-'.$%&/012"*''&3%*+,-+,(',&4&56&)"78+',*('$"&59::*;
UZASADNIONA OPINIA PARLAMENTU NARODOWEGO W SPRAWIE POMOCNICZOŚCI
Parlament Europejski 204-209 Komisja Prawna 2.6.206 UZASADNIONA OPINIA PARLAMENTU NARODOWEGO W SPRAWIE POMOCNICZOŚCI Przedmiot: Uzasadniona opinia Sejmu Republiki Łotewskiej w sprawie wniosku dotyczącego
Béláné Nagy przeciwko Węgrom (wyrok 13 grudnia 2016 r., Wielka Izba, skarga nr 53080/13 przyjęta do rozpatrzenia na wniosek rządu)
Béláné Nagy przeciwko Węgrom (wyrok 13 grudnia 2016 r., Wielka Izba, skarga nr 53080/13 przyjęta do rozpatrzenia na wniosek rządu) 1 Utrata uprawnienia do renty inwalidzkiej z powodu wprowadzenia nowego
Uchwała z dnia 10 grudnia 2009 r., III CZP 110/09
Uchwała z dnia 10 grudnia 2009 r., III CZP 110/09 Sędzia SN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Mirosław Bączyk Sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski Sąd Najwyższy w sprawie z odwołania
KOMUNIKAT DLA POSŁÓW
Parlament Europejski 2014-2019 Komisja Prawna 9.5.2016 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW (0011/2016) Przedmiot: Zasady stosowane w sprawach dotyczących immunitetu Komisja Prawna, uwzględniając art. 7, 8 i 9 Protokołu
POSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
Sygn. akt I UK 367/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 9 marca 2012 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec w sprawie z odwołania C. S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o emeryturę,
DECYZJA RAMOWA RADY 2003/568/WSISW(1) z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie zwalczania korupcji w sektorze prywatnym RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
Stan prawny: 2009-03-18 Numer dokumentu LexPolonica: 63305 DECYZJA RAMOWA RADY 2003/568/WSISW(1) z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie zwalczania korupcji w sektorze prywatnym RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając
TEKSTY PRZYJĘTE. Niedawne wydarzenia w Polsce i ich wpływ na prawa podstawowe określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej
Parlament Europejski 2014-2019 TEKSTY PRZYJĘTE P8_TA(2016)0344 Niedawne wydarzenia w Polsce i ich wpływ na prawa podstawowe określone w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej Rezolucja Parlamentu Europejskiego
Wyrok z dnia 21 maja 2002 r. III RN 64/01
Wyrok z dnia 21 maja 2002 r. III RN 64/01 Nałożenie na spółkę cywilną osób fizycznych jako jednostkę organizacyjną dodatkowego zobowiązania podatkowego na podstawie art. 27 ust. 5 i 6 ustawy z dnia 8 stycznia
- o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego (druk nr 3187).
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Prezes Rady Ministrów DSPA-140-86(5)/10 Warszawa, 22 września 2010 r. Pan Grzegorz Schetyna Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Przekazuję przyjęte przez
FÁBER PRZECIWKO WĘGROM (ORZECZENIE 24 LIPCA 2012R., IZBA (SEKCJA II), SKARGA NR 40721/08)
FÁBER PRZECIWKO WĘGROM (ORZECZENIE 24 LIPCA 2012R., IZBA (SEKCJA II), SKARGA 1 Ukaranie grzywną za rozwinięcie w pobliżu miejsca demonstracji przeciwko rasizmowi i nienawiści historycznie kontrowersyjnej
Odmowa zarejestrowania związku zawodowego duchownych Cerkwi Prawosławnej
"#$"%&'()*+,&'-.()*%/)*0(#1*234"53/6*3&4-$-47*8*#&9)/,37*,&'/.31:*,.3/%"46-*.(;(#""*2-.3/%3/#"/**'7%3#"&*?@>?.AB*"30&*2/6%9&*""":B*6&.C&*#.* > Odmowa zarejestrowania związku zawodowego duchownych Cerkwi
POSTANOWIENIE. Sygn. akt II KK 116/14. Dnia 25 czerwca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Waldemar Płóciennik
Sygn. akt II KK 116/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 25 czerwca 2014 r. SSN Waldemar Płóciennik na posiedzeniu w trybie art. 535 3 k.p.k. po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 25 czerwca
KOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Prawna 16.6.2011 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW (53/2011) Przedmiot: Uzasadniona opinia włoskiej Izby Deputowanych, dotycząca wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu
USTAWA z dnia 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji śledczej. Art Ustawa reguluje tryb działania sejmowej komisji śledczej, zwanej dalej
Kancelaria Sejmu s. 1/6 USTAWA z dnia 21 stycznia 1999 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 1999 r. Nr 35, poz. 321. o sejmowej komisji śledczej Art. 1. 1. Ustawa reguluje tryb działania sejmowej komisji
GILLBERG PRZECIWKO SZWECJI (ORZECZENIE 3 KWIETNIA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 41723/06)
GILLBERG PRZECIWKO SZWECJI (ORZECZENIE 3 KWIETNIA 2012R., WIELKA IZBA, SKARGA 1 Skazanie profesora uniwersytetu za odmowę udostępnienia materiałów z badań Gillberg przeciwko Szwecji (orzeczenie 3 kwietnia
