w sprawie metod pracy z młodzieżą o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych Warszawa r.

Transkrypt

1 w sprawie metod pracy z młodzieżą o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych Warszawa r.

2 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Dz.U. Warszawa 7 maja 2013r poz.532

3 Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych, edukacyjnych i możliwości psychofizycznych ucznia wynikających z: 1)z niepełnosprawności; 2) z niedostosowania społecznego; 3) z zagrożenia niedostosowaniem społecznym; 4) ze szczególnych uzdolnień; 5) ze specyficznych trudności w uczeniu się; 6) z zaburzeń komunikacji językowej; 7) z choroby przewlekłej; 8) z sytuacji kryzysowych lub traumatycznych; 9)z niepowodzeń edukacyjnych; 10) z zaniedbań środowiskowych związanych z sytuacją bytową ucznia i jego rodziny, sposobem spędzania czasu wolnego i kontaktami środowiskowymi; 11) z trudności adaptacyjnych związanych z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanych 12)z wcześniejszym kształceniem za granic

4 pomocy pedag.-psychologicznej udzielają szkolny psycholog i pedagog, którzy: o analizują opinie wydane przez PPP, o przekazują nauczycielom wskazówki do pracy, o monitorują postępy ucznia i podejmują działania zaradcze w przypadku zauważonych problemów, o wraz ze szkolną komisją egzaminacyjną gwarantują dostosowania podczas egzaminów

5 wczesnej diagnozy dostosowania wymagań szkolnych i sposobu oceniania do możliwości ucznia zgodnie ze wskazaniami PPP wyrównania szans podczas egzaminów

6 dysleksja rozwojowa o Dysortografia (trudność z opanowaniem poprawnej pisowni) o Dysgrafia (brak pożądanego poziomu graficznego pisma) o Dysleksja (trudności w czytaniu i pisaniu) o Dyskalkulia nadpobudliwość psychoruchowa o Skupienie uwagi o Problemy organizacyjne o Niska samoocena

7 Dyslektycy stanowią 28% populacji W tym; Klasy I-20% Klasy II- 30% Klasy III- 33%

8 Postępujemy zgodnie z wnioskami i zaleceniami PPP pamiętając, że prawa uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się to nie przywileje ani zwolnienie od pracy, lecz stworzenie właściwych warunków do uczenia się dziecka i pracy nad swoim problemem. W żadnym wypadku dysleksja/dysortografia nie zwalnia ucznia z nauki ortografii i gramatyki

9 ma indywidualny, dynamiczny charakter; przy odpowiedniej stymulacji Dysharmonia rozwoju możę się zmieniać na korzyść ucznia przy zaniedbaniu braku wsparcia, treningu, akceptacji Dysharmonia rozwoju możę się pogłębiać

10 Trudności ze zrozumieniem sensu czytanego tekstu, Informacje dotyczące stosunków przestrzennych struktury gramatyczno logiczne. Trudności w orientacji na mapie, planach, wykresach

11 Niski poziom graficzny i estetyczny prac pisemnych. Utrzymywanie się trudności w różnicowaniu i doborze liter: p -h, p-g, u-n, m-w. Brak znaków diakrytycznych Trudności w różnicowaniu wyrazów podobnie brzmiących. Dodawanie, pomijanie, przestawianie liter, sylab lub całych wyrazów. Nieprawidłowe rozmieszczenie pracy pisemnej na kartce. Nieprawidłowe stosowanie interpunkcji. Błędy typowo ortograficzne wynikające z nieznajomości zasad

12 Nasilone zaburzenia uwagi Nadmierna impulsywność Nadmierna ruchliwość

13 Ilość uczniów z dostosowaniem klasy tolerancja na błędy wydłużony czas pracy Pierwsze: 37 osób 31osób Drugie: 60 osób 45 osób Trzecie: 66 osób 56 osób Razem: 163 osoby 132osoby

14 Deficyty rozwoju funkcji Nieprawidłowości funkcji słuchowo-językowych Nieprawidłowości funkcji wzrokowych Nieprawidłowości funkcji ruchowych Zakłócenia lateralizacji Zalecenia,dostosowania śpiewanie, nucenie nowych pojęć, wyrazów obcych Korzystać z audiobooków, czytania rodziców, film oglądać jako wstęp do lektury nie zamiast Trenowanie ręki, ćwiczenia kaligraficzne, przyjazne notatki np. mapy myśli Kolorowe podkreślenia Zaburzenia orientacji w przestrzeni Powielanie schematów np. odwzorowywanie wzoru podania, zaproszenia.

