ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA WIEDZA O SPO ECZE STWIE POZIOM ROZSZERZONY

Transkrypt

1 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 1 ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA WIEDZA O SPO ECZE STWIE POZIOM ROZSZERZONY Zasady oceniania: - rozwi nie da z arkus mo na uzyska maksymalnie 50, - model odpowiedzi uwzgl dnia jej kres merytoryczny, ale nie jest cis ym wzorem sformu owania (po odpowiedziami jednowyrazowymi i do da mkni tych), uznaje si ka d inn pe n i poprawn merytorycznie odpowied, przyznaj c ni maksymaln liczb, - odpowiedzi do poszczególnych da przyznaje si wy cznie pe ne punkty, - otwarte, oceniane w skali 0 1, punkt przyznaje si wy cznie odpowied w pe ni poprawn, -, które mo na przyzna wi cej ni jeden punkt, przyznaje si tyle, ile prawid owych elementów odpowiedzi (zgodnie z wyszczególnieniem w kluczu) przedstawi zdaj cy, - je li podano wi cej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) ni wynika z polecenia w daniu, ocenie podlega tylko tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest w poleceniu, - je eli podane w odpowiedzi informacje (równie dodatkowe, które nie wynikaj z polecenia w daniu) wiadcz o zupe nym braku zrozumienia omawianego gadnienia i przecj udzielonej prawid owej odpowiedzi, odpowied tak nale y oceni na zero. 1. B 2. B 3. C 4. C 5. Rzecznik Praw Obywatelskich 6. A - 4, B pkt dwa poprawne wskania F, 2 - P, 3 - P, 4 - F, 1 pkt dwa poprawne przyporz dkowania 2 pkt cztery prawid owe przyporz dkowania 8A. mandat wolny 0 1

2 2 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 8.B Przedstawiciel wybrany w okr gu wyborczym jest reprezentantem ca ego narodu, a nie spo eczno ci, która go wybra a. Nie musi sk ada sprawozdania ze swojej dzia alno ci i nie mo na go odwo a przed up ywem kadencji. Uwaga: W odpowiedzi musz znale si przynajmniej dwa z znaczonych elementów, aby zdaj cy móg uzyska 1 pkt. 9. Konstytucyjna sada jawno ci okre la, e rozpoznawanie spraw przed s dami odbywa si jawnie, czyli publicznie. Dopuszc ona udzia publiczno ci w procesie s dowym, a tym samym poddaje w adz s downicz kontroli spo ecznej. Uwaga: W odpowiedzi musz znale si przy dwa znaczone elementy, aby zdaj cy móg uzyska 1 pkt. 10. Dwie spo ród poni szych: - powszechny dost p wszystkich ludzi do podstawowego kresu techniki komunikacyjnej, - istnienie otwartej sieci, czyli nieskr powanego dost pu do sieci wszystkich operatorów i us ugodawców, - zdolno wjemnego czenia si i przetwarnia danych, - kompatybilno, czyli zdolno do wspó pracy wszelkich urz dze, co umo liwia pe ny kontakt bez wzgl du na miejsce pobytu ludzi, - stworzenie warunków do konkurencji w tej dziedzinie, - wysoko rozwini ty sektor us ug nowoczesnych(m.in. informatyka, telekomunikacja, bankowo, rz dnie, - wzrost znaczenia gospodarczego firm jmuj cych si gromadzeniem, przetwarniem i u ytkowaniem informacji 1 pkt jedn cech

3 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie A - 2, B - 1, C - 4, D pkt dwa poprawnie przyporz dkowane wydarzenia 2 pkt cztery poprawnie przyporz dkowane wydarzenia 12. odwo anie, alenie 1 pkt dwa poprawne elementy 13. A. wyborcy 1 pkt cztery B. prezydent poprawne C. parlament nazwy D. rz d [gabinet] 14. W nazwie nast puje odwo anie do funkcji pe nionej w pa stwach demokratycznych, po w adzy ustawodawczej, wykonawczej i s downiczej. Si a rodków masowego przekazu pozwala na kszta towanie spo ecze stwa i polityki. Po tym spe niaj one funkcj kontroln wobec poprzednich trzech w adz. Uwaga: W odpowiedzi musz znale si przynajmniej dwa z znaczonych elementów, aby zdaj cy móg uzyska 1 pkt. 15. A. Tutsi Hutu B. Grecy Turcy 1 pkt wskanie dwóch stron konfliktu 2 pkt wskanie czterech stron konfliktu

