NUMER 5 (36) MAJ 2014 NAUKA / TECHNOLOGIE / GOSPODARKA / CZŁOWIEK

Transkrypt

1 Szybkie pociągi, wolne tory Bankowość mobilna - jeszcze prostsze wydawanie NUMER 5 (36) MAJ 2014 NAUKA / TECHNOLOGIE / GOSPODARKA / CZŁOWIEK Mamy wiele do nadrobienia rozmowa z profesorem Andrzejem Jajszczykiem, dyrektorem Narodowego Centrum Nauki

2

3 Spis treści: 4 EDYTORIAL Co z polską nauką jest nie tak? 6 NA 8 NA 9 NA CZASIE Największy projekt biomedyczny w Europie Środkowo-Wschodniej CZASIE Pomogą zwalczyć nowotwory CZASIE Dron, czyli latający bat 11 KREATYWNI Barobot, czyli robot-barman 12 KREATYWNI Pirx: Magicy z mnóstwem szalonych pomysłów NA CZASIE Bitcoin z bankomatu NA CZASIE Grafen z zastrzykiem finansowym 20 NAUKOWO Grafen w służbie energetyki 24 NA OKŁADCE Mamy wiele do nadrobienia 32 BIZNES I biegu przyspiesza? i gna coraz prędzej...? 43 BIZNES Bankowość mobilna - jeszcze prostsze wydawanie 53 PREZENTACJE Dostarczą paliwo dla polskiej atomówki? Wydawca: Fundacja dla Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie Jerzy KICKI Prezes Fundacji dla AGH Artur DYCZKO Dyrektor działu wydawniczo-kongresowego Fundacji dla AGH Dyrektor Zarządzający Projektu Teberia Biuro reklamy: reklama@teberia.pl Jacek SROKOWSKI Redaktor naczelny jsrokowski@teberia.pl Studio graficzne: Tomasz CHAMIGA tchamiga@teberia.pl Adres redakcji: Fundacja dla Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, pawilon C1 p. 322 A Al. Mickiewicza 30, Kraków tel. (012) , fax. (012) redakcja@teberia.pl, f-agh@agh.edu.pl, NIP: , REGON: , KRS: Konto Fundacji: Bank PEKAO SA, ul. Kazimierza Wielkiego 75, Kraków, nr rachunku: SWIFT: PKO PPLPWIBAN; PL Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. Copyright Fundacja dla AGH Wszelkie prawa zastrzeżone. Żaden fragment niniejszego wydania nie może być wykorzystywany w jakiejkolwiek formie bez pisemnej zgody wydawcy.

4 EDYTORIAL Co z polską nauką jest nie tak? Od dłuższego czasu trwa w Polsce publiczna dyskusja na temat kondycji polskiej nauki. Z dyskursu tegoż nie płyną jednoznaczne, obiektywne odpowiedzi na temat kondycji naszej nauki. Bo niby czym je mierzyć? Wskaźnikiem Hirscha, który odwołuje się do liczby cytowań publikacji naukowych, pozycją na liście filadelfijskiej lub innym wskaźnikiem naukometrycznym? Trudno to ocenić, a jednak większość z nas ma przekonanie, że coś z polską nauką jest nie tak. Może problem tkwi w samym środowisku naukowym? Jak twierdzi jeden z uczonych zdolni naukowcy, którzy chcą prowadzić badania w Polsce, trafiają na dyktaturę ludzi przeciętnych i przerost biurokracji. Tą obserwację zdaje się potwierdzać, szef Narodowego Centrum Nauki, prof. Andrzej Jajszczyk, który zauważył na łamach Gazety Wyborczej: Profesorowie-celebryci wypowiadają się często i chętnie na wiele tematów, ale brak im rygoru intelektualnego, by trafnie wskazywać zagrożenia i jednocześnie praktycznie się im przeciwstawiać. Swobodnie poruszają się po modnych tematach, mając o nich nikłe pojęcie. Zamiast pracowicie studiować źródła i stawić śmiałe hipotezy, konfrontując je z najtęższymi umysłami świata, swoje kariery budują na publikowaniu felietonów bądź pisaniu po polsku książek, które mało kto czyta. Są skrajnymi indywidualistami, rzadko potrafią działać razem czy sensownie się odnosić do głębszych prac swoich koleżanek i kolegów. ( Polski inteligent tęskni za utopią, Magazyn Świąteczny Gazety Wyborczej, lutego 2014r.). Prof. Jajszczyk wypowiedzią tą zirytował sporą część rodzimego środowiska naukowego, zwłaszcza związanego z naukami humanistycznymi. Postanowiliśmy zatem pociągnąć temat i zapytaliśmy dyrektora NCN w czym upatruje problemów polskiej nauki, gdzie dostrzega jej potencjał i w jaki sposób kierowana przez niego instytucja może pomóc naszym naukowcom. Zapraszam do lektury wywiadu oraz innych ciekawych publikacji w tym numerze. Jacek Srokowski Teberia 5/2014 4

