Dokument Dagome iudex
|
|
- Milena Makowska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Anna Siwek Zespół Szkół w Gardnie Dokument Dagome iudex Mieszko I zmarł 25 maja 992 roku. Na krótko prze śmiercią oddał państwo gnieźnieńskie pod opiekę Stolicy Apostolskiej. Donację księcia gnieźnieńskiego poznajemy z bardzo tajemniczego dokumentu, który od pierwszych widniejących na nim słów zwany jest powszechnie aktem Dagome iudex 1. Dagome iudex to najstarszy zachowany dokument dotyczący państwa polskiego, sporządzony w roku 991 być może podczas zjazdu w Kwedlinburgu. W dokumencie tym, spisanym po łacinie, Mieszko informuje papieża o granicach swojego państwa i oddaje je pod papieską opiekę. Treść, od strony czynności prawnej, nie budzi żadnych wątpliwości. Książe Mieszko I i jego żona księżńa Oda, a także ich synowie, Mieszko i Lambert, oddali swe państwo gnieźnieńskie wraz ze wszystkimi terytorialnymi przynależnościami pod władanie św. Piotra, co w ówczesnym języku prawno kanonicznym znaczyło pod protekcję Stolicy Apostolskiej. 2 Jest to szeroko w średniowieczu rozpowszechniona forma czynności prawnej, zw. prekaria oblata, polegająca na tym, że prekarzysta przenosi na wybraną osobę czy instytucję kościelną własność (najczęściej gruntu), stając się od tej chwili użytkownikiem tejże własności. Strona, na którą przeniesiono tytuł własności, zobowiązana jest do opieki nad prekarzystą, który z kolei na znak podległości i za to, że zużytkowuje rzecz, która nie stanowi już jego własności, winien jest właścicielowi pewne świadczenie. 3 Niestety, sam dokument nadawczy nie zachował się do naszych czasów, a przynajmniej nie został dotąd odnaleziony ani Polsce, ani w archiwach papieskich. Zachowało się natomiast zwięzłe streszczenie tego aktu, sporządzone w drugiej połowie XI w. ( ) przez wysokiego urzędnika Kurii rzymskiej, kardynała Deusdedita i umieszczone w opracowanym przezeń obszernym zbiorze Collectio canonum, mającym służyć obronie niezależności Kościoła od władzy świeckiej i zapewnieniu papieżowi hegemonii w Kościele. 1 Szczur Stanisław Historia Polski. Średniowiecze s.56 2 Labuda Gerard Mieszko I s Strzelczyk Jerzy, Mieszko Pierwszy s.174
2 Niewyjaśniona dotąd jest kwestia, z jakiej podstawy dokumentowej został sporządzony regest. Większość badaczy zdaje się mniemać, ze podstawę tę stanowiła suplika obu polskich małżonków. Regest mieści się w Kolekcji kanonów kardynała Deusdedita wynika stąd, że treść w tym regeście zawarta zyskała aprobatę papieską. Wedle przyjętego w praktyce kancelarii kurialnej zwyczaju bulla Jana XV przyjęła z petycji księcia Mieszka wszystkie podstawowe składniki, a tym samym nadała prośbie o protekcję sankcję prawomocności. Petycja jedynie oddawała państwo gnieźnieńskie na własność św. Piotra, toteż dopiero przyjęcie tej oferty przez Stolicę Apostolską zapewniało petentom po wystawieniu stosownej bulli pożądaną protekcję. 4 Darowizna Mieszka I była najwcześniejszym podobnym aktem ze strony świeckich władców, którzy dopiero w późniejszych wiekach częściej będą, idąc nieświadomie śladami Mieszka, poddawać swe kraje Stolicy Apostolskiej i stawać się w ten sposób wasalami św. Piotra. Na coś takiego Mieszko wraz z Odą nie mógł wpaść sam, lecz musiał mieć doradców z kręgów zbliżonych do Kurii rzymskiej, kontakty zaś z nimi najłatwiej było chyba uzyskać na dworze regentki cesarzowej Teofano. 5 Tekst Dagome iudex : Item in alio tomo sub Iohanne XV papa Dagome iudex et Ote senatrix et filii eorum: Misicam et Lambertus - nescio cuius gentis homines, puto autem Sardos fuisse, quoniam ipsi a III iudicibus reguntur - leguntur beato Petro contulisse unam civitatem in integro, que vocatur Schinesghe, cum omnibus suis pertinentiis infra hos affines, sicuti incipit a primo latere longum mare, fine Bruzze usque in locum, qui dicitur Russe et fines Russe extendente usqie in Craccoa et ab ipsa Craccoa usque ad flumen Oddere recte in locum, qui dicitur Alemure, et ab ipsa Alemura usque in terram Milze recte intra Oddere et exinde ducente iuxta flumen Oddera usque in predictam civitatem Schinesghe. Tłumaczenie : [...] w całości jedno państwo, które zwie się Schinesghe [ Gniezno ] z wszystkimi swymi przynależnościami w tych granicach, jak się zaczyna od pierwszego boku długim morzem [stąd] granicą Prus aż do miejsca, które nazywa się Ruś, a granicą Rusi, ciągnąc aż 4 Labuda Gerard Mieszko I s Strzelczyk Jerzy, Mieszko Pierwszy s
3 do Craccoa [ Krakowa ] i od tego Craccoa aż do rzeki Oddere [Odry], prosto do miejsca, które nazywa się Alemure, a od tej Alemury aż do ziemi Milze [Milczan] i od granicy Milze prosto do Oddere [ Odra ] i stąd idąc wzdłuż rzeki Oddere aż do rzeczonego państwa Schinesghe. 6 Co oznacza 'Dagome iudex? Sformułowanie to odnosi się bez wątpienia do księcia Mieszka I. Co jednak oznacza? Skąd się wzięło? Znawcy tematu nie są w 100% zgodni, jednak większość przychyla się (za Labudą) do stwierdzenia, iż mamy do czynienia z błędem kopisty, który źle przepisał tekst "Ego Mesco dux" znajdujący się w oryginalnym dokumencie. Dla porządku jednak wspomnieć trzeba, że znaleźli się i tacy (np. Łowmiański), którzy widzieli w tym dowód ochrzczenia Mieszka imieniem zachodnim (Dago, Dagobert) (też odwrotnie, czyli jak Mieszko naprawdę miał na imię), bądź nawet tzw. "ślad normański" w historii państwa polskiego. Dotychczasowa dyskusja przyniosła uzgodnienia stanowisk w niewielu ważnych kwestiach. Panuje zgodność, że: 1. Wystawcami aktu oblacyjnego na rzecz Stolicy Apostolskiej byli Mieszko I (Dagome iudex), jego żona Oda (Ote senatrix) i ich synowie Mieszko i Lambert. 2. Przedmiotem darowizny na rzecz św. Piotra jest jeden gród (miasto, państwo?) w całości (unam civitatem in integro), zwany Schinesghe czy Schignesne, ze wszystkimi jego pertynencjami (cum omnibus suis pertinentiis). Zgodzono się, że Schinesghe czy raczej Schignesne, to Gniezno, ośrodek państwa Polańskiego, odrzucając ostatecznie próbę identyfikacji tego ośrodka ze Szczecinem. Obecnie przyjęło się określanie przedmiotu nadania państwem gnieźnieńskim. Istnieją jednak nadal rozbieżności w sprawie rozległości owych pertynencji Gniezna. Jedni za pertynencje te uważają wszystkie obszary państwa polskiego, nad którymi Mieszko panował, inni będący w mniejszości za pertynencje te uważają tylko to, co w dokumencie zostało wyraźnie granicami zakreślone. Spór dotyczy zatem przebiegu granicy. 3. Akt został sporządzony w czasach papieża Jana XV ( ), chyba około r. Przyjmuje się datację 991 r. 6.za Gerard Labuda. Słowiańszczyzna pierwotna. Wybór tekstów. Warszawa 1954, s
