Społeczeństwo Informacyjne INFORMATYKA W ZARZĄDZANIU 2. Plan przedmiotu. Reguły gry. Obecność obowiązkowa Zaliczenie pisemne.

Transkrypt

1 Społeczeństwo Informacyjne Wstęp INFORMATYKA W ZARZĄDZANIU 2 Paweł Boiński Plan przedmiotu Reguły gry Bezpieczeństwo systemów informacyjnych(1.5w) Zastosowanie informatyki w e-społeczeństwie i e-gospodarce (2W) Eksploracja danych (0.5W) Systemy informacyjne przedsiębiorstw produkcyjnych (1W) Bankowość elektroniczna (1W) Aplikacje internetowe (1W) Systemy informacyjne korporacji (1W) Prezentacje biznesowe (1W) Egzamin Obecność obowiązkowa Zaliczenie pisemne pytania teoretyczne min. 50% na ocenę pozytywną Kontakt: pawel.boinski@cs.put.poznan.pl

2 O czym będzie ten wykład? Wykład cz.1 Społeczeństwo informacyjne Czy jesteśmy społeczeństwem informacyjnym? dzień SI Rola państwa w rozwoju społeczeństwa informacyjnego Droga do SI E-zastosowania Pierwsze kraje, które wkroczą do społeczeństwa informacyjnego, uzyskają największe korzyści. One ustalą porządek rzeczy dla wszystkich, którzy pójdą w ich ślady. M. Bengemann Literatura Inne źródła informacji A. Toffler, Trzecia Fala, 1997 (org. 1980) T. Goban-Klas, P. Sienkiewicz, Społeczeństwo informacyjne: Szanse, zagrożenia, wyzwania, Wydawnictwo Fundacji Postępu Telekomunikacji Kraków 1999 J. Papińska-Kacperek, Społeczeństwo informacyjne, WN PWN Warszawa Strategia rozwoju społeczeństwa informacyjnego prof. R. Tadeusiewicz, Internet jako źródło przemian cywilizacyjnych Komitet Badań Naukowych GUS: Społeczeństwo informacyjne w Polsce wyniki badań statystycznych z lat Stowarzyszenie "Miasta w Internecie": Jak rozwijać Regionalne Inicjatywy Społeczeństwa Informacyjnego?

3 Plan prezentacji Trzy typy społeczeństwa Co to jest społeczeństwo informacyjne? Rozwój komputerów Rozwój komunikacji Społeczeństwo Informacyjne Definicja Społeczeństwo informacyjne Społeczeństwo wg Alvina Tofflera Termin pochodzi z Japonii Tadao Umesamo, 1963 r., ewolucyjna teoria społeczeństwa Yoneji Masuda Cywilizacja XXI wieku cywilizacja niewidoczna Europa Rok 1978 raport dla prezydenta Francji USA Lata 70-te XX wieku Alvin Toffler pisarz, futurolog, socjolog The Third Wave 1980 r. trzy fazy rozwoju ludzkości fala pierwsza rewolucja agrarna fala druga rewolucja industrialna fala trzecia rewolucja informacyjna Koniec drugiej fali wojna Jom Kippur 1973 r., OPEC, kryzys naftowy Przewidział upowszechnienie komputerów, internetu

4 Rozwój społeczeństwa Trzy typy społeczeństwa: agrarne przemysłowe (industrialne) informacyjne Fir0002, flagstaffotos.com.au Author Glenn McKechnie istockphoto.com/luxeterna Społeczeństwo agrarne Indywidualna produkcja energii źródła odnawialne np. drewno brak nadprodukcji energii brak rozdziału energii Koncentracja wokół ziemi Energia wynik pracy człowieka (siła fizyczna) Nauka np. logika, matematyka przekazywalna niestosowalna Społeczeństwo agrarne Rzemiosło np. stolarstwo, kamieniarstwo, kowalstwo trudno przekazywalne (lub wcale) użyteczna (praktyczna) Ograniczony dostęp do wiedzy duchowieństwo (mnisi, klerycy itd.) mistrzowie czeladnicy W obu przypadkach bardzo ograniczona możliwość przekazywania wiedzy Brak zainteresowania ze strony uprzywilejowanej grupy