5 Teberia 5/2014 5

6 TECHNOLOGIE NA CZASIE Największy projekt biomedyczny w Europie Środkowo-Wschodniej Centrum Badań Przedklinicznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego to największy projekt biomedyczny i biotechnologiczny realizowany w Europie Środkowo-Wschodniej podkreślono podczas uroczystego otwarcia placówki. CBP jest kluczową inwestycją jeszcze większego przedsięwzięcia, jakim jest Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii (CePT). Tworze je 10 nowocześnie wyposażonych laboratoriów naukowych, stanowiących konsorcjum CePT, które ma służyć prawie tysiącu polskich oraz zagranicznych naukowców reprezentujących różne dziedziny medycyny. Rektor WUM prof. Marek Krawczyk powiedział, że CBP WUM rozszerza zakres działalności Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, które będzie zajmować się również opracowywaniem nowych leków i metod badawczych. Przedsięwzięcie to ma jednak ogromne znacznie również dla polskiej nauki, ponieważ nasz kraj będzie obecny w światowej lidze naukowej. Centrum będzie się zajmować zarówno badaniami podstawowymi, jak również ich zastosowaniem podkreślił sekretarz stanu ministerstwa nauki i szkolnictwa wyższego, prof. Marek Ratajczak. Prezes Polskiej Akademii Nauk, Michał Kleiber dodał, że w konsorcjum CePT poza WUM, Politechniką Warszawską i Uniwersytetem Warszawski tworzy także 7 instytutów Polskiej Akademii Nauk. Teberia 5/2014 6

7 NA CZASIE CePT jest ogromnym krokiem w przyszłość, dzięki niemu staliśmy się partnerem dla najlepszych instytutów badawczych w Polsce i w Europie powiedział prorektor WUM prof. Sławomir Majewski. Wartość tego projektu przekracza 380 mln zł, z tego 90 mln złotych przeznaczono na CBP WUM. 85 proc. środków pozyskano z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a 15 proc. z budżetu państwa. Najwięcej z tego, bo aż 75 proc. tych środków przeznaczono na zakup najnowocześniejszej aparatury badawczej, takiej jak np. mikroskopy konfokalne czy sekwenatory DNA nowej generacji. W przypadku CBP WUM połowa wydatków związana jest z zakupem specjalistycznej aparatury naukowo-badawczej oraz nowoczesnego wyposażenia. Prof. Majewski zapewnia, że zakupiony sprzęt pozwala na realizację o wiele bardziej zaawansowanych badań, niż dotychczas było to możliwe w Polsce. Wymaga on również ścisłej współpracy wielu ośrodków reprezentujących różne dziedziny nauki, ponieważ zakupiona aparatura się nie dubluje, jest komplementarna. Dodał, że taka synergia czołowych instytucji naukowo-badawczych w Polsce jest przykładem zmiany mentalności w środowisku naukowym naszego kraju. Możemy oferować współpracę i wykorzystanie naszej infrastruktury badawczej naukowcom z całego świata lub realizować badania na potrzeby firm powiedział specjalista. W planach CePT na najbliższe 10 lat przewiduje się 100 zgłoszeń patentowych i 70 innowacyjnych osiągnięć wprowadzonych w przedsiębiorstwach. Przykładem jest opracowany w zakładzie farmakodynamiki WUM nowy, znacznie silniejszy od już istniejących lek przeciwbólowy, który opatentowano i wprowadzono do badań klinicznych. Prowadzone są również badania kliniczne nad nowej generacji lekiem na białaczkę, zawierającym przeciwciało. Takie prace nad lekiem, które uda się doprowadzić do I i II fazy badań klinicznych, dają największe efekty komercyjne. Mamy nadzieję, że takich przedsięwzięć będzie w CePT znacznie więcej podkreślił prof. Majewski. Większość badań zostanie jednak zakończonych na etapie przedklinicznym, ograniczającym się do eksperymentów na zwierzętach. Cala działalność Centrum będzie ściśle rozliczna z uzyskiwanych efektów. Można powiedzieć, że najtrudniejsze jest dopiero przed nami, ponieważ będzie musieli się wykazać, jak wykorzystujemy uzyskany potencjał badawczy podkreślił. Podczas otwarcia Centrum podkreślono, że instytucje tworzące konsorcjum CePT należą do awangardy jednostek naukowych i naukowo-dydaktycznych w Polsce i są w dużej mierze współodpowiedzialne za kształtowanie obrazu i roli całej polskiej nauki. źródło: PAP - Nauka w Polsce / Teberia 5/2014 7

