Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 315[01] Zadanie egzaminacyjne

Transkrypt

1 Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 315[01] Zadanie egzaminacyjne Pracodawca urządził stolarnię w pomieszczeniu o powierzchni 700 m 2 i wysokości 5 metrów. Zatrudnił sześciu mężczyzn wykonujących pracę w systemie jednozmianowym od godziny 7 00 do Do zakresu ich obowiązków należy przenoszenie wyrobów oraz obsługa maszyn stolarskich, takich jak: pilarka tarczowa, frezarka dolnowrzecionowa i górnowrzecionowa oraz szlifierka taśmowa do drewna. Materiał obrabiany to twarde, suche drewno typu dąb, buk. Przenoszone wyroby nie stwarzają zagrożeń wypadkowych, a ich masa nie przekracza 10 kg. Dokonaj analizy i oceny stanowiska pracy stolarza pod względem spełnienia wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy. Oceń ryzyko zawodowe związane z pracą na tym stanowisku. Projekt realizacji prac powinien zawierać: 1. Tytuł wynikający z treści zadania. 2. Założenia do projektu, czyli dane niezbędne do wykonania zadania wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji. 3. Ocenę pomieszczenia stolarni i stanowiska pracy stolarza pod względem warunków środowiska pracy. 4. Wykaz zagrożeń na stanowisku pracy stolarza według klasyfikacji: fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne z uwzględnieniem podziału na: szkodliwe i niebezpieczne. 5. Ocenę ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza metodą Wstępnej Analizy Ryzyka PHA (formularz karty analizy ryzyka zawodowego na stanowisku pracy według metody PHA zamieszczono w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ). 6. Wykaz instrukcji, znaków bezpieczeństwa, odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej i zbiorowej, jakie pracodawca musi zapewnić na stanowisku pracy stolarza. 7. Wykaz działań prowadzących do likwidacji zagrożeń oraz zmniejszenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza. Do opracowania projektu realizacji prac wykorzystaj: - Wyniki pomiarów i oględzin dokonanych w pomieszczeniu pracy na stanowisku pracy stolarza - Załącznik 1. - Wyciąg z normy PN EN :2002 Wykaz wymagań oświetleniowych - Załącznik 2. - Wybrane akty prawne (wyciągi) - Załącznik 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 280 poz z późniejszymi zmianami), 1

2 Rozporządzenie MPiPS z dnia 26 września 1997r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650), Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze obrabiarek do drewna. (Dz.U. Nr 36, poz. 409), Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. (Dz.U Nr 217, poz z późniejszymi zmianami). o Stopnie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy - Załącznik 4. oraz o formularz karty analizy ryzyka zawodowego na stanowisku pracy według metody PHA zamieszczony w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 180 minut. Załącznik 1. Wyniki pomiarów i oględzin dokonanych w pomieszczeniu pracy na stanowisku pracy stolarza 1. Natężenie oświetlenia / wskaźnik równomierności 550 lx / Pyły drewna twardego 0,4 mg/m 3 4. Poziom natężenia dźwięku w odniesieniu do 8 godz. ekspozycji L EX,8h = 95 db 5. Oświetlenie mieszane: naturalne, sztuczne 6. Temperatura pomieszczenia pracy 18 0 C 7. Powierzchnia podłogi gładka, równa, nieśliska 2

3 Załącznik 2. Wyciąg z normy PN EN :2002 Wykaz wymagań oświetleniowych Rodzaj wnętrza, zadania Em [lx] UGR R UWAGI L a lub czynności Praca przy strugnicy stolarskiej, klejenie, montaż Polerowanie, malowanie, stolarstwo dekoracyjne Prace przy maszynach do obróbki drewna, np. tłoczenie, żłobienie, struganie, profilowanie, frezowanie wpustów, cięcie, piłowanie, zagłębianie Zapobieganie efektom stroboskopowym Wybór drewna na fornir T CP 4000 K Załącznik 3. Wybrane akty prawne (wyciągi) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie substancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz.U. z 2004 r. Nr 280 poz z późniejszymi zmianami) Wykaz 4. Procesy technologiczne, w których dochodzi do uwalniania substancji, preparatów lub czynników rakotwórczych lub mutagennych 1. Produkcja auraminy. 2. Procesy technologiczne związane z narażeniem na działanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, obecnych w sadzy węglowej, smołach węglowych i pakach węglowych. 3. Procesy technologiczne związane z narażeniem na działanie pyłów, dymów i aerozoli tworzących się podczas rafinacji niklu i jego związków. 4. Produkcja alkoholu izopropylowego metodą mocnych kwasów. 5. Prace związane z narażeniem na pył drewna twardego (dąb i buk). 3

