Barwniki, Środki Pomocnicze 2007

Transkrypt

1 Numer Centrum Konsultacyjne - z perspektywy roku działalności (Consulting Centre - after one year its activity). S. Pruś, s Wykończenia zwiększające odporność wybarwień (Finishings increasing dyeing fastness). K. Blus, s Dbałość o środowisko konkurencją na rynku (Care of environment on market competition). A. Pietrzak, s Ocena właściwości barierowych osłon chroniących przed wpływem promieniowania UVA na organizm człowieka (Estimation of barriers properties saving against a UVA radiation influence on human organism). B. Lipp-Symonowicz, K. Krysiak, s Bezpieczeństwo żywności prawem wszystkich konsumentów (Food safety is all consumer law). M. Krępska, s Centrum Konsultacyjne - z perspektywy roku działalności Consulting Centre - after one year its activity Stanisław Pruś Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Centrum Konsultacyjne, Łódź, biuro@centrumkonsultacyjne.pl Artykuł przedstawia podjęte działania i uzyskane rezultaty Centrum Konsultacyjnego (CK) po pierwszym roku działalności. CK utworzone zostało jako wewnętrzna struktura Instytutu Barwników i Produktów Organicznych w Zgierzu do stworzenia sieci współpracy głównie pomiędzy małymi i średnimi przedsiębiorstwami "szeroko rozumianej" branży chemicznej w regionie łódzkim. Najważniejszą częścią projektu jest organizowanie kursów szkoleniowych i doradztwa, szczególnie z zakresu prawa związanego z nowym systemem rejestracji chemikaliów - REACH, Kartami Charakterystyki Substancji Niebezpiecznych, transportu chemikaliów i gospodarki odpadami na terenie Unii Europejskiej. This abstract presents the most important facts involvet with the Consulting Centre (CK) after one year its activity. CK was created as internal structure of Institute of Dyes & Organic Products in Zgierz for preparing special network cooperation mainly between small and medium enterprises from "widely understanding" chemical sector of the Lodz region. Most important part of this project is presenting them knowledge about law regulations connected with new registration system for chemicals - REACH, Material

2 Safety Sheets (MSDS), transport (ADR) and environmental problems with wastes in all European Market. 1-2 (2007) Wykończenia zwiększające odporność wybarwień Finishings increasing dyeing fastness Kazimierz Blus Instytut Technologii Polimerów i Barwników Politechniki Łódzkiej, kblus@o2.pl Odporności na światło, czynniki mokre, zabrudzenie tkanin towarzyszących i tarcie są bardzo ważne dla użytkowników barwionych wyrobów włókienniczych. Poniższy artykuł opisuje sposoby wykończeń chemicznych stosowanych po barwieniu w celu zwiększenia odporności wybarwień. The light fastness, wet fastness, staining and rubbing are very importance for customers of dyeing textile fabric. This paper concerns on chemical finishes after coloration to improve colour fastness. 1-2 (2007) Dbałość o środowisko konkurencją na rynku Care of environment on market competition Agnieszka Pietrzak Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz, srodowisko@ibpo.zgierz.com.pl Wiele zmian w środowisku, zarówno niekorzystnych, jak i korzystnych, w całości lub częściowo, spowodowanych jest działaniami człowieka. Norma międzynarodowa EN ISO wyszczególnia wymagania dotyczące systemu zarządzania środowiskowego. Dotyczy aspektów środowiskowych, które organizacja może nadzorować i na które może mieć wpływ. Any change to the environment, can be negative or beneficial, wholly or partially, is a result an human organization. The International Standard EN ISO specifies requirements for an environmental management system. It applies to those environmental aspects which the organization can control and over which it can be expected to have an influence. 1-2 (2007) 23-30

3 4. Ocena właściwości barierowych osłon chroniących przed wpływem promieniowania UVA na organizm człowieka Estimation of barriers properties saving against a UVA radiation influence on human organism Barbara Lipp-Symonowicz Katedra Fizyki Włókna i Metrologii Włókienniczej Politechniki Łódzkiej, symon@p.lodz.pl Krysiak Krzysztof Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz W publikacji przedstawiono wpływ działania promieniowania UVA na skórę oraz metody oceny właściwości barierowych osłon chroniących przed tym promieniowaniem. At this publication has been presented an influence of UVA radiation on human skin and methods of estimation a protective barriers saving against this radiation. 1-2 (2007) Bezpieczeństwo żywności prawem wszystkich konsumentów Food safety is all consumer law Małgorzata Krępska Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz, srodowisko@ibpo.zgierz.com.pl Poniższy artykuł prezentuje szereg zagadnień związanych z bezpieczeństwem żywności. Przedstawiono w nim informacje na temat uregulowań prawnych dotyczących bezpieczeństwa żywności na terenie Polski i Unii Europejskiej. Zaprezentowano również szereg danych z RASFF-u (System wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt) obrazujących, jak wiele jest produktów niebezpiecznych dla nas. Na koniec przedstawiono, w jaki sposób Instytut Barwników i Produktów Organicznych może pomagać producentom żywności wykorzystując swoją wiedzę i doświadczenie w dziedzinie analizy barwników spożywczych. This article presents much information which is connected with food safety. In this article are presented regulations of Polish and European Union law about food safety. There are also presented many data which are contained in the RASFF (Rapid Alert System for Food and Feed). This information shows how many products are dangerous for us. Finally, there are also information how Institute of Dyes and Organic Products can help manufacturers of food to solve the problems with analysis of dyes for food. 1-2 (2007) 43-49