4 4 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 16.A System wi kszo ciowy w okresie: XII I 2002 spadek poparcia, I 2001 VIII 2004 wzrost poparcia, VIII 2004 IV 2006 spadek poparcia, IV 2006 X 2007 wzrost poparcia System proporcjonalny w okresie: XII I 2001 wzrost poparcia, I 2001 I 2002 spadek poparcia, I 2002 IV 2002 stabilicja ocen [ oceny nie zmieni y si ] IV 2002 VIII 2004 spadek poparcia, VIII 2004 IV 2006 stabilicja ocen [ oceny nie zmieni y si ] IV 2006 X 2007 wzrost poparcia Uwaga: odpowiedzi umieszczone w nawiasie kwadratowym to przyk ady innych mo liwych odpowiedzi. 16.B. Im wi ksze interesowanie polityk (du e i rednie) tym wi cej osób wskazuje na system wi kszo ciowy jako najlepszy [im mniejsze interesowanie polityk (niewielkie lub adne) tym mniej osób wskazuje na system wi kszo ciowy jako najlepszy]; [ Im bardziej respondenci s interesowani polityk, tym lepiej maj wyrobione opinie, czyli cz ciej wskazuj jeden z systemów, a rdziej odpowiadaj, e sprawa ta nie ma dla nich znaczenia]. Uwaga: nale y uzna inne odpowiedzi, zgodne z wynikami bada, nie wymaga si danych liczbowych Odpowiedzi umieszczone w nawiasie kwadratowym to przyk ady innych mo liwych le no ci. 17.A. Wi kszo wyborców oczekuje sprawnego rz dzenia pa stwem. 1 pkt poprawne i pe ne okre lenie jednej tendencji. 0-3

5 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 5 17.B. 18.A. Wyja nienie Obowi zuj cy w Polsce system wyborczy pozwala na to(na realicj oczekiwa wyborców ). Usadnienie Np. System wyborczy umo liwia zdobycie du ej ilo ci mandatów najsilniejszej partii, cz sto jednak partia rz dz ca, aby zrealizowa swój program wyborczy zmuszona jest do tworzenia koalicji pewniaj cej jej wi kszo w parlamencie. Uwaga: w usadnieniu nale y uzna inne poprawne merytorycznie odpowiedzi. A) art. 24. ust.6. C) art. 25. ust.2. (pkt 2.) D) art. 25. ust.2.( pkt 1.) 1 pkt wyja nienie i usadnienie 1 pkt trzy poprawne wskania B. Wzrós udzia procentowy osób w grupie zdecydowanie uwa aj cych, e powinien istnie prawny kaz finansowania partii politycznych i komitetów wyborczych (grupa zdecydowanie tak) oraz grupie osób zdecydowanie temu przeciwnych ( grupa zdecydowanie nie). Spad [ zmniejszy si ] udzia procentowy osób. niezdecydowanych, szczególnie w grupie trudno powiedzie oraz w niewielkim stopniu w grupach raczej tak i raczej nie. [Wzrost udzia u procentowego osób zdecydowanych na tak i zdecydowanych nie oraz spadek udzia u procentowego osób niezdecydowanych]. Uwaga: odpowiedzi umieszczone w nawiasie kwadratowym to przyk ady innych mo liwych le no ci. 19.A. - osobowo liderów partii, - wyniki sonda y, - popularno medialna 1 pkt trzy poprawne elementy 0-3

6 6 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 19.B. - dotacja bud etowa, - parlamentarne fundusze na utrzymanie biur poselskich. 19.C. Obie partie nie otrzymywa y w 2004 roku dotacji bud etowej, poniewa PO bra a udzia w wyborach parlamentarnych w 2001 r. jako ruch, a nie jako partia polityczna, SdPl nie bra a udzia u w tych wyborach powsta a dopiero w 2004 r. Uwaga: W odpowiedzi musz znale si odniesienia do dwóch partii politycznych, aby zdaj cy móg uzyska 1 pkt. 1 pkt dwa poprawne elementy 20. Temat 1 0 I. Tre pracy Zdaj cy: A) przedstawia oba systemy wyborcze, krótko je charakteryzuj c, np. ordynacja wi kszo ciowa wywodzi si z tradycji Wielkiej Brytanii, przyj ta w wi kszo ci krajów anglosaskich. W Polsce stosowana w wyborach do Senatu. System ten poprzez ograniczenie liczby ugrupowa w Parlamencie prowadzi do powstania jednopartyjnej wi kszo ci, cechuje go podzia kraju na jednomandatowe okr gi wyborcze, w których zwyci a kandydat zdobywaj cy najwi cej g osów, ordynacja proporcjonalna wymy lona przez belgijskich socjalistów pod koniec XIX wieku, stosowana w wielu krajach europejskich. W celu rozdzielenia mandatów stosuje si ró nego rodju przeliczenia np. metod d Hondta lub Sainte-Lague a. W intencji twórców mia a lepiej oddawa preferencje wyborcze, cechuje j podzia kraju na wielomandatowe okr gi wyborcze, w których wyborcy g osuj na listy kandydatów zg oszone przez partie polityczne charakterystyk ka dego systemu

