Wspólna Polityka Rolna

Transkrypt

1 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Projekt opracowany przez Krajową Radę Izb Rolniczych Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1 Wspólna Polityka Rolna Seminarium Przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej i jej drugiego filaru rozwoju obszarów wiejskich na lata dnia r. Hotel Zamkowa, ul. Rębowska 52, Wyszogród, w godz

2 Wspólna Polityka Rolna w latach

3 WNIOSKI SAPARD SPO PROW PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH PROW REALIZACJA PROW ukierunkowany będzie głównie na wzrost konkurencyjności rolnictwa z uwzględnieniem celów rolnośrodowiskowych.

4 Możliwości pozyskania środków pomocowych Unii Europejskiej Wspólna Polityka Rolna Polityka spójności (regionalna, strukturalna) I filar: wsparcie dochodów rolniczych II filar: polityka rozwoju obszarów wiejskich Wsparcie rynkowe Dopłaty bezpośrednie Programy ogólnokrajowe Programy regionalne Infrastruktura i środowisko Inteligentny rozwój Wiedza edukacja rozwój Polska cyfrowa Polska wschodnia Pomoc techniczna Europejska współpraca terytorialna

5 Wsparcie sektora rolnego WPR w Perspektywie Wsparcie sektora rolnego: Razem UE-27 ( ) 374,5 mld Polska ( ) 28,3 mld + 8,2 wkład publiczny krajowy= 36,5 mld dopłaty bezpośrednie 15,1 mld + 4,2 mld (CNDP)= 19,3 mld PROW 13,2 mld z budżetu UE + 4 mld wkład publiczny krajowy=17,2 mld Źródło: Komisja Europejska

6 BUDŻET Filar I - płatności bezpośrednie 21,4 mld Euro (UE) + 2,3 mld Euro (25% wkładu UE w budżet PROW) = 23, 7 mld Filar II PROW 8,6 mld Euro (wkład UE) + 4,9 mld Euro (kraj) = 13,5 mld Polityka Spójności = 5,2 mld : 1,2 mld infrastruktura wodno-kanalizacyjna 0,5 mld gospodarka wodna 1,5 mld rozwój przedsiębiorczości 2,0 rewitalizacja społeczna i infrastruktury wsi RAZEM = 42, 4 mld

7 Środki finansowe (ogółem) na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w latach (mld E) PS PS 13,5 Ogółem = 42,4 mld Euro PS Polityka Spójności (5,2 mld E)

8 Środki finansowe razem na rzecz rozwoju obszarów wiejskich w latach ok. 240 euro/ha UE 8,6 mld euro Krajowe 4,9 mld euro 1,7 mld E infrast. wodno-kan. i gospodarka wodna, 1,5 mld E przedsiębiorczość 2,0 mld E rewitalizacja i infr. Razem 42,4 mld Euro

9 Cele WPR na lata Wspieranie konkurencyjności rolnictwa. Zapewnienie zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi oraz działania w dziedzinie klimatu. Osiąganie zrównoważonego rozwoju terytorialnego wiejskich gospodarek i społeczności w tym tworzenie i utrzymywanie miejsc pracy.

10 Priorytety rozwoju obszarów wiejskich Wspieranie transferu wiedzy i innowacji w rolnictwie, leśnictwie i na obszarach wiejskich. Zwiększanie rentowności gospodarstw, konkurencyjności wszystkich rodzajów rolnictwa we wszystkich regionach oraz promowanie innowacyjnych technologii gospodarstwach i zrównoważonego zarządzania lasami. Wspieranie organizacji łańcucha dostaw żywności, w tym przetwarzania i wprowadzania do obrotu produktów rolnych, promowanie dobrostanu zwierząt i zarządzania ryzykiem w rolnictwie.

11 Priorytety rozwoju obszarów wiejskich Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie ekosystemów powiązanych z rolnictwem i leśnictwem. Wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami i przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną i odporną na zmianę klimatu w sektorach rolnym, spożywczym i leśnym. Wspieranie włączenia społecznego, ograniczania ubóstwa i rozwoju gospodarczego na obszarach wiejskich.

12 Cele przekrojowe: innowacyjność, środowisko, łagodzenie zmiany klimatu i przystosowanie się do nich.

13 Cele szczegółowe 1A) Wspieranie innowacyjności, współpracy i rozwoju bazy wiedzy na obszarach wiejskich: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 15. Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw Art. 35. Współpraca

14 Cele szczegółowe 1B) Wzmacnianie powiązań między rolnictwem, produkcją żywności i leśnictwem a badaniami i innowacją, w tym do celów ulepszonego zarządzania środowiskiem i lepszych wyników: Art. 35. Współpraca

15 Cele szczegółowe 1C) Wspieranie uczenia się przez całe życie oraz szkolenia zawodowego w sektorach rolnictwa i leśnictwa: Działania: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 15. Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw

16 2A) Poprawa wyników gospodarczych wszystkich gospodarstw oraz ułatwianie restrukturyzacji i modernizacji gospodarstw, szczególnie z myślą o zwiększeniu uczestnictwa w rynku i zorientowania na rynek, a także zróżnicowania produkcji rolnej: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 15. Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw Art. 17. Inwestycje w środki trwałe (modernizacja gospodarstw rolnych) Art. 19. Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej (art. 19 lit. a pkt iii rozwój małych gospodarstw oraz art. 19 lit. b rozwój przedsiębiorczości rozwój usług rolniczych) Art.19. Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej (art. 19 lit. c płatności roczne lub płatności jednorazowe dla rolników kwalifikujących się do systemu dla małych gospodarstw ustanowionego w tytule V rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 ( system dla małych gospodarstw ), którzy trwale przekazali swoje gospodarstwo rolne innemu rolnikowi Art. 35. Współpraca

17 2B) Ułatwianie wejścia rolników posiadających odpowiednie umiejętności do sektora rolnictwa, a w szczególności wymiany pokoleń: Art. 19. Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej (art. 19 lit. a pkt i premia dla młodych rolników)

