Warszawa, październik 2012 BS/136/2012 OCENY INSTYTUCJI PUBLICZNYCH

Transkrypt

1 Warszawa, październik 2012 BS/136/2012 OCENY NSTYTUCJ PUBLCZNYCH

2 Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 11 stycznia 2012 roku Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej ul. Żurawia 4a, Warszawa sekretariat@cbos.pl; info@cbos.pl (48 22)

3 Regularnie, raz w miesiącu sprawdzamy, jak Polacy oceniają funkcjonowanie parlamentu i urzędu prezydenta. Ponadto w tegorocznych sondażach monitorujemy opinie o działalności dwóch największych central związkowych NSZZ Solidarność i OPZZ. W październikowym badaniu 1 zapytaliśmy również, jak ankietowani odnoszą się do pracy instytucji, na których koncentruje się ostatnio uwaga opinii publicznej, a więc wymiaru sprawiedliwości i prokuratury (w kontekście afery Amber Gold) oraz NFZ (ze względu na informacje o niedoszacowaniu przez fundusz tegorocznego budżetu). OCENY PARLAMENTU Po ubiegłomiesięcznej niewielkiej poprawie opinii o działalności parlamentu, w październiku notowania izby niższej nie uległy zmianie, natomiast izby wyższej nieznacznie się pogorszyły. Ogólnie rzecz biorąc, zarówno w ocenach funkcjonowania Sejmu, jak i Senatu dominuje niezadowolenie. Pracę posłów źle ocenia około dwóch trzecich Polaków (65%), a pracę senatorów nieco ponad połowa (52%, wzrost o 3 punkty w stosunku do września), dobre oceny wystawia odpowiednio co piąty (21%) i co czwarty respondent (25%, spadek o 3 punkty). Tabela 1 Oceniane instytucje Sejm Senat Oceny Wskazania respondentów według terminów badań V X X X V V V V V X X w procentach Zmiany X X dobra zła Trudno powiedzieć dobra zła Trudno powiedzieć Badanie Aktualne problemy i wydarzenia (269) przeprowadzono w dniach 4 10 października 2012 roku na liczącej 1007 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.

4 - 2 - ZMANY OPN O SEJME ZMANY OPN O SENACE 100% 100% 90% 90% 80% 80% 70% 70% 60% 60% 50% 40% 50% 40% 30% 20% 30% 20% 10% 10% 0% V X V X VX VX VX VX VX VX VX VX VX VX VX V '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 V X '12 0% V X V X VX VX VX VX VX VX VX VX VX VX VX V '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 V X '12 DOBRA ZŁA DOBRA ZŁA Niemal we wszystkich analizowanych grupach społeczno-demograficznych dominuje niezadowolenie z działalności obu izb parlamentu. Można zauważyć, że jest ono najczęstsze wśród osób znajdujących się w złej sytuacji materialnej. Negatywne postrzeganie pracy posłów przeważa wśród potencjalnych wyborców PiS oraz SLD. Zwolennicy PO są pod tym względem podzieleni, jednak nieco częstsze są wśród nich dobre niż złe oceny działalności Sejmu. Tabela 2 Elektoraty partyjne określone na podstawie deklaracji głosowania w ewentualnych wyborach parlamentarnych Oceny działalności Sejmu dobra zła Trudno powiedzieć w procentach PO SLD* PiS Niezamierzający głosować * Uwaga, niewielka liczebność wyborców tej partii w próbie OCENY PREZYDENTA Niezmiennie pozytywny jest wizerunek prezydenta Bronisława Komorowskiego. W październiku uznanie dla jego działalności jako głowy państwa wyraża niemal siedmiu na dziesięciu Polaków (68%), natomiast jedna piąta (21%) jest z niej niezadowolona. Obecne notowania urzędu prezydenta są najlepsze z zarejestrowanych w tym roku.