15 Nie oceniamy tempa czytania. Preferujemy odpowiedzi ustne. Uczeń dyslektyczny może odpowiadać z ławki, a nie przy tablicy. Urozmaicamy metody pracy (m.in..często używamy audiowizualnych pomocy). Dla poprawy koncentracji zapisujemy najważniejsze punkty na tablicy. Stosujemy testy wyboru, zdania niedokończone, teksty z lukami dotyczącym sprawdzanych treści.

16 Symulujemy warunki egzaminacyjne -dajemy podobne zadania, stosujemy egzaminacyjne kryteria ocen. Podczas pracy pisemnej gwarantujemy dodatkowy czas. Nie zwracamy uwagi na stronę graficzną pisma. Rozróżniamy błędy: o graficzne o ortograficzne Zwiększamy tolerancję na błędy; o ortograficzne o interpunkcyjne

17 Zachęcamy do pracy ze słownikiem. Wdrażamy do świadomego stosowania zasad ortograficznych Stosujemy sprawdziany polegające na uzasadnianiu zasad pisowni zamiast klasycznych dyktand Czasem proponujemy pisanie prac domowych na komputerze lub drukowanymi literami

18 Przypominanie dziecku o obowiązujących zasadach oraz konsekwentne ich respektowanie. Stwarzanie dziecku uporządkowanego świata. Stosowanie krótkich, czytelnych komunikatów, upewnienie się, czy dziecko usłyszało nasz przekaz. Umiejscowienie ucznia w pierwszej ławce.

19 Przykuwanie uwagi dziecka zwracanie się do niego po imieniu, patrzenie w oczy, używanie prostych słów Rozkładanie trudniejszych zadań na etapy, dzielenie dłuższych poleceń na części. Ograniczanie dopływu bodźców zewnętrznych Szukanie konstruktywnych form rozładowania nadruchliwości Prowadzenie Karty monitorowania zachowania lub zeszytu korespondencji Wzmacniamy poczucie wartości własnej ucznia, dostrzegamy starania i wysiłek ucznia

20 Nie można obniżyć wymagań, trzeba je dostosować. Uczenie się dziecka z dysleksją i nasza dydaktyka muszą być dostosowane do specyfiki dziecka. Przykład: W przypadku ucznia dysortograficznego powinniśmy: o Wymagać znajomości zasad o Wymagać korygowania błędów praca ze słownikiem, o Wymagać ćwiczeń utrwalających poprawną pisownię Jeśli te warunki są spełnione, nie mamy prawa obniżać za błędy, jeśli nie wyhodujemy ucznia nietykalnego ortograficznie, który nie ma motywacji do pracy nad poprawą zapisu zał.1- wskazówki do bieżącej pracy, bibliografia (A.Adryjanek)

21 Podawanie uczniom kryteriów oceniania Kryteria oceny wypracowania: Treść (5p) Kompozycja (1p) Styl/język (2p) Zapis (ortografia i interpunkcja)(2p) (wobec dysgrafików jest zwiększona tolerancja szczegóły w PSO) Stosujemy dodatkowe punkty za walor Cel: Bierze współodpowiedzialność za naukę. Uczeń wie, gdzie odniósł sukces, nad czym powinien popracować. Ma poczucie bezpieczeństwa, zaufanie do obiektywizmu nauczyciela

22 Podajemy precyzyjnie polecenie, wymagając zapisania go przez ucznia w zeszycie. Uczeń w domu wykonuje starannie zalecone porcje ćwiczeń (dbając o stronę estetyczną, graficzną i ortograficzną). Cel; Praca bez ograniczenia czasowego, z dostępnością słownika, w przyjaznej atmosferze pozwoli odnieść sukces w postaci prawidłowego, starannego wykonania zadania i umożliwi nauczycielowi dostrzeżenie starań ucznia

23 uczeń nauczyciel rodzic

24 poznanie możliwości uczniów i ich sposobów uczenia się (wiedza i umiejętności na początku etapu kształcenia, zdolności ogólne i uzdolnienia specjalne, nastawienie emocjonalne do uczenia się, postawy i aspiracje, stan zdrowia, warunki fizyczne, sposób uczenia się i zachowania społeczne), zapoznanie uczniów z wymaganiami programowymi i określenie warunków spełnienia ich przez każdego ucznia indywidualizacja nauczania (zgodnie z zaleceniami PPP dobór takich strategii nauczania, aby wszyscy uczniowie spełnili wymagania szczegółowe określone w podstawie programowej

25 Zachęcanie dziecka do stałej pracy współpraca ze szkołą oraz praca nad trudnościami w domu, wypełnianie zaleceń zawartych w opinii psychologiczno-pedagogicznej. Wynikają z zasady, że praca terapeutyczna bez współpracy rodziców jest niewykonalna.