5 Społeczeństwo industrialne Społeczeństwo industrialne Przełomowe wynalazki maszyna parowa James Watt 1763 r. udoskonalona maszyna Newcomena wprowadzona do działania w 1776 r. elektryczność Thomas Edison żarówka 1879 r. elektrownia 1882 r. Czas transformacji ok. 300 lat Efekt 50-krotny wzrost produktywności w mniej niż 100 lat najbardziej istotne dobra konsumpcyjne Centralne pozyskiwanie energii źródła nieodnawialne (drewno, węgiel, ropa, gaz, ) centralne punkty produkcji energii elektrownie przesyłanie energii Koncentracja wokół energii Społeczeństwo industrialne Energia wynik pracy maszyn/zakładów Człowiek projektant, użytkownik Rozwój nauki i edukacji nauka przekazywalna i stosowalna edukacja konieczna (ale nie ustawiczna) wiedza zawarta w książkach (drukarstwo) cel: powszechna edukacja Bomba atomowa koniec społeczeństwa industrialnego? Społeczeństwo informacyjne Przełomowe wynalazki komputer nowoczesna komunikacja Człowiek inteligentny twórca Decentralizacja pozyskiwania energii (kosztowna) Powrót do odnawialnych źródeł energii np. energia słoneczna magazynowanie naturalnej energii (do podgrzewania wody, chodników, ulic?) Wzrastające zapotrzebowanie na energię energooszczędne urządzenia ochrona środowiska Koncentracja wokół informacji

6 Społeczeństwo informacyjne SI - Multimiliarderzy Wiedza potrzebna twórcom wymaga dodatkowo kreatywności (inteligencja to za mało) niepotrzebna użytkownikom (produkty for dummies ) zawarta w oprogramowaniu, na serwerach, w bazach danych itd. element handlu (wiedza = zysk) Możliwe trudności w przekazywaniu wiedzy zagrożenie powrotem do społeczeństwa industrialnego kształcenie ustawiczne Dostęp do nauki permanentny Bill Gates Carlos Slim Larry Ellison SI - Multimiliarderzy Rozwój społeczeństwa Wybrane aspekty(bogactwo, produkt, zasięg) Agrarne Przemysłowe Informacyjne Larry Page i Sergey Brin Mark Zuckerberg Michael Bloomberg ziemia produkty rolne (żywność) lokalny kapitał wyroby przemysłowe regionalny wiedza dane, informacja globalny

7 Co to jest społeczeństwo informacyjne? Intuicja: Najważniejsza informacja Komputeryzacja Komunikacja elektroniczna Formalna definicja nie jest trywialna Technologia została zdominowana przez dwa rodzaje ludzi: tych co rozumieją to czym nie są w stanie zarządzać oraz tych co zarządzają tym czego nie rozumieją (prawo Putta) Cechą struktury społeczeństwa informacyjnego jest dominacja zatrudnienia w sektorze usług Liczba ta rośnie w krajach przemysłowo rozwiniętych Co to jest społeczeństwo informacyjne? Bogate w informacje vs. bogate w zasoby materialne Nie tylko czynniki techniczne Siła robocza Migracja z rolnictwa i przemysłu Znaczny wzrost udziału w usługach informacyjnych (np rok ok. 12%, 1950 rok ok. 30%) W USA od 30 lat przetwarzanie informacji stanowi większość dochodów Co to jest społeczeństwo informacyjne? Wybrane definicje Mączyński, 1997 Juliusz Reuter: Gołębie pocztowe Zysk ze zbierania, przetwarzania i udostępniania informacji Czas to pieniądz 1997 r. Społeczeństwo, w którym informacja stała się zasobem produkcyjnym określającym nowe przewagi konkurencyjne w stosunku do otoczenia, a równocześnie zapewniającym rosnący poziom adaptacyjności społecznej, w wyrazie ogólnym i w wyrazie jednostkowym, do zmieniającej się lawinowo zmienności otoczenia r. Społeczeństwo informacyjne to społeczeństwo, które nie tylko posiada rozwinięte środki przetwarzania informacji i komunikowania, lecz środki te są podstawą tworzenia dochodu narodowego i dostarczają źródła utrzymania większości społeczeństwa r. Społeczeństwo, w którym siła robocza składa się z pracowników informacyjnych (information workers), a informacja jest najważniejsza r. Społeczeństwo Informacyjne możemy zdefiniować jako społeczeństwo, w którym informacja jest kluczowym elementem społeczno-ekonomicznej działalności i zmian