4 Numer 3 1. Fluoresceina i jej pochodne z zablokowanymi grupami hydroksylowymi (Fluorescein and fluorescein derivatives with blocked hydroxyl groups). L. Szuster, Ł. Wyrębska, E. Łopata, s Przyszłość przemysłu barwnikarskiego, trendy i wymagania (Future of dyeing industry, trends and demands). E. Łopata, s Wykończenia barierowe (Barrier finishing). B. Gajdzicki, s Powłoki utwardzane promieniowaniem UV w farbach graficznych (UV - curing coatings in printing inks). W. Sobolewski, M. Kula, s Nowe prawo Unii Europejskiej w dziedzinie chemikaliów - REACH (część 2) (The new law European Union concerning chemicals - REACH (part 2)). M. Lasoń, s Fluoresceina i jej pochodne z zablokowanymi grupami hydroksylowymi Fluorescein and fluorescein derivatives with blocked hydroxyl groups Lucjan Szuster Łucja Wyrębska Ewa Łopata Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz, lszuster@ibpo.zgierz.com.pl W artykule zamieszczono wyniki badań literaturowych i prac syntetycznych dotyczących pochodnych fluoresceiny z zablokowanymi grupami wodorotlenowymi, używanymi do bezpośredniego oznaczania żywotności komórek. Badania własne skupiały się na syntezie diacetylofluoresceiny (FDA), dibutyryłofluoresceiny (FDB), dilauroilofluoresceiny (FDL), dibenzoilofluoresceiny, diacetyloeozyny, diacetylo-erytrozyny oraz 5-(3,5- dichlorotriazynylo)-amino-3',6'-diacetylofluoresceiny. This article is a review of the works about synthesis and using fluorescein derivatives with blocked hydroxyl groups for direct examination microbial activity. We raport the method for the preparation of fluorescein esters: fluorescein diacetate (FDA), fluorescein dibutyrate (FDB), fluorescein dilaurate (FDL), fluorescein dibenzate, eosin diacetate and fluorescein 5-(3,5-dichlorotriazine)-amino-3,6-diacetate. 3 (2007)

5 2. Przyszłość przemysłu barwnikarskiego, trendy i wymagania Future of dyeing industry, trends and demands Ewa Łopata Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz, synteza@ibpo.zgierz.com.pl W artykule poruszano zagadnienia omawiane na Międzynarodowej Konferencji COC w Mumbai (Indie). Article presents information which are reported from last International Convention of Colorants (COC), Mumbai (India). 3 (2007) Wykończenia barierowe Barrier finishing Bogumił Gajdzicki Instytut Architektury Tekstyliów Politechniki Łódzkiej, bgajk410@p.lodz.pl Wyroby włókiennicze, w tym również przeznaczone na odzież, coraz częściej muszą spełniać szereg wymogów, takich jak zapewnienie odpowiedniego komfortu podczas użytkowania, często w ekstremalnych warunkach, ochrona człowieka przed wpływem czynników zewnętrznych, takich jak promieniowanie UV, cieplne czy elektromagnetyczne. Precyzyjne określenie jakości wykończenia spełniającego wymagania ochrony przed promieniowaniem UV wymaga znajomości zarówno urządzeń, na których wykonywany jest pomiar, jak również cech mierzonego obiektu. W opracowaniu zilustrowano, podając przykłady, wpływ rozjaśniaczy optycznych na wielkość mierzonego parametru UPF, w zależności od konfiguracji spektrofotometru. Textile fabrics, including those applied for clothing, have to fulfil numerous requirements such as: -providing suitable wearing comfort, frequently in extreme conditions, - protecting human being against external factors such as heat, electromagnetic or UV radiation. Precise determination of the quality of finishing providing proper protection against UV radiation requires the knowledge of: the state of the art of devices and apparatuses which are used for measurements as well as the characteristics of measured objects. This report illustrates by giving examples the influence of optical brightens on the value of measured UPF parameter, depending on spectrophotometer arrangement. 3 (2007) 85-98