4 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, (tekst jednolity: Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650) Pomieszczenia pracy Rozdział 1 Przepisy ogólne Wysokość pomieszczenia stałej pracy nie może być mniejsza niż: 1) 3 m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia; 2) 3,3 m w świetle - jeżeli w pomieszczeniu prowadzone są prace powodujące występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia. Rozdział 3 Ogrzewanie i wentylacja 30. W pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę odpowiednią do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiłku fizycznego niezbędnego do jej wykonania) nie niższą niż 14 C (287 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. W pomieszczeniach pracy, w których jest wykonywana lekka praca fizyczna i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18 C. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze obrabiarek do drewna. (Dz. U. Nr 36, poz. 409) Na podstawie art Kodeksu pracy zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy przy obsłudze obrabiarek do drewna i urządzeń technicznych do obróbki drewna, zwanych dalej "obrabiarkami". 2. Pracownicy obsługujący obrabiarki powinni: 1) stosować nakrycie głowy całkowicie zakrywające włosy oraz odzież roboczą bez odstających i luźno zwisających części, 2) wykonywać pracę zgodnie z instrukcją bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dokumentacją techniczno-ruchową lub instrukcją obsługi, 3) przed przystąpieniem do czyszczenia, konserwacji lub naprawy obrabiarek wyłączyć napęd i zasilanie oraz zabezpieczyć je przed przypadkowym uruchomieniem, 4) po wykonanej naprawie nie uruchamiać obrabiarek bez zezwolenia przełożonego Obrabiarki powinny być wyposażone w zespoły urządzeń zaciskowych i dociskowych, w celu zabezpieczenia obrabianego materiału przed przypadkowym odrzutem lub wyrzutem. 2. Pracownicy obsługujący obrabiarki, w których pod wpływem sił skrawania może nastąpić odrzucenie lub wyrzucenie obrabianego materiału, powinni wykonywać pracę przy takich obrabiarkach poza strefą zagrożoną odrzutem lub wyrzutem Podczas obsługi pilarek tarczowych powinny być spełnione następujące wymagania: 1)pilarki powinny być wyposażone w osłony piły, 4

5 2)przy ręcznym posuwie materiału powinny być stosowane prowadnice ciętego materiału, 3)przy zmechanizowanym posuwie materiału należy stosować urządzenia podające i odbierające, 4)przy cięciu materiałów o małych wymiarach oraz w końcowej fazie cięcia wzdłużnego do dosuwania przedmiotu do piły pilarki należy stosować odpowiednie popychacze wykonane z tworzywa sztucznego, drewna lub sklejki. 2. Pilarki tarczowe przewidziane do wzdłużnego cięcia drewna lub płyt powinny być wyposażone w nastawny klin rozszczepiający, zabezpieczający przed zakleszczeniem lub odrzutem obrabianego przedmiotu. 3. Dopuszcza się mocowanie osłony górnej tarczy piły na klinie rozszczepiającym w przypadku, gdy średnica zewnętrzna tej tarczy, jaka może być zastosowana w pilarce zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową lub instrukcją obsługi, nie przekracza 315 mm; w takim przypadku klin rozszczepiający powinien być wykonany w sposób zapewniający dostateczną wytrzymałość zamocowania osłony górnej. 4. Pilarki tarczowe wzdłużne, jedno- i wielopiłowe, górnowrzecionowe z posuwem zmechanizowanym powinny być wyposażone na całej szerokości w: 1)dwa rzędy zapadek przeciwodrzutowych, 2)osłonę ochronną służącą do wychwytywania drobnych odpadów powstających w toku procesu produkcyjnego, zainstalowaną przed zapadkami przeciwodrzutowymi. 5. Niedopuszczalne jest hamowanie obrotów tarczy piły pilarek tarczowych poprzez boczne dociskanie jej kawałkiem drewna lub innym materiałem. Strona 5 z Podczas obsługi frezarek: 1) pionowych dolnowrzecionowych osłony powinny całkowicie zakrywać niepracującą część narzędzia tnącego, 2) górnowrzecionowych osłona znajdująca się ponad obrabianym materiałem powinna całkowicie zakrywać uchwyt i część narzędzia tnącego. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. (Dz. U Nr 217, poz z późniejszymi zmianami) B. Pyły Nazwa i nr CAS czynnika szkodliwego dla zdrowia Najwyższe dopuszczalne stężenie mg/m 3 włókien w cm 3 Pyły drewna: a) pyły drewna, z wyjątkiem pyłów drewna twardego, takiego jak buk i dąb - pył całkowity b) pyły drewna twardego, takiego jak buk i dąb - pył całkowity c) pyły drewna mieszane zawierające pył drewna twardego, takiego jak buk i dąb - pył całkowity Pył całkowity - zbiór wszystkich cząstek otoczonych powietrzem w określonej objętości powietrza. 5

