UCHWAŁA NR XI/192/16 RADY MIEJSKIEJ W POLKOWICACH. z dnia 14 kwietnia 2016 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR XI/192/16 RADY MIEJSKIEJ W POLKOWICACH z dnia 14 kwietnia 2016 r. w sprawie Programu Polityki Zdrowotnej dla gminy Polkowice na lata Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 oraz art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446) oraz art. 7 i art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581, poz. 1240, poz. 1269, poz. 1365, poz. 1569, poz. 1692, poz. 1735, poz. 1830, poz. 1844, poz. 1893, poz i poz oraz z 2016 r. poz. 65) uchwala się, co następuje: 1. Przyjmuje się Program Polityki Zdrowotnej dla gminy Polkowice na lata , stanowiący załącznik do uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Polkowic. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. Przewodniczący Rady Emilian Stańczyszyn Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 1

2 Załącznik do Uchwały Nr XI/192/16 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 14 kwietnia 2016 r. PROGRAM POLITYKI ZDROWOTNEJ DLA GMINY POLKOWICE NA LATA Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 1

3 WSTĘP Zadania własne gminy w zakresie zapewnienia równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej zostały określone w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 ze zm.). Realizacja Programu Polityki Zdrowotnej dla gminy Polkowice na lata ma przyczynić się do osiągnięcia celu strategicznego S2 Strategii Rozwoju Zrównoważonego Gminy Polkowice na lata , czyli stałego podnoszenia warunków bytowych i możliwości konsumpcyjnych społeczności lokalnej poprzez realizację celu operacyjnego O.10.: Dostępna podstawowa oraz specjalistyczna opieka i prewencja zdrowotna. Realizacja Programu wpisuje się w cele strategiczne i operacyjne Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych dla gminy Polkowice na lata , w szczególności celu strategicznego S1 Wysoki poziom bezpieczeństwa zdrowotnego społeczności lokalnej. W trakcie opracowywania i realizacji Gminnego Programu Polityki Zdrowotnej stosowane są m.in. następujące zasady: skuteczność działań, systemowość, współdziałanie, wzmacnianie środowisk wspierających zdrowie, uczestnictwo społeczności lokalnej, innowacyjność, podejmowanie spójnych decyzji. Skuteczność działań zadania opisane w programie dotyczą konkretnych przedsięwzięć, w których sprecyzowane są cele, adresaci działań oraz oczekiwane rezultaty. W zakresie profilaktyki i promocji zdrowia efekty działań nie stają się szybko widoczne, szczególnie w obszarze zachowań i postaw ludzkich, np. dotyczących stylu życia. Stosowanie zasady współdziałania wynika ze współpracy różnych podmiotów i instytucji działających w obszarze zdrowia. Wśród działań na rzecz wzmacniania środowisk wspierających zdrowie należy zwrócić uwagę na stworzenie warunków społeczeństwu lokalnemu do działań na rzecz zdrowia, a w szczególności na popieranie prozdrowotnych postaw, również poprzez rozwijanie wiedzy i umiejętności. Aby promować zdrowie należy odejść od traktowania mieszkańców jako biernych odbiorców programów, a wręcz angażować i uznać ich za aktywnych udziałowców w procesie kształtowania zdrowia społeczeństwa lokalnego. Uczestnictwo społeczności lokalnej w sprawach zdrowia odbywa się m.in. poprzez dokonywanie wyboru stylu życia, korzystanie z dostępnych świadczeń zdrowotnych. Zasada innowacyjności wynika z faktu, iż promocja zdrowia wymaga stałych poszukiwań, nowych pomysłów i metod działania. Stosowanie zasady systemowości oznacza, że program dąży do objęcia swoim działaniem wszystkich obszarów mających związek ze zdrowiem, jego celem jest stworzenie systemu, a nie zbioru działań jednorazowych i rozproszonych. W odniesieniu do efektów i skuteczności wszelkich programów zdrowia publicznego, a takim programem jest Program Polityki Zdrowotnej dla gminy Polkowice, pozytywne zmiany wskaźników w zakresie zdrowia populacji mogą być widoczne dopiero w dłuższej perspektywie czasowej. Dlatego w realizacji Programu ważna jest konsekwencja w osiąganiu założeń programowych, wzmacnianie tendencji pozytywnych i eliminowanie tendencji negatywnych, pojawiających się w toku przeprowadzanego procesu monitorowania. 2 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 2

4 Na podstawie dotychczasowych analiz i doświadczeń konieczne jest w uzupełnieniu do działań Narodowego Funduszu Zdrowia podejmowanie następujących inicjatyw: 1. Działania zdrowotne (eliminacja czynników ryzyka), zmiany w stylu życia ludności, edukacja zdrowotna, kształtowanie środowisk życia, pracy i nauki sprzyjających zdrowiu. Realizacja zadań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia w odniesieniu do wszystkich grup wiekowych: dzieci i młodzieży, dorosłych oraz osób starszych. 2. Rozpoznawanie potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców poprzez m. in. analizę danych epidemiologicznych oraz ocenę efektów programów polityki zdrowotnej. 3. Podejmowanie innych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy Polkowice. 4. Zapewnienie mieszkańcom gminy dostępności do usług medycznych w zakresie profilaktyki zdrowotnej oraz informacji o działających na terenie gminy placówkach systemu ochrony zdrowia poprzez m. in. współpracę z lokalnymi mediami, imprezy zdrowotne. 5. Inicjowanie i monitorowanie działań lokalnej wspólnoty samorządowej w zakresie promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej poprzez pobudzanie działań na rzecz indywidualnej i zbiorowej odpowiedzialności za zdrowie i na rzecz ochrony zdrowia. 6. Wspomaganie i udział w wytyczaniu kierunków przedsięwzięć lokalnych zmierzających do zaznajomienia mieszkańców z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz jego skutkami. Podejmowanie spójnych decyzji pozwala na budowanie polityki zdrowotnej. Wymaga to jednakże stworzenia wokół aspektu zdrowia pozytywnego klimatu w administracji samorządowej. Decyzje polityczne, działania międzysektorowe, procesy innowacyjne działając równolegle określają zdrowotną politykę gminy. W celu wypracowania spójnego dokumentu, obejmującego szeroko rozumianą politykę gminy, Burmistrz Polkowic zarządzeniem nr 907/16 z dnia 8 marca 2016 r. powołał Zespół Konsultacyjny, którego przedmiotem działań było opracowanie Programu Polityki Zdrowotnej, określającego kierunki i działania w zakresie promocji i ochrony zdrowia. W skład Zespołu powołane zostały osoby merytorycznie związane z ochroną zdrowia na terenie gminy, tj. 1. Anna Mikołajun Dyrektor Wydziału Zdrowia, Spraw Społecznych i Mieszkaniowych Urzędu Gminy Polkowice, 2. Mariola Kośmider Dyrektor Polkowickiego Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A., 3. Agnieszka Skuba-Sakowska Kierownik Przychodni Aquapark Polkowice Regionalnego Centrum Rekreacyjno-Rehabilitacyjnego S.A., 4. Anna Leśniak przedstawiciel Komisji Zdrowia Rady Miejskiej w Polkowicach, 5. Jolanta Mielczarek Pełnomocnik Burmistrza ds. osób starszych i niepełnosprawnych, 6. Małgorzata Ptasińska-Puzoń inspektor ds. zdrowia Urzędu Gminy Polkowice. 3 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 3