4 Spory toczą się głównie wokół kwestii ustalenia granic i rozmiarów nadania oraz politycznych motywów postępowania Mieszka, znaczenia prawnego i politycznego samego aktu. Utrwaliło się już jedynie trafne przekonanie, że wszystkie wymienione w regeście obiekty okalające państwo gnieźnieńskie i jego pertynencje, tj. longum mare, Prusy (Pruzze), Ruś (Russe), ziemia krakowska (Craccoa), rzeka Odra, tajemnicze ciągle Alemure, dalej Milsko (Milze) i znów Odra, należy traktować ekskluzywnie. O tej wyłączności decydują bowiem już początkowe słowa opisu infra hos affines, czyli pod tymi granicami nie można zatem, jak to dawniej czyniono, raz obiekt traktować włącznie (Pomorze, Kraków), raz wyłącznie (Prusy, Ruś). 7 Skoro w 991 r. Kraków do państwa polskiego należał, a nie figuruje jako część civitas Schinesghe w tekście Dagome iudex, zważywszy następnie, że w dokumencie tym został pominięty Bolesław Chrobry, najbardziej przekonywający wydaje się domysł, że civitas Schinesghe, nawet ze wszystkimi swoimi przynależnościami nie obejmowała wszystkich ziem polskich, tzn. wszystkich terytoriów podlegających władzy Mieszka I. Z całą pewnością pozostawała poza nią ziemia krakowska, w której zapewne pierworodny Bolesław sprawował władzę udzielną. Nie działa mu się zatem żadna specjalna krzywda, przynajmniej jeżeli spojrzymy z ojcowskiego punktu widzenia. Poza tym nie wiadomo czy dzielnica Bolesława nie obejmowała od 990 r. także Śląska, zwłaszcza górnego i środkowego; pamiętamy przecież, że granice civitas Schinesghe na śląskim odcinku zarysowane zostały w Dagome iudex mało precyzyjnie. 8 Południową granicę państwa gnieźnieńskiego możemy poprowadzić od granicy z Rusią (Grodami Czerwieńskimi) wzdłuż północnych rubieży byłego państwa Wiślan, na północ od Krakowa rozległymi lasami zalegającymi w rejonie Gór Świętokrzyskich, pozostawiając w pertynencjach Gniezna zalesiony dział wodny Pilicy. 9 Zdaniem Edwarda Rymara z terytorium civitas Schinesghe należy wyłączyć oprócz Polski południowej także Pomorze, które według niego, zostało przydzielone równie jak Bolesław nie wymienionemu w tekście Dagome iudex synowi Mieszka I i Ody Świętopełkowi. Wszystko zależy od znaczenia terminu longum mare. Dosłownie wypadałoby go przetłumaczyć jako długie morze ( z pierwszego boku długie morze). 7 Rymar Edward Dagome iudex jako organiczna część s Strzelczyk Jerzy, Mieszko Pierwszy s Rymar Edward Dagome iudex jako organiczna część s.297
5 Jeżeli longum mare rozumieć jako długie morze, brzeg morza, oczywiście Bałtyckiego (czyni tak większość historyków), to znaczyłoby, ze Pomorze, kraina nadmorska, wchodziła w skład civitas Schinesghe i przewidziana była do ewentualnego podziału pomiędzy Mieszka i Lamberta. Pojawiają się także inne poglądy, których zwolennikiem jest wspomniany już Edward Rymar. Twierdzi on, że longum mare należy tłumaczyć jako Pomorze, kraj ciągnący się wzdłuż morza. W takim zaś razie obszar państwa gnieźnieńskiego ofiarowany Stolicy Apostolskiej nie obejmowałby Pomorza. O wyłączeniu Pomorza (longum mare) z aktu darowizny decyduje: Brak ostatniego odcinka granicznego na zachodzie, gdyby civitas Schinesghe miało opierać się na północy o Bałtyk; Konieczność wydzielenia dzielnicy przez Mieszka I Świętopełkowi, jednemu z jego synów z Ody; Trybutarny charakter tego obszaru wobec Niemiec od 963 r., co czyni zbędnym i niemożliwym oddanie go pod protekcję św. Piotra, skoro do tego akt protekcyjny nie miał antyniemieckiego charakteru; Pozostaje jeszcze wyjaśnienie tajemniczej Locus Alemure, które wg prof. E. Rymara należy poszukiwać na Dolnym Śląsku powyżej pasma Sudetów, gdzieś na południowej linii ciągnącej się od Odry na zachód do granicy z Milskiem. W takim razie z terytorium śląskiego do obszaru pertynencji państwa gnieźnieńskiego zaliczono w akcie ablacyjnym Mieszka I z ok. 991 r. tylko część północną Państwo gnieźnieńskie (civitas Schinesghe) i jego pertynencje objęte aktem darowizny Mieszka I, Ody i ich synów Mieszka i Lamberta na rzecz Stolicy Apostolskiej to nie całe ówczesne państwo Mieszka, lecz tylko jego rdzeń, tj. dawne państwo Polan z pertynencjami, w granicach zakreślonych przez dokument Dagome iudex, czyli okolone wokół przez Pomorze, Prusy, Ruś, ziemię krakowska, Odrę i lewobrzeżny Śląsk. 10 Pominięcie Bolesława i Świętopełka Zastanawiający jest fakt, dlaczego w regeście Dagome iudex nie został imiennie wpisany syn pierworodny Mieszka I, Bolesław Chrobry. Roman Grodecki dowodził, iż ponieważ o wydziedziczeniu Bolesława przez ojca pozostaje wprost w sprzeczności 10 Rymar Edward Dagome iudex jako organiczna część s
6 ze źródłami, nasuwa się, jako najprostsze rozwiązanie tej trudności, przypuszczenie, że może autor regestu opuścił przez omyłkę imię Bolesława (Dzieje, I, 55).Taka omyłka jest jednak wykluczona, ponieważ wystawcy petycji do Rzymu, Mieszko i Oda, występowali nie tylko w swoim, lecz także w imieniu swoich synów, Mieszka I Lamberta, gdyby zatem chcieli oni objąć aktem protekcji także Bolesława, to w tym piśmie musieliby osobno określić go jako syna Mieszka i Dobrawy. Wszystko wskazuje na to, że imię Bolesława zostało w ich petycji pominięte celowo i że akt protekcji dotyczył dwu w tym piśmie wymienionych. 