WDZIĘCZNI AMERYCE - HISTORIA W PODPISACH WITAMY NA WARSZTACIE

Transkrypt

1 WDZIĘCZNI AMERYCE - HISTORIA W PODPISACH WITAMY NA WARSZTACIE

2 POZNAJMY SIĘ!

3 O CZYM BĘDZIE NASZE SPOTKANIE? O Polskiej Deklaracji o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych. O ciekawych informacjach dotyczących naszego kraju w 1926 roku. O szkolnych zwyczajach w tym okresie.

4 TERAZ PODZIELIMY SIĘ NA TRZY DRUŻYNY

5 ZADANIE ZNAJDŹCIE RÓŻNICĘ!

6 NA CZYM POLEGA ZADANIE? Za chwilę dostaniecie: kartę z listą imion i nazwisk z Deklaracji, kartę współczesną - na której wpisane są Wasze imiona i nazwiska. Zadaniem każdej drużyny jest znalezienie jak największej liczby różnic pomiędzy obiema listami. Różnice zapisujcie drukowanymi literami na kartkach A4 (po jednej różnicy na jednej kartce).

7 Ile RÓŻNIC udało się znaleźć?

8 POZNAJMY DEKLARACJĘ!

9 GENEZA W 1926 roku, w 150 rocznicę ogłoszenia Amerykańskiej Deklaracji Niepodległości naród polski postanowił podziękować narodowi amerykańskiemu: za wsparcie prezydenta USA Woodrowa Wilsona dla idei powrotu Polski na mapę świata po I wojnie światowej, za pomoc humanitarną Ameryki dla dotkniętej wojną Europy środkowej i wschodniej, której 20% trafiło do Polski.

10 GENEZA Postulat Prezydenta Wilsona o tym, że ( ) winna istnieć zjednoczona, niepodległa i samorządna Polska, wygłoszony w orędziu w Senacie amerykańskim 22 stycznia 1917 roku i powtórzony przez niego rok później jako 13. punkt słynnego ładu powojennego, sprawił, że sprawa odzyskania przez Polskę niepodległości stała się kwestią międzynarodową, co miało ogromne znaczenie dla jej urzeczywistnienia.

11 GENEZA Pomoc materialna w postaci transportów żywności, leków, szczepionek i ubrań, a także ziaren pod zasiewy, bydła i maszyn rolniczych organizowana przez Amerykańską Administrację Pomocy z Herbertem Hooverem na czele, trafiała do tysięcy polskich miast, miasteczek i wsi. Ich mieszkańcy realnie doświadczali wsparcia Stanów Zjednoczonych, które niejednokrotnie ratowało im życie.

12 AKCJA W lutym 1926 r. narodził się pomysł Amerykańsko- Polskiej Izby Przemysłowo Handlowej, aby stworzyć dziękczynną kartę skierowaną do narodu amerykańskiego, tzw. adres. Od kwietnia do lipca 1926 zbierano podpisy. 14 października złożono deklarację na ręce prezydenta Calvina Coolidge'a.

13 AKCJA Podpisy zbierano wśród najwyższych dostojników władz centralnych i samorządowych, hierarchów kościoła katolickiego i innych wyznań, różnego rodzaju organizacji i stowarzyszeń. Największą liczbę stanowiły podpisy uczniów i nauczycieli z całego terenu II RP. Komitet rozesłał kilkadziesiąt tysięcy ozdobnych arkuszy do szkół powszechnych, gimnazjów i szkół wyższych.

14 AKCJA Akcja zbierania podpisów trwała ok. 3 miesięcy od kwietnia do początku lipca, kiedy szkoły i inne instytucje odesłały podpisane arkusze; W Dzień Niepodległości, 4 lipca, Komitet miał już zebrane wszystkie podpisy. Całość ujęto w 111 tomów i zostały one przekazane na ręce Prezydenta USA Calvina Coolidge a. Prezydent Coolidge przekazał księgi do Biblioteki Kongresu.

15 DEKLARACJA W LICZBACH 111 tomów, ponad 30 tysięcy stron, 5,5 mln podpisów, prawie każdy znajdzie podpis kogoś z bliskich, krewnych lub interesujących go znanych osób.

16 ZADANIE ILUSTRACJE NA DEKLARACJI CO SYMBOLIZUJĄ? DO JAKICH WARTOŚCI SIĘ ODNOSZĄ?

17 ZADANIE MIESZKAŃCY JAKICH POLSKICH MIAST MUSIELIBY SIĘ PODPISAĆ, ŻEBYŚMY OSIĄGNĘLI LICZBĘ 5,5 MILIONA PODPISÓW?

18 DEKLARACJA PODPISANI 5,5 mln podpisanych to prawie 20% ówczesnego społeczeństwa; podpisy m.in.: prezydenta, posłów, senatorów, sędziów, wojskowych, ale przede wszystkim podpisy uczniów szkół powszechnych i średnich znajdziemy tam prawie wszystkich, którzy się wtedy uczyli.