5 Liczba mieszkańców CZĘŚĆ I 1. Sytuacja demograficzna i epidemiologiczna gminy Polkowice na tle powiatu A. Liczba ludności, struktura wg płci i wieku, długość trwania życia, liczba urodzeń, gęstość zaludnienia, liczba zgonów, standaryzowany współczynnik umieralności, umieralność okołoporodowa Obszar powiatu polkowickiego według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. zamieszkiwało osób, co stanowi 2,17% ludności całego województwa dolnośląskiego. Powiat Polkowicki wyróżnia się wysokim poziomem urbanizacji, ponieważ większość ludności powiatu stanowią mieszkańcy miast - 58,69% ( mieszkańców), osoby zamieszkujące obszary wiejskie w liczbie osób stanowią 41,31 % ogółu mieszkańców powiatu. Największą pod względem liczby ludności gminą są Polkowice, gdzie mieszka osób, czyli ponad 43,24% mieszkańców powiatu. Tabela nr 1 Powierzchnia gmin powiatu polkowickiego i gęstość zaludnienia w osobach na 1km 2 na dzień r. Gmina Powierzchnia km 2 Ludność ogółem na 1km 2 Powiat Polkowicki Gmina Chocianów Gmina Gaworzyce Gmina Grębocice Gmina Polkowice Gmina Przemków Gmina Radwanice źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS Gęstość zaludnienia powiatu polkowickiego wynosi 81 osób na km 2. Najwyższa gęstość zaludnienia charakteryzuje gminę i miasto Polkowice (163 osoby na km 2 ),najmniejsza - gminę Grębocice (44 osoby na km 2 ). Tabela nr 2 Liczba mieszkańców powiatu polkowickiego wg podziału miasto-wieś na dzień r. ogółem miasto wieś powiat polkowicki Gmina Polkowice Gmina Chocianów Gmina Przemków Gmina Gaworzyce x Gmina Grębocice x Gmina Radwanice x 4715 źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 r. Wykres nr 1 Liczba mieszkańców powiatu polkowickiego na dzień r. miasto wieś Miasto i Gmina Polkowice Miasto i Gmina Chocianów Miasto i Gmina Przemków Gmina Gmina Gmina Gaworzyce Grębocice Radwanice 4 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 4

6 Wskaźnik umieralności okołoporodowej w latach dolnośląskie 2011 polkowickie 2011 dolnośląskie 2012 polkowickie 2012 dolnośląskie 2013 polkowickie 2013 dolnośląskie 2014 polkowickie 2014 L.p Tabela nr 3 Wskaźnik umieralności okołoporodowej w powiecie polkowickim w latach Jednostka 2011 r. miast 2012 r. 2013r. 2014r. wieś miasto wieś miasto wieś ogółem o ogółem ogółem ogółem miasto wieś województwo dolnośląskie 6,9 6,9 6,9 7,2 7,0 7,5 6,9 6,9 7,1 5,6 5,6 5,7 powiat polkowicki 5,8 6,9 3,9 10,7 10,3 11,4 3,0 2,6 3, ,2 13,8 źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 r. Wykres nr 2 Wskaźnik umieralności okołoporodowej w powiecie polkowickim w latach miasto wieś ,4 6,9 3,9 7,5 7,1 6,9 6,9 7 10,3 6,9 5,7 3,5 2,6 5,6 13,8 11,2 Tabela nr 4 Urodzenia żywe w powiecie polkowickim z podziałem miasto- wieś stan na r. Wyszczególnienie 2014 ogółem miasto wieś województwo dolnośląskie powiat polkowicki źródło: opracowanie własne na podstawie danych Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 Jednostka Tabela nr 5 Ruch naturalny ludności w gminie Polkowice3 na tle powiatu w latach Małżeństwa Urodzenia żywe ogółem ogółem na tys. ogółem na tys. ogółem na tys. ogółem na tys. ludności ludności ludności lud r. Powiat polkowicki 327 5, , , , r. Powiat polkowicki 329 5, , , ,6 Gmina Polkowice 140 5, , , ,1 źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS Wartość wskaźnika urodzeń żywych w powiecie polkowickim w ostatnich dwóch latach maleje. W roku 2013 wyniósł on 10,6 (669 urodzeń żywych), natomiast w 2014 r. 10,22 (646 urodzeń żywych). Przyrost naturalny w 2014 roku w powiecie polkowickim był niższy w porównaniu do roku 2013 i wyniósł 1,6. Tabela nr 6 Liczba ludności w powiecie polkowickim wg płci na dzień r. Ludność Jednostka Ogółem mężczyźni kobiety powiat polkowicki Gmina Chocianów Gmina Polkowice Gmina Przemków gmina Gaworzyce gmina Grębocice gmina Radwanice źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 Zgony ogółem Przyrost naturalny 5 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 5

7 Liczba ludności wg płci Wykres nr 3 Liczba ludności w powiecie polkowickim wg płci na dzień r. mężczyźni kobiety miasto i gmina Chocianów miasto i gmina Polkowice miasto i gmina Przemków gmina Gaworzyce gmina Grębocice gmina Radwanice Kobiety nieznacznie przeważają wśród mieszkańców powiatu polkowickiego. Liczba kobiet mieszkających w powiecie polkowickim wynosi , natomiast mężczyzn Wg stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. w powiecie polkowickim na 100 mężczyzn przypadały 102 kobiety, w gminie Polkowice również na 100 mężczyzn przypadały 102 kobiety. Tabela nr 7 Struktura ludności wg grup wieku i płci w powiecie polkowickim i gminie Polkowice na dzień r. Ludność według grup wieku i płci Wiek Ogółem Powiat Gmina Polkowicki Polkowice mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety i więcej źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS Struktura ludności wg grup wiekowych na przełomie ostatnich pięciu lat nie wykazuje istotnych różnic. Wg stanu na 31 grudnia 2014 r. znaczny odsetek osób zamieszkujących powiat polkowicki stanowią osoby w przedziale wiekowym lat oraz w przedziale lat, maleje zaś w grupie wiekowej od 0 do14 roku życia. Warto zwrócić uwagę, że w przedziale wiekowym lat liczba kobiet i mężczyzn równoważy się. Jednakże dominujące grupy wiekowe stanowią ludzie młodzi. Powiat polkowicki wyróżnia się dość wysokim poziomem urbanizacji, ponieważ ponad 58% ludności mieszka w miastach. 6 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 6