8 Wybrane definicje Definicja SI przez OECD Microsoft społeczeństwo nowoczesnego, wysoko rozwiniętego Państwa, w którym istnieje rozbudowana infrastruktura teleinformacyjna, która umożliwia społeczeństwu pełen dostęp do usług i informacji 2002 r. Społeczeństwo informacyjne to społeczeństwo, które się właśnie kształtuje, gdzie technologie gromadzenia i transmisji informacji i danych są powszechnie dostępne po niskich kosztach. Powszechnemu użyciu informacji i danych towarzyszą organizacyjne, komercyjne, społeczne i prawne zmiany, które głęboko zmieniają życie, pracę i społeczeństwo jako takie I wiele, wiele innych (kilkadziesiąt) OECD Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju Definicja SI 1998 r. Najważniejszy współczynnik zatrudnienia 50% + 1 w sektorze przetwarzania informacji Definicja ICT Information and Comunnication Technology Dziedziny życia, które co najmniej dominują w SI Społeczność a informacja Społeczeństwo Informacyjne Rozwój Społeczeństwa Informacyjnego Człowiek Żyje w gromadzie Ciągle rozwija się Dziedziczy nie tylko cechy genetyczne, ale również wiedzę poprzednich pokoleń Komunikacja Proces wymiany znaków symbolicznych Najważniejszym środkiem, z którego pomocą dziecko uczy się być ludzką istotą, jest komunikowanie werbalne i niewerbalne, The Human Dialogue: Perspectives on Communication, F. W. Matson 1967

9 Struktura komunikacji Klasyfikacja mediów Środki wyrażania zachowania słowne i pozasłowne np. mowa, gesty, mimika Środki rejestracji - narzędzia np. długopis, dyktafon, dysk twardy Środki transmisji instrumenty przesyłania i powielania np. rury akustyczne, druk, siec komputerowa Komunikacja dawniej Najprostsza komunikacja twarzą w twarz Bezpośrednia Lokalna Ograniczona do małej liczby osób (czas, miejsce zebrania) Rozwój komunikacji Arabski telefon (głuchy telefon) Sygnały świetlne, bębny, znaki dymne Chiński telefon Rury akustyczne itp. Komunikacja dziś Komunikacja dziś Telegraf: Optyczny (wykorzystywany m.in. przez Napoleona) Elektryczny (Morse) r. 24 maja 1844 narodziny nowoczesnej komunikacji: Samuel Finley Breese Morse Pierwsza transmisja telegraficzna (USA) Dalekopis (pierwsza wersja 1855 r., wprowadzenie lata 30 XX w.) Telefon (Bell, Meucci 1876 r.) Każdy może być nadawcą i odbiorcą Narodziła się sieć telekomunikacyjna Rozszerzenie o możliwość przesyłania danych w postaci cyfrowej Telefonia satelitarna, komórkowa Radio: Marconi, 1895 r. radiotelegraf Nowy typ komunikacji: rozgłaszanie Telewizja: Television Limited, John Logie Baird, 1925 r. czarno-biała kolorowa naziemna - kablowa (CATV) satelitarna analogowa cyfrowa niskiej rozdzielczości HDTV telewizja interakcyjna, TV internetowa? Internet, internet szerokopasmowy Nikola Tesla

10 Od liczydła do komputera Nie godzi się wybitnym ludziom trwonić czas na niewolniczą pracę, na obliczenia, które z zastosowaniem maszyn mógłby wykonać ktokolwiek Liczydła przed naszą erą Blaise Pascal kalkulator mechaniczny r. Joseph Marie Jacquard krosno r. karty perforowane Charles Babbage projekt maszyny różnicowej i analitycznej, 1822 r. George Boole logika dwuelementowa (algebra Boole a) Herman Hollerith spis powszechny 1890 r. użycie kart perforowanych Tabulating Machine Company 1896 r. Gottfried Leibniz Od liczydła do komputera Alan Turing Maszyna Turinga Wyidealizowany matematyczny model komputera Wykonuje każdy algorytm John von Neumann Zaproponował architekturę komputera Procesor Pamięć Urządzenia I/O Brak podziału na pamięć dla rozkazów i pamięć dla danych Od liczydła do komputera J.P. Eckert i J.W. Mauchly Electronic Numerical Integrator And Computer 1946 r. tajny projekt PX obliczenia balistyczne liczby dziesiętne 5 tyś sumowań/s 140 kw 30 ton, lamp średni czas między awariami: ok. 30 min Narodził się (?) termin: bug usterka, błąd Obawy o zanik intelektu u ludzi Od liczydła do komputera Konrad Zuse pierwszy komputer Z r. w pełni automatyczny zmienny program kompletny w sensie Turinga klawiatura dziesiętna wyświetlacz dziesiętny stosowany przez wojsko częstotliwość zegara 5 1/3 Hz