18 3A) Poprawa konkurencyjności producentów rolnych poprzez lepsze ich zintegrowanie z łańcuchem rolno-spożywczym poprzez systemy jakości, dodawanie wartości do produktów rolnych, promocję na rynkach lokalnych i krótkie cykle dostaw, grupy i organizacje producentów oraz organizacje międzybranżowe: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 16. Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych Art. 17. Inwestycje w środki trwałe (art. 17 ust. 1 lit. b przetwórstwo i marketing produktów rolnych) Art. 20. Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich (targowiska) Art. 27. Tworzenie grup i organizacji producentów Art. 35. Współpraca

19 3B) Wspieranie zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem w gospodarstwach: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 18. Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych

20 4A) Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie różnorodności biologicznej, w tym na obszarach Natura 2000 i obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami, oraz rolnictwa o wysokiej wartości przyrodniczej, a także stanu europejskich krajobrazów: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 28. Działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne Art. 31. Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami

21 4B) Poprawa gospodarki wodnej, w tym nawożenie i stosowania pestycydów: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 28. Działanie rolnośrodowiskowoklimatyczne

22 4C) Zapobieganie erozji gleby i poprawa gospodarowania glebą: Art. 14. Transfer wiedzy i działalność informacyjna Art. 17. Inwestycje w środki trwałe (scalenia gruntów) Art. 28. Działanie rolnośrodowiskowoklimatyczne Art. 29. Rolnictwo ekologiczne

23 5E) Promowanie ochrony pochłaniaczy dwutlenku węgla oraz pochłaniania dwutlenku węgla w rolnictwie i leśnictwie: Art. 21. Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów (art. 21 ust. 1 lit. a zalesianie i tworzenie terenów zalesionych)

24 6A) Ułatwianie różnicowania działalności, zakładania i rozwoju małych przedsiębiorstw, a także tworzenia miejsc pracy: Art. 19. Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej (art. 19 ust.1 pkt ii premie na rozwój działalności pozarolniczej).

25 6B) Wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich: Art. 20. Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich (Art. 20 d, f odnowa wsi). Art LEADER

26 Działania i poddziałania PROW

27 PROW - ważniejsze uzgodnienia 1. Zniesiono podział programu na osie i przypisanie im min. limitów. 2. Podtrzymano natomiast proponowany przez Komisję Europejską obligatoryjny limit przeznaczania co najmniej 30% budżetu PROW na działania ukierunkowane na realizację celów środowiskowoklimatycznych oraz nie mniej niż 5% na program LEADER (CLLD). 3. Te pierwsze mają być realizowane przy pomocy następujących działań: rolnictwo ekologiczne, program rolno-środowiskowoklimatyczny, ONW, inwestycje o pozytywnych skutkach dla środowiska, NATURA 2000 i działania związane z zalesianiem i gospodarką leśną. 4. Nowe podejście do procesu programowania polegające na wprowadzeniu obowiązkowego, ścisłego zintegrowania i skoordynowania polityki rozwoju obszarów wiejskich z innymi politykami unijnymi o strukturalnym charakterze.

28 PROW - ważniejsze uzgodnienia 5. Będzie to zapewnione poprzez obligatoryjne stosowanie się do wymogów zawartych we Wspólnych Ramach Strategicznych (WRS) oraz przygotowanie na poziomie państw członkowskich Umów Partnerstwa (UP), które będą podstawą do zawarcia kontraktów z Komisją Europejską. 6. UP będą opisywać m. in. cele, kierunki i spodziewane rezultaty wydatkowania środków finansowych w ramach przygotowywanych programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy unijnych 7. Utrzymano też w mocy propozycje związane z możliwością włączenie w przyszłym PROW ukierunkowanych podprogramów o podwyższonym stawkach płatności.

29 PROW wybrane zmiany Zmniejszenie liczby działań z około 40 do około 20 (dużo działań leśnych ), Nowe działania ROW, Wysoki stopień złożoności i skomplikowania niektórych działań Brak rent strukturalnych, ONU (nowe ONW ) nowe kryteria delimitacji (Rada do 2016 r.).

30 PROW wybrane zmiany Zmniejszenie liczby działań z około 40 do około 20 (dużo działań leśnych ), Nowe działania ROW, Wysoki stopień złożoności i skomplikowania niektórych działań Brak rent strukturalnych, ONU (nowe ONW ) nowe kryteria delimitacji (Rada do 2016 r.).

31 Działanie M01: Transfer wiedzy i działalność informacyjna Poddziałania: 1. Wsparcie kształcenia zawodowego i nabywania umiejętności. 2. Wsparcie dla projektów demonstracyjnych i działań informacyjnych. Podstawa prawna Art. 14. rozporządzenia EFRROW

32 Działanie: Transfer wiedzy i działalność informacyjna Cel: zwiększanie innowacyjności i bazy wiedzy na obszarach wiejskich, wzmacnianie powiązań między rolnictwem i leśnictwem a badaniami i innowacją, promowanie uczenia się przez całe życie.

33 Działanie: Transfer wiedzy i działalność informacyjna Beneficjenci: jednostki naukowe i uczelnie; publiczne podmioty doradcze, tj. wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego, Centrum Doradztwa Rolniczego, izby rolnicze; JST lub organy administracji rządowej prowadzące szkoły rolnicze lub szkoły leśne, lub centra kształcenia ustawicznego, lub centra kształcenia praktycznego; podmioty prowadzące działalność szkoleniową; Konsorcja tworzone przez ww podmioty

34 Działanie: Transfer wiedzy i działalność informacyjna Zakres: Szkolenia dotyczące zagadnień związanych z: zarządzaniem, technologią i organizacją produkcji w gospodarstwie, w tym produkcji ekologicznej, bezpieczeństwem pracy, marketingiem, rachunkowością, ubezpieczeniami w gospodarstwie, korzystaniem z instrumentów finansowych, ochroną środowiska, wykorzystaniem TIK (technologii informacyjno-komunikacyjnych), spółdzielczością, tworzeniem i funkcjonowaniem grup producentów, skróceniem łańcucha żywnościowego.