8 Tabela Nr 8 Przeciętne dalsze trwanie życia w latach 2010,2011,2012,2013, 2014 w województwie dolnośląskim Wyszczególnienie Przeciętne dalsze trwanie życia mężczyzn w wieku 0 lat Przeciętne dalsze trwanie życia mężczyzn w wieku 15 lat Przeciętne dalsze trwanie życia mężczyzn w wieku 30 lat Przeciętne dalsze trwanie życia mężczyzn w wieku 45 lat Przeciętne dalsze trwanie życia mężczyzn w wieku 60 lat Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet w wieku 0 lat Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet w wieku 15 lat Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet w wieku 30 lat Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet w wieku 45 lat Przeciętne dalsze trwanie życia kobiet w wieku 60 lat źródło: GUS strona internetowa 71,66 72,10 72,31 72,52 73,11 57,30 57,73 57,92 58,14 58,62 42,99 43,41 43,64 43,90 44,36 29,30 29,73 29,84 30,03 30,51 17,98 18,40 18,42 18,43 18,83 80,20 80,51 80,29 80,86 81,11 65,77 66,06 65,91 66,35 66,58 51,00 51,30 51,16 51,55 51,79 36,53 36,79 36,67 37,00 37,28 23,23 23,45 23,40 23,62 23,90 B. Główne cechy charakterystyczne i uwarunkowania geograficzno-geologiczne powiatu polkowickiego wraz z cechami ludnościowo-społecznymi mającymi wpływ na stan zdrowotności społeczności lokalnej Powiat polkowicki położony jest w północno-zachodniej części województwa dolnośląskiego. Pod względem powierzchni zajmuje 8 miejsce wśród powierzchni Dolnego Śląska (772 km 2 ). W skład powiatu wchodzi 6 gmin, w tym 3 miejsko-wiejskie: Polkowice, Chocianów, Przemków oraz 3 wiejskie: Gaworzyce, Grębocice i Radwanice. Powiat polkowicki liczy mieszkańców (stan na r. wg. GUS). Największą pod względem ludności gminą jest gmina Polkowice, gdzie mieszka osób, czyli ponad 43,23% mieszkańców powiatu. Większość społeczności powiatu stanowią mieszkańcy miast 58,68% (37 092) mieszkańców, natomiast osoby zamieszkałe na obszarach wiejskich w liczbie osób stanowią 41,31% ogółu mieszkańców powiatu. Polkowice są miejscem koncentracji usług publicznych na terenie powiatu. Znacząca odległość od większych ośrodków miejskich sprawia, że usługi bardziej wyspecjalizowanych ośrodków są dla ludności powiatu mało dostępne. Miasto Polkowice znajduje się w odległości 36,5 km od Legnicy, 88,5 km od Wałbrzycha i 88 km od Wrocławia. W powiecie polkowickim wiodącym działem gospodarki jest przemysł. Gospodarka powiatu związana jest przede wszystkim z wielkim przemysłem wydobywczym KGHM Polska Miedź S.A jednym z największych na świecie producentów miedzi. Przy zakładach przemysłu wydobywczego funkcjonują firmy obsługi: transportowe, remontowe, budowlane. W polkowickim obszarze Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej funkcjonują także fabryki międzynarodowych koncernów takich jak: Volkswagen, Royal Europa, czy Sitech. Należy dodać, że struktura miejsc pracy w powiecie polkowickim ma istotne znaczenie dla powstania dodatkowych czynników chorobotwórczych. Według danych GUS na dzień r. KGHM Polska Miedź S.A. zatrudniał ponad osób, natomiast Grupa Kapitałowa KGHM ponad osób. Zakłada się, że ok osób (25% ludności w wieku produkcyjnym powiatu polkowickiego) jest zatrudnionych w KGHM i spółkach powiązanych. Nieco wyższy udział ok. 30% mają w strukturze obecnych emerytów w powiecie polkowickim byli pracownicy koncernu miedziowego. źródło: Ocena potrzeb zdrowotnych w powiecie polkowickim opracowana na potrzeby przygotowania pilotażowego projektu profilaktyki chorób i promocji zdrowia w powiecie polkowickim aplikującego o wsparcie w ramach Programu Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu NMF /MF EOG Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 7

9 Tabela nr 9 Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w roku stan na r. Wyszczególnienie ogółem mężczyźni kobiety Na km 2 W wieku przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym Województwo dolnośląskie Powiat polkowicki źródło: opracowanie własne na podstawie danych Biuletynu Statystyczny Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 Tabela nr 10 Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w roku stan na r. Wyszczególnienie ogółem mężczyźni kobiety Na km 2 W wieku przedprodukcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym Województwo dolnośląskie Powiat polkowicki źródło: opracowanie własne na podstawie danych Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 Wykres nr 4 Ludność w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnym w roku stan na r. Województwo dolnośląskie - ludność w roku stan na r. mężczyźni kobiety Powiat polkowicki - ludność w roku stan na r. mężczyźni kobiety Powiat polkowicki - ludność w roku stan na r. przedprodukcyjnym produkcyjnym produkcyjnym poprodukcyjnym 488 poprodukcyjnym Województwo dolnośląskie - ludność w roku stan na r. przedprodukcyjnym Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 8