19 DEKLARACJA PANORAMA II RP Deklaracja to panorama II RP: polityczna, społeczna, religijna, kulturalna Zbiorowy portret pokazujący całą Polskę w 1926 roku.

20 POZNAJMY PORTAL POLSKA1926.PL

21 PORTAL IDEA 100 LAT NIESKOŃCZENIE NIEPODLEGŁEJ Portal to część programu Nieskończenie Niepodległa Ośrodka KARTA. 5,5 mln podpisów to tyleż samo losów osób, które przez ostatnie sto lat współtworzyły historię Polski. Chcemy opowiedzieć jak najwięcej tych historii, by z możliwie wielu perspektyw pokazać ostatni wiek w dziejach Polski. Zamierzamy przybliżyć losy zarówno tych bardzo znanych osób, jak i zupełnie anonimowych.

22 PORTAL IDEA NARZĘDZIE DO ODKRYWANIA HISTORII RODZINNYCH Portal to przede wszystkim narzędzie do odnajdywania podpisów bliskich. Do opowiadania ich historii. I do odkrywania historii rodzinnych, swoich korzeni. Po prawej stronie Urszula Willmann i jej podpis - ciotka Krzysztofa Willmanna, który wraz z innymi osobami doprowadził do udostępnienia w sieci całej Deklaracji Podziwu i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych

23 FUNKCJONOWANIE PORTALU ŁATWO PRZESZUKIWANA BAZA DANYCH Portal to łatwo przeszukiwana baza danych ponad 5,5 mln podpisów, wśród których praktycznie każdy odnajdzie swoich bliskich, dowie się gdzie mieszkali, kim byli.

24 FUNKCJONOWANIE PORTALU OBRAZ CAŁEJ MIĘDZYWOJENNEJ POLSKI W bazie portalu znajdują się ponad 9 tysięcy miejscowości. Karty z podpisami nauczycieli i uczniów z tych miejsc. Jak również karty władz centralnych, lokalnych, urzędów, stowarzyszeń.

25 FUNKCJONOWANIE PORTALU POSZUKIWANIA Deklaracja została podpisana w prawie wszystkich szkołach. W 1926 roku obowiązek szkolny obejmował dzieci w wieku 7 14 lat. Oznacza to, że prawie wszystkich urodzonych między 1918 a 1911 rokiem powinniśmy znaleźć na kartach Deklaracji. Gimnazja i Uniwersytety, instytucje, urzędy, stowarzyszenia to szansa na odnalezienie kolejnych starszych roczników.

26 FUNKCJONOWANIE PORTALU POSZUKIWANIA Podstawowym narzędziem poszukiwań jest wyszukiwarka nazwisk na stronie głównej. Spróbujmy wpisać tam własne nazwisko, panieńskie mamy, panieńskie babć, itd. albo poszukiwanej osoby.

27 FUNKCJONOWANIE PORTALU POSZUKIWANIA Proszę spróbować wpisać w ten sposób nazwiska swoich rodziców, dziadków lub pradziadków, którzy urodzili się przed 1918 rokiem. Nie przejmujcie się, jeśli nie odnajdziecie w ten sposób podpisów bliskich na razie odczytanych jest tylko 250 tysięcy podpisów z 5,5 mln, czyli ok. 4%.

28 POZNAJMY LUDZI

29 POZNAJMY LUDZI Spróbujmy teraz przenieść się w czasie i wyobraźmy sobie, że jesteśmy znów w 1926 roku. Jakie Waszym zdaniem były wówczas popularne imiona?

30 ZADANIE JAKIE IMIONA BYŁY POPULARNE W II RP (IMIONA OSÓB PODPISANYCH POD DEKLARACJĄ)?

31 IMIONA POPULARNE W 1926 ROKU POLSKIE Genowefa Stanisława Amelia Jan Bronisława Marianna Helena Andrzej Czesława Jadwiga Józef Apolonia Czesław ŻYDOWSKIE Kalmin Jochała Berko Adessa Chana Fejga Jankiel NIEMIECKIE Frieda Willy Hermann Elise Friedrich Willi Kurt Brunon Hubertus Gertruda

32 ZADANIE ZNANE OSOBY PODPISANE POD DEKLARACJĄ

33 CZYJE PODPISY ZNAJDZIEMY POD DEKLARACJĄ? Pod Polską Deklaracją Przyjaźni i Podziwu dla Stanów Zjednoczonych podpisało się wiele znanych osób. Poznajmy kilka z nich

34 CZYJE PODPISY ZNAJDZIEMY POD DEKLARACJĄ? Tadeusz Kantor

35 TADEUSZ KANTOR ( ) Reżyser, twórca happeningów, malarz, scenograf, pisarz, teoretyk sztuki, aktor we własnych przedstawieniach, wykładowca krakowskiej ASP. Znany na świecie jako wybitna, oryginalna osobowość teatru XX wieku, twórca własnej grupy teatralnej i spektakli. Podpis złożył jako uczeń Gimnazjum im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie.