35 Działanie: Transfer wiedzy i działalność informacyjna Kwoty i wielkość wsparcia: Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 100% kosztów kwalifikowalnych operacji.

36 Działanie M02 Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw Poddziałanie: 1. Wsparcie korzystania usług doradczych. 2. Wsparcie szkoleń dla doradców. Podstawa prawna Art. 15. rozporządzenia EFRROW

37 Działanie: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw. Cel działania: wzmocnienie mechanizmów transferu wiedzy i innowacji, promowanie uczenia się przez całe życie, doskonalenie zawodowe doradców.

38 Działanie: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw. Beneficjenci: wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego, Centrum Doradztwa Rolniczego (tylko poddziałanie Wsparcie szkoleń dla doradców ), izby rolnicze, prywatne podmioty doradcze, instytuty badawcze (tylko poddziałanie Wsparcie szkoleń dla doradców ), uczelnie (tylko poddziałanie Wsparcie szkoleń dla doradców ) konsorcja.

39 Działanie: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw. Zakres: Świadczenia kompleksowej porady (usługi doradczej) dla rolników lub grupy rolników, Świadczenia porady (usługi doradczej) dla właścicieli lasów.

40 Działanie: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw. Definicja porady: Przez usługę doradczą (poradę) dla rolnika rozumie się opracowanie i zrealizowanie 2- albo 3-letniego kompleksowego programu doradczego dla rolnika lub grupy rolników, wykonanego przez doradcę lub grupę doradców/specjalistów, zatrudnionych albo wykonujących umowy cywilno-prawne na rzecz podmiotu doradczego, będącego beneficjentem działania.

41 Działanie: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw. Kwoty i wielkość wsparcia: Poddziałanie Wsparcie korzystania usług doradczych Maksymalnie 100% kosztów kwalifikowalnych operacji, jednak nie więcej niż: równowartość euro za poradę opracowanie i zrealizowanie 3-letniego programu doradczego dla rolnika / grupy rolników, równowartość euro za poradę opracowanie i zrealizowanie 2-letniego programu doradczego dla rolnika / grupy rolników. Rolnik lub grupa rolników mogą skorzystać z porady maksymalnie dwa razy w okresie realizacji PROW

42 Działanie: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw. Kwoty i wielkość wsparcia Wsparcie szkoleń dla doradców: Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 100% kosztów kwalifikowalnych operacji, jednak nie więcej niż równowartość euro za trzy lata szkolenia doradców dla jednego podmiotu szkoleniowego w okresie realizacji Programu.

43 Działanie: Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych. Poddziałania: 1. Wsparcie dla nowych uczestników systemów jakości żywności. 2. Wsparcie na przeprowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych. Podstawa prawna Art. 16. rozporządzenia EFRROW

44 Działanie: Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych. Cel działania: Wprowadzanie na rynek wysokojakościowych produktów rolnych i środków spożywczych, poprawa konkurencyjności producentów rolnych promocja na rynkach lokalnych

45 Działanie: Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych. Beneficjenci: Rolnik aktywny zawodowo. Podmiot utworzony przez co najmniej dwóch producentów, wytwarzających produkty rolne lub środki spożywcze w ramach systemów jakości, zwany dalej zespołem promocyjnym.

46 Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych Zakres Koszty związane z przystąpieniem do systemu jakości żywności (poddziałanie Wsparcie dla nowych ), Roczna składka za udział w systemie (poddziałanie Wsparcie dla nowych ), Wydatki dotyczące kontroli zgodności z wymaganiami systemu (poddziałanie Wsparcie dla nowych ), Koszty poniesione w celu przeprowadzenia działań promocyjnych (poddziałanie działań informacyjnych)

47 Działanie: Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych. Kwoty i wielkość wsparcia: Poddziałanie 1: Pomoc ma formę refundacji, w okresie 3 lat od przystąpienia do systemu jakości. Do równowartości euro na gospodarstwo rocznie. Poddziałanie 2: Do 70% kosztów kwalifikowalnych.

48 Działanie M04: Inwestycje w środki trwałe Poddziałania: 1. Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych; a) Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 b) Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN c) Modernizacja gospodarstw rolnych 2. Pomoc na inwestycje w przetwórstwo/marketing i rozwój produktów rolnych (Przetwórstwo i marketing produktów rolnych); 3. Scalanie gruntów.

49 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Zakres: Pomoc jest udzielana na materialne lub niematerialne inwestycje poprawiające ogólne wyniki (ogólną wydajność) gospodarstw rolnych prowadzących zarobkową działalność rolniczą.

50 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 Beneficjenci Rolnicy prowadzący gospodarstwa rolne na obszarach Natura 2000 Zakres Zakup sprzętu do produkcji i zbioru roślin na trwałych użytkach zielonych, w tym urządzeń do usuwania drzew i krzewów oraz selektywnego usuwania chwastów i roślin inwazyjnych, Wyposażanie pastwisk, Budowa budynków inwentarskich i wyposażenia do produkcji zwierzęcej w celu rozwoju chowu zwierząt trawożernych, zapewniających racjonalne wykorzystanie użytków zielonych w gospodarstwie.

51 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 Zasady Preferowane będą gospodarstwa posiadające dużą powierzchnię trwałych użytków zielonych położonych na obszarze Natura Preferowane będą operacje obejmujące inwestycje ściśle związane z wymogami, jakie wynikają dla gospodarstwa z planu ochrony obszaru Natura Preferowane będą operacje realizowane przez młodych rolników

52 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 Wielkość wsparcia 500 tys. zł jeśli operacja obejmuje budowę, modernizację budynków inwentarskich lub adaptację innych istniejących w gospodarstwie budynków na budynki inwentarskie 200 tys. zł pozostałe 60% kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku młodych rolników, 50% kosztów kwalifikowalnych w przypadku pozostałych operacji

53 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN Beneficjenci Rolnicy prowadzący gospodarstwa rolne położone na OSN (obszary szczególnie narażone na emisję azotu pochodzenia rolniczego) Wykluczone ze wsparcia są gospodarstwa, dla których wymagane są pozwolenia zintegrowane tj. gospodarstwa prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń powyżej 30 kg lub 750 stanowisk dla macior Preferowane będą gospodarstwa posiadające dużą liczbą zwierząt