11 Stanisław Zakrzewski zgłosił pogląd, że w momencie wystawienia dokumentu Kraków znajdował się w ręku Bolesława Chrobrego. Sądził jednak, że Bolesław posiadał tam dzielnicę wydzieloną mu przez ojca, zatem stanowić musiała ona również owe pertynencje państwa gnieźnieńskiego, chociaż nie została objęta aktem darowizny. Henryk Łowmiański, stosując konsekwentnie zasadę ekskluzywności, wykluczył możliwość traktowania Krakowa jako pertynencji Gniezna. Uznał za trafny domysł o przebywaniu Bolesława w Krakowie ok. 990 r., bowiem tłumaczy to równocześnie nieobecność w granicach państwa gnieźnieńskiego i tego księcia i Krakowa. Samo zdobycie grodu przez Polskę przeniósł jednak za Kosmasem na 999 r. Zatem Bolesław rządził w Krakowie w 991 r. pod zwierzchnictwem czeskim jako siostrzeniec księcia Bolesława II i zięć domniemanego księcia krakowskiego Dobromira, pewnego ojca trzeciej żony Chrobrego, Emnildy. Badacze zwrócili uwagę na absencję w akcie darowizny nie tylko Bolesława, ale też jednego z trzech synów Mieszka I i Ody, Świętopełka. Wytłumaczono to jego wcześniejszym zgonem. Stało się to konieczne skoro za przedmiot darowizny uznano całe państwo Mieszka I. dla Świętopełka po prostu zabrakło miejsca w planach podziałowych Mieszka. Jednak już stan źródeł nie upoważnia do takiego pesymistycznego stanowiska w sprawie terminu zgonu Świętopełka. O jego istnieniu jak i pozostałych dwóch synach Ody donosi Thietmar. Pisze o małżeństwie Mieszka z Odą córką margrabiego Dytryka, o jej zasługach dla Niemiec i o urodzeniu Mieszkowi trzech synów. Wymienił Mieszka i Świętopełka a w miejscu imienia trzeciego pozostawił lukę. Widocznie nie zdołał się dowiedzieć jakie imię nosił ów trzeci syn. Poznajemy je z Dagome iudex. Był to Lambert. Dalej kronikarz kontynuuje opis dziejów państwa Polan. Pisze o zgonie sędziwego i gorączką zmożonego Mieszka, który pozostawił swoje państwo do podziału miedzy wielu książąt. Powyższy kontekst nie daje przecież żadnych podstaw do datowania zgonu Świętopełka na czas przed śmiercią jego ojca. Mamy pełne prawo umieszczać go w gronie książąt uczestniczących w podziale państwa oraz wśród 11 Labuda Gerard Mieszko I s.188
7 części. 12 Bolesław panował zatem w Polsce południowej z rezydencją w Krakowie, a obszar wygnanych przez Bolesława po śmierci Mieszka I. Można przypuszczać, że Thietmar znał imion dwóch starszych synów Ody, bowiem ci po wygnaniu żyli w Niemczech i byli kronikarzowi znani, podczas gdy lambert zmarł wcześniej lub wtopił się w stan duchowny (Taka hipotezę wysnuł m.in. Stanisław Zakrzewski o czym będzie mowa w dalszej części niniejszej pracy). Nie może być mowy o celowym wyłączeniu średniego z synów Ody, skoro nawet najmłodszy w podziale brał udział. Nasuwa się przeto wniosek, że Świętopełk, skoro żył wówczas na pewno otrzymał dzielnicę i ze t a dzielnicą musiało być Pomorze. Uzyskujemy w ten sposób dowód, że longum mare to nie długie morze. Przez wydzielenie działu Świętopełka doprowadzamy do równowagi między poszczególnymi członami państwa stanowiącymi dzielnice, zgodnie z polskim prawem dziedziczenia przewidującym podział majątku na równe mu podległy obejmował ok.1/4 obszaru ówczesnej Polski, w dodatku były to tereny bogate, rozwinięte i ważne, także w sensie drażliwego sąsiedztwa z Czechami. Świętopełk na Pomorzu miałby także w przybliżeniu ¼. Wynika z tego, że pomyślany przez Mieszka i niewątpliwie aprobowany przez Odę podział dziedzictwa Mieszkowego bynajmniej nie był niesprawiedliwy, gdyż także na Mieszka i Lamberta, którzy mieli panować (wspólnie czy raczej po dokonaniu podziału) w państwie gnieźnieńskim, centralnym niejako, obejmującym około połowy ówczesnej Polski, przypadałoby po ¼ całości. O interesy Bolesława po śmierci ojca rozumowano nie ma potrzeby się troszczyć, wszystko wskazywało na to, że dostatecznie sam będzie o nie dbał, także rządy Świętopełka na Pomorzu uznano widocznie za niezagrożone, natomiast najwidoczniej uważano, ze losy dzielnicy centralnej ( państwa gnieźnieńskiego ), zwłaszcza respektowanie przez pierworodnego Bolesława decyzji ojca w sprawie pozostawienia tej dzielnicy pod panowaniem dwóch braci przyrodnich i regencji sprawowanej przez macochę, wymagają zabezpieczenia ze strony najwyższego autorytetu duchowego, jakim było papiestwo. 13 Według Stanisława Zakrzewskiego następstwo po sobie i koronę królewską przeznaczył Mieszko dla najstarszego syna z drugiego małżeństwa, także Mieszka. Korony wskutek oporu Rzymu nie uzyskał i nie wiadomo, czy w ogóle chociażby na jak najkrócej ów młody Mieszko objął rządy zwierzchnie. Jest to bardzo wątpliwe wobec potężnego w kraju stanowiska Chrobrego. Jako terytorium dziedziczne otrzymał Mieszko młody ziemie objęte 12 Rymar Edward Dagome iudex jako organiczna część s Strzelczyk Jerzy, Mieszko Pierwszy s.184
8 przeważnie granicami dokumentu Dagome iudex. Lambert natomiast, bawiący we Włoszech, przeznaczony do stanu duchownego, nie wchodził w rachubę. W znacznie późniejszych czasach, po burzliwym okresie wygnania, został on w ostatnich latach Chrobrego krakowskim biskupem. 14 Przyczyny wystawienia Akt Dagome iudex wygląda na organiczną część testamentu Mieszka I przewidującego podział kraju na cztery dzielnice: a) Dla najstarszego Bolesława w Małopolsce, prawdopodobnie na Opolszczyźnie i południowej części lewobrzeżnego Śląska Dolnego z prerogatywami władzy zwierzchniej, pryncypackiej. b) Dla dwóch synów Mieszka i Ody, Mieszka i Lamberta w części centralnej państwa będącej przedmiotem aktu darowizny na rzecz św. Piotra. c) Dla Świętopełka na Pomorzu zabezpieczonym przed Bolesławem gwarancjami niemieckimi, bowiem obszar ten był nadzorowany przez królestwo niemieckie jako spadkobiercę monarchii frankońskiej. 15 Stanisław Szczur wysuwa hipotezę, że być może u genezy aktu Dagome iudex wcale nie tkwią cele polityczne i podnoszona w literaturze obrona suwerenności państwa gnieźnieńskiego. Możliwe jest, że Książe wystawił ów akt w celach propagandowych, gdyż chciał ukazać swoje państwo jako kraj już chrześcijański, pragnący umocnić świeże kontakty z następcami św. Piotra w odległym Rzymie. 16 Jerzy Dowiat twierdzi, iż wystawienie dokumentu Dagome iudex nie oznaczało uznania politycznej zwierzchności papiestwa, które było wtedy jeszcze bardzo słabe i od nikogo tego rodzaju aktów nie wymagało (o czym już wspominałam). Chodzi tu najprawdopodobniej o jakieś sprawy kościelne. Być może jest to wyraz starań Mieszka o uzależnienie biskupstwa polskiego bezpośrednio od papieża. 17 Do tego poglądu przychyla się również Jerzy Wyrozumski. Być może darowizna była dokonana w interesie dwu wymienionych w regeście synów Mieszka i Ody i tym samym miała zapobiec ewentualnym naruszeniom ich dziedzictwa przez syna pierworodnego (Bolesława). 14 Zakrzewski Stanisław Mieszko I jako budowniczy państwa polskiego s Rymar Edward Dagome iudex jako organiczna część s Szczur Stanisław Historia Polski. Średniowiecze s Dowiat Jerzy, Chrzest Polski s. 119