11 Od liczydła do komputera Komputery w biznesie od lat 50-tych XX wieku, głównie w bankach Pierwsze centrum przetwarzania danych 1955 r. Postęp technologiczny Tranzystor bipolarny 1947 r. Układ scalony 1958 r. Mikroprocesor Intel r r. wydajność ENIACa na biurku Gdyby przemysł samochodowy rozwijał się tak szybko i dynamicznie jak przemysł elektroniczny w ostatnich trzydziestu latach, to Rolls Royce kosztowałby obecnie 2 dolary i można by nim przejechać 2 mln mil zużywając 4 litry benzyny (lata 70-te) Od liczydła do komputera Komputer osobisty (PC) IBM PC r. Apple I 1981 r. ALTAIR r. Ustandaryzowana platforma Komputer człowiekiem roku 1983 r. Rodzaje PC Stacjonarny Notebook Palmtop Netbook Sieci komputerowe Rozwój komunikacji Pierwsze sieci lata 60te XX wieku ARPAnet Departament Obrony USA Sieci składają się z: Autonomicznych jednostek np. komputerów Medium wymiany danych Rodzaje połączeń: Przewodowe Radiowe (Wi-Fi) Światłowodowe itp. Historyczne rodzaje sieci (zasięg): Lokalne (LAN) Miejskie (MAN) Rozległe (WAN) źródło: Casting the Net gesty mimika słowa ok p.n.e lat ok. 250 lat temu malowidła ok p.n.e. prasa drukarska na parę telegraf 1/6 kino radio stereofoniczne hieroglify pismo alfabetyczne magnetowid teraz komputer osobisty/internet wynalazek Gutenberga teraz

12 Rozwój komunikacji Rozwój na drodze stopniowej ewolucji radykalnej rewolucji Postęp technologiczny to ewolucja dotyczy także przełomowych wynalazków Nowe sposoby wykorzystania informacji mogą być rewolucją np. komputer osobisty Komunikacja a trwałość wiedzy Legendy, opowieści [związana z człowiekiem] Ikony, obrazki Kamienne tabliczki Papirus, pergamin, papier Maszyna drukarska Gutenberga: Rewolucja Era komunikacji medialnej Taśma filmowa Dysk twardy, nośniki optyczne Media - rodzaje Podstawowy podział analogowe (zwane tradycyjnymi, dawnymi) rysunek, mowa, muzyka* pismo, druk film*, telewizja* cyfrowe (nowoczesne) fotografia cyfrowa e-book internet bardzo ogólnie film DVD, telewizja HD SMS, Nowe media Nowy rodzaj mediów Oparte o ideę web 2.0 Przykłady blogi: Blogger, WordPress mikroblogi: Twitter, Tumblr sieci społecznościowe: NK, Facebook, Bebo, MySpace, LinkedIn events: Upcoming, Meetup.com serwisy randkowe: Badoo gry społecznościowe: erepublik wirtualne światy: Second Life, Minecraft filmy, zdjęcia: Flickr, YouTube i wiele innych

13 Nowe media Zalety nowoczesnych mediów cyfrowych szybkie przeszukiwanie łatwość aktualizacji wierność odwzorowania/jakość* łatwość współdzielenia interaktywność natychmiastowy dostęp szeroki wybór coraz tańsze łatwe w użyciu transformowalne replikowalne Czas trwania rewolucji Rewolucja przemysłowa ok. 300 lat duży opór w stosowaniu nowych rozwiązań słaba popularyzacja Rewolucja cyfrowa ok. 70 lat (?) Błyskawiczny obieg informacji Szybkie wdrożenia Pytania?