54 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN Beneficjenci Rolnicy prowadzący gospodarstwa rolne położone na OSN (obszary szczególnie narażone na emisję azotu pochodzenia rolniczego) Wykluczone ze wsparcia są gospodarstwa, dla których wymagane są pozwolenia zintegrowane tj. gospodarstwa prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń powyżej 30 kg lub 750 stanowisk dla macior Preferowane będą gospodarstwa posiadające dużą liczbą zwierząt Preferowane będą gospodarstwa prowadzone przez młodych rolników

55 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN Koszty kwalifikowane Koszty budowy, przebudowy lub rozbudowy urządzeń do gromadzenia, przechowywania i aplikacji nawozów naturalnych oraz przechowywania pasz soczystych Koszty ogólne Wielkość wsparcia Do zł / gospodarstwo 60% kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku młodych rolników, 50% kosztów kwalifikowalnych w przypadku pozostałych operacji

56 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Modernizacja gospodarstw rolnych Celem poddziałania jest zwiększenie rentowności i konkurencyjności gospodarstw w następujących obszarach: rozwój produkcji prosiąt ; rozwój produkcji mleka krowiego; rozwój produkcji bydła mięsnego; inne operacje związane z produkcją rolniczą. Beneficjenci: Rolnik prowadzący działalność rolniczą w celach zarobkowych lub grupa rolników. Progi dostępu SO: euro, z wyjątkiem: produkcja mleka od 25 krów lub od 15 krów i w wyniku realizacji operacji do dnia złożeniu wniosku o płatność ostateczną osiągnięty zostanie próg co najmniej 25 krów Gospodarstwo do 300 ha.

57 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Poddziałanie: Modernizacja gospodarstw rolnych Wielkość wsparcia: do 60% kosztów kwalifikowalnych operacji dla młodych rolników i inwestycji zbiorowych albo do 50% kosztów kwalifikowalnych operacji w przypadku innych beneficjentów i nie mniej niż zł; do 900 tys. zł na rozwój produkcji prosiąt (obiekty inwentarskie); do 500 tys. zł na pozostałe (obiekty inwentarskie); do 200 tys. zł na pozostałe operacje. Powyższe limity nie łączą się. Budżet poddziałania: mln euro

58 Koszty kwalifikowalne: koszty budowy lub modernizacji budynków lub budowli; koszty zakupu (w tym również instalacji) lub leasingu zakończonego przeniesieniem prawa własności nowych maszyn i wyposażenia do wartości rynkowej majątku; koszty zakupu (w tym również instalacji) lub budowy elementów infrastruktury technicznej; koszty ogólne związane z wydatkami, o których mowa w ww. punktach, takie jak koszty przygotowania dokumentacji technicznej operacji, sprawowania nadzoru inwestorskiego lub autorskiego, czy koszty związane z kierowaniem robotami budowlanymi, opłaty za konsultacje, opłaty za doradztwo na temat zrównoważenia środowiskowego i gospodarczego, w tym studia wykonalności; koszty zakładania sadów i plantacji krzewów owocowych owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat; koszty zakupu lub rozwoju oprogramowania komputerowego i zakupu patentów, licencji, praw autorskich, znaków towarowych.

59 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Poddziałanie: Przetwórstwo i marketing produktów rolnych. Cel: Przetwórstwo i wprowadzanie do obrotu na poziomie handlu hurtowego produktów rolnych. Wielkość wsparcia: do 50% kosztów kwalifikowalnych, od zł do zł dla 1 beneficjenta do zł dla rolników rozpoczynających działalność przetwórczą. - do zł związków grup producentów rolnych lub zrzeszeń organizacji producentów Beneficjenci podmiot, który ma zarejestrowaną działalność w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych, działa jako przedsiębiorca wykonujący działalność jako mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo. rolnik lub domownik podlegający ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie (dotyczy rolników rozpoczynających działalności gospodarczą w zakresie przetwórstwa produktów rolnych). Budżet poddziałania: 663 mln euro

60 Działanie: Inwestycje w środki trwałe Poddziałanie: Scalanie gruntów Cel poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych i gruntów leśnych Zakres: 1) opracowanie projektu scalenia; 2) zagospodarowanie poscaleniowe. Wielkość wsparcia do 100% kosztów kwalifikowalnych operacji. 1) do 800 euro/ha dolnośląskie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, świętokrzyskie ; do 650 euro/ha pozostałe województwa. 2) do 2000 euro/ha dolnośląskie, lubelskie, podkarpackie, małopolskie, śląskie, świętokrzyskie ; do 1900 euro/ha pozostałe województwa. Beneficjenci: Starosta Budżet poddziałania: 139 mln euro

61 Działanie: Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych. Podstawa prawna Art. 18. rozporządzenia EFRROW Poddziałania: 1. Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze w celu ograniczania skutków prawdopodobnych klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof; 2. Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof.

62 Działanie: Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych. Poddziałanie: Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej Wielkość wsparcia: do 80% kosztów kwalifikowalnych operacji, do zł, na operację o planowanej wysokości kosztów kwalifikowalnych powyżej zł. Beneficjenci: Rolnicy Budżet działania: 535 mln euro

63 Działanie: Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych. Poddziałanie: Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej Zakres: Materialne lub niematerialne inwestycje odtwarzające potencjał produkcji roślinnej lub zwierzęcej, zniszczony w wyniku klęsk żywiołowych, w tym chorób zwierząt, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof. Pomoc nie obejmuje budynków lub budowli wchodzących w skład gospodarstwa, do których rolnik jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia obowiązkowego na podstawie obowiązujących przepisów prawa Budżet działania: 535 mln euro

64 Działanie: Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych. Poddziałanie: Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze Wielkość wsparcia: do 80% kosztów kwalifikowalnych operacji, maksymalna wysokość pomocy dla spółki wodnej zł, pomoc przyznaje się na operację powyżej 20 tys. zł kosztów kwalifikowanych. Beneficjenci: spółki wodne lub ich związki