9 Zdaniem Zakrzewskiego Mieszko I miał podjąć w Rzymie starania o koronę królewską, a także o samodzielną organizację kościelną, a choć korony zyskać się w 991 r. nie udało, to papież uznawszy Polskę w oznaczonych granicach jako własność św. Piotra przygotował grunt do utworzenia w Gnieźnie ogniska kościelnego, podległego wprost Rzymowi. Jakkolwiek w regeście nie ma wzmianki, iż z przyjęciem opieki nad Polską łączyła się zwyczajowa opłata (cenzus), to wszystko wskazuje na to, iż rzeczywiście taki trybut był od tego czasu z polskiego patrymonium sancti Petri uiszczany. Późniejsi badacze porzucili temat korony, natomiast rozwijali wątek zabiegów o samodzielną organizację kościelną. Henryk Łowmiański z trzech dyskutowanych w literaturze motywów oblacji: a) zagwarantowania integralności państwa polskiego, a zwłaszcza nabytków w Polsce południowej; b) stworzenie samodzielnej organizacji kościelnej; c) uzyskanie zgody na koronację; wskazuje motyw drugi: papież był ogólnie uznawanym autorytetem w sprawach religii i Kościoła, toteż wolno przyjąć, że Mieszko poddając się św. Piotrowi miał na widoku osiągnięcie celów natury kościelnej. 18 Jak się wydaje właśnie ten pogląd przeważa w literaturze. Dagome iudex to jeden z najciekawszych dokumentów mówiących o najdawniejszych dziejach naszego kraju, który nadal skrywa głęboko swe tajemnice i przez to staje się wyzwaniem dla kolejnego pokolenia badaczy. 18 Labuda Gerard Mieszko I s.191
10 Bibliografia: 1. Rymar Edward, Dagome iudex jako organiczna część decyzji Mieszka I w sprawie podziału Polski na dzielnice. Reanimacja hipotezy o piastowskim rodowodzie dynastii pomorskiej ; Materiały Zachodniopomorski t.32 (wyd. 1990) 2. Kürbis Brygida, Dagome iudex studium krytyczne ; Początki państwa polskiego t.i; Poznań Labuda Gerard, Mieszko I ;Wrocław Strzelczyk Jerzy, Mieszko Pierwszy ; Poznań Zakrzewski Stanisław Mieszko I jako budowniczy państwa polskiego ; Kraków Szczur Stanisław Historia Polski. Średniowiecze ; Kraków Dowiat Jerzy, Chrzest Polski Warszawa Steele Philips Earl, Nawrócenie i chrzest Mieszka I ; Warszawa Wyrozumski Jerzy Historia Polski ; Warszawa
Kurier Gnieźnieński PROJEKTU
Publiczne Gimnazjum Dwujęzyczne nr12 w Wałbrzychu ul. I.J. Paderewskiego 17, 58-301 Numer 1 06/16 ORGANIZATOR PROJEKTU PARTNER MIESZKO I NIE ŻYJE! Pogrążeni w żałobie, my - jako redakcja 'Kuriera Gnieźnieńskiego'
Bardziej szczegółowoTeleturniej historyczny
Teleturniej historyczny 1. Co oznacza przydomek Chrobry? a) piękny b) wielki c) wspaniały d) mężny d) lekarski 2. Wskaż poprawną kolejność przedstawionych władców. a) Bolesław Krzywousty, Mieszko I, Bolesław
Bardziej szczegółowoPoczątki państwa polskiego
Początki państwa polskiego 1. Państwo Mieszka I (960-992) Piastowie opanowali Wielkopolskę, Kujawy, Mazowsze, siedziby Lędzian Władcą plemienia Polan był Mieszko I Informacje o państwie mieszka pochodzą
Bardziej szczegółowoKryzys monarchii piastowskiej
Kryzys monarchii piastowskiej 1. Panowanie Mieszka II (1025-1031, 1032-1034) Koronacja w 1025r.; w testamencie chrobry pominął Bezpryma i Ottona Zaangażował się w konflikt z Niemcami (wyprawy na Saksonię)
Bardziej szczegółowoTest z zakresu rozwoju państwa polskiego do czasów Kazimierza Odnowiciela
Test z zakresu rozwoju państwa polskiego do czasów Kazimierza Odnowiciela 1. Na podstawie mapy zamieszczonej poniżej uzupełnij podaną tabelę. Słowianie Zachodni Słowianie Południowi Słowianie Wschodni
Bardziej szczegółowoAutorzy: Sara Pawelska Patrycja Rychter
Autorzy: Sara Pawelska Patrycja Rychter Opiekunowie: mgr Magdalena Cieślak mgr Paulina Chłopkowska Zespół Szkół nr 1 im. Stefana Garczyńskiego ul. Powstańców Wielkopolskich 43, 64-360 Zbąszyń Telefon:
Bardziej szczegółowoRozbicie dzielnicowe
Rozbicie dzielnicowe 1. Testament Bolesława Krzywoustego Krzywousty obawiał się sporu między synami 2 zasady: 1. Zasada pryncypatu jeden z synów sprawuje władzę nad pozostałymi braćmi 2. Zasada senioratu
Bardziej szczegółowoHistoria Polski Klasa V SP
Temat: Bolesław Krzywousty i jego testament. Historia Polski Klasa V SP Bolesław Krzywousty ur. 20 sierpnia 1086, zm. 28 października 1138. Był synem Władysława Hermana i Judyty Czeskiej. Książę Śląski,
Bardziej szczegółowoRzekomy Dagome Iudex Mieczysława II Stratega i Mieczysława IV Masławem zwanego mazowiecki kurhan Słowiański w jednym artykule zebrane
Rzekomy Dagome Iudex Mieczysława II Stratega i Mieczysława IV Masławem zwanego mazowiecki kurhan Słowiański w jednym artykule zebrane Od dłuższego czasu interesuję się historią a od niedawna intensywnie
Bardziej szczegółowoPowiatowy Konkurs Historyczny Polska Piastów etap szkolny (klucz odpowiedzi)
Honorowy Patronat Pan Jarosław Szlachetka Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Pan Józef Tomal Starosta Powiatu Myślenickiego Pan Paweł Machnicki Burmistrz Gminy i Miasta Dobczyce Pan Paweł Piwowarczyk
Bardziej szczegółowoPróby zjednoczenia Królestwa Polskiego
Próby zjednoczenia Królestwa Polskiego 1. Ziemie polskie w połowie XIII w. Drzewo genealogiczne s.427; pomocne przy pojawianiu się imion Po 1241 r. o ziemie śląska walczą synowie Henryka Pobożnego; podzielili
Bardziej szczegółowoPolska w czasach Bolesława Chrobrego. Historia Polski Klasa V SP
Polska w czasach Bolesława Chrobrego Historia Polski Klasa V SP Misja chrystianizacyjna św. Wojciecha. 997 r. Zjazd Gnieźnieński 1000 r. Koronacja Bolesława Chrobrego 1025r. Sytuacja wewnętrzna i zewnętrzna
Bardziej szczegółowoPolska pierwszych Piastów materiały do sprawdzianu
Polska pierwszych Piastów materiały do sprawdzianu Temat: Słowianie i pierwsze państwa słowiańskie 1. Słowianie zanim przyjęli chrześcijaństwo wyznawali politeizm czyli wiarę w wielu bogów, do najważniejszych
Bardziej szczegółowoCHRZEST POLSKI
ZNACZENIE CHRZTU POLSKI W TWORZENIU ZRĘBÓW PAŃSTWOWOŚCI Wykonał: Adam Kula Zespół Szkół Zawodowych i Licealnych im. dra Kazimierza Hołogi - Osiedle Północ 37, 64-300 Nowy Tomyśl Telefon: 61 442 22 88 Konsultacji
Bardziej szczegółowoAnna Korzycka Rok IV, gr.1. Mapa i plan w dydaktyce historii. Pytania. Poziom: szkoła podstawowa, klasa 5.