36 CZYJE PODPISY ZNAJDZIEMY POD DEKLARACJĄ? Jan Karski

37 JAN KARSKI ( ) Dyplomata, prawnik, historyk, profesor Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, w czasie II wojny świtowej kurier i emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, jako jeden z pierwszych poinformował opinię międzynarodową o Zagładzie Żydów na okupowanych terenach Polski, odznaczony polskim Orderem Orła Białego i amerykańskim Medalem Wolności. Uhonorowany przez Yad Vashem medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Podpis złożył jako Jan Kozielewski, uczeń szkoły powszechnej nr 4 w Łodzi.

38 CZYJE PODPISY ZNAJDZIEMY POD DEKLARACJĄ? Józef Lange

39 JÓZEF LANGE ( ) Właściciel zakładu garbarskiego, kolarz z pierwszej połowy lat dwudziestych, członek drużyny torowej, która zdobyła w 1924 pierwszy w historii medal olimpijski dla Polski. Złożył podpis jako członek Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów.

40 CZYJE PODPISY ZNAJDZIEMY POD DEKLARACJĄ? Irena Sendlerowa

41 IRENA SENDLEROWA ( ) Działaczka społeczna, podczas II wojny światowej kierowniczka referatu dziecięcego Rady Pomocy Żydom Żegota, dzięki stworzonej przez nią wraz z jej koleżankami z Wydziału Opieki Społecznej i Zdrowia Publicznego Zarządu Miasta St. Warszawy sieci pomocy, uratowało się wiele dzieci żydowskich; sanitariuszka w czasie powstania warszawskiego. Odznaczona Orderem Orła Białego, medalem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata oraz Orderem Uśmiechu. Złożyła podpis jako Irena Krzyżanowksa (nazwisko panieńskie), uczennica Gimnazjum Humanistycznego Żeńskiego im. Heleny Trzcińskiej w Piotrkowie Trybunalskim.

42 CZYJE PODPISY ZNAJDZIEMY POD DEKLARACJĄ? Danuta Szaflarska

43 DANUTA SZAFLARSKA ( ) Aktorka filmowa i teatralna, znana z ponad 180 ról, występowała przez 77 lat, łączniczka w Powstaniu Warszawskim, odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski. Złożyła podpis jako uczennica szkoły powszechnej im. św. Elżbiety w Nowym Sączu.

44 ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU W QUIZIE

45 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB przed II wojną światową studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a w czasie wojny pracowała jako malarz pokojowy?

46 TADEUSZ KANTOR

47 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB pracowała prawie do końca swoich dni, zmarła w wieku 102 lat.

48 DANUTA SZAFLARSKA

49 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB w czasie wojny działała w konspiracji, organizowała pomoc dla innych, pracując oficjalnie w Zarządzie Miasta St. Warszawy?

50 IRENA SENDLEROWA

51 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB była osobą, o której mówiono "mały ciałem - wielki duchem", miała świetną kondycję, którą zawdzięczała m.in. zdrowemu trybowi życia?

52 JÓZEF LANGE

53 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB dzieciństwo spędziła w Otwocku, gdzie jej ojciec, lekarz, był dyrektorem sanatorium?

54 IRENA SENDLEROWA

55 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB po wojnie mieszkała w Stanach Zjednoczonych, jej książka opowiadająca o tajnej misji kurierskiej w czasie wojny stała się bestsellerem na całym świecie?

56 JAN KARSKI

57 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB w latach 70. XX wieku zrealizowała spektakl teatralny o swojej szkolnej klasie, zatytułowany Umarła klasa?

58 TADEUSZ KANTOR

59 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB w pierwszych latach po wojnie zasłynęła w całej Polsce dzięki pewnym piosenkom?

60 DANUTA SZAFLARSKA

61 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB prowadziła zakład garbarski?

62 JÓZEF LANGE

63 KTÓRA Z WYMIENIONYCH OSÓB przed wojną rozpoczęła świetnie zapowiadającą się karierę w dyplomacji?

64 JAN KARSKI

65 ODKRYWAMY KALIGRAFIĘ