65 Działanie: Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych. Poddziałanie: Wsparcie inwestycji w środki zapobiegawcze Zakres: koszty zakupu lub leasingu zakończonego przeniesieniem prawa własności nowego sprzętu, służącego utrzymaniu urządzeń melioracji wodnych wykorzystywanych dla celów ochrony terenu przed skutkami powodzi lub deszczu nawalnego, do wartości rynkowej majątku, koszty zakupu lub rozwoju oprogramowania komputerowego oraz zakupu patentów i licencji

66 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałania: 1. Pomoc na rozpoczęcie działalności na rzecz młodych rolników gospodarczej (Premie dla młodych rolników rolnych). 2. Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich (Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej). 3. Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw (Restrukturyzacja małych gospodarstw). 4. Rozwój przedsiębiorczości Rozwój usług rolniczych. 5. Płatności dla rolników kwalifikujących się do wsparcia w ramach systemu dla małych gospodarstw (Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa).

67 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie dla młodych rolników Cel: Rozwój gospodarstwa rolnego, w kierunku produkcji żywnościowych produktów rolnych, jak i nieżywnościowych produktów rolnych, a także przygotowanie do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie.

68 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie dla młodych rolników Zakres: budowa lub modernizacja budynków lub budowli służących prowadzeniu działalności rolniczej lub przygotowaniu do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie; zakup w tym również instalacja, nowych maszyn, urządzeń, w tym sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem do prowadzenia działalności rolniczej lub przygotowania do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie; zakładanie sadów lub plantacji wieloletnich krzewów owocowych, które efektywnie owocują co najmniej przez 5 lat;

69 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie dla młodych rolników. Zakres: zakup, w tym również instalacja, lub budowa elementów infrastruktury technicznej wpływających bezpośrednio na warunki prowadzenia działalności rolniczej, oraz przygotowanie do sprzedaży produktów rolnych wytwarzanych w gospodarstwie; zakup gruntów rolnych (!!!!!!); zakup zwierząt hodowlanych (gospodarskich) w rozumieniu przepisów o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich, stanowiących stado podstawowe - związany z rozpoczęciem produkcji zwierzęcej w gospodarstwie lub postępem genetycznym w zakresie prowadzonej produkcji

70 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie dla młodych rolników. Beneficjenci: Osoba, która nie ukończyła 40 roku życia, posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe, po raz pierwszy rozpoczyna prowadzenie gospodarstwa rolnego jako kierujący gospodarstwem, czyli do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy nie prowadziła gospodarstwa rolnego jako kierujący. Osoba ubiegająca się o przyznanie pomocy winna rozpocząć urządzanie gospodarstwa rolnego przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, lecz nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed jego złożeniem Wielkość ekonomiczna gospodarstwa: euro euro. Wielkość wsparcia: premia w wysokości zł, I rata 80% kwoty pomocy, II rata 20% kwoty pomocy.

71 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie dla młodych rolników. Pojęcie urządzenia gospodarstwa: Urządzanie gospodarstwa rozpoczyna się z chwilą, gdy osoba ubiegająca się o przyznanie pomocy stała się właścicielem lub objęła w posiadanie gospodarstwo rolne, a kończy się z chwilą rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa jako kierujący gospodarstwem. Jeżeli urządzanie gospodarstwa: 1) rozpoczyna osoba małoletnia, okres 12 miesięcy liczy się od dnia uzyskania przez tę osobę pełnoletniości; 2) rozpoczyna się w wyniku dziedziczenia, okres 12 miesięcy liczy się od dnia uzyskania prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

72 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie dla młodych rolników. Pojęcie urządzenia gospodarstwa: O prowadzeniu gospodarstwa rolnego jako kierujący gospodarstwem świadczą w szczególności: zgłoszenie zwierząt gospodarskich do rejestru w celu prowadzenia działalności rolniczej, wystąpienie o płatności bezpośrednie, wystąpienie o pomoc finansową dla rolników w ramach programów UE lub pomocy krajowej, prowadzenie działu specjalnego produkcji rolnej.

73 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Cel: Rozwój działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich.

74 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Zakres: budowa lub modernizacja obiektów budowlanych; zakup, w tym również instalacja, nowych maszyn, urządzeń, w tym sprzętu komputerowego i oprogramowania; koszty ogólne.

75 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Beneficjenci: osoba fizyczna ubezpieczona w pełnym zakresie w KRUS jako rolnik, małżonek lub domownik gospodarstwo rolne, w którym pracuje wnioskodawca, ma wielkość ekonomiczną nie większą niż 15 tys. euro W roku poprzednim złożył wniosek o dopłaty bezpośrednie Gospodarstwo rolne położone jest w miejscowości należącej do: gminy wiejskiej lub gminy miejsko-wiejskiej, z wyłączeniem miast liczących powyżej 5 tys. mieszkańców, lub gminy miejskiej z wyłączeniem miejscowości liczących powyżej 5 tys. mieszkańców;

76 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej Wielkość wsparcia: premia w wysokości do zł wypłacana w ratach: I rata 80% kwoty pomocy, II rata 20% kwoty pomocy. Wypłacenie II raty uzależnione jest od prawidłowej realizacji biznesplanu.

77 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw (Restrukturyzacja małych gospodarstw) Cel: Poprawa konkurencyjności i zwiększenie rentowności małych gospodarstw poprzez wzrost wielkości ekonomicznej gospodarstwa (wyrażonej w tys. euro), w szczególności w wyniku zmiany profilu prowadzonej produkcji rolnej.

78 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw (Restrukturyzacja małych gospodarstw). Zakres (cd): zakup gruntów rolnych (!!!); zakup zwierząt hodowlanych (gospodarskich) związany z rozpoczęciem produkcji zwierzęcej w gospodarstwie lub postępem genetycznym w zakresie prowadzonej produkcji.