6 4. Powłoki utwardzane promieniowaniem UV w farbach graficznych UV - curing coatings in printing inks Wiesław Sobolewski Małgorzata Kula Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz, zakladdoswiadczalny@ibpo.zgierz.com.pl Farby utrwalane promieniowaniem UV są coraz częściej stosowane w wielu gałęziach przemysłu. Przemysł poligraficzny jest znaczącym użytkownikiem tego rodzaju farb. W publikacji omówiono wady i zalety farb graficznych utrwalanych UV i scharakteryzowano podstawowe składniki tych farb. UV- curing coatings are finding increasing applications in many fields of industries. Printing industry appears as considerable user of this kind coatings. In this paper presented advantages and disadvantages of UV- curing printing inks and characterized elementary components of UV inks. 3 (2007) Nowe prawo Unii Europejskiej w dziedzinie chemikaliów - REACH (część 2) The new law European Union concerning chemicals - REACH (part 2) Magdalena Lasoń Instytut Barwników i Produktów Organicznych, Zgierz, srodowisko@ibpo.zgierz.com.pl Wiosną 2007 roku uległy zmianie przepisy dotyczące obrotu i stosowania chemikaliów na terenie Unii Europejskiej. Rozporządzenie REACH (ang. Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals) w dużej części ma zastąpić istniejące w tym zakresie prawo w celu zwiększenia bezpieczeństwa zdrowia człowieka i środowiska. Present legislation concerning placing on the market and appling chemicals changed in the spring 2007 year. REACH (Registration, Evaluation and Authorisation of Chemicals) in a big part will take over the current law in order to increase human and environment safety. 3 (2007)

7 Numer 4 1. Uważaj czym mieszasz - kancerogenne aminy w wyrobach do kontaktu z żywnością (Be careful - cancerogenic amines in kitchen tools to food contact). M. Lasoń, J. Jagiełło, A. Pietrzak, s Barwniki reaktywne pochodne 3' karboksypirydynotriazyny (Reactive dyes derivatives 3' - carbopyridynetriazine). K. Blus, s Prawodawstwo UE i Polski w zakresie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych z farb i lakierów (UE and Polish legislation on the limitation of emissions of volatile organic compounds due to the use of paints and varnishs). M. Lasoń, A. Pietrzak, J. Jagiełło, s Uważaj czym mieszasz - kancerogenne aminy w wyrobach do kontaktu z żywnością Be careful - cancerogenic amines in kitchen tools to food contact Magdalena Lasoń, Jolanta Jagiełło, Agnieszka Pietrzak, Instytut Barwników i Produktw Organicznych w Zgierzu, srodowisko@ibpo.zgierz.com.pl Obecne na rynku wyroby kuchenne nie zawsze są bezpieczne w użyciu. W artykule przedstawiono wyniki badań wykonanych w laboratoriach organizacji europejskich (m.in. Federal Institute for Risk Assessment, Danish Institute for Food and Veterinary Research) i w Laboratorium Badań Produktów, Procesów i Środowiska w Zgierzu. Przeprowadzone testy potwierdzają uwalnianie się niebezpiecznej aminy z wyrobów mających kontakt z żywnością. Placing on the market kitchen tools are not always safe for use. In this article are presented European and Polish researches concerning release MDA from kitchen equipment. Tests have done in European laboratory (ex. Federal Institute for Risk Assessment, Danish Institute for Food and Veterinary Research) and Products, Processes and Environment Examination Laboratory in Zgierz shows that even simple kitchen equipment (e.g. spoons, forks...) can contain dangerous MDA. 4 (2007)

8 2. Barwniki reaktywne pochodne 3' - karboksypirydynotriazyny Reactive dyes derivatives 3' - carbopyridynetriazine Kazimierz Blus Instytut technologii Polimerów i Barwników Politechniki Łódzkiej, kblus@o2.pl Przeprowadzono badania dotyczące aplikacji na włókna celulozowe barwników reaktywnych typu Kayacelon React. Badania dotyczyły wpływu rodzaju i ilości zastosowanego związku buforującego, temperatury barwienia oraz ph kąpieli na wydajność barwienia. Stwierdzono, że procesy aplikacji można prowadzić w środowisku zbliżonym do obojętnego, w podwyższonej temperaturze oraz przedłużonym czasie barwienia. The paper concern application of the reactive dyes type Kayacelon React on cotton fabric. Influence of different buffors derivatives of aminoalkylsulphonic acids and their concentration in the dye-baths, ph of the dye-baths, temperature of dyeing on fixation dyes on cotton fabric have been studied. Application of the reactive dyes derivatives of 3'- carboxypyridinotriazine can lead in the neutral dye-baths in high temperature in extend time. 4 (2007) Prawodawstwo UE i Polski w zakresie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych z farb i lakierów UE and Polish legislation on the limitation of emissions of volatile organic compounds due to the use of paints and varnishs Magdalena Lasoń Agnieszka Pietrzak Jolanta Jagiełło Instytut Barwników i Produktw Organicznych w Zgierzu, srodowisko@ibpo.zgierz.com.pl W artykule opisano podstawy prawne UE i polskie dla emisji lotnych związków organicznych (ŁZO) z farb i lakierów. Opisano także metody oznaczania ŁZO w produktach według normy PN-EN ISO 11890:2007. In this article presented European and Polish legal bases on the limitation of emissions of volatile organic compounds due to the use of paints and varnishs. It is presented methods of determination LZO according to PN-ENISO 11890: (2007)