8 NA CZASIE Pomogą zwalczyć nowotwory Prof. Marcin Drąg wraz z zespołem z Politechniki Wrocławskiej stworzył narzędzia chemiczne, które mogą nas uchronić przed powstawaniem nowotworów. Profesor Drąg, mgr. inż. Marcin Poręba i mgr inż. Paulina Kasperkiewicz, korzystając z opracowanej przez siebie nowatorskiej technologii, zaprojektowali i otrzymali nowe, specyficzne związki chemiczne do badania enzymów proteolitycznych (kaspaz). Regulują one proces nazywany programowaną śmiercią komórki, dzięki któremu z naszego organizmu usuwane są stare lub uszkodzone komórki, tak by na ich miejsce mogły powstać nowe. Deregulacja tego procesu bardzo często prowadzi do rozwoju chorób cywilizacyjnych, w szczególności nowotworów i chorób neurodegeneracyjnych. Odkrycie naukowców z Politechniki Wrocławskiej może pomóc w stworzeniu testów umożliwiających szybsze monitorowanie przebiegu programowanej śmierci komórki. Na szczęście istnieje cała grupa białek, które są odpowiedzialne za sprawne przeprowadzenie tego procesu. Wśród nich centralną rolę odgrywają kaspazy. Dzięki naszym narzędziom będzie można monitorować aktywność każdego enzymu osobno i w porę wykryć nieprawidłowości w organizmie. Do tej pory nie było to możliwe - tłumaczy prof. Marcin Drąg, kierownik projektu. Największe koncerny chemiczne i farmaceutyczne poszukują specyficznych związków chemicznych dla tej grupy białek od ponad 20 lat. Nasi naukowcy odkryli je jako pierwsi na świecie po 4 latach badań. Kluczem do rozwiązania tego problemu okazały się nienaturalne aminokwasy. Dzięki ich wykorzystaniu udało nam się znaleźć bardzo specyficzne cząsteczki chemiczne dla każdego z badanych enzymów i w ten sposób rozróżnić je od siebie wyjaśnia mgr inż. Marcin Poręba, główny wykonawca projektu. Specyficzność otrzymanych związków została potwierdzona badaniami biologicznymi przeprowadzonymi w laboratorium prof. Guya Salvesena z Sanford Burnham Medical Research Institute w USA. Prace były finansowane przez Narodowe Centrum Nauki, a wyniki opublikowało prestiżowe Cell Death & Differentiation, czasopismo należące do platformy Nature. Politechnika Wrocławska Fot.: Mateusz Augustyn/Pryzmat Teberia 5/2014 8

9 NA CZASIE Dron, czyli latający bat Do tej pory służyły głównie wojsku i firmom, które lubią filmować coś bardziej efektownie, niż konkurencja czyli z wysokości i dynamicznie. Mowa o dronach. Teraz latające maszyny wyposażone w kamery mają zacząć służyć...magistratowi w Dąbrowie Górniczej oraz tutejszej policji. Ma to być ich latający bat na szalejących na quadach i offroadowców. Ryjące Pustynię Błędowską quady czy rozjeżdżające zielone tereny i lasy wokół Pogorii samochody terenowe. To widok nie rzadki. I dla policji oznaczający zazwyczaj bezradność. Bo zanim stróże prawa z Dąbrowy Górniczej o takich bezmyślnych zabawach dostaną informację i zjawią się na miejscu, po offroadowcach nie ma już śladu. Teraz ma być filmowy. Nad jeziorami Pogoria oraz Pustynią Błędowską ma latać dron. Na pomysł jego zakupu dla miasta i policji wpadł jeden z dąbrowskich radnych. Na pomysł zakupu przez miasto latającego nad dąbrowskimi jeziorami Pogoria, lasami i czy Pustynią Błędowską drona wpadł radny Tomasz Osuszek. Quadowcy to spory problem, znany u nas od dawna. Teberia 5/2014 9