79 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw (Restrukturyzacja małych gospodarstw). Beneficjenci: Rolnik będący osobą fizyczną ubezpieczoną na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie jako rolnik, prowadzącą wyłącznie działalność rolniczą. jest posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa rolnego w, o powierzchni użytków rolnych co najmniej 1 ha lub nieruchomości służącej do prowadzenia produkcji w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej posiada gospodarstwo rolne o wielkości ekonomicznej mniejszej niż 10 tys. euro Wsparcie: Do zł. -I rata- 80% kwoty pomocy -II rata 20% kwoty pomocy

80 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Rozwój przedsiębiorczości Rozwój usług rolniczych. Cel: Tworzenie warunków dla konkurencyjnego i nowoczesnego rolnictwa oraz dla dywersyfikacji działalności gospodarczej na obszarach wiejskich, przyczyniając się tym samym do zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich.

81 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Rozwój przedsiębiorczości Rozwój usług rolniczych. Zakres: zakup (wraz z instalacją) lub leasing zakończonego przeniesieniem prawa własności nowych maszyn, urządzeń lub sprzętu komputerowego, Koszt zakupu ciągnika rolniczego może być kosztem kwalifikowanym w części nie przekraczającej 50% pozostałych kosztów kwalifikowanych

82 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Rozwój przedsiębiorczości Rozwój usług rolniczych. Beneficjenci: Osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, prowadząca działalność gospodarczą w zakresie usług rolniczych jako mikro- lub małe przedsiębiorstwo przez co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o przyznanie pomocy. Wielkość wsparcia: do 50% kosztów kwalifikowalnych. do zł.

83 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Rozwój przedsiębiorczości Rozwój usług rolniczych. Ukierunkowanie wsparcia (preferencje): 1. Przyczynianie się do realizacji priorytetów Unii Europejskiej a. innowacyjności b. przeciwdziałania zmianom klimatu poprzez wykonywanie usług za pomocą technologii, maszyn, urządzeń i sprzętu ograniczających niekorzystne oddziaływanie na środowisko 2. Podmioty, które nie korzystały ze wsparcia w ramach PROW w ramach działań: Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej lub Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw objętych PROW Realizacja inwestycji w powiatach o wysokim rozdrobnieniu agrarnym

84 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa. Cel: Trwałe przekazanie gospodarstwa innemu rolnikowi.

85 Działanie: Rozwój gospodarstw i działalności gospodarczej. Poddziałanie: Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa. Beneficjenci Rolnik będący osobą fizyczną. Po przekazaniu gospodarstwa beneficjent nie będzie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS Wielkość wsparcia Roczna stawka pomocy odpowiada 120% rocznej płatności, do otrzymania której beneficjent kwalifikuje się w ramach systemu dla małych gospodarstw. Opisana wyżej stawka pomocy przysługuje za rok, w którym beneficjent trwale przekazuje swoje gospodarstwo, i lata następne, do roku 2020 włącznie. Pomoc wypłaca się jednorazowo.

86 Działanie: Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Poddziałanie: Inwestycje związane z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycje w energię odnawialną i w oszczędzanie energii; Poddziałanie: Badania i inwestycje związane z utrzymaniem, odbudową i poprawą stanu dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego wsi, krajobrazu wiejskiego i miejsc o wysokiej wartości przyrodniczej, w tym dotyczące powiązanych aspektów społeczno-gospodarczych oraz środków w zakresie świadomości środowiskowe; Poddziałanie: Inwestycje w tworzenie, ulepszanie lub rozwijanie podstawowych usług lokalnych dla ludności wiejskiej, w tym rekreacji i kultury oraz powiązanej infrastruktury

87 Działanie: Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Cel: Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich poprzez zapewnienie dostępu do podstawowych usług, w tym infrastruktury technicznej i kulturalnej, dla ludności zamieszkującej obszary wiejskie. Wspieranie lokalnego rozwoju.

88 Działanie: Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich. Zakres: Operacje dotyczące zaopatrzenia w wodę lub odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych (poddziałanie małej infrastruktury ); Budowa lub modernizacja dróg lokalnych (poddziałanie małej infrastruktury ); Ochrona zabytków i budownictwa tradycyjnego (poddziałanie.stanu dziedzictwa kulturowego ); Inwestycje w obiekty pełniące funkcje kulturalne (poddziałanie.podstawowych usług lokalnych...) Kształtowanie przestrzeni publicznej (poddziałanie.podstawowych usług lokalnych...); Inwestycje w targowiska lub obiekty budowlane przeznaczone na cele promocji lokalnych produktów i usług (poddziałanie.podstawowych usług lokalnych...); Operacje o charakterze niekomercyjnym!!!

89 Działanie: Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich. Beneficjenci gmina, spółka, w której udziały mają wyłącznie JST, związek międzygminny, powiaty lub ich związki, instytucja kultury, dla której organizatorem jest JST,

90 Działanie: Podstawowe usługi i odnowa miejscowości na obszarach wiejskich Wielkość wsparcia (poddziałanie 1,2): do zł dla jednej miejscowości Wielkość wsparcia (poddziałanie 3): do zł w jednej miejscowości na operację (łącznie na wszystkie zakresy oprócz targowisk) do zł na targowiska maksymalnie 4 operacje na beneficjenta. Beneficjenci: gmina (poddziałanie 1,2,3), powiat (2,3), instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego (1,2), spółka, w której udziały ma wyłącznie j.s.t. (3)

91 Działanie: Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów. Poddziałanie: Zalesianie i tworzenie terenów zalesionych Cel: Powiększenie obszarów leśnych poprzez zalesianie i tworzenie terenów zalesionych na gruntach rolnych oraz innych niż rolne. Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie ekosystemów powiązanych z rolnictwem.