Anna Korzycka Rok IV, gr.1 Mapa i plan w dydaktyce historii. Pytania Poziom: szkoła podstawowa, klasa 5. 1. Na podstawie mapy Polska za Bolesława Chrobrego podaj miejscowości będące siedzibami arcybiskupa
Bardziej szczegółowo966 rok założenie Akademii Krakowskiej 1410 rok chrzest Mieszka I 1364 rok zjazd w Gnieźnie 1000 rok bitwa pod Grunwaldem
Lekcja Temat: Lekcja powtórzeniowa. 1. Połącz każdą datę z odpowiednim wydarzeniem. DATA 997 rok unia Polski z Litwą 1226 rok misja świętego Wojciecha w Prusach 1385 rok koronacja Bolesława Chrobrego na
Bardziej szczegółowoPoziom P-podstawowy PPponadpodstawowy. Zadanie 1 P (0-5) Wpisz we wskazane na mapie miejsca nazwy plemion zamieszkujących ziemie polskie w X wieku.
Imię i nazwisko Sprawdzian diagnozujący wiadomości i umiejętności dla klasy V Dział: Dynastia Piastów na polskim tronie Nr w dzienniku.. Kl. V Poziom P-podstawowy PPponadpodstawowy Liczba pkt. Ocena Zadanie
Bardziej szczegółowo5. POLSKA PIERWSZYCH PIASTÓW
5. POLSKA PIERWSZYCH PIASTÓW 1) Kiedy odkryto pierwsze ślady człowieka w Polsce? a) 600 tysięcy lat temu b) 40 tysięcy lat temu c) 500 tysięcy lat temu d) 10 tysięcy lat temu 2) Plemiona, których nazwy
Bardziej szczegółowoPolska historiografia milczy na temat tego Pokoju. Milczy też Papież, który był gwarantem tego Pokoju.
KRÓLA POLSKI WOJCIECHA EDWARDA I na 1000-lecie Pokoju w Budziszynie Dzisiaj, 30 stycznia A.D.2018 mija 1000 lat od podpisania przez Imperium Słowian i Europy, pod przywództwem Cesarza Bolesława Wielkiego
Bardziej szczegółowoT Raperzy. SSCy8
Władysław Łokietek T Raperzy https://www.youtube.com/watch?v=w4vrx- SSCy8 Panowanie Władysława Łokietka Polska w czasach Wladysława Łokietka Rodowód Władysława Łokietka Przydomek Imię otrzymał po swoim
Bardziej szczegółowoZadanie 1. (2 p.) Wskaż wydarzenie chronologicznie pierwsze stawiając przy nim literę,,a" i chronologicznie ostatnie stawiając przy nim literę,,b".
VIII POWIATOWY KONKURS z HISTORII pod patronatem Jurajskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych,,POLSKA PIASTÓW OD MIESZKA I DO KAZIMIERZA WIELKIEGO" Etap powiatowy 2014/2015 KOD UCZNIA Informacje dla
Bardziej szczegółowoMonarchia Kazimierza Wielkiego
Monarchia Kazimierza Wielkiego 1333-1370 1. Początek rządów Jako jedyny spadkobierca odziedzicza tylko Wielkopolskę i Małopolskę; ok. 40% terenów Polski z 1138r. Niezależne pozostaje Mazowsze; w rękach
Bardziej szczegółowoPROJEKTU. Znaczenie chrztu:
PG 12 Paderewskiego 17 58-301, Wałbrzych ORGANIZATOR PROJEKTU Numer 1 06/16 PARTNER Znaczenie chrztu: Mieszko I po przyjęciu chrztu stał się równy innym władcom chrześcijańskim. Mógł z nimi zawierać przymierza
Bardziej szczegółowoKAZIMIERZ ODNOWICIEL. Zuzanna Jankowska Zespół Szkół w Pobiedziskach im. Kazimierza Odnowiciela Klasa 6e
KAZIMIERZ ODNOWICIEL Zuzanna Jankowska Zespół Szkół w Pobiedziskach im. Kazimierza Odnowiciela Klasa 6e Kazimierz I Karol Odnowiciel Kazimierz Karol, zwany Odnowicielem, urodził się 25 lipca 1016 roku.
Bardziej szczegółowoScenariusz lekcji w kl. V B
Scenariusz lekcji w kl. V B Temat: Bolesław Chrobry pierwszy król Polski Treści programowe: 1. Zjazd w Gnieźnie 2. Wzrost znaczenia Polski w czasach Bolesława Chrobrego 3. Pierwsza koronacja i jej znaczenie
Bardziej szczegółowoKONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
1. Zadanie c, f, d, a, e, b KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH KLUCZ ODPOWIEDZI ETAP REJONOWY 4 punkty za prawidłowe uporządkowanie, 2 punkty przy jednym błędzie, 0 punktów przy więcej
Bardziej szczegółowoK O N K U R S Z H I S T O R I I dla uczniów szkoły podstawowej - etap szkolny
............... kod pracy ucznia....................... pieczątka nagłówkowa szkoły K O N K U R S Z H I S T O R I I dla uczniów szkoły podstawowej - etap szkolny Drogi Uczniu, Przeczytaj uważnie instrukcję
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 7 listopada 2002 r., II CKN 1395/00
Wyrok z dnia 7 listopada 2002 r., II CKN 1395/00 1. Darczyńca lub jego spadkobierca nie może odwołać darowizny po śmierci obdarowanego, nawet jeżeli termin określony w art. 899 3 k.c. jeszcze nie upłynął.
Bardziej szczegółowoZespół I. Karta pracy
01 Zespół I 1. Na podstawie legendy o Popielu i Piaście (tekst źródłowy nr 1 i nr 2) oraz historyjki obrazkowej ustal przebieg wydarzeń i napisz pod każdym obrazkiem swój krótki komentarz: 01 2. Ustal
Bardziej szczegółowoZnaczenie Chrztu Polski w tworzeniu zrębów państwowości
Znaczenie Chrztu Polski w tworzeniu zrębów państwowości A U T O R : K L A U D I A J A R O S Z A D R E S S Z K O Ł Y: 6 4-310 LW Ó W E K U L. G I M N A Z J A L N A 1 K O R Z Y S TA Ł A M Z P O M O C Y PA
Bardziej szczegółowoInstrukcja dotycząca zakresu i sposobu uzyskania osobowości pranej przez instytucje kościelne na podstawie prawa polskiego (art. 4 ust.