10 NA CZASIE Tak więc myślę, że zakup takiego właśnie sprzętu mógłby znacząco pomóc w jego rozwiązaniu zadeklarował dąbrowski radny. Okazuje się, że taka propozycja to małe zaskoczenie dla dąbrowskich policjantów, ale z chęcią skorzystaliby z takiej formy wsparcia. Drony to sprzęt precyzyjny, wymagający odpowiedniej obsługi, ale jesteśmy otwarci na wszystkie formy współpracy z miastem mówi Mariusz Miszczyk, rzecznik prasowy dąbrowskiej policji. Jeśli taki sprzęt by się u nas pojawił, to rzeczywiście byłby przydatny. W śledzeniu tego, co dzieje się na terenach rekreacyjnych, a więc także tych, które upodobali sobie quadowcy. Po podłączeniu kamery termowizyjnej moglibyśmy szukać w ten sposób osób zaginionych w lasach, najczęściej grzybiarzy. Taki dron mógłby też zostać wykorzystywany przy zabezpieczaniu imprez masowych. A jeśli nie dron, to przydałby się nam także quad. Wszystko wymaga jednak oczywiście konsultacji i wzajemnych ustaleń dodaje. Cena drona, jaki miałaby kupić Dąbrowa Górnicza to duża rozpiętość od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych. Ale nie cena jest na razie zaporą w podjęciu decyzji. Urząd Miasta w Dąbrowie Górniczej na razie takiego wynalazku jak dron kupować nie zamierzają. Ale zakupu także nie wykluczają. Wszystko uzależnione jest...od rozwoju technologii. Miasto chciałoby bowiem gwarancji, że zakupiony sprzęt będzie w 100% bezpieczny czyli nie będzie np. tracił zasięgu. Tak jak dron, którego niedawno zgubiła polska armia. Pomysł z dronem, nie ukrywam jest oryginalny, ale z podjęciem decyzji o kupnie raczej wstrzymamy się do czasu, kiedy producenci będą w stanie dać gwarancję, że ich drony nie będą się wyrywać na niepodległość i nie będą uciekać ich operatorom komentuje sprawę Bartosz Matylewicz, rzecznik prasowy dąbrowskiego Urzędu Miejskiego, nawiązując do drona zgubionego niedawno przez polską armię. Nie wykluczamy jednak żadnej z form współpracy, także tej związanej z zakupem i przekazaniem quada, ale to wszystko wymaga przemyśleń i dokładnych ustaleń dodaje. źródło: Dziennik Zachodni Jm Teberia 5/

11 KREATYWNI Barobot, czyli robot-barman Na Kickstarterze wystartowała zbiórka na Barobota, robota barmańskiego stworzonego przez start-up z Gdyni. Barobot, bo tak nazywa się domowy robot-barman, miksuje koktajle z 12 butelek, zna 1000 receptur drinków i może stać się dodatkowym oświetleniem, dzięki ponad 100 wielobarwnym LED-om, dostosowującym się do charakteru wydarzenia. Dedykowana aplikacja na tablet i smartfon pozwala prosto i szybko wybrać ulubionego drinka lub stworzyć własną kompozycję. Stacja na szklankę posiada sensory mierzące wagę mikstur. System wyczuje także końcówki zawartości butelek. Sprzęt wyposażono w elektronikę Arduion, w tym 14 microporecosorów i motorków. Pomysłodawcy sugerują rozwój w kierunku wsparcia chipów RFID. Model miałby rozpoznawać gości i zawsze oferować im ulubione propozycje. Robot barman powstaje jako open source owy projekt, co otwiera drzwi do dalszych modyfikacji i rozwijania pierwotnego pomysłu. Twórcom Barobota przyświecała idea wyciągnięcia ludzi ze świata wirtualnego i sprawienie aby więcej czasu spędzali w gronie znajomych. W końcu co łączy ludzi bardziej niż wspólne spotkania przy drinku? Jak zdobyć własnego robota-barmana? Obecnie projekt finansowany jest poprzez portal Kickstarter, gdzie można wesprzeć konstruktorów i stać się właścicielem jednej z dwóch wersji Barobota, a nawet zamówić unikalny egzemplarz stworzony według własnego projektu. Jeśli uda się projektowi zebrać środki, to Barobot powinien być rozsyłany do klientów po wakacjach. jm Teberia 5/