10 Struktura ludności wg aktywności zawodowej na przełomie ostatnich dwóch lat nie wykazuje istotnych różnic. W porównaniu do roku 2013, w roku 2014w powiecie polkowickim odnotowuje się niewielki spadek liczby ludności w wieku przedprodukcyjnym o 204 osoby i ludności w wieku produkcyjnym o 234 osoby. Wyniki najnowszej długookresowej prognozy ludności Polski na najbliższe 20 lat, opracowanej przez GUS wskazują, że ogólna liczba ludności Polski będzie się systematycznie zmniejszać, przy czym tempo tego spadku będzie coraz wyższe wraz z upływem czasu. Prognozy dla powiatu polkowickiego w perspektywie 10 najbliższych lat wskazują, że ogólna liczba ludności w powiecie nie ulegnie znacznym zmianom. Jednak później zacznie się zmniejszać. Prognozowana ogólna liczba mieszkańców powiatu polkowickiego w roku 2050 wynosić będzie osób. Zakłada się, że będzie ona ok. 8% mniejsza niż liczba mieszkańców w roku W latach systematycznie poprawiła się sytuacja poprawiła się sytuacja mieszkaniowa mieszkańców powiatu polkowickiego. Wzrosła zarówno przeciętna wielkość powierzchni mieszkań, jak również przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania na jedną osobę oraz liczba mieszkań przypadająca na 1000 mieszkańców. W powiecie polkowickim przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania przypadająca na jedna osobę jest mniejsza niż w całym województwie dolnośląskim, (w 2014 roku jest to różnica ok. 3,8 m2) i w całej Polsce (2014 roku jest to różnica ok. 2,6m2). Jednak tempo przyrostu na tej powierzchni od 2011 roku utrzymuje się na podobnym poziomie (ok. 0,3 0,5 m2 rocznie zarówno w przypadku powiatu polkowickiego jaki województwa dolnośląskiego i Polski). W 2013 i 2014 roku Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w powiecie polkowickim wydał najwięcej orzeczeń z tytułu upośledzenia narządów ruchu, często w ramach innych często występujących kategorii przyczyn (choroby układu oddechowego i krążenia, choroby neurologiczne i psychiczne). Powiat polkowicki jest zróżnicowany pod względem dochodów na jednego mieszkańca. W gminie Polkowice roczne dochody na jednego mieszkańca wyniosły zł, wydatki zł. Dla porównania - w gminie Chocianów w 2014 roku dochody na jednego mieszkańca wyniosły zł, wydatki zł. Wydatki gminy Polkowice na ochronę zdrowia wyniosły 2,4% rocznego budżetu. Dla porównania - w Gminie Grębocice - 1,4% budżetu, Gminie Chocianów - 0,7%, Gminie Gaworzyce 0,4%, Gminie Przemków - 0,3 %, Gminie Radwanice - 0,3%. Przeciętne wynagrodzenie mieszkańców powiatu polkowickiego jest zbliżone do przeciętnego wynagrodzenia w województwie dolnośląskim, a od dwóch lat przekracza przeciętne wynagrodzenia w kraju. W roku 2014 wyniosło ono 4 292,91 zł dla powiatu polkowickiego i było o ponad 250 zł wyższe niż województwie dolnośląskim i blisko 290 zł wyższe niż w całej Polsce. C. Główne problemy zdrowotne Dane dotyczące standaryzowanych wskaźników umieralności (SMR) w latach , opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Zakład Higieny wskazują, że powiat polkowicki znajduje się na 83 miejscu wśród powiatów o podwyższonym wskaźniku umieralności. Poziom umieralności ogółem jest wyższy od średniego wskaźnika zgonów w kraju. Analiza składowych pokazuje, że głównym czynnikiem podwyższającym wskaźnik SMR są choroby nowotworowe, w szczególności nowotwory złośliwe oskrzeli i płuc oraz choroby układu krążenia. Należy wskazać, że pod względem wagi, czynniki to nowotwory jelita grubego i odbytu oraz prostaty. Na przeciwległym biegunie znajdują się nowotwory typowo kobiece tj. sutka oraz szyjki macicy, co w znacznej mierze jest zasługą prowadzonych na terenie powiatu programów profilaktycznych nakierowanych na ten problem. Analiza pozostałych istotnych czynników podwyższenia umieralności pozwala wnioskować, że pod względem chorób układu oddechowego oraz przyczyn zewnętrznych ludność powiatu polkowickiego jest w zdecydowanie lepszej kondycji niż przeciętny mieszkaniec naszego kraju. Zauważalnym problemem są choroby układu trawiennego oraz przyczyny zewnętrzne, dla których SMR wynosi 1,159. Istotnie dotyczy to chorób wątroby, dla których wskaźnik jest jeszcze wyższy i wynosi 1,535.Przedstawione poniżej wskaźniki SMR wskazują także na znaczny udział miażdżycy w grupie chorób podwyższających umieralność w powiecie polkowickim struktura przyczyn zgonów w województwie dolnośląskim i powiecie polkowickim jest podobna. Najwięcej zgonów przypada na choroby nowotworowe. Znaczenie poszczególnych chorób jako przyczyn zgonów zmienia się wraz z wiekiem. Wysokość wskaźnika umieralności modyfikowana jest przez jakość usług medycznych i socjalnych, poziom zamożności oraz inne czynniki społeczno-ekonomiczne wpływające na jakość życia w regionie. Ze wskaźnikiem umieralności związane jest również przeciętne dalsze trwanie życia. 9 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 9

11 Jednostka razem liczba osób Tabela nr 11 Stan zdrowia osób w wieku 19 lat i więcej w powiecie polkowickim pozostających pod opieką lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w 2014 r. Ogółem w tym, w wieku i więcej Gruźlica A15=A19,B90 Nowotwory C00-C97,D00- D48 Woj. dolnośląskie powiat polkowicki Choroby tarczycy E00-E07 Cukrzyca E10-E14 Niedokrwistość D50-D59 źródło: opracowanie własne Biuletyn Statystyczny Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014 Choroby (G50-G59) obwodowego kładu nerwowego Choroby układu krążenia I00- I99 Przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica (J40- J47)oskrzelowa Powyższe dane po raz kolejny uwidaczniają, że najpoważniejszym problemem mieszkańców powiatu polkowickiego w 2014 roku były choroby układu krążenia, nowotwory, przewlekłe choroby układu trawiennego, choroby tarczycy, przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa, przyczyny zewnętrzne, które były przyczyną większości zgonów wśród mieszkańców. Dane statystyczne wskazują na ogólnie gorszą sytuację zdrowotną osób starszych w przedziale wiekowym 65 i więcej. Obserwuje się znaczny wzrost zachorowalności osób powyżej 34 roku życia o ponad 300% w szczególności na choroby układu krążenia, w tym: 5041 osób na chorobę nadciśnieniową (I10 I15) oraz 1028 osób na niedokrwienną chorobę serca (I20-I25), choroby układu mięśniowo kostnego i tkanki łącznej. Przewlekłe choroby układu trawiennego K25-K93 Choroby układu mięśniowokostnego i tkanki łącznej MOO-M99 D. Trendy epidemiologiczne specyficzne dla powiatu i wynikające z tego zapotrzebowania na świadczenia Tabela nr 12 Sytuacja epidemiologiczna wybranych jednostek chorobowych w latach w powiecie polkowickim Liczba zachorowań Jednostka chorobowa Zatrucia pokarmowe pałeczkami Salmonella 2013 r r Bakteryjne zakażenia jelitowe A Wirusowe zakażenia jelitowe- A Biegunki i zapalenia żołądkowo jelitowe BNO, o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu A - 09 Płonica Borelioza z Lyme 11 7 Styczność i narażenie na wściekliznę / potrzeba szczepień 6 2 Ospa wietrzna Różyczka 8 4 Wirusowe zapalenie wątroby typu B 2 1 Wirusowe zapalenie wątroby typu C Świnka 1 1 Zapalenie opon mózgowych ( bakteryjne, wirusowe nie określone ) 2 2 Kiła - 1 źródło: Informacja o stanie bezpieczeństwa Sanitarnego Powiatu Polkowickiego za 2014 r. opracowana przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Polkowicach 10 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 10

