Załącznik nr 1: Zakres wiedzy na Olimpiadę wiedzy o Gdańsku dla uczestników edycji obywatelskiej 2018

Transkrypt

1 Załącznik nr 1: Zakres wiedzy na Olimpiadę wiedzy o Gdańsku dla uczestników edycji obywatelskiej 2018 Niniejszy zakres wiedzy opracowany został hasłowo, według haseł Encyklopedii Gdańskiej (i jej wersji internetowej które należy opracować przygotowując się do wzięcia udziału w X edycji obywatelskiej Olimpiady wiedzy o Gdańsku. Hasła podzielono na kilka kategorii (wg gedanopedii): 1) LUDZIE; 2) ŻYCIE MIASTA; 3) PRZESTRZEŃ MIASTA; 4) ŚRODOWISKO I PRZYRODA oraz dodatkową kategorię 5) WARTO WIEDZIEĆ. Dodatkowo dokonano podziału na podkategorie, których celem jest ułatwienie usystematyzowania zdobywanej wiedzy. Życzymy owocnej nauki i wielu sukcesów w gdańskiej rywalizacji olimpijskiej. Kategoria Rodzaj hasła Hasła obowiązujące podczas eliminacji i we finale LUDZIE Wielcy gdańszczanie Patroni gdańskich tramwajów (wybrani): zasłużeni w Chodowiecki Daniel dziejach miasta Fahrenheit Daniel Gabriel Heweliusz Jan Klenczon Krzysztof Schopenhauer Artur i Joanna Supłatowicz Stanisław (Sath-Okh) Uphagen Johann Dantyszek Jan Gralath Daniel I Mamuszka Franciszek Winter Leopold von Z dawnych dziejów: Antoni Abraham Barzychowska Erwina Block van der Abraham i Izaak Św. Wojciech (Adalbert) Flisykowski Alfons Guderski Konrad Haffner Jean Georg Komorowski Bronisław Kubacz Franiszek Lendzion Leon Milski Bernard Pniewski Władysław Przybyszewski Stanisław Siedzikówna Danuta Speimann Johann Sucharski Heneyk Świętopełk, książę Współcześni nam: Christa Janusz Dodatkowe hasła obowiązujące we finale Patroni gdańskich tramwajów (wybrani) Lengnich Gottfried Ferber Maurycy Przybyszewska Stanisława Z dawnych dziejów: Dragan Marcin Ferber Konstantyn Starszy Górecki Marian Rogaczewski Franciszek Seredyński Marian Sędzicki Franciszek Liczmański Alf Współcześni nam: Bądkowski Lech Gwiazda Andrzej Kobzdej Dariusz Limon Jerzy Pienkowska Alina

2 Chwin Stefan Grass Gunter Januszajtis Andrzej Samp Jerzy Stenka Danuta Wałęsa Lech Borusewicz Bogdan Jujka Zbigniew Kamiński Marek Możdżer Leszek Walentynowicz Anna ŻYCIE MIASTA Symbole Gdańsk nazwa Gdańsk w filmie Herby Miasta Gdańska Honorowe obywatelstwo miasta Nec temere, nec timide Flaga Gdańska Hejnał Gdańska Herby dzielnic Kanon najważniejszych wydarzeń Gdańsk początki miasta Gdańsk w Hanzie Rzeź Gdańska w 1308 roku Wielka wojna Wojna 13-letnia (Gdańsk w wojnie) Wielki Przywilej dla Gdańska 1457 r. i inne przywileje z okresu wojny trzynastoletniej Reformacja w Gdańsku , 1557 Bitwa pod Oliwą 1627 r. Pokój Oliwski 1660 r. Wizyty monarchów w Gdańsku do 1793 r. Wcielenie Gdańska do Prus 1793 r. Wolne Miasto Gdańsk Wolne Miasto Gdańsk (ze szczególnym uwzględnieniem haseł dot. Polonii Gdańskiej, w tym Gmina Polska, Związek Polaków w WMG) Obrona Poczty Polskiej 1 IX 1939 r. Obrona Westerplatte 1-7 IX 1939 r. Gdańsk podczas II wojny światowej Prezydenci miasta, przewodniczący Rady Miejskiej po 1945 r. najważniejsze wydarzenia i działalność za ich kadencji Marzec 1968 w Gdańsku Grudzień 70 Opozycja demokratyczna w Gdańsku przed i po 1980 r. Sierpień 80 Postulaty Solidarności Logo Gdańska Lokowanie Głównego, Starego i Młodego Miasta w XIV w. Wojna Gdańska z Batorym 1577 r. Obrona tronu Stanisława Leszczyńskiego 1734 r. Przejęcie władzy w Gdańsku przez nazistów 1933 r. Odbudowa Gdańska po 1945 r. Październik 1956 r. w Gdańsku Ruch Młodej Polski