12 KREATYWNI Pirx: Magicy z mnóstwem szalonych pomysłów Spółka PIRX 3D założona przez studentów z UJ i AGH wygrała konkurs na najlepszy studencki start-up, Odkrycie rynku W konkursie będącym nową inicjatywą w ramach ogólnopolskiego programu edukacyjnego Drogowskazy kariery, który organizuje Niezależne Zrzeszenie Studentów, wystartowało 40 firm. Trzon firmy stanowią: Piotr Lipert - absolwent informatyki UJ, Krzysztof Stanik - absolwent fizyki UJ, Kaja Szymańska - absolwentka oraz studentka polonistyki i bohemistyki UJ, Jan Fuerst - absolwent automatyki i robotyki AGH, Łukasz Jakubowski - były student mechaniki i budowy maszyn AGH. Zespół jest interdyscyplinarny i łączy rozmaite kompetencje zaangażowanych osób. Firma zajmuje się projektowaniem, produkcją i sprzedażą drukarek 3D - czyli jedną z najbardziej innowacyjnych technologii i najszybciej rozwijających się branży technologicznych. W wywiadzie udzielonym Michał Frączkowi z Materialination* Piotr Lipert i Krzysiek Stanik opowiadają o swoich początkach, a także o perspektywach ich startupu. Na początek, standardowe pytanie: powiedzcie coś o swojej firmie. Skąd się znacie i skąd pomysł na budowę drukarki 3D? Teberia 5/

13 KREATYWNI Piotr Lipert: Poznaliśmy się dzięki olimpiadzie fizycznej w liceum, chodziliśmy do krakowskiej piątki. Na studiach Krzysztof pojechał na staż do Szwajcarii, ale okazało się że jest tam okropnie nieciekawie, gdzieś zobaczył pierwszą drukarkę i wrócił z pomysłem budowy. Od jakiegoś czasu chcieliśmy wspólnie założyć własną firmę mieliśmy nawet jeden software owy projekt, ale dopiero druk 3D ze swoimi fantastycznymi możliwościami zainspirował nas do zdecydowanego działania. Kto jest kim? Przedstawcie swój team: Krzysiek Stanik jest głównym konstruktorem, człowiekiem którego pierwsza w życiu przeczytana książka nazywała się Jak to działa?. Budował różne rzeczy od dzieciństwa, w wolnych od pracy chwilach w początkowej fazie naszego przedsięwzięcia zajmował się dla przykładu skonstruowaniem podwodnego robota. Za mechanikę, narzędzia i wykonywanie części odpowiada Łukasz Jakubowski, który potrafi obrabiać każdy materiał, od drewna do tytanu. Jasiek Fuerst programuje software i układy elektroniczne oraz doskonale zna się na procesie drukowania. Ja zajmuje się sprawami organizacyjnymi i programowaniem. Zdecydowaliście się na sprzedaż swojej drukarki w bardzo atrakcyjnej cenie. Postanowiliście wypowiedzieć konkurencji wojnę cenową? Skąd takie duże różnice? W porównaniu do konkurencji, w rozwój naszego biznesu włożyliśmy stosunkowo mało pieniędzy, za to gigantyczną ilość serca i pracy. Nie potrzebujemy narzucać nierealnie wysokiej ceny, aby osiągnąć zadowalające nas wyniki finansowe a miarą naszego sukcesu jest liczba zadowolonych klientów. Dlatego obraliśmy nieszablonowy kurs dla naszej łajby; chcemy uczestniczyć w rewolucji 3d pełną gębą. Teberia 5/