Instrukcja dotycząca zakresu i sposobu uzyskania osobowości pranej przez instytucje kościelne na podstawie prawa polskiego (art. 4 ust. 3 Konkordatu) 1. W związku z wejściem w życie Konkordatu między Stolicą
Bardziej szczegółowo1000 i 50 LAT CHRZTU POLSKI REGULAMIN KONKURSU HISTORYCZNEGO. Początki chrześcijaństwa na ziemiach polskich
Urząd Miasta Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury Tomaszów Lubelski W ramach programu Chrzest 966. 1000 i 50 LAT CHRZTU POLSKI REGULAMIN KONKURSU HISTORYCZNEGO Początki chrześcijaństwa na
Bardziej szczegółowoREGULAMIN KONKURSU POWIATOWEGO,, POLSKA W CZASACH POCZĄTKÓW PAŃSTWOWOŚCI
REGULAMIN KONKURSU POWIATOWEGO Konkurs przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych z powiatu polkowickiego. Konkurs indywidualny w etapie szkolnym i drużynowy w etapie powiatowym Organizatorem konkursu
Bardziej szczegółowoSąsiedzi Polski w XII-XIII wieku
Sąsiedzi Polski w XII-XIII wieku 1. Marchia Brandenburska Cesarzowe niemieccy ingerowali w sprawy książąt dzielnicowych W XIII w. walki wewnętrzne w Rzeszy = mniejsze zainteresowanie podzieloną Polską
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI. Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska. Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza.
SCENARIUSZ LEKCJI Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza. Cele lekcji: Na lekcji uczniowie: poznają przyczyny i skutki
Bardziej szczegółowoKONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
...... kod pracy ucznia pieczątka nagłówkowa szkoły KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY Drogi Uczniu, witaj na I etapie konkursu historycznego. Przeczytaj uważnie instrukcję
Bardziej szczegółowoPRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII
Miejsce na naklejkę z kodem (Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy) KOD ZDAJĄCEGO PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII Arkusz II (dla poziomu rozszerzonego) Czas pracy 150 minut ARKUSZ II GRUDZIEŃ ROK
Bardziej szczegółowoMATEMATYKA DLA CIEKAWSKICH
MATEMATYKA DLA CIEKAWSKICH Dowodzenie twierdzeń przy pomocy kartki. Część II Na rysunku przedstawiony jest obszar pewnego miasta wraz z zaznaczonymi szkołami podstawowymi. Wyobraźmy sobie, że mamy przydzielić
Bardziej szczegółowoDzieje Grodu Przemysła. ,,Dzieje Grodu Przemysła. ,,Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania im. Cyryla Ratajskiego
,,Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania im. Cyryla Ratajskiego Dzieje Grodu Przemysła,,Dzieje Grodu Przemysła,,Dzieje Grodu Przemysła Numer 5/Maj 2012 1 2 Wkład Poznaniaków Część II Mieszko I do kultury
Bardziej szczegółowoWWW.JUNIORMEDIA.PL. Mistrzostwa polski w Jeździectwie str. 6 H.J. Co ugotować na niedzielę str. 6 H.J. Jak będą wspominać chrzest za 1050 lat?
ORGANIZATOR PROJEKTU Publiczne Gimnazjum Dwujęzyczne nr 12 ul. Paderewskiego 17 58-301, Wałbrzych Wydanie specjalne 06/16 PARTNER Mistrzostwa polski w Jeździectwie str. 6 H.J Tylko u nas! Życiorys władcy
Bardziej szczegółowoPolska Piastów. przez dynastię Piastów opisał w swojej kronice Gall Anonim.
Polska Piastów Polska powstała na terenach zamieszkanych przez liczne plemiona słowiańskie. Z jednego z nich Polan wywodził się władca, który miał wizję stworzenia państwa na wzór sąsiednich i siłę, by
Bardziej szczegółowoNarodziny monarchii stanowej
Narodziny monarchii stanowej 1. Przemiany społeczne Mimo władzy patrymonialne władca musiał liczyć się z możnymi Umowy lenne wiążą króla (seniora) z jego wasalami Wzajemna zależność i obowiązki X/XI w.
Bardziej szczegółowoMiejsce Zjazdu: Zamek Niepołomice w Niepołomicach. Data Zjazdu: 4-5 października 2014 roku.
UNIWERSAŁ trzecich Wici zwołłujjąccy sszllacchettnycch Pollaków do Niepołomic na dwudniiowy Sejm Walny w dniach 4-5 października 2014r.. Wojciech Edward Leszczyński Fundacja im. Króla Stanisława Leszczyńskiego
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Marek Sychowicz (przewodniczący) SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski
Sygn. akt III CSK 18/07 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 22 sierpnia 2007 r. SSN Marek Sychowicz (przewodniczący) SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski w sprawie z
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSA Katarzyna Polańska-Farion
Sygn. akt IV CSK 556/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 22 maja 2014 r. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSA Katarzyna Polańska-Farion w sprawie z wniosku
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote
Sygn. akt IV CSK 277/08 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 listopada 2008 r. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote w
Bardziej szczegółowoChRZEST POLSKI. Gimnazjum Bolewice ul. Sportowa 24a Bolewice Tel Przygotowały: Weronika Kaczmarek Wiktoria Jędrzejczak
Przygotowały: Weronika Kaczmarek Wiktoria Jędrzejczak Gimnazjum Bolewice ul. Sportowa 24a 64-305 Bolewice Tel.614411793 ChRZEST POLSKI Pomoc: mgr Jerzy Nikolin SPIS TREŚCI 1. Kilka słów od Nas. 2. Podstawowe
Bardziej szczegółowoSKARBY STANISŁAWA AUGUSTA
Monety kolekcjonerskie SKARBY STANISŁAWA AUGUSTA Bolesław Chrobry SKARBY STANISŁAWA AUGUSTA Wyjątkowa seria złotych i srebrnych monet kolekcjonerskich o nominałach 500 zł i 50 zł SKARBY STANISŁAWA AUGUSTA
Bardziej szczegółowoTESTAMENTY ZWYKŁE Podstawa prawna: art Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny
1 TESTAMENTY ZWYKŁE Podstawa prawna: art. 949-951 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 roku, poz. 459) - dalej jako k.c.. Niniejsze opracowanie ma na celu
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 22 listopada 2007 r., III CZP 97/07
Uchwała z dnia 22 listopada 2007 r., III CZP 97/07 Sędzia SN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący) Sędzia SN Mirosław Bączyk Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoKONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH
KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH Zadanie 1. KLUCZ ODPOWIEDZI ETAP WOJEWÓDZKI a) idea utworzenia uniwersalistycznego cesarstwa, potęgi złożonej z czterech części ( Galia, Germania, Italia,
Bardziej szczegółowoDZIENNIK URZĘDOWY. Warszawa, dnia 28 listopada 2014 r. Poz. 30 O B W I E S Z C Z E N I E M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1)
DZIENNIK URZĘDOWY MINISTRA SPRAW ZAGRANICZNYCH Warszawa, dnia 28 listopada 2014 r. Poz. 30 O B W I E S Z C Z E N I E M I N I S T R A S P R AW Z A G R A N I C Z N Y C H 1) z dnia 27 listopada 2014 r. Na
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CSK 246/11 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 stycznia 2012 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Marta Romańska
Bardziej szczegółowoDz.U Nr 97 poz. 487 UCHWAŁA. TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO z dnia 9 grudnia 1992 r. (W. 10/91)
Kancelaria Sejmu s. 1/5 Dz.U. 1992 Nr 97 poz. 487 UCHWAŁA TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO z dnia 9 grudnia 1992 r. (W. 10/91) w sprawie wykładni art. 2 i art. 8 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy
Bardziej szczegółowoPublikacje dostępne w Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej, Rynek 14, Gniezno
Publikacje dostępne w Powiatowym Centrum Informacji Turystycznej, Rynek 14, Gniezno Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej Jednotomowa encyklopedia stanowiąca kompendium wiedzy o Gnieźnie i regionie.