92 Działanie: Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów. Poddziałanie: Zalesianie i tworzenie terenów zalesionych Beneficjenci: rolnicy - właściciele gruntów rolnych oraz gruntów innych niż rolne jednostki samorządu terytorialnego będące właścicielami gruntów rolnych oraz gruntów innych niż rolne w zakresie kosztów założenia Wysokość wsparcia: ryczałt na hektar za: założenie uprawy leśnej bądź dolesienie jednorazowo po zalesieniu pielęgnację przez 5 lat od zalesienia wyłączenie gruntu z produkcji rolniczej przez 12 lat od zalesienia Budżet działania: 321 mln euro

93 Działanie: Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów -stawki Lp. 1 Wsparcie na zalesienie A Zalesianie w warunkach korzystnych Formy pomocy Jedn. Iglaste Grupy gatunków Liściaste B Zalesianie na gruntach o nachyleniu powyżej C Zalesianie na gruntach erozyjnych D Zalesianie na gruntach erozyjnych o nachyleniu powyżej 12 zł/ha E F Zalesianie sadzonkami z zakrytym systemem korzeniowym i mikoryzowanymi w warunkach korzystnych Zalesianie sadzonkami z zakrytym systemem korzeniowym i mikoryzowanymi na gruntach o nachyleniu powyżej G Zabezpieczanie przed zwierzyną - grodzenie 2-metrową siatką metalową zł/mb 8,82 H Zabezpieczenie 3 palikami zł/ha Premia pielęgnacyjna A Na gruntach w warunkach korzystnych B Na gruntach o nachyleniu powyżej C Na gruntach erozyjnych D Na gruntach erozyjnych o nachyleniu powyżej 12 zł/ha E Na gruntach innych niż rolne z wykorzystaniem sukcesji naturalnej 794 F Na gruntach innych niż rolne o nachyleniu powyżej 12 z wykorzystaniem sukcesji naturalnej G Zabezpieczenie repelentami Premia zalesieniowa A Premia zalesieniowa zł/ha

94 Działanie: Tworzenie grup i organizacji producentów. Poddziałanie: Tworzenie grup i organizacji producentów w sektorze rolnym i leśnym. Cel: Integracja producentów (wprowadzanie na rynek dużych, jednolitych partii towaru, o zapewnionej, powtarzalnej jakości), Nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z odbiorcami produktów (skracanie łańcuchów dostaw), Poprawa konkurencyjności producentów rolnych

95 Działanie: Tworzenie grup i organizacji producentów. Poddziałanie: Tworzenie grup i organizacji producentów w sektorze rolnym i leśnym. Beneficjenci: grupy /organizacje producentów rolnych, które powstaną od dnia 1 stycznia 2014 roku Wielkość wsparcia: do euro w każdym roku pięcioletniego okresu pomocy. W pierwszym roku 10%, w drugim roku 8%, w trzecim roku 6%, w czwartym roku 5%, w piątym roku 4%. wielkości produkcji sprzedanej) Budżet działania: 353 mln euro.

96 Działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne Cel: Zrównoważone gospodarowanie nawozami, zapobieganie erozji gleb, ochrony gleb i wód, zachowanie i ochrona cennych siedlisk przyrodniczych i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, ochronę zagrożonych zasobów genetycznych roślin uprawnych i zwierząt gospodarskich, Ochrona różnorodności krajobrazu.

97 Działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne Poddziałania: 1. Płatności rolnośrodowiskowo-klimatyczne, pakiety: 1. Rolnictwo zrównoważone; 2. Ochrona gleb i wód; 3. Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych; 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000; 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura Wsparcie ochrony i zrównoważonego użytkowania oraz ochrony zasobów genetycznych w rolnictwie, pakiety: 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie; 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie. Wielkość wsparcia: 100% stawki podstawowej za powierzchnię od 0,1 ha do 10 ha; (rolnictwo zrównoważone do 50 ha), 50% stawki podstawowej za powierzchnię od 10,1 ha do 20 ha. Beneficjenci: Rolnicy

98 Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne - stawki Stawki PROW Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Ochrona gleb i wód Pakiet 3. Zachowanie sadów tradycyjnych drzew owocowych 400 zł/ha 543 zł/ha zł/ha Pakiet 4. Cenne siedliska i zagrożone gatunki ptaków na obszarach Natura 2000 Ekstensywne użytkowanie na OSO Rycyk Wodniczka Dubelt Łąki trzęślicowe i selernicowe Słonorośla Murawy ciepłolubne: Półnaturalne łąki i wilgotne Półnaturalne łąki świeże Torfowiska 589 zł/ha 842 zł/ha zł/ha zł/ha zł/ha zł/ha zł/ha 874 zł/ha zł/ha 600 zł/ha

99 Działanie rolnośrodowiskowo-klimatyczne - stawki Proponowane stawki PROW Pakiet 5. Cenne siedliska poza obszarami Natura 2000 Pakiet 6. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie Pakiet 7. Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych zwierząt w rolnictwie Łąki trzęślicowe i selernicowe: Słonorośla: Murawy ciepłolubne: Półnaturalne łąki i wilgotne Półnaturalne łąki świeże Torfowiska Uprawa Wytwarzanie nasion Zachowanie lokalnych ras bydła Zachowanie lokalnych ras koni Zachowanie lokalnych ras owiec Zachowanie lokalnych ras świń Zachowanie lokalnych raz kóz zł/ha zł/ha zł/ha 874 zł/ha zł/ha 600 zł/ha 750 zł/ha zł/ha zł/szt zł/szt zł/szt (konie zimnokrwiste) 360 zł/szt zł/szt 580 zł/szt

100 Działanie: Rolnictwo ekologiczne Cel: Odtwarzanie, ochrona i wzbogacanie ekosystemów powiązanych z rolnictwem i leśnictwem, zapobieganie erozji gleby i poprawa gospodarowania glebą

101 Działanie: Rolnictwo ekologiczne Poddziałania: 1. Płatności w okresie konwersji na rolnictwo ekologiczne, pakiety: 1. Uprawy rolnicze; 2. Uprawy warzywne; 3. Uprawy zielarskie; 4. Uprawy sadownicze; 5. Uprawy paszowe na gruntach ornych; 6. Trwałe użytki zielone 2. Płatności w celu utrzymania rolnictwa ekologicznego, pakiety jak wyżej Beneficjenci: Rolnicy, którzy spełniają definicję rolnika aktywnego zawodowo. Wielkość wsparcia: Zróżnicowana w zależności od pakietu, Zastosowanie limitów powierzchniowych Budżet działania: 720 mln euro (było 700 mln euro)