14 KREATYWNI Marzy nam się, żeby nasza drukarka stała na każdym biurku. Do tego oczywiście okropnie daleko ale każda nawet tysiącmilowa podróż zaczyna się od pierwszego kroku. Jako taki pierwszy krok można potraktować wysiłek, setki godzin optymalizacji konstrukcji i kosztów żeby móc sprzedawać Pirxa dla szerszego grona odbiorców. Do kogo kierujecie swój produkt? W pierwszej fazie chcielibyśmy do siebie przekonać środowiska związane z architekturą, formami przemysłowymi i designem generalnie twórców. Liczymy że nasze urządzenie znajdzie zastosowanie nie tylko w profesjonalnych biurach zajmujących się projektowaniem, ale także wśród studentów tego typu kierunków. Docelowo myślimy oczywiście o masowym odbiorcy. W bardziej technicznej części rozmowy standardowo musimy zapytać o jakość oraz prędkość wydruku. Jak wypadacie na tle konkurencji? Podajcie liczby które wszyscy kochają porównywać. Od samego początku za jeden z priorytetów wyznaczyliśmy sobie jakość wydruków, spędziliśmy sporo czasu na dopracowaniu kluczowego elementu, który na jakość ma największy wpływ, czyli głowicy. Myślę, że aby się przekonać najlepiej zerknąć na zdjęcia, które będziemy sukcesywnie wrzucać na nasz facebook owy profil, albo wpaść do nas w odwiedziny do Krakowa. Realna prędkość wydruku to około 100mm/s. Jesteśmy bardzo dumni z tego, że udało nam się stworzyć urządzenie, które pod technicznym względem w niczym nie odbiega od najbardziej znanych drukarek konsumenckich. Konstrukcja jest zbliżona do Ulitmakera oraz Makerbota, dlaczego zdecydowaliście się na takie rozwiązanie? Uważacie, że jest najlepsze? Zanim zabraliśmy się do tworzenia własnego projektu usiedliśmy i porządnie przeanalizowaliśmy wszystkie dostępne na rynku drukarki pod względem widocznych rozwiązań technicznych. Szybko doszliśmy do wniosku że układ, w którym głowica porusza się w osiach XY a stół w osi Z jest najbardziej eleganckim rozwiązaniem zapewniającym najlepszą jakość wydruku przy świetnym stosunku pola roboczego do gabarytów urządzenia. Nie wywarzaliśmy otwartych drzwi, zebraliśmy razem wszystkie (naszym zdaniem) najlepsze pomysły w jedno urządzenie i tak powstał pierwszy prototyp. Potem dopiero obserwowaliśmy, testowaliśmy i zastanawialiśmy się co zmienić żeby drukarka była jeszcze dokładniejsza i prostsza w użytkowaniu. Z tego co mówiliście konstrukcja drukarki jest Waszego autorstwa: jak długo nad nią pracowaliście? Na samym początku naszej przygody z drukarkami 3D bawiliśmy się w składanie RepRap ów. Były bardzo awaryjne i uciążliwe w użytkowaniu. Zdecydowaliśmy, że rozwijanie tego projektu jest pozbawione sensu i postanowiliśmy Teberia 5/

15 KREATYWNI stworzyć od zera własną konstrukcję nad którą pracowaliśmy około pół roku, w trakcie również rozwijaliśmy warsztat w którym produkujemy kluczowe komponenty naszej drukarki. Włożyliśmy naprawdę dużo wysiłku w to żeby nasz produkt był maksymalnie dopracowany. W naszym sklepiku wylądowało 10 sztuk drukarki w cenie 2299 zł brutto, czas oczekiwania to 5-6 tygodni. Co będzie dalej? Czy w przyszłości chcecie ruszyć z masową produkcją, zmniejszając tym samym czas oczekiwania na drukarkę? Czas oczekiwania jest niestety w tym momencie nie do ominięcia, nie możemy zamówić potrzebnych do złożenia urządzeń części ponieważ wszystkie pieniądze jakie mieliśmy wpompowaliśmy w prototypy, maszyny, narzędzia i pizze. Mamy nadzieję, że po pierwszym rzucie Pirxa będziemy w stanie wysyłać nasz produkt od razu po otrzymaniu płatności. Poświęciliśmy też trochę czasu na zaplecze produkcyjne więc jestem pewien, że zdołamy obsłużyć nawet bardzo dużą liczbę zamówień. Jak planujecie załatwić sprawę gwarancji i wsparcia technicznego? Przede wszystkim dołożyliśmy starań aby nasza drukarka była jak najbardziej bezawaryjna. Jeden z naszych prototypów jest dość intensywnie eksploatowany od 3 miesięcy i pomimo naszej szczerej woli, nie udało nam się w nim nic zepsuć. Najczęstszą awarią występującą w drukarkach FDM jest zatkana głowica, zdarzyć się to może kiedy do głowicy dostanie się jakieś zabrudzenie na przykład przez złe magazynowanie filamentu. Jesteśmy świadomi, że nie jesteśmy w stanie ominąć tego typu problemów w naszej drukarce, dlatego w zestawie z każdą drukarką dajemy jedną dyszę wymienną na zapas. W przypadku większych awarii będzie trzeba wysłać urządzenie do nas do serwisu. Wybraliście obudowę ze sklejki: to wybór cenowy czy wzorniczy? Wielu ludziom taki desig kojarzy się to z innymi, znanymi drukarkami 3D i projektami Do It Yourself. Przy wyborze materiału braliśmy pod uwagę mnóstwo aspektów takich jak cena, wytrzymałość łatwość produkcji i później składania. Sklejka okazała się idealnym kandydatem, jest sztywna, niedroga w produkcji i oferuje duże możliwości w projektowaniu. Udało nam się z niej wykonać nie tylko konstrukcję naszego urządzenia ale także wszystkie wózki, osłonę na elektronikę czy szpulę na którą nawinięty jest filament. Sam wygląd jest oczywiście kwestią gustu ale ku naszej uciesze obserwujemy, że Teberia 5/