5 - 3 - Tabela 3 Oceny działalności prezydenta Wskazania respondentów według terminów badań V V V X X X X V V V V V X X w procentach Zmiany X X Dobra Zła Trudno powiedzieć % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% V X V X '98 '99 '00 V ZMANY OPN O PREZYDENCE '01 Aleksander Kwaśniewski V '02 V '03 V '04 V '05 V '06 V '07 Lech Kaczyński V '08 V '09 V Bronisław Komorowski '10 X '11 V '12 V X DOBRA ZŁA Uznanie dla działalności głowy państwa jest najczęstsze wśród respondentów z gospodarstw domowych o najwyższych dochodach per capita, zadowolonych z własnej sytuacji materialnej, a także deklarujących lewicową orientację polityczną. Niemal powszechnie podzielają je również potencjalni wyborcy PO i SLD. W elektoracie PiS zdania są podzielone, niemniej wśród nich także przeważają oceny pozytywne. Tabela 4 Elektoraty partyjne określone na podstawie deklaracji głosowania w ewentualnych wyborach parlamentarnych Oceny działalności prezydenta Bronisława Komorowskiego dobra zła Trudno powiedzieć w procentach PO SLD* PiS Niezamierzający głosować * Uwaga, niewielka liczebność wyborców tej partii w próbie Ze sprawowania urzędu przez Bronisława Komorowskiego zadowolona jest ogromna większość głosujących na niego w turze ostatnich wyborów prezydenckich. Wśród zwolenników jego kontrkandydata Jarosława Kaczyńskiego, głosy aprobaty i dezaprobaty równoważą się.

6 - 4 - Tabela 5 Elektoraty w turze wyborów prezydenckich w 2010 roku Oceny działalności prezydenta Bronisława Komorowskiego dobra zła Trudno powiedzieć w procentach Głosujący na Bronisława Komorowskiego Głosujący na Jarosława Kaczyńskiego Niegłosujący OCENY ZWĄZKÓW ZAWODOWYCH Zbliżone do ubiegłomiesięcznych, choć nieznacznie gorsze, są notowania NSZZ Solidarność. Funkcjonowanie tej centrali pozytywnie ocenia blisko dwie piąte Polaków (38%), a negatywnie ponad jedna trzecia (36%). Nieco gorsze niż w październiku i w przeważającej mierze krytyczne są opinie o pracy OPZZ. Jego działalność źle ocenia co trzeci badany (33%, wzrost o 4 punkty w stosunku do września), natomiast dobrze co piąty (21%, spadek o 4 punkty). Tabela 6 Oceniane związki zawodowe NSZZ Solidarność OPZZ Oceny V 10 X 10 Wskazania respondentów według terminów badań 11 X V V V V V X X Zmiany X X w procentach dobra zła Trudno powiedzieć dobra zła Trudno powiedzieć O działalności obu central związkowych, a zwłaszcza o NSZZ S, relatywnie lepiej wypowiadają się osoby kilka razy w tygodniu uczestniczące w praktykach religijnych, deklarujące prawicowe poglądy polityczne, a także rolnicy. Z funkcjonowania NSZZ S stosunkowo częściej zadowoleni są ponadto członkowie takich grup zawodowych jak technicy i średni personel oraz pracownicy usług. Wyższe wykształcenie i zamieszkiwanie w największych aglomeracjach sprzyja negatywnym ocenom pracy obu central.

7 % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% X V X V '98'99 '00 ZMANY OPN O NSZZ "SOLDARNOŚĆ" X V X '01 '02 X V X V X V X VX V X '03'04 '05 '06 '07 '08 '09 DOBRA ZŁA Trudno powiedzieć X X '10 '11 X V X '12 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% X V X V '98'99 '00 X V X '01 '02 ZMANY OPN O OPZZ X V X V X V X VX V X '03'04 '05 '06 '07 '08 '09 DOBRA ZŁA Trudno powiedzieć X X '10 '11 X V X '12 OCENY DZAŁALNOŚC SĄDÓW PROKURATURY Po wrześniowym pogorszeniu ocen obserwujemy dalszy, tym razem jeszcze bardziej znaczący wzrost krytycyzmu wobec sądów i prokuratury, spowodowany najprawdopodobniej opinią o ich nieprawidłowym działaniu w sprawie Amber Gold 2. W porównaniu do ubiegłego miesiąca odsetek źle oceniających pracę prokuratury zwiększył się o 18 punktów (do 63%), a sądów o 14 (do 64%). Pozytywnie o funkcjonowaniu prokuratury wypowiada się ponad jedna piąta ankietowanych (22%, spadek o 9 punktów w stosunku do września). Zbliżona grupa (20%, spadek o 7 punktów) podziela taką opinię na temat pracy sądów. We wszystkich analizowanych grupach społeczno-demograficznych, z wyjątkiem najmłodszych badanych oraz uczniów i studentów, dominuje niezadowolenie z działalności tych instytucji. Tabela 8 Oceniane instytucje Wskazania respondentów według terminów badań Zmiany Oceny V X V X X X X X X X X w procentach dobra Sądy zła dobra Prokuratura zła Pominięto trudno powiedzieć 2 Zob. komunikat CBOS, Przymknięte oko wymiaru sprawiedliwości, czyli o odpowiedzialności za aferę Amber Gold, październik 2012 (oprac. Krzysztof Pankowski).

