dział Wymagania podstawowe wymagania ponadpodstawowe

Transkrypt

1 Poznajemy warsztat przyrodnika Wymagania edukacyjne z przyrody klasa 4 dział Wymagania podstawowe wymagania ponadpodstawowe rozpoznaje składniki przyrody ożywionej i nieożywionej opisuje sposoby poznawania przyrody wymienia nazwy poszczególnych zmysłów człowieka, rozróżnia je podaje nazwy przyrządów stosowanych w poznawaniu przyrody, określa ich przeznaczenie stosuje zasady bezpieczeństwa podczas obserwacji i doświadczeń przyrodniczych, przeprowadza je z pomocą nauczyciela wymienia różne źródła wiedzy o przyrodzie opisuje przebieg linii widnokręgu; wymienia nazwy kierunków głównych i pośrednich oraz zna sposoby ich wyznaczania podaje różnice między planem a mapą odczytuje informacje z planu i mapy posługując się legendą; identyfikuje na planie i mapie miejsce obserwacji i obiekty w najbliższym otoczeniu samodzielnie podaje przykłady ożywionych i nieożywionych składników przyrody podaje różnice między doświadczeniem a obserwacją określa znaczenie narządów zmysłów w poznawaniu przyrody posługuje się przyrządami podczas prowadzonych pomiarów przeprowadza samodzielnie obserwacje i doświadczenia przyrodnicze potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł wiedzy o przyrodzie Wyjaśnia dlaczego trudno zobaczyć jest linię widnokręgu na co dzień wskazuje kierunki geograficzne w terenie przy użyciu przyrządów rysuje plan różnych przedmiotów oraz wykonuje i opisuje szkic drogi z domu do szkoły korzysta z planu i mapy wielkoskalowej podczas planowania wycieczki

2 Poznajemy świat organizmów Poznajemy pogodę i inne zjawiska przyrodnicze podaje przykłady przedmiotów wykonanych z substancji sprężystych, kruchych i plastycznych Wymienia stany skupienia wody wymienia przemiany jakim podlega woda podczas zmian temperatury wymienia składniki pogody: temperatura powietrza, zachmurzenie, opady i osady atmosferyczne, ciśnienie atmosferyczne, kierunek i prędkość wiatru podaje nazwy przyrządów służących do pomiaru składników pogody prowadzi obserwacje składników pogody, zapisuje i analizuje ich wyniki opisuje cechy pogody w różnych porach roku; rozpoznaje zjawiska pogodowe: burze, tęcza, deszcze nawalne, huragany, zawieje śnieżne; opisuje zasady bezpiecznego zachowania się podczas występowania niebezpiecznych zjawisk pogodowych. wyjaśnia zależność między położeniem Słońca a długością i kierunkiem cienia opisuje cechy pogody w różnych porach roku; wyjaśnia ich zastosowania w przedmiotach codziennego użytku podaje przykłady ich występowania w przyrodzie Porównuje zjawisko krzepnięcia wody i topnienia lodu Opisuje składniki pogody odczytuje wartości pomiaru stosując właściwe jednostki dostrzega zależności między składnikami pogody porównuje cechy pogody w różnych porach roku opisuje następstwa zjawisk pogodowych wskazuje w terenie oraz na schemacie miejsca wschodu, zachodu i górowania Słońca w różnych porach roku. porównuje cechy pogody w różnych porach roku odróżnia organizmy samożywne i cudzożywne ze wzglądu na rodzaj zdobywanego pokarmu dzieli organizmy cudzożywne wyjaśnia termin łańcuch pokarmowy i sieć pokarmowa podaje podstawowe różnice w sposobie ich odżywiania się wskazuje przystosowania w budowie organizmów do zdobywania pokarmu samodzielnie konstruuje łańcuch pokarmowy

3 Odkrywamy tajemnice ciała człowieka podaje nazwy układów budujących organizm człowieka: układ kostny, oddechowy, pokarmowy, krwionośny, rozrodczy, nerwowy zna główne narządy budujące poszczególne układy wymienia podstawowe funkcje poznanych układów człowieka rozpoznaje i nazywa, na podstawie opisu, fotografii lub rysunku, etapy rozwoju człowieka (zarodkowy, noworodkowy, niemowlęcy, poniemowlęcy, przedszkolny, wieku dorosłego, starości wymienia zmiany zachodzące w organizmach podczas dojrzewania płciowego podaje nazwy zmysłów i ich narządów (zmysł wzroku - oko, zmysł słuchu - ucho, zmysł smaku - kubki smakowe, zmysł węchu - komórki węchowe, zmysł dotyku - komórki czucia w skórze i wskazuje je na własnym ciele opisuje podstawowe zasady dbałości o ciało i otoczenie potrafi rozpoznać wymienione układy na schemacie wskazuje na modelu główne narządy budujące układy wymienia funkcję ważnych narządów budujących układy człowieka charakteryzuje oraz porównuje etapy rozwoju człowieka opisuje zmiany zachodzące w organizmach podczas dojrzewania płciowego uzasadnia że układ nerwowy koordynuje pracę narządów zmysłów, wskazuje na planszy drogę informacji dźwiękowych, bada współdziałanie zmysłu smaku i węchu, bada rozmieszczenie komórek czuciowych w skórze podaje zasady ochrony zmysłów wzroku i słuchu