Bardziej szczegółowoPolska i świat w XII XIV wieku
Test a Polska i świat w XII XIV wieku Test podsumowujący rozdział I 1. Czytaj uważnie tekst i zadania. 2. W zadaniach od 1. do 3., 5., 6. oraz od 10. do 1 3. znajdują się cztery odpowiedzi: A, B, C, D.
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski
Sygn. akt III CZP 81/12 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 12 grudnia 2012 r. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski w sprawie z wniosku
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Uzasadnienie
Sygn. akt I CSK 455/09 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 16 czerwca 2010 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jan Górowski SSA Jan Futro w sprawie z wniosku Z. L.
Bardziej szczegółowoZastrzeżenie: Powyższa opinia nie iest wiażaca dla organów samorządu radców prawnych. Kraków, dnia r.
STANOWISKO (opinia) Komisji ds. wykonywania zawodu i etyki Okręgowej Izby Radców Prawnych w Krakowie dotyczące przedmiotu działalności kancelarii radcy prawnego oraz możliwości jednoczesnego wykonywania
Bardziej szczegółowoDagome- tajemniczy władca z epoki państwa Szinske, Szinesghe
26.12.2013 Dagome- tajemniczy władca z epoki państwa Szinske, Szinesghe Autor: Wieczorna Image not found http://wieczorna.pl/uploads/photos/middle_ Szperacze wynaleźli w kronikach fragment "ad regnum Dagorum,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska
Sygn. akt I CSK 725/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 23 lipca 2015 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska w sprawie z wniosku H. O.
Bardziej szczegółowoKONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY KLUCZ ODPOWIEDZI
KONKURS HISTORYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY KLUCZ ODPOWIEDZI Zadanie 1. (0-2 pkt) A. TAK; ten sam kodeks; dotyczą tego samego kodeksu Uwaga: jeśli uczeń napisał NIE zero punktów za
Bardziej szczegółowoSprawdzian wiadomości kl. I ( wczesne średniowiecze) Nazwisko i imię..kl. G - A
Sprawdzian wiadomości kl. I ( wczesne średniowiecze) Nazwisko i imię..kl. G - A Zad.1. Wyjaśnij pojęcia: a) schizma -. b) fresk -.. Zad.2. 2p./. Uzupełnij poniższy tekst: Świętą księga islamu jest, który
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt I CK 103/03 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 14 stycznia 2004 r. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Barbara Myszka SSN Henryk Pietrzkowski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoPolska Piastów. Roman Wróbel
Roman Wróbel Polska Piastów Tereny na których rozgrywały się dzieje naszego narodu, obejmowały mniej więcej obszary należące dziś do państwa polskiego. Od północy ograniczone Morzem Bałtyckim, od południa
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 12 kwietnia 2007 r., III CZP 26/07
Uchwała z dnia 12 kwietnia 2007 r., III CZP 26/07 Sędzia SN Marian Kocon (przewodniczący) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) Sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku
Bardziej szczegółowoMieszkańcy grodu i podgrodzia POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO
Mieszkańcy grod i podgrodzia POCZĄTKI PAŃSTWA POLSKIEGO Początki państwa polskiego Znacie jż legendę o powstani państwa polskiego, poznajcie teraz fakty. https://www.yotbe.com/watch?v=apmigj0pi-u http://platforma.historiadlapolonii.pl/pload/files/slowianie/mieszkoi.mp4
Bardziej szczegółowo1. Przynależność administracyjna przed 1945 rokiem. Kraina Pomarenia z Obszarem sławieńskim, mapa z 1913 roku.
1. Przynależność administracyjna przed 1945 rokiem. Kraina Pomarenia z Obszarem sławieńskim, mapa z 1913 roku. Kraina sławieńska z podziałem na poszczególne miejscowości. 2. Przynależność administracyjna
Bardziej szczegółowoLiteratura na zajęcia z historii Polski średniowiecznej
Literatura na zajęcia z historii Polski średniowiecznej Temat I. Mity, baśnie i podania o początkach państwa polskiego. Anonim tzw. Gall, Kronika polska, przeł. R. Grodecki, oprac. M. Plezia, Wrocław 1989,
Bardziej szczegółowoGenealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne)
Genealogia żydowskich nazwisk rodowych. (Uwagi ogólne) Genealogia żydowskich nazwisk rodowych w myśl przepisów o księgach stanu cywilnego (w tym metrykalnych) nie jest tak odległa jak by się początkowo
Bardziej szczegółowoTytuł IV. ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU, W Szczególności KSIĄŻKI
Tytuł IV ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU, W Szczególności KSIĄŻKI Kan. 822-1. W wypełnianiu swojej funkcji, pasterze Kościoła, korzystając z prawa przysługującego Kościołowi, powinni posługiwać się środkami
Bardziej szczegółowoTESTY I KARTY PRACY DLA UCZNIÓW CUDZOZIEMSKICH Z PRZEDMIOTU
TESTY I KARTY PRACY DLA UCZNIÓW CUDZOZIEMSKICH Z PRZEDMIOTU HISTORIA Iwona Wierzbicka Karta pracy modyfikowana dla uczniów klasy IV Określanie czasu. 1. Do podanych cyfr i liczb dopisz cyfry rzymskie:
Bardziej szczegółowoWpływ Chrztu Polski na nasze teraźniejsze życie
Klaudia Ślusarczyk Wpływ Chrztu Polski na nasze teraźniejsze życie Lokalne Przecieranie Oczu, Niekłańska (Re)aktywacja W ramach projektu Lokalne Przecieranie Oczu, Niekłańska (Re)aktywacja organizowanego
Bardziej szczegółowoWŁADCY CZECH I WĘGIER GENEALOGIA
GENEALOGIA 1 Pamięci Marii Krystyny Habsburg 2 GENEALOGIA PRZEMYSŁAW JAWORSKI 2012 3 4 ZAMIAST WSTĘPU Książka ta przedstawia genealogię władców panujących w sąsiadujących ze sobą królestwach Czech i Węgier,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Marta Romańska (sprawozdawca) SSN Karol Weitz
Sygn. akt I CSK 1079/14 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 15 stycznia 2016 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Marta Romańska (sprawozdawca) SSN Karol Weitz w sprawie z wniosku D. Z.,
Bardziej szczegółowoPowiatowy Konkurs Historyczny Polska Piastów etap powiatowy
Honorowy Patronat Pan Jarosław Szlachetka Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Pan Józef Tomal Starosta Powiatu Myślenickiego Pan Paweł Machnicki Burmistrz Gminy i Miasta Dobczyce Pan Paweł Piwowarczyk
Bardziej szczegółowoSąd Najwyższy w składzie: SSN Z. Strus (przewodniczący) SSN M. Kocon (sprawozdawca) SSN K. Kołakowski
id: 20164 1. Instytucja wyłączenia sędziego przewidziana jest przez kodeks postępowania cywilnego zarówno w postępowaniu przed sądem państwowym, jak i w postępowaniu przed sądem polubownym. Zachodzą jednak
Bardziej szczegółowoWykopaliska na Starym Mieście Published on Kalisz (http://www.kalisz.pl)