12 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Polkowicach wskazał, że w roku 2014 w powiecie polkowickim odnotowano wzrost (w porównaniu do lat ubiegłych) zachorowań na ospę wietrzną i nieznaczny wzrost zachorowań na wirusowe zakażenia jelitowe. Spadek zachorowań nastąpił w przypadku zatruć pokarmowych pałeczkami Salmonelli, płonicę, boreliozę, różyczkę, biegunki o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu. Zachorowania na ospę wietrzną (zachorowania sezonowe) wystąpiły najczęściej w środowiskach dziecięcych (w przedszkolach, szkołach), natomiast zachorowania na wirusowe zakażenia jelitowe w większości wystąpiły w domach. Najwięcej zachorowań na wirusowe zakażenie jelitowe zarejestrowano w grupie wiekowej od 0-3 lat. Wśród wszystkich zachorowań tylko jedno dziecko było zaszczepione przeciw biegunkom wywołanym przez rotawirusy. W zapobieganiu biegunkom decydująca rolę odgrywają szczepienia ochronne, jednak rodzice nie decydują się na dodatkowe zalecane szczepienia. We wszystkich punktach szczepień na terenie powiatu polkowickiego prowadzone są akcje promujące szczepienia zalecane. Poprawę sytuacji epidemiologicznej zatruć pokarmowych można uzasadnić zmianą nawyków, większą dbałością o higieną oraz prowadzoną od lat edukacja. W powiecie polkowickim w ramach realizacji Programu Szczepień Ochronnych w 2014 roku podlegało dzieci i młodzieży w wieku do 19 lat. Stan zaszczepienia podobnie do lat ubiegłych utrzymany był na poziomie ok. 96%. Tabela nr 13 Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży w powiecie polkowickim stan na r. l.p Rodzaj szczepienia (%) zaszczepienia dzieci i młodzieży w wieku do 19 lat 1. Przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi 97% 2. Przeciwko poliomyelitis 95% 3. Przeciwko odrze, śwince i różyczce 97% 4. Przeciwko błonicy i tężcowi 97% 5. Stan zaszczepienia w 2014 roku Srednio:96% źródło: Informacja o stanie bezpieczeństwa Sanitarnego Powiatu Polkowickiego za 2014 r. opracowana przez Państwową Inspekcję Sanitarną w Polkowicach Tabela nr 14 Wskaźniki SMR dla powiatu polkowickiego w podziale na grupy przyczyn zgonów SMR SMR 95%L SMR 95%H Umieralność ogółem 1,101 1,047 1,154 Nowotwory złośliwe ogółem 1,199 1,088 1,309 Nowotwór złośliwy jelita grubego, odbytu 1,347 0,995 1,700 Nowotwór złośliwy oskrzela i płuca 1,445 1,201 1,690 Nowotwór złośliwy sutka kobiet 0,969 0,554 1,383 Nowotwór złośliwy szyjki macicy 0,820 0,164 1,477 Nowotwór złośliwy prostaty 1, ,937 Choroby układu krążenia (CHUK) 1,087 1,006 1,169 CHNS 1,206 1,042 1,370 Ostry zawał serca 1,289 1,022 1,557 Inne choroby serca ,592 0,479 0,705 Niewydolność serca 0,859 0,685 1,032 Choroby naczyń mózgowych 1,203 1,014 1,391 Miażdżyca 1,631 1,381 1,881 Choroby układu oddechowego 0,783 0,582 0,985 Zapalenie płuc 0,710 0,432 0,989 Zapalenie dolnych dróg oddechowych 0,898 0,553 1,244 Choroby układu trawiennego 1,159 0,903 1,415 Przewlekłe choroby wątroby 1,535 1,086 1,983 Przyczyny zewnętrzne 0,954 0,770 1,137 Wypadki komunikacyjne 0,786 0,423 1,149 Upadki 0,831 0,361 1,301 Samobójstwa 1,396 0,972 1,814 źródło: opracowanie własne na podstawie wskaźników umieralności (SMR) dla powiatu polkowickiego w latach opracowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny 11 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 11

13 Tabela nr 15 Wskaźniki SMR dla powiatu polkowickiego w podziale na grupy przyczyn zgonów w odniesieniu do płci i wieku. Liczba zgonów Wsp. /100tys. l.zgonów /populacja (CV61) 16 Mężczyźni, ogółem 16 17, , , Mężczyźni, 0-64 lata 3 3, , , Mężczyźni, 0-64 lata , , źródło: Wojtyniak B, Rabczenko D, Pokarowski P, Poznańska A, Stokwiszewski J; Atlas umieralności ludności Polski w latach i wydanie internetowe ; pzh.gov.pl, ranga SMR (95%P.U.) suma zgonów /oczekiwana liczba zgonów ranga Wygładzony SMR (95% P.U) Nowotwory ogółem (C00-C97) 445 Mężczyźni, ogółem , , , Mężczyźni, 0-64 lata , , , Mężczyźni, 65 lat i więcej , , , Kobiety, ogółem ,8 96 1, , Kobiety, 0-64 lata 64 77, , , Kobiety, 65 lat i więcej , , Nowotwory wargi, jamy ustnej 14 i gardła (C00-C14) Mężczyźni, ogółem ( ) 12 13, , , Mężczyźni, 0-64 lata 10 11, , , Mężczyźni, 65 lat i więcej 2 28, , , Kobiety, ogółem 2 2, , , Kobiety, 0-64 lata , , Kobiety, 2 17, , , lat i więcej Nowotwór żołądka (C16) 24 Mężczyźni, ogółem 20 21, , , Mężczyźni, 0-64 lata 5 5,9 95 0, , Mężczyźni, 65 lat i więcej , , , Kobiety, ogółem 4 4,3 16 0, , Kobiety, 0-64 lata 1 1,2 59 0, , Kobiety, 65 lat i więcej , , Nowotwory odbytu 60 (C18-C21) Mężczyźni, ogółem 37 40, , , Mężczyźni, 0-64 lata 13 15, , , Mężczyźni, 65 lat i więcej , , , Kobiety, ogółem 23 24, , , Kobiety, 0-64 lata 5 6, , , Kobiety, 65 lat i więcej , , , Nowotwory tchawicy, oskrzeli 134 i płuc (C33-C34) Mężczyźni, ogółem , , , Mężczyźni, 0-64 lata 47 55, , , Mężczyźni, 65 lat i więcej , , , Kobiety, ogółem 36 38, , , Kobiety, 0-64 lata 20 24, , , Kobiety, 65 lat i więcej , , , Nowotwór sutka (C 50) 19 Kobiety, ogółem , , Kobiety, 0-64 lata 8 11, , , Kobiety, 65 lat i więcej 11 95, , , Nowotwór szyjki macicy(c53) 9 Kobiety, ogółem 9 9, , , Kobiety, 0-64 lata 9 10, , , Kobiety, 65 lat i więcej , , Nowotwór gruczołu krokowego ranga 12 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 12