16 KREATYWNI zdecydowanej większości osób, które przychodzą do nas obejrzeć drukarkę bardzo się sklejka podoba. Myślę że, w przypadku tych lepiej obeznanych w temacie skojarzenia ze sprawdzonymi produktami z zachodu działają na naszą korzyść. Jakie macie plany na przyszłość? Kołaczą się Wam w głowach kolejne modele drukarek? Możecie uchylić rąbka tajemnicy? Pracujemy aktualnie nad kolejną iteracją Pirxa, z wieloma nowymi funkcjonalnościami modułem wifi, dedykowanym oprogramowaniem i mnóstwem drobnych usprawnień. Równolegle badamy możliwość produkcji drukarki o konstrukcji stalowej, powoli zaczynamy się zaznajamiać z możliwościami jakie oferuje gięcie laserowo wyciętej blachy. W perspektywie czasu chcielibyśmy dodać do naszej oferty inne domowe narzędzia CNC, jak na przykład frezarkę którą bardzo łatwo skonstruować na bazie projektu, który już mamy. Co dalej? W naszych głowach rodzi się mnóstwo szalonych pomysłów: drukarka na żywicę światłoutwardzalną, quadrocoptery, domowe roboty, megazordy Na koniec jesteśmy ciekawi Waszej opinii na temat przyszłości druku 3D. Myślicie, że czeka nas prawdziwa rewolucja przemysłowa? Co do samego druku 3D jesteśmy zdania że w ciągu najbliższych kilku lat, dzięki obniżaniu kosztów i poprawianiu jakości, drukarki 3d staną się tak popularne jak komputery każdy będzie miał taką w domu. Dlatego wierzymy że, rozpoczyna się nowa rewolucja przemysłowa. Dzięki tanim narzędziom CNC oraz możliwościom komunikacji i współpracy przez internet każdy z nas może być twórcą, odkrywcą, wynalazcą. Dzięki dostępności tych narzędzi (tanie plotery CNC, frezarki, drukarki do komórek i elektroniki) oraz niskich kosztów ich użytkowania powstanie wiele technologii rodem z filmów science fiction wymyślonych i zaimplementowanych przez zwykłych ludzi. Niedowiarkom polecam zerknąć chociażby tutaj gdzie już powoli dzieje się magia! źródło: Materialination *Materialition krakowska organizacja społeczna społeczność największych fanów druku 3D. O Materialition pisaliśmy w teberii nr. 2/2013 (link Teberia 5/

17 NA CZASIE Bitcoin z bankomatu Pierwszy w kraju bankomat, w którym zakupić można Bitcoiny, zaczął oficjalnie działać we wtorek 27 maja 2014 roku. Urządzenie pośredniczy w zakupie waluty z giełdy Bitstamp. Kurs Bitcoin aktualizowany jest w czasie rzeczywistym. Bitcoin to pierwsza tak powszechnie używana wirtualna waluta wprowadzona do obiegu w internecie w 2009 roku. Jest oparta o prawa matematyczne, nie posiada banku centralnego, a jej kurs jest ustalany przez rynek. Bitmonetami można płacić na wielu polskich i zagranicznych stronach. Bankomat został postawiony w Ambasadzie Bitcoin przy ulicy Kruczej 46. Docelowo ma funkcjonować całodobowo. Kolejny bankomat z Bitcoinami ma stanąć w Warszawie jeszcze w tym tygodniu. W Polsce do końca tego roku pojawi się w sumie ok. 30 wpłatomatów i bitcoinomatów - a więc maszyn sprzedających i kupujących Bitcoiny. Pierwszy na świecie bankomat wypłacający walutę Bitcoin został uruchomiony 29 października 2013 roku w Vancouver w Kanadzie. Teberia 5/