Data publikacji: 23.07.2015 Zakończył się pierwszy etap badań archeologicznych na Starym Mieście w Kaliszu w sezonie 2015. Wykopaliska te są wspólnym przedsięwzięciem Instytutu Archeologii i Etnologii
Bardziej szczegółowoHistoryczny i religijny wymiar Chrztu Polski
Historyczny i religijny wymiar Chrztu Polski mgr Iwona Karlak mgr Elżbieta Straszak karlak@womczest.edu.pl straszak@womczest.edu.pl O czym będziemy mówiły? 1. Data i miejsce chrztu Polski. 2. Wierzenia
Bardziej szczegółowoHenryk Rutkowski. Kartografia wschodniej Wielkopolski do początku XIX wieku
Henryk Rutkowski Kartografia wschodniej Wielkopolski do początku XIX wieku Przedmiotem zainteresowania jest terytorium województwa kaliskiego na dawnych mapach, z których tylko późniejsze przedstawiają
Bardziej szczegółowoOpis przedmiotu. Nazwa przedmiotu: Historia średniowiecza
Opis przedmiotu Nazwa przedmiotu: Historia średniowiecza 2. Kod przedmiotu: 3. Język wykładowy: polski 4. Kierunek: historia 5. Specjalność: nauczycielska 6. Rok: 1 Semestr: 2 7. Tytuł/stopień oraz imię
Bardziej szczegółowoPostanowienie z dnia 13 czerwca 2001 r., II CKN 543/00
Postanowienie z dnia 13 czerwca 2001 r., II CKN 543/00 Określenie osoby spadkobiercy w drodze wykładni testamentu jest możliwe wtedy, gdy w testamencie zawarto jednoznaczne kryteria, pozwalające ustalić
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 5 grudnia 2002 r., III CKN 943/99
Wyrok z dnia 5 grudnia 2002 r., III CKN 943/99 Małżonek nie ma interesu prawnego w żądaniu ustalenia nieważności umowy nabycia przez osobę trzecią od współmałżonka własności nieruchomości, jeżeli na jej
Bardziej szczegółowoZadanie 1. (6 p.) Wpisz we wskazane na mapie miejsca nazwy plemion zamieszkujących ziemie polskie.
KOD UCZNIA VIII POWIATOWY KONKURS z HISTORII pod patronatem Jurajskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Twórczych,,POLSKA PIASTÓW OD MIESZKA I DO KAZIMIERZA WIELKIEGO" Etap szkolny 2014/2015 Informacje dla
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH 2016/2017 TEST ELIMINACJE SZKOLNE
WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH 2016/2017 TEST ELIMINACJE SZKOLNE Numer identyfikacyjny Wypełnia Szkolna Komisja Konkursowa Imiona i nazwisko...
Bardziej szczegółowoUWAGI DOTYCZĄCE ROCZNICY CHRZTU POLSKI
Kwartalnik Historyczny Rocznik CXXII, 2015, 4 PL ISSN 0023-5903 HENRYK SAMSONOWICZ Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego UWAGI DOTYCZĄCE 1050. ROCZNICY CHRZTU POLSKI Tematyka związana z 1050.
Bardziej szczegółowoSprawdzian nr 1. Rozdział I. Początek wieków średnich. 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę, która rozpoczyna średniowiecze.
Rozdział I. Początek wieków średnich GRUPA A 0 1. Na taśmie chronologicznej zaznacz i zapisz datę, która rozpoczyna średniowiecze. 400 500 600 700 800 2. Uzupełnij poniższe zdania. a) Słowianie zasiedlili
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt III CSK 207/18. Dnia 6 lutego 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Krzysztof Strzelczyk
Sygn. akt III CSK 207/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 lutego 2019 r. SSN Krzysztof Strzelczyk w sprawie z wniosku S. N. przy uczestnictwie A. N., M. U. i K. C. o stwierdzenie nabycia
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
Sygn. akt III CSK 17/11 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 25 listopada 2011 r. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk SSN Marta Romańska (sprawozdawca) w sprawie z wniosku
Bardziej szczegółowoOd ~991 r. do XVII w. Polska była lennem Stolicy Apostolskiej- dowodzi historyk Jean Sedlar
17.10.2015 Od ~991 r. do XVII w. Polska była lennem Stolicy Apostolskiej- dowodzi historyk Jean Sedlar Autor: Wieczorna Image not found http://wieczorna.pl/uploads/photos/middle_ Paaństwo Szinske. Mapa
Bardziej szczegółowoMONARCHIA KAZIMIERZA WIELKIEGO ( )
Uniwersytet Wrocławski Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Instytut Historii Państwa i Prawa Zakład Historii Administracji Studia Stacjonarne Administracji pierwszego stopnia Agata Jamróz MONARCHIA
Bardziej szczegółowo1. Postanawia się przyjąć i przekazać pod obrady Rady Miasta Krakowa projekt uchwały
ZARZĄDZENIE Nr 417/2019 PREZYDENTA MIASTA KRAKOWA z dnia 27.02.2019 r. w sprawie przyjęcia i przekazania pod obrady Rady Miasta Krakowa projektu uchwały Rady Miasta Krakowa w sprawie wyrażenia zgody na
Bardziej szczegółowoR o z e t ka. Rozetka wyjaśnia dwa ważne pojęcia:
Rozetka wyjaśnia dwa ważne pojęcia: CHRZEST: w religii chrześcijańskiej: oczyszczenie z grzechu pierworodnego i przyjęcie do wspólnoty. Źródło:http://sjp.pl/chrzest CHRZEST POLSKI było to ogromnie ważnie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
Sygn. akt III CSK 42/15 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 stycznia 2016 r. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca) w sprawie z wniosku F.
Bardziej szczegółowoKONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH 04 marca 2016 r. zawody III stopnia (wojewódzkie)
kod ucznia. KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH 04 marca 2016 r. zawody III stopnia (wojewódzkie) Witamy Cię na kolejnym etapie Konkursu przedmiotowego z historii
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW 2014/2015
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z HISTORII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW 2014/2015 TEST - ELIMINACJE SZKOLNE Numer identyfikacyjny Wypełnia Szkolna
Bardziej szczegółowoDynastia Piastów - powtórzenie
Poszukiwacze skarbów Autor: Karolina Żelazowska, Marcin Paks Lekcja 8: Dynastia Piastów - powtórzenie Zajęcia zobrazują kolejne możliwości wykorzystania kodowania z wykorzystaniem robota. Celem tych zajęć
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski
Sygn. akt II CSK 67/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 października 2013 r. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski w sprawie
Bardziej szczegółowoPostanowienie z dnia 20 października 2010 r., III CZP 72/10
Postanowienie z dnia 20 października 2010 r., III CZP 72/10 Zakończenie postępowania w rozumieniu art. 598 2 2 k.p.c. dotyczy jego fazy rozstrzygającej. Sędzia SN Iwona Koper (przewodniczący, sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 13 grudnia 2005 r., IV CK 304/05
Wyrok z dnia 13 grudnia 2005 r., IV CK 304/05 Utrata własności nieruchomości, o której stanowi art. 38 ust. 3 ustawy z dnia 14 lipca 1961 r. o gospodarce terenami w miastach i osiedlach (jedn. tekst: Dz.
Bardziej szczegółowo