14 Na podstawie powyższych danych można stwierdzić, że: 1) Najwięcej zgonów przypada na grupę chorych na nowotwory tchawicy, oskrzeli i płuc: wśród nich zdecydowanie przeważają mężczyźni - 73% (SMR+1,438), problem występuje częściej u mężczyzn 65+ (SMR=1,468 zaś dla grupy 0+64; SMR++1,406), natomiast wśród kobiet przeważa grupa wiekowa 0-64 (SMR+1,612, zaś dla grupy 65+:SMR =1,377). 2) W strukturze kolejnej przyczyny zgonów nowotwory odbytu - również przeważają mężczyźni 61,7 % (SMR=1,643 ), problem występuje częściej u mężczyzn 65 +(SMR =1,708 zaś dla grupy 0+64: SMR =1,535), wśród kobiet problem jest zdecydowanie istotny dla grupy 65+:SMR=1,411, podczas gdy SMR dla grupy 0-64 jest poniżej 1. 3) Analiza zachorowalności na nowotwory złośliwe w powiecie polkowickim w podziale na płeć i grupy wiekowe w latach pozwala na stwierdzenie, że zachorowań wśród mężczyzn jest więcej niż wśród kobiet: o 10-20% w różnych latach, podczas gdy w grupie wiekowej 45+ kobiet jest o 12,7% więcej niż mężczyzn. 4) Zachorowania w grupie mężczyzn koncentrują się w przedziale wiekowym od lata, przy czym w ostatnim okresie wiek ten obniża się, a udział grupy wiekowej w zachorowalności ogółem jest także istotny. 5) Zachorowania w grupie kobiet koncentrują się w przedziale lata, jednak dla grup ilość zachorowań jest także znacząca. 2. Stan organizacji i infrastruktury opieki zdrowotnej na terenie gminy Polkowice. Powiat polkowicki znajduje się w grupie nielicznych powiatów w Polsce, w których nie ma szpitala. Znajduje to przełożenie na ograniczone możliwości uzyskania porad zdrowotnych. Mieszkańcy gminy korzystają ze szpitali w pobliskich miastach: Lubinie, Głogowie i Legnicy oraz innych placówek medycznych. W celu umożliwienia skorzystania z ambulatoryjnej pomocy chirurgicznej, gmina wspólnie z powiatem polkowickim finansuje funkcjonowanie w Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A. ambulatorium chirurgicznego w dni powszednie w porze nocnej oraz całodobowo w soboty, święta i dni wolne od pracy. W 2014 roku na terenie gminy Polkowice funkcjonowały 2 przychodnie ambulatoryjnej opieki zdrowotnej. W 2014 liczba udzielonych porad przez lekarzy medycyny i lekarzy dentystów w podstawowej i specjalistycznej ambulatoryjnej opiece zdrowotnej w powiecie polkowickim wyniosła ogółem (udzielone porady na 1 mieszkańca=5,8), z tego udzielonych porad w poz (na 1 mieszkańca=3,8), w pozostałych podmiotach leczniczych (łącznie z zawodowymi praktykami lekarskimi) (udzielone porady na 1 mieszkańca=2,00). (źródło: dane z Biuletynu Statystycznego Ochrony Zdrowia Województwa Dolnośląskiego 2014, bez porad udzielonych w poradniach zdrowia psychicznego i uzależnień. Na terenie gminy Polkowice podmiotem zapewniającym mieszkańcom wielospecjalistyczną całodobową ambulatoryjną opiekę medyczną jest Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A. Poza Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych w północnej części regionu Dolnego Śląska żadna placówka nie świadczy usług o tak wszechstronnym profilu. W Polkowickim Centrum funkcjonuje podstawowa opieka zdrowotna, działalność prowadzą liczne poradnie specjalistyczne, w tym dostępne dla wszystkich mieszkańców powiatu polkowickiego ambulatorium chirurgiczne oraz ambulatorium nocnej i świątecznej opieki lekarskiej i pielęgniarskiej, Ośrodek Pomocy Psychologicznej. Na dzień 31 grudnia 2014 r. lista aktywnych pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej zamknęła się liczbą osób, zaś pod opieką PCUZ znajdowało się łącznie ok pacjentów. Działalność Przychodni Lekarskiej jest prowadzona w następującym zakresie: 1) Podstawowa opieka zdrowotna: - poradnie internistyczne i pediatryczne, - pielęgniarstwo rodzinne środowiskowe, - położnictwo rodzinne środowiskowe, - pielęgniarstwo w środowisku nauczania i wychowania; 2) Nocna i świąteczna ambulatoryjna opieka lekarsko-pielęgniarska: - gabinet lekarski, - gabinet zabiegowy, - pracownia rtg, - laboratorium analityczne; 13 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 13

15 3) Nocne i świąteczne ambulatorium chirurgiczne: - gabinet lekarski, - gabinet zabiegowy, - pracownia rtg, - laboratorium analityczne, - pracownia USG; 4) Poradnia stomatologiczna: - gabinety dentystyczne w Przychodni, - gabinety dentystyczne w SP nr 1, SP nr 2, SP nr 3, Gimnazjum nr 1, Gimnazjum nr 2, Zespole Szkół, - gabinet higieny jamy ustnej; 5) Poradnie specjalistyczne: - poradnia chirurgiczna, - poradnia ginekologiczno-położnicza, - poradnia dermatologiczna, - poradnia alergologiczna, - poradnia zdrowia psychicznego, - poradnia odwykowa, - poradnia psychologiczna, - poradnia rehabilitacyjna, - poradnia okulistyczna, - poradnia reumatologiczna, - poradnia pulmonologiczna, - poradnia laryngologiczna, - poradnia chorób naczyń, - poradnia kardiologiczna, - poradnia neurologiczna, - poradnia endokrynologiczna, - poradnia onkologiczna, - poradnia ortopedyczno-urazowa, - poradnia medycyny sportowej, - poradnia diabetologiczna, - poradnia logopedyczna, - poradnia paliatywna, - poradnia promocji zdrowia w ochronie ekologicznej dziecka, - poradnia medycyny pracy. 6) Gabinety specjalistyczne: - gabinet dzieci zdrowych, - gabinet rehabilitacji dzieci z porażeniem mózgowym, - dział rehabilitacji (kinezyterapia, fizjoterapia, hydroterapia, masaże), - punkt szczepień, - świetlica terapeutyczna dla dzieci z autyzmem, - gabinet higieny jamy ustnej (lakowanie, lakierowanie, wybielanie, usuwanie złogów), - gabinet zdrowia kobiety, - gabinet neurochirurgiczny przy poradni lekarza POZ, - punkt pielęgniarski, - punkt kroplówkowy; 7) Diagnostyka: - laboratorium analityczne (pełny zakres w tym badania genetyczne), - pracownia USG (serca, przepływy naczyniowe, narządów wewnętrznych, ginekologiczne, mięśni, kości, stawów, przezciemiączkowe), - pracownia radiologii i radiowizjografii - całodobowo, - pracownia prób wysiłkowych (ekg, holter, holter RR, bieżnia, spirometria), - pracownia audiologii, - gabinet badań cytoonkologicznych; 14 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 14