6 Załącznik 4. Stopnie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy Dokonując oceny zidentyfikowanego zagrożenia, należy zadać dwa podstawowe pytania wynikające z definicji ryzyka: Jakie skutki, wypadkowe lub chorobowe, mogą powstać pod wpływem zagrożenia? Jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia rozpoznanych skutków wypadkowych lub chorobowych? Ocena ryzyka zawodowego na danym stanowisku pracy w oparciu o metodę Wstępnej Analizy Zagrożeń PHA Preliminaty Hazard Analysis polega na zidentyfikowaniu zagrożeń, sytuacji i zdarzeń niebezpiecznych mogących powstać we wszystkich składnikach rozpatrywanego systemu. Metoda identyfikuje możliwości oraz podaje jakościową ocenę stopnia możliwego urazu lub utraty zdrowia. Poziom ryzyka R 1. Stopnie oceny stosowane w metodzie PHA Stopień szkód S Znikome urazy, lekkie szkody Prawdopodobieństwo P Bardzo nieprawdopodobne Lekkie uszkodzenia, wymierne szkody Ciężkie uszkodzenia, znaczne szkody Pojedyncze wypadki śmiertelne, ciężkie szkody Zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na bardzo dużą skalę na terenie zakładu Zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na dużą skalę poza terenem zakładu Mało prawdopodobne, zdarzające się raz na 10 lat Doraźne wydarzenie (raz w roku) Dosyć częste wydarzenie (np. raz w miesiącu) Częste regularne wydarzenie (np. raz w tygodniu) Duże prawdopodobieństwo wydarzenia Poziom ryzyka R = S stopień szkód x P prawdopodobieństwo R (od 1 do 4) ryzyko małe - oznacza poziom ryzyka do zaakceptowania bez dokonywania zmian, R (od 5 do 9) ryzyko średnie - oznacza poziom ryzyka do przyjęcia po weryfikacji, na stanowisku pracy należy dokonać zmiany, R (od 10 do 36) ryzyko duże - oznacza poziom ryzyka nie do przyjęcia. 6

7 Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Technik bezpieczeństwa i higieny pracy 315[01] 1. Opis zadania egzaminacyjnego Zdający egzamin z zakresu zawodu technik bezpieczeństwa i higieny pracy wykonywali zadanie egzaminacyjne wynikające z opisanego w standardzie wymagań egzaminacyjnych zadania o treści ogólnej: Wykonanie analizy i oceny określonego stanowiska pracy pod względem wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii i ryzyka zawodowego, a także określenie działań w kierunku poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. 2. W rozwiązaniu zadania egzaminacyjnego ocenie podlegały następujące elementy: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. II. Założenia do opracowania projektu wynikajace z treści zadania i załączonej dokumentacji. III. Ocena pomieszczenia stolarni i stanowiska pracy stolarza pod względem warunków środowiska pracy. IV. Wykaz zagrożeń na stanowisku pracy stolarza według klasyfikacji: fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne z uwzględnieniem podziału na: szkodliwe i niebezpieczne. V. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza metodą Wstępnej Analizy Ryzyka PHA. VI. Wykaz instrukcji, znaków bezpieczeństwa, odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. VII. Wykaz działań prowadzących do likwidacji zagrożeń oraz zmniejszenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza. VIII. Praca egzaminacyjna jako całość (logika układu treści, poprawność terminologiczna i merytoryczna, przejrzystość). Ad I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. Większość zdających sformułowało tytuł pracy odpowiednio do zakresu opracowania i treści zadania, w sposób krótki, zwięzły. Nieznaczna część zdających pominęła w tytule pracy element oceny ryzyka zawodowego. Przykład poprawnie sformułowanego tytułu pracy: 7