8 % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% X V '97 '98 X VX V '99 '00 '01 ZMANY OPN O SĄDACH V '02 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% X VXV X V X VX V X X X X X X V '03'04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '97 '98 X V X V '99 '00 ZMANY OPN O PROKURATURZE '01 XV '02 X V X V X V X VX V X X X X X '03'04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 DOBRA ZŁA DOBRA ZŁA OPNE O DZAŁALNOŚC NFZ W październiku notowania Narodowego Funduszu Zdrowia nadal są bardzo złe, a w porównaniu z ubiegłym miesiącem jeszcze się pogorszyły. O 7 punktów (do 84%) wzrósł odsetek negatywnie oceniających pracę funduszu i w podobnym stopniu ubyło osób wyrażających o niej pozytywną opinię (spadek o 5 punktów, do 11%). Tabela 7 Oceny NFZ Wskazania respondentów według terminów badań 2010 V V 2012 V 2012 V 2012 X 2012 X 2012 Zmiany X X w procentach Dobra Zła Trudno powiedzieć % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% V 2010 ZMANY OPN O NARODOWYM FUNDUSZU ZDROWA DOBRA ZŁA Trudno powiedzieć V X 2012

9 - 7 - W październiku notowania parlamentu i prezydenta nie uległy znaczącym zmianom. W ocenach pracy Sejmu i Senatu wciąż wyraźnie dominuje niezadowolenie. Z kolei działalność głowy państwa cieszy się dość stabilnym uznaniem większości Polaków. Dodatkowo, na tle pozostałych tegorocznych pomiarów, uzyskuje w tym miesiącu rekordowy poziom aprobaty. W październiku obserwujemy dalszy, zauważalny wzrost złych ocen działalności sądów i prokuratury. O pracy tych instytucji z dezaprobatą wypowiada się obecnie około dwóch trzecich Polaków. Wciąż negatywne są oceny funkcjonowania NFZ. W tym miesiącu, poza pewnym ich pogorszeniem, niewiele się w tej kwestii zmieniło. Nieznacznie gorsze od wrześniowych są notowania dwóch największych central związków zawodowych. Podzielone są zdania co do działalności NSZZ Solidarność ma ona tyle samo zwolenników, co przeciwników, natomiast w przypadku OPZZ, który jest organizacją słabiej rozpoznawalną, przeważają oceny negatywne. Opracował Michał FELKSAK

10 ANEKS Tabela 1 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność Sejmu? Liczba osób Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

11 - 9 - Tabela 2 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność Senatu? Liczba osób Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

12 Tabela 3 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność prezydenta Liczba osób Bronisława Komorowskiego? Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

13 Tabela 4 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność NSZZ "Solidarność"? Liczba osób Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

14 Tabela 5 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność związków Liczba osób zawodowych skupionych w OPZZ? Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

15 Tabela 6 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność sądów? Liczba osób Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

16 Tabela 7 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność prokuratury? Liczba osób Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć

17 Tabela 8 Jak by Pan(i) ocenił(a) działalność Narodowego Liczba osób Funduszu Zdrowia (NFZ)? Dobrze Źle Trudno powiedzieć % % % Ogółem Płeć Mężczyźni Kobiety lata Wiek Miejsce zamieszkania Wykształcenie Grupa społ.-zaw. pracujący Bierni zawodowo Pracuje w: Dochody na jedną osobę Ocena własnych war. mater. Udział w prakt. religijnych Poglądy polityczne 65 lat i więcej Wieś Miasto do 20 tys tys tys tys. i więcej mieszk Podstawowe Zasadnicze zawodowe Średnie Wyższe Kadra kier., spec. z wyższym wykszt Średni personel, technicy Pracownicy adm.-biurowi Pracownicy usług Robotnicy wykwalifikowani Robotnicy niewykwalifik Rolnicy Pracujący na własny rach Renciści Emeryci Uczniowie i studenci Bezrobotni Gospodynie domowe i inni inst. państw., publicznej spółce właścicieli prywatnych i państwa sekt. pryw. poza rolnict prywatnym gosp. rolnym Do 500 zł Powyżej 1500 zł Złe Średnie Dobre Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu razy w miesiącu Kilka razy w roku W ogóle nie uczestniczy Lewica Centrum Prawica Trudno powiedzieć