16 8) Inne: - Ośrodek Pomocy Psychologicznej, - Apteka leków gotowych CENTRUM, - Centralna sterylizatornia, - Centrum Gerontologii Aquapark Polkowice-Regionalne Centrum Rekreacyjno-Rehabilitacyjne S.A. realizuje zadania w zakresie ochrony zdrowia i prowadzi ambulatoryjne świadczenia zdrowotne w następującym zakresie: poradnia rehabilitacyjna, fizykoterapia, kinezyterapia, hydroterapia, masaż leczniczy, fizjoterapia, krioterapia, poradnia wad postawy. Pacjenci Przychodni znajdującej się w strukturze Aquapark Polkowice mają możliwość korzystać z ww. świadczeń w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia oraz komercyjnie. Pod opieką tej przychodni znajduje się pacjentów. W warunkach pozaszpitalnych pomoc medyczna w razie nagłego wypadku udzielana jest przez Zespół Ratownictwa Medycznego w Polkowicach ul. Polna 3, której jednostką nadrzędną jest Pogotowie Ratunkowe w Legnicy ul. Dworcowa 7. Powiat Polkowicki obsługiwany jest przez 2,5 dobo karetki. W ramach ratownictwa medycznego świadczenia medyczne udzielane są przez: 1) Zespół Wyjazdowy Reanimacyjny S specjalistyczny w składzie - lekarz, 1 ratownik medyczny oraz kierowca ratownik medyczny, 2) dwa Zespoły Podstawowe w składzie kierowca ratownik medyczny, ratownik medyczny. Według stanu na dzień 30 września 2015 r. na terenie gminy Polkowice funkcjonuje 13 aptek ogólnodostępnych. Na 1 aptekę ogólnodostępną w gminie Polkowice przypada ok osoby. 3. Analiza stanu i wykorzystania zasobów infrastrukturalnych mających wpływ na optymalne zabezpieczenie opieki zdrowotnej Zasoby w zakresie ambulatoryjnej podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej, zarówno kadrowe, jak i techniczne pozwalają na wykonywanie świadczeń medycznych w jeszcze większym wymiarze. Mimo znacznie większych potrzeb mieszkańców gminy Polkowice w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, kontrakty zawierane przez NFZ są niewystarczające i nisko finansowane. Utrzymanie od lat niezmienionej wartości 1 punktu rozliczeniowego nie sprzyja rozwojowi i jakości usług w zakresie ochrony zdrowia. Odczuwalne są deficyty niektórych poradni specjalistycznych np. brak poradni urologicznej. Posiadane zasoby w infrastrukturze rehabilitacyjnej pozwalają na uruchomienie rehabilitacji kardiologicznej, o której kontrakt zabiega PCUZ ZOZ S.A w Polkowicach. Ze względu na brak szpitala w Polkowicach oraz coraz większą potrzebę stosowania małoinwazyjnych metod zabiegowych, w polkowickiej przychodni docelowo należy uruchomić tzw. chirurgię jednego dnia poszerzoną o diagnostykę obrazową KT i MRI. Ponadto, zasadne jest utworzenie zakładu opiekuńczo-leczniczego lub zakładu opiekuńczo-pielęgnacyjnego dla osób obłożnie chorych. Niezbędne staje się także zabezpieczenie świadczeń z zakresu psychiatrycznej opieki środowiskowej oraz dziennego oddziału psychiatrycznego. Budynek przychodni posiada powierzchnię, która po modernizacji może pełnić takie role. Warunki lokalowe sprzyjają rozwojowi usług leczniczych, ograniczenie stanowi kontraktowanie usług przez NFZ. 15 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 15

17 4. Prognozowane zapotrzebowanie na świadczenia opieki zdrowotnej, w tym ocena prognozowanych potrzeb zdrowotnych Analiza posiadanych zasobów, niezbędnych do prowadzenia skutecznej działalności medycznej oraz profilaktyki i promocji zdrowia wskazuje na występowanie deficytów mogących mieć wpływ na zwiększoną zachorowalność i umieralność. Wielospecjalistyczną całodobową opiekę medyczną na terenie powiatu polkowickiego zapewnia Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A w Polkowicach. Opieka medyczna nad chorymi (w tym na nowotwory) prowadzona jest także w poradni onkologicznej, opieki paliatywnej oraz w ramach hospicjum domowego. Dla przykładu, w latach udział pacjentów PCUZ ZOZ S.A z rozpoznanym nowotworem opisanym za pomocą kodów ICD-10 jako nowotwory płuc, oskrzeli, serca, śródpiersia i opłucnej wśród pacjentów ogółem rozpoznanych prezentuje poniższa tabela: Tabela nr16 Rozpoznania nowotworów wśród pacjentów PCUZ ZOZ S.A w Polkowicach Poradnia Poradnia Poradnia Poradnia Hospicjum opieki pulmonologiczna onkologiczna POZ domowe paliatywnej liczba pacjentów średniorocznie liczba osób z rozpoznaniem nowotworu % udział osób ze stwierdzonym nowotworem w l. pacjentów ogółem 9,8% 1,3% 0,2% 20,2% 25,5% źródło: Ocena potrzeb zdrowotnych w powiecie polkowickim opracowana na potrzeby przygotowania pilotażowego projektu profilaktyki chorób i promocji zdrowia w powiecie polkowickim aplikującego o wsparcie w ramach Programu Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu NMF /MF EOG Możliwość uzyskania szybkiej konsultacji lekarza specjalisty ma olbrzymie znaczenie w profilaktyce nowotworów. Czas oczekiwania do ww. poradni uzależniony jest od ograniczonego kontraktu NFZ. Wzrost wartości kontraktu w poradniach specjalistycznych pełniących kluczowa rolę w diagnozowaniu chorób w Polkowickim Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A. częściowo odzwierciedla zwiększającą się wagę problemu w omawianym obszarze. Jednak długi czas oczekiwania przez pacjentów na poradę lekarza specjalisty wskazuje na brak możliwości zaspokojenia potrzeb w tym zakresie w ramach dostępnych środków. Stanowi to istotną barierę wdrażania skutecznych programów profilaktycznych, dostosowanych do potrzeb lokalnej społeczności. Na szczególną uwagę dotyczącą sytuacji osób starszych zasługuje zagadnienie pomocy medycznej. W powiecie polkowickim, każdego roku wydaje się ok. 420 orzeczeń o stopniu niepełnosprawności dla osób powyżej 60 roku życia. Oznacza to, że stale rośnie liczba osób wymagających wsparcia, w tym pacjentów starszych, niesprawnych fizycznie. Wraz ze wzrostem populacji seniorów, rośnie zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi w zakresie opieki medycznej. Rozwój obecnie dostępnej infrastruktury medycznej niestety nie nadąża za tak szybko rosnącymi potrzebami. Problem dotyczy zarówno możliwości przyjęcia określonej liczby pacjentów w czasie, jak i dostępności do specjalistycznej, kompleksowej formy pomocy osobom starszym i niesamodzielnym. Problemy te dotyczą osób, które ukończyły 60. r. ż., lecz zdecydowanie nasilają się u osób po 80. r. ż. Wzrasta popyt na opiekę długoterminową oraz usługi z zakresu terapii osób starszych. W ramach NFZ na terenie powiatu polkowickiego, zamieszkałego przez ponad 63 tys. osób, zakontraktowano zaledwie 6 pielęgniarek opieki długoterminowej. W 2014 roku rozpoczęto realizację projektu Poprawa zdrowia i komfortu życia osób starszych i niesamodzielnych finansowanego ze środków norweskiego mechanizmu finansowego oraz mechanizmu finansowego EOG, którego realizatorem jest Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A. W ramach projektu w Polkowicach powstało Centrum Gerontologii i Wsparcia Osób Niesamodzielnych oferujące kompleksową pomoc dla osób w wieku 60+ z terenu powiatu polkowickiego i części powiatu głogowskiego. W ramach Centrum oferowane są usługi specjalistów: gerontologa, pielęgniarek, fizjoterapeutów, masażystów, logopedy psychologa, psychiatry. Usługi te są realizowane zarówno w trybie ambulatoryjnym, jak i w domach. Zakończenie projektu przewidziano na kwiecień 2016 roku. Istnieje potrzeba kontynuowania działania w kolejnych latach. 16 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 16