18 NA CZASIE Kolejne pojawiły się w wielu krajach na świecie, m.in. w USA, Izraelu, na Tajwanie, w Australii, Niemczech, Czechach i Irlandii. Wcześniej, 12 maja Warszawie została otwarta pierwsza w Europie i trzecia na świecie Ambasada Bitcoin, stawiająca sobie za cel jednoczenie społeczności entuzjastów Bitcoina w Polsce i popularyzowanie tej cyfrowej waluty w naszym kraju. Projekt został stworzony przez Macieja Ziółkowskiego i Piotra Hetzig autorów pierwszego w Polsce bloga o Bitcoinie Satoshi.pl. Spółka ma utrzymywać się dzięki szkoleniom, konferencjom oraz sprzedaży sprzętu do autoryzacji transakcji Bitcoin. Ambasada Bitcoin to pierwsze takie innowacyjne przedsięwzięcie w Europie. Po Montrealu i Tel Awiwie nadszedł czas na Warszawę. komentuje Maciej Ziółkowski, założyciel Ambasady. Kilka miesięcy wcześniej uruchomiony został w Polsce system InPay działający na podobnej zasadzie jak amerykański system BitPay. InPay przejmuje na siebie całe ryzyko związane z kursem. Oznacza to, że odbiorca płatności nie musi wiedzieć wiele o samym Bitcoinie. Wystarczy, że w specjalnej aplikacji zainstalowanej na tablecie albo smartfonie wpisze kwotę do zapłaty, system automatycznie obliczy ile Bitcoinów należy wysłać. Kiedy klient prześle je dzięki aplikacji na swoim smartfonie albo laptopie, odbiorca już po kilku chwilach otrzyma wpłatę, a po jakimś czasie dostanie wypłatę już w złotówkach na swoje konto bankowe. W Bitcoinach mogą płacić ludzie z całego świata, a właściciel lokalu nie musi płacić sporych opłat które niosą za sobą systemy Visa czy Mastercard. Otwarcie systemu InPay oznacza wprowadzenie Bitcoina do wielu lokali w całym kraju. jac Teberia 5/

19 NA CZASIE Grafen z zastrzykiem finansowym Bank Gospodarstwa Krajowego udzielił kredytu polskiej spółce Nano Carbon, która wdraża opracowaną w Instytucie Technologii Materiałów Elektronicznych unikalną polską technologię wytwarzania grafenu. Dzięki kredytowi z BGK spółka zakupi urządzenie pozwalające na zwiększenie skali wytwarzania tego ultranowoczesnego materiału oraz poprawę jego jakości. Wartość inwestycji, to kilka milionów złotych. Jak poinformował BGK, to kolejne przedsięwzięcie finansowane przez bank w ramach programu Inwestycje Polskie. Wiceprezes Nano Carbon Krzysztof Czuba powiedział, że wartość inwestycji to kilka milionów złotych. BGK nie ujawnił kwoty kredytu. Sfinansowana przez BGK inwestycja Nano Carbon ma na celu komercjalizację technologii wytwarzania grafenu. Spółka będzie produkować unikatowe w skali światowej próbki grafenu o wymiarach 30 x 30 cm do wykorzystania w różnych ośrodkach badawczych branż m.in. elektronicznej, wojskowej i lotniczej na całym świecie - czytamy w komunikacie BGK. Technologię pozwalającą na produkowanie taniego grafenu i otrzymywanie materiału o najwyższej jakości opracował i opatentował w 2011 r. zespół pod kierownictwem dr inż. Włodzimierza Strupińskiego z Instytutu Technologii Materiałów Elektronicznych. Produkcją grafenu zajmuje się obecnie firma utworzona przez Agencję Rozwoju Przemysłu, a także ITME. 51 proc. udziałów w Nano Carbon ma ARP, a 49 proc. fundusz inwestycyjny KGHM III FIZAN. Celem programu Inwestycje Polskie jest zapewnienie finansowania długoterminowych i rentownych projektów infrastrukturalnych. Mają one przyczynić się do wzrostu PKB oraz tworzenia nowych miejsc pracy. jm Teberia 5/

20 NAUKOWO WPolsce, jak we wszystkich krajach dynamicznie rozwijających się, zapotrzebowanie na energię elektryczną systematycznie rośnie. W latach 60. XX wieku na jednego mieszkańca Polski zużycie wynosiło niecałe 1000 kwh; w 2010 r. wzrosło do ponad 3700 kwh. Poszukiwaniu nowych źródeł energii i sposobów jej oszczędzania towarzyszą próby minimalizowania strat powstających na drodze od producenta do odbiorcy. A są to ilości niebagatelne - szacuje się, że na liniach przesyłowych straty energii sięgają od 8 do 10 procent. W Polsce wyparowuje w ten sposób ponad 2 miliardy zł rocznie. Z problemem tym postanowili zmierzyć się uczeni z Akademii Górniczo-Hutniczej, którzy przystąpili do konkursu ogłoszonego przez Narodowe Centrum Nauki i Rozwoju. Prof. dr hab. inż. Tadeusz Knych wraz z zespołem naukowców z Wydziału Metali Nieżelaznych pracują nad wynalazkiem, który może znacząco zmniejszyć ubytki energii w liniach elektroenergetycznych. Teberia 5/