3 PRZESTRZEŃ MIASTA Imprezy cykliczne Nauka Kultura Podział administracyjny, dzielnice, ulice, place Porozumienie Gdańskie 1980 Stan Wojenny Strajk w Stoczni im. Lenina 1988 Euro 2012 w Gdańsku Festiwale Polskich Filmów Fabularnych, Szekspirowski, Tańca, Międzynarodowy Festiwal Piosenki, Szanty pod Żurawiem Feta, Jazz Jantar, Solidarity of Arts Imprezy masowe: Jarmark Świętego Dominika (+ dzieje) Światowe zjazdy gdańszczan Baltic Sail Uczelnie wyższe w Gdańsku Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska, Uniwersytet Medyczny, AWFiS, Akademia Sztuk Pięknych, Akademia Muzyczna Centra Nauki i Kultury: Centrum Hewelianum Gdański Park Naukowo-Technologiczny Europejskie Centrum Solidarności Muzea Morskie, Archeologiczne, Gdańska (dawne MHMG - w tym jego Oddziały), II wojny światowej, Narodowe Biblioteki w Gdańsku (w tym dawna Biblioteka Rady Miejskiej do pocz. XIX w., Biblioteka Główna PAN, Wojewódzka) Obrazy: Apoteoza Gdańska, Sąd Ostateczny, Grosz czynszowy Rzeźby: Pieta, Piękna Madonna Pomniki: Tym co za polskość Gdańska, Harcerzy, Józefa Piłsudskiego, Nauczycieli Polski w II WMG, Poległych Stoczniowców (Trzy Krzyże), Obrońców Poczty Polskiej, Obrońców Westerplatte (Wybrzeża), Jana Heweliusza (przy Wielkim Młynie), Jana III Sobieskiego, Czołg, Krzyż Millenijny, Kindertransporty Fontanny: Czterech Kwartałów, Neptuna Teatry i instytucje muzyczne: Miniatura, Wybrzeże, Szekspirowski Filharmonia Bałtycka, Opera Bałtycka Inne: Zegar astronomiczny Zegar słoneczny Heweliusza Panienka z okienka Działalność społeczna - Fundacje: Biblioteki Gdańskiej, Centrum Solidarności, Gdańska, Hospicyjna Administracyjny podział i terytorialny rozwój Gdańska z uwzględnieniem podziału miejskiego w średniowieczu i współczesnych dzielnic i osiedli (w tym zwłaszcza Oliwa, Jelitkowo, Oliwa, Wrzeszcz) Mozartiana, Festiwal Goldbergowski, Festiwal Karillonowy Gimnazjum Akademickie w Gdańsku (XVI-XIX w.) Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej w Gdańsku (+ Gdańska Macierz Szkolna ) Dawne teatry miejskie: Szkoła Fechtunku, Teatr Miejski, Kluby: Klub Studencki Żak, Galerie: Łaźnia Zespoły muzyczne: Czerwone Gitary, Kombi, Instytucje kultury (Gdański Archipelag Kultury) Administracyjny podział i terytorialny rozwój Gdańska dzielnice, jednostki pomocnicze, części miasta Główne arterie miasta: Trakt św. Wojciecha, Trasa Słowackiego, Trasa Sucharskiego, Tunel pod Martwą Wisłą