18 Liczba mieszkańców powiatu polkowickiego prognoza na lata Tabela nr 17 Liczba mieszkańców powiatu polkowickiego prognoza na lata wg pięcioletnich grup wiekowych Rok Rok Rok Rok Rok Rok źródło: Bank Danych Lokalnych GUS-opracowanie własne Wykres nr 5 Liczba mieszkańców powiatu polkowickiego prognoza na lata Tabela nr 18 Liczba mieszkańców powiatu polkowickiego prognoza na lata Rok powiat polkowicki źródło: Bank Danych Lokalnych GUS opracowanie własne Prognozy demograficzne na lata wskazują na wzrost liczby osób w wieku 60 lat i więcej. Szczególnie wyraźny jest on w przypadku osób w przedziale wiekowym W roku 2050 w stosunku do roku 2015 zmniejszy się liczba mieszkańców powiatu w większości przedziałów wiekowych. Najwyraźniejszy spadek przewidywany jest wśród osób między 20 a 39 rokiem życia. Proces starzenia się populacji widoczny jest w całej Unii Europejskiej. Starzenie się ludności musi znaleźć swoje odbicie w zmianie struktury potrzeb zdrowotnych. Analiza powyższej prognozy potwierdza konieczność rozwiązania problemu organizacji problemu opieki zdrowotnej nad ludźmi starszymi. Szacuje się, że w roku 2015 w powiecie polkowickim będzie osób powyżej 60 roku życia, a 5 lat później osoby, przy ogólnej liczbie ludności w 2015 r i w roku Z danych demograficznych i z przedstawionej powyżej tabeli wynika, że ludność powiatu polkowickiego maleje i w roku 2050 osiągnie wielkość osób. Ta tendencja jest normą w skali kraju i Europy. 17 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 17

19 CZĘŚĆ II - Promocja i profilaktyka zdrowia Poprawa zdrowia mieszkańców gminy Polkowice jest możliwa poprzez wielokierunkowe działania zorientowane na wzmocnienie potencjału zdrowotnego w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia oraz upowszechniania zachowań zdrowotnych jako działań adresowanych do konkretnych grup wiekowych. Poprawa zdrowia mieszkańców gminy Polkowice, tak, aby zwiększyć wśród mieszkańców poziom świadomości i odpowiedzialności za zdrowie oraz liczbę osób biorących udział w działaniach będzie polegać szczególnie na: 1) realizacji programów polityki zdrowotnej dla mieszkańców gminy Polkowice we wskazanych w części III pkt 1 obszarach; 2) organizacji przedsięwzięć promujących zdrowy styl życia i działań w zakresie profilaktyki zdrowotnej; 3) organizacji przedsięwzięć naukowych (m. in. konferencje, seminaria, szkolenia, warsztaty) o tematyce zdrowotnej; 4) prowadzeniu działań z zakresu edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia adresowanych do mieszkańców gminy, przy wykorzystaniu lokalnych środków masowego przekazu oraz technologii informacyjnych, w tym z zakresu: a) profilaktyki pierwotnej w formie szczepień ochronnych dla dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów przy współpracy z lekarzami i pielęgniarkami podstawowej opieki zdrowotnej oraz organami inspekcji sanitarnej, b) profilaktyki wtórnej chorób, c) chorób przewlekłych; 5) zapewnieniu mieszkańcom gminy dostępu do informacji o realizowanym programie polityki zdrowotnej i przedsięwzięciach oraz działaniach z zakresu ochrony zdrowia; 6) współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego przy wsparciu lub powierzaniu zadań z zakresu profilaktyki zdrowotnej, a także jednostkami pomocniczymi gminy i innymi partnerami w zakresie ochrony zdrowia; 7) realizowaniu działań z zakresu medycyny w środowisku nauczania i wychowania; 8) opracowywaniu materiałów informacyjnych, edukacyjnych i promocyjnych z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia dla mieszkańców gminy. Dodatkowo w ramach profilaktyki zdrowotnej planowane jest podjęcie działań w kierunku: 1) poprawy dostępności do opieki onkologicznej, paliatywnej i hospicyjnej w warunkach domowych, świadczonych przez odpowiednio wyszkolony zespół interdyscyplinarny (wsparcie dla działań zmierzających do poprawy jakości życia chorych); 2) poprawy aktywności ruchowej, rehabilitacji (w tym rehabilitacji domowej); 3) propagowania zmiany w sposobie odżywiania (m. in. wczesne wykrywanie zaburzeń odżywiania, przeciwdziałanie otyłości, osteoporozie, wykrywania chorób tarczycy oraz cukrzycy); 4) realizacji programów stomatologicznych na rzecz dzieci i młodzieży (wykrywanie schorzeń jamy ustnej); 5) promowania zachowań zdrowotnych dla zapewnienia osobom starszym, jak najdłuższego samodzielnego funkcjonowania w środowisku z utrzymaniem dobrej jakości życia. Szczególnie istotne będzie także wspieranie inicjatyw zmierzających do rozwoju ambulatoryjnej opieki geriatrycznej oraz objęcie dodatkową opieką lekarską starszej populacji gminy; 6) zapobiegania schorzeniom zakaźnym; 7) prowadzenia edukacji przedporodowej; 8) promocji zdrowia psychicznego. 18 Id: A5-95D7-4A56-9CA A3BA5F9. Podpisany Strona 18