7 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 7 B) ocenia lety i wady obydwu systemów, np. Ordynacja wi kszo ciowa: lety Wiadomo kto reprezentuje dany okr g wyborczy, podtrzymuje powi nie reprezentanta z wyborcami, daje sns na wybór niele nym kandydatom, korzystnie wp ywa na tworzenie wi kszo ci parlamentarnej, dzi ki czemu utrzymuje si spójna postawa dla rz du. wady Prowadzi do zjawiska g osów straconych, które oddano na mniej popularne opcje, istnieje tendencja do g osowania partyjnego, dwubiegunowo systemu wykluc mniejszo ci etniczne i wiatopogl dowe. Ordynacja proporcjonalna: wady Prowadzi do rozcz onkowania parlamentu, s aba wi reprezentanta z wyborcami, mo liwo istnienia partii skrajnych, du a w ad kierownictwa partii w ustalaniu list wyborczych. lety Wi ks reprezentatywno w parlamencie, nie istnieje zjawisko g osu straconego, zwi ks niele no kandydatów od kierownictwa partii pkt 2 elementy, 2 pkt 4elementy, 3 punkty 6 elementów; ( cznie 3 pkt) 1 pkt 2 elementy, 2 pkt 4 elementy, 3 punkty 6 elementów; ( cznie 3 pkt) C) jasno formu uje stanowisko, 0 1 D) usadnia j te stanowisko podaj c trzy 0 3 argumenty np. ordynacja proporcjonalna zmus parti rz dz c do wierania koalicji, co mo e utrudnia realicj powiadanego programu lub ordynacja wi kszo ciowa gwarantuje wi ksz stabilno parlamentu, atwiejsze sformowanie trwa ego rz du i szybko procedury. Uwaga: zdaj cy mo e uzna, e obydwie ordynacje maj wady i wska jako najlepszy system miesny. Je li to w a ciwie usadni przyznajemy punkty. 1 pkt ka dy argument

8 8 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie E) wykorzystuje materia y ród owe. 0 4 (1 pkt pe ne odwo anie si do jednego ród a + 1 punkt w a ciwy kontekst) II. Kompozycja 0 1 Przemy lana, spójna i logiczna struktura pracy, w a ciwe proporcje. III. J zyk, styl, estetyka i czytelno 0 1 Temat 2 1. Tre pracy Zdaj cy: A) przedstawia sposoby finansowania partii politycznych w Polsce, - ród a publiczne (po rednie: bezp atny dost p do mediów w csie wyborów oraz bezpo rednie dotacje i subwencje przedmiotowe), - ród a prywatne (spadki, pisy, sk adki cz onkowskie, dochody z maj tku partii), - inne ród a (oprocentowanie rachunków i lokat bankowych, obrót obligacjami i bonami skarbowymi Skarbu Pa stwa), - zbycie sk adników maj tkowych partii, dzia alno pogospodarc) 0 4 (1 pkt ka dy sposób)

9 Przyk adowy zestaw da z wiedzy o spo ecze stwie 9 B) wskazuje wady i lety obowi zuj cego systemu, 0 6 Zalety np. konieczno ujawnienia róde finansowania partii, prawne ograniczenie posiadania dochodów niejawnych, niele no polityków, brak uwik ania w kontakty z prywatnymi sponsorami, mo liwo finansowania partii przez cz onków i sympatyków. Wady: np. skutkiem finansowania przez pa stwo jest etatycja partii, co powoduje silniejsze powi nie z pa stwem ni z obywatelami, utrudnia dost p ma ym i nowym ugrupowaniom, obci a podatników a przy ci g ych niedoborach finansowych w sferze bud etowej budzi spo eczny sprzeciw. 1 pkt ka d let ( cznie 3 pkt) 1 pkt ka d wad ( cznie 3 pkt) C) jasno formu uje swoje stanowisko 0 1 D) przedstawia usadnienie j tego stanowiska, podaje trzy argumenty lety np. jawno finansowania partii pozwala na chowanie jasnych regu gry, fundusze wydane na kampani wyborcz s kontrolowane przez Pa stwow Komisj Wyborcz, partia jest zobowi na do rzetelnego rozliczenia, ogranic to w najwi kszym stopniu podatno na korupcj. Uniele nia polityk od finansowania przez sponsorów i powi nia z biznesem. Finansowanie partii politycznych obci a bud et pa stwa, a rodki przeznaczone na te cele mog y wzmocni niedofinansowane resorty Etatycja partii powoduje coraz wi ksze oderwanie elit od spo ecze stwa 0 3 ( 1 pkt ka dy argument) E) wykorzystuje materia y ród owe. 0 4 (1 pkt pe ne odwo anie si do jednego ród a + 1 pkt w a ciwy kontekst) II. Kompozycja 0 1 Przemy lana, spójna i logiczna struktura pracy, w a ciwe proporcje. III. J zyk, styl, estetyka i czytelno 0 1