4 Poznajemy krajobraz najbliższej okolicy Odkrywamy tajemnice zdrowia wymienia i opisuje zasady zdrowego stylu życia wymienia rodzaje wypoczynku i określa zasady bezpieczeństwa z nimi związane opisuje drogi wnikania czynników chorobotwórczych do organizmu człowieka, wymienia przyczyny chorób opisuje podstawowe zasady opatrywania uszkodzeń skóry rozpoznaje rośliny trujące oraz zwierzęta jadowite i inne stanowiące zagrożenie dla życia i zdrowia podaje zasady zachowania się i udzielania pierwszej pomocy w wypadku ugryzienia, użądlenia, oraz spożycia lub kontaktu z roślinami trującymi wyjaśnia, co to są uzależnienia, podaje ich przykłady i opisuje konsekwencje, opisuje zasady bezpiecznego zachowania się podczas występowania niebezpiecznych zjawisk pogodowych wymienia nazwy form ukształtowania powierzchni występujących w najbliższej okolicy podaje podział skał rozróżnia wody stojące i płynące, podaje ich nazwy oraz wskazuje naturalne i sztuczne zbiorniki wodne w najbliższej okolicy charakteryzuje współczesny krajobraz najbliższej okolicy, opisuje dawny krajobraz najbliższej okolicy na podstawie opowiadań rodzinnych, starych fotografii i pocztówek Wymienia formy ochrony przyrody wyjaśnia termin krajobraz, przedstawia podział na krajobraz kulturowy i naturalny analizuje piramidę zdrowego żywienia i aktywności fizycznej proponuje kiedy odpoczywać biernie a kiedy aktywnie opisuje objawy wybranych chorób zakaźnych i pasożytniczych charakteryzuje objawy uszkodzeń skóry omawia zagrożenia ze strony zwierząt i roślin, rozpoznaje pospolite grzyby jadalne i trujące oraz określa znaczenie grzybów w przyrodzie, rozpoznaje 2-3 dziko rosnące rośliny trujące, odczytuje symbole umieszczone na opakowaniach substancji niebezpiecznych uzasadnia, dlaczego nie należy przyjmować używek i środków energetyzujących oraz zbyt długo korzystać z telefonów komórkowych Charakteryzuje formy ukształtowania ternu, tworzy model pagórka i doliny rzecznej oraz wskazuje ich elementy rozpoznaje i nazywa skały występujące w okolicy swojego zamieszkania porównuje wygląd rzeki z wyglądem kanału śródlądowego ocenia krajobraz pod względem jego piękna oraz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego, wyjaśnia geograficzne nazwy miejscowe i ich pochodzenie wskazuje miejsce występowania obszarów chronionych, pomników przyrody, obiektów zabytkowych w najbliższej okolicy charakteryzuje elementy użyte w opisie krajobrazu, wskazuje podobieństwa i różnice między krajobrazem kulturowym i naturalnym, opisuje krajobraz miejsca zamieszkania.

5 Odkrywamy tajemnice życia w wodzie i na lądzie określa warunki życia w wodzie (nasłonecznienie, zawartość tlenu, opór wody) wskazuje przystosowanie organizmów do życia w wodzie wymienia i charakteryzuje odcinki rzeki wymienia i charakteryzuje strefy występujące w jeziorze wymienia i opisuje czynniki warunkujące życie na lądzie oraz opisuje przystosowania organizmów do życia w określonym środowisku; podaje nazwy warstw lasu oraz je charakteryzuje, rozpoznaje podstawowe gatunki roślin i zwierząt żyjących w lesie podaje nazwy typowych organizmów łąki; podaje nazwy roślin uprawianych na polu charakteryzuje warunki życia w wodzie rozpoznaje organizmy żyjące w rzece, jeziorze podaje przykłady przystosowań organizmów do życia w górnym biegu rzeki, wyjaśnia dlaczego w środkowym i dolnym biegu rzeki świat roślin i zwierząt jest bogatszy niż w górnym biegu wymienia po trzy nazwy zwierząt charakterystycznych dla każdej ze stref jeziora przedstawia w jaki sposób rośliny i zwierzęta lądowe radzą sobie z niedoborem wody bada i porównuje warunki abiotyczne panujące w poszczególnych warstwach lasu opisuje znaczenie łąki, jako miejsca wypasu zwierząt rozpoznaje nazwy roślin rozpoznaje rośliny uprawiane na polu i podaje ich znaczenie dla człowieka