4 Zabytki Głównego Miasta kamienice, budynki użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe Gdańskie ratusze od średniowiecza po dzień dzisiejszy Gotyckie i barokowe świątynie Gdańska Fortyfikacje Ulice: Mariacka, Szeroka, Chlebnicka, Długa, Jaśkowa Dolina Aleje (Grunwaldzka, Hallera, Zwycięstwa) Droga Królewska Główne Miasto Stare Miasto Góra Gradowa (Grodzisko) Targi: Długi, Drzewny, Węglowy, Rybny, Rakowy, Sienny, Chlebowy, Maślany, Poziomkowy, Wąchany, Trakt Królewski Brama Wyżynna, Przedbramie (Katownia, Wieża Więzienna), Złota Brama, Dwór Bractwa św. Jerzego, Dom Uphagena, Lwi Zamek, Ratusz Głównomiejski, Dwór Artusa, Dom Ławy, Zielona Brama W zabytkowym Śródmieściu i poza nim: Dom Prasy Dworzec Gdańsk Główny Przedproża Sień Gdańska Spichlerze Wielka Zbrojownia Wielki Młyn Zamek krzyżacki Żuraw Bramy w ciągu nad Motławą Dom Opatów Pelplińskich Dom Towarzystwa Przyrodniczego Dwór Miejski Port (Stary i Nowy) Wisłoujście Stocznie (od najdawniejszych czasów po dzień dzisiejszy) Lotniska Ratusz Staromiejski Ratusz Głównomiejski Nowy Ratusz Bazylika Mariacka Katedra Oliwska Kościoły Głównego i Starego Miasta Kościoły Polonii Gdańskiej w II WMG: św. Stanisława Biskupa i Męczennika, Chrystusa Króla Baszty: Biała, Łabędź, Jacek, Narożna, Słomiana, Pod Zrębem, Prochowa Dawniejsze gdańskie dworce (m.in. Brama Nizinna, Brama Wyżynna) Dwory Oliwskie Kościół św. Ignacego na Starych Szkotach, kościoły Śródmieścia, Oliwy, Wrzeszcza, Nowego Portu, Siedlec-Emaus, Oruni od XIX wieku po rok 1945

5 ŚRODOWISKO I PRZYRODA Przyroda miejska Bastiony, fortyfikacje Bramy miejskie Mury obronne Parki: Oliwski, Nadmorski, Uphagena, Oruński, : im. Steffensów, Jaśkowej Doliny, Jana Pawła II; Ronalda Reagana Dawne parki Błędnik Miejski Ogród Zoologiczny Wybrzeża Pachołek Rezerwaty przyrody Ptasi Raj WARTO WIEDZIEĆ Gdańsk współcześnie INNE wybrane hasła z gedanopedii Struktura: Województwo Pomorskie Władza: Rada Miejska Władza: Prezydent Gdańska Komunikacja: Tramwaje w Gdańsku, Pomorska Kolej Metropolitalna, Szybka Kolej Miejska Media: Dziennik Bałtycki, Radio Gdańsk, Radio Plus, Telewizja Polska Gdańsk Carillony Drzewo Millenium Gdańska Meble gdańskie Millenium Gdańska Motława Komisariat Generalny RP w II WMG Klub Sportowy Gedania Gazeta Gdańska Odbudowa śródmieścia Gdańska po 1945 roku ERGO-ARENA Gdańsk (PGE) ENERGA Arena Gdańsk Solidarność Sołdek Biblia Gdańska Peter von Danzig Generał Zaruski Instytut Pamięci Narodowej Lastadia Ława Miejska Ławy chlebowe Ławy mięsne Medal księcia Mściwoja II Medal Świętego Wojciecha Struktura: Gdański Obszar Metropolitalny Bursztyn, bursztyniarstwo tradycje, najsłynniejsze dzieła i ich twórcy Ordynki: Rada, Ława, Trzeci Ordynek Wódka gdańska (Goldwasser) Piwo gdańskie Wody (sieć hydrograficzna, rzeki, potoki, stawy) Wody (sieć hydrograficzna, rzeki, potoki, stawy) Rzeźba Gdańska Victoriaschule Medal Prezydenta Miasta Gdańska!!! WSZYSTKIE WYMIENIONE MIEJSCA, ULICE, ZABYTKI, BUDOWLE NALEŻY POTRAFIĆ UMIEJSCOWIĆ NA PLANIE MIASTA!!!