8 8

9 Ad II. Założenia do opracowania projektu wynikające z treści zadania i załączonej dokumentacji. Większość zdających poprawnie sformułowała i zapisała założenia wynikające zarówno z treści zadania, jak i z analizy załączników. Zdarzały się prace, w których zdający nie wymienili rodzaju materiału poddawanego obróbce w stolarni, sposobu oświetlenia pomieszczenia lub stanu posadzki w stolarni. Przykład opracowanych założeń: Ad III. Ocena pomieszczenia stolarni i stanowiska pracy stolarza pod względem warunków środowiska pracy. Większość zdających poprawnie oceniła opisywaną stolarnię i stanowisko pracy stolarza pod względem warunków środowiska pracy. Zdarzały się rozwiązania, w których zabrakło porównania warunków stanowiskowych (oświetlenie, pyły, poziom natężenia dźwięku, wysokość i temperatura pomieszczenia, stan posadzki) z wymaganiami określonymi w normach oraz oceny tych warunków w świetle obowiązujących aktów prawnych. 9

10 Przykłady oceny stolarni i stanowiska pracy stolarza pod względem warunków środowiska pracy: Przykład 1. Przykład 2. 10

11 11

12 Ad IV. Wykaz zagrożeń na stanowisku pracy stolarza według klasyfikacji: fizyczne, chemiczne, biologiczne i psychofizyczne z uwzględnieniem podziału na: szkodliwe i niebezpieczne. Większość zdających sporządziła wykaz zagrożeń na stanowisku pracy stolarza. Zdarzały się prace, w których zdający mieli problem z prawidłowym zaklasyfikowaniem wymienianych zagrożeń do odpowiedniej grupy: fizycznych, chemicznych, biologicznych lub psychofizycznych oraz z podziałem tych zagrożeń na szkodliwe i niebezpieczne. Analizując rozwiązania, zaskakujące jest, że wśród podstawowych zagrożeń w stolarni, zdający na ogół pomijali zagrożenie pożarem i/lub wybuchem. Przykład wykazu zagrożeń na stanowisku pracy stolarza: 12

13 Ad V. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza metodą Wstępnej Analizy Ryzyka PHA. Zdecydowana większość zdających opisała w załączonej KARCIE ANALIZY RYZYKA zagrożenia na stanowisku pracy stolarza i ich przyczyny oraz skutki zagrożeń i sposoby zmniejszenia ryzyka ich wystąpienia. Tylko nieliczni zdający potrafili prawidłowo oszacować ryzyko zawodowe przed i po redukcji zagrożeń na stanowisku pracy stolarza metodą Wstępnej Analizy Ryzyka PHA. Przykład oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza: 13

14 Ad VI. Wykaz instrukcji, znaków bezpieczeństwa, odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. Większość zdających sporządziła wykaz instrukcji, znaków bezpieczeństwa, odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej i zbiorowej. W niewielkiej ilości rozwiązań znalazły się ogólne zapisy o znakach bezpieczeństwa, bez sprecyzowania przeznaczenia tych znaków. Niektórzy zdający mieli problem z wypisaniem środków ochrony zbiorowej, które pracodawca powinien zapewnić na stanowisku pracy stolarza. Analizując rozwiązania można stwierdzić, że zdający sporadycznie w wykazie instrukcji wymienili Instrukcję BHP na stanowisku pracy stolarza. Przykładowe opracowanie elementu zadania egzaminacyjnego: 14

15 Ad VII. Wykaz działań prowadzących do likwidacji zagrożeń oraz zmniejszenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza. Większość zdających sporządziła wykaz przykładowych działań prowadzących do likwidacji zagrożeń oraz zmniejszenia ryzyka zawodowego na stanowisku pracy stolarza. Planowane działania w pracach niektórych zdających były niepełne lub nieuporządkowane. Przykład rozwiązania VII elementu zadania egzaminacyjnego: 15

16 Ad VIII. Praca egzaminacyjna jako całość. Większość prac była przejrzysta, poprawna pod względem terminologicznym i merytorycznym. Niektóre prace miały charakter opisowy bez wyróżnienia poszczególnych elementów projektu. Zdarzały się jednak prace mało czytelne, napisane niedbale, z licznymi skreśleniami i poprawkami. 16