POSTANOWIENIE. SSN Beata Gudowska
Sygn. akt I UK 102/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 kwietnia 2018 r. SSN Beata Gudowska w sprawie z odwołania,,z. Spółki Akcyjnej w K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi
Khamtokhu i Aksenchik przeciwko Rosji (wyrok 24 stycznia 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 60367/08)
1 Zarzut dyskryminujących ze względu na wiek i płeć kryteriów stosowania kary dożywotniego więzienia Khamtokhu i Aksenchik przeciwko Rosji (wyrok 24 stycznia 2017 r., Wielka Izba, skarga nr 60367/08) Alsan
Haldimann i inni przeciwko Szwajcarii (wyrok 24 kutego 2015r., Izba (Sekcja II), skarga nr 21830/09)
1 Skazanie dzienikarzy za nagranie ukrytą kamerą a następnie wyemitowanie w programie telewizyjnym rozmowy maklera ubezpieczeniowego z podstawionym klientem Haldimann i inni przeciwko Szwajcarii (wyrok
POSTANOWIENIE. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
Sygn. akt I UK 388/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 9 marca 2012 r. SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec w sprawie z odwołania B. S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o rentę z
PL Zjednoczona w różnorodności PL
Pismo z dnia 16 października 2012 r. skierowane przez prezydia Kongresu Deputowanych i Senatu Hiszpanii do przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Martina Schulza Tłumaczenie Prezydia Kongresu Deputowanych
POSTANOWIENIE. Sygn. akt III KK 305/14. Dnia 8 października 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Józef Szewczyk
Sygn. akt III KK 305/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 8 października 2014 r. SSN Józef Szewczyk na posiedzeniu w trybie art. 535 3 kpk po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 8 października
ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE
ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE OBYWATELSTWO UNII EUROPEJSKIEJ Każda osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest obywatelem europejskim. Obywatelstwo Unii Europejskiej uzupełnia
o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
SENAT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ IX KADENCJA Warszawa, dnia 17 grudnia 2015 r. Druk nr 45 KOMISJA USTAWODAWCZA Pan Stanisław KARCZEWSKI MARSZAŁEK SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Na podstawie art. 85a ust.
Sposoby wykonywania prawa UE STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
Administracja Inga Kawka Zadania administracji krajowej w wykonywaniu prawa UE 16 grudnia 2017 STUDIA PODYPLOMOWE Zespół działań organizatorskich i wykonawczych, podejmowanych w wyznaczonych przez prawo
KOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 27.05.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0436/2012, którą złożył Mark Walker (Wielka Brytania) w sprawie transgranicznego doradztwa prawnego 1.
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 5
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Str 1 / 5 VI SA/Wa 2455/15 - Wyrok Data orzeczenia 2016-02-10 Data wpływu 2015-09-22 Sąd Sędziowie Symbol z opisem Hasła tematyczne Skarżony organ Treść
UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 17 marca 2016 r.
UCHWAŁA SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 17 marca 2016 r. w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi
Co dziś? Dokumenty wewnętrzne i opinie - jawność uznaniowa
Co dziś? Dokumenty wewnętrzne i opinie - jawność uznaniowa??? Prawo - orzecznictwo Irena Kamińska: W tym zakresie orzecznictwo na razie sobie radzi, stosując pojęcie dokumentu wewnętrznego. Taki dokument
FABRIS PRZECIWKO FRANCJI (WYROK 7 LUTEGO 2013R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 16574/08)
FABRIS PRZECIWKO FRANCJI (WYROK 7 LUTEGO 2013R., WIELKA IZBA, SKARGA NR 1 Zanegowanie praw spadkowych dziecka pozamałżeńskiego Fabris przeciwko Francji (wyrok 7 lutego 2013r., Wielka Izba, skarga nr Matka
Zakaz przetwarzania i publikacji danych podatkowych
1 Zakaz przetwarzania i publikacji danych podatkowych wniosek skarżących) Skarżącymi były spółki Satakunnan Markkinapörssi Oy and Satamedia Oy publikujące gazetę Veropörssi przekazującą informacje w sprawach
STUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
1 2 1 2 Zadania administracji krajowej w wykonywaniu prawa UE Inga Kawka 16 grudnia 2017 Administracja Zespół działań organizatorskich i wykonawczych, podejmowanych w wyznaczonych przez prawo granicach
Wyrok z dnia 9 maja 2003 r., V CK 344/02
Wyrok z dnia 9 maja 2003 r., V CK 344/02 1. Artykuł 31 ust. 1 i 2 Konstytucji nie może być stosowany przez sądy jako samoistna podstawa rozstrzygnięcia sprawy. 2. Wolność obrony w postępowaniu karnym lub