26 1. Pamiętaj, że inteligencja Twojego dziecka mieści się w normie, a często jest znacznie wyższa od przeciętnej. 2. Aby dziecko odnosiło sukcesy i uniknęło niepowodzeń, powinno być otoczone troską i poddane terapii. 3. Nie traktuj dziecka jak chorego, krnąbrnego czy leniwego. 4. Nie karz i nie wyśmiewaj w nadziei, że je to zmobilizuje do pracy nad problemem. 5. Nie łudź się, że samo z tego wyrośnie lub weźmie się w garść albo też że ktoś je wyleczy. Skontaktuj się ze specjalistą i zachęć do udziału w zajęciach terapeutycznych. 6. Najważniejszą zasadą jest, że nie tylko terapeuta pracuje z dzieckiem, także rodzice w domu i to systematycznie. 7. Wspomagaj rozwój dziecka: rozmawiaj z nim, czytaj książki, rozwijaj wrodzone talenty i zainteresowania. 8. Chwal je za wszystkie osiągnięcia. 9. Współpracuj z nauczycielami. 10. Dziecko z dysleksją ma prawo do udzielania mu pomocy w domu i w szkole.

27 1. Uczenie organizuj metodą małych kroków. 2. Ułatwiaj dziecku tworzenie struktur informacyjnych nowe informacje połącz z tym, co jest dziecku znane. 3. Dbaj, aby dziecko wykonywało dokładnie i poprawnie wszelkie polecenia. 4. Staraj się zainteresować dziecko tym, czego się uczy. 5. Pamiętaj, że uczenie się osób z dysleksją wymaga niezmiernie wielu ćwiczeń, powtórzeń, niekiedy kilkaset razy więcej niż przeciętnie. Wielokrotne powtórzenia trzeba stosować w sposób urozmaicony, aby jak najmniej nużyły dziecko. Pamiętaj: raz nigdy nie wystarcza. 6. Wytwórz u dziecka poczucie odpowiedzialności za wykonaną pracę przez wykształcenie nawyku jej kontrolowania i poprawiania. 7. Staraj się pracować z dzieckiem twórczo, w sposób najbardziej niekonwencjonalny, interesujący. 8. Stosuj dużą liczbę wzmocnień (pochwał, nagród rzeczowych lub miłych wydarzeń). Niektóre z nich wcześniej ustal jako nagrody i określ zasady ich przyznawania. 9. Wykorzystuj uczenie wielozmysłowe przez zaangażowanie możliwie wszystkich zmysłów, co pozwala na łączenie informacji odebranych wszystkimi drogami (kanałami) zmysłowymi zaangażowanymi w uczenie się.

28 Efektywne wykorzystanie czasu na lekcji Sporządzanie notatek Zapisywanie poleceń prac domowych Staranne odrabianie prac domowych Znajomość zasad ortograficznych i interpunkcyjnych Wykonywanie dodatkowych, zindywidualizowanych zadań Uczestnictwo w zajęciach wyrównawczych, warsztatach itp. zaleconych przez nauczyciela Zapisywanie tekstów w sposób umożliwiający odczytanie go przez nauczyciela i autora

29 W praktyce wymagamy od osoby z dysleksją większej i cięższej pracy. Przestrzegajmy: systematyczności właściwej organizacji czasu na naukę uwzględniając przerwy na odpoczynek, zabawę i rekreację zasady stosowania autokorekty konsekwencji w pokonywaniu trudności

30 W relacjach z dysgrafikiem przydatne są; motywacja na drodze eksponowania najdrobniejszych osiągnięć właściwe, konstruktywne wyrażanie opinii i sądów znalezienie i rozwijanie zainteresowań, które zrekompensują trudy edukacyjne.

31 Spełnienie przez każdego ucznia wymagań szczegółowych określonych w podstawie programowej

32 Polskie Towarzystwo Dysleksji w Gdańsku; Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-pedagogicznej w Warszawie:

33 Bogdanowicz M., Andryjanek A., Rożyńska M., Uczeń z dysleksją w domu. Poradnik nie tylko dla rodziców, Gdynia 2007 Bogdanowicz M., Andryjanek A., Uczeń z dysleksją w szkole, Gdynia 2004 Bogdanowicz M.O dysleksji, czyli o specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli, Lublin 1994 Krasowicz-Kupis G., Język, czytanie i dysleksja, Lublin 2003

34 Opracowanie: Izabela Nowacka