102 Działanie: Rolnictwo ekologiczne - stawki Stawki PROW W okresie konwersji Uprawy rolnicze 998 zł/ha Warzywa zł/ha Zioła zł/ha Uprawy sadownicze (podstawowe) zł/ha (ekstensywne) 790 zł/ha Uprawy paszowe na GO 830 zł/ha Trwałe Użytki Zielone 428 zł /ha Po okresie konwersji (z certyfikatem) Uprawy rolnicze 834 zł/ha Uprawy warzywne zł/ha Uprawy zielarskie zł/ha Uprawy sadownicze (podstawowe) zł/ha (ekstensywne) 660 zł/ha Uprawy paszowe na GO 617 zł/ha Trwałe Użytki Zielone 428 zł/ha

103 Poddziałania: Działanie: Płatności ONW Płatności dla obszarów górskich (ONW typ górski); Płatności dla obszarów nizinnych (ONW tym nizinny); Płatności dla obszarów specyficznych (ONW typ specyficzny). Degresywność dla ONW typ nizinny: 1 50 ha 100% stawki; 50, ha 70% (było 50%); ha 40% (było 25%); > 300 ha brak płatności. Wielkość wsparcia: Płatność ryczałtowa do hektara użytków rolnych położonych na obszarach ONW. Beneficjenci: rolnicy aktywni zawodowo. Budżet działania: mln euro.

104 Działanie: Płatności ONW - stawki Typ ONW Dopłata PLN/ha/rok Górskie 450 Nizinne Strefa nizinna I 179 Strefa nizinna II 264 Specyficzne 264

105 Działanie: Współpraca Poddziałanie: Wsparcie na rzecz rozwoju nowych produktów, praktyk, procesów i technologii w sektorze rolno-spożywczym poprzez współpracę w ramach grup operacyjnych na rzecz innowacji (EPI). Wielkość wsparcia do 100% bieżących kosztów kwalifikowalnych funkcjonowania grupy EPI, koszty ogólne do 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych operacji i nie więcej niż zł, do zł na grupę EPI. Beneficjenci: grupy operacyjne na rzecz innowacji, w tym organizacje międzybranżowe.

106 Działanie: LEADER Poddziałania: 1. Wsparcie przygotowawcze; 2. Realizacja operacji w ramach lokalnych strategii rozwoju; 3. Wdrażanie projektów współpracy; 4. Koszty bieżące i aktywizacja.

107 Poddziałanie: Realizacja operacji w ramach LSR Beneficjenci (w zależności od zakresu operacji): osoby fizyczne, osoby prawne: gminy, powiaty, kółka rolnicze, organizacje pozarządowe, kościoły, związki wyznaniowe i inne. jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną. W przypadku projektów parasolowych beneficjentem jest LGD a odbiorcami realizującymi mikro-projekt są: osoby fizyczne, inne niż LGD osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną. Odbiorcami realizującymi mikro-projekt mogą być również grupy nieformalne, tj. np. koła gospodyń wiejskich, nadleśnictwa i jednostki ochotniczej straży pożarnej.

108 Poddziałanie: Realizacja operacji w ramach lokalnych strategii rozwoju Wielkość wsparcia: maksymalna kwota pomocy dla operacji ustalana przez LGD; do zł na inkubatory przetwórstwa lokalnego; do na projekty parasolowe; jednostki sektora finansów publicznych do zł na jedną miejscowość; do zł dla pozostałych beneficjentów; mikro-projekty w ramach projektów parasolowych do zł (maksymalnie zł na jedną sformalizowaną grupę); minimalna całkowita wartość operacji realizowanych poza projektem parasolowym zł.

109 Poddziałanie: Wdrażanie projektów współpracy Wielkość wsparcia: całkowity planowany koszt jednego projektu międzyterytorialnego wynosi minimum zł, limit pomocy na LGD: do 5% wsparcia kierowanego z Programu na daną LSR w ramach poddziałań Realizacja operacji, oraz Koszty bieżące Beneficjenci: LGD, których lokalne strategie rozwoju zostały wybrane do finansowania ze środków Programu.

110 Budżet PROW przed zmianą po zmianie Działanie / poddziałanie Środki Publiczne ogółem [euro] Środki Publiczne ogółem [euro] Zmiana Transfer wiedzy i działalność informacyjna Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych w tym: Modernizacja gospodarstw rolnych* Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach NATURA 2000* Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach OSN* Premia dla młodych rolników Restrukturyzacja małych gospodarstw Tworzenie grup i organizacji producentów Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne Płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami Współpraca

111 PŁATNOŚCI BEZPOŚREDNIE ZASADY PRZYZNAWANIA WSPARCIA

112 Ważniejsze uzgodnienia dotyczące płatności bezpośrednich 1. Możliwość kontynuowania SAPS do 2020 roku. 2. Warstwowy system płatności max. siedem składowych. 3. Jako nowy rok referencyjny do określania powierzchni gruntów kwalifikujących się płatności w nowym systemie ustanowiono 2015 r. 4. Możliwość stosowania wcześniej nie przewidywanego dodatkowego wsparcia płatności bezpośrednich z budżetu krajowego w formie degresywnej w kolejnych latach płatności uzupełniającej (raczej nie będzie wykorzystane). 5. Możliwość przesunięcia do 25% budżetu PROW na płatności bezpośrednie w państwach, w których średnia stawka na ha wynosiła mniej niż 90% średniej unijnej. 6. W stosunku do propozycji KE z 2011 roku podwyższeniu uległ maksymalny udział w kopercie krajowej środków na wsparcie tzw. płatności związanych z produkcją z 5 10% do 15%. Z tego 2 pp. na motylkowe/wysokobiałkowe, a pozostałe 13pp. budżetu według sektorów wskazanych przez państwa członkowskie.